What do you think?
Rate this book
Nefesi Tutku Olan Kadın: Afife Jale
Osmanlı'nın ilk Müslüman kadın oyuncusuydu Afife Jale.
Babasından Şeyhülislam'a, Dahiliye Nazırı'ndan Şehremini'ne kadar kimler uğraşmadı ki onunla, yılmadı.
Teyzesinin oğlu çok aşıktı güzel kıza. O da seviyordu dünya yakışıklısı delikanlıyı. Aralarına önce sahne, sonra Afife'nin “beyninde taşıdığı hançer” girdi.
“Bir Bahar Akşamı” ikinci aşkı Selahattin'e (Pınar) rastladı Afife. Büyük bir aşkla sarıldı ünlü sanatçı güzel Afife'ye.
Paşa dedesinin de tutkusu olan tiyatroya beşikten mezara ve ölümüne bağlı kaldı Afife.
Son nefesini Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'nde verirken, “gözlere yıldız tozu serpmeyi” sürdürüyordu kuşkusuz.
Osman Balcıgil, satış rekorları kıran Celile, Yeşil Mürekkep ve İpek Sabahlık'ta olduğu gibi, Nefesi Tutku Olan Kadın Afife Jale'de de yaşadığımız coğrafyanın tarihsel ve toplumsal derinliklerine büyük bir ustalıkla iniyor.
Babasından Şeyhülislam'a, Dahiliye Nazırı'ndan Şehremini'ne kadar kimler uğraşmadı ki onunla, yılmadı.
Teyzesinin oğlu çok aşıktı güzel kıza. O da seviyordu dünya yakışıklısı delikanlıyı. Aralarına önce sahne, sonra Afife'nin “beyninde taşıdığı hançer” girdi.
“Bir Bahar Akşamı” ikinci aşkı Selahattin'e (Pınar) rastladı Afife. Büyük bir aşkla sarıldı ünlü sanatçı güzel Afife'ye.
Paşa dedesinin de tutkusu olan tiyatroya beşikten mezara ve ölümüne bağlı kaldı Afife.
Son nefesini Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'nde verirken, “gözlere yıldız tozu serpmeyi” sürdürüyordu kuşkusuz.
Osman Balcıgil, satış rekorları kıran Celile, Yeşil Mürekkep ve İpek Sabahlık'ta olduğu gibi, Nefesi Tutku Olan Kadın Afife Jale'de de yaşadığımız coğrafyanın tarihsel ve toplumsal derinliklerine büyük bir ustalıkla iniyor.
488 pages, Paperback
First published August 1, 2018
16 people are currently reading
260 people want to read
About the author
Osman Balcıgil
30 books88 followersOsman Balcıgil d. 10 Temmuz 1955, İstanbul),gazeteci, televizyoncu, yazar.
Ulusal gazete, dergi ve televizyonların haber bölümlerinde muhabir, editör ve yönetici olarak uzun yıllar çalıştı (1977-2000). O dönemde yaptığı araştırma, yazdığı yazı ve televizyon programlarıyla pek çok ödüle layık görüldü. Latin Amerika’da yaptığı çalışma 1988 yılında Gazeteciler Cemiyeti tarafından yılın röportajı olarak seçildi. Gazetecilik ve televizyonculuk yaşamını 2000 yılında noktalayan Balcıgil'in son çalışması (2016 Mart)) bir roman ve Ela gözlü pars: CELİLE adını taşıyor. Yazarın, ilk altı romanının ismleri Ters Kanatlı Şahin , Bilginin Efendisi , Zerdüşt'ün Sırrı, Dante'nin İstanbul Cehennemi, Pisagor Tepkisi, Mason Locasında Aşk ve Kılç., 53. Risale.
Ulusal gazete, dergi ve televizyonların haber bölümlerinde muhabir, editör ve yönetici olarak uzun yıllar çalıştı (1977-2000). O dönemde yaptığı araştırma, yazdığı yazı ve televizyon programlarıyla pek çok ödüle layık görüldü. Latin Amerika’da yaptığı çalışma 1988 yılında Gazeteciler Cemiyeti tarafından yılın röportajı olarak seçildi. Gazetecilik ve televizyonculuk yaşamını 2000 yılında noktalayan Balcıgil'in son çalışması (2016 Mart)) bir roman ve Ela gözlü pars: CELİLE adını taşıyor. Yazarın, ilk altı romanının ismleri Ters Kanatlı Şahin , Bilginin Efendisi , Zerdüşt'ün Sırrı, Dante'nin İstanbul Cehennemi, Pisagor Tepkisi, Mason Locasında Aşk ve Kılç., 53. Risale.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 47 reviews
January 3, 2023
Çok zaman önce bir show proğramında yazarın birinden Afife Jale ile ilgili ilginç bir konuşma dinlemiştim hep merak ettiğim halde okumak mümkün olmadı.Nihayet Storytel'den dinlemek şansına sahip oldum. Kimin nesiydi ne yapmıştı nasıl bir yaşamı olmuştu da bu kadar önemli bir yeri vardı sanat dünyasında? Bütün bu soruların cevabını kitabı dinlerken öğrendim nihayet.
