What do you think?
Rate this book
Die dunkle Kammer: 124 Träume
Georges Perecs erstaunlicherweise bislang nicht ins Deutsche übersetztes "Traumbuch", das die höchst produktiven Jahre zwischen 1968 und 1972 umfasst, offenbart einen sehr direkten und zugleich neuen Zugang zu Literatur und Leben des französischen Kultautors. Mal lapidar und scheinbar unbedeutend, mal monströs und unergründlich, teils komisch und sonderbar faszinieren die Notate durch eine Vielfalt und Intensität kleiner Formen und unterstreichen einmal mehr die intime Komplizität von Literatur und Unbewusstem. Dabei entpuppen sich die aus nächtlicher Werkstatt zu Tage geförderten Fragmente in ihrer rätselhaften Konkretion, ihrem Witz und tragischem Spiel als reicher Vorrat kreativer Möglichkeitsformen: Drehbuchentwürfe, Skizzen für Erzählungen, veritable Romananfänge. Ergänzt durch ein Glossar des Autors sowie mit einem Nachwort von Jürgen Ritte ist das Buch nicht nur ein Vademecum für biografische Fährtenleser und Perec-Fans, sondern auch ein literarisches Kaleidoskop zwischen Traum und Wirklichkeit.
273 pages, Kindle Edition
First published January 1, 1973
28 people are currently reading
710 people want to read
About the author
Georges Perec
132 books1,649 followersGeorges Perec was a highly-regarded French novelist, filmmaker, and essayist. He was a member of the Oulipo group. Many of his novels and essays abound with experimental wordplay, lists, and attempts at classification, and they are usually tinged with melancholy.
Born in a working-class district of Paris, Perec was the only son of Icek Judko and Cyrla (Schulewicz) Peretz, Polish Jews who had emigrated to France in the 1920s. He was a distant relative of the Yiddish writer Isaac Leib Peretz.
Perec's first novel, Les Choses (Things: A Story of the Sixties) was awarded the Prix Renaudot in 1965.
In 1978, Perec won the prix Médicis for Life: A User's Manual (French title, La Vie mode d'emploi), possibly his best-known work. The 99 chapters of this 600 page piece move like a knight's tour of a chessboard around the room plan of a Paris apartment building, describing the rooms and stairwell and telling the stories of the inhabitants.
Cantatrix Sopranica L. is a spoof scientific paper detailing experiments on the "yelling reaction" provoked in sopranos by pelting them with rotten tomatoes. All the references in the paper are multi-lingual puns and jokes, e.g. "(Karybb et Scyla, 1973)".
Perec is also noted for his constrained writing: his 300-page novel La disparition (1969) is a lipogram, written without ever using the letter "e". It has been translated into English by Gilbert Adair under the title A Void (1994). The silent disappearance of the letter might be considered a metaphor for the Jewish experience during the Second World War. Since the name 'Georges Perec' is full of 'e's, the disappearance of the letter also ensures the author's own 'disappearance'.
His novella Les revenentes (1972) is a complementary univocalic piece in which the letter "e" is the only vowel used. This constraint affects even the title, which would conventionally be spelt Revenantes. An English translation by Ian Monk was published in 1996 as The Exeter Text: Jewels, Secrets, Sex in the collection Three.
It has been remarked by Jacques Roubaud that these two novels draw words from two disjoint sets of the French language, and that a third novel would be possible, made from the words not used so far (those containing both "e" and a vowel other than "e").
W ou le souvenir d'enfance, (W, or, the Memory of Childhood, 1975) is a semi-autobiographical work which is hard to classify. Two alternating narratives make up the volume: one, a fictional outline of a totalitarian island country called "W", patterned partly on life in a concentration camp; and the second, descriptions of childhood. Both merge towards the end when the common theme of the Holocaust is explained.
Perec was a heavy smoker throughout his life, and was diagnosed with lung cancer in 1981. He died the following year in Ivry-sur-Seine at only forty-five-years old. His ashes are held at the columbarium of the Père Lachaise Cemetery.
David Bellos wrote an extensive biography of Perec: Georges Perec: A Life in Words, which won the Académie Goncourt's bourse for biography in 1994.
Born in a working-class district of Paris, Perec was the only son of Icek Judko and Cyrla (Schulewicz) Peretz, Polish Jews who had emigrated to France in the 1920s. He was a distant relative of the Yiddish writer Isaac Leib Peretz.
Perec's first novel, Les Choses (Things: A Story of the Sixties) was awarded the Prix Renaudot in 1965.
In 1978, Perec won the prix Médicis for Life: A User's Manual (French title, La Vie mode d'emploi), possibly his best-known work. The 99 chapters of this 600 page piece move like a knight's tour of a chessboard around the room plan of a Paris apartment building, describing the rooms and stairwell and telling the stories of the inhabitants.
Cantatrix Sopranica L. is a spoof scientific paper detailing experiments on the "yelling reaction" provoked in sopranos by pelting them with rotten tomatoes. All the references in the paper are multi-lingual puns and jokes, e.g. "(Karybb et Scyla, 1973)".
Perec is also noted for his constrained writing: his 300-page novel La disparition (1969) is a lipogram, written without ever using the letter "e". It has been translated into English by Gilbert Adair under the title A Void (1994). The silent disappearance of the letter might be considered a metaphor for the Jewish experience during the Second World War. Since the name 'Georges Perec' is full of 'e's, the disappearance of the letter also ensures the author's own 'disappearance'.
His novella Les revenentes (1972) is a complementary univocalic piece in which the letter "e" is the only vowel used. This constraint affects even the title, which would conventionally be spelt Revenantes. An English translation by Ian Monk was published in 1996 as The Exeter Text: Jewels, Secrets, Sex in the collection Three.
It has been remarked by Jacques Roubaud that these two novels draw words from two disjoint sets of the French language, and that a third novel would be possible, made from the words not used so far (those containing both "e" and a vowel other than "e").
W ou le souvenir d'enfance, (W, or, the Memory of Childhood, 1975) is a semi-autobiographical work which is hard to classify. Two alternating narratives make up the volume: one, a fictional outline of a totalitarian island country called "W", patterned partly on life in a concentration camp; and the second, descriptions of childhood. Both merge towards the end when the common theme of the Holocaust is explained.
Perec was a heavy smoker throughout his life, and was diagnosed with lung cancer in 1981. He died the following year in Ivry-sur-Seine at only forty-five-years old. His ashes are held at the columbarium of the Père Lachaise Cemetery.
David Bellos wrote an extensive biography of Perec: Georges Perec: A Life in Words, which won the Académie Goncourt's bourse for biography in 1994.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 60 reviews
July 7, 2014
At first glance, La Boutique Obscure may appear like a singular and intriguing exception, within the work of Georges Perec, a work usually placed under the sign of his passion for systems and constraint writing. In this volume, Perec records his dreams in chronological order. This night journal, written between 1968 and 1973, offers a fascinating foray into the author’s subconscious.
At the time, Perec had just broken up with Suzanne Lipinska –a break-up which involved a painful separation from Le Moulin d’Andé (The Mill at Andé), an artist colony created by Suzanne in 1957 where Perec had sought refuge from Paris for extended periods of time. In order to keep a looming depression at bay, Perec started meticulously documenting his dreams.
As the diary proceeds through the years, these narratives – at first short, haunting and enigmatic – progressively turn into extremely coherent and well-articulated plots. Perec himself admitted to have eventually tamed the wild nature of his dreams into “a memorial album, pretty like a theatrical program, with advertisements at the end.”
Readers will rejoice in his irresistible sense of humor: in one dream, Perec is correcting the galleys of The Void, and, to his complete astonishment, he finds himself struggling with hordes of e, figuratively jumping from one page to the next. In another, he kills his wife and advertises her body as “quality meat”.
