4,5/5* Edith van Walsum heeft het met deze roman klaargespeeld om me van de eerste tot en met de laatste letter geboeid te laten lezen. De flashbacks zijn nodig om de levens van Hendrik en Diane te kunnen begrijpen. Afscheid nemen is in Onzichtbaar een belangrijk onderwerp; zowel het afscheid nemen van personen als afscheid nemen van de jeugd komt aan bod.
De twee verhaallijnen zijn zo heerlijk helder in de derde persoon geschreven dat de lezer het gevoel krijgt deze personages ook daadwerkelijk zelf te (her)kennen. De bijzondere vriendschap tussen deze twee wordt prachtig beschreven door de auteur. Het lijkt het begin van een vriendschap met eigenbelang als inzet, maar dit groeit uiteindelijk uit tot iets moois.
In cursief lees je gedachten van iemand die heel dicht bij een van de personages staat; wiens mening van belang is voor de ander. Het lijkt op afscheid nemen. Maar deze gedachten zijn ook van belang voor het andere personage. Hierdoor komen ze nog dichter bij elkaar; ze worden als het ware door deze 'onbekende' geholpen om te groeien.
"De gangdeur gaat open en een grote vrouw met ogen als violen stapt de kamer in, blonde haren vallen in lange ongelijke plukken langs haar blozende gezicht. Ze ruikt naar buitenlucht, naar zon, gras en boterbloemen. Hendrik gaat staan, de vrouw knijpt stevig in zijn uitgestoken hand en schudt de haren uit haar ogen, een echte hondenvrouw. Nina en de hond komen achter haar aan. de hond. Hij is binnen. Diane staart naar de hond, haar hele gezicht lacht. 'Sebastiaan,' fluistert ze, 'ahh, hij lijkt zo op mijn Sebastiaan.' "
Ik heb werkelijk genoten van deze roman. De onverwachte wendingen waren de kers op de taart!
GOED LEESBAAR VERHAAL, WEINIG INDRUKKEN ACHTERLATEND
++ ‘Een moeder, een vader en een meisje. Een moeder die zingt in de keuken, met de houten pollepel roerend in een pan soep en een vader die fluitend ritselt met de pagina’s van de krant’ ++
Edith van Walsum heeft na haar geboorte Zuid-Holland (Schiedam) verruild voor Noord-Holland of nog wat concreter, West-Friesland. Het met letters goochelen en er woorden van maken is al vanaf haar jonge jeugd een bezigheid die haar uitermate boeit. Dan is voor het lezen van boeken maar een kleine stap voor haar nodig. Inmiddels is de weg naar de bibliotheek al jaren ingesleten door duizenden voetstappen van een opgroeiende Edith. Dan komt er een moment dat ze zelf de pen ter hand neemt en de rest is geschiedenis. Onlangs is haar vierde roman, Onzichtbaar, verschenen. Het decor waartegen het verhaal zich afspeelt is nu tevens haar woonplaats, Hoorn.
Diane is een 12-jarig nakomertje en enigst kind. De ouders hebben het beste met Diane voor maar maken daar haar opvoeding erg beklemmend mee. Het liefst loopt ze te rennen, in gezelschap van Sebastiaan, haar beste vriend voor dag en nacht. Ten opzichte van haar leeftijdsgenootjes mag ze nauwelijks iets en zit ze vast aan de grillen van haar ouders. Haar buurman is Hendrik, een alleenstaande weduwnaar die altijd als journalist heeft gewerkt. Hij is een beetje narrig en zuur, is een regelmatig alcoholgebruiker en probeert zijn leven nog wat zin te geven.
++ ‘Ze willen hem opbergen in een afgesloten gebouw, volgestouwd met dolende verloren zielen. Het voorportaal waaruit geen ontsnappen mogelijk is’ ++
Het verhaal vertelt over twee totaal verschillende levens. Vanuit voortdurend wisselend perspectief belicht de auteur het leven van respectievelijk Diane en haar buurman Hendrik. Inherent aan hun leeftijd betekent dat voor Hendrik voornamelijk terugblikken in het verleden en voor Diane is haar lichamelijke ontwikkeling belangrijk en het zoeken naar mogelijkheden om zich los te maken van haar ouders. Als Hendrik onverwachts in een supermarkt neervalt en in het ziekenhuis wordt behandeld, is dat de reden dat er, zij het noodgedwongen, meer contact tussen beiden ontstaat.
