What do you think?
Rate this book
Kritovulos Tarihi
Kritovulos (XV. yüzyıl): Kendisi hakkında yazdıklarından anlaşıldığı kadarıyla 1400’lü yılların başlarında İmroz’da doğdu. Bizans’ın tarih sahnesinden silinip yerini Osmanlı’ya bırakmasına bizzat şahit oldu. Yaşadığı dönemin tarihsel önemini kavramış bir aydındı. Fatih
Sultan Mehmed’e ithaf ettiği ve sultanın ikinci dönem saltanatının 1451-1467 yıllarını kapsayan beş kitaplık eseri döneminin en ayrıntılı, en nesnel çalışmalarındandır.
İlk kitapta II. Mehmed’in tahta çıkışı, devletin idari ve mali yapısını düzenlemesi, İstanbul’un kuşatılması ve fethi anlatılır. Diğer kitaplarda Fatih Sultan Mehmed’in Sırbistan, Mora, Enez seferleri, Sinop’tan Arnavutluk’a uzanan fetihleri aktarılır.
Sultan Mehmed’e ithaf ettiği ve sultanın ikinci dönem saltanatının 1451-1467 yıllarını kapsayan beş kitaplık eseri döneminin en ayrıntılı, en nesnel çalışmalarındandır.
İlk kitapta II. Mehmed’in tahta çıkışı, devletin idari ve mali yapısını düzenlemesi, İstanbul’un kuşatılması ve fethi anlatılır. Diğer kitaplarda Fatih Sultan Mehmed’in Sırbistan, Mora, Enez seferleri, Sinop’tan Arnavutluk’a uzanan fetihleri aktarılır.
- GenresHistory
288 pages, Paperback
Published February 15, 2018
5 people are currently reading
163 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 16 of 16 reviews
October 10, 2020
Tek kelimeyle nefis bir eser!
Eseri değerli kılan Kritovulos'un kalemi dışında Ari Çokana'nın emeği diyebilirim. Gerekli yerlere nokta atışı yazdığı dipnotlarla okurun aklında oluşabilecek tüm soru işaretlerini gidermeye çalışmış. Benim coğrafya bilgim eksik olduğu için fetihler sürecinde dönem haritasından destek almak durumunda kaldım. Ölmeden okunması gereken kitaplardan.
Eseri değerli kılan Kritovulos'un kalemi dışında Ari Çokana'nın emeği diyebilirim. Gerekli yerlere nokta atışı yazdığı dipnotlarla okurun aklında oluşabilecek tüm soru işaretlerini gidermeye çalışmış. Benim coğrafya bilgim eksik olduğu için fetihler sürecinde dönem haritasından destek almak durumunda kaldım. Ölmeden okunması gereken kitaplardan.
October 13, 2019
Dönemin tarihini bilmek, Fatih hakkında, İstanbul’un fethi hakkında bir şeyler öğrenmek için en önemli kaynaklardan biri bu kitap. İstanbul fethinden sonra yapılan savaşlar, Venedikliler ile olan ilişkiler ve sonrasında yaşanan savaşlar ve Drakulis hakkında bilgi almak için de önemli bir kitap. Kısacası döneminde yaşanan tüm olayları kendine özgü isimlendirmelerle tarihe not düşmüş Kritovulos, okunması gereken bir eser bırakmış bizlere.
June 5, 2021
Puanım 4/5 (%76/100)
Genel olarak oldukça güzel bir kitaptı. Kritovulos isimli birisi tarafından yazıldığını görüp almıştım ama sonradan tarihin bize çok da uzak olmadığını fark ettim. Kitap tarihimiz açısından gerçekten çok değerli ve pek değeri bilinmeyen bir kaynak. Beş kitaba ayrılmış ve hepsi 3-4 yıllık süreleri kapsıyor. II. Mehmed'in İstanbul'u fethi ve saltanatının başlangıcından başlayıp 1467 yılına kadar devam ediyor. O sırada olan bütün olaylar detaylı bir şekilde birinci ağızndan Kritovulos tarafından dile getiriliyor. Kritovulos'un II. Mehmed'e ne kadar hayran olduğunu görmek de beni şaşırttı. Kitabın başından sonuna kadar II. Mehmed'in ne kadar geliştiğini ve olgunlaştığını görmek mümkün. Çok fazla olay, isim ve tarih olduğu için bazı yerlerde yorulsam da genel olarak hoşuma giden bir kitap oldu.
