“Onetti fue el hombre más importante de mi vida [...]. Es el último de quien debí enamorarme, porque éramos lo más imposible de ligar que había. Nunca entendió el ABC de mi vida, nunca me entendió como ser humano, como persona. Y así teníamos nuestros grandes desencuentros. Si yo hablaba de algo sumamente delicado, él me salía con una barbaridad. Decía cosas que me hacían echarlo, imposibles de soportar. Todavía me pregunto por qué aguanté tanto, por qué volví tantas veces. Nos peleábamos y volvíamos a juntarnos, lo echaba, regresaba. Una noche me llamó desesperado para que fuera a verlo. Yo estaba con alguien que me amaba y lo dejé por ir a pasar una noche con él. Y recuerdo que lo único que hicimos fue ponernos de espalda, leyendo un libro él, y yo otro. A la mañana siguiente le agarré la cara y le dije: sos un burro Onetti, sos un perro, sos una bestia. Y me fui”. Idea Vilariño. Idea Vilariño nació en Montevideo en 1920 y murió ahí mismo en 2009. Figura principal –junto a Juan Carlos Onetti y Mario Benedetti– de la “generación del 45” de la literatura uruguaya, descolló ante todo como poeta, pero también sobresalió como crítica literaria, traductora, ensayista, compositora de canciones y educadora: “Pude ser profesora o no. Sola o no. Música o no. Traductora de Shakespeare o no. Estudiosa de la prosodia o no. Todas esas cosas que amé y que realicé en la medida que pude. La poesía no fue accidental. Mi poesía soy yo”. De su intensísima, concisa, desgarrada obra, destacan los libros Por aire sucio, Nocturnos, Poemas de amor, Pobre mundo y No.
Idea Vilariño (Montevideo, 1920-2009) fue una poeta, ensayista y crítica literaria uruguaya perteneciente al grupo de escritores denominado Generación del 45. Dentro de sus facetas menos conocidas se encuentran la de traductora, compositora y docente.
Vilariño was one of the outstanding figures of Uruguayan poetry, with her lyric creations collected in works such as “La Suplicante” (The Supplicant), “Poemas de Amor” (Love Poems) and “Nocturnos” (Nocturnes).
Also known as an essayist and literary critic, she was a member of the writers’ group called the Generation of 45, to which Mario Benedetti, 88, also belonged and who is currently in a Montevideo hospital in critical condition.
Idea Vilariño worked as a high-school literature teacher from 1952 until the 1973 military coup in Uruguay.
Her translations and Shakespearean studies have been hailed throughout Latin America’s academic world.
After the dictatorship in 1985, she became head of Uruguayan literature in the Humanities and Education Sciences Faculty of the University of the Republic.
In her work as a lyricist, two legendary works stand out: “A una Paloma” (To a Dove), set to music by Daniel Viglietti, and “La Cancion y el Poema” (The Song and the Poem), with a melody by Alfredo Zitarrosa.
amoooOOO la poesía de vilariño ! creo que, junto a castellanos y storni, vilariño es de mis poetas favoritas < 3 sus poemas son simples en apariencia pero siempre logran jalar un hilito desgarrador que me tiene chille y chille
"Por qué aún de nuevo vuelve el viejo dolor me rompe el pecho me parte en dos me cubre de amargura. Por qué hoy todavía."
It comes as quite a shock reading Proust's La Prisonnière to discover that, yes, despite his brilliance narrating love with its many pleasures and despairs, the main character Marcel has in fact had "carnal knowledge" of Albertine (as they used to say in the old days). Had Proust not actually described Marcel undressing Albertine (reminiscent of Ovid doing the same with his lover in a similar siesta), I have to admit, it's up for question whether the two have actually made it that far. The impression is that she is more pleasurable described than enjoyed. You look and there she is, standing nude before you. And would you look at that! Tell me, what are words compared to this? Nothing, obviously. But it's Proust, and Proust is a poet. Let's see if she doesn't flummox him, causing him to fail at the one thing he knows how to do well... write well,
Before Albertine obeyed and allowed me to take off her shoes, I opened her chemise. Her two little upstanding breasts were so round that they seemed like...
