What do you think?
Rate this book
Vertel het iemand
Oorlog is blind, zeker voor wie er niet thuishoort. De jonge Amazigh wordt bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog naar het Franse front gestuurd. Hij schrijft zijn ervaringen neer in een dagboek: de oorlogsgruwel en het racisme van de officiers. Dat laatste komt hem duur te staan, want wat hij in zijn dagboek schrijft, wordt tegen hem gebruikt in een proces wegens hoogverraad. In de gevangenis vertelt hij zijn verhaal aan zijn vader, een Fransman die door Marokko trok om te tekenen en het land te ontdekken.
Vertel het iemand is een beklemmende roman over hoe mensen elkaar nooit echt kennen. Even lyrisch als genadeloos beschrijft Lamrabet haar personages tijdens hun zoektocht naar een onbereikbare waarheid.
Vertel het iemand is een beklemmende roman over hoe mensen elkaar nooit echt kennen. Even lyrisch als genadeloos beschrijft Lamrabet haar personages tijdens hun zoektocht naar een onbereikbare waarheid.
255 pages, Paperback
First published September 1, 2018
3 people are currently reading
186 people want to read
About the author
Rachida Lamrabet
14 books15 followersRachida Lamrabet is een Vlaamse schrijfster van Marokkaanse origine.
Rachida Lamrabet in de Nederlandstalige Wikipedia
Rachida Lamrabet bij "Schrijversgewijs"
Rachida Lamrabet is a Flemish writer of moroccan origin.
Rachida Lamrabet in de Nederlandstalige Wikipedia
Rachida Lamrabet bij "Schrijversgewijs"
Rachida Lamrabet is a Flemish writer of moroccan origin.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 29 of 29 reviews
January 18, 2023
Ik had geen idee waar het boek over zou gaan toen ik het begon, maar was positief verrast! Er gaan niet veel Nederlandse romans over de Eerste Wereldoorlog, en zeker niet met een ander perspectief dan Nederlands. Het einde vond ik anticlimactisch, maar al met al een aanrader om te lezen!
March 7, 2023
Een tijdje geleden vroeg één van de leerlingen van mijn vriend aan hem waarom er op school geen aandacht wordt besteed aan de soldaten van kleur die meevochten tijdens de Eerste Wereldoorlog. Ik kon natuurlijk niet anders dan hem – en indirect zijn leerlingen – Vertel het iemand van Rachida Lamrabet tippen. En daarna had ik zelf ook meteen zin om dit boek te herlezen.
In Vertel het iemand wordt de jonge Amazigh bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog vanuit Marokko naar het Franse front gestuurd. Als 1 van de 134.000 Afrikaanse soldaten (waaronder Marokkanen, Algerijnen en Senegalezen) strijdt hij mee in een oorlog die niet de zijne is. Amazigh schrijft zijn ervaringen – de oorlogsgruwel en het racisme van de officiers – neer in een dagboek. Dat komt hem duur te staan, want zijn dagboek wordt tegen hem gebruikt in een proces wegens hoogverraad.
'Ik dacht dat de Fransen gek waren geworden. Ze gaven ons, de Senegalezen, de Algerijnen, de Indiërs en wie weet welke volken nog allemaal, de permissie om mannen te doden die net zo wit waren als zijzelf. We werden van heinde en ver gehaald om deel te nemen aan een grootse broedermoord zonder dat we ervoor gestraft zouden worden, integendeel. We werden zelfs aangemoedigd door vrouwen met roodgestifte lippen die ons kushandjes toewierpen.'
In haar herkenbare beeldende stijl schrijft Rachida Lamrabet over een stuk vergeten geschiedenis. Vertel het iemand is een prachtig boek over de gevolgen van het kolonialisme, het superioriteitsgevoel van de witte soldaten, het belang van familie, de eigen identiteit en de rol van religie en het lot in het dagelijks leven.
Lees mijn complete bespiegeling over Vertel het iemand op boekvinder.be.
In Vertel het iemand wordt de jonge Amazigh bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog vanuit Marokko naar het Franse front gestuurd. Als 1 van de 134.000 Afrikaanse soldaten (waaronder Marokkanen, Algerijnen en Senegalezen) strijdt hij mee in een oorlog die niet de zijne is. Amazigh schrijft zijn ervaringen – de oorlogsgruwel en het racisme van de officiers – neer in een dagboek. Dat komt hem duur te staan, want zijn dagboek wordt tegen hem gebruikt in een proces wegens hoogverraad.