Sanatçının yaşam öyküsü o kadar dramatik ki ve bir o kadar da ibret verici ; insanı biraz karamsarlığa sürüklesede bazen yapacak pek bir şey olmaması dahi insanın elini ayağını bağlıyor. Acaba Afife Hanımın yaşamı değişir mi idi eğer babası daha anlayışlı olsaydı yada doktor faydalanmaya kalkmasaydı ; sanatçının baş ağrılarının çekilmez kaldıramayacak derece yoğun olmasından!
https://edebiyatdanostalji.blogspot.c...
Sanatçının yaşam öyküsü o kadar dramatik ki ve bir o kadar da ibret verici ; insanı biraz karamsarlığa sürüklesede bazen yapacak pek bir şey olmaması dahi insanın elini ayağını bağlıyor. Acaba Afife Hanımın yaşamı değişir mi idi eğer babası daha anlayışlı olsaydı yada doktor faydalanmaya kalkmasaydı ; sanatçının baş ağrılarının çekilmez kaldıramayacak derece yoğun olmasından!
https://edebiyatdanostalji.blogspot.c...
January 20, 2022
Ne kadar acı, ne kadar yazık…
March 1, 2021
Aşk galip gelince, akla perde iner !..
Bir ömür ve sonunda gökyüzünde kaybolup giden alkışlardan başka hiçbir şey...
Tiyatro bir ölçü sanatıdır...
Nasıl oldu da Kuvvacı oldu bu adam? Bana kalırsa hiçbir zaman olmadı. Pek çoğunun yaptığı gibi, kıvrak bir vücut hareketiyle, yenilen saftan kazananların bulunduğu tarafa atlayıverdi. Demek... diye düşündü genç kız. Düşüncelerden, ideallerden, inançlardan ve hatta şereften bu kadar çabuk vazgeçilebiliyormuş. Demek asıl aşağılık olanlar, hapis yatmayı göze alarak dünya görüşlerinde ısrar eden şanoculat değil, onları şanocu diyerek, aşağılayanlarmış...
Bir ömür ve sonunda gökyüzünde kaybolup giden alkışlardan başka hiçbir şey...
Tiyatro bir ölçü sanatıdır...
Nasıl oldu da Kuvvacı oldu bu adam? Bana kalırsa hiçbir zaman olmadı. Pek çoğunun yaptığı gibi, kıvrak bir vücut hareketiyle, yenilen saftan kazananların bulunduğu tarafa atlayıverdi. Demek... diye düşündü genç kız. Düşüncelerden, ideallerden, inançlardan ve hatta şereften bu kadar çabuk vazgeçilebiliyormuş. Demek asıl aşağılık olanlar, hapis yatmayı göze alarak dünya görüşlerinde ısrar eden şanoculat değil, onları şanocu diyerek, aşağılayanlarmış...
May 30, 2024
Yazar hem döneme ışık tutmuş, hem de Afife'den Afife Jale'ye ve sonra tekrar Afife'ye giden yolculuğu akıcı bir şekilde aktarmış. Sakin bir anlatıma sahip fakat sürükleyici, arka planda dönemin getirdiği değişikliklerin eşlik ettiği güzel bir kitap olmuş Afife'nin biyografisi. Bugünkü Rexx Sinemasının Apollon Tiyatrosu olduğu dönemde Afife Jale'nin ilk kez sahneye çıktığı yer olması, İsmet İnönü-Darülfünun öğrencileri-Lozan'da kullanılan kalem üçgeni, Nazlı Ecevit'in bir dönem Afife ile okul arkadaşı olması gibi ilginç anekdotlar da ayrıca hoşuma gitti.
April 15, 2020
Osmanlı'nın ilk kadın tiyatro oyuncusuydu Afife Jale'nin ıstırap dolu hayatını anlatan Osman Balcıgil romanı bir kadının tiyatro aşkı için ne çileler çektiğini okuyucuya aktarırken ibret alınması gerektiğini yazım tarzıyla okuyucuya gösteriyor.
March 19, 2019
Çok akıcı, çok güzel anlatılmış bir hikaye. Okurken hikayenin içinde buluyorsunuz kendinizi. Afife gibi hissedip onun gibi düşünüyorsunuz içiniz parçalanıyor bi miktar.
October 6, 2023
Osman Balcıgil ne yazsa okuyorum neredeyse. Birden çok kitabını okudum. Afife Jale nin hayatını da merak ediyordum.
Aslında Afife müslüman bir kadın olarak ilk kez tiyatro sahnesine çıkmış ve bunun bedelini de maalesef çok acı bir şekilde hayatı boyunca ödemiş bir kadın. Nitekim onu takip eden kadın tiyatro sanatçıları hazıra konmuş ortam açısından zaten kendisi de hep bunun kıskançlığını yaşıyor.
Eğer bu bedeller kendisine ödetilmeseydi sanatsal açıdan çok daha farklı bir noktada olabilir miydi? Tabii asla bilemiyoruz. Hem kendisinin dediği gibi zayıf tabiatının hem de maalesef kendisini kullanan insanların kurbanı olmuş.
Türkiye’nin doğum ilk sancıları zamanında modernleşme anlamında adeta kullanılmış ve “müslüman kadınları sahneye çıkartmayı” en azından denedik denilerek bir kenarda unutulmuş.
