Dit was het nieuws niet

by Rob Wijnberg, Cléa Dieudonné (Illustrator), Maurits Martijn (Editor)

Nieuws vertelt je wat er vandaag gebeurt, maar zelden wat er iedere dag gebeurt.

Daardoor overschatten we het belang van zeldzame gebeurtenissen en missen we vaak de belangrijkste ontwikkelingen van onze tijd.

Wie het nieuws volgt, weet precies hoe de wereld niet werkt.

Dit boek bevat 21 onmisbare verhalen die niet zo snel in het journaal zullen komen, maar wél een dieper inzicht geven in hoe de wereld werkt.

Over de onzichtbare motor achter technologische innovatie, de stille armoede in een van de rijkste landen ter wereld en de heimelijke invloed van cijfers op ons leven.

Maar ook: hoe we ons kunnen wapenen tegen de burnout-epidemie, wat de werkelijke oplossing voor het fileprobleem is en waarom we klimaatverandering alleen samen tegen kunnen gaan.

In Dit was het nieuws niet geven auteurs als Lynn Berger, Sanne Blauw, Rutger Bregman, Marc Chavannes, Bregje Hofstede, Maurits Martijn, Nina Polak en Rob Wijnberg een geheel nieuwe blik op het nieuws van alledag en de wereld om ons heen.

Genres: Nonfiction, Politics, Journalism, Society

272 pages, Paperback

First published September 25, 2018

Reviews

[Marc Lamot · Rating 3 out of 5]

In the midst of ubiquitous critique on the media it is a relief to read this book. It contains the best, or at least a representative selection of what appeared on "De Correspondent" in recent years. “De Correspondent” is the news site of a group of wilful Dutch journalists who want to go beyond ordinary journalism. At the beginning of this book founder Rob Wijnberg once again reminds their mission: not to show what happens today, but what happens évery day. Because the news in the ordinary media is misleading, does not show the real problems, suffers from too much myopia.

Obviously not all contributions are of the same level. My preference went to Jesse Frederik and his analysis of the Dutch debt industry, Sanne Blauw and Jesse Frederik and their opinion on the statistics fetishism in our society, Rutger Bregman's ode to the government as the biggest venture capitalist and Maite Vermeulen's plea for a well-functioning bureaucracy in countries in development. Piece by piece these are refreshing essays!

In the epilogue I read that the group is working on the launch of "The Correspondent", a similar platform in the US to reach the whole world. I’ve checked on the Net, and the initiative is going to be launched in september of this year (2019), and I can only applaud it.

Incidentally, the approach of De Correspondent has also been picked up by many mainstream media: quality newspapers now also work with thematic correspondents, look more at trends and in depth, and readers also get more space to offer another look on things. Well done!

[Peter · Rating 4 out of 5]

Zeer informatief. Zet je aan het denken en eindigt haast hoopvol.

[Frederick · Rating 4 out of 5]

De Correspondent was founded a few years ago as an experiment with a new form of journalism: ad-free and far removed from the delusion of the day under the motto: what happens every day is much more important than the spectacular and extraordinary stories that the average newspaper focuses on. Members pay 70 Euros a year to read the articles. I am not a member myself, so this book with a selection of the best articles was a first successful introduction for me. The selection contains a varied range and goes from populism over education to care for the elderly and refugees. After reading this book, you can indeed conclude that the majority of the articles - even if they offer interesting and original angles - will not make it to the pages of the MSM. For that reason alone, this book is highly recommended. An English edition was planned, but I am not sure whether it has already been launched.

[Iddo · Rating 4 out of 5]

Leuke en interessante verhalen die je niet heel snel terug zal vinden in de standaard kranten of nieuwssites. Geeft ook een kort kritisch beeld over wat en waarom nu vaak iets nieuws is (maar ook hoe het zou moeten zijn).