'Ik dacht dat de Fransen gek waren geworden. Ze gaven ons, de Senegalezen, de Algerijnen, de Indiërs en wie weet welke volken nog allemaal, de permissie om mannen te doden die net zo wit waren als zijzelf. We werden van heinde en ver gehaald om deel te nemen aan een grootse broedermoord zonder dat we ervoor gestraft zouden worden, integendeel. We werden zelfs aangemoedigd door vrouwen met roodgestifte lippen die ons kushandjes toewierpen.'
In haar herkenbare beeldende stijl schrijft Rachida Lamrabet over een stuk vergeten geschiedenis. Vertel het iemand is een prachtig boek over de gevolgen van het kolonialisme, het superioriteitsgevoel van de witte soldaten, het belang van familie, de eigen identiteit en de rol van religie en het lot in het dagelijks leven.
Lees mijn complete bespiegeling over Vertel het iemand op boekvinder.be.
June 19, 2022
3,5. ‘Vertel het iemand’ schetst het verhaal van de bastaardzoon van een Fransman en een Marokkaans 15-jarig dorpsmeisje. Hij wordt door de Fransen geronseld om in West-Europa te gaan vechten in een wereldoorlog die de zijne niet is. Uitzonderlijk heeft hij leren lezen en schrijven, maar het schrift waarin hij zijn oorlogservaringen neerpent brengt hem uiteindelijk voor het vuurpeloton. Daar wordt hij gedood door de ‘zijnen’ die tegelijk ook de ‘anderen’ zijn: Marokkanen zijn geen Fransen en zullen dat ook nooit worden. In de nacht voor zijn executie vertelt hij zijn levensverhaal aan zijn vader en vraagt hem het schrift aan zijn tweelingzus te bezorgen. Confronterende thema’s komen langs zoals het superioriteitsgevoel van de blanken, de minachting en het racisme, de koloniale leugen dat de Fransen de Marokkanen voorspoed zouden brengen. Het aangrijpende verhaal leest als een sterke en overtuigende aanklacht. Mooie taal en natuurbeschrijvingen.
October 17, 2021
“Vertel het iemand” is een vlot geschreven, goed geconstrueerde roman. Een raamvertelling: het verhaal plus hoe het verhaal via iemand anders tot ons is gekomen. Een vader die het verhaal van zijn zoon brengt. Die ook pas zelf zijn zoon via dat verhaal leert kennen. Een goed verhaal, verteltechnisch sterk. De taal is secuur, maar eenvoudig zonder franje.
Literair is het dus in orde, maar niet uitzonderlijk. Wat het boek wel bijzonder maakt is de thematiek van kolonialisme en migratie. Rachida Lamrabet is een wat tragische figuur, die erg vocaal en fel kan deelnemen aan het maatschappelijke debat: zij slaagde erin om ontslagen te worden als juridisch medewerker van UNIA, het anti-discriminatie Agentschap van België, nadat ze haar werkgever zelf structureel racistisch had genoemd. Het is dan ook niet mogelijk om deze roman te scheiden van haar activisme. Het is pas ook pakweg de laatste 15 jaar of zo dat auteurs zonder lange Belgische/Vlaamse stamboom deelnemen aan of doorbreken in de Nederlandstalige literaire productie. En dat levert andere perspectieven op. Lamrabet heeft geen grootvader zoals Hertmans of Olyslaegers die vanuit ons land een wereldoorlog beleefden. En kan daar dus ook niet over schrijven.
“Vertel het iemand” belicht het verhaal van de koloniale troepen (Marokkanen, Algerijnen en Senegalezen) die in de Eerste Wereldoorlog meevochten in het Franse leger in de ellendige loopgravenoorlog. Een weinig verteld verhaal dat in populaire geschiedenisboeken zelden het statuut van voetnoot ontstijgt. Zo wordt de vraag van de zoon aan zijn vader om zijn verhaal levend te houden tegelijk een vraag voor een postume, historische rechtzetting voor die vele Franse koloniale onderdanen die zo goed als vergeten offers brachten in een strijd die bovendien niet echt de hunne was. Hoewel de préambule van het Franse wetsvoorstel uit 1915 om troepen uit de kolonies op te roepen, dat vooraan in het boek afgedrukt staat, deze maatregel meer voorstelt als een “juste retour” voor ontvangen zegeningen van het moederland.
Het is niet moeilijk om dat mateloze en intense gevoel van onrechtvaardigheid dat Lamrabet in haar publieke optredens kenmerkt, ook in het boek terug te vinden. Soms komt dat op verdoken grappige manieren tot uiting, bijvoorbeeld als de plattelandsjongen voor het eerst in de stad Fez komt en ook voor het eerst de Franse kolonialen te zien krijgt. “Hun vrouwen krijg je nooit op straat te zien”, zo merkt hij op, “tenzij in het gezelschap van hun mannen”. Je ziet Lamrabet bijna grijnzen bij zulke passages.