Aslında Afife müslüman bir kadın olarak ilk kez tiyatro sahnesine çıkmış ve bunun bedelini de maalesef çok acı bir şekilde hayatı boyunca ödemiş bir kadın. Nitekim onu takip eden kadın tiyatro sanatçıları hazıra konmuş ortam açısından zaten kendisi de hep bunun kıskançlığını yaşıyor.
Eğer bu bedeller kendisine ödetilmeseydi sanatsal açıdan çok daha farklı bir noktada olabilir miydi? Tabii asla bilemiyoruz. Hem kendisinin dediği gibi zayıf tabiatının hem de maalesef kendisini kullanan insanların kurbanı olmuş.
Türkiye’nin doğum ilk sancıları zamanında modernleşme anlamında adeta kullanılmış ve “müslüman kadınları sahneye çıkartmayı” en azından denedik denilerek bir kenarda unutulmuş.
October 26, 2025
Afife Jale dendiğinde ilk kadın tiyatro sanatçısı olduğu imgesi belirir zihinde. Belki bazı yarışmalarda sorulur, ilklerin kadınları başlığı altında okullarda belgelenir, sunulur, öğretilir ve geçilir.. Biyografiler olmasa belki belgeseller bize çarpıcı gerçeği gösterir. Her sanatçı gibi kendine ulaşmaya çalışan nice insanın bu yolda neler yaşadığını duymuş olsak da hissedemeyiz derinden. Sanat denen o ince çizgide yiten hayatları bilmeyiz, okumuyor merak etmiyorsak şayet. Ya da hassas değilsek hayatın acımasız oluşuna, acıtmadıysa henüz bizi ya da kanıksadıysak her birimizi bir yerden inciteceğini. Duygu yazma diyen yazar dostuma inat, yüreğime yumruk gibi oturan o çaresiz hisle, duygumu yazacağım ölüm üzerine.. Çünkü dünya o acımasız sessizliği ile bir çare bulmalı iyi şeylerin kötü bitmesine. Ve hayat acısıyla tatlısıyla dönerken bize ve tabiki geriye acısı kalmamalı sadece.
April 29, 2019
Mükemmel, sizi satırların arasına çekip içinde kaybolduğunuz, elinizden bırakmadan bir sonraki bölümde ne olacak diye bir solukta okumak istediğiniz, alkışlanası güzellikte bir roman gerçekten...
May 8, 2019
Acı,acı,acı.....
May 12, 2019
Resmen kalbim acıyor hala,nasıl bir dram nasıl bir acı ):
November 10, 2018
Çok iyi bir konu, harika bir atmosfer, çok fazla acitasyon...
Afife Jale'nin hayatını anlatan eseri hem bir kadin hem de sanatsever olarak çok büyük bir hevesle elime aldim. O zamanın Istanbul'unu ve sanat ortamını çok iyi anlattığını söylemeliyim. Tiyatrolar, sokaklar, eski Beyoğlu, hastaneler... Hepsinin atmosferini hissettiriyor kitap bize. Tiyatro severlerin bir şans vermesi gerektiğini düşünüyorum.
Ama, ki baya büyük bir ama, kitapta çok fazla "acitasyon" olduğunu düşünüyorum. Afife Jale cesur ve inatçı bir kadin. Bunun takdir edilmesi ve hatırlanması çok güzel. Fakat, kitapta yazdığı kadarıyla Afife morfin bağımlılığından kurtulmak için en ufak bir adım bile atmıyor. Bir kere bile doktora gitmiyor, onu sevenleri uzuyor ve "beni hatırlamadılar" diye ağlıyor. Kitap da Afife tüm bunlarda haklıymış ve bütün dünya haksızmis gibi bir dille yazılmış. Bu nasıl bir beklenti anlamış değilim. Elbette morfinman bir sanatçıyı kim olursa olsun turneye götürmez. Elbette morfinman birine kimse tiyatro gibi tam saatinde performans gösterilmesi gereken bir yerde iş vermez. Bundan daha doğal ne olabilir ki? Sahneye itilme meselesine gelince, o çok istedi ve çıktı. Kitabın sonlarında sanki kendisini zorla çıkartmışlar gibi bir havaya bürünüyor. Ever, Afife'nin başına gelen çok kötü şeyler var, ama kendi seçimleri de en az başına gelenler kadar kötü.
Kısacası, kitapta tanıtılan Afife Jale hareketlerinin sorumluluğunu almayan, dünyadan gercekdisi beklentileri olan bir birey. Kitap bu gerçeği saklamak ve/veya üstünü boyamak için o kadar fazla çaba sarf ediyor ki bir yerden sonra çok sıkıcı oluyor. Bugün bunlara gerek yoktu, günahıyla sevabıyla Afife Jale cesaretiyle ve sanat sevgisiyle hatırlanmaya değer.
Afife Jale'nin hayatını anlatan eseri hem bir kadin hem de sanatsever olarak çok büyük bir hevesle elime aldim. O zamanın Istanbul'unu ve sanat ortamını çok iyi anlattığını söylemeliyim. Tiyatrolar, sokaklar, eski Beyoğlu, hastaneler... Hepsinin atmosferini hissettiriyor kitap bize. Tiyatro severlerin bir şans vermesi gerektiğini düşünüyorum.
