หนีไฟนรก

by Norio Shimamura (โนริโอะ ชิมามูระ), ผุสดี นาวาวิจิต (Translator)

เขียนจากคำบอกเล่าของ เจีย กิมลั้ง

เรื่องนี้อาจจะนับได้ว่าเป็นภาคสอง หรือตอนจบสมบูรณ์ของเรื่อง '๔ ปี นรกในเขมร'

พบกับบันทึกเรื่องราวที่สำคัญในประวัติศาสตร์ส่วนหนึ่งที่มีความเกี่ยวข้องกับชาวไทยและประเทศไทยไว้ และเป็นเรื่องราวที่ดูเหมือนจะบอกเตือนให้คนไทยทั้งหลายได้ระวังตัว ถ้าเรื่องเช่นนั้นจะเกิดขึ้นบ้าง หรือไม่เช่นนั้นก็ระวังไม่ให้เกิดขึ้น จะระวังอย่างไร จะเตรียมตัวอย่างไร แน่ละหากสภาวะดังในเรื่อง "หนีไฟนรก" เกิดขึ้นจริง มิใช่ทุกคนที่จะสามารถหลบลี้หนีภัยไปต่างประเทศไทย และการที่ไม่ได้เรียนรู้อะไรไว้เลยนั้น คงจะสุดแทนทรมาน อย่าได้เชื่อว่าการแย่งชิงอำนาจของคนในชาติจะไม่เกิดขึ้นอีก อย่าชะล่าใจจนถึงกับปล่อยให้ทุกสิ่งในชีวิต ในสังคม ดำเนินไปตามยถากรรม โดยไม่สนใจอะไรเลย อย่าได้เชื่อว่า เมื่อสงครามกลางเมืองเกิดขึ้น เพียงมีเงินมากมายก็สามารถหลบหนีภัยไปอยู่ที่อื่นได้ หนังสือเล่มนี้อาจจะเป็นคู่มือเล่มหนึ่ง ในการเอาตัวรอดยามคับขัน สำหรับทุกคนก็เป็นได้...

208 pages, Paperback

First published November 1, 1985

Reviews

[ดินสอ สีไม้ · Rating 3 out of 5]

นี่คือภาพมุมมองจากเหตุการณ์สงครามกลางเมืองกัมพูชา
ผ่านสายตาของคนกัมพูชาเอง
ละเอียดกว่า ชัดเจนกว่า น่าเศร้ากว่า
และหดหู่กว่า 4 ปี นรกในเขมร

[Kriengkrai Thawechotkitcharoen · Rating 4 out of 5]

เล่มนี้เป็นเหมือนภาคต่อหรือส่วนขยายของเรื่อง 4 ปีนรกในเขมร เพราะเล่าเรื่องจากมุมมองของเจีย กิมลั้ง หญิงสาวชาวเขมรเชื้อสายจีนที่มีบทบาทสำคัญในการช่วย ยาสึโกะ นะอิโต ภรรยาอดีตนักการทูตชาวกัมพูชาให้หนีออกจากเขมรได้สำเร็จ โดยในเรื่องจะเล่าในมุมมองของเจีย กิมลั้ง ซึ่งเกิดและเติบโตมาในเขมร เห็นถึงความอยู่ดีมีสุขของชาวเขมรในสมัยของเจ้านโรดม สีหนุยังปกครองประเทศ จนมาถึงช่วงของการแย่งชิงอำนาจจากหลายฝ่ายจนในที่สุดเขมรแดงซึ่งนำโดยพล พตได้เข้ามายึดครองประเทศนำมาสู่ความทุกข์เข็ญของชาวเขมรและการเข่นฆ่ากันเองจนมีชาวเขมรซึ่งมีกว่า 7 ล้านคนในขณะนั้นต้องเสียชีวิตไปเกือบครึ่งหนึ่ง

ชะตากรรมอันโหดร้ายของเจีย กิมลั้ง เริ่มต้นตั้งแต่พ่อแม่ต้องส่งเธอไปเรียนต่อที่พระตะบองเนื่องจากเหตุการณ์บางอย่าง จนถึงเหตุการณ์เขมรแดงยึดครองประเทศ ทำให้พ่อของเธอต้องดั้นด้นฝ่าอันตรายเพื่อนำตัวเธอกลับไปอยู่กับครอบครัวที่โทโมโปเมืองบ้านเกิด แต่เมื่อกลับถึงบ้านเกิดก็ไม่ทันการณ์ที่จะอพยพหนีภัยเข้ามายังประเทศไทย ทำให้ครอบครัวของเธอรวม 12 ชีวิตต้องอพยพไปยังชนบทตามคำสั่งทหาร ต้องระเหเร่ร่อนไปยังหมู่บ้านต่างๆรวมทั้งต้องทำงานหนักจนทำให้เธอเกือบเอาชีวิตไม่รอดอยู่หลายครั้ง แต่ก็เป็นท่ี่นี่เองที่ทำให้เธอเหมือนกับได้เริ่มชีิวิตใหม่เมื่อได้มาพบกับยาสึโกะ นะอิโตที่หมู่บ้านเมา ทำให้ทั้งสองคนสนิทสนมและผูกพันกันมากขึ้นจนยาสึโกะรับเธอเป็นลูกบุญธรรมและสัญญาจะรับไปอยู่ด้วยหากตัวเองสามารถกลับญี่ปุ่นได้อย่างปลอดภัย