[Find me on The Storygraph · Rating 4 out of 5]

Oke, het zijn opgewarmde verhalen, die al eerder op de site verschenen. Maar goede verhalen zijn goed omdat ze goed zijn, niet omdat ze nieuw zijn. Dit bundeltje staat vol bijdragen over uiteenlopende onderwerpen. Allemaal nuttige verhalen; zoals een lofzang op de sociaaldemocratie van Jesse Frederik, een wattefukkingfukverhaal over kwallen. Het hoofdstuk over ideeën die de wereld kunnen veranderen was me het liefst.
Dit bundeltje laat je in 230 pagina de wereld beter begrijpen dan het journaal of nu.nl.
De journalistiek is dood, leve de journalistiek.

[Talitha · Rating 4 out of 5]

4.5* Aanrader!

[Eva Heutinck · Rating 3 out of 5]

Verfrissend om voor de verandering onderzoeken en uiteenzettingen te lezen over maatschappelijke kwesties die je in het dagelijks leven niet zo snel uitgelicht ziet worden. Beetje gedateerde bronnen af en toe maar doet niet af aan de inhoud.

[Jorrit · Rating 4 out of 5]

Een beetje als een eerste date. Zo voelt het boek. Niet ongemakkelijk, maar spannend en leuk. Je leert De Correspondent kennen door 21 van haar beste artikelen te lezen. Het leest makkelijk weg, want na 10-15 pagina’s begin je weer aan een nieuw onderwerp. Ik ben fan.

[FV · Rating 4 out of 5]

Dit boek, over de staat van de wereld, bevat verhalen die niet echt nieuws zijn, maar wel een overzicht of achtergrond geven van wat nieuws is (of zou moeten zijn).

Dankzij verschillende schrijvers en onderwerpen zijn sommige verhalen een stuk leuker en interessanter (of gewoon beter geschreven) dan anderen. De betere verhalen: over de schulden- en hulpindustrie in Nederland, over kwalmageddon (tragisch, maar erg grappig geschreven), over oorlogsreportage in Jemen (of eigenlijk over waarom die er niet is), over de grootste uitvinder van deze tijd, en over klimaatverandering en onzichtbare helden.

[Line Magnus · Rating 4 out of 5]

Uitstekende journalistiek, en leest lekker vlot weg.

[Lauri van Oosterom · Rating 3 out of 5]

Hoewel dit boek al wat ouder is en ik sommige verhalen al eerder had gelezen, vond ik het toch erg leuk. De verschillende verhalen zijn vlot geschreven en zetten je vaak ook aan tot nadenken. Wel jammer dat sommige artikelen wel erg kort zijn. Daardoor mist soms de diepgang een beetje.

Het blijft fijn dat de journalisten van De Correspondent artikelen en boeken publiceren over (maatschappelijke) onderwerpen die niet altijd meteen in het nieuws komen, maar wel erg belangrijk zijn.

[Bart Vermeulen · Rating 4 out of 5]

Een compilatie van heel interessante artikelen. De een wat meer dan de ander, en niet elke idee of concept kan even diep uitgelicht worden gezien de lengte van de artikelen, maar op elk nieuwswaardig vlak krijg je wel wat mee hierin. Vooral geschikt om elke dag, bijvoorbeeld 's ochtends met een kop koffie, even een artikel uit te lezen.

[Anoeska Nossol · Rating 3 out of 5]

3.5 van de 5 sterren

Gelezen in functie van mijn studie. Sommige hoofdstukken bevatten eerder een dump aan informatie, andere hebben eerder een persoonlijk karakter. Zelf mis ik wat evenwicht tussen de hoofdstukken.

[Hannah · Rating 4 out of 5]

Ten eerste: ik wil dat Tamar Stelling een heel boek uitbrengt. Ik heb nooit geweten hoe invested ik ben in kwallen en wat we tegen deze plaag kunnen doen. Bij nader inzien denk ik deels dat mijn enthousiasme voortkwam uit pure wanhoop uit de voorgaande hoofdstukken. Een kwallenplaag is zeker niet cool, don’t get me wrong. Maar alle ellende die gaande is omdat de mensen van hogerop zo hard schreeuwen, waardoor ze de mensen om wie het gaat niet meer horen… Daar ben ik helemaal geen fan van.