Genel olarak oldukça güzel bir kitaptı. Kritovulos isimli birisi tarafından yazıldığını görüp almıştım ama sonradan tarihin bize çok da uzak olmadığını fark ettim. Kitap tarihimiz açısından gerçekten çok değerli ve pek değeri bilinmeyen bir kaynak. Beş kitaba ayrılmış ve hepsi 3-4 yıllık süreleri kapsıyor. II. Mehmed'in İstanbul'u fethi ve saltanatının başlangıcından başlayıp 1467 yılına kadar devam ediyor. O sırada olan bütün olaylar detaylı bir şekilde birinci ağızndan Kritovulos tarafından dile getiriliyor. Kritovulos'un II. Mehmed'e ne kadar hayran olduğunu görmek de beni şaşırttı. Kitabın başından sonuna kadar II. Mehmed'in ne kadar geliştiğini ve olgunlaştığını görmek mümkün. Çok fazla olay, isim ve tarih olduğu için bazı yerlerde yorulsam da genel olarak hoşuma giden bir kitap oldu.
July 20, 2018
Mihail Kritovul, Batı dünyasında pek sevilmese de 15. yüzyılın önemli dönem kaynaklarından biridir. Kitabı orijinalinden çevirerek Türkçe'ye kazandıran Ari Çokona oldukça titiz ve özenli bir çalışma ortaya koymuş. Metnin faksimile ve çevirisinin bir arada sunulmuş olması, bu tür dönem kaynaklarını yayınlayan, başta TTK olmak üzere Türkiyeli yayıncılar için örnek bir model olmalı. Kitap cildiyle ve kağıdıyla da mükemmel bir baskı kalitesine sahip.
February 11, 2024
"XLII. (1) Sultan Mehmed, limanı ele geçirmenin ve Keras'ı gemilerine açarak, orada demirlemelerini sağlamanın hedeflerine ulaşmaya yararlı olacağına inanıyordu. Bütün çabalarına ve kullandığı bütün yöntemlere karşın başarılı olamadığını görünce, her şeye son vererek hedefine ulaşmasına çok yararı dokunan, sadece parlak zekâsının düşünebileceği, son derece zekice bir çözüm buldu.
(2) Gemilerin sorumlularına, dış denizden iç denize, yani limandan Keras'a, özellikle de Diplos Kion adıyla bilinen bölgede süratle kanallar kazmalarını ve bunlara kalaslar döşemelerini emretti.
(3) İki deniz arasındaki mesafe, bu noktada yaklaşık sekiz stadiondur. Yolun yarıdan fazlası oldukça dik bir yokuş olup tepeye vardıktan sonra yine dik bir eğimle Keras'ın iç denizine doğru alçalır.
(4) Çok sayıda işçinin çalışmasıyla beklenenden kısa sürede kazılan kanallara hemen gemiler getirtildi. Altlarına büyük mertekler döşendi, dik durmaları için sağlı sollu dayanaklarla desteklendi, halatlarla iyice bağlandı. Dirsek oluşturan köşeleri urganlarla çevrildi ve askerlerin bazıları elleriyle, bazıları da çeşitli makine ve palangalarla gemileri çekmeye başladı.
(5) Gemiler bu şekilde hızla çekilirken, mürettebatları alay eder ya da olanlarla eğlenircesine, denizde seyrediyormuş gibi davranıyordu. Bazıları denize açılırcasına, askerî komutlarla rüzgâr alıp şişen yelkenleri açıyor, kimisi ellerinde küreklerle kürek çekiyormuş gibi yapıyor, subaylar güvertede sağa sola koşturuyor, ıslık, komut ve kamçılarla kürekçilere kürek çekmelerini emrediyordu. Ve denizde seyredercesine karada hareket eden gemilerden bazıları tepeye doğru yokuş yukarı çıkarken, bazıları da şişmiş yelkenleriyle, savaş naraları ve büyük gürültü eşliğinde limana doğru yokuş aşağı iniyordu.
(6) Duyulduğunda inanılamayacak, mutlaka görülmesi gerekecek kadar alışılmadık bir görüntüydü. Gemiler, mürettebatları, açılmış yelkenleri ve bütün donanımlarıyla denizde seyreder gibi karada ilerliyordu.
(7) Bu olay, kanımca Kserkses'in Athos kıstağında kanal kazmasından çok daha önemli ve inanılması zor bir olaydı. Hatta bu olayın yakın zamanlarda herkesin gözünün önünde gerçekleşmesi, diğerinin de inandırıcılığını artırmakta, gerçekten olduğuna, bir efsane ya da bir gevezelik olmadığına inanmamızı sağlamaktadır.
