De porseleinkast

Faxen aan Ger #2

by Nicolien Mizee

Na het succesvolle De kennismaking, waarin Nicolien Mizee begint met haar faxen aan Ger Beukenkamp, verschijnt het vervolg: De porseleinkast (1997‒1998). Hierin maken we onder anderen kennis met het Orakel, dat in tegenstelling tot Ger wél met Nicolien in gesprek treedt en haar een zekere mate van geestelijke gezondheid helpt te bewaren.

Volgens een beproefd recept van vrijwel dagelijks wederwaardigheden doorfaxen rijgt Nicolien Mizee in De porseleinkast opnieuw haar dagen verrassend veelzijdig aaneen. Aan de hand van allerhande geschiedenissen van vrienden, vragen over het wezen van seks, en droevige misverstanden laat Mizee de lezer beter kijken naar zijn vriendschappen in heden en verleden. De manier waarop zij ze met goed gevolg bevraagt, levert een verslavend proza op.

Genres: Literature

432 pages, Hardcover

First published March 1, 2018

About the author

Nicolien Mizee (1965) is schrijver en schrijfdocent. In NRC Handelsblad schreef ze een veelgelezen column over haar ervaringen als docent. Haar roman Toen kwam moeder met een mes (2003) werd genomineerd voor de Libris Literatuurprijs en ook haar laatste roman De halfbroer (2015) werd zeer goed ontvangen door de pers. De kennismaking. Faxen aan Ger (2017), de eerste bundeling van de faxen aan Ger en De porseleinkast (2018), de tweede bundeling van de faxen aan Ger, werden zeer goed ontvangen door de pers. In 2019 verscheen bij Nijgh & Van Ditmar de roman Moord op de moestuin, dat inmiddels al vele malen herdrukt is.

Reviews

[Frank · Rating 5 out of 5]

Ik vind het lastig te verwoorden hoe diep ik dit bewonder. Het geeft misschien een indicatie als ik zeg dat ik geneigd ben het te vergelijken met Multatuli’s Ideeën: omdat dat het enige is wat ik kan bedenken om dit mee te vergelijken; omdat deze reeks ‘Faxen aan Ger’ net als de Ideeën volstrekt niet te categoriseren vallen, een grabbelton zijn van essayistische, bespiegelende en verhalende fragmenten van velerlei aard; en omdat Mizee een bepaald soort maatschappijkritische (bijna onmaatschappelijke) compromisloze eigengereidheid en helderheid van denken aan de dag legt die ik ook daarin terugzie.

Maar laat ik niet te serieus doen: dit boek is, net als zijn voorganger en — hoop ik — het volgende deel (én net als de Ideeën), niet alleen provocerend, prikkelend en ontroerend, maar vooral enorm onderhoudend en altijd ontzettend, onweerstaanbaar vrolijkmakend geestig. Niets zo goed om de somberte van een donkere winterochtend te verdrijven als een paar pagina’s kraakhelder proza van Mizee — of ze daarin nou het getob met haar familie of met haar eigen angsten beschrijft, een gezellig uitje met haar kleine nichtjes, een maf erotisch (of juist helemaal niet erotisch) avontuurtje met een oude schoolvriend of een, al dan niet imaginaire, ontmoeting met de aanbeden godgelijke Ger. Of natuurlijk over Suske en Wiske, Lucky Luke en Jezus (ook door haar in één adem genoemd) of Alias Smith and Jones.

In de jaren waarover deze boeken gaan, kluste Mizee bij als schildersmodel. In deze faxen schildert ze vooral een magnifiek zelfportret, dat tegelijkertijd een fragmentarisch en in zijn verscheidenheid toch ook quasi-panoramisch overzicht lijkt te geven van haar tijd en milieu, en vooral van haar vriendenkring. Het is eindeloos fascinerend, en ik weet niet of het volgende deel de afsluiting van een trilogie zal blijken te zijn, of gewoon een nieuw deel in een serie die nog jaren duurt. Maar als het van dit niveau blijft, blijf ik meelezen tot de laatste snik.

