What do you think?
Rate this book
Wat op het spel staat
Wat als een historica over vijftig jaar terugkijkt naar het begin van de 21ste eeuw? Zij zal versteld staan dat wij - verblind door onze dagelijkse beslommeringen en ons kortetermijnperspectief? - de twee grootste bedreigingen die homo sapiens te wachten stonden niet zagen: een wereldomvattende klimaatcrisis met alle gevolgen van dien, en de digitalisering van arbeid die leidde tot massawerkloosheid en een algeheel verlies van zin en betekenisgeving.
In Wat er op het spel staat analyseert Philipp Blom het historische scharnierpunt waarop wij ons bevinden aan de hand van verhelderende parallellen met andere historische aardverschuivingen, zoals het einde van het Romeinse Rijk, de Verlichting en de Duitse Weimarrepubliek. Het resultaat is een vlammend betoog vol sterke beelden en scherp verwoorde inzichten, dat iedereen zou moeten lezen die zich zorgen maakt over de toekomst van wat wij voor waardevol houden: vrijheid, tolerantie, het klimaat, arbeid, democratie en mensenrechten.
In Wat er op het spel staat analyseert Philipp Blom het historische scharnierpunt waarop wij ons bevinden aan de hand van verhelderende parallellen met andere historische aardverschuivingen, zoals het einde van het Romeinse Rijk, de Verlichting en de Duitse Weimarrepubliek. Het resultaat is een vlammend betoog vol sterke beelden en scherp verwoorde inzichten, dat iedereen zou moeten lezen die zich zorgen maakt over de toekomst van wat wij voor waardevol houden: vrijheid, tolerantie, het klimaat, arbeid, democratie en mensenrechten.
180 pages, Kindle Edition
First published January 1, 2017
37 people are currently reading
526 people want to read
About the author
Philipp Blom
33 books207 followersPhilipp Blom is a German novelist who currently lives and works in Vienna, Austria. He is best known for his novel, The Simmons Papers (1995). His 2007 novel, Luxor has not yet been translated into English. He is a professional historian who studied at Vienna and Oxford with a focus on eighteenth-century intellectual history. His academic works include: To Have and to Hold: An Intimate History of Collectors and Collecting; Encyclopédie, and The Vertigo Years: Change and Culture in the West, 1900-1914. He is also the author of The Wines of Austria.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 43 reviews
May 15, 2021
Doom thinking is not my thing; nor is cultural pessimism. I have the impression that this is perhaps more a question of personal, emotional character (nature/nurture?) than of rationality. So I will be as clear as possible: this book was a torture to read. Blom, a historian with a certain reputation, bombards you with apocalyptic scenes: we are working hard to go to damnation, the global warming will make life on earth largely impossible, large parts of land will be swallowed up or destroyed by the weather effects, destructive wars will be waged for water, millions of people will be forced to migrate, cultures will collapse, machines will take over all the work of people, and so on, and so on. Blom connects this to a devastating analysis of the Enlightenment and liberalism that have transformed western civilization into a meaningless consumer society. Even the democracy, which he cherishes, is put away as a fiction in a rather unadulterated way. Anyway, I can continue for a while.
Probably Blom wanted to present the strongest possible wake up call and of course this book contains pertinent thoughts. But sometimes they are very expressed in a very confused and inaccurate way. To call democracy a fiction is an open door, if you mean that it is an imaginary reality (like the nation concept in Benedict Anderson), but an inattentive reader can easily interpret his qualification as a synonym with worthlessness.
And of course I share Blom’s concerns, also for democratic thinking, but an unenlightened and irrational approach will not help us. But what I absolutely do not understand is that Blom in his last chapter suddenly gets out of his doom thinking and lists a whole series of futuristic recipes to avert the Apocalypse, all in the very conditional sense. My advice: reading this book is a waste of time.
Probably Blom wanted to present the strongest possible wake up call and of course this book contains pertinent thoughts. But sometimes they are very expressed in a very confused and inaccurate way. To call democracy a fiction is an open door, if you mean that it is an imaginary reality (like the nation concept in Benedict Anderson), but an inattentive reader can easily interpret his qualification as a synonym with worthlessness.
And of course I share Blom’s concerns, also for democratic thinking, but an unenlightened and irrational approach will not help us. But what I absolutely do not understand is that Blom in his last chapter suddenly gets out of his doom thinking and lists a whole series of futuristic recipes to avert the Apocalypse, all in the very conditional sense. My advice: reading this book is a waste of time.
November 14, 2021
Me quede sin palabras frente a esta catarata de buenos análisis y reflexiones frente al desastre en el que hemos convertido la sociedad de consumo que aceleró la crisis climática. Este libro es definitivamente una lectura obligada para estos tiempos.
En esta agria crítica de Blom no queda títere con cabeza: ni la democracia, ni la tiranía, ni la ilustración, ni el optimismo bobalicón, ni la ciencia, ni las ideologías consumistas. Nada. Y, no lo neguemos más: eso está bien. Para pensar en resolver realmente el quilombo en el que nos hemos metido, tenemos también que empezar por eliminar los "fueros" de los que han gozado incluso nuestras mejores ideas: democracia, ilustración, progreso, ciencia. Si queremos cambiar el mundo, nada puede quedar fuera del escepticismo.
Ultimamente me he aficionado a leer libros sobre la crisis climática y otras pestes del mundo presente. Esta afición esta motivada, en gran medida, por mi preocupación sincera por el futuro; pero también esta alimentada, debo confesar, en no menor proporción, por una cierta curiosidad morbosa por saber lo que piensan los grandes analistas, historiadores y científicos (hombres y mujeres) sobre lo que está pasando y lo que nos podría esperar en un futuro cada vez más cercano (futuro-presente deberíamos decir).
En los libros que he leído me he encontrado, de un lado, panoramas oscuros, un mundo futuro que parece sacado de una obra de ciencia ficción; del otro, y en contraposición, visiones relativamente optimistas.
Sin embargo, "Lo que está en juego" se sale de cualquier molde.
El libro presenta una reflexión amplia de la situación, no solo ambiental, sino también política, tecnológica, económica y social del mundo en el que vivimos; pero con una característica particular: casi nada parece ser bueno, todo parece estar en crisis.
No solo es pesimismo que nos advierte de la necesidad de tomar medidas pronto. Es pesimismo del tipo "la cagamos de verdad".
Si buscan una razón para perder la esperanza (o para reforzar las esperanzas, a veces es en las crisis en las que la humanidad se ha "crecido") tienen que leer las reflexiones de Blom: "los que quieran reflexionar sobre el futuro deberán tachar una frase de su vocabulario: eso no puede ocurrir nunca".
Para Blom, un historiador Alemán, en el centro de todo el problema esta (no es difícil adivinarlo) el capitalismo y el monstruo en el que se "materializa", el libre mercado: "Hace tiempo que el paraíso se ha convertido en mercado libre. Al que no tiene nada que vender se lo comen los perros"; "los mercados no necesitan una democracia y no son en absoluto garantes de los derechos o las prácticas democráticas".
En medio de sus páginas, que son, para alguien como yo al que le gusta coleccionas datos y frases, una fuente inagotable de "dinosaurios en un dedal", me encontré una descripción de una sociedad muy parecida al país en el que vivo: "Es probable que sin redistribución surja una clase baja indignada, y, con ella, tumultos, inseguridad creciente, una criminalidad disparada y unas relaciones sociales como hoy solo se conocen en sociedades en las que el Estado tiene poco poder de intervención, gobernadas de facto por narcotraficantes y otros delincuentes". ¿Estaba Blom pensando en Colombia?. Difícil dudarlo.
El libro contiene la que considero una joya de "historia contrafactual futura", un ejercicio de "¿que pasaría si...?" social de los que lamentablemente no se han escrito muchos más.
