آقای سفیر

by محمد مهدی راجی

کتاب صوتی «آقای سفیر» مجموعه گفت‌و‌گوهای محمدمهدی راجی با محمدجواد ظریف ( -1338)، سفیر پیشین ایران در سازمان ملل متحد و وزیر خارجه دولت‌های دهم و یازدهم است.

کتاب صوتی «آقای سفیر» - یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های سال‌های 93 تا 96 که تاکنون بیش از 10 بار تجدید چاپ شده - نه «تذکره‌نویسی» است و نه «تاریخ شفاهی» بلکه بیش از همه در پی چگونگی فهم سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در پهنه تجربه تاریخی آن است؛ تجربه‌ای که گاه در مقام الگو و عمل، متعارض و مبهم ظاهر می‌شود و از این زاویه سوالات و حتی شایعاتِ فراوانی برمی‌انگیزد.

دیپلماسی مغز متفکر قدرت ملی است و مهم‌ترین عامل قدرت ملی، کیفیت دیپلماسی است؛ زیرا دیپلماسی هنر مرتبط ساختن عناصر قدرت ملی به موثرترین شکل با آن گروه از ویژگی‌های شرایط بین‌المللی است که به ‌طور مستقیم به منافع ملی مربوط می‌شود.

کتاب صوتی «آقای سفیر» حاصل گفت‌و‌شنود چهل ساعته - با فردی با حضور بیست و پنج ساله در سازمان ملل متحد - طی سال‌های 1389 تا 1391 است. گفت‌وگو از دو بخش اصلی تشکیل شده است:

بیان رخدادها و خاطرات با درونمایه‌ای آسیب‌شناسانه.
مباحث مرتبط نظری در حوزه دانش روابط بین‌الملل و سیاست‌خارجی.
در بخشی از کتاب صوتی «آقای سفیر» می‌شنویم:

«کار دیپلماسی بسیار سخت است. در دیپلماسی باید واقع‌بین باشید و نباید کسی را دوست قلمداد کنید. ضمن این‌که باید در مقابل همه تظاهر به دوستی کنید. زمانی که می‌خواستند قطعنامه اول هسته‌ای را علیه ایران تصویب کنند، تصویری از من هست که در کنار سفیر انگلیس می‌خندم. می‌خواستم به آنها نشان دهم که کاری که می‌کنند، برای ما آخر دنیا نیست. اما این دلیل نمی‌شود که من او را آدم قابل اعتمادی بدانم یا کارکردن با وی برایم لذت‌بخش باشد. در دیپلماسی ممکن است کسی از این‌که می‌تواند کاری در جهت منافع کشورش انجام دهد، لذت ببرد، اما در واقع کار بسیار دشواری در پیش دارد، به ‌طوری که نیاز به فکر و سنجش مداوم وجود دارد. به‌خصوص در دیپلماسی چندجانبه که باید همزمان با 190 کشور کار کرد. در هر بحثی باید حداقل به 15 کشور اصلی از دوستان، مخالفان و رقیبان بیندیشید. من تلاش می‌کنم هیچ‌گاه از واژه دشمن استفاده نکنم.»

Genres: Politics, History, Biography

Unknown Binding

First published January 1, 2013

About the author

محمدمهدی راجی متولد سال ۱۳۵۹ در تهران است. او فارغ‌التحصیل کارشناسی علوم سیاسی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در سال ۱۳۸۳، کارشناسی‌ارشد مطالعات منطقه‌ای (مطالعات آمریکای شمالی) از دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه در سال ۱۳۸۷ و در حال حاضر در مقطع دکتری تخصصی روابط بین‌الملل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات مشغول به تحصیل است. وی نوشتن را با نشریه تخصصی ـ دانشجویی سفیر در مقطع کارشناسی آغاز کرد و بعدها سردبیر این نشریه شد. به‌تدریج در روزنامه و نشریات دیگر به فعالیت پرداخت و هم‌اکنون نیز در همشهری دیپلماتیک، مهرنامه، مثلث و برخی نشریات علمی ـ پژوهشی دیگر نظیر international journal of political science (متعلق به دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب)، به نگارش مقاله و ترجمه مطالب گوناگون می‌پردازد. پژوهش و تدریس در حوزه روابط بین‌الملل و روابط خارجی ایران از دیگر حوزه‌هایی است که وی در آن به فعالیت مشغول است.

Reviews

[Hussein Dehghani · Rating 4 out of 5]

درباره کتاب

این نوشتار، نه بسان سنت تذکره‌نویسی در پی ذکر نیک و بد آدمیان و بالمآل قضاوت درباره سرشت و سرنوشت آنان، و نه به‌مانند آنچه که این روزها به «طرح‌های تاریخ شفاهی» شهره‌اند، در پی ثبت و ضبط خاطراتِ صِرف یک چهره سیاسی، فرهنگی یا اجتماعی است؛ اگرچه رگه‌هایی از آنچه گفته شد را با خود دارد اما بیش از همه در پی چگونگی فهم سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در پهنه تجربه تاریخی آن است؛ تجربه‌ای که گاه در مقام الگو و عمل، متعارض و مبهم ظاهر می‌شود و از این زاویه سؤالات و حتی شایعاتِ فراوانی برمی‌انگیزد. از این رهگذر، ظهورِ گاه و بی‌گاه شخصیت‌ها و افراد برجسته در صحنه نمایش روابط و سیاست خارجی ایران و تأثیر این حضور در تأمین منافع و حفظ و استمرار موجودیت ملی چنان نزدِ اهل فن آشکار است که نیاز چندانی بر افزودن تصدیق بر محلِ صدقِ این گزاره باقی نمی‌ماند.

