Математиката - диалог с дъщеря ми

by Denis Guedj, Дени Гедж, Павлина Данкова (Translator)

Защо мнозина сред учениците заявяват, че са кръгла нула по математика и с мъка се справят с нейните предизвикателства?
За какво говори математиката? Говори ли изобщо за нещо? Часът по математика е и час по език: математиката е език, при който всяко изречение изразява някаква идея, съобщава резултат, формулира заповед.
Какво е разсъждение, доказателство, теорема? Къде е разликата между равенство, тъждество и уравнение, между алгебра и аритметика?
За какво може да ни "послужи" математиката? Каква е историята на тази наука? Останало ли е поле за нови открития?
Френският математик, преподавател по история на науките, писател и филмов сценарист Дени Гедж е известен най-вече с умението си да обяснява тайните на математиката, да разкрива "скучния и непонятен" свят на числата, който под неговото перо добива особена красота. Произведенията му са преведени на повече от двайсет езика.
Всъщност всеки има право да не обича математиката, но е добре поне да я оценява и разбира.

Genres: Nonfiction, Science

Paperback

First published March 1, 2008

Reviews

[Claire Admiral · Rating 3 out of 5]

★★☆☆☆ 2.75 stars

[Maurizio Codogno · Rating 2 out of 5]

Denis Guedj è noto per il suo libro "Il teorema del pappagallo". Questa volta continua a spiegare la matematica, ma come un dialogo tra un padre e la figlia, giovane scolara a cui la materia non va proprio giù per il dispiacere del genitore. Il risultato, almeno per quanto mi riguarda, è piuttosto deludente. La colpa non è certo della traduzione; il problema non è nemmeno il modo in cui sono introdotti i vari temi, che per quanto io possa capire sono effettivamente a un livello adatto per un preadolescente. Però il libro mi sembra troppo disuguale: ogni tanto sono inseriti dei pensieri del padre, ma senza alcuna logica distribuzione all'interno del testo, come se ci fosse stata l'idea di fare un libro a due livelli ma poi Guedj si sia scocciato. In definitiva, una scelta infelice, che non credo possa portare nuovi adepti o almeno simpatizzanti per la matematica.

[Chiara F. · Rating 2 out of 5]

Ho preso questo libretto in biblioteca sperando di leggervi qualcosa di illuminante, considerando che amo la matematica, la insegno e apprezzo quando viene spiegata in maniera semplice ma originale, anzi, cerco sempre spunti nuovi per proporre in modo migliore i concetti di questa materia, a volte così incomprensibili per i ragazzi.
Purtroppo, devo dire di non avervi trovato nulla di particolarmente geniale: salvo le spiegazioni etimologiche di certi termini matematici, ma per il resto non differisce di molto dalle classiche lezioni che un buon professore di matematica può impartire ai propri studenti preadolescenti. Senza infamia e senza gloria riguardo a questo aspetto, se mi soffermo sullo stile direi che il mio giudizio è ancor più impietoso, considerati i mille passaggi da un argomento all'altro a volte senza nessi logici o temporali.

[T Dm · Rating 2 out of 5]