Ten tweede: dit boek bestaat uit allemaal artikelen/verhalen die eerder zijn verschenen op de site van de Correspondent. Dat verklaart waarom het voelde alsof ik allemaal mini boeken van de Correspondent aan het lezen was. Ik kon mijn geluk niet op. Het is interessant om over veel verschillende onderwerpen te lezen, sommigen interessanter dan anderen.

Al met al een aanrader!

[Emiel Vertongen · Rating 5 out of 5]

Een geweldige bloemlezing van enkele van de beste stukken over de meest uiteenlopende onderwerpen die de correspondent te bieden heeft. Een echte aanrader voor iedereen die achter onafhankelijke journalistiek staat en inzichten in de wereld en haar fundamentele ontwikkelingen wil opdoen of bijschaven. Begin vooral hier, niet bij het Journaal of ander nieuws dat gefixeerd blijft op losse, sensationele gebeurtenissen.

[Robbert · Rating 3 out of 5]

Interessante (en een paar minder interessante) verhalen wisselen elkaar af. Hierdoor duurde het wel wat langer om het boek uit te lezen aangezien een verhaallijn ontbrak, maar fijn om af en toe eens op te pakken

[Amber · Rating 3 out of 5]

Goede verhalen als je wilt weten hoe mechanieken achter bepaalde gebeurtenissen werken. De 'schuldenindustrie' bijvoorbeeld. Het werkte voor mij niet goed om ze allemaal achter elkaar te lezen omdat ik soms echt wel wat tijd nodig had om de verhalen te laten bezinken omdat ze zo diepgaand. Daarna waren er een aantal onderwerpen die me gewoon niet interesseerden en dat vind ik heel stom van mezelf, maar ik kon er niks aan doen.

[Eveline · Rating 3 out of 5]

Het voorwoord is heel goed. Wijnberg op z'n best.
Het nawoord (over The Correspondent"is achterhaald.

Correspondenten van het eerste uur delen hun werk. De artikelen zijn onderverdeeld in
"dilemma's van deze tijd" (die ook in 2024 nog actueel lezen),
"ontwikkelingen op de achtergrond" veelal over onzichtbare ontwikkelingen,
"mensen die een podium verdienen" over mensen die meer inzicht geven over een onderwerp vanuit hun persoonlijke ervaringen,
"ideeën die de wereld kunnen veranderen" , redelijk filosofisch, en
"oplossingen die hoop geven", over burgerschap, klimaatverandering, ontwikkelingshulp en mentale gezondheid.

Hopelijk worden veel experts lid, zodat ze hun bijdrage kunnen leveren aan onafhankelijke journalistiek, zodat de journalistiek op haar beurt de experts kan inspireren dingen te veranderen in hun netwerk en vakgebied.

[John Tetteroo · Rating 3 out of 5]

Na het nieuwsdieet van Rolf Dobelli (die ook in dit boekje aangehaald wordt) vond ik deze bundel in de mini-bieb. Het is een reeks artikelen die ook al in De Correspondent zijn verschenen. Interessante artikelen die niet opgehangen zijn aan een nieuwswaardig haakje, maar zich concentreren op achtergronden, langduriger bewegingen. Veel minder afhankelijk van de tijdsgeest zou je denken, maar hoe interessant ook, reeds na twee jaar begint een groot deel van de inhoud alweer gedateerd aan te doen.

Ik denk dat het beter is dat ik een abonnement op de Correspondent zelf neem, dit werk kan misschien wat langer de tand des tijds weerstaan dan een krantenartikel, maar is ook niet zo tijdloos dat je het in boekvorm tot je wilt nemen. Dit gezegd hebbende, vond ik nog wel een flink aantal artikelen goed leesbaar en heb er maar weinig echt hoeven doorbladeren. Snel terug naar de mini bieb ermee zodat een ander er nog (net) plezier aan kan beleven.