En el capítulo "No hay vuelta atrás", en una sección con un curioso nombre, "el hada de los dientes de leche de la historia", se dedica a reflexionar sobre el que considera es el único evento que podría tal vez salvar a la humanidad del colapso en ciernes. Un evento tan improbable como parece ser también que evitemos el desastre: que todos los humanos despertáramos un día (el mismo días) después de haber descubierto en sueños la realidad de la crisis, y a continuación nos pusiéramos a trabajar para conjurarla.
Los resultados del ejercicio son asombrosos (al menos a mí me lo parecieron) y las ideas que resultan son realmente originales. ¿Qué pasaría si el precio de los artículos de consumo empezará a "calcularse tomando como base los costes reales, desde la obtención de las materias primas hasta el reciclaje de los componentes y los costos para [la humanidad] y el entorno a lo largo de todo el ciclo"? ¿qué pasaría si "los costes del transporte [de alimentos] aumentan y los consumidores vuelven a comprar más productos locales, a intercambiarlos o a producirlos ellos mismos? ¿que pasaría si "se grava todo el rendimiento [incluyendo el de las máquinas que han desplazado a los humanos de sus puestos de trabajo]; cada ciudadano recibe una cantidad mensual que cubre sus necesidades básicas y le permite decidir libremente el modo en que quiere usar su energía y su tiempo"? ¿que pasa si "la moda retrocede y anuncia productos de nuevos materiales, energéticamente neutros, y prendas obtenidas sin explotar a los tranajadores (robots, en la mayor parte de los casos) [y donde] el verdadero lujo es todo lo que se hace a mano"? ¿que pasaría si cambian las formas de gobierno y "hay países en los que experimentan con asambleas ciudadanas; otros con sistemas más propios de la lotería; otros deciden celebrar minielecciones diarias en las redes sociales?
¿Pero es bueno ser pesimista en estos tiempos?. Sí y no. Se necesita el "pesimismo de la razón y el optimismo de la acción" porque "la esperanza tonta y el optimismo ingenuo han sido los sepultureros de muchas buenas ideas".
¡Lean a Blom ya!
Yo, mientras tanto, me quedo con mi afición (morbosa). Ya tengo otro par de libros sobre la crisis para leer. En el fondo espero que, leer libros como "Lo que está en juego" me lleve a tener más y mejor información para participar en decisiones futuras, pero si nada se puede hacer, al menos espero que estas lecturas me permitan saber por qué no se pudo.
“¿Qué está en juego? ¡Todo está en juego!”
En esta agria crítica de Blom no queda títere con cabeza: ni la democracia, ni la tiranía, ni la ilustración, ni el optimismo bobalicón, ni la ciencia, ni las ideologías consumistas. Nada. Y, no lo neguemos más: eso está bien. Para pensar en resolver realmente el quilombo en el que nos hemos metido, tenemos también que empezar por eliminar los "fueros" de los que han gozado incluso nuestras mejores ideas: democracia, ilustración, progreso, ciencia. Si queremos cambiar el mundo, nada puede quedar fuera del escepticismo.
Ultimamente me he aficionado a leer libros sobre la crisis climática y otras pestes del mundo presente. Esta afición esta motivada, en gran medida, por mi preocupación sincera por el futuro; pero también esta alimentada, debo confesar, en no menor proporción, por una cierta curiosidad morbosa por saber lo que piensan los grandes analistas, historiadores y científicos (hombres y mujeres) sobre lo que está pasando y lo que nos podría esperar en un futuro cada vez más cercano (futuro-presente deberíamos decir).
En los libros que he leído me he encontrado, de un lado, panoramas oscuros, un mundo futuro que parece sacado de una obra de ciencia ficción; del otro, y en contraposición, visiones relativamente optimistas.
Sin embargo, "Lo que está en juego" se sale de cualquier molde.
El libro presenta una reflexión amplia de la situación, no solo ambiental, sino también política, tecnológica, económica y social del mundo en el que vivimos; pero con una característica particular: casi nada parece ser bueno, todo parece estar en crisis.
No solo es pesimismo que nos advierte de la necesidad de tomar medidas pronto. Es pesimismo del tipo "la cagamos de verdad".
Si buscan una razón para perder la esperanza (o para reforzar las esperanzas, a veces es en las crisis en las que la humanidad se ha "crecido") tienen que leer las reflexiones de Blom: "los que quieran reflexionar sobre el futuro deberán tachar una frase de su vocabulario: eso no puede ocurrir nunca".
Para Blom, un historiador Alemán, en el centro de todo el problema esta (no es difícil adivinarlo) el capitalismo y el monstruo en el que se "materializa", el libre mercado: "Hace tiempo que el paraíso se ha convertido en mercado libre. Al que no tiene nada que vender se lo comen los perros"; "los mercados no necesitan una democracia y no son en absoluto garantes de los derechos o las prácticas democráticas".
En medio de sus páginas, que son, para alguien como yo al que le gusta coleccionas datos y frases, una fuente inagotable de "dinosaurios en un dedal", me encontré una descripción de una sociedad muy parecida al país en el que vivo: "Es probable que sin redistribución surja una clase baja indignada, y, con ella, tumultos, inseguridad creciente, una criminalidad disparada y unas relaciones sociales como hoy solo se conocen en sociedades en las que el Estado tiene poco poder de intervención, gobernadas de facto por narcotraficantes y otros delincuentes". ¿Estaba Blom pensando en Colombia?. Difícil dudarlo.
El libro contiene la que considero una joya de "historia contrafactual futura", un ejercicio de "¿que pasaría si...?" social de los que lamentablemente no se han escrito muchos más.
En el capítulo "No hay vuelta atrás", en una sección con un curioso nombre, "el hada de los dientes de leche de la historia", se dedica a reflexionar sobre el que considera es el único evento que podría tal vez salvar a la humanidad del colapso en ciernes. Un evento tan improbable como parece ser también que evitemos el desastre: que todos los humanos despertáramos un día (el mismo días) después de haber descubierto en sueños la realidad de la crisis, y a continuación nos pusiéramos a trabajar para conjurarla.
Los resultados del ejercicio son asombrosos (al menos a mí me lo parecieron) y las ideas que resultan son realmente originales. ¿Qué pasaría si el precio de los artículos de consumo empezará a "calcularse tomando como base los costes reales, desde la obtención de las materias primas hasta el reciclaje de los componentes y los costos para [la humanidad] y el entorno a lo largo de todo el ciclo"? ¿qué pasaría si "los costes del transporte [de alimentos] aumentan y los consumidores vuelven a comprar más productos locales, a intercambiarlos o a producirlos ellos mismos? ¿que pasaría si "se grava todo el rendimiento [incluyendo el de las máquinas que han desplazado a los humanos de sus puestos de trabajo]; cada ciudadano recibe una cantidad mensual que cubre sus necesidades básicas y le permite decidir libremente el modo en que quiere usar su energía y su tiempo"? ¿que pasa si "la moda retrocede y anuncia productos de nuevos materiales, energéticamente neutros, y prendas obtenidas sin explotar a los tranajadores (robots, en la mayor parte de los casos) [y donde] el verdadero lujo es todo lo que se hace a mano"? ¿que pasaría si cambian las formas de gobierno y "hay países en los que experimentan con asambleas ciudadanas; otros con sistemas más propios de la lotería; otros deciden celebrar minielecciones diarias en las redes sociales?
¿Pero es bueno ser pesimista en estos tiempos?. Sí y no. Se necesita el "pesimismo de la razón y el optimismo de la acción" porque "la esperanza tonta y el optimismo ingenuo han sido los sepultureros de muchas buenas ideas".
¡Lean a Blom ya!