(Oh no, metaphor alert): Like ripened fruit! That the junction of her thighs were hushed, reposeful and cloistral... Like an altar! Oh dear Marcel, let that innocent be...
But eventually he comes to his senses and explains in his inimitable way the inadequacy of language compared to the body itself, she who inhabits it,
I, who for so many years had sought for the real life and thought of other people only in the direct statements with which they furnished me of their own free will, failing these had come to attach importance, on the contrary, only to the evidence that is not a rational and analytical expression of the truth; the words themselves did not enlighten me unless they could be interpreted in the same way as a sudden rush of blood to the cheeks of a person who is embarrassed, or, what is even more telling, a sudden silence.
Uruguayan poet Idea Vilariño works this theme beautifully in her love poems. In the week that I've been reading her, hoping to read poetry into her Spanish that I do not understand, it is obvious that she has cut her teeth on French poetry. In Mediodía (or "Midday" or "Siesta"), for instance, the echoes of Paul Valéry's L'Abeille ("The Bee") are remarkable.
el mar, a esa hora de miel en que el instinto zumba como una abeja somnolienta... sol, amor, azucenas dilatadas, marinas, ramas rubias sensibles y tiernas como cuerpos,vastas arenas pálidas.
The idea that we've been asleep until we're stung, equating the sting with instinct, a bee, blond and tender like a lover's body, draws us into a dream state from which we're loathe to escape. Ah, there's the real danger, getting lost in a world we mistake for the real thing. Vilariño sets this instinct for dreaming - being stung by "the bee" - near the sea, the one vast ocean we might trade for another.
Or in Ya en desnudez total ("Already fully nude...") she echoes the great Mallarmé. "Extraña ausencia," strange absence, a dislocation, ecstasies within an atmosphere of silence, detailing the much more exhilarating, enchanting, dream-like moment where poetry originates in a shock. Orgasm, or completion, to these poets, draws no dreams. It's no surprise that Proust's novel never really reaches its end, a Mobius strip circling back on its alternative life.
Vilariño's "Quiero morir. No muero" sounds very much like Beckett's famous quip (in her version "I want to die. And yet I do not die.") but this isn't existential despair she's meditating upon. It's more about the ends of pleasure that eroticism invites - but a fear poetry helps keep away. Seas and silences are pervasive throughout these poems. Distress, anxiety, abyss, being mercilessly placed at the edge of incoherence and profundity, these are the stakes of poetry, and Vilariño writes them.
I am very excited to come across a poet of our age writing in this 19th century French mode, able to update and adapt it to a more accessible late 20th century style (i.e. without the kind of mythologies the 19th century favored). Other Spanish speaking poets have tried to write love poetry this way, mimicking and borrowing strategies from the French. It's not easy. Rubén Darío, for one, who like Borges appears to have discovered literature so that he could write out of literature instead of the kinds of ecstatic states Vilariño has in mind.
To be, then, like one of Vilariño's orientals,
Rebeldes y valientes se van marchando, las cosas que más quieren abandonando
Rebellious and brave, abandoning the things we want most (Vilariño says) - like Marcel with his Albertine - like our lover for that sting we felt last night.
La noche no era el sueño era su boca era su hermoso cuerpo despojado de sus gestos inútiles era su cara pálida mirándome en la sombra. La noche era su boca su fuerza y su pasión era sus ojos serios esas piedras de sombra cayéndose en mis ojos y era su amor en mí invadiendo tan lenta tan misteriosamente.
"Ya no soy más que yo para siempre y tú ya no serás para mí más que tú. Ya no estás en un día futuro no sabré dónde vives con quién ni si te acuerdas. No me abrazarás nunca como esa noche nunca. No volveré a tocarte. No te veré morir."
[...] y si ves con mis ojos y si tanto entendés cómo no viste en ellos cómo cómo no viste no miraste un pequeño animal que pedía aire que ardía se asfixiaba se moría.