Misschien kan iemand die Lamrabet niet kent uit haar publieke optredens dit boek echt beleven als een pure literaire ervaring, ik zie voortdurend elementen die haar militante anti-koloniale en anti-racistische discours schijnen te dienen. En dat verknalt het een beetje voor mij. De tegenstelling tussen zuivere onschuld van de slachtofferpersonages en de minder prettige persoonlijkheden van de Fransen en hun helpers lijkt mij typisch voor de overcompensatie die artiesten uit de migratie wel eens hanteren.
Desalniettemin: wel knap van Lamrabet om vanuit mannelijke verstelstandpunten te schrijven (hoewel we soms toch wel wat stereotiep blijken te zijn, ze is natuurlijk God niet en kan het niet al omvatten.); de moeite waard omdat “Vertel het iemand” voor deze generatie van lezers het verhaal van de Eerste Wereldoorlog eens hervertelt vanuit een ongewoon standpunt in de Vlaamse literatuur (hoewel het eigenlijk een stuk geschiedenis van onze zuiderburen is).
Tot slot: er staat ook een Islamitische definitie in van God die erg dicht aanleunt bij die van Spinoza naar mijn gevoel. Er is hoop.
Literair is het dus in orde, maar niet uitzonderlijk. Wat het boek wel bijzonder maakt is de thematiek van kolonialisme en migratie. Rachida Lamrabet is een wat tragische figuur, die erg vocaal en fel kan deelnemen aan het maatschappelijke debat: zij slaagde erin om ontslagen te worden als juridisch medewerker van UNIA, het anti-discriminatie Agentschap van België, nadat ze haar werkgever zelf structureel racistisch had genoemd. Het is dan ook niet mogelijk om deze roman te scheiden van haar activisme. Het is pas ook pakweg de laatste 15 jaar of zo dat auteurs zonder lange Belgische/Vlaamse stamboom deelnemen aan of doorbreken in de Nederlandstalige literaire productie. En dat levert andere perspectieven op. Lamrabet heeft geen grootvader zoals Hertmans of Olyslaegers die vanuit ons land een wereldoorlog beleefden. En kan daar dus ook niet over schrijven.
“Vertel het iemand” belicht het verhaal van de koloniale troepen (Marokkanen, Algerijnen en Senegalezen) die in de Eerste Wereldoorlog meevochten in het Franse leger in de ellendige loopgravenoorlog. Een weinig verteld verhaal dat in populaire geschiedenisboeken zelden het statuut van voetnoot ontstijgt. Zo wordt de vraag van de zoon aan zijn vader om zijn verhaal levend te houden tegelijk een vraag voor een postume, historische rechtzetting voor die vele Franse koloniale onderdanen die zo goed als vergeten offers brachten in een strijd die bovendien niet echt de hunne was. Hoewel de préambule van het Franse wetsvoorstel uit 1915 om troepen uit de kolonies op te roepen, dat vooraan in het boek afgedrukt staat, deze maatregel meer voorstelt als een “juste retour” voor ontvangen zegeningen van het moederland.
Het is niet moeilijk om dat mateloze en intense gevoel van onrechtvaardigheid dat Lamrabet in haar publieke optredens kenmerkt, ook in het boek terug te vinden. Soms komt dat op verdoken grappige manieren tot uiting, bijvoorbeeld als de plattelandsjongen voor het eerst in de stad Fez komt en ook voor het eerst de Franse kolonialen te zien krijgt. “Hun vrouwen krijg je nooit op straat te zien”, zo merkt hij op, “tenzij in het gezelschap van hun mannen”. Je ziet Lamrabet bijna grijnzen bij zulke passages.
Misschien kan iemand die Lamrabet niet kent uit haar publieke optredens dit boek echt beleven als een pure literaire ervaring, ik zie voortdurend elementen die haar militante anti-koloniale en anti-racistische discours schijnen te dienen. En dat verknalt het een beetje voor mij. De tegenstelling tussen zuivere onschuld van de slachtofferpersonages en de minder prettige persoonlijkheden van de Fransen en hun helpers lijkt mij typisch voor de overcompensatie die artiesten uit de migratie wel eens hanteren.
Desalniettemin: wel knap van Lamrabet om vanuit mannelijke verstelstandpunten te schrijven (hoewel we soms toch wel wat stereotiep blijken te zijn, ze is natuurlijk God niet en kan het niet al omvatten.); de moeite waard omdat “Vertel het iemand” voor deze generatie van lezers het verhaal van de Eerste Wereldoorlog eens hervertelt vanuit een ongewoon standpunt in de Vlaamse literatuur (hoewel het eigenlijk een stuk geschiedenis van onze zuiderburen is).