Ama, ki baya büyük bir ama, kitapta çok fazla "acitasyon" olduğunu düşünüyorum. Afife Jale cesur ve inatçı bir kadin. Bunun takdir edilmesi ve hatırlanması çok güzel. Fakat, kitapta yazdığı kadarıyla Afife morfin bağımlılığından kurtulmak için en ufak bir adım bile atmıyor. Bir kere bile doktora gitmiyor, onu sevenleri uzuyor ve "beni hatırlamadılar" diye ağlıyor. Kitap da Afife tüm bunlarda haklıymış ve bütün dünya haksızmis gibi bir dille yazılmış. Bu nasıl bir beklenti anlamış değilim. Elbette morfinman bir sanatçıyı kim olursa olsun turneye götürmez. Elbette morfinman birine kimse tiyatro gibi tam saatinde performans gösterilmesi gereken bir yerde iş vermez. Bundan daha doğal ne olabilir ki? Sahneye itilme meselesine gelince, o çok istedi ve çıktı. Kitabın sonlarında sanki kendisini zorla çıkartmışlar gibi bir havaya bürünüyor. Ever, Afife'nin başına gelen çok kötü şeyler var, ama kendi seçimleri de en az başına gelenler kadar kötü.
Kısacası, kitapta tanıtılan Afife Jale hareketlerinin sorumluluğunu almayan, dünyadan gercekdisi beklentileri olan bir birey. Kitap bu gerçeği saklamak ve/veya üstünü boyamak için o kadar fazla çaba sarf ediyor ki bir yerden sonra çok sıkıcı oluyor. Bugün bunlara gerek yoktu, günahıyla sevabıyla Afife Jale cesaretiyle ve sanat sevgisiyle hatırlanmaya değer.
This entire review has been hidden because of spoilers.
October 6, 2024
Osman Balcıgil’in 2018 yılında yayınlanan kitabı “Nefesi Tutku Olan Kadın: Afife Jale” ilk müslüman kadın tiyatrocu olan Afife Jale’nin hayat hikayesini konu alan bir biyografik roman.
Yazar romanında çocukluğundan ölümüne kadar Afife Jale’nin hayatındaki pek çok önemli olaya yer vermiş. Bu arada yakın tarihe de ışık tutarak Osmanlı'nın son dönemlerindeki sosyal yapı, kadınların toplum içindeki yeri, tiyatro ve sanatın algılanışı gibi konuları da derinlemesine işlemiş.
Afife Jale, sahneye çıkmak için mücadele eden bir kadın olarak Osmanlı dönemindeki zorluklarla yüzleşmiş. Özellikle sahneye çıkma mücadelesi sırasında yaşadığı baskılar, babasının karşı çıkışı ve toplumun tutuculuğu ile savaşmış. Tiyatroya olan sevgisi nedeniyle defalarca polis baskınlarına ve toplumun tepkilerine rağmen sahnede kalmaya çalışmış. Ancak bu uğurda ağır bedeller ödemiş ve 39 yaşında bir akıl hastahanesinde, yapayalnız hayata veda etmiş.
Romanı bir solukta ve merakla okudum. Balcıgil’den okuduğum diğer dönem romanları ve biyografik romanlar gibi bunu da çok beğendim. Okurken Afife Jale’yi yaşadım. Hele kitabın son bölümlerinde boğazım düğümlendi, gözlerim doldu.
Keşkelerle dolu bir hayat. Yanlış zamanda yanlış yerde bulunmuş bir kadın. Tabulara kafa tutacak kadar cesur ve herşeyi göze alarak hayalinin peşinden gidecek kadar tutkulu bir kadının kendi hayatını kendi elleriyle nasıl perişan ettiğinin hikayesi ve
bu öyküye düşen bir şarkı:
“ Bir bahar akşamı rastladım size.
Sevinçli bir telaş içindeydiniz.”
Ünlü besteci Selahattin Pınar bu eseri bir zamanlar evli olduğu ve tutkulu bir aşk yaşadığı Afife için yazmış.
Yazar romanında çocukluğundan ölümüne kadar Afife Jale’nin hayatındaki pek çok önemli olaya yer vermiş. Bu arada yakın tarihe de ışık tutarak Osmanlı'nın son dönemlerindeki sosyal yapı, kadınların toplum içindeki yeri, tiyatro ve sanatın algılanışı gibi konuları da derinlemesine işlemiş.
Afife Jale, sahneye çıkmak için mücadele eden bir kadın olarak Osmanlı dönemindeki zorluklarla yüzleşmiş. Özellikle sahneye çıkma mücadelesi sırasında yaşadığı baskılar, babasının karşı çıkışı ve toplumun tutuculuğu ile savaşmış. Tiyatroya olan sevgisi nedeniyle defalarca polis baskınlarına ve toplumun tepkilerine rağmen sahnede kalmaya çalışmış. Ancak bu uğurda ağır bedeller ödemiş ve 39 yaşında bir akıl hastahanesinde, yapayalnız hayata veda etmiş.
Romanı bir solukta ve merakla okudum. Balcıgil’den okuduğum diğer dönem romanları ve biyografik romanlar gibi bunu da çok beğendim. Okurken Afife Jale’yi yaşadım. Hele kitabın son bölümlerinde boğazım düğümlendi, gözlerim doldu.
Keşkelerle dolu bir hayat. Yanlış zamanda yanlış yerde bulunmuş bir kadın. Tabulara kafa tutacak kadar cesur ve herşeyi göze alarak hayalinin peşinden gidecek kadar tutkulu bir kadının kendi hayatını kendi elleriyle nasıl perişan ettiğinin hikayesi ve
bu öyküye düşen bir şarkı:
“ Bir bahar akşamı rastladım size.