[Jorn · Rating 4 out of 5]

Verschillende goede essays en teksten uit de Correspondent. Hoewel ze ondertussen alweer enkele jaren geleden gepubliceerd zijn, geven ze nog steeds een goed overzicht van de grote dynamieken en hetgeen achter de schermen gebeurt - zo blijft het nieuws dat niet verteld wordt nog wel enkele jaren relevant. Een beperkt deel raakt echter wel gedateerd Zo was de epiloog over de Engelstalige Correspondent ondertussen nogal pijnlijk, gezien dit project helaas geschrapt is.

De verhalen verschillen onderling wel sterk, zowel qua insteek als qua inhoud, waardoor je er soms vlotter en soms weer iets trager doorgaat. Dat moet echter geen probleem zijn: zo is er voor ieder wat wils.

[Matthijs Leest · Rating 4 out of 5]

Dit is een uitstekende bloemlezing van wat er allemaal aan geweldige onderzoeksjournalistieke verhalen op De Correspondent verschijnen. Als lid dat een deel van de verhalen al kende voegt het daarom als boek niet bijzonder veel toe, en lijkt het met de timing en het nawoord - op naar The Correspondent - haast meer een uitgebreide reclamefolder, maar dan wel een waar ik volledig achter sta!

[kaatje · Rating 3 out of 5]

Het boek belooft dieper inzicht te geven in hoe de wereld werkt. Ik ervaarde de essays eigenlijk meer als kleine verhaaltjes, gedachtengangen, maar inzicht... Daarvoor kaderde de stukjes te weinig in de invloeden van beleidskeuzes, economie, sociale bewegingen,.. binnen de specifieke domeinen waarover ze gingen.

[Wendel · Rating 4 out of 5]

Een prima kennismaking, wie De Correspondent nog niet kent. En voor bestaande leden is het aardig om ook eens artikelen te lezen van correspondenten die je niet volgt.

[Tonny · Rating 4 out of 5]

In het eerste verhaal schetst Rob Wijnberg, medeoprichter van De Correspondent, waar de waarde van dit boek ligt. Treffend laat hij zien dat we zo verslaafd aan nieuws zijn dat we zelden stil lijken te staan bij de geringe relevantie van de actualiteit. “Dagelijks gaan bijna tien miljoen Nederlanders probleemloos naar hun werk. Maar pas als er een auto van de weg raakt of een trein ontspoort, is het nieuws.” Missie van de journalisten De Correspondent (en de verhalen in dit boek) is samen op zoek te gaan naar begrip in de wereld, zodat de wereld veranderd kan worden. Vooruitgang. Daarvoor is de waan van de dag slechts een begin of de uitkomst van een onderliggend proces.

Niet iedere bijdrage in het boek zal voor iedereen even interessant zijn. Het ene verhaal is sterker, doortastender dan het andere. Voor mij sprongen er een aantal uit. Zo toont Jesse Frederik aan hoe de overheid steeds meer onze vijand in plaats van onze vriend lijkt te worden. Wetten worden voor één procent van de mensen gemaakt, lijken voornamelijk uit wantrouwen te bestaan, waardoor bijvoorbeeld mensen die eenmaal in de schuld belanden, er amper uit kunnen komen, doordat ze een vicieuze cirkel van bureaucratie terecht lijken te komen.

Vera Mulder volgde de Brabantse populist Nol Roos. Hoe sterk lijkt amateuristische politiek op lokaal niveau op de algehele tendens in Nederland, in Europa? Bij iedere vorm van kritiek op zijn manier van politiek bedrijven zijn de reacties hetzelfde: “politieke correctheid, makkelijk gekwetst zijn, dingen te serieus nemen, gezeik”. Elk inhoudelijk argument wordt zo achteloos verworpen.