Yo, mientras tanto, me quedo con mi afición (morbosa). Ya tengo otro par de libros sobre la crisis para leer. En el fondo espero que, leer libros como "Lo que está en juego" me lleve a tener más y mejor información para participar en decisiones futuras, pero si nada se puede hacer, al menos espero que estas lecturas me permitan saber por qué no se pudo.
“¿Qué está en juego? ¡Todo está en juego!”
November 1, 2017
Lees de volledige versie van deze recensie op Vreemder Dan Fictie.
“Alles.” Dat is het even duidelijke als ontnuchterende antwoord dat historicus en publicist Philipp Blom geeft op de vraag naar wat er vandaag op het spel staat. Iedereen die af en toe een krant openslaat, bekruipt onvermijdelijk het gevoel dat we ons op een scharnierpunt in de geschiedenis bevinden. Klimaatverandering, wereldwijde machtsverschuivingen en digitalisering maken onze tijd woelig en complex. In een verwarrende maalstroom van fake news en steekvlampolitiek is het verleidelijk om de schouders op te halen en te focussen op je eigen, nog bevattelijke bestaan.
Philipp Blom schudt zijn lezers wakker en drukt ze met de neus op de koude feiten. Hij analyseert drie stroomversnellingen die bepalend zullen zijn voor de nabije toekomst van de mens en zijn samenlevingen: de klimaatcrisis die zich nu al laat voelen en waarvan de intensiteit enkel zal toenemen, de digitalisering die dreigt te ontsporen in massawerkloosheid en ten slotte het onverzadigbare consumentisme van de mens, die zich als een blinde mol door zijn natuurlijke hulpbronnen vreet, vaak ten koste van zij die het minder goed hebben.
De vraag die Blom met dit boek stelt, is helder maar netelig: hoe zullen wij er als nukkige, egocentrische consumenten ooit in slagen om deze uitdagingen van historische proporties het hoofd te bieden? Vooral de klimaatverandering en de digitalisering gaan zo snel, dat we niet in staat lijken om er zinvol en adequaat op te reageren, stelt Blom. Integendeel zelfs: we blijven lethargisch, proberen de toekomst uit de weg te gaan en leven in de naïeve hoop dat het heden niet zal ophouden.
Om de mondiale debatten hierover te begrijpen, schieten begrippen als links en rechts, progressief en conservatief, religieus en seculair te kort, aldus Blom. Hij stelt dat er zich sinds de bankencrisis in 2008 twee ideologische families aftekenen die elk hun manier hebben om naar onze wereld – en de toekomst ervan – te kijken. Hij schetst deze breuklijn met twee begrippen: enerzijds ‘de markt’, waarop het recht van de sterkste heerst, en anderzijds ‘de vesting’, een veilige burcht waarin mensen zich verschuilen om terug te keren naar een verleden dat er nooit is geweest.
De redenering gaat zo: in de zeventiende eeuw plaatsten de filosofen van de Verlichting individuele rechten en vrijheden boven religieuze dogmatiek, aristocratische heerschappij en bijgeloof. Dit rationele en humanistische ideaal geldt vandaag nog steeds als verheven en nobel, maar Blom onderstreept dat er ook legitieme kritiek op de Verlichting bestaat. Zo komt de liberale markt – die een gevolg van de Verlichting is – vooral rijke, blanke mensen ten goede en heeft het Westen zijn idealen van de universele mensenrechten nogal selectief geïnterpreteerd. Slavernij en koloniale onderdrukking waren bijvoorbeeld verbazend lang ‘oké’.
Vanuit dat perspectief is de Verlichting vooral het machtsinstrument van een gegoede sociale klasse geworden. De liberale droom heeft veel mensen geëmancipeerd, maar is ook geherinterpreteerd en uitgemond in ongebreideld kapitalisme, marktfundamentalisme en bodemloos consumentisme. Het heeft de stedelijke elite gecreëerd die tot op vandaag met het woord ‘liberalen’ wordt geassocieerd. Digitalisering en robotisering dreigen deze winner-take-all economy nog te vergroten: in een wereld die geen menselijke arbeid meer nodig heeft, vergaart een steeds kleiner wordende groep alle welvaart en macht, terwijl de rest moet knokken voor de kruimels.
De liberale droom heeft met andere woorden zichzelf ondermijnd. Een steeds groter wordende groep van mensen voelt zich in de steek gelaten door de economie en verraden door de politiek. Ze grijpen terug naar formules uit het verleden, waarin het joods-christelijke geloof, traditionele gezinsmodellen, nationalisme, hoge muren, de ‘ware volksaard’ en autoritaire leiders allemaal hun rol te spelen hebben. Het is een mondiale opstand tegen decadent en gedegenereerd liberalisme, met voormannen als Stephen Bannon, Vladimir Poetin of Recep Tayyip Erdoğan. Zij bieden een autoritair en nostalgisch alternatief voor de ijzige vrijheid van de markt.
Het debat tussen ‘de markt’ en ‘vesting’ woedt in alle hevigheid, zowel op sociale media als in een politieke propaganda-oorlog met thema’s als immigratie, onderwijs, klimaat en de toekomst van arbeid als inzet. Het is te vroeg om te zeggen welk verhaal de geschiedenis aan zijn kant krijgt, maar geen van beide kampen heeft vandaag een passend antwoord klaar op uitdagingen als de klimaatcrisis of de sociale uitzichtloosheid die digitalisering dreigt te veroorzaken. Maar naarmate de druk groter wordt, moeten we beide verhalen wel begrijpen, vindt Blom. Ze zullen immers ons denken en handelen in de komende twee decennnia in sterke mate bepalen.
Één ding is zeker: onder druk van de hedendaagse stroomversnellingen zullen we ons moeten aanpassen, of we zullen eraan ten onder gaan. Wat op het spel staat is een verhelderend en confronterend boek dat je moeilijk neerlegt en achteraf nog moeilijker van je afschudt. Verhelderend, omdat het schijnbaar losse fenomenen – zoals de neergang van linkse partijen, de opstoot van populisme en alt right, maar ook ideeën als het universeel basisinkomen – samenbrengt in één haarfijne analyse. Confronterend, omdat de toekomstvisie van Blom allesbehalve vrolijkmakend is. Een sprankel hoop vindt hij nog in de vaststelling dat het onmogelijke al vaker werkelijkheid is geworden in de loop van de geschiedenis, ook al wist aanvankelijk niemand hoe eraan te beginnen.
Ik heb doorgaans een hekel aan het woord, maar zowel de urgente en accurate boodschap als Bloms typerende vertelkracht maken van Wat op het spel staat een absolute mustread. Op de flaptekst geeft Jeroen Olyslaegers met één woord nog de beste omschrijving van dit boek: onontkoombaar.
“Alles.” Dat is het even duidelijke als ontnuchterende antwoord dat historicus en publicist Philipp Blom geeft op de vraag naar wat er vandaag op het spel staat. Iedereen die af en toe een krant openslaat, bekruipt onvermijdelijk het gevoel dat we ons op een scharnierpunt in de geschiedenis bevinden. Klimaatverandering, wereldwijde machtsverschuivingen en digitalisering maken onze tijd woelig en complex. In een verwarrende maalstroom van fake news en steekvlampolitiek is het verleidelijk om de schouders op te halen en te focussen op je eigen, nog bevattelijke bestaan.
Philipp Blom schudt zijn lezers wakker en drukt ze met de neus op de koude feiten. Hij analyseert drie stroomversnellingen die bepalend zullen zijn voor de nabije toekomst van de mens en zijn samenlevingen: de klimaatcrisis die zich nu al laat voelen en waarvan de intensiteit enkel zal toenemen, de digitalisering die dreigt te ontsporen in massawerkloosheid en ten slotte het onverzadigbare consumentisme van de mens, die zich als een blinde mol door zijn natuurlijke hulpbronnen vreet, vaak ten koste van zij die het minder goed hebben.