[Ali Nazifpour · Rating 4 out of 5]

برای نقد این کتاب آن را می توان از دو منظر بررسی کرد: یکی از منظر محتوا و سخنان ظریف به عنوان مصاحبه شونده و دیگر از فرم کتاب و تنظیم راجی به عنوان مصاحبه کننده. از منظر اول کتاب بسیار موفق و خوب است و از منظر دوم افتضاح. به همین دلیل به این کتاب ستاره نمی دهم چون از جهتی ٤ ستاره حقش است و از جهتی ١ ستاره.

از لحاظ محتوایی کتاب بسیار جالب است و خواندنش را به همه توصیه می کنم. کتاب به درک چندین نکته کمک می کند. یکی تاریخ جالبی از سیاست خارجی جمهوری اسلامی از زمان تاسیس تا امروز به دست می دهد. ظریف برخلاف اکثر مقامات و خاطره گویان ایرانی از انتقاد از خود پرهیز ندارد و ضعفهای دستگاه دیپلماسی ایران را با صراحت بیان می کند. اتفاقات جالب پشت پرده را ذکر می کند. به خواننده کمک می کند وقایع را از دیدگاه حکومت ایران هم ببیند که اگرچه ممکن است بعضی خوانندگان با نظرهای او موافق نباشند اما آشنایی با این نظرات برای درک بهتر تاریخ زنده ایران مفید است. همین طور برای آشنایی با جهان بینی ظریف کتاب عالی است که اهمیت آن در این است که ظریف اکنون وزیر خارجه ایران است و بنابرین آشنایی با تفکر او به فهم سیاست خارجی دولت روحانی و فلسفه پشت آن بسیار کمک می کند. از این جهت خواندن این کتاب برای هر شهروند ایرانی بسیار مفید است.

اما متاسفانه کتاب بسیار بد تنظیم شده. بخش بندی ندارد و کل محاسبه که در چندین جلسه هم انجام شده در یک کل به هم پیوسته بدون هیچ گونه تقسیم بندی محتوایی و بدون هیچ نظم و ترتیب به دنبال هم سنجاق شده. انگار داده های خام بی هیچ ویرایش و طبقه بندی و نظم از دهان ظریف به کاغذ منتقل و بلافاصله چاپ شده. به همین دلیل موقع خواندن کتاب از منطق کلام پیروی می کند که برای یک اثر مکتوب بسیار نامناسب است. بین موضوعات مختلف پرش می شود و از شاخه به شاخه ای دیگر می پرد و هر حرف را ظریف هزار بار تکرار می کند که بعد از چندبار تکرار عذاب آور می شود. چاپ کتاب به این وضع نه در شان ظریف است نه در شان انتشاراتی معتبری مثل نی.

متاسفانه اثری که می توانست بسیار فصیح باشد به علت فرم بد به یک شکست تمام عیار تبدیل شده. اما همچنان به علت اهمیت محتوایی آن خواندنش مفید است.

[سید مرتضی میر · Rating 4 out of 5]

نمی دونم چقدر مثل من به دانستن تاریخ کشور بعد از انقلاب علاقه‌مندید .ولی اگه دنبال یه منبع بی‌طرف وآگاه می گردید معطل نکنید.این کتاب همونیه که می خواین.
یه جمله معروف شهید چمران داره که می گه:می‌گویند تقوا از تخصص لازم‌تر است، آن را می پذیرم.اما می‌گویم آن کس که تخصص ندارد و کاری را می‌پذیرد بی تقواست.
قبل از این وقتی این جمله رو می‌خوندم با خودم می‌گفتم این یه رویا است که مسئولی پیدا بشه که هم تعهد رو در سطح عالی داشته باشه هم تخصص رو ولی حالا که این کتاب رو خوندم فهمیدم می‌شه کسی پیدا بشه که این رویا رو عملی کنه.مخلص کلام دکتر ظریف یکی از معدود مسئولینی هست که تعهد و تخصص رو یکجا و در حد اعلایی داره.ای کاش قدرش رو بیشتر می دونستیم.
بعداز خوندن این کتاب دیگه خیالم از بابت مذاکراتی که قرص بود قرص تر شد و از این به بعد با دلی قرص تر از تیم مذاکره کننده کشورمون حمایت می کنم .البته اگه حمایت ما به دردشون بخوره
یه نقد کوچیک به نویسنده و یه نکته مهم در مورد کتاب
کتاب بیشتر شبیه مصاحبه یه نشریه بود تا تاریخ شفاهی و در حد و اندازه دکتر ظریف نبود.
ونکته مهم اینکه اواخر کتاب بعضی از مباحث تخصصی حوزه بین الملل مطرح شده که برای فهم و درک بیشترش واسه یکی مثل من که مطالعه ای تو این حوزه نداره نیاز به پیش تعریف هایی داره که نویسنده مثل خیلی از نکات دیگه بهش توجه نکرده.

[Hamidreza Amiri · Rating 4 out of 5]

این کتاب دید خوبی به آدم میده در مورد سیاست خارجی ایران بعد از انقلاب.
در مورد اشتباهات و نقاط قوتی که داشته حرف میزنه.
به نظرم ظریف آدم بزرگیه و این رو از اینجا میشه فهمید که منافع کشور رو به منافع شخصیش ترجیح میده.
این مدل ذهنی رو خیلیامون نداریم. راجع به هر محیطی.
اواخر کتاب در مورد چیزایی جذابی مثل "جنگ برای صلح" صحبت میشه.