Sevinçli bir telaş içindeydiniz.”
Ünlü besteci Selahattin Pınar bu eseri bir zamanlar evli olduğu ve tutkulu bir aşk yaşadığı Afife için yazmış.
January 28, 2022
Böyle bir hikayeye 2 yıldız verdiğime inanamıyorum. Yaşlı adam ne der acaba? Osman Balcıgil kendinden söz etse yaşlı adam diyecek elbette. Her kahramanından “genç kız, güzel kız, yaşlı adam, yaşlı kadın” diye söz ettiğine göre. Baştan savma yazılmış, ama hikayeyi okuduğuma sevindim. Filoloji ile birlikte gazeteciliğe başlamamla birlikte ilk çalışmam “Öncü kadınlar, mesleklerinde ilk kadınlar” röportajları idi. İlk kadın tiyatro sanatçısı için bayağı araştırdım. Afife Jale mi Bedia Muvahhit mi? Afife Jale çoktan ölmüştü, Muvahhit canlı söyleşi anlamına geliyordu. Ama sadece bu kadar da değil tabii. Afife Jale bir elin parmakları kadar sahneye çıkabilmiş, defalarca sahneden indirilmiş, oyunları yarım bıraktırılmış, kendinden kaynaklı değil, şartlar nedeniyle yitip gitmişti. Bir de morfin batağında daha genç yaşta boğulmaya başlamıştı. Bedia Muvahhit ise arkasında güçlü tiyatro topluluğu ile Ankara’da Atatürk’ün önünde sahneye çıkmış pırıltılı yeteneğiyle parlamış, alkışlanmış, yasal olarak sahneye çıkarak orada uzun yıllar kalmış bir yıldız sanatçıydı.
October 17, 2023
Oldukça akıcı ama biraz basit bir dille yazılmış..
Ülkenin en zor zamanlarında, bin bir belirsizlik içinde tabulara kafa tutacak kadar cesur ve her şeyi göze alarak hayalinin peşinde gidecek kadar tutkulu bir kadının kendi hayatını kendi elleriyle nasıl perişan ettiğini okumak içimi burktu. Başlangıçtaki cesaretini, tutkusunu, inadını ve azmini sürdürseydi tüm zorluklara rağmen ve kendini asla yalnız bırakmayan sevdikleri sayesinde bambaşka bir hayatı olabilirdi, ilham veren bambaşka bir hikaye okuyabilirdik. Ahh..
Bu buruk hikayeyi Afife Jale’nin kendi kaleminden okumayı çok isterdim.
Son olarak; müslüman kadın sahneye çıkamaz diye Afife Jale'yi palas pandıras tutuklatan emniyet müdürünün birkaç yıl sonra Cumhuriyet ilan edilip devran dönünce müslüman kadınların sahneye çıkmasını teşvikle beraber oyunların kadın-erkek birlikte izlenmesi için gayret göstermesini, aradan geçen 100 yıla rağmen bazı şeylerin değişmediğini, rüzgara göre yön değiştirenlerin sırtının yere gelmediğini içim bulanarak okudum.
Ülkenin en zor zamanlarında, bin bir belirsizlik içinde tabulara kafa tutacak kadar cesur ve her şeyi göze alarak hayalinin peşinde gidecek kadar tutkulu bir kadının kendi hayatını kendi elleriyle nasıl perişan ettiğini okumak içimi burktu. Başlangıçtaki cesaretini, tutkusunu, inadını ve azmini sürdürseydi tüm zorluklara rağmen ve kendini asla yalnız bırakmayan sevdikleri sayesinde bambaşka bir hayatı olabilirdi, ilham veren bambaşka bir hikaye okuyabilirdik. Ahh..
Bu buruk hikayeyi Afife Jale’nin kendi kaleminden okumayı çok isterdim.
Son olarak; müslüman kadın sahneye çıkamaz diye Afife Jale'yi palas pandıras tutuklatan emniyet müdürünün birkaç yıl sonra Cumhuriyet ilan edilip devran dönünce müslüman kadınların sahneye çıkmasını teşvikle beraber oyunların kadın-erkek birlikte izlenmesi için gayret göstermesini, aradan geçen 100 yıla rağmen bazı şeylerin değişmediğini, rüzgara göre yön değiştirenlerin sırtının yere gelmediğini içim bulanarak okudum.
May 18, 2019
Biyografik bir roman olması açısından , tiyatroyu seviyor ve Cumhuriyet reformlarına meraklıysanız okunacaklar listesinde olmasında fayda var. Afife gizlice sınavına girdiği serüveni sonunda ilk oynayan Müslüman Türk kadını olurken , diğerleri gibi bırakmayan Refika da sahne gerisinde görev alan (suflör) ilk Türk kadını oldu.
Oynadığı oyunlar sırasında polis baskınları , İstanbul'da Müslüman kadınların tiyatro oynamaması gibi bağnaz emirlere dönüşmüştür. 1923 yılında Mustafa Kemal Atatürk, Türk kadınına sahneye çıkma yasağını ortadan kaldırdı.Afife Jale özgür bir şekilde oyunculuğu yapmaya başladı.