(8) Gemiler böylece, Galata'nın az ilerisindeki Psihra Ydata [Soğuk Sular, bg. Kasımpaşa] adıyla bilinen körfeze taşındı. Oldukça büyük olan ve altmış yedi gemiden oluşan donanma oraya demirledi.
XLIII. (1) Romalılar kendilerini hazırlıksız yakalayan bu hiç beklemedikleri olaya tanık olunca ve düşman gemilerinin Keras'ta seyrettiğini görünce çok şaşırdılar. Hayret, ıstırap ve çaresizlik içinde kaldılar. Artık ne yapacaklarını bilemiyorlardı.
(2) Şimdiye kadar, yaklaşık otuz stadion uzunluğundaki Keras surlarını savunmasız bırakıp diğer surları savunmak için ne şehir halkı ne de yabancılar yeterliydi. İki ya da üç mazgalı tek bir asker savunmak zorunda kalıyordu. Ancak şimdi, surun bu kesiminin de savaşa açılmasıyla, diğer taraflardan asker alıp buraya taşımak ihtiyacı doğmuştu. Surların diğer taraflarını savunan askerlerin sayısının azalması çok tehlikeliydi, çünkü kalanlar etkili bir savunma yapamayacaktı. "(s. 65)
(2) Gemilerin sorumlularına, dış denizden iç denize, yani limandan Keras'a, özellikle de Diplos Kion adıyla bilinen bölgede süratle kanallar kazmalarını ve bunlara kalaslar döşemelerini emretti.
(3) İki deniz arasındaki mesafe, bu noktada yaklaşık sekiz stadiondur. Yolun yarıdan fazlası oldukça dik bir yokuş olup tepeye vardıktan sonra yine dik bir eğimle Keras'ın iç denizine doğru alçalır.
(4) Çok sayıda işçinin çalışmasıyla beklenenden kısa sürede kazılan kanallara hemen gemiler getirtildi. Altlarına büyük mertekler döşendi, dik durmaları için sağlı sollu dayanaklarla desteklendi, halatlarla iyice bağlandı. Dirsek oluşturan köşeleri urganlarla çevrildi ve askerlerin bazıları elleriyle, bazıları da çeşitli makine ve palangalarla gemileri çekmeye başladı.
(5) Gemiler bu şekilde hızla çekilirken, mürettebatları alay eder ya da olanlarla eğlenircesine, denizde seyrediyormuş gibi davranıyordu. Bazıları denize açılırcasına, askerî komutlarla rüzgâr alıp şişen yelkenleri açıyor, kimisi ellerinde küreklerle kürek çekiyormuş gibi yapıyor, subaylar güvertede sağa sola koşturuyor, ıslık, komut ve kamçılarla kürekçilere kürek çekmelerini emrediyordu. Ve denizde seyredercesine karada hareket eden gemilerden bazıları tepeye doğru yokuş yukarı çıkarken, bazıları da şişmiş yelkenleriyle, savaş naraları ve büyük gürültü eşliğinde limana doğru yokuş aşağı iniyordu.
(6) Duyulduğunda inanılamayacak, mutlaka görülmesi gerekecek kadar alışılmadık bir görüntüydü. Gemiler, mürettebatları, açılmış yelkenleri ve bütün donanımlarıyla denizde seyreder gibi karada ilerliyordu.
(7) Bu olay, kanımca Kserkses'in Athos kıstağında kanal kazmasından çok daha önemli ve inanılması zor bir olaydı. Hatta bu olayın yakın zamanlarda herkesin gözünün önünde gerçekleşmesi, diğerinin de inandırıcılığını artırmakta, gerçekten olduğuna, bir efsane ya da bir gevezelik olmadığına inanmamızı sağlamaktadır.
(8) Gemiler böylece, Galata'nın az ilerisindeki Psihra Ydata [Soğuk Sular, bg. Kasımpaşa] adıyla bilinen körfeze taşındı. Oldukça büyük olan ve altmış yedi gemiden oluşan donanma oraya demirledi.
XLIII. (1) Romalılar kendilerini hazırlıksız yakalayan bu hiç beklemedikleri olaya tanık olunca ve düşman gemilerinin Keras'ta seyrettiğini görünce çok şaşırdılar. Hayret, ıstırap ve çaresizlik içinde kaldılar. Artık ne yapacaklarını bilemiyorlardı.