[Paria · Rating 5 out of 5]

«آقای سفیر» مصاحبه با محمدجواد ظریف، سفیر سابق ایران در سازمان ملل متحد. این کتاب قبل از سال 92 و انتصاب دکتر ظریف به عنوان وزیر امور خارجه چاپ شده. کتاب یه تصویر کلی از سیاست خارجی ایران در سال های بعد از انقلاب تا دوران ریاست جمهوری احمدی نژاد ترسیم میکنه. به شدت کتاب جذابیه و در اون به مواردی اشاره شده که احتمالا پیش از این نشنیدید. و اینکه اگر بی طرفانه و بدون جهت گیری سیاسی کتاب رو بخونید، بعد از خوندن کتاب فارغ از موضوعات برجام و جنجال های سیاسی سال های اخیر، دکتر ظریف رو به عنوان یه فرد متخصص و متعد تحسین می کنید..

محمدجواد ظریف در این کتاب بارها از اصلاح طلبانی صحبت میکنه که حتی در دوران ریاست جمهوری خاتمی برخوردهای افراطی تری نسبت به جناح مقابل داشتن و بارها در امور مهم بین المللی کارشکنی کردن. 

کتاب با شرح دوران کودکی محمدجواد ظریف آغاز میشه و با برکناری ایشون در دوران احمدی نژاد به پایان میرسه. بسیاری از وقایعی که طی این سال ها رخ دادن در کتاب توضیح داده شده.

کتاب به شدت جالب و جذابه. ازون کتاباییه که واقعا توصیه میکنم.

[M]

.کتاب جالبی بود
نکته ای که درخواندن این کتاب جالب بود
این است که درامور دیپلماتیک هرجا شکستی در کار است
وی آن رابه دیگران منتسب می نماید
و
.پیروزی ها را دستاورد خود می داند

[Ali_ · Rating 4 out of 5]

تو این مدت که در اوقات فراغت و بیکاری کتابفروشی که متوسط روزی نیم ساعت هم بیشتر نمیشد کتابای زیادی رو مزه کردم. داستان برای من دقت می طلبید که با اومدن گاه و بیگاه مشتری های کتابخون امکانش نبود. فلسفه و علوم سیاسی که بدتر. شعر خوب بود اما در حال و هوای شعرخواندن نبودم. تا اینکه کتاب آقای سفیر را دیدم. مصاحبه و زندگینامه نوشت ها مناسب ترین نوع کتاب برای خواندن یک کتابفروش هستن :)

در وصف کتاب هم همین بس که آشنایی با جزئیات بسیاری از مذاکرات و منش تحسین برانگیز افرادی مثل دکتر ظریف به دل من و کلی از مخاطبان کتابفروشی که کتاب را در دست من دیدند و مایل به خواندنش شدند، نشست

[Shervinrmz · Rating 5 out of 5]

آقای سفیر را اگر نخوانده‌اید که حتما بخوانید و اگر خوانده‌اید، در این روزها که کشور تحت تاثیر افشای فایل صوتی ظریف قرار گرفته، دوباره بخوانید.
بخش اعظم صحبت‌های مطرح شده در فایل صوتی، در کتاب که سال 92 منتشر شده، بارها به شکلی حتی رادیکال‌تر آورده شده و اتفاقا پاسخ این هرج و مرج و فریادها را خود ظریف سال‌ها قبل در این کتاب در مصاحبه با راجی داده
روسیه، چین، آمریکا، انرژی هسته‌ای و ... به کنار، خوانش این کتاب به شما کمک می‌کند تا خیلی راحت‌تر، ریشه بسیاری از داد و فریادهای در سیاست ایران را بشناسید.

[Ehsan Ghadimi · Rating 5 out of 5]

آقای سفیر، قصه ی زندگی شخصی - سیاسی و عقاید مهمترین و تاثیرگذارترین و خوشنام ترین دیپلمات ایرانی پس از انفلاب اسلامی است، دیپلماتی که از همان سال ۵۷ کارش را در نیویورک آغاز کرد وبه مدد تجربه ی کم نظیر و تحصیل در رشته ی روابط بین الملل، شاید به جد بتوان گفت که عنصری بی نظیر در عرصه ی سیاست خارجی ایران است. تسلط فوق العاده ی ظریف بر روابط بین الملل، کتاب را به بیشتر از یک مصاحبه برای ابراز عقاید یک دیپلمات کارکشته تبدیل کرده است؛ پاسخ های ظریف به سوالات طرح شده گاهی چنان تئوریک مطرح می شوند که کاملا نقشی آموزشی برای افراد کم اطلاع در این زمینه - رو��بط بین الملل و سیاست خارجی - بازی می کنند و به گمان من بسیاری از پیش فرض های آنان را تعدیل می کند. وجه دیگر کتاب، اطلاع از نحوه ی تصمیم سازی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی است که تجربه ای جدید در این زمینه خواهد بود. نقش سیاست های داخلی بر سیاست خارجی نیز در کتاب بحث شده است.
وجه متمایز کننده ی دیگر کتاب، نگاه به شدت انتقادی ظریف است که سعی می کند آن را به همواره حفظ کند؛ از اعتراف به اشتباهات واضح دیپلماتیک خود و همکارانش در اوایل پیروزی انقلاب گرفته تا بررسی نقش سازمان های بین المللی و سیاست خارجی ایران در دولت های نهم و دهم. پس از خواندن آقای سفیر، خوشحال خواهید بود که چنین شخصیتی وزیر امور خارجه کشورمان است !

