Gizli Yüz

by Orhan Pamuk

Orhan Pamukun yazdığı, Ömer Kavurun yönettiği Gizli Yüz, şimdiden Türk sinemasının sıradışı, unutulmaz filmlerinden biri oldu. Pamukun edebi dünyasıyla Kavurun sinemasının çarpıcı bir şekilde buluştuğu bu filmin senaryosunu yayıma hazırlarken, okuma zevkini önde tutmaya çalıştık. Filmden seçilmiş fotoğraflarla birlikte, kitabın sonunda Orhan Pamukun senaryonun oluşumunu anlatan bir yazısını bulacaksınız."Ben yazdıkça, tıpkı bir romanı yazarken olduğu gibi, önceden hesapta olmayan bir yığın yan konucuk, kişi, eşya, yer, hikayeme kendiliğinden giriverdiler: Unutulmuş kasabalar, ütüler, masalar, saat kuleleri, kasaplar, ortalıkçı kadınlar, Şeyh Galipten mısralar, çayhaneler, ağaçlar..Yazmak, o çok söylenen basmakalıp deyişle, bir yolculuğa çıkmaksa eğer, yazmak mutluluğu da, yolculuk boyunca karşınıza çıkıveren bu yol arkadaşlarını kendi dünyanıza kazanabilmenin sevinci olmalı."

Genres: Turkish Literature, Turkish, Fiction

131 pages, Paperback

First published January 1, 1992

About the author

Ferit Orhan Pamuk is a Turkish novelist, screenwriter, academic, and recipient of the 2006 Nobel Prize in Literature. One of Turkey's most prominent novelists, he has sold over 13 million books in 63 languages, making him the country's best-selling writer.
Pamuk's novels include Silent House, The White Castle, The Black Book, The New Life, My Name Is Red and Snow. He is the Robert Yik-Fong Tam Professor in the Humanities at Columbia University, where he teaches writing and comparative literature. He was elected to the American Philosophical Society in 2018.
Of partial Circassian descent and born in Istanbul, Pamuk is the first Turkish Nobel laureate. He is also the recipient of numerous other literary awards. My Name Is Red won the 2002 Prix du Meilleur Livre Étranger, 2002 Premio Grinzane Cavour and 2003 International Dublin Literary Award.
The European Writers' Parliament came about as a result of a joint proposal by Pamuk and José Saramago. Pamuk's willingness to write books about contentious historical and political events put him at risk of censure in his homeland. In 2005, a lawyer sued him over a statement acknowledging the Armenian genocide in the Ottoman Empire. Pamuk said his intention had been to highlight issues of freedom of speech in Turkey. The court initially declined to hear the case, but in 2011 Pamuk was ordered to pay 6,000 liras in compensation for having insulted the plaintiffs' honor.

Reviews

[Özlem Güzelharcan · Rating 4 out of 5]

Orhan Pamuk'tan bir Borges hikayesi. İçinde Kara Kitap'tan izler var. Bir de 25 yıl öncesine ait fotoğraflardaki genç Fikret Kuşkan ve Zuhal Olcay'ın yüzleri.

Yüzümüzde kaybolan anlamı ancak hatırlayarak buluruz. Kayıp güzel zamanları bularak.. Acıyı hatırlayarak.. Anlatarak.. Ruhumuzdaki gizli saatin çarklarını arayarak.. Saatler hatırlar.

[Ayşe · Rating 5 out of 5]

#heraybirorhanpamuk serüvenimizin 5. ve mayıs kitabı Gizli Yüz. Orhan Pamuk’un Kara Kitap’taki “Karlı Gecenin Aşk Hikayeleri” bölümünde pavyon fotoğrafçısının anlattığı bir hikayeden uyarlanan ve geliştirilen senaryo çalışması. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde En İyi Film ve En İyi Senaryo, Montréal Yeni Sinema Festivali’nde de En İyi Film Ödülleri’ni kazanmış.
Kitabı okuduktan sonra filmi de izledim. Fikret Kuşkan, Rutkay Aziz ve Zuhal Olcay’ın başrolleri paylaştığı sanatsal ve düşünsel anlamda başarılı bir filmdi benim için de.
Fotoğrafçı, yüzlerden hikayeler okuyan gizemli bir kadın, zamanın felsefesini çözmüş saatçi, eskiciler, fotoğraflar, İstanbul sokakları ile yine bir arayış ve gizemli hikâye okudum. Grubumuzla sohbeti merakla bekliyorum.
Youtube kanalım: https://www.youtube.com/user/ayseum