Mark Chavannes beschrijft de saaie, gezapigheid van het Nederlandse, parlementaire debat. De politieke fracties zijn “klein en talrijk”, coalities zijn steeds moeilijker te vormen en “wetgeving is vooral een verlengstuk van het afgesproken beleid”. Er mist ambitie, er mist visie en de “relletjes over personen en uit de hand gelopen projecten” voeren vaak de boventoon. Armoede. Verderop in het boek komt Wijnberg daar zelf op terug als hij uiteenzet hoe de politiek gestopt is met burgers overtuigen van bepaalde idealen, maar dat des te meer bezig is om te verwoorden en uit te voeren “wat een bepaald deel van het electoraat (‘doelgroep’) denkt en wil”. Zijn conclusie is dat de waarheid als product wordt gezien, een “vorm van behoeftebevrediging en zelfbevestiging. (…) Het beoogt verlossing noch vooruitgang, noch verandering, alleen verzadiging”. En tegen het einde van het boek stelt Rutger Bregman in het verlengde van zijn collega’s dat we op dit moment juist een overheid nodig hebben die niet afwacht, maar die in actie komt, een richting kiest. Hoe kunnen we anders op een goede manier het klimaatprobleem aanpakken? Hij toont aan dat veel grote successen, waaronder alle ontwikkelingen vanuit Silicon Valley, zijn begonnen of in leven zijn gehouden door subsidies vanuit de overheid. We hebben gezag nodig dat risico’s durft te nemen, dat durft te investeren in de toekomst.

En verder zijn er meerdere uiteenlopende stukken over, om maar een paar te noemen: een innoverende voetbaltrainer, de opkomst van kwallen in onze wateren, het leven in een verzorgingshuis en de vluchtelingencrisis. Het is een prikkelend boek, het gaat verder dan de waan van de dag. Het maakt kritisch, optimistisch, angstig en zet je vooral aan het denken. Het verlokt tot beweging. Maar het is behalve een platform voor meer begrip, meer kennis, ook een boek dat af en toe politiek wordt. Soms wordt de lezer verlokt en meegenomen met ideeën over hoe het anders kan. Is dat slecht? Nee, wat mij betreft niet. Iets meer idealisme en visie is niet ongewenst in een wereld waar al zoveel geduid wordt en zo weinig gezegd wordt.

[B. · Rating 4 out of 5]

Ook anno 2024 nog prima leesbaar en relevanter dan verwacht. Vooral nuttig als startpunt, om een beeld te krijgen wat er ongeveer in de wereld speelt, waar anderen alsook de Correspondent sindsdien meer over hebben geschreven. Enkele onderwerpen hebben inmiddels volledige boeken gekregen van de Correspondent. Leuk om te zien en interessant om te lezen. Zelfs het artikel over voetbal hield mijn aandacht vast, en dat had ik niet verwacht.

Mijn minst favoriete stukken:

Helaas vond ik het artikel over dementie wat verwarrend. Wellicht is dit bewust gedaan om lezers gevoel bij te brengen maar het had een negatieve impact op mijn leesplezier.

Het stuk over de waarheid is in mijn ogen het zwakste. Het overtuigt niet, en ik heb mijn twijfels bij de juistheid. En ja het kan ook hier zo zijn dat de auteur dit bewust heeft gedaan, maar zo leest het niet.

Het artikel getiteld Onze wereld is een kerk geworden waarin anders-zijn verboden is was ook echt niet mijn ding. De eindconclusie, dat we visie nodig hebben, is prima maar het pad ernaartoe was een nachtmerrie. Ik hoef in ieder geval niks meer van deze auteur te lezen.