[Sanaz · Rating 5 out of 5]

این کتاب رو هدیه گرفتم و برای من یک چالش بزرگ بود! چون هم اولین مصاحبه‌ای بود که در قالب کتاب می‌خوندم و هم این‌که به جز کتاب ما چگونه ما شدیم هیچ‌وقت هیچ مطالعه‌ی تاریخی، سیاسی و دیپلماسی نداشتم.
خیلی برام جالب بود که انقدر بااشتیاق به خوندن این کتاب نطلبیده(مراد!) ادامه دادم که البته فکر می‌کنم علاقه‌ام به آقای ظریف کم بی‌تأثیر نبوده و واقعاً لذت بردم از اینکه انقدر بی‌طرفانه نظراتشون رو با صداقت بیان کردن و حتی خودشون و عملکرد خودشون رو در بعضی جاها نقد کردن. امتیاز کاملی که دادم برای این هست که نوع پاسخگوییشون به سؤال‌ها باعث شد به پاسخ‌ها اعتماد کنم و حس کنم دارم اطلاعات حقیقی می‌گیرم ازشون و فکر می‌کنم باارزش‌ترین مورد همین باشه.
این کتاب پُرمحتوا و مفید، کاستی‌هایی هم داشت و به نظرم نویسنده می‌تونست خیلی بهتر و رو نظم بیشتری پیش بره. بعضی جاها واقعاً پرش ذهنی بدی داشتم چون طبقه‌بندی خیلی مناسب نبود، ولی خُب در کل راضی‌کننده بود و ترجیحم کتابی با نظم بیشتر بود اما برای من، مهم همین پاسخ‌های روشنی بود که خوندم.
به نظرم خوندن این کتاب برای هر ایرانی واجبه و دید خیلی خوبی درباره‌ی سیاست خارجی به خواننده می‌ده.

مطمئنم که در اولین فرصت، یک بار دیگه هم می‌خونمش.

[Mehdi Nabavi · Rating 4 out of 5]

کتابی بسیار عالی برای فهم سیاست خارجه جمهوری اسلامی ایران، از زبان مردی که از روز های نخستین انقلاب اسلامی در ریز امور سیاست خارجه دخیل بوده و پس از یک دوره مغضوب بودن از اواسط دوره دولت نهم و دولت دهم، دوباره در دولت یازدهم به وزارت امور خارجه برگشته تا ماموریت نیمه تمام خود را کامل کند.
این مصاحبه حاوی نکات هرچند کم، اما مهمی درباره سیاست داخلی و جناح بندی ها در دوره سازندگی و اصلاحات است، که جای بسی تامل دارد.

[Mostafa Bushehri · Rating 3 out of 5]

شاید روزی، روزگاری... در زمانی مناسب و حال و هوایی بهتر... نقدی، نظری، نوشته‌ای دربارۀ این کتاب، محتوای آن و شخص «جواد ظریف» نوشتم...! شاید!

[Milad Freeman · Rating 4 out of 5]

امتیاز 4 که بهکتاب دادم بیشتر به خاطر ماهیت تاریخ سیاسی کتاب هست که برای خودم کلی اطلاعات داشت و بعضی از سوالات ذهنم رو در مورد سیاست خارجی جمهوری اسلامی پاسخ داد. خب این کتاب در واقع یک مصاحبه هست و نباید ازش انتظار ساختارمندی رو داشت ولی اگر از بعد یک مستند تاریخی سیاسی نگاه کنید کلی اطلاعات داخلش هست و مقید. خب بخش هایی از کتاب به معرفی خود آقای ظریف هم می پردازه و تاریخچه ای از زندگیشون.در مجموع خوندن کتاب براتون خالی از لطف نیست و شما رو با نحوه تصمیم گیری های سران جمهوری اسلامی از انقلاب تا زمان نگارش کتاب در بخش سیاست خارجه و البته اون بخشی که خود آقای ظریف درگیرش بودن آشنا و متعجب خواهد کرد. پیشنهاد می کنم خوندن تاریخ کشور رو به خصوص از معاصر به سمت عقبه تاریخی کشور در خودتون تقویت کنین. معمولا ما ایرانی ها خیلی حرف ها رو به صورت پچ پچ و شنیداری قبول میکنیم و جای دیگه هم بیان میکنیم ولی مستند بخونید تا بتونید با مدرک هم با گذشته آشنا بشید هم واقعیات رومنتقل کنید

[Saeed · Rating 5 out of 5]

با خواندن این کتاب علاوه بر آشنایی با روند شکل گیری سیاست خارجی کشور بعد از انقلاب ، با یک تکرار تاریخ هم‌مواجه می شویم ، نخبه کشی که هنر مردمان ماست

[Peyman Haghighattalab · Rating 3 out of 5]