Tot slot: er staat ook een Islamitische definitie in van God die erg dicht aanleunt bij die van Spinoza naar mijn gevoel. Er is hoop.
October 13, 2018
Rachida Lamrabet is auteur en juriste. Haar debuutroman Vrouwland in 2007 werd bekroond met de Vlaamse Debuutprijs. In 2008 won ze met de verhalenbundel Een kind van God de BNG Nieuwe Literatuurprijs. Lamrabet schrijft ook theaterteksten en essays, en is een opvallende stem in het maatschappelijk debat in Vlaanderen.
Dit jaar verscheen haar roman Vertel het iemand. Ze geeft hierin een stem aan de jonge man met de naam Amazigh uit het Marokkaanse sultanaat van begin de 20ste eeuw, die naar de loopgraven van W.O. I in Frankrijk wordt gestuurd. Hij groeit met zijn moeder op in een klein dorp in het Berberse/Amazigh-gebied in het noorden van Marokko, een regio die onder de macht van de Arabische sultan in Fez (Fès of فاس) valt.
Tot 1912 was Marokko een onafhankelijk sultanaat, van 1912 tot 1956 wordt Marokko grotendeels een ‘Frans protectoraat’. De Berbers of Imazighen zijn een volk in het noorden van enkele Afrikaanse landen dat werd ‘gearabiseerd’. Door voor de naam Amazigh te kiezen voor haar hoofdpersonage, legt Lamrabet de focus vooral op deze geschiedenis. Op dat moment leent de sultan enorm veel geld van de Fransen om te stad te moderniseren en bv in de haven te steken, na enige tijd zou zijn land volledig onder controle van de Fransen vallen.
Daar weet ons hoofdpersonage in het begin echter helemaal niets over, en kent hij enkel zijn dorp, zijn dorpshoofd en de lokale imam. Hij is echter vaderloos en dit is voor hem onbegrijpelijk in zijn jonge leven en heel ongebruikelijk in hun gemeenschap, en hij wil te weten komen wie zijn vader is. Rond zijn 12de komt hij terecht in een zawiya, een soort klooster/leerschool voor soefistische moslims dankzij de broederschap die in zijn dorp langs komt. Daar leert hij eindelijk lezen en schrijven, en vooral de verzen van de Koran onthouden en reciteren. Hij keert een aantal jaren later terug naar zijn dorp, en wil er nog altijd weg om zijn vader te vinden, ook al weet hij niet hoe. Zeker ook omdat zijn moeder met een nieuwe man samen woont, en opnieuw zwanger is.
Zijn dorp maakt uiteindelijk ook kennis met de ontwikkelingen uit de verre wereld. De sultan wil deze regio meer gaan domineren en laat de belastingen optrekken in de dorpen. Hoewel er een kleine weerstand ontstaat, wordt het dorp toch terug in de pas gedwongen en is Amazigh één van de jonge mannen die naar Fes worden gestuurd om daar in de troepen van de Sultan opgenomen te worden. Daar zal hij uiteindelijk de ‘verteller’ van dit boek leren kennen, aangezien we dit verhaal eigenlijk lezen vanuit een ik-persoon die jarenlang heeft rondgetrokken als tekenaar en in Fez is blijven wonen, en die zijn vader zal blijken te zijn. Uiteindelijk zal Amazigh nog verder weg en zelfs helemaal tot in Frankrijk worden gestuurd om als één van de 30.000 Marokkaanse soldaten aan Franse zijde in de Eerste Wereldoorlog mee te strijden in de Vlaamse velden. De oorlogsgruwel , zowel als het racisme en de verdeel- en heerspolitiek van de Franse officieren tegenover hun koloniale troepenmachten worden dan uit de doeken gedaan.
Er kan in feite veel verteld worden over dit boek, en dat is direct ook een zwakte ervan: de opzet en de plot van dit boek zijn vrij snel gekend, zowel door de samenvatting op de achterflap als de eerste pagina’s ervan. Er zitten eigenlijk nog maar weinig verrassingen in het verhaal. Zoals hierboven al beschreven, ligt de focus op de geschiedenis van de Imazighen, en op het vinden van een identiteit. Wat er tijdens W.O. I gebeurde met het hoofdpersonage uit dit boek maakt er deel van uit, en is zeker een thema in dit boek, maar het springt er niet echt bovenuit. Lamrabet schrijft wel heel mooi en lyrisch over die geschiedenis en de landschappen, net zoals ze de tegenslagen van de jongen en de oorlogsgruwel niet uit de weg gaat.