But La Boutique Obscure also lets us feel the intensity of the author’s sadness and vulnerability. This collection opens and closes with two dreams set in concentration camps, where Perec’s parents were murdered. As a matter of fact, while recording his dreams, Perec was also working on W or Memory of Childhood, to be published in 1975.
Sometime hilariously funny, sometime plainly and simply harrowing, La Boutique obscure is a unique occasion to explore the nightlife and unconscious struggles of a stellar writer of the 20th Century.
At the time, Perec had just broken up with Suzanne Lipinska –a break-up which involved a painful separation from Le Moulin d’Andé (The Mill at Andé), an artist colony created by Suzanne in 1957 where Perec had sought refuge from Paris for extended periods of time. In order to keep a looming depression at bay, Perec started meticulously documenting his dreams.
As the diary proceeds through the years, these narratives – at first short, haunting and enigmatic – progressively turn into extremely coherent and well-articulated plots. Perec himself admitted to have eventually tamed the wild nature of his dreams into “a memorial album, pretty like a theatrical program, with advertisements at the end.”
Readers will rejoice in his irresistible sense of humor: in one dream, Perec is correcting the galleys of The Void, and, to his complete astonishment, he finds himself struggling with hordes of e, figuratively jumping from one page to the next. In another, he kills his wife and advertises her body as “quality meat”.
But La Boutique Obscure also lets us feel the intensity of the author’s sadness and vulnerability. This collection opens and closes with two dreams set in concentration camps, where Perec’s parents were murdered. As a matter of fact, while recording his dreams, Perec was also working on W or Memory of Childhood, to be published in 1975.
Sometime hilariously funny, sometime plainly and simply harrowing, La Boutique obscure is a unique occasion to explore the nightlife and unconscious struggles of a stellar writer of the 20th Century.
October 24, 2022
Favori yazarlarımdan G. Perec tam bir hayal kırıklığı bu kitabında. Rüyalarını anlattığını yazıyor, koca bir palavra… Belki 3-4 tanesi gerçekten rüyadır, diğerleri tamamen kurmaca demeye dilim varmıyor, uydurmaca. Perec’e rağmen okunmaz bir kitap, neyseki çok hızla okudum ve bazı sayfalar birer ikişer cümleydi. Unutun gitsin derim.
April 6, 2013
Daniel Tosh once joked, "Have you ever started telling someone a dream you had and then halfway through realized you're retarded?"
As much as I don't really fancy quoting Tosh in a Perec review, that little quip really does sort of sum up the experience of sharing dreams. A few interesting things about this book are 1) that as personal as dreams are, it's amazing how universal certain aspects can be 2) the "view" it gives into Perec's subconscious mind (particularly interesting after reading his biography). Other than uniqueness of actually publishing a book relaying his dreams, I don't think there's really much Perec-ian (sp?) about them. Each dream-description is spartan,containing nowhere near the level of detail, the attention to minutia typical of Perec. Sure, dreams may be difficult to remember and, perhaps in elaborating the author felt he would be constructing subjectively rather than reporting objectively, but I'm still sure he could have given more thorough descriptions.
As much as I don't really fancy quoting Tosh in a Perec review, that little quip really does sort of sum up the experience of sharing dreams. A few interesting things about this book are 1) that as personal as dreams are, it's amazing how universal certain aspects can be 2) the "view" it gives into Perec's subconscious mind (particularly interesting after reading his biography). Other than uniqueness of actually publishing a book relaying his dreams, I don't think there's really much Perec-ian (sp?) about them. Each dream-description is spartan,containing nowhere near the level of detail, the attention to minutia typical of Perec. Sure, dreams may be difficult to remember and, perhaps in elaborating the author felt he would be constructing subjectively rather than reporting objectively, but I'm still sure he could have given more thorough descriptions.
December 7, 2019
Rüyanın tamamen kişisel bir deneyim olduğu sugötürmez sanırım. Dışarıdan gelen tonlarca uyarana, etkene karşın, tamamen kişisel. O yüzden, kitabın sonsözünü yazan arkadaşın da belirttiği gibi, "eğer rüyalarını yazıyorsan ve onları okura iletiyorsan, bu onları bir gece monoloğundan diyaloğa dönüştürüyorsun, geceyi kapalı bir oda olmaktan çıkarıp bir 'dükkân' haline getiriyorsun, dolayısıyla umuma, müşteriye açık bir mekân haline getiriyorsun demektir," rüyaları yazmak.
Ve görüldüğü gibi, bu kişi Perec bile olsa, son okur için bence accayip SIKICI.
Evet, sosyolojik ve psikolojik etkileri falan var, yazıldığı dönemi anlatan bazı ibareler falan belki var ama... eh. SIKICI.
Dahası, basılmış olan her eser kurgulanmıştır. Yok bunun kaçışı. Hele de Perec'se yazarı, kurgudan öteye geçer. O yüzden bu rüyaların çok "saf" olduğuna inanmıyorum.
Perec'in sevmediğim tek kitabı oldu. İvit.
Kimse rüyalarını yayımlamasın.
Ve görüldüğü gibi, bu kişi Perec bile olsa, son okur için bence accayip SIKICI.
Evet, sosyolojik ve psikolojik etkileri falan var, yazıldığı dönemi anlatan bazı ibareler falan belki var ama... eh. SIKICI.
Dahası, basılmış olan her eser kurgulanmıştır. Yok bunun kaçışı. Hele de Perec'se yazarı, kurgudan öteye geçer. O yüzden bu rüyaların çok "saf" olduğuna inanmıyorum.
Perec'in sevmediğim tek kitabı oldu. İvit.
Kimse rüyalarını yayımlamasın.
February 27, 2013
The force of dreams and the half-memories they leave behind culminated in the fact that the moment you wake, the dream collapses; it dies.
Perec captured the bits and pieces into literary tombs from which the dreamer can only do one thing:
Mourn.
Perec captured the bits and pieces into literary tombs from which the dreamer can only do one thing:
Mourn.
April 15, 2020
Este libro-recopilación de documentación onírica no noveliza su contenido, sino que expone sin lirismo alguno una transcripción tras otra de 124 sueños. Despertar y ser escritos, sin florituras ni añadidos. Me ha resultado un ejercicio (más que una experiencia donde se me fueran emociones detrás) interesante por lo que es: un libro de sueños; y por lo que he aprendido de él: ¿con qué soñaba Perec? Y sobre todo: ¿cómo lo soñaba?.
Pero más allá de eso, de la curiosidad del principio, leer "La cámara oscura" se convierte en un acto tremendamente aburrido. Las descripciones lo son todo, y leer casi 300 páginas de eso en un formato narrativo continuo y poco atractivo para el lector, resulta muy tedioso. Eso sí, la edición de Impedimenta es una delicia para el tacto y la vista, es para los que amamos los libros también por su condición de objeto.
Pero más allá de eso, de la curiosidad del principio, leer "La cámara oscura" se convierte en un acto tremendamente aburrido. Las descripciones lo son todo, y leer casi 300 páginas de eso en un formato narrativo continuo y poco atractivo para el lector, resulta muy tedioso. Eso sí, la edición de Impedimenta es una delicia para el tacto y la vista, es para los que amamos los libros también por su condición de objeto.
June 3, 2017
Binnenkort dubbele bespreking (samen met 'Poging tot uitputtende beschrijving van een plek in Parijs) op De Reactor.
June 13, 2013
Dream diaries are usually only interesting between the person who is having that dream and their doctor. Beyond that when someone comes up to you and says "I have a dream and its..." Well, your first thought is to run away. But alas what we have here is a dream book by the great Georges Perec, and even though it is his dreams... it still not that interesting.