آقای سفیر خواندنی بود.
هر چند که 50صفحه‌ی آخر را تندخوانی کردم و فقط رد دادم، (مثال رجوع به سازمان‌های بین‌الملی و رفتن به مغازه‌های چلوکبابی و دیزی‌پزی و انتظارها در این صفحات برای بار دوم در کتاب تکرار شدند و به نظرم سوتی بدی بود که 1 مثال دم دستی 2بار تکرار شود... به هر حال کتاب فصل بندی نداشت و همچه مشکلی از فصل بندی نشدن کتاب است!) ولی از کتاب خوشم آمد. از حالت زندگی‌نامه‌طور آن خوشم آمد و یک جورهایی برایم تاریخ 40سال اخیر ایران از زاویه‌ای دیگر بود. نه از زاویه‌ی بیرون از کشور و بی‌طرف و این‌ها. نه، از زاویه‌ی کسی که در خط مقدم بعضی از وقایع مهم این 40سال بوده، بی‌هیچ واسطه‌ای. صفحات اول کتاب به زندگی خانوادگی محمدجواد ظریف می‌پردازد و مهاجرتش در 16سالگی به آمریکا و تمام کردن دبیرستان در آمریکا و تحصیل در مهندسی کامپیوتر و انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و انقلاب اسلامی و رها کردن مهندسی و ادامه‌ی تحصیل در رشته‌ی روابط بین‌الملل و...
این که ظریف بار اول که رفته سازمان ملل با کاپشن خلبانی می‌رفته و اشتباهات خام جوانی در آن سال‌های اول انقلاب خواندنی بود. خیلی نکته داشت برایم این کتاب. جذاب‌ترین صفحات کتاب برایم یکی کشمکش‌های قطعنامه‌ی 598 سازمان ملل و پایان جنگ ایران و عراق بود. یکی مذاکرات ایران و آمریکا بر سر تعیین حکومت در افغانستان بعد از جنگ افغانستان. یکی مذاکرات ایران و آمریکا در مورد عراق بعد از حمله‌ی آمریکا به عراق و مذاکرات ظریف در مورد مساله‌ی هسته‌ای در زمان دولت آقای خاتمی. هر جا که ظریف در خط اول مذاکره بود کتاب به شدت خواندنی می‌شد.
عالم بی‌پدر و مادر سیاست را ظریف در این کتاب با حرف‌هایش به جذاب‌ترین شکل ممکن توصیف کرده بود.
کار دیپلماسی بسیار سخت است. در دیپلماسی باید واقع‌بین باشید و نباید کسی را دوست قلمداد کنید. ضمن این که باید در مقابل همه تظاهر به دوستی کنید. زمانی که می‌خواستند قطعنامه‌ی اول هسته‌ای را علیه ایران تصویب کنند، تصویری از من هست که در کنار سفیر انگلیس می‌خندم. ‌می‌خواستم به آن‌ها نشان دهم که کاری که می‌کنند،‌برای ما آخر دنیا نیست. اما این دلیل نمی‌شود که من او را آدم قابل اعتمادی بدانم یا کار کردن با وی برایم لذت‌بخش باشد. ص 87 و ص 88
کتاب مصاحبه‌ی 380صفحه‌ای با ظریف تصویرهایی شخصی از ظریف را به صورت ضمنی نشان می‌دهد که سر همین از کتاب خوشم آمد. این که محمدجواد ظریف از آن آدم‌های فاصله‌دار است برایم جالب بود. از آن آدم‌ها که فقط تا یک فاصله‌ای آدم‌ها را به خودشان راه می‌دهند و بیش از آن اجازه‌ی نزدیک شدن نمی‌دهند. از آن آدم‌ها که ممکن است 30سال در یک کشوری زندگی کنند، اما حشر و نشرشان با فرهنگ آن کشور در حداقل‌ترین شکل ممکن باشد. (ظریف و همسرش هنوز اسم ادویه‌ها به زبان انگلیسی را بلد نیستند.) این که ظریف تا آخرین روزهای حضورش در سازمان ملل به عنوان سفیر یک سیگاری تیر بوده برایم جالب بود. روزی 3عدد سیگار برگ می‌کشید...
حق گرفتنی است. صفحات مفصلی که ظریف از مجموعه کارهایش برای این که در جنگ ایران و عراق، عراق متجاوز شناخته شود به تو ثابت می‌کند که حق گرفتنی است. حتی واضح‌ترین حقایق هم در نظام بین‌الملل وارونه جلوه داده می‌شوند و ای کاش آدم‌هایی مثل ظریف تعدادشان بیشتر بود... وقتی بعد از همه‌ی آن گزارش‌ها به این افتخار می‌کند که من بودم که باعث شدم عراق متجاوز شناخته شود، به او حق می‌دهی. در نگاه بیرونی شاید بدیهی باشد، ولی نیست. بدیهی نبود و این حق داشت از ما سلب می‌شد. مثل خیلی از حقوق دیگر که سلب شده...
نگاه کردن به آگهی‌های تبلیغاتی دانشگاه دنور هم جالب بود. این که محمدجواد ظریف فارغ‌التحصیل دکترا از دانشگاه دنور است، آن‌قدر برای‌شان مهم بوده که عکس او را در بروشورها می‌زنند. 1 زمانی هم عکس او را می‌زدند و هم عکس کاندولیزا رایس (وزیر اسبوق خارجه‌ی آمریکا). ولی بعد از حمله‌های آمریکا به افغانستان و عراق، دیگر کاندولیزا رایس فارغ‌التحصیل قابل افتخار دانشگاه دنور نبود. ظریف اما... چرا... بود و هست...
ماجراهای ظریف و روزنامه‌ی کیهان و ظریف و خطبه‌های نماز جمعه را هم دوست داشتم. مثال زدنی بودند.
کتاب به چاپ پنجم رسیده. با تیراژ 3000 نسخه. در مقیاس بازار کتاب ایران کتاب پرفروشی است. غربی جماعت وقتی کتابی پرفروش می‌شود چند تا کار انجام می‌دهند. یکی این‌که کتاب را حتما در قطع جیبی و پالتویی و کوچک و ارزان‌تر هم چاپ می‌کنند. و یکی هم این که در چاپ‌های جدید به کتاب ضمیمه اضافه می‌کنند. کتاب آقای سفیر می‌تواند در چاپ‌های جدید ضمیمه‌ی یک گفت‌وگوی مفصل دیگر در مورد روزهای وزارت محمدجواب ظریف را هم داشته باشد. مطمئنا خواندنی و یادگرفتنی و تاریخی خواهد بود...