4.5 estrellas 🌟 ideas preliminares: excelente para empezar a leer poesía: versos directos y memorables, pocas metaforas, directo al alma. Creo que nunca he conectado tanto con los versos de una poeta como con Vilariño, fue una genia. No se si lo recomendaria si es que terminaste recien una relacion, xq te destrozaria; pero si eres masoquista, dale ajjsksksk
Es demasiado bueno, la forma tan breve e intensa en como están escritos los poemas es simplemente maravilloso. Definitivamente ame como escribe Idea vilariño. Uno de mis favoritos:
POR QUÉ
Por qué aún de nuevo vuelve el viejo dolor me rompe el pecho me parte en dos me cubre de amargura. Por qué hoy todavía.
Una colección hermosisima de poemas. Ver el desenlace de una relación que nunca empezó, que nunca llegó a ser y nunca iba a poder darse. Me parece maravillosa la manera que Idea tiene con las palabras, con la repetición y el uso de pocas. No puedo esperar a leer más trabajos suyos <3
Lepe, intimne pesmi, ki z na videz preprostim jezikom povejo veliko.
Slovenska izdaja, z naslovom Ljubezenske pesmi, je dvojezična, kar je čudovito za ljubitelje jezikov in pisane besede. Poleg tega pa vsebuje kar obširne opombe, ki opisujejo tako ozadje nastanka pesmi kot prevajalske izzive in rešitve. Oboje doda nekaj k razumevanju pesmi in mi je bilo zelo dobrodošlo.
¡Qué manera de rompérseme el corazón! Gracias Onetti por inspirar poemas tan hermosos. Te detesto, Onetti, por tanta crueldad.
Hay algo muy poderoso en estos poemas. A simple vista parecen sencillos, pero tienen una fuerza inesperada que nos revuelca la vida y nos pone a llorar.
Que desgarradores poemas escribia Idea. La mayoría me gustaron y me hacian sentir como si me rompieran el corazón una y otra vez. Me encantaría saber más de ella, leer alguna biografía o algo así mas que seguir leyendo sus títulos, cosa que también me anima.
"Sabes dijiste nunca nunca fui tan feliz como esta noche. Nunca. Y me lo dijiste. en el mismo momento en que yo decidía no decirte sabés seguramente me engaño pero creo pero ésta me parece la noche más hermosa de mi vida"
Este libro es HERMOSO. La capacidad que tiene Idea de capturar las emociones más sinceras con pocas palabras me parece impresionante.
Se puede ver el desarrollo de una historia que en realidad nunca pudo ser y, aunque el libro se llame 'Poemas de amor', la mayoría de los versos son sobre lo contrario, el desamor. O es una especie de lado B del amor, el después del amor que tal vez también es parte de lo que es/fue el amor... Pienso#.
Idea fue una mujer sensible, enamorada y poco correspondida. Sus poemas están marcados por el desamor y la tristeza, la imposibilidad de ese amor soñado con su escritor amado.
El hecho de que todos los poemas del libro fueran bajo la misma temática, me desenganchó. Todos son cortos y simples, algunos me gustaron mucho, otros pasaron desapercibidos y otros no veía la hora de terminarlos, porque me cansé de leer a una mujer tan necesitada de afecto y decepcionada del amor, rogándole cariño a un hombre egoísta.
La verdadera poeta torturada. Todos los poemas tienen esa sensación de tensión, de desgarro, de súplica.
"Aquel amor aquel que tomé con la punta de los dedos que arrastré por los suelos que dejé que olvidé aquel amor ahora en unas líneas que se caen de un cajón está ahí sigue estando sigue diciendomé está doliendo está todavía sangrando." Vive.
"cómo puede doler doler quemar y retorcer como ese hierro el alma desprender para siempre la alegría como piel calcinada y vieras que no obstante es posible seguir vivir estar sin que se noten llagas"
La recalcada concha de tu madre idea vilariño Mi favorito es este: No te amaba no te amo bien sé que no que no que es la hora es la luz la tarde de verano. Lo sé pero te amo ahora te amo hoy esta tarde te amo como te amé otras tardes desesperadamente con ciego amor con ira con tristísima ciencia más allá de deseos o ilusiones o esperas y esperando no obstante esperándote viendo que venías por fin que llegabas de paso.