[Luna · Rating 5 out of 5]

Nicolien Mizee die een stroom aan (onbeantwoorde) faxen stuurt aan scenarioschrijver/haar ‘allesverpletterende’ leraar Ger; het is echt mijn favoriete ontdekking van dit jaar. Dit tweede faxenboek was naar mijn idee wat zwaarder en nog persoonlijker dan deel één, maar ik heb er ook weer zo om moeten lachen. Mizee heeft zo’n eigen kijk op dingen dat je gewoon nieuwsgierig blijft naar elke nieuwe fax, waar het ook over gaat, het is heerlijk om te lezen. Het is niet eens haar leven zelf dat zo belangwekkend is (oké ook een beetje), maar vooral de manier waarop ze tegen alles aankijkt en het ‘alledaagse’ opeens vreemd laat lijken. Ik houd ervan hoe ze al haar gedachtegangen verwoordt en heb ook bewondering voor hoe ze het leven leeft, zo geheel zichzelf ondanks allerlei angsten, (familie)conflicten en een soort permanente staat van vervreemding. Ben gewoon gefascineerd door deze wereld van Mizee en wil er meer meer meer van!! Gelukkig heb ik nog een aantal faxenboeken te gaan.

[Elly Lewin · Rating 5 out of 5]

Ze denkt zo goed over de dingen na en zegt ze dan zo goed.

[Pepijn Stokdijk · Rating 5 out of 5]

Kunst met een grote K, literatuur met een grote L, genieten met een grote G.

Ik was al gecharmeerd van Mizee na het lezen van deel 1 van De faxen aan Ger, maar met deel 2 heeft ze me helemaal omver geblazen. De vergelijkingen tussen haarzelf en Bio, de intrigerende filosofieën, de concrete toelichtingen op het werkeloze leven en vooral de hilariteit in de aanhef en afsluiting van de faxen. Bij iedere fax toch minimaal één keer hardop gelachen, vele passages gemarkeerd en doorgestuurd en vooral heel erg genoten.
Absolute aanrader. Mijns inziens zijn De faxen van Ger een van de hoogtepunten van de moderne Nederlandse literatuur.

[Karen Van Der Heijden · Rating 4 out of 5]

4,5e ster.

[Tim Weemhoff · Rating 4 out of 5]

Onzekerheid, depressies, dwangneuroses, seksualiteit, beklijvende liefde, arbeidsongeschiktheid, onhebbelijkheden en een leven bepaald door een structureel tekort aan geld. Geen makkelijk of ongecompliceerd persoon en toch ook weer heel laconiek.

Aan de ene kant zijn de Faxen vederlicht, geestig en vol ironie en zelfspot. Aan de andere kant gelaagd, diepgaand en filosofisch. Een zoektocht naar de betekenis van geluk en waarom het niet duurt.

De Faxen aan Ger hebben eenzelfde soort monotone, speelse cadans als Voskuils Bureau. Met eenzelfde soort onderkoelde humor als die van Reve. De boeken gaan niet snel vervelen en Mizee is een begaafd schrijfster. Op naar deel drie.

[Marin Kuijt · Rating 5 out of 5]

Geweldig. Eindeloze exegese van haar leven. Niemand wordt gespaard en daardoor komt ze tot zelfinzicht en kan ze zich steeds beter tot de wereld verhouden.

Ergens schrijft ze: "jezelf volmaakt onbelangrijk vinden is de enige manier om echt te zeggen wat je denkt." Een les voor in de academie.

[Charlyonbooks · Rating 4 out of 5]

De porseleinkast is deel 2 van faxen aan Ger. Deel 1 De Kennismaking had stormenderwijs mijn hart veroverd door de schrijfstijl, de absolute openhartigheid en niet in de laatste plaats om de eigenzinnigheid, bij vlagen onaangepastheid aan het leven. Ze lijdt daaraan maar tegelijkertijd is ze vastbesloten om, en lijkt ze niet anders te kunnen dan, om zich zelf niet in de mal van wat men het echte leven te laten duwen. Daarmee je als lezer uitdagend om je dagelijkse routines en opvattingen van hoe het hoort te bevragen.

Het tweede deel borduurt daarop voort zonder saai te worden doordat ze in gevecht blijft met zichzelf en met de maatschappij. Iedere fax met zorg en aandacht geschreven, zelfs de kleine kattenbelletjes, maar ondanks de serieusheid van de vragen waar ze een antwoord op probeert te vinden ook doorspekt met een lichte dosis humor.