[Meric Aksu · Rating 5 out of 5]

Erken gidişinin yokluğunu hissettiren, yaşasaydı keşke'siyle bir yere varmanın imkansızlığından, Orhan Pamuk'un da kitabın(senaryo demeye kalemim varmıyor) önsözünde belirttiği üzere melodramlardan uzak durduğu ve edebiyatçılarla çalıştığı için Ömer Kavur'un filmlerini son derece çekici bulduğunu ve bu niyetle yola çıkan iki ustadan Pamuk, karakterlerin kendi hikayelerini seyirciye/okuyucuya "kendilerini uzun monologlarla" anlatmaları tutkusunu ısrarla kağıda dökerken, Kavur'un bu monologları daha da kısa tutmak için kendisini ikna edemeyişini ama nihayetinde bu haliyle peliküle aktarışını ve tüm bunlar bir yana bu işte onu en çok heyecanlandıran şey olarak bir başkası ile oturup hikaye kurmanın bir filmi düşlemek olduğundan, kendisini çok heyecanlandıran yazma serüveninde ilk defa bir hikayenin sorunlarını çözerken tek başına karar vermediğini ve bu şaşırtıcı değişiklikten tuhaf bir zevk aldığını anlatıyor zarif bir üslupla.

Kahramanın Zaman'ını geçirdiği ve Zaman'ın bir nevi ete kemiğe büründüğü saatlerin başrolde olduğu hikayede, isimsiz ve içe kapanık Fotoğrafçı'nın esrarengiz isimli şehirlerin ev sahipliğinde, bir rüyanın içinde, bir Kadının peşinde, hiç bitmeyen arayışının onu yaşama bağlayan çekiciliğinin esaretinde, yüreğini açacağı güne adım adım yaklaşırken, savruluyor oradan oraya tüm hüznü ve melankolisiyle.

Yaşamda anlam arayışının, dünyaya hazır olamamanın, kaybolmanın ve tutunmak gayretiyle bir hayale sarılmanın anlatıldığı en tesirli hikayelerden(senaryo demeye dilim varsa, kalemim varmıyor).

"Geçen gece seni gene rüyamda gördüm. İnsan benim gibi severse, aynı şekilde sevilebilmeyi hayal eder... Bunu bir umut olarak yaşar... Bunu bir onur olarak yaşar... Rüyamda, benim sen olduğum rüyada..." Şehirli olduğu belli, biraz Fotoğrafçıya benzeyen bir delikanlı

[Münevver · Rating 3 out of 5]

Kitap bana aslinda insanlarda aradigimiz seyin basimizi kaldirip bakarsak cevremizde oldugunu gorecegimizi anlatti. Amaci bunu aktarmak miydi bilmiyorum ama bende boyle kaldi. Okudugum en degisik kalemlerden birisi oldu Pamuk ve mutlaka diger kitaplarini da okumak istiyorum.

[Rüçhan · Rating 3 out of 5]

Orhan Pamuk'un kitaplarını yazılış sırasıyla okuyorum. Henüz sıra Kar'dayken, bu kitabı atlamış olduğumu farkettim ve hemen araya sıkıştırdım. "Orhan Pamuk'un anlaşılmaz bir yazar" olduğunu savunanlara hiç katılmamıştım bugüne kadar ama bu kitap sanki bu fikrin savunucularını haklı çıkaracak türdendi.

Malûm kitap bir film senaryosu. Metin olarak çok anlamayınca, vakit geçirmeden filmi de izledim. Ama örtülü göndermeleri, yazınsal atıfları bir bilen açıklamadığı sürece anlamak çok güç. Ayna, lamba, ütü motifleri; kule, şehirler, at, eskici ve tabii ki kitabın başından sonuna kadar hâkim olan saat figürlerinin anlamı benim için hâlâ gizemini koruyor.

[Güntülü Yılmaz · Rating 5 out of 5]

Geç kalmak, aynı zamanda bulunmamak/bulunamamak, anılar ve yitirmek üstüne sanırım okuduğum en iyi şeylerden biri Gizli Yüz.