Lamrabet is een goede observator en vertelster. Haar schrijfstijl is helder en ze laat geen enkel detail in de lucht hangen. Als lezer moet je dan ook niet veel moeite doen, en kan je gewoon het verhaal volgen en erin meegetrokken worden. Het hangt er dan ook vanaf met welke verwachting je in dit boek stapt: als je naar dit boek wordt getrokken omdat het een getuigenis uit de Eerste Wereldoorlog zou zijn, kom je in feite een beetje bedrogen uit. Niettemin is dit een mooie menselijke getuigenis van een stukje geschiedenis dat in onze streken vrij vergeten is en daarom wel heel relevant. Lamrabet maakt er in haar eigen stijl een compleet verhaal van.
Dit jaar verscheen haar roman Vertel het iemand. Ze geeft hierin een stem aan de jonge man met de naam Amazigh uit het Marokkaanse sultanaat van begin de 20ste eeuw, die naar de loopgraven van W.O. I in Frankrijk wordt gestuurd. Hij groeit met zijn moeder op in een klein dorp in het Berberse/Amazigh-gebied in het noorden van Marokko, een regio die onder de macht van de Arabische sultan in Fez (Fès of فاس) valt.
Tot 1912 was Marokko een onafhankelijk sultanaat, van 1912 tot 1956 wordt Marokko grotendeels een ‘Frans protectoraat’. De Berbers of Imazighen zijn een volk in het noorden van enkele Afrikaanse landen dat werd ‘gearabiseerd’. Door voor de naam Amazigh te kiezen voor haar hoofdpersonage, legt Lamrabet de focus vooral op deze geschiedenis. Op dat moment leent de sultan enorm veel geld van de Fransen om te stad te moderniseren en bv in de haven te steken, na enige tijd zou zijn land volledig onder controle van de Fransen vallen.
Daar weet ons hoofdpersonage in het begin echter helemaal niets over, en kent hij enkel zijn dorp, zijn dorpshoofd en de lokale imam. Hij is echter vaderloos en dit is voor hem onbegrijpelijk in zijn jonge leven en heel ongebruikelijk in hun gemeenschap, en hij wil te weten komen wie zijn vader is. Rond zijn 12de komt hij terecht in een zawiya, een soort klooster/leerschool voor soefistische moslims dankzij de broederschap die in zijn dorp langs komt. Daar leert hij eindelijk lezen en schrijven, en vooral de verzen van de Koran onthouden en reciteren. Hij keert een aantal jaren later terug naar zijn dorp, en wil er nog altijd weg om zijn vader te vinden, ook al weet hij niet hoe. Zeker ook omdat zijn moeder met een nieuwe man samen woont, en opnieuw zwanger is.
Zijn dorp maakt uiteindelijk ook kennis met de ontwikkelingen uit de verre wereld. De sultan wil deze regio meer gaan domineren en laat de belastingen optrekken in de dorpen. Hoewel er een kleine weerstand ontstaat, wordt het dorp toch terug in de pas gedwongen en is Amazigh één van de jonge mannen die naar Fes worden gestuurd om daar in de troepen van de Sultan opgenomen te worden. Daar zal hij uiteindelijk de ‘verteller’ van dit boek leren kennen, aangezien we dit verhaal eigenlijk lezen vanuit een ik-persoon die jarenlang heeft rondgetrokken als tekenaar en in Fez is blijven wonen, en die zijn vader zal blijken te zijn. Uiteindelijk zal Amazigh nog verder weg en zelfs helemaal tot in Frankrijk worden gestuurd om als één van de 30.000 Marokkaanse soldaten aan Franse zijde in de Eerste Wereldoorlog mee te strijden in de Vlaamse velden. De oorlogsgruwel , zowel als het racisme en de verdeel- en heerspolitiek van de Franse officieren tegenover hun koloniale troepenmachten worden dan uit de doeken gedaan.
Er kan in feite veel verteld worden over dit boek, en dat is direct ook een zwakte ervan: de opzet en de plot van dit boek zijn vrij snel gekend, zowel door de samenvatting op de achterflap als de eerste pagina’s ervan. Er zitten eigenlijk nog maar weinig verrassingen in het verhaal. Zoals hierboven al beschreven, ligt de focus op de geschiedenis van de Imazighen, en op het vinden van een identiteit. Wat er tijdens W.O. I gebeurde met het hoofdpersonage uit dit boek maakt er deel van uit, en is zeker een thema in dit boek, maar het springt er niet echt bovenuit. Lamrabet schrijft wel heel mooi en lyrisch over die geschiedenis en de landschappen, net zoals ze de tegenslagen van de jongen en de oorlogsgruwel niet uit de weg gaat.