The best and greatest dream book is Michel Leiris' "Nights as Day Days as Night." Actually one of my favorite all-time books and for god's sake it's a dream journal. But Leiris maybe a more twisted character than Perec, and not as conceptual. So "la boutique obscure: 124 Dreams" starts in 1968 and ends in 1972, probably the most fruitful of his writing years. I imagine that he started this project with a beginning and an ending -perhaps taking over the role of an actual everyday journal. But i am just guessing here; what we do have is very much little narratives by Perec, which shows his dream world is very straight forward in a sense. At least one gets the sense that there is a beginning, middle part and then end. Like Godard, not always in that order, but there is a sense of some sort of organization within the Perec dream world. Leiris on the other hand is more sexual (and there is sex in the Perec dream world) and a tad wilder. Also his imagery is more poetic and seductive of sorts. Perec is sort of listing his dreams for maybe a future analysis.
But the best part of the book for me is the end index, where he list categories like "Staircases" and the color "Red" for instance - and he mentions how many times he had a dream with the color red in it and so forth. Which comes to mind on my own writing project, which is not about dreams, but I am writing something that is very systematic, and I realize that some of that came from Perec and his work. So, yeah its interesting but mostly for the process than anything else.
The best and greatest dream book is Michel Leiris' "Nights as Day Days as Night." Actually one of my favorite all-time books and for god's sake it's a dream journal. But Leiris maybe a more twisted character than Perec, and not as conceptual. So "la boutique obscure: 124 Dreams" starts in 1968 and ends in 1972, probably the most fruitful of his writing years. I imagine that he started this project with a beginning and an ending -perhaps taking over the role of an actual everyday journal. But i am just guessing here; what we do have is very much little narratives by Perec, which shows his dream world is very straight forward in a sense. At least one gets the sense that there is a beginning, middle part and then end. Like Godard, not always in that order, but there is a sense of some sort of organization within the Perec dream world. Leiris on the other hand is more sexual (and there is sex in the Perec dream world) and a tad wilder. Also his imagery is more poetic and seductive of sorts. Perec is sort of listing his dreams for maybe a future analysis.
But the best part of the book for me is the end index, where he list categories like "Staircases" and the color "Red" for instance - and he mentions how many times he had a dream with the color red in it and so forth. Which comes to mind on my own writing project, which is not about dreams, but I am writing something that is very systematic, and I realize that some of that came from Perec and his work. So, yeah its interesting but mostly for the process than anything else.
December 11, 2020
Un libro de sueños sonaba maravilloso... Esperaba algún tipo de desarrollo profundo a partir de ellos. Pero nada. Un cuaderno con sueños anotados.
Una molestia que no tenga folios.
Una molestia que no tenga folios.
May 20, 2024
Anyone not yet convinced that dreams can be a form of art, much less a marketable one, should have told that to Melville House Publishing before they published the dream journals of Georges Perec (“la boutique obscure” translated by Daniel Levin Becker, 2012). Most famous for his novels “Life A Users Manuel” and “A Void” (written entirely without the letter ‘e’), Perec was a highly inventive and linguistically challenging writer who was not above the challenge of trying to record his dreams with the same style of language and plot consistency in which they were dreamed. According to Perec’s introduction to his dream journals, which he called the world’s first “nocturnal autobiography”:
“Everyone has dreams. Some remember theirs, far fewer recount them, and very few write them down. Why write them down, anyway, knowing you will only sell them out (and no doubt sell yourself out in the process)? I thought I was recording the dreams I was having; I have realized that it was not long before I began having dreams only in order to write them. These dreams—overdreamed, overworked, overwritten—what could I then expect of them, if not to make them into texts, a bundle of texts left as an offering at the gates of that “royal road” I still must travel with my eyes open?"
Perec goes on to give some notes on transcribing and composing dream records on the level of typography and page formatting (paragraph breaks indicate changes of style, place, mood as felt within the dream), before presenting the dreams themselves.
Perhaps not surprisingly, a dream journal titled (though not translated as) ‘the obscure shop’ carries with it a certain everyday or quotidian banality—dreams abound of conferences, house-calls, writing crossword puzzles, chasing cats, and buying clothing. One is strongly reminded of the dream journals of French critic Hélène Cixous (published in translation as “Dream I Tell You” in 2006), where the most untoward and dream-like situation is that her daughter keeps transforming into a kitten. While both dreamers are often haunted by scenarios of the World Wars, they also struggle with the mechanisms of dresser drawers and interpersonal relationships (though Perec’s journals do not avoid dreams of sex). Perec’s dreams, though, also indicate a fascinating shift toward a post-modern worldview and literary style.
Born in 1936, Perec’s dreams included in this book were not dreamed until the 1970s-80s, and amongst the quotidian, early-century concerns of his formative subconscious, one finds fascinating moments when Perec finds himself living out the plots of modern movies or demonstrating as a “hippy.” In one dream (no. 52 in the collection), after making dinner reservations Perec, “returned to Paris in a magnificent machine, ultramodern and very sci-fi. I remember panoramic portholes. Dizzying speed.”
“Everyone has dreams. Some remember theirs, far fewer recount them, and very few write them down. Why write them down, anyway, knowing you will only sell them out (and no doubt sell yourself out in the process)? I thought I was recording the dreams I was having; I have realized that it was not long before I began having dreams only in order to write them. These dreams—overdreamed, overworked, overwritten—what could I then expect of them, if not to make them into texts, a bundle of texts left as an offering at the gates of that “royal road” I still must travel with my eyes open?"
Perec goes on to give some notes on transcribing and composing dream records on the level of typography and page formatting (paragraph breaks indicate changes of style, place, mood as felt within the dream), before presenting the dreams themselves.
Perhaps not surprisingly, a dream journal titled (though not translated as) ‘the obscure shop’ carries with it a certain everyday or quotidian banality—dreams abound of conferences, house-calls, writing crossword puzzles, chasing cats, and buying clothing. One is strongly reminded of the dream journals of French critic Hélène Cixous (published in translation as “Dream I Tell You” in 2006), where the most untoward and dream-like situation is that her daughter keeps transforming into a kitten. While both dreamers are often haunted by scenarios of the World Wars, they also struggle with the mechanisms of dresser drawers and interpersonal relationships (though Perec’s journals do not avoid dreams of sex). Perec’s dreams, though, also indicate a fascinating shift toward a post-modern worldview and literary style.
Born in 1936, Perec’s dreams included in this book were not dreamed until the 1970s-80s, and amongst the quotidian, early-century concerns of his formative subconscious, one finds fascinating moments when Perec finds himself living out the plots of modern movies or demonstrating as a “hippy.” In one dream (no. 52 in the collection), after making dinner reservations Perec, “returned to Paris in a magnificent machine, ultramodern and very sci-fi. I remember panoramic portholes. Dizzying speed.”
August 11, 2020
La reseña
Estoy en una cama, al parecer no hay nadie más alrededor. Oscuro y húmedo, el ambiente se siente opresivo y triste. Me levanto y de repente me doy cuenta de que soy una serpiente, me deslizo hasta la biblioteca y tomo (o me enrosco en) el libro "La cámara oscura", de G. Perec y empiezo a leer.
Son 124 sueños transcritos, de temas muy variados y sin relación entre sí, que según entiendo el autor escribió continuamente durante un año. Como todos los sueños, algunos son divertidos, otros fatigantes y otros muy olvidables y demuestran que existe una vida interior en el ser humano que solo el arte puede traer a flote.
Muchos de ellos tienen temas que son muy autobiográficos, dónde Perec nos deja entrever aspectos de su vida amorosa, su niñez y el estrago que le causó ser judío durante la SGM.
Dejo el libro en el sillón, me he cansado de leer toda la noche. Me dirijo al baño y quiero echarme agua en la cara, pero oh sorpresa, no tengo brazos: olvidé por un momento que soy una serpiente. Esa impotencia es terrible.