De vraag die Blom met dit boek stelt, is helder maar netelig: hoe zullen wij er als nukkige, egocentrische consumenten ooit in slagen om deze uitdagingen van historische proporties het hoofd te bieden? Vooral de klimaatverandering en de digitalisering gaan zo snel, dat we niet in staat lijken om er zinvol en adequaat op te reageren, stelt Blom. Integendeel zelfs: we blijven lethargisch, proberen de toekomst uit de weg te gaan en leven in de naïeve hoop dat het heden niet zal ophouden.
Om de mondiale debatten hierover te begrijpen, schieten begrippen als links en rechts, progressief en conservatief, religieus en seculair te kort, aldus Blom. Hij stelt dat er zich sinds de bankencrisis in 2008 twee ideologische families aftekenen die elk hun manier hebben om naar onze wereld – en de toekomst ervan – te kijken. Hij schetst deze breuklijn met twee begrippen: enerzijds ‘de markt’, waarop het recht van de sterkste heerst, en anderzijds ‘de vesting’, een veilige burcht waarin mensen zich verschuilen om terug te keren naar een verleden dat er nooit is geweest.
De redenering gaat zo: in de zeventiende eeuw plaatsten de filosofen van de Verlichting individuele rechten en vrijheden boven religieuze dogmatiek, aristocratische heerschappij en bijgeloof. Dit rationele en humanistische ideaal geldt vandaag nog steeds als verheven en nobel, maar Blom onderstreept dat er ook legitieme kritiek op de Verlichting bestaat. Zo komt de liberale markt – die een gevolg van de Verlichting is – vooral rijke, blanke mensen ten goede en heeft het Westen zijn idealen van de universele mensenrechten nogal selectief geïnterpreteerd. Slavernij en koloniale onderdrukking waren bijvoorbeeld verbazend lang ‘oké’.
Vanuit dat perspectief is de Verlichting vooral het machtsinstrument van een gegoede sociale klasse geworden. De liberale droom heeft veel mensen geëmancipeerd, maar is ook geherinterpreteerd en uitgemond in ongebreideld kapitalisme, marktfundamentalisme en bodemloos consumentisme. Het heeft de stedelijke elite gecreëerd die tot op vandaag met het woord ‘liberalen’ wordt geassocieerd. Digitalisering en robotisering dreigen deze winner-take-all economy nog te vergroten: in een wereld die geen menselijke arbeid meer nodig heeft, vergaart een steeds kleiner wordende groep alle welvaart en macht, terwijl de rest moet knokken voor de kruimels.
De liberale droom heeft met andere woorden zichzelf ondermijnd. Een steeds groter wordende groep van mensen voelt zich in de steek gelaten door de economie en verraden door de politiek. Ze grijpen terug naar formules uit het verleden, waarin het joods-christelijke geloof, traditionele gezinsmodellen, nationalisme, hoge muren, de ‘ware volksaard’ en autoritaire leiders allemaal hun rol te spelen hebben. Het is een mondiale opstand tegen decadent en gedegenereerd liberalisme, met voormannen als Stephen Bannon, Vladimir Poetin of Recep Tayyip Erdoğan. Zij bieden een autoritair en nostalgisch alternatief voor de ijzige vrijheid van de markt.
Het debat tussen ‘de markt’ en ‘vesting’ woedt in alle hevigheid, zowel op sociale media als in een politieke propaganda-oorlog met thema’s als immigratie, onderwijs, klimaat en de toekomst van arbeid als inzet. Het is te vroeg om te zeggen welk verhaal de geschiedenis aan zijn kant krijgt, maar geen van beide kampen heeft vandaag een passend antwoord klaar op uitdagingen als de klimaatcrisis of de sociale uitzichtloosheid die digitalisering dreigt te veroorzaken. Maar naarmate de druk groter wordt, moeten we beide verhalen wel begrijpen, vindt Blom. Ze zullen immers ons denken en handelen in de komende twee decennnia in sterke mate bepalen.
Één ding is zeker: onder druk van de hedendaagse stroomversnellingen zullen we ons moeten aanpassen, of we zullen eraan ten onder gaan. Wat op het spel staat is een verhelderend en confronterend boek dat je moeilijk neerlegt en achteraf nog moeilijker van je afschudt. Verhelderend, omdat het schijnbaar losse fenomenen – zoals de neergang van linkse partijen, de opstoot van populisme en alt right, maar ook ideeën als het universeel basisinkomen – samenbrengt in één haarfijne analyse. Confronterend, omdat de toekomstvisie van Blom allesbehalve vrolijkmakend is. Een sprankel hoop vindt hij nog in de vaststelling dat het onmogelijke al vaker werkelijkheid is geworden in de loop van de geschiedenis, ook al wist aanvankelijk niemand hoe eraan te beginnen.
Ik heb doorgaans een hekel aan het woord, maar zowel de urgente en accurate boodschap als Bloms typerende vertelkracht maken van Wat op het spel staat een absolute mustread. Op de flaptekst geeft Jeroen Olyslaegers met één woord nog de beste omschrijving van dit boek: onontkoombaar.
November 25, 2023
Hoe zouden toekomstige historici, een halve eeuw vanaf nu, ons tijdperk waarnemen? Welke aspecten zouden hen verbazen? Volgens Philipp Blom zullen dat er twee zijn. Ten eerste, de klimaatverandering, zelfs op dit moment al lang erkend door de wetenschap, en de trage en aarzelende reactie van de samenleving daarop. Ten tweede de diepgaande impact van digitalisering op economische netwerken, sociale structuren en politieke machtsdynamieken. Blom stelt zelfverzekerd dat traditioneel werk, zoals we dat kennen, steeds meer overgenomen zal worden door intelligente robots, waarbij algoritmen bepalen welke informatie we consumeren. We beseffen het misschien nog niet, maar de samenleving zal veranderen en we moeten snel in actie komen.
Maar waarom klampen wij, de mensen van deze tijd, ons dan nog zo stevig vast aan onze gevaarlijke en verouderde economische modellen? Waarom leidt het doemscenario van de opwarming niet tot meer actie? Dit is de vraag die Philipp Blom probeert te beantwoorden in dit boek. Volgens hem staan ons enorme uitdagingen te wachten, en onze samenleving, zoals we die momenteel begrijpen, kan zich niet op dezelfde manier handhaven.
Wij laten ons al mensen in slaap sussen door een gevoel van 'het zal mij niet overkomen'. Zolang we onze koopwoede kunnen bevredigen, zolang we ons door politici in slaap zullen sussen of - onterecht - op laten hitsen, zal de mens niet in opstand komen.
Blom komt naar voren als een profeet van het onheil; het is tijd om afscheid te nemen van het idee dat we nog jaren kunnen doorgaan met onze liberale, consumentistische westerse samenleving. Dit soort samenleving staat op de rand, en snel ook. Aan het einde van het boek schetst Blom een potentieel hoopvol scenario, alsof hij probeert de situatie te redden, maar naar mijn mening komt deze inspanning te laat.
Met Blom moet je alert blijven. Hij verpakt zijn boodschap niet in kant-en-klare taal, en als lezer moet je proberen het thema te destilleren uit de verbale complexiteit. Bij sommige van zijn boeken is dit een uitdagende en complexe bezigheid. Zo ook dit boek. Blom doet op zich boeiende observaties, maar ze zijn niet erg toegankelijk. Ik heb geworsteld en kwam nog maar net boven.
Maar waarom klampen wij, de mensen van deze tijd, ons dan nog zo stevig vast aan onze gevaarlijke en verouderde economische modellen? Waarom leidt het doemscenario van de opwarming niet tot meer actie? Dit is de vraag die Philipp Blom probeert te beantwoorden in dit boek. Volgens hem staan ons enorme uitdagingen te wachten, en onze samenleving, zoals we die momenteel begrijpen, kan zich niet op dezelfde manier handhaven.