Lamrabet is een goede observator en vertelster. Haar schrijfstijl is helder en ze laat geen enkel detail in de lucht hangen. Als lezer moet je dan ook niet veel moeite doen, en kan je gewoon het verhaal volgen en erin meegetrokken worden. Het hangt er dan ook vanaf met welke verwachting je in dit boek stapt: als je naar dit boek wordt getrokken omdat het een getuigenis uit de Eerste Wereldoorlog zou zijn, kom je in feite een beetje bedrogen uit. Niettemin is dit een mooie menselijke getuigenis van een stukje geschiedenis dat in onze streken vrij vergeten is en daarom wel heel relevant. Lamrabet maakt er in haar eigen stijl een compleet verhaal van.
Read
October 12, 2018Veel om over na te denken, hier. Langere recensie volgt op De Reactor. Eerste indruk: dit is met uitstek de beste van Lamrabets drie romans tot dusver, en een boek waarvan het me niet zou verbazen als het een serieuze klassieker gaat worden van de postkoloniale lit in de Lage Landen. Iedereen die mensen kent op de middelbare school: tip ze dit boek voor hun lijst - het is perfect voor middelbare scholieren.
August 5, 2025
Het is een mooi boek dat een belangrijk thema op een bijzondere manier belicht. Ik kwam er alleen het hele boek niet helemaal in, maar kon niet de vinger op de zere plek leggen. Het verhaal ontplooide zich snel, maat voelde tegelijkertijd ook weer langzaam aan.
September 12, 2020
Wie ooit in Fes (Fès) is geweest, moet deze roman zeker lezen. Wie er nog nooit is geweest ook. Een knap geconstrueerde roman waarin een vergeten hoofdstuk van de Eerste Wereldoorlog erg aangrijpend in beeld komt: Marokkaanse jongeren die geacht worden voor het Franse vaderland te gaan strijden. Eens te meer wordt het internationaal gedoogde onrecht dat het koloniale systeem was/is, ontmaskerd via een concreet verhaal. Tegelijk zijn het perspectief en het feit dat het om een raamvertelling gaat literaire argumenten om deze roman te lezen. Lamrabet is zonder twijfel een auteur van belang.
Read
March 19, 2023De loopgraven rond Soissons, begin 1915.
Een vader hoort het verhaal van zijn zoon in diens laatste nacht van zijn leven. De ochtend erna zal hij worden geëxecuteerd wegens hoogverraad, omdat zijn dagboekaantekeningen over de dood van een kameraad worden uitgelegd als een aanslag op een officier.
Meer nog dan een oorlogsverhaal is 'Vertel het iemand' een vertelling over het al dan niet bestaan van een familieband, afkomst, de overeenkomsten en verschillen tussen mensen /stammen /nationaliteiten.
Die laatste nacht is dan ook het raamwerk waarbinnen de achtergronden van hun levens en het Marokkaanse land bestaan. De vader: een Fransman die verliefd wordt op een Amazigh (Berberse) vrouw. De zoon: vaderloos opgegroeid, hem voorgehouden dat hij een Zayane is, een van de weinigen die het tegen de sultan durven opnemen.
Hij laat zich onderwijzen bij een moskee in de grote stad Fès/Fez waar hij leert dat de wereld groter is dan zijn dorp. Uiteindelijk verscheept naar Europa waar de officieren aan het front de Marokkanen, Algerijnen en Senegalezen in een moedrangorde plaatsen, terwijl diezelfde Noord-Afrikanen elkaar onderling het licht in de ogen niet gunnen.
Graag gelezen door een tip van iemand anders. Het las vlot door een fijne stijl, terwijl ik de beelden voor me zag. Mooi!
📖'Waarom zouden een Algerijn uit het Tauresgebergte en een Amazigh uit het diepe zuiden van Marrakech hun leven op het spel zetten voor een meter modderige landwinst voor de Fransen?'
'Voordat ik aan dit avontuur begon, viel mijn volk samen met mijn streekgenoten en was mijn moederland niet groter dan mijn dorp.'
'Over de Senegalezen beweerde kolonel Djinn dat ze door de Fransen waren bevrijd van machtige veroveraars en slavenhandelaars. We wisten niet of ze echt geloofden dat ze duizenden kilometers van hun eigen huis moesten gaan vechten tegen de vijand van de Fransen om niet langer slaaf te zijn.'
Een vader hoort het verhaal van zijn zoon in diens laatste nacht van zijn leven. De ochtend erna zal hij worden geëxecuteerd wegens hoogverraad, omdat zijn dagboekaantekeningen over de dood van een kameraad worden uitgelegd als een aanslag op een officier.
Meer nog dan een oorlogsverhaal is 'Vertel het iemand' een vertelling over het al dan niet bestaan van een familieband, afkomst, de overeenkomsten en verschillen tussen mensen /stammen /nationaliteiten.