Lo bueno que fue todo un sueño...
*Sisea en español*
Estoy en una cama, al parecer no hay nadie más alrededor. Oscuro y húmedo, el ambiente se siente opresivo y triste. Me levanto y de repente me doy cuenta de que soy una serpiente, me deslizo hasta la biblioteca y tomo (o me enrosco en) el libro "La cámara oscura", de G. Perec y empiezo a leer.
Son 124 sueños transcritos, de temas muy variados y sin relación entre sí, que según entiendo el autor escribió continuamente durante un año. Como todos los sueños, algunos son divertidos, otros fatigantes y otros muy olvidables y demuestran que existe una vida interior en el ser humano que solo el arte puede traer a flote.
Muchos de ellos tienen temas que son muy autobiográficos, dónde Perec nos deja entrever aspectos de su vida amorosa, su niñez y el estrago que le causó ser judío durante la SGM.
Dejo el libro en el sillón, me he cansado de leer toda la noche. Me dirijo al baño y quiero echarme agua en la cara, pero oh sorpresa, no tengo brazos: olvidé por un momento que soy una serpiente. Esa impotencia es terrible.
Lo bueno que fue todo un sueño...
*Sisea en español*
June 24, 2017
No, it's not really a novel. It's not a memoir. And it's not autobiography. It's essentially a book of recorded dreams, and although there is no coherent plot or structure—as one might expect from such a composite—it is incredible nonetheless. Being given this peculiar glimpse into someone else's dream life is something truly special; compelling, disturbing, intriguing, and border-line hypnotic. There's something so familiar about them, so eerily relatable, that the book becomes impossible to put down. I'll admit, I've never read anything quite like this, but I truly enjoyed it. Perec is an original, and with this work, a strange and somnambulant sort of literary pioneer.
March 1, 2013
I think I need to read A Life in Words, and then reread this. I already enjoyed it quite a it, despite not knowing much about Perec's life.
February 16, 2025
De geniale, zeer speelse en tegelijk ook zeer melancholieke Georges Perec heeft enorm veel geschreven: diverse prachtige experimentele romans, allerlei merkwaardig fascinerende sociologische teksten, boekjes en essays over het "ondergewone" dat men normaal gesproken niet opmerkt, kruiswoordpuzzels, filmscripts en zo meer . En ook dit intrigerend ongrijpbare boek met 124 dromen, die onlangs mooi zijn vertaald en geannoteerd door Edu Borger.
Perecs fascinatie voor dromen had alles te maken met de psychoanalyses die hij onderging, vanwege het traumatisch verlies van zijn beide Joodse ouders in de Tweede Wereldoorlog en mogelijk ook vanwege enkele minder soepel verlopende liefdes. Maar met het opschrijven van die dromen lijkt hij eerder hun raadsel te willen bewaren dan op te lossen, want hij nummert en dateert de dromen wel, en geeft er ook verklarende titels aan, maar hij maakt van elke droombeschrijving een meerduidige tekst die zijn sleutel niet prijsgeeft.
Daardoor is elke tekst intrigerend meerduidig, en daardoor is het boekje een fascinerende verzameling cryptische fragmenten. Zelf spreekt Perec van "een bos teksten, als een offerande neergelegd voor de poorten van de 'koninklijke weg' die ik nog moet doorlopen- met open ogen". Die koninklijke weg is een verwijzing naar Freud, die over de 'koninklijke weg van de droomduiding' sprak, en Perec zegt hier dus voor mijn gevoel dat die 124 dromen een bos teksten zijn die geen droomduiding hebben ondergaan: niet de oplossing van het raadsel interesseert Perec, maar het tonen ervan. Misschien heeft Perec zijn dromen soms gestileerd of met creatieve details verrijkt, en meer gedaan dan ze alleen noteren, en misschien heeft hij dit boek deels gevuld met verzonnen dromen, maar hij heeft er bewust geen verklaarbaar en gesloten 'geheel' van gemaakt. En in een latere terugblik op dit boekje (opgenomen in de prachtige verzamelbundel "Ik ben geboren") heeft hij dit boekje zelfs geduid als een "zuivere schrijfervaring: geen onthulde symbolen, geen aanstormende waarheid (al komt het me voor dat diep onder die teksten nog altijd een afgelegde weg, een tastend zoeken wordt beschreven), maar de roes van een verwoording, de meeslependheid van een tekst die helemaal vanzelf tot stand leek te komen". Perec noemt die teksten ook "helder in al hun vreemdheid", maar ze blijven fundamenteel vreemd, mijns inziens juist ook omdat ze geen onthulbare symbolen of diepere waarheden zeggen te bevatten.
Veel van zijn dromen zijn opmerkelijk humoristisch, of laten zich lezen als onderhoudende en surrealistische vignetten vol verrassingen. Maar naar mijn idee is de toon vooral unheimlich en melancholiek. In droom 1 schrijft hij bijvoorbeeld: "Zoals vanzelf droom ik en weet ik dat ik, zoals vanzelf spreekt, droom dat ik in een kamp zit. Het gaat natuurlijk niet echt om een kamp, maar het beeld van een kamp, een overdrachtelijk kamp, een kamp waarvan ik weet dat het niet meer dan een vertrouwd beeld is, alsof ik onvermoeibaar altijd hetzelfde droom, alsof ik nooit iets anders droom, alsof ik nooit iets anders doe dan van dat kamp dromen". Perecs moeder werd tijdens WO II gedeporteerd, is ongetwijfeld vergast of op andere wijze wreed omgekomen, maar haar naam is op geen enkele officiële dodenlijst te vinden. Dat niet te bevatten persoonlijke verlies (die niet te begrijpen verdwijning) doemt hier als spookbeeld op in het beeld van een gedroomd kamp dat niet voor niets een overdrachtelijk kamp wordt genoemd, dus een onwerkelijk kamp dat niet in rationele wakende woorden te bevatten is. Perec heeft dit verlies vaak een plek gegeven in veel van zijn romans, maar steeds als verborgen toespeling of cryptisch raadsel. En dat doet hij naar mijn gevoel ook in dit dromenboek. Niet alleen in passages als deze, maar volgens mij ook door bepaalde getallenspelletjes. In veel dromen duiken viertallen of drietallen op, en ook tweetallen of dubbele kamers. Welnu, dankzij Manet van Montfrans ("Georges Perec, een gebruiksaanwijzing") weet ik dat de kengetallen 11, 2, 4 en 3 in Perecs werk een dwingende rol spelen, als verwijzing naar de datum van de deportatie van zijn moeder: 11-2-1943. En dat wetend kijk je ook anders naar droom nummer 111, die begint met de opmerking dat alles vervaagd is en eindigt met: "Het wordt na een tijdje onduidelijk:// de weg van de vader of de weg van de moeder?".