(2) Şimdiye kadar, yaklaşık otuz stadion uzunluğundaki Keras surlarını savunmasız bırakıp diğer surları savunmak için ne şehir halkı ne de yabancılar yeterliydi. İki ya da üç mazgalı tek bir asker savunmak zorunda kalıyordu. Ancak şimdi, surun bu kesiminin de savaşa açılmasıyla, diğer taraflardan asker alıp buraya taşımak ihtiyacı doğmuştu. Surların diğer taraflarını savunan askerlerin sayısının azalması çok tehlikeliydi, çünkü kalanlar etkili bir savunma yapamayacaktı. "(s. 65)
September 25, 2019
Kritovulos Tarihi bitti. Kitap Fatih Sultan Mehmed'in saltanatının ilk 17 yılını anlatıyor, kitabı benzer kitaplardan ayıran yanı kitabın yazarının Fatih'in çağdaşı olması ve yazarın Hristiyan olmasında yatıyor.
Bugüne kadar Fatih'i ve İstanbul'un Fethini hep Müslüman tarihçilerden okumuştum ve bir yerden sonra bu tarihçiler Fatih'i kusursuz bir insan olarak gösterdikleri için artık bu anlatılanlara şüphe ile bakmaya başlamıştım. Fatih'i birde o dönem yaşamış Hristiyan tarihçilerden okumaya karar verdikten sonra bu kitapla karşılaştım ve okumaya başladım.
Yazar Kritovulos, Fetih sırasında her ne kadar karşı tarafta yer alsada daha sonra Fatih'in hizmetine girmiş ve Fatih tarafından bolca ödüllendirilmiş bir zat. Fatih'ten yarar ve hürmet gördüğü için belli bir süre sonra yazarın Fatih'e hayran olduğunu kolayca fark edebilirsiniz. Yazar bu sebeple Fatih'e karşı herhangi bir hakarette bulunmuyor ve yer yer de Fatih'i övüyor ve düşünlerine saygıda bulunduğunu gösteriyor. Bütün bunlara rağmen yazar Fatih'in başarısızlıklarını ve hatalarını kaleme almaktan da geri durmuyor.
Kitabı genel olarak tutarlı buldum. Bu kitaptan sonra birde Dukas Tarihi'ni okumayı planlıyorum. Dukas, Kritovulos gibi Fatih'e sempatiyle bakmayan bir tarihçi olduğu için
ikisini karşılaştırıp yanlış olan bilgileri kafamda eleyeceğim.
Kendinize dayatılan bilgileri sorgulamak istiyorsanız bu kitap güzel bir başlangıç noktası olacaktır size.
May 5, 2019
II. Mehmed nam-ı değer İstanbul Fatihi'nin 1451 yılında 2. kez tahta çıkışından 1467'de İstanbul'u kırıp geçiren Kara Veba dönemine kadar bir biyografisi niteliğinde, birinci elden çıkma bir eserdir. Özellikle kitabı dikkatli okuyanlar, Konstantinopolis'i fethederek başlayan Fatih'in her bir fetihte daha olgun ve oturaklı kararlarına şahit olup, onun savaş zekasını ve hakkaniyetli tavrını takdir edeceklerdir. En çok dikkat çeken bir diğer konu ise, Mehmed'in Byzantium'a olan aşkı. Hemen hemen her bahar bir sefere çıkan Sultan, her dönüşünde bu müthiş şehrin yapılaşması, nüfusunun artması, eski güzelliğine kavuşması ve hatta daha da güzel bir hale gelmesi için elinden geleni yapmış olması... Bence tarihe ilgisi olan veya bu topraklarda yaşayan her insanın okuması gereken kitaplardan biri. Okuyunca farkına iyice vardığım üzücü bir durum ise ne yazık ki bu müthiş Sultan'ı ve İstanbul fethini konu alan bir sürü dizi, film yapımı olsa da adam akıllı Fatih'i, özellikle de fetih sonrası gerçekten olgunlaşmış, entelektüel Fatih'i anlatan bir yapımımız yok...
June 24, 2019
Kritovulos'un okuduğum ikinci eseri. Fatih'e adeta hayran olan Kritovulos bunu eserlerinde okuyucuya da hissettiriyor. Sultanın saltanatının ilk 17 yılını anlattığı bu eserde olayları net bir dille ortaya koymuş ayrıca geçmişe dönük verdiği referanslarla da eserini alelade bir tarih kitabının ötesine taşımıştır. Okuması zevkli, elden bırakması zor bir referans kitabı. İthaf bölümünden aşağıdaki alıntı bugün bile geçerlidir.