Sahne adının Afife Hidayet'ten Afifa Jale haline gelmesi romanda bahsediliyor.
Film tiyatro için yapılan mücadele kadar , eroin bağımlılığına karşı koyulmayan teslim edilme duygusu hakim.
Her roman iyi şekilde bitmeyebilir , bu roman da maalesef böyle. 39 yaşında sevdiklerinden uzakta , bir ilk olarak değer verilmeden sessizce ölmek.
Oynadığı oyunlar sırasında polis baskınları , İstanbul'da Müslüman kadınların tiyatro oynamaması gibi bağnaz emirlere dönüşmüştür. 1923 yılında Mustafa Kemal Atatürk, Türk kadınına sahneye çıkma yasağını ortadan kaldırdı.Afife Jale özgür bir şekilde oyunculuğu yapmaya başladı.
Sahne adının Afife Hidayet'ten Afifa Jale haline gelmesi romanda bahsediliyor.
Film tiyatro için yapılan mücadele kadar , eroin bağımlılığına karşı koyulmayan teslim edilme duygusu hakim.
Her roman iyi şekilde bitmeyebilir , bu roman da maalesef böyle. 39 yaşında sevdiklerinden uzakta , bir ilk olarak değer verilmeden sessizce ölmek.
July 16, 2020
Nefesi Tutku Olan Kadın. Afife Jale / Osman Balcıgil
Polis şefi bağırdı : onu görünce avradımı şanoda görmüş gibi oluyorum. Yönetmen ''şano kötü bir yer değildir'' demek istedi ama dayak yemekten korktu. Ülke savaşta, İstanbul işgal altındaydı. Ama saray onunla uğraşıyor. Müslüman kadınlar sahneye çıkamaz diye mazbata çıkarıyordu. Defalarca kovuşturmaya uğradı. Babası evden kovdu. Darülbedayi onu işten çıkardı. Beş parasız kaldı. Doktor morfine alıştırdı. Yılmadı. Oyunculuk tutkusu herşeyin üstündeydi. Sevgilisi kuvay-ı milliyeye katılmıştı. Kurtuluş savaşı kazanıldığında her şey değişti. Padişah ülkeyi terketmiş. Mustafa Kemal müslüman kadınların da sahneye çıkmasını istiyordu. Bu dünyaya karşı tutkusuyla karşı duran kadının hazin ama hayranlık veren öyküsü. Ve bu öyküye düşen bir şarkı. ''Bir bahar akşamı rastladım size/ Sevinçli bir telaş içindeydiniz''
Polis şefi bağırdı : onu görünce avradımı şanoda görmüş gibi oluyorum. Yönetmen ''şano kötü bir yer değildir'' demek istedi ama dayak yemekten korktu. Ülke savaşta, İstanbul işgal altındaydı. Ama saray onunla uğraşıyor. Müslüman kadınlar sahneye çıkamaz diye mazbata çıkarıyordu. Defalarca kovuşturmaya uğradı. Babası evden kovdu. Darülbedayi onu işten çıkardı. Beş parasız kaldı. Doktor morfine alıştırdı. Yılmadı. Oyunculuk tutkusu herşeyin üstündeydi. Sevgilisi kuvay-ı milliyeye katılmıştı. Kurtuluş savaşı kazanıldığında her şey değişti. Padişah ülkeyi terketmiş. Mustafa Kemal müslüman kadınların da sahneye çıkmasını istiyordu. Bu dünyaya karşı tutkusuyla karşı duran kadının hazin ama hayranlık veren öyküsü. Ve bu öyküye düşen bir şarkı. ''Bir bahar akşamı rastladım size/ Sevinçli bir telaş içindeydiniz''
October 3, 2021
‘Bir ömür ve sonunda gökyüzünde kaybolup giden alkışlardan başka hiç bir şey’ dediğinde dedesi Dr Sait Paşa, Afife 10 yaşındaydı daha..
Şansızlık ve dram dolu hayatında bu alkışları bile o kadar az duymuştu ki, Vefasız diyecekti hayatının bu hale gelmesine sebep olanlara..
En zor dönemlerde herseyi göze alarak tek müslüman kadın olarak çıkmıştı sahnelere. Her defasında polisler basmıştı oyunlarını müslüman kadın sahneye çıkamaz diye. Her şey düzelmiş aydınlık bir ülkede kadınlar sahne alabilirken bile Afife hatırlanmamış, ölürlen kırgınlığını içinde taşımıştı. Üzücü bir hayat ve kendisine layık olmayan bir son ile Bakırköy Ruh ve sinir hastanesinde 39 yaşında öldüğünde iki kişiyi hiç affedememişti. Biri tiyatro sevdasını hiç anlayamamış ve onu evlatlıktan red etmiş babası diğeri ise baş ağrılarını geçirmek için onu morfine alıştırmış olan kötü ruhlu Dr Suat..
Şansızlık ve dram dolu hayatında bu alkışları bile o kadar az duymuştu ki, Vefasız diyecekti hayatının bu hale gelmesine sebep olanlara..