De porseleinkast is absoluut een aanrader, toch een ster minder dan de kennismaking . Dit vanwege het feit dat het duidelijk wordt in dit boek dat ze deze faxen uit wil gaan geven dus niet meer alleen voor Ger schrijft. Op een subtiele wijze lijk je dat te kunnen merken, er zitten een aantal vrij veel lange faxen tussen waar dagen aan gewerkt is om een bepaald standpunt of gebeurtenis helemaal uit te werken. De meer impulsieve, kortere faxen raken me meer omdat ze zo uit het hart komen en daarmee vaak directer zijn.

Met deze kleine kanttekening kan ik niet anders zeggen dat ik uit kijk naar het lezen van deel 3.

[Will · Rating 5 out of 5]

‘Dit is het, dacht ik. Dit is nu. Dit is het leven al. Ik ga niet meer wachten op wat nog komen moet. Het is maandag, ik heb buikpijn, en ik ga toch nog een kop koffie bestellen. Dit is het. Er gaat niets groots gebeuren. Ik ga nergens meer op wachten. Dit is het leven al. De zon zal nog wel eens gaan schijnen, ik zal nog weleens een vriendin krijgen, of niet, maar het doet er niet toe. Dit is alles al.’

[Fleur van Duren · Rating 5 out of 5]

“De mensen zijn wel aardig maar ze kunnen geen enkele gedachte tot het eind toe afmaken.”

[Reyer · Rating 4 out of 5]

Ik wil niet vechten voor mezelf. Ik wil stilletjes op de as van de wereld zitten en met rust gelaten worden.

Na het lezen van De kennismaking , het eerste deel uit de serie Faxen aan Ger van Nicolien Mizee (1965), was ik nog een beetje verbijsterd: in mijn recensie schreef ik dat ik hoofdpersoon Nicolien ‘ingewikkeld, aanhankelijk en daarom ook fascinerend’ vond. Ik ergerde me aan het wel heel persoonlijke karakter van haar faxberichten aan Ger Beukenkamp, die me aan een dagboek deden denken, maar genoot evengoed van haar geweldige observaties. Met het tweede deel heeft Nicolien me echter geheel ingenomen met haar openhartige stijl en briljante formuleringen.

Woensdagochtend kwam er een man van het GAK. Ik had een aanvraagformulier ingediend voor een AAW-uitkering. Bij ‘ingangsdatum arbeidsongeschiktheid’ had ik, met handen die alweer onmiddellijk begonnen te beven, ‘vanaf geboorte’ ingevuld.
‘Maar als u vanaf uw geboorte arbeidsongeschikt bent,’ vroeg die man vriendelijk, ‘waarom heeft u dan nu pas die aanvraag ingediend?’
‘Ja God, meneer,’ zei ik, ‘ik zie er toch verder gewoon uit en ik kom behoorlijk uit mijn woorden. Ik dacht dat ik, als ik nou maar flink mijn best bleef doen, vanzelf normaal zou worden.’

De porseleinkast gaat verder waar De kennismaking gebleven was, in juli 1997. Nicolien is nog altijd even eigenzinnig als disfunctioneel. In haar uitvoerige berichten aan Ger geeft ze in meer of minder samenhangende vorm blijk van haar angsten en ontwikkeling. Nicolien is een vrouw die bang is iets onherroepelijks te doen, zoals trouwen of kinderen krijgen, geen strakke kleren verdraagt, moed moet verzamelen voor iets als een etentje en steeds bang is dat ze anderen tegenvalt, al zal ze zich niet schikken om ‘normaal’ te lijken. Bovenal leidt Nicolien gewoon een heel zwaar leven:

Heb jij eigenlijk wel enig idee wat voor leven ik leid? Dat voor mij alles even moeilijk is? Dat alles wat andere mensen gedachteloos doen, voor mij een gevecht is? Snap je dat wel?

Vrijwel alles wat ze opschrijft, is ontroerend, grappig, leerzaam of ronduit gestoord. De aandacht die Nicolien in het tweede deel geeft aan haar relatie met haar familie, in het bijzonder met haar moeder, is de moeite meer dan waard, net als haar worsteling met de normen van de maatschappij. Natuurlijk vroeg ik me ook wel af of Nicolien er niet al te makkelijk van uitgaat dat de samenleving wel voor haar zorgt, maar haar blik op de wereld gaat zoveel verder dan dat.