Dit dromenboek laat zich echter niet vastpinnen op een paar motieven of thema's. Temeer niet omdat de meeste dromen daarvoor te ambigu, te raadselachtig en te onbepaald zijn. "Van buiten gezien lijkt het huis op een landgoed, omgeven door muren, waarvan het perspectief zo ontworpen is dat niemand zich echt kan voorstellen dat er een oneindige ruimte achter schuilgaat", zo staat in droom nr. 94.En in droom nr. 100: "Op de twaalfde etage geen enkele sanitaire dienst, maar een enorm warenhuis waarvan de rayons ware straten vormen. Zo kom ik op een soort van doodlopende weg terecht. Helemaal aan het eind bevindt zich (misschien) de sanitaire dienst (het is een ziekenhuis, ofwel een eerstehulppost of misschien een bank)". Zulke passages roepen bij mij duizeling op, een sensatie van ongrijpbaarheid en oneindigheid. En dat gebeurt nog sterker in droom 114, waarin "eigenlijk alles puzzel is: de puzzel zelf (het schilderij) is maar een gedeelte van een grotere puzzel, die niet voltooid is, omdat hij onvoltooibaar is; want het bijzondere van de puzzel is dat hij uit blokjes bestaat (grofweg kubussen, maar nauwkeuriger gezegd onregelmatige veelvlakken) waarvan alle zijden met elkaar gecombineerd kunnen worden: alle kanten van kubus A kunnen met alle kanten van kubus B gecombineerd worden, maar niet alleen twee aan twee, zoals bij (kubus) spelletjes voor kinderen. Er is dus zo niet een oneindig, dan toch een buitengewoon groot aantal combinaties mogelijk. Het schilderij is er maar een van, en de fragmenten rond het schilderij zijn schetsen, ontwerpen, opzetten van andere puzzels". Dromen vol oneindige en ongrijpbare ruimten, of dromen als oneindige veelheid van gefragmenteerde puzzelstukken met ontelbare combinatiemogelijkheden: daarin excelleert Perec. En daarmee opende hij 250 bladzijden lang allerlei onverwachte ruimten in mijn hoofd.
Heel aardig in dat verband is ook het motto waarmee dit boek opent: "aangezien ik denk/ dat de realiteit/ in geen enkel opzicht reëel is/ hoe zou ik dan kunnen geloven/ dat dromen dromen zijn". Daarmee wordt aan dit dromenboek meteen al een droomachtige ongrijpbaarheid meegegeven, nog voordat het echt begint. Dat wordt nog versterkt door de inleidende opmerkingen over typografie en opmaak: nieuwe alinea's komen overeen met "een verandering van tijd, van plaats, van gevoel, van humeur, enz., zoals die in de droom ervaren wordt", en "de wisselende witdikte tussen de alinea's zou overeen moeten stemmen met het wisselende belang van vergeten of bij het ontwaken onbegrijpelijke passages". Zo word je als lezer er meteen al op attent gemaakt dat de alinea-indeling van de droombeschrijvingen geen overzichtelijke ordening gaat aanbrengen, maar juist het raadsel gaat markeren: tussen alinea a en b is geen logisch of chronologisch verband, maar een overgang van sfeer of een gekke breuk die alleen binnen de droomlogica logisch is.
Voorts eindigt het boek met een afdeling "bakens en havens", waarin motieven en termen die in meerdere dromen voorkomen alfabetisch zijn geordend. Dat geeft handvatten om die dromen nog weer op andere wijze te gaan lezen en met elkaar te gaan verbinden. Door die lemmata zag ik bijvoorbeeld pas echt goed hoe vaak de eerder genoemde, voor Perec symbolische getallen twee, drie en vier opduiken en in welke dromen. Maar die symbolen behouden daarbij wel hun cryptische karakter, en veel van de andere lemmata vergroten eerder de raadsels dan dat ze deze met nieuwe patronen ophelderen. En dat wordt nog onderstreept door het motto waarmee deze afdeling begint: "...want het labyrint leidt/ alleen naar ergens buiten/ zijn grenzen". Op die manier vergroot Perec volgens mij nog de ongrijpbaarheid: alle hoofdstukjes op zich frapperen reeds door hun ambigue en ongrijpbare karakter, en dat geldt nog sterker voor het boek als geheel, dankzij de motto's, de inleidende opmerkingen over de gevolgde opmaakregels, en de lemmata aan het slot.
Ik hou enorm van Perec, vooral van absolute meesterwerken (naar mijn smaak dan) als "Het leven een gebruiksaanwijzing", "Een man die slaapt", "'t Manco en "W of de jeugdherinnering". En ook van meer essayistische boeken als "Ruimten rondom" en "Ik ben geboren". Dit boek voedt nogmaals mijn bewondering, en vooral ook mijn respect voor Perecs enorme veelzijdigheid. Tevens krijg ik nu sterk de neiging om die meesterwerken weer te gaan herlezen, en dan te bekijken of ze nu voor mij nog rijker worden, nu ik dit dromenboek ken. Bovendien heb ik de nodige uren behoorlijk genoten van de intrigerende ongrijpbaarheid van dit bewust duistere dromenboek. Wat een schrijver!
Perecs fascinatie voor dromen had alles te maken met de psychoanalyses die hij onderging, vanwege het traumatisch verlies van zijn beide Joodse ouders in de Tweede Wereldoorlog en mogelijk ook vanwege enkele minder soepel verlopende liefdes. Maar met het opschrijven van die dromen lijkt hij eerder hun raadsel te willen bewaren dan op te lossen, want hij nummert en dateert de dromen wel, en geeft er ook verklarende titels aan, maar hij maakt van elke droombeschrijving een meerduidige tekst die zijn sleutel niet prijsgeeft.
Daardoor is elke tekst intrigerend meerduidig, en daardoor is het boekje een fascinerende verzameling cryptische fragmenten. Zelf spreekt Perec van "een bos teksten, als een offerande neergelegd voor de poorten van de 'koninklijke weg' die ik nog moet doorlopen- met open ogen". Die koninklijke weg is een verwijzing naar Freud, die over de 'koninklijke weg van de droomduiding' sprak, en Perec zegt hier dus voor mijn gevoel dat die 124 dromen een bos teksten zijn die geen droomduiding hebben ondergaan: niet de oplossing van het raadsel interesseert Perec, maar het tonen ervan. Misschien heeft Perec zijn dromen soms gestileerd of met creatieve details verrijkt, en meer gedaan dan ze alleen noteren, en misschien heeft hij dit boek deels gevuld met verzonnen dromen, maar hij heeft er bewust geen verklaarbaar en gesloten 'geheel' van gemaakt. En in een latere terugblik op dit boekje (opgenomen in de prachtige verzamelbundel "Ik ben geboren") heeft hij dit boekje zelfs geduid als een "zuivere schrijfervaring: geen onthulde symbolen, geen aanstormende waarheid (al komt het me voor dat diep onder die teksten nog altijd een afgelegde weg, een tastend zoeken wordt beschreven), maar de roes van een verwoording, de meeslependheid van een tekst die helemaal vanzelf tot stand leek te komen". Perec noemt die teksten ook "helder in al hun vreemdheid", maar ze blijven fundamenteel vreemd, mijns inziens juist ook omdat ze geen onthulbare symbolen of diepere waarheden zeggen te bevatten.
Veel van zijn dromen zijn opmerkelijk humoristisch, of laten zich lezen als onderhoudende en surrealistische vignetten vol verrassingen. Maar naar mijn idee is de toon vooral unheimlich en melancholiek. In droom 1 schrijft hij bijvoorbeeld: "Zoals vanzelf droom ik en weet ik dat ik, zoals vanzelf spreekt, droom dat ik in een kamp zit. Het gaat natuurlijk niet echt om een kamp, maar het beeld van een kamp, een overdrachtelijk kamp, een kamp waarvan ik weet dat het niet meer dan een vertrouwd beeld is, alsof ik onvermoeibaar altijd hetzelfde droom, alsof ik nooit iets anders droom, alsof ik nooit iets anders doe dan van dat kamp dromen". Perecs moeder werd tijdens WO II gedeporteerd, is ongetwijfeld vergast of op andere wijze wreed omgekomen, maar haar naam is op geen enkele officiële dodenlijst te vinden. Dat niet te bevatten persoonlijke verlies (die niet te begrijpen verdwijning) doemt hier als spookbeeld op in het beeld van een gedroomd kamp dat niet voor niets een overdrachtelijk kamp wordt genoemd, dus een onwerkelijk kamp dat niet in rationele wakende woorden te bevatten is. Perec heeft dit verlies vaak een plek gegeven in veel van zijn romans, maar steeds als verborgen toespeling of cryptisch raadsel. En dat doet hij naar mijn gevoel ook in dit dromenboek. Niet alleen in passages als deze, maar volgens mij ook door bepaalde getallenspelletjes. In veel dromen duiken viertallen of drietallen op, en ook tweetallen of dubbele kamers. Welnu, dankzij Manet van Montfrans ("Georges Perec, een gebruiksaanwijzing") weet ik dat de kengetallen 11, 2, 4 en 3 in Perecs werk een dwingende rol spelen, als verwijzing naar de datum van de deportatie van zijn moeder: 11-2-1943. En dat wetend kijk je ook anders naar droom nummer 111, die begint met de opmerking dat alles vervaagd is en eindigt met: "Het wordt na een tijdje onduidelijk:// de weg van de vader of de weg van de moeder?".
