The development of modern science and its increasing impact on our life and culture is one of the great stories of our time. Coming to understand that story and coming to terms with the institution of modern science should be an important part of the education of every student.In The Many Faces of Science, Leslie Stevenson and Henry Byerly masterfully and painlessly provide the basic information and the philosophical reflection students need to gain such understanding. Making good use of case study methods, the authors introduce us to dozens of figures from the history of science, highlighting both heroes and villains. Providing an elementary sketch of the development of science through the lives of its practitioners, Stevenson and Byerly bring the story alive through the examination of the often mixed motives of scientists, as well as the conflicting values people bring to science and to their perceptions of its impact on society. They also explore the relationship between scientific practice and political and economic power.Brief, accessible, and rich in anecdotes, personal asides, and keen insight, The Many Faces of Science is the ideal interdisciplinary introduction for nonscientists in courses on science studies, science and society, and science and human values. It will also prove useful as supplementary reading in courses on science in philosophy, sociology, and political science.
برای منی که همیشه به علم علاقمند بودم و تحصیلات دانشگاهی خودم هم در زمینه علم و تکنولوژی بوده، همواره یک سوال بی پاسخ مانده است.
راه تولید علم و رفتن به سمت ناشناختهها چیست؟ چرا ما در ایران همیشه در بهترین حالت ادامه دهنده و معمولا تقلید کننده علم روز کشورهای توسعه یافته هستیم؟
برای همین شروع کردم به مطالعه در این زمینه چون به عنوان یک محقق خیلی مسئله مهمی برای من بود. اولین منبع برای پاسخ به این سوالات، مطالعهی زندگی بزرگترین دانشمندان علم مدرن بود. کتاب هزارچهره علم منبع بسیار مناسبی برای بررسی اندیشهها، سبک زندگی، موانع و مشکلات و اهداف دانشمندان از آغاز علم جدید یعنی از قرن هفدهم به بعد است. به عنوان مثال با خواندن کتاب متوجه میشویم که بزرگترین عامل در موفقیتهای علمی انیشتین، ذهن کنجکاو او بوده است درحالیکه برای نیوتن بیشتر مقام و مقبولیت عموم مهم بوده است. مشکلات دانشمندان در دولتهای تمامیت خواه،مسئله حق تقدم، رابطه علم و ارزشها و گرفتن حمایتهای مالی در زمانهای مختلف از دیکر مواردی است که نویسندگان کتاب دربارهی آنها پژوهش کردهاند. با خواندن کتاب من متوجه شدم که دو عامل اساسی کنجکاو علمی یعنی زندگی کردن برای علم در هر لحظه و کار در پژوهشکدههای پیشرو که با دیگر دانشمندان در ارتباط هستیم مهمترین عوامل برای پیشرفت علمی هستند.
و نکتهی آخر که احتمالا برای شما جالب هست اینکه ۹۰ درصد از دانشمندان تاریخ در حال حاضر زنده هستند و مناسبات علم در حال حاضر بسیار با گذشته متفاوت است و اصلا شرایط الان با شرایط دانشمندان گذشته شبیه هم نیستند. برای مثال ماری کوری تازه در ۲۶ سالگی وارد دانشگاه شد و در ۳۲ سالگی مدرک دکترا گرفت. این مورد تقریبا در علم حاضر و مناسباتش غیر ممکن است. خلاصه که علم امروزه با همهی پیشرفتهایی که داشته بسیار پیچیدهتر و سختتر شده است.
تنها ایرادی که میتونم به کتاب بگیرم اینه که کمی اطناب داشت. ولی خب همون هم برای من لذتبخش بود.
برداشت کلی من از کتاب همون چیزیه که قبلاً هم در مورد علم تو ذهنم بود. اینکه علم قطعا کامل نیست و جامعهی مبتنی بر علم هم آرمانشهر نیست، اما در حال حاضر، بهترین چیزی هست که بشر میتونه بهش تکیه کنه و پیش بره؛ تا زمانی که بدیلی براش پیدا شه که معایب علم رو نداشته باشه.
نیاز نیست حتما فعالیت علمی داشته باشیم که این کتاب برامون جالب باشه. این کتاب، یه کتاب تخصصی تو حوزه علم نیست و خواننده عادی هم به راحتی جذب موضوعات و روایتهای جالب نویسندهی کتاب میشه.
برای من جالبترین موضوعی که این کتاب بهش پرداخته بود، نقش ارزشها تو جامعه علمی بود. ما دانشمندان رو بیشتر به عنوان انسانهایی بیطرف و درستکار میشناسیم، اما واقعیت کارِ علمی اینطور نیست، این کتاب با مثالهایی که از تاریخ کشف و شهودهای دانشمندان میاره، تلاش میکنه تصویر روشنتری از واقعیت فعالیت علمیای که دانشمندان به اون مشغولند، ارائه بده. تنها انگیزهی دانشمندان کنجکاوی علمی نیست، قدرت، شهرت و اعتبار علمی انگیزههای مهم دیگهای هستن که گاهی منشا اتفاقات تلخی در تاریخ علم بودهان. مثل استفاده غیراخلاقی نیوتن از قدرتش، مثل نداشتن صداقت و تقلب سیریل برت دربارهی وراثتی بودن هوش، مثل ماجرای بالتیمور، یا درباره ناعادلانه بودن اعطای جوایز مهم علمی به دانشمندان، یه جایی از کتاب این جمله رو میگه؛ «آنچه شایستهسالاری در علم خوانده میشود، مبتنی بر ساختاری از قدرت است، و آنها که زمام قدرت را به دست دارند در کنترل تخصیص جوایز و اعتبار نیز صاحب نفوذند»
در بخشهای بعدی کتاب موضوعات جالب دیگهای هم بیان میشه. مثل تاثیر علم در سیاستهای دولتها، تاثیرش در ماجرای بمب اتم و جنگها، تاثیرش بر سیاستهای عمومی مثل موضوع اخلاق علوم زیستی و توسعه فناوریهای مخاطرهآمیزی مثل اصلاح ژنتیکی.
یه ایرادی که شاید بشه بهش گرفت اینه که به موضوعات متعددی پرداخته که باعث شده عمق کمی داشته باشن، مثلا نمونه موردیهای موردی متعددی ارائه کرده که گاهی برای اطلاعات بیشتر دربارهی اون مورد، نیازه خودتون هم یه سرچی داشته باشید، که البته همینشم برای من جالب بود.
ترجمه کتاب هم توسط دکتر میثم محمدامینی که خودشون استاد مطالعات علم و فناوری هستند، انجام شده بود و به نظرم روان و خوب بود.
این کتاب فوقالعاده بود!😍😍 حدود چهارصد صفحه از علم، تاریخ علم، دانشمندان مختلف در دورههای مختلف، علوم مختلف مثل فیزیک شیمی ژنتیک روانشناسی صحبت شده. زندگی انیشتین، هایزنبرگ، ماکس پلانک در زمان نازیها چطور بوده؟ زندگی ساخاروف در زمان استالین چطور بوده؟ دانشمندها چطور با حکومتهای تمامیتخواه برخورد کردن؟ فروید و اسکینر چطور رویکرد علمی داشتن؟ آیا علم رو باید با خوشبینی بیکن دید یا بدبینی فرانکنشتاینی؟ اصلا علم سیاه یا سفیده؟ تجربه خیلی خوبیه، اصلا کتاب تخصصی و سختی نیست و نوجوان دوازده ساله هم میتونه به راحتی بخونه و متوجهش بشه. بهترین هدیه برای کسیه که به علم و زندگی دانشمندها علاقه داره.