En zor dönemlerde herseyi göze alarak tek müslüman kadın olarak çıkmıştı sahnelere. Her defasında polisler basmıştı oyunlarını müslüman kadın sahneye çıkamaz diye. Her şey düzelmiş aydınlık bir ülkede kadınlar sahne alabilirken bile Afife hatırlanmamış, ölürlen kırgınlığını içinde taşımıştı. Üzücü bir hayat ve kendisine layık olmayan bir son ile Bakırköy Ruh ve sinir hastanesinde 39 yaşında öldüğünde iki kişiyi hiç affedememişti. Biri tiyatro sevdasını hiç anlayamamış ve onu evlatlıktan red etmiş babası diğeri ise baş ağrılarını geçirmek için onu morfine alıştırmış olan kötü ruhlu Dr Suat..
This entire review has been hidden because of spoilers.
October 14, 2019
AFİFE JALE, sadece Türkiye'nin değil, dünyanın da ilk Müslüman kadın tiyatro sanatçısı. Cesareti ile büyük bir devrim yaptı ve kendisinden sonra Müslüman kadınların tiyatro yapabilmesinin ( hatta filmlerde oynayabilmesinin ) önünü açtı. Fakat bu uğurda ağır bedeller ödedi. Tarihimizde mücadelesini bilmemiz gereken pek çok önemli kadından sadece biri.
*
Yazar, son derece akıcı bir kullandığı bu romanında çocukluğundan ölümüne kadar AFİFE JALE'nin hayatındaki pek çok önemli olaya yer vermeyi ihmal etmemiş. JALE hakkında daha detaylı bilgileri bulabileceğiniz kitaplar elbet bulabilirsiniz, lakin başta gençler olmak üzere, okumayı pek sevmeyenler için akıcı dili ile son derece uygun bir kitap olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim.
*
Yazar, son derece akıcı bir kullandığı bu romanında çocukluğundan ölümüne kadar AFİFE JALE'nin hayatındaki pek çok önemli olaya yer vermeyi ihmal etmemiş. JALE hakkında daha detaylı bilgileri bulabileceğiniz kitaplar elbet bulabilirsiniz, lakin başta gençler olmak üzere, okumayı pek sevmeyenler için akıcı dili ile son derece uygun bir kitap olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim.
April 11, 2020
içim acıya acıya okudum bu cesur ama yalnız bırakılmış kadının yaşamını...
"Beni unutmuşlar efendim... Sahneye çıktığım zaman alnımdan öpen muharrir, beni teşvik eden büyük adamlar, hayranlarım, seyircilerim, arkadaşlarım hepsi beni unuttu. Ne çabuk. Kapımı çalan hatırımı soran bir insan yok. Hepsi, hepsi unutmuşlar... Burada boğuluyorum. Tımarhane köşesinde ölmek istemiyorum. Ne yapın, ne edin, beni çıkarın buradan."
ve muhteşem bir alıntı Peer Gynt'in bir oyunundan "Kendin olmak demek, kendini imha etmek demektir." Afife Jale'ye daha uygun başka bir replik yoktur sanırım.
"Beni unutmuşlar efendim... Sahneye çıktığım zaman alnımdan öpen muharrir, beni teşvik eden büyük adamlar, hayranlarım, seyircilerim, arkadaşlarım hepsi beni unuttu. Ne çabuk. Kapımı çalan hatırımı soran bir insan yok. Hepsi, hepsi unutmuşlar... Burada boğuluyorum. Tımarhane köşesinde ölmek istemiyorum. Ne yapın, ne edin, beni çıkarın buradan."
ve muhteşem bir alıntı Peer Gynt'in bir oyunundan "Kendin olmak demek, kendini imha etmek demektir." Afife Jale'ye daha uygun başka bir replik yoktur sanırım.
November 30, 2025
Afife Jale'yi tanımama fırsat veren bir kitap. Kitaptan önce daha çok sahne aldığını yani daha çok oyunda oynadığını düşünüyordum. Kötü alışkanlığın eline düşmesi çok acı, bugünün şartlarında belki tedavi edilebilir bir hastalığı vardı. Kitaptan sonra ben de kendisi hakkında biraz araştırma yaptım. O kötü alışkanlığın başlamasıyla ilgili farklı anlatımlar var. Bir de kitabı okurken doğru zamanda doğru yerde olmanın önemini bir kere daha anladım. Belki sahneye o kadar erken değil de bir dönem sonra çıksaydı onu bambaşka bir kader bekliyor olacaktı. Kendisine de bu vesileyle rahmet diliyorum.
August 1, 2019
Vefasızlık ne acı... İçim acıyor, tiyatro uğruna herşeyini feda etmiş bir kadının içine düştüğü durumu ve kendi çıkarları uğruna insanların diğerlerini hiçe sayışını çok güzel anlatmış Osman Balcıgil. Afife Jale’nin önünde saygı ile eğiliyor, müslüman kadınların sahneye çıkabilmeleri için verdiği mücadeleden dolayı kutluyorum. Keşke karşına çıkan insanlar, özellikle doktor çıkarcı, kişiliksiz bir olmayaydı.
March 31, 2023
Buna karşılık gerçeklerin mutlaka ama mutlaka, gün yüzüne çıkmak gibi ‘’kötü’’ bir tabiatları vardır.
Bak sevgilim ben mutsuz olmak için yaratılmış bir kadınım. Seni de mutsuz ederim..
Aşk galip gelince akla perde iner.
On yıl boyunca yerine oturmayan bir hayat, geriye alınması mümkün olmayan bocamalarla tam on yıl..