Dit dromenboek laat zich echter niet vastpinnen op een paar motieven of thema's. Temeer niet omdat de meeste dromen daarvoor te ambigu, te raadselachtig en te onbepaald zijn. "Van buiten gezien lijkt het huis op een landgoed, omgeven door muren, waarvan het perspectief zo ontworpen is dat niemand zich echt kan voorstellen dat er een oneindige ruimte achter schuilgaat", zo staat in droom nr. 94.En in droom nr. 100: "Op de twaalfde etage geen enkele sanitaire dienst, maar een enorm warenhuis waarvan de rayons ware straten vormen. Zo kom ik op een soort van doodlopende weg terecht. Helemaal aan het eind bevindt zich (misschien) de sanitaire dienst (het is een ziekenhuis, ofwel een eerstehulppost of misschien een bank)". Zulke passages roepen bij mij duizeling op, een sensatie van ongrijpbaarheid en oneindigheid. En dat gebeurt nog sterker in droom 114, waarin "eigenlijk alles puzzel is: de puzzel zelf (het schilderij) is maar een gedeelte van een grotere puzzel, die niet voltooid is, omdat hij onvoltooibaar is; want het bijzondere van de puzzel is dat hij uit blokjes bestaat (grofweg kubussen, maar nauwkeuriger gezegd onregelmatige veelvlakken) waarvan alle zijden met elkaar gecombineerd kunnen worden: alle kanten van kubus A kunnen met alle kanten van kubus B gecombineerd worden, maar niet alleen twee aan twee, zoals bij (kubus) spelletjes voor kinderen. Er is dus zo niet een oneindig, dan toch een buitengewoon groot aantal combinaties mogelijk. Het schilderij is er maar een van, en de fragmenten rond het schilderij zijn schetsen, ontwerpen, opzetten van andere puzzels". Dromen vol oneindige en ongrijpbare ruimten, of dromen als oneindige veelheid van gefragmenteerde puzzelstukken met ontelbare combinatiemogelijkheden: daarin excelleert Perec. En daarmee opende hij 250 bladzijden lang allerlei onverwachte ruimten in mijn hoofd.
Heel aardig in dat verband is ook het motto waarmee dit boek opent: "aangezien ik denk/ dat de realiteit/ in geen enkel opzicht reëel is/ hoe zou ik dan kunnen geloven/ dat dromen dromen zijn". Daarmee wordt aan dit dromenboek meteen al een droomachtige ongrijpbaarheid meegegeven, nog voordat het echt begint. Dat wordt nog versterkt door de inleidende opmerkingen over typografie en opmaak: nieuwe alinea's komen overeen met "een verandering van tijd, van plaats, van gevoel, van humeur, enz., zoals die in de droom ervaren wordt", en "de wisselende witdikte tussen de alinea's zou overeen moeten stemmen met het wisselende belang van vergeten of bij het ontwaken onbegrijpelijke passages". Zo word je als lezer er meteen al op attent gemaakt dat de alinea-indeling van de droombeschrijvingen geen overzichtelijke ordening gaat aanbrengen, maar juist het raadsel gaat markeren: tussen alinea a en b is geen logisch of chronologisch verband, maar een overgang van sfeer of een gekke breuk die alleen binnen de droomlogica logisch is.
Voorts eindigt het boek met een afdeling "bakens en havens", waarin motieven en termen die in meerdere dromen voorkomen alfabetisch zijn geordend. Dat geeft handvatten om die dromen nog weer op andere wijze te gaan lezen en met elkaar te gaan verbinden. Door die lemmata zag ik bijvoorbeeld pas echt goed hoe vaak de eerder genoemde, voor Perec symbolische getallen twee, drie en vier opduiken en in welke dromen. Maar die symbolen behouden daarbij wel hun cryptische karakter, en veel van de andere lemmata vergroten eerder de raadsels dan dat ze deze met nieuwe patronen ophelderen. En dat wordt nog onderstreept door het motto waarmee deze afdeling begint: "...want het labyrint leidt/ alleen naar ergens buiten/ zijn grenzen". Op die manier vergroot Perec volgens mij nog de ongrijpbaarheid: alle hoofdstukjes op zich frapperen reeds door hun ambigue en ongrijpbare karakter, en dat geldt nog sterker voor het boek als geheel, dankzij de motto's, de inleidende opmerkingen over de gevolgde opmaakregels, en de lemmata aan het slot.
Ik hou enorm van Perec, vooral van absolute meesterwerken (naar mijn smaak dan) als "Het leven een gebruiksaanwijzing", "Een man die slaapt", "'t Manco en "W of de jeugdherinnering". En ook van meer essayistische boeken als "Ruimten rondom" en "Ik ben geboren". Dit boek voedt nogmaals mijn bewondering, en vooral ook mijn respect voor Perecs enorme veelzijdigheid. Tevens krijg ik nu sterk de neiging om die meesterwerken weer te gaan herlezen, en dan te bekijken of ze nu voor mij nog rijker worden, nu ik dit dromenboek ken. Bovendien heb ik de nodige uren behoorlijk genoten van de intrigerende ongrijpbaarheid van dit bewust duistere dromenboek. Wat een schrijver!
January 14, 2021
Después de leer un sueño en el que se sueña con un ejemplar de las Cartas a Felice de Kafka, me imaginé guardándome a mí mismo en un sobre y enviándome a donde en realidad quisiera estar. Ojalá fuera posible. En tres o siete días hábiles te estaría abrazando.
Read
March 31, 2022I fucking hate hearing people's dreams... there's that old Mitch Hedberg joke... “let me tell you something that didn't happen.”
I hoped the narrative of dreams would be better coming from Georges Perec, the absolute GOAT of literary experimentation in the 20th Century, but sadly I was wrong. It's still a guy talking about his dreams, which was boring when I was 16 and we were baked, and it's boring now.
I hoped the narrative of dreams would be better coming from Georges Perec, the absolute GOAT of literary experimentation in the 20th Century, but sadly I was wrong. It's still a guy talking about his dreams, which was boring when I was 16 and we were baked, and it's boring now.
April 27, 2020
Her çiqas herkes xewnan bibîne jî gelek kêm kes behsa xewnên xwe dikin. Ez bawerim ew xewnên di berhemên edebî de tên behskirin jî “honakî” ne. Ji xwe ji xewnan gelek kêm tê hişê meriv.