เล่มนี้ใช้เวลาอ่านใกล้เคียงกับเรื่อง 4 ปีนรกในเขมรคือประมาณ 2 ชั่วโมง สิ่งที่แตกต่างกันระหว่างทั้ง 2 เรื่องคือ มุมมองในการเล่าเรื่องซึ่ง 4 ปีนรกในเขมรจะเล่าผ่านมุมมองของยาสึโกะซึ่งเป็นเหมือนคนนอกที่โชคชะตาพลิกผันต้องมาตกระกำลำบาก ขณะที่เรื่องนี้เล่าผ่านมุมมองของกิมลั้งซึ่งแม้จะเป็นลูกชาวจีนอพยพแต่ก็เกิดและเติบโตร่ำเรียนหนังสือที่เขมรพบเห็นความเปลี่ยนแปลงของประเทศมาตลอดทำให้รู้สึกใกล้ชิดกับเหตุการณ์มากขึ้น เพราะมีการสอดแทรกทัศนะ ความคิดที่มีต่อเหตุการณ์ในขณะนั้นทั้งของตัวกิมลั้งเองและผู้คนรอบข้าง

ขณะเดียวกันความหดหู่ในระหว่างการอ่านก็มีมาเป็นระยะ ทั้งเรื่องราวการทำงานหนัก การพบเจอผู้คนที่ถูกฆ่าอย่างสยดสยอง และโดยเฉพาะในช่วงที่ครอบครัวของกิมลั้งและชาวเขมรจำนวนมากถูกทางการไทยผลักดันกลับประเทศโดยนำมาทิ้งไว้ที่เขาพระวิหารและต้องไต่ลงเขาท่ามกลางกับระเบิดซึ่งส่วนนี้บรรยายไว้ได้เห็นภาพมาก นอกจากนั้นเรื่องนี้ยังสะท้อนมุมมองของชาวเขมรที่มีต่อประเทศเพื่อนบ้านทั้งกับประเทศไทย, เวียดนาม, ลาว, จีน รวมไปถึงสถาบันกษัตริย์ของเขมรได้เป็นอย่างดี

สรุปเป็นหนังสือที่ถ่ายทอดเรื่องราวของผลกระทบต่อสงครามและความกระหายอำนาจของคนเพียงไม่กี่คน แต่กลับส่งผลกระทบต่อผู้คนนับล้าน ขณะเดียวกันก็สะท้อนให้เห็นว่าไม่ว่าระบบการปกครองจะเป็นเช่นไร ความเท่าเทียมไม่เคยมีอยู่จริง ผู้มีอำนาจก็จะอยู่เหนือประชาชนทั่วไปเสมอ และไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้นผู้ที่รับผลกรรมก็คือประชาชนตาดำๆที่ไม่รู้เรื่องรู้ราวอะไรด้วยเลย

[Nuttawat Kalapat · Rating 4 out of 5]

อ่านแล้วนึกถึง พม่าในปัจจุบันนี้เลย เศร้า เครียด คนเราแทบไม่เรียนรู้จากอดีตเลย

[Orawan Chaiyapa · Rating 3 out of 5]

รายละเอียดของประวัติศาสตร์ไม่เยอะเท่าเรื่อง​ 4 ปีนรกในเขมร​ แต่ยังพอได้รับรู้ถึงวัฒนธรรมของคนกัมพูชาอยู่บ้าง

[Pheeraphol · Rating 5 out of 5]

This book reflects the violence in the Khmer Rouge era. The author is a Khmer, thus showing the difference of this book from the 4 years of Hell in Cambodia. But overall, both books are good books.

[gam s (Haveyouread.bkk) · Rating 4 out of 5]

อ่านตั้งแต่สมัยอยู่ช่วง ม.ต้น อ่านในช่วงเวลาใกล้ๆกับ "4 ปีนรกในเขมร" หลังจากนั้นไม่กี่ปี พอล พต ก็ตายอย่างสงบ ... อะไรแบบนี้อาจจะมีส่วนให้เรากลายเป็นคนที่ค่อนข้างมองโลกในแง่ร้ายนะคะ 😔

[Natt · Rating 4 out of 5]

เรื่องเล่าจากปากคำของหญิงสาวชาวเขมรเชื้อสายจีน ที่ต้องอพยพระหกระเหินในช่วง 4 ปีที่ประเทศเขมรลูกเป็นไฟ ... แต่สุดท้ายเธอก็ได้ใช้ชีวิตมั่นคงในฐานะขาวเขมรผู้ลี้ภัย ลูกบุญธรรมของยาสีโกะ