"Saatçi: İnsanlara saatleri anlatmak isterdim. Mekanizmaların inceliğini, yayların korkunçluğunu, çarkların karanlığını... Şimdi kimse saat nedir farkında bile değil... Belki bunun için insanlar kederli, belki bunun için hikayelerini bile anlatmıyorlar... Akreple yelkovanın arkasında nasıl bir can vardır, hissetmiyorlar bile. İnsanlara saatlerin sırrını anlatabilmek isterdim... O zaman uykudan uyanır gibi dünyaya gözlerini açarlardı... Kederlerinden kurtulur, belki kendi hikayelerini anlatabilirlerdi..."

[Binnur · Rating 5 out of 5]

Bir senaryoyu okumanın keyfi sanki romandan daha mı fazla? Bir arayışlar hikayesi var; kayıpların, inanışların, yanılgıların, umutların, yeniden umutlanışların olduğu yerlerde ve zamanlarda kendini arayışlar. Bir dost, sevilen, baba, figüründe kendini arayışlar. Hayatta her şey tamam, bi şey eksik dedirten şey nerede saklı? Çocukluğumuz (psikanalitik yaklaşım), gelecek, aşk, amaç? Tarikatlar, tasavvuf, her insanın kendi tekamülünde bir başınalığına dair ipuçlarıyla, her okuyanın algı seviye ve önceliklerine göre farklı anlamlar çıkarabileceği bir oyun tadında kurgulanmış. Okumakta geciktiğime çok üzüldüm. Bu ustalık eseri Türk edebiyatında bazı diğer romancılara ilham vermiş diye düşündüm.

[Bengi · Rating 4 out of 5]

"... Şimdi kimse saat nedir farkında bile değil. Belki bunun için insanlar kederli, belki bunun için hikâyelerini bile anlatmıyorlar. Akreple yelkovanın arkasında nasıl bir can vardır, hissetmiyorlar bile. İnsanlara saatlerin sırrını anlatabilmek isterdim. O zaman uykudan uyanır gibi dünyaya gözlerini açarlardı. Kederlerinden kurtulur, belki kendi hikâyelerini anlatabilirlerdi."

[Yağmur · Rating 5 out of 5]

Kara Kitap'ı okuyup da yıllardır etkisinden kurtulamayan biri olarak çok sevdim. Bundan yaklaşık on sene önce insanların hikayelerini dinlemek isterdim, sonra yüzlerine bakınca aslında her şeyi anlatmadıklarını, yüzlerinde asıl hikayelerin var olduğunu fark etmiştim. Bir hikayenin, bir yüzün peşinden koşma düşüncesi bana çok tanıdık geliyor, bu kitapla beraber böyle düşünen bir insan kendisinin deli olmadığına karar veriyor. Kitaptaki karakterlerin isimleri yok, çünkü aslında insanların isimlerinin bir anlamı yok, insanın kim olduğuna ne olduğuna hayatı karar veriyor. Ve kitaptaki insanlar kendi hayatlarında anlamlı olan saatleri buldukları anda başka bir dünyanın kapıları açılıyor ve isimsiz bir hüzün birliğinde birleşiyorlar. Kitap uzun zamandır yeni baskı yapmıyordu, bulması zordu. YKY neyse ki Eylül 2016'da tekrar basıp okuyucuya ulaştırdı kitabı, bulabildiğim için mutluyum. Filmi de izleyeceğim.

[Cem Yüksel · Rating 3 out of 5]

Bir sisin içinden ara ara görülebilen kopuk sahneler/görüntüler gibi. Rüyaları kaybedenlerin, umutlarının da olmaması, aranana değil, aramaya tutkun olmak...Gizli Yüz, ödüllü bir filmin senaryo kitabı.

[Selen Abalı]

Hala anlamadığım yerler var. Mesela Kadın'ın babası ne alaka? Saatçi ne alaka?

[Nizami Alisoy · Rating 5 out of 5]

Müəmmalı, sirr doludur bu kitab.

[Ozcan · Rating 4 out of 5]

📌Yüzü bir hikaye anlatıyor... Anlamlı bir yüzün hep bir hikaye anlatacağını söylerdi babam ...
.
.
📚📝✒️
İlksöz: Yüzüne bakınca hayatımın anlamını görüyorum ....