Mijn favorieten:
- Nederlandse sociaaldemocratie
- privacy
- kwallen
- de grootste uitvinder
- ontwikkelingshulp

[José Van Rosmalen · Rating 4 out of 5]

Dit boek bevat ruim twintig journalistieke verhalen die wat dieper graven dan het nieuws van de dag. De correspondent wil de lezer meer bieden dan de waan van de dag. De verhalen zijn zeer uiteenlopend, maar hebben gemeen dat ze goed leesbaar zijn. Leuk vond ik het verhaal van Vera Mulder over de Bossche Berlusconi, een populistisch gemeenteraadslid, die openhartig over zijn ‘ ombudspolitiek’ praat. Er zijn verschillende beschouwingen over hoe onze democratie onder druk staat en hoe neoliberalisme de democratie uit dreigt te hollen. Het boek biedt reden tot pessimisme, maar ook tot optimisme. Het is niet allemaal kommer en kwel, bij voorbeeld als het gaat over klimaatverandering. Soms worden ook stereotiepe ideeen weerlegd, bijvoorbeeld dat je tegen overheidsbureaucratie zou moeten zijn, terwijl die bureaucratie juist willekeur tegenhoudt. In landen zonder die bureaucratie wint vaak het recht van de sterkste. Het persoonlijke verhaal van Bregje Hofstede over haar burn-out sprak me zeer aan.

[Chen Hartink · Rating 5 out of 5]

“Als je het nieuws volgt, dan weet je hoe de wereld precies niet in elkaar zit.”
Alhoewel ik het echter niet helemaal eens ben met deze stelling, omdat het wel goed is om te weten wat er speelt deze dagen, ben ik het wel eens met dat het nieuws niet volledig laat zien hoe de wereld in elkaar zit en zich ontwikkelt.
Nieuws is belangrijk, maar deze artikelen gaan over wat onze hedendaagse maatschappij vormt. Ik vond dit een zeer goede bundel en het weergeeft de essentie van de correspondent. Het zijn geen nieuwe artikelen maar wel artikelen die journalistiek van hoge kwaliteit bevatten. Het nieuws op de tv en op de bekende nieuwssites laten niet zien hoe de samenleving precies in elkaar steekt, echter is het wel belangrijk om te weten wat er gaande is. Belangrijker om te weten is wel, wat de Correspondent dus laat zien, is dat alle gebeurtenissen die zich op de voorgrond begeven, voortkomen uit de “onzichtbare, belangrijke ontwikkelingen van onze tijd”.

[Janp · Rating 4 out of 5]

Wat een ontzettend leuk boek dit. Gevuld met essays over uiteenlopende onderwerpen die het nieuws normaliter niet halen maar wél de moeite van het vertellen (en daarmee lezen) waard zijn. Van hoe vluchtelingen in Brussel worden verzorgd door middel van een door bezorgde en betrokken burgers georganiseerd systeem tot ouderenzorg in Nederland en van de opkomst van de kwal (letterlijk) tot het omgaan met een burn-out.
Op een positieve, idealistische, soms prikkelende, bezorgde en enthousiaste manier wordt een boeiende stroom aan verhalen gepresenteerd die onafhankelijke en eerlijke journalistiek vertegenwoordigen en bepleiten. Leest makkelijk weg maar biedt wel diepgang en sluit aan bij het sentiment dat er, in ieder geval in mijn beleving, over vele thema’s heerst in de hedendaagse maatschappij. Lekker en voedzaam leesvoer zonder dat het neigt naar al te zware kost!

[Vincie · Rating 3 out of 5]

Op zich interessant om te lezen als je uit je bubbel wilt komen, want er staan onderwerpen in die ik normaal niet zo snel zou lezen. Over kwalmagheddon bijvoorbeeld, of over de oorlog in Jemen, of over proefwonen bij bewoners van een verzorgingstehuis.

Het zijn wel allemaal artikelen die al eens op De Correspondent geplaatst zijn, weliswaar wat geüpdatet. Of de boekvorm nu een meerwaarde heeft, weet ik niet per se. Over de hardloopapp vond ik onwijs interessant om te lezen, maar Maurits Martijn en Dimitri Tokmetzis zijn ook m'n favoriete auteurs van De Correspondent.

Er zaten ook genoeg verhalen in die ik wat minder interessant vond, of die vrij kort waren en in dit boek op zich best uitgebreider aan bod hadden mogen komen…