Bij ‘armoede’ denk je automatisch aan de twintiger jaren, Kniertje en de gaarkeuken, maar armoede ziet er heden ten dage volstrekt anders uit. Elke minimumlijder heeft een kleurentelevisie en als het meezit een video. Dat kost namelijk allemaal niks meer. Een staafmixer heb je al voor vijf Edah-spaarkaarten. En bovendien krijg je de meeste dingen van kennissen die een nieuw model hebben uitgezocht.
Weet je wat duur is? Kleren, schoenen, onbespoten voedsel, vervoer en al die verdomde rekeningen die ze je sturen: de rioolbelasting, het kijk- en luistergeld, het telefoonabonnement, de eigen bijdrages voor het ziekenfonds, voor allerlei doktersbehandelingen die niet vergoed worden en ga zo maar door.

Dat ik het boek geen vijf sterren geef, heeft te maken met de vorm: ik vond de teksten niet altijd geloofwaardig als ‘faxbericht’, zowel wat betreft inhoud als lengte. Halverwege het boek schrijft Nicolien al te overwegen de teksten uit te willen brengen als boek – wat kennelijk pas twee decennia later gebeurde – en dat wringt: schrijft ze nu werkelijk voor haar ‘Ger van mijn hart’, een verering die voor anderen nauwelijks te begrijpen is, of toch voor zichzelf?

[Annders De Haes · Rating 4 out of 5]

Eigenlijk zijn het 4,5 sterren. Beter dan de eerste nog. Het is niet voor iedereen, dat geef ik meteen toe, maar ik ben er werkelijk door geobsedeerd. 'Allesverpletterende' ligt klaar, maar ik moet het nog even uitstellen van mezelf.

[Melissa]

eindeloze faxen aan ger svp

[Merel · Rating 5 out of 5]

Ik kan iedereen Nicoliens faxen aan Ger zo enorm aanraden. Het biedt comfort en relativisme in tijden van onzekerheid en chaos

[Diana de Jong · Rating 4 out of 5]

Bepaald ‘late majority’, maar ik heb Nicolien Mizee ontdekt. Sinds ik een biebabonnement heb, lees ik boeken die ik zelf zo snel niet zou kopen en dat pakt soms verrassend goed uit. Wat een origineel brein heeft Nicolien Mizee: springerig, tobberig, onweerstaanbaar grappig (soms ondanks zichzelf). Ze is meedogenloos eerlijk, zowel naar zichzelf toe als naar anderen. Leest als een trein, dus ik heb meteen de eerste twee kloeke delen gebinget. Ben nu wel toe aan wat anders: in het brein van Mizee verkeren is bepaald enerverend te noemen.

[Thom Wijenberg · Rating 4 out of 5]

'Ik woon in mijn leven, mijn lichaam en mijn naam als in een huurhuis.'

[Annemarie · Rating 4 out of 5]

"Maar ik vraag me af of je een relatie mag beginnen als je weet dat die voor jou nooit zo belangrijk zal zijn als voor de ander.
Aan de gewone verplichtingen heb ik me onttrokken door me te laten afkeuren, maar bij welk instituut laat je je ontslaan van liefdesverplichtingen?"

versus

"De post bracht me het feestelijke bericht dat ik bij wijze van koopkrachttoeslag van het ministerie van VROM vijftig gulden krijg. Daar schiet een mens tenminste flink mee op. Ze zijn er zo opgewonden over dat ze me er wel drie brieven over geschreven hebben."

Het boek begint met de vraag 'Ger! Ben je er eigenlijk wel?' Maakt het wat uit? De lezer is er. Dit tweede boek beviel mij beter, juist omdat sommige faxen meer geredigeerd lijken te zijn. Bovendien zijn er ook meer uitbarstingen in de vrienden- en familiekring die in verband staan met de onhebbelijkheden van Mizee. Ik vroeg mij al namelijk af hoe haar omgeving met haar omging, haar kon uitstaan...