Geceleri pavyon pavyon gezip fotoğraflar çekerek geçimini sağlayan genç bir fotoğrafçı. Zengin bir kadın genç fotoğrafçıyı evine çağırıp ona bir iş teklif eder. Her gece dolaşıp çektiği fotoğrafların bir kopyasını ona getirecektir. Fotoğrafçı teklifi kabul eder, her gece çektiği fotoğrafları ertesi gün kadının evine getirir. Kadın her fotoğrafı tek tek inceler, fotoğraflarda, insanların yüzünde bir şeyler aramaktır. Günlerce sürer bu döngü. Bir gün aradığını bulmuştur kadın, fotoğrafçıdan onun kim olduğunu sorar. Fotoğrafçı o gece o adamın fotoğrafını çektiği pavyona gider, adamı takip eder, saat tamirciliği yaptığı iş yerini bulur. Tüm bilgileri ertesi gün kadına iletir. Birkaç gün sonra kadının evine gittiğinde hiç kimseyi bulamaz, eskiciler evdeki eşyaları toplamaktadır. Genç fotoğrafçı adamın dükkanına gider. Dükkan da kapanmıştır, saatçiden iz yoktur. Genç fotoğrafçı babasının ani ölümü ile kasabasına döner. Bir miras işi için ailesi onu başka bir şehre gönderir. Bu yolculukta bir dinlenme yerinde televizyonda seyredeceği video ile yolunu değiştirir. Zaten içinde büyümekte olan aşka da karşı koyamaz, aşık olduğu zengin kadını bulmak için yollara düşer.

Gizli Yüz bir senaryo metni. Orhan Pamuk'un Kara Kitap'ında, Karlı Gecenin Aşk Hikâyeleri başlıklı 15. bölümde geçen bir hikâyeden doğar. Kara Kitap'ta Galip, evi terkeden eşi Rüya'yı arar, yol göstericisi de eşinin üvey kardeşi Celal'in yazdıklarıdır -ki ne hikmetse Rüya evi terkettiği anda Celal de ortadan kaybolur-. İşte Galip'in İstanbul sokaklarında dolaşıp Rüya'nın izini sürdüğü bir gece Galip bir arkadaşı ile karşılaşır. Arkadaşı onu Beyoğlu'nda bir pavyona getirir. Masadakiler sıra ile hikâyeler anlatır. Masadakilerin fotoğrafını çekmeye gelen pavyonun fotoğrafçısının anlattığı iki sayfalık hikâyedir işte bu senaryonun çıktığı yer.

Ömer Kavur ve Orhan Pamuk birlikte bir şeyler yapmak isterler. Bazı çalışmaları Pamuk beğenmez bazılarını da Kavur. O sıralarda Kara Kitap'ı yazmakta olan Pamuk, yukarıda bahsettiğim hikâyeyi anlatır Kavur'a. Ve Gizli Yüz böyle doğar. Fikret Kuşkan genç fotoğrafçı olur, Zuhal Olcay zengin kadın, Rutkay Aziz de saat tamircisi.
.
Gizemi çok, kafa karıştıran ve aslında metaforlarlarla seyirciyi boğan ama bir o kadar da değerli bir filmdir Gizli Yüz. E zaten hem Ömer Kavur olacak hem de o ilk yıllarındaki Orhan Pamuk, metaforlar saracak etrafımızı tabii ki. Zengin kadının yüzlere bakıp hikâye araması, insanların saatlere içlerini dökmesi, genç fotoğrafçının arayışı ve nicesi... Saatlere, Pamuk'un Tanpınar sevdasına bir gönderme de diyebiliriz işleyen saatleri akıp giden hayatlar olarak da görebiliriz... Ama hele hele o yıllardaki tüm Orhan Pamuk kitaplarında ve özellikle de Kara Kitap'ta da olduğu gibi, bir yere varmaktan daha önemli olan aramaktır aslında. Gizli Yüz'ü de bir arayış olarak görmeli bir yere varmaktan çok. Hem zaten fotoğrafçının zengin kadının evine gidip eskicileri gördüğü sahnedeki demir ütü filmin sonunda başka bir eskicinin el arabasında neden tekrar görünür ki... Ey insanoğlu geldin başa döndün, nereye vardığını değil, yolculuğunu, arayışını anlat bana ....
.
Gizli Yüz benim için çok değerlidir. Çünkü Kara Kitap'ı basıldığı ilk aylarda okuyup, içinde en çok sevdiğim bölümlerden birinin filminin yapıldığını öğrenip, kitabı okuduktan birkaç ay sonra Karşıyaka Çarşı'da Deniz Sineması'nda Gizli Yüz'ü seyretmek herkese nasip olmamıştır 😄. Kitap da film de tavsiyemdir. Kitapla. Sağlıcakla.
.
.
.
Sonsöz(ler)
📌 Bir bakıyorum, bir dükkanda da hayatlar satıyorlar... İstediğin hayatı seçiyorsun, o ruhun yüzü senin yüzün oluyor, artık mutlu yaşıyorsun...
.
📌 Yüzümüzde kaybolan anlamı ancak hatırlayarak buluruz... Kayıp güzel zamanları bularak... Acıyı hatırlayarak... Anlatarak... Ruhumuzdaki gizli saatin çarklarını arayarak... Saatler hatırlar...
.
.
.