Eğer kimsesizseniz İstanbul acımasız bir şehirdir.
Eğer elinizde avucunuzda hiçbir şey yoksa, bulunduğunuz yerin kurallarına göre yaşamak zorundaydınız.
Bak sevgilim ben mutsuz olmak için yaratılmış bir kadınım. Seni de mutsuz ederim..
Aşk galip gelince akla perde iner.
On yıl boyunca yerine oturmayan bir hayat, geriye alınması mümkün olmayan bocamalarla tam on yıl..
Eğer kimsesizseniz İstanbul acımasız bir şehirdir.
Eğer elinizde avucunuzda hiçbir şey yoksa, bulunduğunuz yerin kurallarına göre yaşamak zorundaydınız.
October 29, 2024
Çok başarılı olabilecekken hastane köşesinde biten bir hayat. Yıllar sonra bu kadar takdir edildiğini ve o zaman verilmeyen önemin şimdi verildiğini bilse çok mutlu olurdu Afife. Kitabı okurken Afife’ye ayrı annesine ve dadısına ayrı üzüldüm.
Romanın ise dili oldukça hafif. Aynı bölümler ve cümleler oldukça sık tekrar edilmiş. Buna rağmen kitabın sonunu bilsenizde merakla akıp gidiyor.
Osman balcıgil kitaplarının konularını her seferinde çok doğru seçiyor.
Romanın ise dili oldukça hafif. Aynı bölümler ve cümleler oldukça sık tekrar edilmiş. Buna rağmen kitabın sonunu bilsenizde merakla akıp gidiyor.
Osman balcıgil kitaplarının konularını her seferinde çok doğru seçiyor.
October 9, 2025
İlk Müslüman kadın tiyatrocusu ünvanını aldı Afife Jale. Kadınları sahnede var etmek için var gücüyle savaştı. Kadınları görmeyen topluluğa karşı büyük mücadele verdi. Sonunda gamdan kederden uyuşturucuya başladı ve ömrünün son zamanlarını ruh ve sinir hastalıkları hastanesinde geçirmek zorunda kaldı. Afife Jale’nin mücadelesi kendini kanıtlamaya yetmedi ama ondan sonra sahne alan kadınların yolunu açtı. Savaş boşa değildi. Diğer Osman Balcıgil romanları gibi soluksuz okudum, muhteşemdi
January 27, 2019
" Tiyatro, sanat gibi kavramlardan bihaber olan bu insan müsveddesine, Müslüman kadının sahneye çıkmasının kötü bir şey olmadığını, bunun çağın bir gereği olduğunu, Osmanlı'nın başına ne geldiyse ve gelmekteyse kendisi gibi bağnaz insanların bu tür yaklaşımlarından kaynaklandığını anlatmak , belli ki beyhude bir uğraş olacaktı. "
This entire review has been hidden because of spoilers.
November 10, 2021
Anlatım dili oldukça akıcı olan bu roman, ilk müslüman kadın tiyatrocu Afife Jale'nin hayatını anlatmaktadır. Afife Jale'yi hepimiz kitabi bilgiler ile tanırız, ancak kitabı okurken aile yaşamına, ilişkilerine, fikirlerine yakından tanık oluyoruz. Keşkelerle dolu bir hayat, yanlış zamanda yanlış yerde olmak. Doğru zamanda hayatta olsaydı tiyatroya çok büyük katkıları olabilirdi.
September 9, 2022
İsmini hep duyduğumuz ama hayatı ve mücadelesi hakkında çok da fikir sahibi olmadığımız Afife Jaleyi tanıma imkani buluyoruz ama içimiz burkularak. Keşke yaşadığı dönemde az da olsa kıymeti bilinip gönlü alinabilseydi, nasıl bir vefasızlık inanılır gibi değil. Osman Balcıgil yine yakın tarihe ışık tutarak birçok konuda bilgilenmemizi sağlamış, okunması gereken bir kitap.
March 10, 2024
4 kayıp hayat yıldız 🌟
Dünya Kadınlar Günü’nün üzerinden 2 gün geçti. Zamanında çok ihtiyaç duyulmuş, hala duyuluyor olması kadar düşürüncü. Afife Jale’ninki kayıp bir hayat. Kendi hataları da çok ama zalim zaman, zalim insanlar. Resmen kalbim ağrıdı bu kitabı okurken.. Sık sık gözlerim doldu. Okunsun, okutulsun, bu zamanda bile ibret olsun…
Dünya Kadınlar Günü’nün üzerinden 2 gün geçti. Zamanında çok ihtiyaç duyulmuş, hala duyuluyor olması kadar düşürüncü. Afife Jale’ninki kayıp bir hayat. Kendi hataları da çok ama zalim zaman, zalim insanlar. Resmen kalbim ağrıdı bu kitabı okurken.. Sık sık gözlerim doldu. Okunsun, okutulsun, bu zamanda bile ibret olsun…
August 5, 2019
Yine okurken mahvoldum, bu yıl şehir tiyatrosunun hayal-i temsil oyununu izlediğimden beri okumak istiyordum. Kahrolarak okudum ve çok etkilendim. Mücadeleyi, vefayı, sanata olan tutkuyu güzel harmanlanmış bir kurgu ile sunmuş yazar.
Displaying 1 - 30 of 47 reviews