Wij laten ons al mensen in slaap sussen door een gevoel van 'het zal mij niet overkomen'. Zolang we onze koopwoede kunnen bevredigen, zolang we ons door politici in slaap zullen sussen of - onterecht - op laten hitsen, zal de mens niet in opstand komen.
Blom komt naar voren als een profeet van het onheil; het is tijd om afscheid te nemen van het idee dat we nog jaren kunnen doorgaan met onze liberale, consumentistische westerse samenleving. Dit soort samenleving staat op de rand, en snel ook. Aan het einde van het boek schetst Blom een potentieel hoopvol scenario, alsof hij probeert de situatie te redden, maar naar mijn mening komt deze inspanning te laat.
Met Blom moet je alert blijven. Hij verpakt zijn boodschap niet in kant-en-klare taal, en als lezer moet je proberen het thema te destilleren uit de verbale complexiteit. Bij sommige van zijn boeken is dit een uitdagende en complexe bezigheid. Zo ook dit boek. Blom doet op zich boeiende observaties, maar ze zijn niet erg toegankelijk. Ik heb geworsteld en kwam nog maar net boven.
September 19, 2017
Ein teilweise etwas wirrer aber insgesamt doch interessanter Aufsatz über Zukunftsthemen wie Digitalisierung, Umweltzerstörung und Demokratie. Dennoch gefällt mir Blom als Historiker besser als als Zukunftstheoretiker.
March 20, 2020
Niet voor gevoelige zielen, maar wel enorm verhelderend. Zet aan tot actie, meer dan tot doemdenken en pessimisme
January 26, 2018
Interessantes Buch, das mir zumindest viele Denkanstöße gegeben hat. Allerdings bleibt es doch eher an der Oberfläche und reißt viele Themen nur an. Mir hat es in diesem Fall gereicht und dafür gesorgt, dass ich mich mit einigen Themen näher befassen möchte. Allerdings auch, weil mir einige Thesen aus dem Buch nicht ausreichend belegt/begründet wurden.
Mir hätte auch eine etwas nüchternere Sprache besser gefallen, die schneller auf den Punkt kommt und weniger vom Inhalt ablenkt. Aber das ist sicher Geschmackssache.
Grundsätzlich mag ich die historischen Sachbücher von Philipp Blom (ganz große Empfehlung für "Der taumelnde Kontinent. Europa 1900 bis 1914"!) lieber.
Mir hätte auch eine etwas nüchternere Sprache besser gefallen, die schneller auf den Punkt kommt und weniger vom Inhalt ablenkt. Aber das ist sicher Geschmackssache.
Grundsätzlich mag ich die historischen Sachbücher von Philipp Blom (ganz große Empfehlung für "Der taumelnde Kontinent. Europa 1900 bis 1914"!) lieber.
October 4, 2021
Dejé de reciclar la noche que vi cómo los operarios del camión de la basura de mi ciudad vertían los deshechos de los contenedores azules, amarillos y verdes en el mismo vehículo. Todo lo que escrupulosamente yo había separado y acumulado en diferentes bolsas en mi cocina mezclado sin miramientos en un abrir y cerrar de ojos. Volví a separar las basuras el día que mi amiga Mónica vino a pasar una semana en casa y me echó un repaso por no estar concienciada. A veces moverse por mi cocina es un infierno entre las cajas de cartón, los cubos para el plástico y el orgánico, las bolsas para el vidrio. He dejado de comprar en Amazon y cada vez gasto menos en ropa y zapatos. Aún no me he sentido con fuerzas para subirme al tren del veganismo, pero sigo sintiendo que mi esfuerzo es mínimo, irrisorio, al lado del trabajo que tenemos que hacer como sociedad. Estos días en los que las eléctricas están secando nuestros ríos para sacar tajada de los altísimos precios del mercado he leído “Lo que está en juego” de Philipp Blom y he de reconocer que no puedo invitar al optimismo. El sistema democrático ha tocado fondo y tenemos mil frentes abiertos: sociedad capitalista/consumista que genera unas desigualdades enormes, la aparición de la inteligencia artificial y la sustitución de la mano de obra por robots, la desaparición de derechos humanos básicos, los muros que se levantan para frenar la migración de aquellos afectados por la crisis climáticas que originan los países ricos, los partidos políticos desaparecidos en pos de grandes empresas que únicamente defienden sus intereses económicos, la aparición de populismos nacionalistas y autoritarios, el descrédito de los medios de comunicación, etc. Un libro lleno de verdades tristes. “El que no tiene nada no va a morirse de hambre, pero ya nunca volverá levantarse. El que tiene trabajo debe temer por él. Vivimos en una economía de mercado. Rivalizamos unos con otros. Así todo es más eficaz, más barato. La competencia no duerme, todos somos sustituibles y debemos, por tanto, estar disponibles, ser flexibles, estar siempre localizables para cuando se nos llame. Vivimos rodeados de una abundancia y un lujo desconocidos hasta ahora; sin embargo, son muchos los que trabajan más horas que antes, pues todos tienen el miedo en el cuerpo: mañana pueden desaparecer no solo todos esos bonitos juguetes sino también la casa y la educación de los niños. Hoy son menos los que creen tener el futuro asegurado, O que creen siquiera que el porvenir les deparará cosas buenas. Por tanto, si la sociedades se niegan a pensar en el futuro, es porque todo irá a peor”.
Hay que salir a quemar las calles antes de que sea demasiado tarde.
Hay que salir a quemar las calles antes de que sea demasiado tarde.
October 31, 2022
Un libro con reflexiones interesantes, pero que se me hizo bastante pesado a decir verdad, aunque es corto.
El libro nos relata los problemas del presente y como estos serán temas que investigación para futuro historiadores uno de los principales es el cambio climático, como las emisiones de CO2 ha afectado nuestras atmósfera, gran parte de la responsabilidad por el gran consumismo en países desarrollados, que de igual genera desigualdades en el acceso a ciertos bienes como el agua, el cambio climático implica migraciones o protestas
Otro aspecto a destacar es sobre la tecnología y como en esta época nos hemos vuelto dependiente a ella, al punto de dejar de lado nuestro pensar y sentir autónomo, también vemos una implicación y es que la tecnología quitará muchos puestos de trabajos.
Se nos habla de un occidente que se muestra triunfador, en el que Oriente, o el Islam es visto como enemigos, los ricos que siguen haciendo más rico en detrimento de las clase pobres, los valores de occidente se intentan imponer a toda costa.
Pero se debe tener optimismo, no uno ingenuo, hay que combatir la ignorancia y pensar en el futuro, tener un proyecto en común para solucionar los problema actuales que anteriormente se señalan; no obstante, muchos científicos sociales están centrados en el pasado o en el presente y no piensan en el futuro.
Un libro para reflexionar sobre nuestro presente y que puede ayudar a pensar los temas que los historiadores a futuro estudiarán, pero es necesario la acción en nuestro presente !ya!
El libro nos relata los problemas del presente y como estos serán temas que investigación para futuro historiadores uno de los principales es el cambio climático, como las emisiones de CO2 ha afectado nuestras atmósfera, gran parte de la responsabilidad por el gran consumismo en países desarrollados, que de igual genera desigualdades en el acceso a ciertos bienes como el agua, el cambio climático implica migraciones o protestas
Otro aspecto a destacar es sobre la tecnología y como en esta época nos hemos vuelto dependiente a ella, al punto de dejar de lado nuestro pensar y sentir autónomo, también vemos una implicación y es que la tecnología quitará muchos puestos de trabajos.