Die laatste nacht is dan ook het raamwerk waarbinnen de achtergronden van hun levens en het Marokkaanse land bestaan. De vader: een Fransman die verliefd wordt op een Amazigh (Berberse) vrouw. De zoon: vaderloos opgegroeid, hem voorgehouden dat hij een Zayane is, een van de weinigen die het tegen de sultan durven opnemen.
Hij laat zich onderwijzen bij een moskee in de grote stad Fès/Fez waar hij leert dat de wereld groter is dan zijn dorp. Uiteindelijk verscheept naar Europa waar de officieren aan het front de Marokkanen, Algerijnen en Senegalezen in een moedrangorde plaatsen, terwijl diezelfde Noord-Afrikanen elkaar onderling het licht in de ogen niet gunnen.
Graag gelezen door een tip van iemand anders. Het las vlot door een fijne stijl, terwijl ik de beelden voor me zag. Mooi!
📖'Waarom zouden een Algerijn uit het Tauresgebergte en een Amazigh uit het diepe zuiden van Marrakech hun leven op het spel zetten voor een meter modderige landwinst voor de Fransen?'
'Voordat ik aan dit avontuur begon, viel mijn volk samen met mijn streekgenoten en was mijn moederland niet groter dan mijn dorp.'
'Over de Senegalezen beweerde kolonel Djinn dat ze door de Fransen waren bevrijd van machtige veroveraars en slavenhandelaars. We wisten niet of ze echt geloofden dat ze duizenden kilometers van hun eigen huis moesten gaan vechten tegen de vijand van de Fransen om niet langer slaaf te zijn.'
December 9, 2022
Citaat : “Buiten de omgewoelde, donkere aarde waaronder Simoh begraven lag, leken de dingen nog allemaal op hun plaats te zijn. Ik weet nog dat ik lang naar de strakblauwe hemel keek, eindeloos leek die, als een zee zonder golven. Toen ik mijn blik opnieuw op de vochtige, donkere aarde richtte, bedacht ik dat het niet ondenkbaar zou zijn dat er binnen een paar dagen een scheut zou opkomen en er een man geboren zou worden. Een sterke man die met zijn armen naar de hemel zou reiken. Maar iedereen weet dat mannen noet uit de grond groeien.”
Een tragisch verhaal, mooi verwoord, dat zich afspeelt einde 19de, begin 20ste eeuw. Over identiteit, geloof en de spelingen van het lot.
Toch werd ik niet echt “meegesleurd” in het verhaal. Pas het laatste hoofdstuk greep me naar de keel. Een verklarende woordenlijst van de Arabische woorden en een kaart van Marokko en ev. Frankrijk was fijn geweest.
Het boek geeft zin om meer te lezen van Rachida Lamrabet.
Een tragisch verhaal, mooi verwoord, dat zich afspeelt einde 19de, begin 20ste eeuw. Over identiteit, geloof en de spelingen van het lot.
Toch werd ik niet echt “meegesleurd” in het verhaal. Pas het laatste hoofdstuk greep me naar de keel. Een verklarende woordenlijst van de Arabische woorden en een kaart van Marokko en ev. Frankrijk was fijn geweest.
Het boek geeft zin om meer te lezen van Rachida Lamrabet.
January 17, 2021
Wederom een interessant boek geschreven vanuit de positie van 'de ander'. Ik had nog nooit bewust stilgestaan bij verhalen van troepen uit de gekoloniseerde landen tijdens de oorlogen. Amazighs levensverhaal is wonderlijk en triest tegelijkertijd. Er waren wel een paar momenten dat hij van het ene extreme naar het andere extreme ging, zoals eerst het niet willen/kunnen lezen naar een enorme leeshonger binnen een halve pagina. Dat vond ik wel moeilijk te volgen.
Ook hier zijn trouwens net als in 'How We Dissapeared' van Jing-Jing Lee zogenaamde 'comfort women,' dat wist ik ook niet! Na dat boek dacht ik eerst namelijk dat dit misschien alleen door de Japanners werd toegepast. Maar hier zijn dus Algerijnse vrouwen ook naar de fronten gebracht voor de niet-Franse troepen. Bizar.
Ook hier zijn trouwens net als in 'How We Dissapeared' van Jing-Jing Lee zogenaamde 'comfort women,' dat wist ik ook niet! Na dat boek dacht ik eerst namelijk dat dit misschien alleen door de Japanners werd toegepast. Maar hier zijn dus Algerijnse vrouwen ook naar de fronten gebracht voor de niet-Franse troepen. Bizar.
November 14, 2022
Ik heb echt genoten van dit boek. De auteur’s schrijfstijl is fijn om lezen. En het gaf evenbeeld van een wereld die ik niet kende.