[Zahra · Rating 4 out of 5]

آقای سفیر حکایت م��دی است که در پیچ و تاب زندگی به خوبی زیست و فکر میکنم تا به اینجا سربلند بود‌. هرکس که در سخن از علم و دانش و ادب استفاده میکند و سعی میکند جانب عدالت را رعایت کند قابل احترام است حتی اگر نظرش را قبول نداشته باشی و آقای ظریف از جمله همین افراد است. در طول کتاب ایشان به خوبی از نقاط قوت و ضعف خود صحبت کردند. از انتقاد نترسیدند و حتی از اشتباهات گذشته گفتند. گاهی توصیه های دوستانه میکردند و گاه از اشتباهات امروز دولت (دولت احمدی نژاد) میگفتند که چگونه خیلی جاها حرفهای نادرست او را که میتوانست برای کشور خطرناک باشد را اصلاح مینمود. موضوع جالب دید کلی است که نسبت به وقایع امور خارجه از ابتدای انقلاب تا به امروز پیدا میکنید. آنچه که حداقل من نمیدانستم حضور ایشان در تقریبا تمامی عرصه های سیاست خارجه ماست‌. امروز میدانم تابلو فرشی که مزین به شعر شیخ سعدی شیرازی در سازمان ملل نصب شده به همت ایشان آنجاست. جدا از مسائل فرهنگی در بسیاری از مسائل سیاسی در طول این سالها نقش اساسی داشتند و بارها سایه جنگ را از کشور دور کردند‌. من برای ایشان احترام زیادی قائلم و جدا از کاستی های کتاب و گاه سوالات نامناسب آقای راجی در کل فکر میکنم این کتاب بسیار ارزش خواندن را دارد.
سخن آخر ظریف:
من خود را خدمتگزاری میدانم که تمام تلاشش را در حد توانش کرده، سعی کرده منافع کشورش را فدای منافع خودش نکند و کوشش کرده که در حد توان در پیشبرد منافع ملی، به دیگران هم ظلم نکند و منافع دیگران را هم در نظر بگیرد. چون موفقیت پایدار در دیپلماسی را با شناخت و احترام به منافع مشروع دیگر کنشگران میدانم و پیروزی و شکست در مذاکره و دیپلماسی را گفتمان تبلیغاتی. من در کار و تحلیل، حتما اشتباه داشته ام، اما کوشش کرده ام در حراست از ارزشهای ملی ودینی به اصولی که زیاد از آنها در این صحبتها گفته ام، یعنی پارادایم مبتنی بر گفتگو و فراگیری در روابط خارجی و صداقت و صراحت در رفتار سازمانی داخلی وفادار بمانم. قضاوت در مورد نتایج تلاشهایم با مردم بلندنظر و پرگذشت است که امیدوارم کاستی های مرا ببخشند و البته قضاوت نهایی با خداوند علیم و کریم است، که بیش از هرچیز به مغفرت واسعه او دل بسته ام.

[Arash · Rating 4 out of 5]

کتاب از لحاظ خاطرات آقای ظریف بسیار خوشایند و روان است ولی متاسفانه نویسنده علی رغم اینکه نوشتند حجم کتاب دو برابر بوده و خیلی موارد تکراری را حذف کردند، بسیار ضعیف عمل کردند. هیچ فصل بندی در این کتاب نیست، نه موضوعی، نه زمانی، نه مکانی. و نه از هیچ منظر دیگر این کتاب تفکیک نشده است.
مساله بعدی کم کاری نویسده در دادن اطلاعات بیشتر در پاورقی هاست. از شخصیت ها و وقایع تاریخی-سیاسی بسیاری اسم برده شده است که بهتر بود نویسده اطلاعات اضافی در مورد اینها می آورد چون ممکن است تمامی خوانندگان با تمامی موضوعات آشنایی نداشته و این کار نویسنده بود که خواننده را در جهت کسب اطلاعات بیشتر یاری کند.
ولی با تمام این تفاسیر خواندن این کتاب را توصیه میکنم. آشنایی با تاریخچه ی معاصر جمهوری اسلامی از زبان یک دیپلمات برجسته بسیار زیباست. البته این مصاحبه ها قبل از وزارت آقای ظریف انجام شده است.

[Amir Hesam · Rating 4 out of 5]

کتاب آقای سفیر حاصل مصاحبه‌های نویسنده با آقای محمد جواد ظریف در حدود سال ۱۳۸۹-۱۳۹۱ است. و خواندنش به خصوص در این زمان که گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران در جریان بود بسیار جذاب و جالب بود چرا که خاطرات آقای ظریف از دوران حضورش در سازمان ملل و عضویت در تیم مذاکره کننده ایران بسیار خواندنی و روشن‌گر این نکته بود که دیدگاه‌های فعلی‌اش در روند مذاکرات هسته‌ای یک‌شبه و در جبر زمانه به دست نیامده است.
همچنین قسمت مرتبط با قطعنامه ۵۹۸ سازمان ملل برای پایان جنگ نیز بسیار جالب توجه بود.

در ضمن کتاب را از طریق اپلیکیشن کتاب‌خوان فیدیبو روی اندروید خواندم و چون خواندن کتاب سهل و آسان بود می‌شد هر جا و در هر زمان چند صفحه از کتاب را برای استفاده بهینه از وقت مطالعه کرد ;)

[saeed · Rating 4 out of 5]

کتاب را کامل خواندم.
در مجموع به من دید خوبی درباره روابط بین الملل داد.اینکه اساسا علم روابط بین الملل چیست و چه مشاغلی در حوزه این علم تعریف می شود!
واقعا دنیا چه قدر به ساحت های تخصصی گسترده ای تقسیم شده که هر کدام برای خود عالمی دارند.

در ارتباط با زندگی شخصی پاک و معنوی ظریف هم تصویر خوبی ارایه داده بود.یه بچه مسلمان از خانواده پولدار که به واسطه درس خواندن در امریکا,تبدیل به دیپلمات می شود.

اما در ارتباط با رویکرد های ظریف در سیاست خارجی یا همان روابط بین الملل,مثلا اختلافاتش با اقای محتشمی پور و امثالهم نمی توانم قضاوت کنم.
چون دانش و اگاهی لازم را ندارم.