Τα ψηφία είναι το αλφάβητο των αριθμών.(σελ. 27)
Ένα κλάσμα αποτελείται από δύο ακεραίους και μια γραμμή. [...] Κάτω από τη γραμμή βρίσκεται εκείνος που ονομάζει, ο παρονομαστής. Πάνω από τη γραμμή, ο αριθμητής, εκείνος που αριθμεί. (σελ.36)
Οι πρώτοι αριθμοί είναι τα "τούβλα" με τα οποία κατασκευάζουμε όλους τους αριθμούς μέσω του πολλαπλασιασμού. (σελ. 46)
Το 60 για τις ώρες, το 24 κ.λπ. - Υπήρξε μια μάχη επιρροής ανάμεσα στο 10 και στο 12. Η ανωτερότητα του 12 έγκειται στη μεγάλη του διαιρετότητα, είναι πιο διαιρετό από το 10. (σελ. 47)
Όλα τα σχήματα αποτελούνται από σημεία, και μόνο από σημεία, που είναι κατά κάποιο τρόπο τα άτομα της γεωμετρίας. (σελ. 58)
Η μεγαλύτερη δόξα της ευθείας έγκειται σε μια ιδιότητα: είναι ο πιο σύντομος δρόμος ανάμεσα σε δύο σημεία. (σελ. 59)
Η υπεροχή του τριγώνου - Η "ορατότητα" του τριγώνου! Για ποιο λόγο η οδική ασφάλεια επέλεξε το τρίγωνο ως προειδοποίηση για τον κίνδυνο; Διότι είναι το πιο ευδιάκριτο σχήμα: έχει υποχρεωτικά μια οξεία γωνία, και μια οξεία γωνία σχηματίζει μια "αιχμή". (σελ. 68)
Όσο για το τρίγωνο που έχει τις τρεις πλευρές του άνισες, το τυχαίο τρίγωνο, το αποκαλούσαν "σκαληνό", δηλαδή κουτσό. (σελ. 73)
Αυτή η σχέση ανάμεσα στη "στρογγυλή" περιφέρεια και στην "ευθεία" διάμετρο ονομάστηκε αργότερα στη Δύση π, από το πρώτο γράμμα της ελληνικής λέξης περιφέρεια. (σελ. 78)
Στα αστυνομικά μυθιστορήματα, όταν μιλάμε για το μυστηριώδες άγνωστο πρόσωπο, λέμε "ο ένοχος", "ο δολοφόνος", "ο ύποπτος", ενίοτε μάλιστα "ο κύριος χ" ή "η κυρία χ". Η έρευνα ολοκληρώνεται όταν έχουμε "ταυτοποιήσει" το άτομο που αναζητάμε, τον ένοχο, τον δολοφόνο. (σελ. 84)
Ισότητα και εξίσωση έχουν δύο μέλη. Εμένα μου αρέσει να μιλώ για όχθες, τις δύο όχθες του σημείου ίσον. (σελ. 85)
Έστω η συνάρτηση f(x)=2x+5. Μπορώ να τη θεωρήσω ως μια μηχανή που διαθέτει είσοδο και έξοδο.
Από τη στιγμή που ένα θεώρημα αποδειχτεί, εντάσσεται στον δημόσιο χώρο και ανήκει στη κοινή μαθηματική κληρονομιά. Μπορούν πλέον να το χρησιμοποιούν οι πάντες. [...] Οι μαθηματικές αλήθειες είναι αναλλοίωτες, δεν εξασθενούν με το πέρασμα του χρόνου. [...] Η μαθηματική απόδειξη ενός θεωρήματος είναι τρόπον τινά το πιστοποιητικό εγκυρότητάς του. (σελ. 123)
Τα μαθηματικά ήταν επίσης και γη ελευθερίας, ότι ένας από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς, ο Γκέοργκ Κάντορ, είχε δηλώσει: Η ουσία των μαθηματικών είναι η ελευθερία. Δεν είναι απαραίτητο να "σκύψεις το κεφάλι" εμπρός στις μαθηματικές αλήθειες, αλλά μπορείς να αναζητήσεις πως αυτές αναδύθηκαν, τι τις αιτιολογεί, πως συνδυάζονται με τις υπόλοιπες αλήθειες. (σελ. 124)
Ένα θεώρημα διεκπεραιώνει ένα έργο, είναι ο μεταφορέας που μας επιτρέπει να περνάμε από μια μαθηματική διατύπωση σε μια άλλη. Ιδού τι μας δηλώνει: αν διαθέτω το τάδε (υποθέσεις), τότε είμαι βέβαιος ότι μπορώ να διαθέτω το δείνα (το συμπέρασμα). (σελ. 125)
Η λέξη πλάνη παραπέμπει στο ρήμα πλανώμαι, που σημαίνει περιφέρομαι εδώ κι εκεί, είμαι χαμένος. Όταν πλανάσαι, εγκαταλείπεις την "οδό της αλήθειας" της μαθηματικής σου απόδειξης και χάνεσαι. (σελ. 127)
Τελικά, τι είναι η Λογική; Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η επιστήμη που μελετά τους κανόνες της σκέψης. (σελ. 127)
Οι Έλληνες στοχαστές έλεγαν: "Από το αληθές δεν μπορεί να προκύψει το ψευδές". (σελ. 132)
Στα μαθηματικά πρέπει να δικαιολογούμε όλα όσα ισχυριζόμαστε; [...] Στα μαθηματικά δεν βασιλεύει η εμπιστοσύνη! Πράγματι, δεν υπάρχει εμπιστοσύνη εκ των προτέρων [...] Δεν εμπιστευόμαστε τους ανθρώπους, έχουμε όμως πλήρη εμπιστοσύνη στα όσα έχουν αποδείξει. (σελ. 143)

Εξηγώντας τα μαθηματικά στις κόρες μου, Denis Guedj

[Luis Munoz · Rating 4 out of 5]

Este breve libro es una ligera introducción a las ideas principales de las matemáticas que está dirigida a estudiantes jovenes escolares, en un estilo conversacional y muy ágil. Aunque no profundiza en muchos conceptos, logra entusiasmar y mostrar ese vistazo general que muchos estudiantes no logran ver en sus estudios.

[Mary · Rating 4 out of 5]

"Δεν υπάρχει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στα μαθηματικά"!!!!!

[Yiorgos Adamopoulos · Rating 3 out of 5]

Καλό αλλά κουραστικό. Δεν είμαι σίγουρος για το ποιο είναι το κοινό για αυτό το βιβλίο.

[Star · Rating 3 out of 5]

Agréable à lire mais avec quelques erreurs mathématiques...

[Δώρος Αντωνιάδης · Rating 4 out of 5]

Καλογραμμένο, ίσως όμως κουράσει λίγο τον αναγνώστη που δεν αντέχει καθόλου τα μαθηματικά, ακριβώς λόγω του ότι ξεκινάει από την αρχή μια «μαθηματική» επίθεση. Δεν «κρύβει» κάτι, μιλάει για σαφήνεια, για απόδειξη, για πράγματα που δεν σηκώνουν καμία αμφιβολία. Περισσότερα στο http://wp.me/p2GOZt-dN

[Montse Roset · Rating 3 out of 5]

Una conversación que podrías tener un sàbado con un adolescente.

[Amadou Soumana]

super cest genial