Se nos habla de un occidente que se muestra triunfador, en el que Oriente, o el Islam es visto como enemigos, los ricos que siguen haciendo más rico en detrimento de las clase pobres, los valores de occidente se intentan imponer a toda costa.
Pero se debe tener optimismo, no uno ingenuo, hay que combatir la ignorancia y pensar en el futuro, tener un proyecto en común para solucionar los problema actuales que anteriormente se señalan; no obstante, muchos científicos sociales están centrados en el pasado o en el presente y no piensan en el futuro.
Un libro para reflexionar sobre nuestro presente y que puede ayudar a pensar los temas que los historiadores a futuro estudiarán, pero es necesario la acción en nuestro presente !ya!
July 30, 2023
‘Democratie is geen natuurtoestand, geen historische noodzaak. Integendeel, ze is in hoge mate onnatuurlijk en toevallig. Het is een hele klus haar te behouden. (…) Een aan den lijve ervaren normaal leven kan intellectueel een valstrik zijn, als je instinctief gaat aannemen dat de dingen zo zijn omdat ze zo moeten zijn, en niet omdat ze toevallig zo gegroeid zijn en ook weer anders kunnen worden.’
April 19, 2021
Wat een boek. Blom doet wat weinig historici durven of kunnen. Vooral het stuk over de droom (de tandenfee van de geschiedenis) is buitengewoon sterk. Misschien is hij soms wel wat opiniërend, maar Blom durft verder gaan, doorzetten op zijn denkpistes. Lezen dit boek, lezen!! Zelfs vier jaar na publicatiedatum brandend actueel.
November 21, 2017
Philipp Blom schreef al eerder historische werken over periodes van grote verandering in de geschiedenis. Als hij met deze blik over onze eigen tijd spreekt, blijkt zijn analyse scherp maar herkenbaar. Een aanrader!
October 30, 2017
Zu viel Informationen auf zu wenig Seiten. Aber: die Analyse ist erleuchtend. Vielleicht ein wenig zu spekulativ und pessimistisch? Ich hoffe es.
June 16, 2019
Don't expect an optimistic outlook in this book ... it's doom and gloom. Basically Blom, a renowned historian, analyses in depth the two big issues that will hit us in the coming years: climate change and the loss of humanness in economy and/or politics. He repeatedly stresses that we have no Planet B, and that we are acting on a status quo ... as if nothing will change. Based on his historical research, it will, and we'd better prepare.
It will not be easy to abandon the "market" and the "fortress" of our society, and convert to something new. There are plenty of references to previous times, but Blom implores us that they had more time to convert their society, way of thinking and ways of existing. That will not be simple, as shown in his small fiction what would happen if suddenly everyone was convinced we need to change. That is an original take on the matter.
There is some hope at the end, after all the doom and gloom, and Blom writes about the fact that we can still do something, and that there is no inevitability. We can realise the impossible, and we have as a species proven we can. But it's just that, hope.
It will not be easy to abandon the "market" and the "fortress" of our society, and convert to something new. There are plenty of references to previous times, but Blom implores us that they had more time to convert their society, way of thinking and ways of existing. That will not be simple, as shown in his small fiction what would happen if suddenly everyone was convinced we need to change. That is an original take on the matter.
There is some hope at the end, after all the doom and gloom, and Blom writes about the fact that we can still do something, and that there is no inevitability. We can realise the impossible, and we have as a species proven we can. But it's just that, hope.
July 19, 2021
El llibre mel ha deixat el meu pare. No es el llibre que acostumo a llegir perk no es de la meva ideologia, però li he donat una oportunitat. Quina tonteria de llibre.
Està plantejat se la següent manera. Identifica tres problemes (no estic d’acord que siguin problemes) i diu quins efectes tindran aquests en el futur (encara en mes desacord). No em posaré a resumir cada un, però principalment canvi climàtic, canvi tecnològic i consumisme -tampoc proposa com solucionar-ho ell. Després d’aixó, intenta veure com serà el futur d’una manera mes general. Apart de tot això considero que el llibre te fallos bàsics. Primer de tot de saber que es el liberalisme. Diu que es culpa del liberalisme tots els problemes de la socialdemocràcia. El tiu es pensa que vivim en un estat liberal (enténc que el que ho escriu es comunista). I no només això, sinó que de tant en tant diu una de tonteries que son dignes d’estudi. Que Rússia es liberal i castiga la homosexualitat! Que el rescat dels bancs va ser liberal! Que la vida es un joc de suma 0! Que la pobresa ha aumentat amb el capitalisme! I així infinites. Es absurd la de errors teòrics que te. I lo mes important: que es pensa que Europa es liberal. Amb sectors públic del 50% de PIB. Podria citar molt mes coses absurdes però tampoc menrecordo i no les he anat apuntant.
Al final te un capítol, el mes bo de tots, on descriu el que passaria si de cop tothom veiés els problemes que ell veu. I es curios perk quan arguments dius: hostia tiu que la solució es un sistema social liberal. Però d’una manera molt sutil (ja que en cap moment del llibre exposa el que ell pensa que son solucions) explica com que tot es soluciona amb colectivisme ( o mes socialisme). Te una cosa certa, que per solucionar problemes dexternalitats negatives estaria bé comença a integrar els costos reals sobre els altres de les nostres accions en els preus. Però esque això es argument liberal.
Encara que no proposi solucions com a tal, jo he notat que la manera de plantejar els problemes, a qui cita com a referència (piketty o rawls), es d’un aire socialdemòcrata tirant a socialista. Però com he dit, en cap moment proposa cap solució de manera clara. De fet en molts moments sembla que vagi a reconèixer que es liberal…
Al final ell mateix reconeix que es passa de alarmista. Ho justifica d’una manera que millor ser alarmista que no enfrontar els temes. Encara que no sigui de la meva ideologia no està malamwnt el llibre. No puntuar un llibre malamwnt perk no opini com jo. La veritat es que m’ho he passat bé llegint i dintre del meu cap contraargumentant.
Està plantejat se la següent manera. Identifica tres problemes (no estic d’acord que siguin problemes) i diu quins efectes tindran aquests en el futur (encara en mes desacord). No em posaré a resumir cada un, però principalment canvi climàtic, canvi tecnològic i consumisme -tampoc proposa com solucionar-ho ell. Després d’aixó, intenta veure com serà el futur d’una manera mes general. Apart de tot això considero que el llibre te fallos bàsics. Primer de tot de saber que es el liberalisme. Diu que es culpa del liberalisme tots els problemes de la socialdemocràcia. El tiu es pensa que vivim en un estat liberal (enténc que el que ho escriu es comunista). I no només això, sinó que de tant en tant diu una de tonteries que son dignes d’estudi. Que Rússia es liberal i castiga la homosexualitat! Que el rescat dels bancs va ser liberal! Que la vida es un joc de suma 0! Que la pobresa ha aumentat amb el capitalisme! I així infinites. Es absurd la de errors teòrics que te. I lo mes important: que es pensa que Europa es liberal. Amb sectors públic del 50% de PIB. Podria citar molt mes coses absurdes però tampoc menrecordo i no les he anat apuntant.
Al final te un capítol, el mes bo de tots, on descriu el que passaria si de cop tothom veiés els problemes que ell veu. I es curios perk quan arguments dius: hostia tiu que la solució es un sistema social liberal. Però d’una manera molt sutil (ja que en cap moment del llibre exposa el que ell pensa que son solucions) explica com que tot es soluciona amb colectivisme ( o mes socialisme). Te una cosa certa, que per solucionar problemes dexternalitats negatives estaria bé comença a integrar els costos reals sobre els altres de les nostres accions en els preus. Però esque això es argument liberal.