"arap ya da pers yazarların yazacakları eserler, herkesin gözünde en büyük saygınlığa sahip olan helen diliyle yazılmış bir kitabın yerini tutmaz. bunların eserleri sadece kendi dillerini bilenlere hitap edecek. oysa benim yazdığım sadece helenlerde değil bütün batılı kavimlerde hatta herakles sütunları ötesinde yaşayan britanyalılarda dahi hayranlık uyandıracaktır."
"arap ya da pers yazarların yazacakları eserler, herkesin gözünde en büyük saygınlığa sahip olan helen diliyle yazılmış bir kitabın yerini tutmaz. bunların eserleri sadece kendi dillerini bilenlere hitap edecek. oysa benim yazdığım sadece helenlerde değil bütün batılı kavimlerde hatta herakles sütunları ötesinde yaşayan britanyalılarda dahi hayranlık uyandıracaktır."
January 5, 2019
fatihin neden fatih olduğu,türk devletinin neden o dönemlerde güçlü ve kuvvetli olduğunu anlatan hem eleştiren hemde öven bir eser.
o dönemleri bu yazar gibi anlatabilecek başka bir eser bilmiyorum.
güçlü liderin ülkesini güçlendiren,kendi soydaşlarına değer veren,iyi adamları hak ettikleri yerlere getirmesiyle nasıl güçlü bir devlete dönüştürdüğünü anlatıyor.
ortaçağın kapanmasının nedenide güçlü ve zaptedilemez kalelerin toplar aracılığıyla alınmasının neden olduğunu bu kitaptan anlıyoruz.
Gerçekten faith tarihte iskender gibi büyük bir lider ve askeri deha.
o dönemleri bu yazar gibi anlatabilecek başka bir eser bilmiyorum.
güçlü liderin ülkesini güçlendiren,kendi soydaşlarına değer veren,iyi adamları hak ettikleri yerlere getirmesiyle nasıl güçlü bir devlete dönüştürdüğünü anlatıyor.
ortaçağın kapanmasının nedenide güçlü ve zaptedilemez kalelerin toplar aracılığıyla alınmasının neden olduğunu bu kitaptan anlıyoruz.
Gerçekten faith tarihte iskender gibi büyük bir lider ve askeri deha.
August 9, 2021
İstanbul’un fethini ve Fatih dönemini birinci ağızdan anlatan böylesine önemli bir eserin özgün dilinden Türkçeye çevrilmesi öyle büyük bir emek ve hizmet ki... Bizans, Osmanlı, Balkanlar, Anadolu ve İstanbul kent tarihiyle ilgilenenlerin kitaplığında muhakkak olmalı.
September 12, 2020
Fatih ve fethi anlamak için mutlaka okunmalı.
January 20, 2021
Ari Çokana tarafından dilimize kazandırılan önemli bir çalışma. Eser, II.Mehmed'in dönemi içerisinde cereyan eden hadiseleri kapsamakta ve Kritovulos'un tarihe düştüğü notları bizlere sunmaktadır.
December 9, 2025
İstanbul’un fethi ve sonrasını anlatan bu eser dönemi detayları ile anlatması açısından çok kıymetli. Notlardaki detaylarla da tarih açısından oldukça isabetli bilgiler paylaşıyor
December 20, 2025
Zaman zaman tekrarlar var. Korku ile yazıldığından bazı gerçeklerin saklanması ihtiyacı hissedilmiş.
December 15, 2022
Fatih in İstanbul u fethinden başka ne yaptığı hakkında bilgim yoktu. Kritovulos yaşadığı zamanı ve dolayısıyla Fatih sultan Mehmet in yaptıklarını da detaylı olarak anlatmış. Fatih in hayatı bir satranç oyunu gibi düşmanları ve kendinin yaptığı savaşlarla geçmiş. Oldukça yorucu bir hayatı varmış. Eskiler İstanbul da 72 millet var derler. Sebebi anladığım kadarıyla Fatih sultan Mehmet in fethettiği topraklardan insanlar taşıyarak İstanbul u büyütmeye çalışması olmuş olabilir. Arnavutlar Bulgarlar Yunanlar yahudiler vs… hepsinden insanlar getirip kimine ev kimine arsa ve ihtiyaç duyacakları malzemeyi vermiş. En önemlisi de ticaretin gelişmesi için çalışmış. Hepsi iyide Türkler sadece savaşa gitmiş ve bunun sonuçları günümüze kadar gelmiş. İstanbul un ticareti hala zengin gayrimüslümlerde.
September 8, 2021
Tercümesi çok güzel.
Displaying 1 - 16 of 16 reviews