Çend salan min jî xewnên xwe nivisand. Ku niha jî dinivîsim hin deman, meseleyeke hinek ecêb e. Ji ber tu di navbera guherandina xewna xwe û bi wê ve girêdayî jinûve avakirna wê dikî, hin caran tabî. Ji ber vê yekê ev berhema Perec bala min kişand –helbet berhemên wî yên din jî bala min dikşînin-
Tişta min û Perec digîne hev belkî jî ev hevoka han e ku di destpêka berhemê da dibêje: “Min digot qey ez xewnên xwe derbasê qeydê dikim; di demeke kin da min firq kir ku nebê hew ez ji bo binivîsim xewnan dibînim.” Ez jî eyn wisa, hin deman sirf ji bo binivîsim xwnan dibînim. Ji ber dizanim ezê xewn bibînim deftera xwe li ber serê xwe digrim û sibehê zû dinivîsim. Tabî niha êdî di compîtirê de dinivîsim lê xem nake
Di pirtûkê da paşgotike xweş jî heye. Li gor wê xewn ne tenê tekakesî ye, ew zêdetir girêdayî civakê ye û tişteke civakî ye. Bo berhema Perec dibê; ger tu xewnên xwe binivîsî û ragihînî xwîneran tu wan ji monologên şevê derdixî dixî formeke diyalogan. Şevê ji odeyeke tarî veduguherînî “dukkaneke” Ji ber navê berhemê jî “Dikkana tarî” ye.
Dîsa li gor vê paşgotinê hevşabûnên di xewnan da bi awayeke normal bi dawî dibin qet tune ne – bê civakên primitiv- Çalakiya hevşabûnê li pişt sembolan tê veşartin. Hin ji wan sembolan jî ew e; ketina odeyeke, daketina metroyê, derbasbBûna di navbera du tiştan da, hecîn û lerizîna erebeyê.
Tespîta herî berbiçav û xwedî balkişandinê jî ew e ku di xewnên Perec de, ez wisa texmîn dikim û bawer dikim di xewnên gelek mirovên di dema me de dijîn de jî kabûs an jî xewnên bi tûndî derbas dibin an jî tên dîtin şekil guherandine. Ser meselê berê di xewnên wiha de kesê xewn didît li hember kujereke, berdûşekeku di rengê dijyasayî dixwiyan bûn. Lê niha –di Perec û di xewnên me da- tirs û kabûs ji ber; yasayê, kesên yasayê bi rê va dibin, polês û esker û bîrokrasî û her wiha civaka lîncê. Keseke li Londona di dema Sherlock Holmes da xewna xwe ya kabusî de ne bîrokrasiyê, lê kujer û kesên deryasayî didît. İê niha kes ne kujeran zêdetir kesên xwedî yasa dibînin. Ev jî nîşan dide ku xewn çiqas bi civak û guherîna wê re girêdayî ye.
“Ger ji yesayê re mixalifî hebe wê demê arezû jî heye”
“Çawa difikirim
Rastî bi tu awayê
Ne rastî ye
Çawa bawer bikim
Xewn jî tenê xewn in.”
Jacques Roubaud û Keşa Saigyö
Çend salan min jî xewnên xwe nivisand. Ku niha jî dinivîsim hin deman, meseleyeke hinek ecêb e. Ji ber tu di navbera guherandina xewna xwe û bi wê ve girêdayî jinûve avakirna wê dikî, hin caran tabî. Ji ber vê yekê ev berhema Perec bala min kişand –helbet berhemên wî yên din jî bala min dikşînin-
Tişta min û Perec digîne hev belkî jî ev hevoka han e ku di destpêka berhemê da dibêje: “Min digot qey ez xewnên xwe derbasê qeydê dikim; di demeke kin da min firq kir ku nebê hew ez ji bo binivîsim xewnan dibînim.” Ez jî eyn wisa, hin deman sirf ji bo binivîsim xwnan dibînim. Ji ber dizanim ezê xewn bibînim deftera xwe li ber serê xwe digrim û sibehê zû dinivîsim. Tabî niha êdî di compîtirê de dinivîsim lê xem nake
Di pirtûkê da paşgotike xweş jî heye. Li gor wê xewn ne tenê tekakesî ye, ew zêdetir girêdayî civakê ye û tişteke civakî ye. Bo berhema Perec dibê; ger tu xewnên xwe binivîsî û ragihînî xwîneran tu wan ji monologên şevê derdixî dixî formeke diyalogan. Şevê ji odeyeke tarî veduguherînî “dukkaneke” Ji ber navê berhemê jî “Dikkana tarî” ye.
Dîsa li gor vê paşgotinê hevşabûnên di xewnan da bi awayeke normal bi dawî dibin qet tune ne – bê civakên primitiv- Çalakiya hevşabûnê li pişt sembolan tê veşartin. Hin ji wan sembolan jî ew e; ketina odeyeke, daketina metroyê, derbasbBûna di navbera du tiştan da, hecîn û lerizîna erebeyê.
Tespîta herî berbiçav û xwedî balkişandinê jî ew e ku di xewnên Perec de, ez wisa texmîn dikim û bawer dikim di xewnên gelek mirovên di dema me de dijîn de jî kabûs an jî xewnên bi tûndî derbas dibin an jî tên dîtin şekil guherandine. Ser meselê berê di xewnên wiha de kesê xewn didît li hember kujereke, berdûşekeku di rengê dijyasayî dixwiyan bûn. Lê niha –di Perec û di xewnên me da- tirs û kabûs ji ber; yasayê, kesên yasayê bi rê va dibin, polês û esker û bîrokrasî û her wiha civaka lîncê. Keseke li Londona di dema Sherlock Holmes da xewna xwe ya kabusî de ne bîrokrasiyê, lê kujer û kesên deryasayî didît. İê niha kes ne kujeran zêdetir kesên xwedî yasa dibînin. Ev jî nîşan dide ku xewn çiqas bi civak û guherîna wê re girêdayî ye.
“Ger ji yesayê re mixalifî hebe wê demê arezû jî heye”
“Çawa difikirim
Rastî bi tu awayê
Ne rastî ye
Çawa bawer bikim
Xewn jî tenê xewn in.”
Jacques Roubaud û Keşa Saigyö
September 28, 2017
Een droom natuurlijk, om in het onderbewuste van je favoriete schrijver te duiken. Als verwerkingsmachines van de dagen vormen dromen een soort omgekeerde autobiografie. De teksten waar hij overdag aan werkte, keren 's nachts terug. De mensen, de vrienden, de vrouwen - het uitgebreide notenapparaat verklaart wie er achter de initialen schuilgaan en biedt een inkijkje in het netwerk rondom Perec. En dat register? Een opsomming van alle dromen die over kaas gaan? Briljant. Ik heb hiervan gesmuld.
October 22, 2019
Echt weg van Perec. En huh? Dit lijkt net mijn dromenboek.
'Als ik haar een zoen geef, blijk ik een heel klein stukje van haar tong in ontwikkeling (nog niet helemaal compacte weefsels) af te bijten. Ik vrees haar ontwikkeling te schaden.'
'(in de loop van de ochtend
herinner ik me op een ge-
geven moment dat ik iets
gedroomd heb, maar uit die
droom doemen maar twee
woorden op: Sperma, thea-
ter .)'
'Iemand heeft de brief die ik in mijn zak had gestolen.
Ik houd een hardloopwedstrijd met een zwarte vrouw.'
'Een actrice begint te dansen en kleedt zich langzaam maar zeker uit. Ze heeft kleine borsten.
Ik denk aan mijn moeder.'
'Als ik haar een zoen geef, blijk ik een heel klein stukje van haar tong in ontwikkeling (nog niet helemaal compacte weefsels) af te bijten. Ik vrees haar ontwikkeling te schaden.'
'(in de loop van de ochtend
herinner ik me op een ge-
geven moment dat ik iets
gedroomd heb, maar uit die
droom doemen maar twee
woorden op: Sperma, thea-
ter .)'
'Iemand heeft de brief die ik in mijn zak had gestolen.
Ik houd een hardloopwedstrijd met een zwarte vrouw.'
'Een actrice begint te dansen en kleedt zich langzaam maar zeker uit. Ze heeft kleine borsten.
Ik denk aan mijn moeder.'
June 1, 2022
Literally the perfect book for me???