Encara que no proposi solucions com a tal, jo he notat que la manera de plantejar els problemes, a qui cita com a referència (piketty o rawls), es d’un aire socialdemòcrata tirant a socialista. Però com he dit, en cap moment proposa cap solució de manera clara. De fet en molts moments sembla que vagi a reconèixer que es liberal…
Al final ell mateix reconeix que es passa de alarmista. Ho justifica d’una manera que millor ser alarmista que no enfrontar els temes. Encara que no sigui de la meva ideologia no està malamwnt el llibre. No puntuar un llibre malamwnt perk no opini com jo. La veritat es que m’ho he passat bé llegint i dintre del meu cap contraargumentant.
October 27, 2024
In ‘Wat op het spel staat’ beschrijft Philipp Blom hoe onze maatschappij momenteel op een scharnierpunt staat en een omwenteling haast onafwendbaar is. In het boek verwijst hij vaak naar wetenschappelijke studies en citaten van auteurs en filosofen.
Het neoliberalisme is geen optie meer en dit om verschillende redenen, zo zegt hij. Vooreerst is er de discrepantie tussen de economie waarbij alles moet groeien, de omzetcijfers en de productie die moeten stijgen ondanks de onheilspellende voorspellingen dat heel wat van deze activiteiten mede de oorzaak zijn van klimaatwijzigingen met desastreuze gevolgen. Hij maakt de bedenking dat aanhoudende droogte in Syrië heel wat mensen van het platteland naar de stad dreef, en dat deze grote massa mensen te samen, deze smeltkroes, uiteindelijk leidde tot oorlog. Blom verwacht in de toekomst nog meer van dat, waarbij door de gevolgen van de klimaatwijziging mensen op de vlucht slaan en deze vluchtelingenstromen tot conflicten leiden. Vroeger streefde de maatschappij naar systemen om de rechten van de mens te respecteren. In de huidige maatschappij lukt dit niet meer, heel wat mensen leven in barre omstandigheden, de rechten van de mens worden continue geschonden. Dit brengt ons naar het bedrijfsleven dat op een zeer korte tijd de transitie maakte naar digitalisering. Blom verwijst hierbij naar een studie die stelt dat de kans reëel is dat bijna de helft van de arbeidsplaatsen in de Verenigde Staten door automatisatie vervangen wordt. Hoe organiseer je een maatschappij waarin voor de economische productiviteit een groot deel van de burgers niet meer nodig is? Laat je die vallen? Blom heeft het over een winner-take-all economy, een economie waarin een kleine minderheid welvaart en macht verzamelt, terwijl de rest van de maatschappij moet vechten om te overleven.
Deze onzekerheden en veranderingen te samen, zorgen ervoor dat de wereld steeds meer complex wordt en we deze ook niet meer herkennen. In ‘Wat op het spel staat’ omschrijft Blom hoe tegen deze achtergrond autocratische, conservatieve partijen en populisten terrein winnen. Het is een antwoord op de onzekerheid die deze veranderingen met zich meebrengen, een nee tegen de vooruitgang.
Vrolijk word je niet van dit boek, het overmande mij heel hard met een ‘vroeger-was-het-beter’-gedachte, het deed mij bijna uitkijken naar mijn eigen sterfdatum. Stel je voor, dat je niet sterfelijk bent, dat moet echt wel heel erg zijn, zo dacht ik.
Ondanks dit vond ik het boek interessant en boeide het me. Enkel het laatste stuk, waarin hij een toekomstvisioen uittekende boeide mij niet en vond ik er ook over.
Het neoliberalisme is geen optie meer en dit om verschillende redenen, zo zegt hij. Vooreerst is er de discrepantie tussen de economie waarbij alles moet groeien, de omzetcijfers en de productie die moeten stijgen ondanks de onheilspellende voorspellingen dat heel wat van deze activiteiten mede de oorzaak zijn van klimaatwijzigingen met desastreuze gevolgen. Hij maakt de bedenking dat aanhoudende droogte in Syrië heel wat mensen van het platteland naar de stad dreef, en dat deze grote massa mensen te samen, deze smeltkroes, uiteindelijk leidde tot oorlog. Blom verwacht in de toekomst nog meer van dat, waarbij door de gevolgen van de klimaatwijziging mensen op de vlucht slaan en deze vluchtelingenstromen tot conflicten leiden. Vroeger streefde de maatschappij naar systemen om de rechten van de mens te respecteren. In de huidige maatschappij lukt dit niet meer, heel wat mensen leven in barre omstandigheden, de rechten van de mens worden continue geschonden. Dit brengt ons naar het bedrijfsleven dat op een zeer korte tijd de transitie maakte naar digitalisering. Blom verwijst hierbij naar een studie die stelt dat de kans reëel is dat bijna de helft van de arbeidsplaatsen in de Verenigde Staten door automatisatie vervangen wordt. Hoe organiseer je een maatschappij waarin voor de economische productiviteit een groot deel van de burgers niet meer nodig is? Laat je die vallen? Blom heeft het over een winner-take-all economy, een economie waarin een kleine minderheid welvaart en macht verzamelt, terwijl de rest van de maatschappij moet vechten om te overleven.
Deze onzekerheden en veranderingen te samen, zorgen ervoor dat de wereld steeds meer complex wordt en we deze ook niet meer herkennen. In ‘Wat op het spel staat’ omschrijft Blom hoe tegen deze achtergrond autocratische, conservatieve partijen en populisten terrein winnen. Het is een antwoord op de onzekerheid die deze veranderingen met zich meebrengen, een nee tegen de vooruitgang.
Vrolijk word je niet van dit boek, het overmande mij heel hard met een ‘vroeger-was-het-beter’-gedachte, het deed mij bijna uitkijken naar mijn eigen sterfdatum. Stel je voor, dat je niet sterfelijk bent, dat moet echt wel heel erg zijn, zo dacht ik.
Ondanks dit vond ik het boek interessant en boeide het me. Enkel het laatste stuk, waarin hij een toekomstvisioen uittekende boeide mij niet en vond ik er ook over.
March 6, 2023
Einerseits eine sehr erhellende Lektüre, aber so dermaßen düster. Besonders während der ersten Hälfte hatte ich nach Beendigung der Kapitel stets das Gefühl, mich nun vorsichtshalber besser zu erschießen.
Die historischen Kapitel sowie die Aufschlüsselung des Markts und der Festung waren sehr eindrucksvoll.
Mal wieder sehr auffällig war, dass (ebenfalls vorwiegend in der ersten Hälfte) hauptsächlich Beispiele aus der englischsprachigen Fachliteratur hinzugezogen werden. Auch Zitate bleiben unübersetzt. Die Sprache der Wissenschaft ist Englisch, folglich sprechen alle diese klugen AutorInnen alle fließend Englisch, oder verfassen sogar direkt in der Fremdsprache. Es wird vorausgesetzt, dass die Leserschaft sich genauso fluide im Englischen bewegt.
Was wenn ich dieses Buch weiterverschenken möchte, an jemanden, der kein Englisch beherrscht (mein Vater zum Beispiel)?
Was ist mit sämtlichen anderen Sprachen und Quellen dieser Welt? Man erfährt viel zu wenig über Länder, die nicht anglistisch dominiert sind.
Außerdem scheint Herr Blom den deutschen Konjunktiv nicht zu kennen. Schade. Auch solche Traditionen sterben aus, wenn man sich nur noch auf die Kompetenzen in der scheinbar einzigen relevanten Fremdsprache konzentriert.
Die historischen Kapitel sowie die Aufschlüsselung des Markts und der Festung waren sehr eindrucksvoll.
Mal wieder sehr auffällig war, dass (ebenfalls vorwiegend in der ersten Hälfte) hauptsächlich Beispiele aus der englischsprachigen Fachliteratur hinzugezogen werden. Auch Zitate bleiben unübersetzt. Die Sprache der Wissenschaft ist Englisch, folglich sprechen alle diese klugen AutorInnen alle fließend Englisch, oder verfassen sogar direkt in der Fremdsprache. Es wird vorausgesetzt, dass die Leserschaft sich genauso fluide im Englischen bewegt.