[fatoş · Rating 5 out of 5]

Eskici: Bir zamanlar uzak bir ülkede bir hırsız yaşarmış... Hayal hırsızı... Geceleri mışıl mışıl uyuyanların rüyalarına girer, hoşuna gidenleri torbasına doldurur çalarmış... Sabah da uyananlar içlerinde bir huzursuzluk hissederlermiş, bir eziklik... Bunlar kalkıp bir ermişe gitmişler, dertlerini anlatmışlar... Ermiş de akıllı ermişmiş ha! Onlara demiş ki, madem ki siz rüyalarınızı kaybettiniz, o zaman bana umutlarınızı anlatın... Ama dertli kişiler rüyalarında çalınan şeyleri hatırlayamazlarmış bir türlü. Hatırlayamadıkları için de umutlarını kuramazlarmış... Neden?.. Çünkü rüyaları benim torbada da ondan...
Torbasını boşaltmaya başlar. Çıkardıklarını maskaraca hareketlerle, neşeyle gösterir.
Eskici: Bir ayna... Bir ütü... Bir lamba...
filmini de izleyniz mutlaka...

[Öykü Yetkin · Rating 2 out of 5]

Kara Kitap’tan bir bölüm üzerine temellendirilmiş bir senaryo aslında bu metin. Kara Kitap’ı da okurken hiç sevmediğim hatta itici ve gereksiz uzun bulduğum insanların yüzlerindeki harfler, haritalar, yüzlerden okunan gizli hikayeler falan üzerine kurulu bir zorlama. Israrla konunun senaryosu yazılmış ve filmi de çekilmiş. Film izlediğim en berbat işlerden biriydi. Keşke izlememiş olsaydım. Bu kitap ve film hayatınızda olmasa bir şey kaybetmezsiniz, güzelim vaktiniz size kalır hatta. Sorry but not sorry.

[kubra · Rating 5 out of 5]

Orhan Pamuk'un bu kitabını da okuduktan sonra kesinlikle emin oldu; Orhan Pamuk aramayı seviyor, bir okuru olarak bende sevmişim ki bu eserini okurken çok büyük bir okuma keyfi yaşadım. En sevdiğim kitap oldu. Bir solukta okunabilecek bir eser, kitaptaki tüm duyguları ve gizemi hissedebildiğiniz.

[Özgür Demirci · Rating 5 out of 5]

Gizli Yüz, rüyalarında gördüğü bir yüzü arayan kadın, ona bu konuda yardımcı olan bir fotoğrafçı ve rüyadaki yüzün sahibi etrafında geçen hem çok iyi bir film hem de Kara Kitap evreninden çıkan çok iyi bir hikaye. Filmi yeniden bu sefer aklından seyretmek isteyenlere.

[Gülce · Rating 5 out of 5]

💓

[Deniz Bi · Rating 5 out of 5]

bitmesin istediğim için 4 gün buzdolabına kaldırdığım bir kitap.

[Sercan Şayık]

Pamuk is a magician. He is a storyteller Who Wonder of World.

[Berk · Rating 4 out of 5]

"Fotoğrafçı saati ilgiyle dinler.

Saatçi: Nereden anladın bir derdi olduğunu?

Fotoğrafçı: Öyle hissettim... Huzursuz ediyordu beni...

Saatçi: Herkes bu kadar hissedebilseydi, dünya bambaşka bir alem olurdu... Hiç kimsenin akıl edemediği bir parça takacağım saatinin kalbine. Ne saatin, ne de sen huzursuz olacaksın artık."