July 14, 2024
Til tider morsomt og sælsomt blik ind i Perecs psyke, gennem hans drømme. Det er så alligevel ikke mere end det, altså en mands drømmejournal.
August 16, 2025
Recueil de rêves afin de pénétrer l’intime sommeil d’un génie de la folie
October 17, 2025
pas seulement une séquence elliptique de rêves, mais un méta-récit sur les rêves. Comme tout l'oeuvre de Perec, le texte est aussi inventif qu'agréable à lire.
March 4, 2016
This is a remarkable book, primarily because it allowed me to see how someone else sees his dreams - in disjointed patterns, in people transforming into someone else, in places becoming something else. Where you do something with a purpose and then forget the purpose and continue, but somehow this omission stays behind.
I also made so many mental notes of how Perec's life looked like during the period described in the dreams - who was he having a relationship with, who he broke up with, which ex was significant and refused to leave his mind space. There are also some of his fears - about holocaust, which tell something about him.
I am tempted to look up his life and find if my impressions match reality. But I will not do so, if only to allow myself to hold this imagined image based solely on his dreams.
I also made so many mental notes of how Perec's life looked like during the period described in the dreams - who was he having a relationship with, who he broke up with, which ex was significant and refused to leave his mind space. There are also some of his fears - about holocaust, which tell something about him.
I am tempted to look up his life and find if my impressions match reality. But I will not do so, if only to allow myself to hold this imagined image based solely on his dreams.
April 10, 2017
Nocturnal autobiography as Perec said, subconscious inventions of horror tales!! I might say(to be said they all actually happened in his dreams) but it doesn't seem enough to describe what he really did to let him out on paper.. Capturing dreams so clearly requires a high sense of creativity following by an strong memory. the essence of this piece(at least as my point of view and interpretation) is a feeling of deja vu combining an expression of "being" to me. I can hear the words on the book as an echo in my room.
October 27, 2016
Perec'in bilinçaltı ile tanışma fırsatı.
Read
May 3, 2020Georges Perec nació en los alrededores de París, en 1936, y murió en 1982. En muy pocos años escribió una obra que se desdobla y que potencialmente puede multiplicarse, dado que obedece a reglas que permiten el desarrollo casi infinito de posibilidades de escritura. Es decir, una propuesta de forma que va creando sus propios contenidos. Pero ésta es una puerta que se abre a un mundo demasiado grande, en el cual no me había interesado antes. En realidad, tampoco ahora. Por lo que la cerraré para concentrarme en este libro, aunque en realidad no lo haré, puesto que se trata de un libro que tiene sólo un lector ideal, es decir: el propio autor. Son 124 sueños soñados entre 1968 y 1972, ordenados cronológicamente. Leyendo sus páginas podemos ir entresacando varias conclusiones. La primera de ellas, que un libro de sueños sólo interesa al que los sueña, entrevé sus reales significados y entiende lo que el sueño quiere decir. También, que el sueño tiene una vida corta en la vigilia, por lo que se tiene que escribir antes de que se disuelva. Dado que este libro contiene un índice temático, vemos que el inconsciente tiene asuntos, colores y objetos favoritos. El autor despoja sus sueños de cualquier misterio, ya que los relata de manera sucinta, con las emociones recortadas. Pero también, este prontuario onírico hace pensar que el inconsciente goza dictando sus historias. En realidad, proyectando su película, de ahí el título del libro. Somos sus espectadores cautivos, y lo que es inquietante en el sueño lo es sólo para nosotros. Tienen estas historias nocturnas notables carencias argumentales, las historias que iban tan bien, que tanta emoción nos causaron, son pésimas historias una vez que se despliegan con ayuda de la prosa. Si en vez de ser nuestro inconsciente, fuera un escritor en busca de editor, le diríamos: “Trabaje más su argumento. Hay una promesa de una buena historia pero no se cumple”. Eso se debe a que tiene las costuras salidas por todos lados. Una cosa más: los sueños se cuentan en presente. Por alguna razón, nos continúan pasando a lo largo del día, aun cuando su condición es borrarse constantemente. Parece que no es bueno mi concepto del sueño. Sin embargo, la escritura busca quizá alcanzar algo que sólo el sueño logra quién sabe de qué modo, y es esa sensación de extrañeza con que tiñe todo. Cada elemento del sueño nos es conocido y desconocido a la vez. ¡Si pudiera hablar de mis sueños! Apenas hace unos días tuve uno muy curioso, lleno de calles que recordaban tantas cosas buenas de la vida, hasta un aroma entrañable de plantas nocturnas. Incluso lo llevé a la mesa de disecciones del psicoanalista, para conocer su secreto. El sueño resultó representar una promesa de felicidad. Quién sabe cómo me evadí por entre el laberinto de sus calles, lejos de las manos del inconsciente, el cual monta todas las noches una pequeña pieza teatral que esconde detrás de sí una clave para el misterio de la vida, y que se desvanece cada mañana sin que la podamos recordar.
Georges Perec. La cámara oscura. 124 sueños / La Boutique obscure. 124 rêves (1973), tr. Mercedes Cebrián, 2ª ed. Madrid, Impedimenta, 2010.
Georges Perec. La cámara oscura. 124 sueños / La Boutique obscure. 124 rêves (1973), tr. Mercedes Cebrián, 2ª ed. Madrid, Impedimenta, 2010.
June 4, 2020
Por empezar, la edición de Impedimenta se trata de un objeto-libro único que al tomarlo con las manos produce al tacto una sensación entre maravillosa y a la vez pavor ante la posibilidad de romperlo.
Es una compilación de sueños, si se tratara de simples mortales su lectura se haría tediosa. Tratándose de Perec, descubro que ademas de gran escritor, es un gran soñador.
Ayuda a comprender que el material onírico tiene una estructura fascinante y confusa, si hubiera pretendido de la lectura algo más que sueños, la valoración sería mas baja, pero quien soy para objetar el soñar de otrxs.
Es, para alguien que no logra recordar nunca sus sueños, un inductor de fantasías a cuya materialidad se encuentra acceso a través de G.P.
Es una compilación de sueños, si se tratara de simples mortales su lectura se haría tediosa. Tratándose de Perec, descubro que ademas de gran escritor, es un gran soñador.
Ayuda a comprender que el material onírico tiene una estructura fascinante y confusa, si hubiera pretendido de la lectura algo más que sueños, la valoración sería mas baja, pero quien soy para objetar el soñar de otrxs.
Es, para alguien que no logra recordar nunca sus sueños, un inductor de fantasías a cuya materialidad se encuentra acceso a través de G.P.
This entire review has been hidden because of spoilers.
February 23, 2017
Not so great. Perec was a funny, fascinating writer and one of the flashier & more famous members of Oulipo, the experimental writers' group, but only the most hardcore fan will celebrate this recent, posthumous release. Interesting as an experiment, Perec's dream journal is hardly essential, or even entertaining, reading. I approached it almost as if it were a book of poetry, dipping into it for short doses, which helped a bit. As unsatisfying and fraught with miscellaneous anxieties & frustrations as anyone's half-remembered dream fragments, the book does contain some memorable moments in certain sentences & somewhat poetic images here & there, but is on the whole forgettable.
May 10, 2020
Perec se desencanta más que encanta, el sueño no solo es un artefacto lingüístico que debe ser descrito y argumentado, es un acto no-verbal, fisiología de imágenes e ilusiones que nos asaltan por la noche, hay algo más que eso, es un juego Perequiano hecho de retazos y collages vivenciales más que de restos diurnos, de fragmentos y trozos, y no una ensoñación propia, nos acerca más al sueño y el ansía escritural de un autor en desarticular todas sus temáticas (libros, habitaciones, personajes, situaciones) y de cómo interactúan entre ellos.
Displaying 1 - 30 of 60 reviews