Was wenn ich dieses Buch weiterverschenken möchte, an jemanden, der kein Englisch beherrscht (mein Vater zum Beispiel)?
Was ist mit sämtlichen anderen Sprachen und Quellen dieser Welt? Man erfährt viel zu wenig über Länder, die nicht anglistisch dominiert sind.
Außerdem scheint Herr Blom den deutschen Konjunktiv nicht zu kennen. Schade. Auch solche Traditionen sterben aus, wenn man sich nur noch auf die Kompetenzen in der scheinbar einzigen relevanten Fremdsprache konzentriert.
June 10, 2018
In Buitenhof, het zondagse discussieprogramma op de Nederlandse televisie, viel Philipp Blom me al meermaals op door zijn verrassende inzichten en standpunten. Wat op het spel staat versterkt mijn indrukken nog. Blom schetst daarin de problemen en verwarring waarin de wereld zich, na het vernietigende bankenschandaal van 2008, bevindt. Migratie, klimaatwijziging, politieke stuurloosheid, sociale verarming, ze worden allemaal onder de loep genomen en onderzocht. De opsplitsing van de politiek in twee kampen, de liberale markt en de autoritaire vesting, is een misschien wat ruwe indeling maar de schrijver toont ook hun failliet aan.
Blom eindigt nochtans met een voorzichtig optimisme. Als we ons voldoende bewust zijn van de precaire toestand waarin we ons bevinden moet het mogelijk zijn om een uitweg te vinden in de impasse waarin we terecht zijn gekomen.
Zijn eindzin: 'Wat er op het spel staat? Alles.' Lees dit boek!
Blom eindigt nochtans met een voorzichtig optimisme. Als we ons voldoende bewust zijn van de precaire toestand waarin we ons bevinden moet het mogelijk zijn om een uitweg te vinden in de impasse waarin we terecht zijn gekomen.
Zijn eindzin: 'Wat er op het spel staat? Alles.' Lees dit boek!
January 25, 2022
Wat op het spel staat is zeker niet een makkelijk boek om te lezen gezien de vele vaktermen, referenties naar personen en het pessimistische karakter. Echter met het pessimistische karakter probeert de schrijver je te prikkelen om kritisch te denken over de huidige maatschappij en de huidige problemen die hij analyseert door ze te vergelijken met belangrijke andere historische momenten. Dit is hem zeker is gelukt.
Na dit boek de behoefte aan een boek die meer oplossing gericht is. ‘Replacing GDP by 2030’, lijkt mij een goede opvolger gezien de kritiek van Philipp Blom op de consumptiemaatschappij en de alsmaar groeiende economie!
Na dit boek de behoefte aan een boek die meer oplossing gericht is. ‘Replacing GDP by 2030’, lijkt mij een goede opvolger gezien de kritiek van Philipp Blom op de consumptiemaatschappij en de alsmaar groeiende economie!
December 29, 2017
'Wat er op het spel staat' is een ambitieuze poging om de grootste maatschappelijke problematieken uit te lichten en aan elkaar te linken. Het resultaat is een te summier boek vol holle statements en ongefundeerde causale verbanden (bv. de link tussen de klimaatopwarming en het groeiende nationalisme), waardoor het al gauw een ideologisch pamflet wordt dat haar vloek uitspreekt over het Westers liberalisme.
Van een historicus verwacht je alleszins een beter gegronde analyse. Ach ja, volgende keer vooraf maar beter kijken hoeveel voetnoten het boek telt voor een dergelijk ambitieus boek.
Van een historicus verwacht je alleszins een beter gegronde analyse. Ach ja, volgende keer vooraf maar beter kijken hoeveel voetnoten het boek telt voor een dergelijk ambitieus boek.
December 23, 2017
Philip Blom staat stil bij de toekomstige maatschappelijke gevolgen van de klimaatcrisis en de digitalisering en komt tot de conclusie dat wij het lot van de toekomstige generaties in handen hebben. Een pertinente boodschap die voorlopig nog niet de broodnodige veranderingen teweeg brengt: “Veel mensen willen terug naar een beter verleden. Willen muren bouwen, zich weer veilig voelen.” Niet alle passages zijn jammer genoeg even toegankelijk geschreven.
January 26, 2018
Het middendeel boeit zeer, maar de informatie in het beginstuk is genoegzaam bekend en in het einde vliegt Blom uit de bocht met een uit de lucht gegrepen toekomstvisioen. Sowieso doet hij nogal eens forse uitspraken die grondige fundering missen. Al met al een goed bedoeld maar te vrijblijvend betoog.
Als Paul Verhaeghe op de achterflap beweert dat dit "het belangrijkste boek" is dat hij "de afgelopen jaren" heeft gelezen, dan heeft 'ie gewoon te weinig gelezen.
Als Paul Verhaeghe op de achterflap beweert dat dit "het belangrijkste boek" is dat hij "de afgelopen jaren" heeft gelezen, dan heeft 'ie gewoon te weinig gelezen.
February 24, 2024
El libro me gusto mucho y era lo que estaba buscando. Siendo honesto también me generó algo entre ansiedad, sentido de urgencia y angustia. El autor hace un análisis del presente que en mi opinión es magistral y conecta los puntos para explicar cómo llegamos acá. Deja una luz de esperanza esbozada al final del libro pero no sin antes ser claro y muy realista con respecto al complejo reto que tenemos los seres humanos entre manos actualmente.
November 6, 2020
Interesting view on how all today’s challenges (of which digitization and global warming are key ones) directly impact and even threat our democratic values.
This book describes how society should be drastically reshaped to tackle these challenges (which are more connected to each other than one might think), but basically also ... to survive...
This book describes how society should be drastically reshaped to tackle these challenges (which are more connected to each other than one might think), but basically also ... to survive...
September 1, 2021
Me tomo mas tiempo de lo previsto, el autor pasa de una realidad abrumadora que engancha a cualquier lector a que se preocupe por lo que hoy vive y explica porque llegamos a estas situaciones, despues entraremos a un proceso complejo que siento confunde ... para despues hacer un ejercicio que intenta ser optimista pero no alcanza. Aqui hay conceptos que cambian tu forma de ver la vida.
November 13, 2018
Sometimes a bit too sensational and negative, but Blom's question in this book is clear and tricky: how will we, as intractable, egocentric consumers ever succeed in meeting these challenges of historical proportions? It's a question with very little answers.
October 2, 2023
Mijn onbekwaamheid in iets ‘diepere’ politieke kennis verhindert mij van dit boek beter te vinden dan nu.
Ik heb ook een foutje gevonden in de research van de auteur, wat me doet afvragen welke ‘foutjes’ andere bekwamere lezers terugvinden.
Ik heb ook een foutje gevonden in de research van de auteur, wat me doet afvragen welke ‘foutjes’ andere bekwamere lezers terugvinden.
August 19, 2024
Als je niet depressief bent, wordt je het wel van dit boek. De mensheid gaat onvermijdelijk ten onder. De analyse van Blom is niet nieuw. Hij heeft alle ellende op een rij gezet. Is er hoop? Nauwelijks.
April 1, 2025
Interessant boek. Vooral het gedachtenexperiment in het één-na-laatste hoofdstuk(de tandenfee van de geschiedenis) zet je aan het denken.
Aanrader voor iedereen die zich zorgen maakt over de rechtstaat/democratie.
Aanrader voor iedereen die zich zorgen maakt over de rechtstaat/democratie.
November 20, 2017
Lees vooral het middenstuk.
Displaying 1 - 30 of 43 reviews