در مجموع کتاب ارزشمندی بود و از خواندن ان راضیم

[Mohammad Mirzaali · Rating 4 out of 5]

کتاب، به رسم رایج، با گفت-و-گو راجع به زندگی‌نامه‌ی شخصیِ ظریف شروع می‌شه. بخش بعدی و میانیِ کتاب مرور تاریخ دیپلماسی جمهوریِ اسلامی از خلالِ خاطراتِ ظریفه که به خاطر حضورش تو اغلبِ مذاکره‌های مهمّ نظامْ جامعیّتِ خوبی داره -هرچند معمولاً این مرور خیلی تفصیلی نیست. بخش پایانیِ کتاب هم در بابِ کلّیاتِ مسائلِ فعلیِ جهانه که حقیقتاً صورت‌بندیِ دعواها و معادله‌های معاصرِ بین‌المللی رو برای خواننده واضح و روشن می‌کنه، و مثل یه جور کلاس درس می‌تونه خیلی از توهّمات رو برطرف کنه. ظریف واقعاً استاد و تئوریسینه و این از لابه‌لای تک‌تکِ صفحاتِ کتاب قابل تشخیصه

[Arash · Rating 4 out of 5]

اگر می خواهید درک بهتری از سیاست خارجی در جمهوری اسلامی ایران، یا از تفکر مرد برجسته سیاست خارجه کشور ایران و یا از نگاه عمیقی به سیاست بین المللی در دنیای امروز داشته باشید، این کتاب را بخوانید.

مصاحبه ها شفاف (کم و بیش) و صریح هستند. اما شاید می شد کتاب را ادیت بهتری کرد. چون نگارش مستقیم از مصاحبه است مباحث متعددی بدون ضرورت تکرار می شوند که شاید بعضی جاها خسته کننده می شود. نویسنده (مصاحبه کننده) هم به نظر می رسد در بعضی موارد سوالی را پرسیده که قبلا جواب گرفته است. از این نظر شبیه خبرنگاری شده تا کتاب نویسی. و البته مقداری محافظه کاری که قابل درک است در پاسخ ها مشاهده می شود.

[Kourosh Ghaniyoun · Rating 4 out of 5]

کتاب فرصتی است برای آشنایی گذرا با نقاط عطف سیاست خارجی ایران پس از انقلاب؛ اینکه تصمیم سازان با چه هدفی وارد کارزار شدند و با چه نتیجه ای بازگشتند. اما وجه مشخصه کتاب بی پروایی ظریف است، چه زمانی که از پدر مخالف انقلابش سخن می گوید و چه وقتی که دیپلمات های سال های اولیه پس از انقلاب را با حاجی واشنگتن مقایسه می کند و باکی از اعتراف به اشتباهاتش ندارد.
مطالعه تدریجی این کتاب همزمان با مذاکرات هسته ای، قوت قلبی بود از این بابت که چنین فردی بر مسند کار است.

[Mohammad Reza Azmoodeh · Rating 3 out of 5]

ظریف در این کتاب جزییات زیادی از زندگی شخصی خویش و سیاست خارجی ایران را آشکار میکند که می تواند برای خواننده جالب باشد. البته اواخر کتاب بحث تخصصی تر شده و بیشتر به مسایل تخصصی دیپلماسی می پردازد. اشکال دیگر کتاب عدم فصل بندی آن است و مصاحبه به صورت یکپارچه از ابتدا تا انتها ادامه دارد.
جذابیت این کتاب برای من بیشتر آشنا شدن با زندگی شخصی و نظرات و تفکرات فردی مثل ظریف بود و آشنا شدن با شرایط و مسیری که او را به این وضعیت رسانده است.

[Mohammad Shahsavari · Rating 4 out of 5]

کتاب خیلی خوب و جذابیه. خوندنش رو به همه توصیه می‌کنم

[Amirhesam · Rating 5 out of 5]

به نکات بسیار جالبی درباره ماهیت انقلاب اسلامی و رجال دهه شصت پی بردم
بنظرم کتاب با صداقت خوبی(نه عالی)نوشته شده و فراتر از یک زندگینامه میشه بهش نگاه کرد

[Alireza Farahani · Rating 4 out of 5]

این جوری بنویسم که کتاب سر زبونای افراد مختلف بوده به دلایل مختلف، مردم ایران به آقای ظریف همیشه احترام گذاشتن و این محل تعجب نیست.
نثر نوشته به صورت پرسش و پاسخ هست با این که زیاد از جذابیت و کشش خوب متن کم نمی کنه اما می تونست به قلم خود سیاستمدار باشه مثل کتابایی که از آقای موسویان سراغ داریم. به خوبی زندگی و مراحل رشد ظریف نشون داده شده البته در جاهایی نویسنده شاید سوالهای چالشی تری باید می پرسید، نقش ایرانی های دلال هسته ای توی این کتاب برای من محل سوال بود که چرا پرسیده نشد.
نشر نی هم معروفه و این تو اثرگذاری این کتاب تو مخاطبش بی تاثیر نیست.
این گفت وگو ها برای جامعه ما جذابه به این این دلیل که اونقدر کتاب کار شده و خوب نداریم
تنها کتابایی که شاید خیلی کم این خلاها رو پر کنن خاطرات مرحوم هاشمی رفسنجانی خواهند بود.

[Amir Reza Mohammadi · Rating 4 out of 5]

در زمان خوندن این کتاب دید مثبتی به ظریف داشتم و این کتاب کمک کرد ظریف رو بیشتر و بهتر بفهمم. کتاب مسیر پخته شدن ظریف رو به خوبی نشون میده که البته بسیار با امتحان و خطا بوده و هزینه داشته واسه مملکت. در کل کتاب خوبی بود برای شناخت زاویه نگاه یکی از شخصیت های مهم سیاسی بعد انقلاب.