Als het over de WO gaat, dan horen we wel over de Amerikanen en Canadezen die hier zijn komen vechten, maar nooit over De Marokkanen en Afrikanen die dat blijkbaar ook deden…
En gezien onze (terechte) verontwaardiging over het feit dat Poetin nu gevangenen inlijft in zijn leger, heb ik grote ogen opengezet te lezen dat Frankrijk hetzelfde deed in zijn koloniën…
Als het over de WO gaat, dan horen we wel over de Amerikanen en Canadezen die hier zijn komen vechten, maar nooit over De Marokkanen en Afrikanen die dat blijkbaar ook deden…
En gezien onze (terechte) verontwaardiging over het feit dat Poetin nu gevangenen inlijft in zijn leger, heb ik grote ogen opengezet te lezen dat Frankrijk hetzelfde deed in zijn koloniën…
June 5, 2023
Mooi geschreven, spannend en met een interessante blik op WO 1 door een ‘buitenstaander’. Alleen kreeg ik de indruk dat het eerste deel van het boek er wel erg geforceerd is bijgehaald om een aanleiding te vinden voor het tweede deel. Heel de romance tussen de ouders van de protagonist is zo onwaarschijnlijk dat het een beetje pijn doet.
June 9, 2020
Whilst the story is written through the eyes of a young unfortunate Marocan boy who is shipped off to France to fight for his "country" (????) and therefore has originality in the story, it is not a must read at all.
November 21, 2018
3,5. Moest lang inkomen maar het maakte aan het eind toch indruk.
March 7, 2019
Interessant perspectief op de Eerste Wereldoorlog, met een verrassende - afschuwelijk maar krachtig - laatste daad.
April 5, 2019
De thema’s die de auteur nauw aan het hart liggen, worden in een aangrijpend verhaal beschreven.
December 30, 2019
Zeer mooi boek. Het leest vlot. Het verhaalnis leerrijk en aangrijpend. Een aanrader.
October 27, 2020
Een verhaal over het Vreemdelingenlegioen tijdens de Eerste Wereldoorlog verweven met een familiegeschiedenis. Toch wel een aanrader voor de “literatuurlijst” in het secundair onderwijs.
December 20, 2020
Heel mooi. Nieuw perspectief op de eerste wereldoorlog
March 15, 2021
So good but the ending tho 😭
June 28, 2022
Stranac za sirotinju. Od Maroka, Alžira i Prvog svjetskog rata bih očekivala dašak atmosfere koji se može uhvatiti.
Ne može.
Ne može.
December 11, 2022
In het begin wat knullig geschreven, maar dat verdwijnt al gauw, zeker ten opzien van het boeiende verhaal
March 5, 2023
Zeker een 9,5 op 10 voor een mooi boek met een droevig einde.
Start super mooi in een dorpje in Marokka, maar eindigt in de eerste wereldoorlog!
Start super mooi in een dorpje in Marokka, maar eindigt in de eerste wereldoorlog!
April 19, 2023
Heel verhelderend, al zo veel boeken over 14-18 gelezen, maar deze geeft weer een heel andere invalshoek van de internationale troepen die in de West-Vlaamse klei zijn moeten gaan afzien.
December 29, 2023
Prachtig boek waarin de auteur op een intieme manier het laatste gesprek tussen zoon en vader beschrijft. Gaat over zoveel zaken waaronder de absurditeit van oorlog, familie, geloof,…
October 7, 2023
Een goed boek dat een belangrijk licht werpt op een vaak (opzettelijk) vergeten kant van de Eerste Wereldoorlog.
Ik schaam me om te zeggen dat ik vreselijk weinig weet over de Marokkaanse geschiedenis en de kolonisatie door Europese landen. Maar daarom vond ik het vooral geweldig hoe deze roman een deel van die geschiedenis vertelt door de ogen van een jonge Amazigh-jongen.
Ik heb echt genoten van de dialogen omdat ze vertrouwd en authentiek aanvoelden, alsof ik me kon voorstellen dat Marokkanen ze hadden. Ik zou dit boek aan iedereen aanbevelen, maar zeker aan mijn Maghreb-volk.
Ik schaam me om te zeggen dat ik vreselijk weinig weet over de Marokkaanse geschiedenis en de kolonisatie door Europese landen. Maar daarom vond ik het vooral geweldig hoe deze roman een deel van die geschiedenis vertelt door de ogen van een jonge Amazigh-jongen.
Ik heb echt genoten van de dialogen omdat ze vertrouwd en authentiek aanvoelden, alsof ik me kon voorstellen dat Marokkanen ze hadden. Ik zou dit boek aan iedereen aanbevelen, maar zeker aan mijn Maghreb-volk.
Displaying 1 - 29 of 29 reviews