[Demi van Doorn · Rating 4 out of 5]

‘Bovendien is de buitenwereld me snel te veel. Ik kan maar heel weinig hebben. Drie minuten bij de slager en ik heb een dag nodig om alle indrukken te ontleden, te verwerken en een plaats te geven in die oeverloze gedachtestroom die altijd maar doorgaat en die het antwoord is op de niet gestelde vraag van iemand die onbekend wenst te blijven. Hoewel ik mezelf een dergelijke levenswijze toesta omdat ik weet dat ik anders ziek word, ben ik bang dat de buitenwereld mij deze egocentrische instelling euvel duidt. Ik doe nou niet bepaald leuk mee, om het zo maar eens te zeggen.’

‘Ik zou het heerlijk vinden als je even wat van je liet horen. Je bent een verstandig mens en daar heb ik er de afgelopen dagen bitter weinig van meegemaakt. De mensen zijn wel aardig maar ze kunnen geen enkele gedachte tot het einde toe afmaken.’

[Florine · Rating 4 out of 5]

Het bijzondere aan de Faxen aan Ger vind ik de oprechtheid, de openheid van Mizee.
Hoe iemand zo durft te schrijven, en zo eerlijk kan leven naar wat ze kan. Er is geen andere optie, sociaal wenselijk gedrag/leven is niet haalbaar. Maar zou dat ook moeten? Moet je dat willen? Hoe houd je contact met de anderen, zonder jezelf te verloochenen? Wie ben je, los van je jeugd en je ouders? Wat is vriendschap, hoe kan een relatie er ook uitzien?
Leerzaam, grappig, en stof tot nadenken: dat bieden de faxen mij.

[Tijn · Rating 4 out of 5]

Deze serie is zo ontzettend verfrissend, omdat Mizee zo knap verwoordt hoe vreemd de 'normale gang van zaken' is. Vooral in dit deel komt dat mooi aan de orde. Wat minder humoristisch dan het eerste deel, maar met rake bespiegelingen (je kan toch alleen voelen door te denken?) en emotionele beschrijvingen van haar geschiedenis familie en vrienden.

[Ellen Leijten · Rating 4 out of 5]

Wederom mezelf ondergedompeld in de wereld van Nicolien. En ik bleef maar zinnen onderstrepen! Nicolien analyseert haar vriendschappen, haar liefdesleven en de relatie met haar moeder in faxen aan de 'allesverpletterende' Ger, een oud-docent van Nicolien - die overigens nooit reageert. Verslavend leesvoer!

[Robert Hoogstad · Rating 4 out of 5]

Ik lees graag boeken van Nicolien Mizee. Ook hier weer die mooie verbazing over wat als je nou niet in deze maatschappij past? Ook terug te vinden bij haar 5 jarige nichtje, Bio. Zou die echt zo heten? Vol oprechte verbazing, humor en interessante bespiegelingen. Op naar deel III.

[David Rozema · Rating 5 out of 5]

het tweede deel van de faxen aan Ger door Nicolien Mizee. Dit hoort voor mij bij de grote Nederlandse ik-literatuur. Mizee analyseert haarscherp haarzelf, haar omgeving en de maatschappij. Ik heb sinds Voskuil niet meer zoiets gelezen. ++

[Anke VdWater · Rating 4 out of 5]

Ik kan niet anders zeggen dan dat ik inmiddels zo verslingerd ben aan haar geniale, rare, rake en opmerkelijke gedachten dat ik met het dichtslaan van boek nr. 2 al een voorschot neem op de treurnis dat ik ze zeer binnenkort helaas allemaal uit zal hebben.

[Rosanne · Rating 4 out of 5]

Heb me weer kostelijk vermaakt met Mizee. Ben wel iets minder lyrisch over dit deel dan het vorige, vooral omdat ze in dit boek er bepaald een handje van heeft zichzelf tegen te spreken. En ik vind het ook altijd lastig als mensen vreemdgaan goedkeuren.

[Suzanne Brink · Rating 5 out of 5]

Scherp, slim, heerlijk.

[Agnes · Rating 4 out of 5]

Van genoten. Stemde ook tot nsdenken, meer nog dan deel 1.

[Dirk Flach · Rating 5 out of 5]

Geweldig, nog beter dan deel 1. Hoe Mizee ons een inkijk geeft in haar (voor ons) wonderlijke wereld, geweldig.

[Sel En Sam · Rating 5 out of 5]

Een openbaring.

[Helenjochems · Rating 4 out of 5]

Heerlijk ongemakkelijk en grappig, en ook intelligent, welbespraakt en talig. Nu door met #3.