[M · Rating 5 out of 5]

خیلی به درک جامعه ای که در آن زندگی می‌کنیم کمک می‌کند 🥲

[Mohammad Saeid Miri · Rating 3 out of 5]

به نظرم این کتاب برای کسانی که می‌خوان بدونن سیاست خارجی جمهوری اسلامی چطور شکل گرفته و در دوره‌های مختلف با چه چالش‌هایی روبه‌رو بوده، مفیده. کتاب با صحبت درباره‌ی زندگی ظریف و دوران کودکی و نوجوانیش شروع می‌شه و بعد، همراه با توصیف دوران دانشجویی‌اش در آمریکا و اتفاقات انقلاب، بحث شکل‌گیری سیاست خارجی جمهوری اسلامی آغاز می‌شه. ظریف تقریباً از اول مستقیم و غیرمستقیم در وزارت امور خارجه مشغول بوده (یا در نمایندگی ایران در نیویورک، یا در معاونت وزارت خارجه) و در جریان خیلی از مسائل مهم سیاست خارجی بوده. یک جوری روابط بین‌الملل رو علاوه بر دانشگاه، در میدانِ عمل تجربه کرده. در این کتاب، به‌تفصیل درباره‌ی موضوعاتی مثل گروگان‌گیری، مذاکرات قطعنامه‌ی ۵۹۸، سیاست خارجی دوره‌ی هاشمی و خاتمی، حوادث یازدهم سپتامبر، پرونده‌ی هسته‌ای ایران و توافق سعدآباد، گفت‌وگوی تمدن‌ها، کنفرانس بُن، حمله به عراق، و سیاست خارجی دولت نهم و دهم صحبت می‌کنه. علاوه بر این‌ها، چند گفت‌وگو در این کتاب اختصاص داره به نظراتش در روابط بین‌الملل و نقد دیدگاه‌های رئالیستی و سازه‌انگارانه. یک فصل هم مفصل درباره‌ی کارایی نهادهای بین‌المللی صحبت می‌کنه.
مصاحبه‌ها مربوط می‌شه به سال‌های ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۱ و با دوره‌ی وزارت ظریف همپوشی نداره. از این رو، شاید برای خواننده جالب باشه بدونه ظریفِ پیش از ۹۲ چقدر با ظریفِ فعلی متفاوته. البته من تفاوت چندانی ندیدم و چکیده‌ی این نظرات رو می‌شه در مصاحبه‌ها و سخنرانی‌های اخیر ظریف هم دید. فکر می‌کنم این کتاب مجموعه‌ی خوبیه برای شناخت ظریف.

کاش مصاحبه‌کننده می‌تونست از موقعیتِ شاگردی/تحت‌تأثیربودنِ خودش جدا می‌شد و با ظریف مواجهه‌ش فعالانه‌تر و انتقادی‌تر می‌بود. عمده‌ی گفت‌وگو به این صورت بود که مصاحبه‌کننده نظرات عده‌ای رو نقل می‌کرد و ظریف به اون نظرات پاسخ می‌داد و مصاحبه‌کننده هم قانع می‌شد یا ادامه نمی‌داد. البته منصف باشم، مصاحبه‌کننده بارها انتقادهایی به ظریف یا به سیاست خارجی جمهوری اسلامی داشت، ولی وقتی انتقادش رو ادامه نمی‌داد و اجازه می‌داد ظریف مفصل صحبت کنه، حس می‌کردم ظریف در همه‌ی این موارد داره درست می‌گه. فارغ از این که قصد این دو نفر چی بوده، این شیوه‌ بیش‌تر شبیه به سخنرانی‌ای بود که در، مثلاً، ۲۰ بخش ایراد شده و هر بخش یه سری سؤال داشته.

[Faudis8 · Rating 4 out of 5]

در یک کلام: کتابی بسیار پر محتوا نه تنها از نظر نگاهی به تاریخ معاصر که از نگاه یکی از افرادی که سالیان گذشته درگیر تصمیمات دیپلماتیک کشور در سطح بین الملل بوده است.
نگاه جزئی تر:
تلاش نگارنده در جمع آوری مصاحبه هایی با دکتر محمد جواد ظریف ایجاد نگاهی در خواننده نسبت به مسائل بین الملل در فرم سازمانی آن است. به صورت مشخص تر وی پس از نگاهی خلاصه به زندگی شخصی ظریف، سریعا به دنبال مسائل دیپلماتیک رفته و تلاش کرده تا انجا که ممکن است برای خواننده ی نا اشنا با این رده از دیپلماسی دید مناسبی ایجاد کند. ظریف به دلیل تخصص خود در دیپلماسی هم به تبیین و هم به نقد دیدگاه های موجود میپردازد. همچنین نگارنده دیدگاه سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل را در تقریبا 80 صفحه پایانی به تفصیل جویا میشود.
نظر شخصی من:
اگر همیشه از این شاکی هستید چرا ایرانی ها از صف نانوایی تا جلسه اساتید دانشگاه همیشه مسائل دیپلماتیک رو با دیدگاه دایی جان ناپلئون بررسی میکنند، و به نظرتون بازی های پشت پرده چیز دیگه ای هست خوندن این کتاب رو توصیه میکنم.
این کتاب شدیدا میتونه نوع نگاه شما رو به سخنرانی های دیپلماتیک و مسئولان کشورهای مختلف عوض کنه.
عوض کردن نه به معنی تفسیر تمام و کمال! بلکه به گوشه ای از ظرافت های کار دیپلماسی میتونید پی ببرید.
همینطور خاطرات اعجاب انگیز دکتر ظریف در مورد رابطه ایران و امریکا بسیار جالب توجه هست. نقش انجمن اسلامی دانشجویان و نوع روابط دیپلماتیک قبل و بعد از انقلاب رنگ دیگه ای پیدا میکنه.