++ ‘Ze wist niet waar ze was, wat ze was, waarom en wie. Wist van toeten noch blazen, sliep of keek verwilderd om zich heen, verstijfd van angst in een, onbegrepen omgeving’ ++
Van Walsum positioneert in Onzichtbaar twee personen naast elkaar die qua leeftijd en levensfase waarin ze zitten, weinig tot niets met elkaar hebben. Tot ruim over de helft (> pag. 100) beperkt het verhaal zich tot het afwisselend weergeven van wat beiden afzonderlijk van elkaar beleven. Als het contact dan uiteindelijk tot stand gaat komen, ontwikkelt zich feitelijk een nieuwe fase waarin aan de eerder beschreven persoonlijke emoties nauwelijks meer ruimte wordt gegeven. Dat lijkt op een gemiste kans en het bijzondere dat, volgens de achterflaptekst, tussen beide zou gaan ontstaan, blijft achterwege. De dialogen zijn oppervlakkig en gaan nooit over de persoonlijke onderwerpen die voor de ontmoeting uitgebreid aan de orde zijn gekomen. De transformatie die ieder verhaal normaal gesproken wel meer of minder in zich heeft, is in dit geval nauwelijks waarneembaar, anders geformuleerd; de situatie waarmee het verhaal begint, verschilt nauwelijks met de situatie op het einde. Samengevat is Onzichtbaar een redelijk vlak verhaal waarin de bedoelde emoties niet volledig tot hun recht komen dus ook niet de hoogte bereiken die vooraf is beloofd. Met de schrijfstijl is weinig aan de hand, de ontwikkeling en opbouw van de plot had wat meer aandacht mogen hebben, daar is niet alles uitgehaald.
‘Onzichtbaar’ is het verhaal over de bijzondere vriendschap tussen Hendrik en Diane. Hendrik is een oudere journalist die zijn werk mist en te veel drinkt. Diane is een stil pubermeisje dat weinig of geen band heeft met haar ouders. Haar beste vriend is de hond Sebastiaan. Er ontstaat, ondanks hun tegenstellingen, een band tussen Hendrik en Diane. ‘Onzichtbaar’ is een ontroerend verhaal over eenzaamheid, vriendschap en hoop.
‘Onzichtbaar’ is de vierde roman van Van Walsum en het feit dat deze auteur kan schrijven leidt geen enkele twijfel. Dat heeft zij met haar vorige boeken onomstotelijk bewezen. Een van de sterkste punten van Van Walsum is wel het uiterst raak neerzetten van haar personages. Zo weet zij Hendrik en Diane prachtig over het voetlicht te brengen. Vooral in relatie tot elkaar.
“Hendrik laat de riem los en de hond stormt naar voren. De meiden gillen en joelen, klampen zich vast aan elkaar alsof er een tijger is losgebroken, als hij met grote sprongen over het plein rent, recht op Diane af. Hendrik ziet een kleur van blijdschap verschijnen op haar gezicht als ze hem op zich af ziet komen.”
Een valpartij, waardoor Hendrik in het ziekenhuis belandt, is het startschot voor de bijzondere vriendschap. De twee blijken naast elkaar te wonen en Diane biedt Hendrik, na zijn terugkeer uit het ziekenhuis, aan boodschappen voor hem te doen.
Wanneer je vooraf weet dat een verhaal gaat over een oudere man en een jong meisje, dan verwacht je wellicht een ‘vriendschap’ waarin de oudere man domineert en als mentor optreedt. Niets is echter minder waar in ‘Onzichtbaar’. De relatie tussen de twee heeft voordelen voor beiden. Zo ziet de oudere Hendrik, dankzij het feit dat Diane in zijn leven komt, kans om af te rekenen met de demonen uit zijn verleden. Diane daarentegen vindt bij Hendrik dat wat zij thuis ontbeert.
“Waar is het spontane jongetje gebleven. De jongen die hij gisteren nog was. Ook de uiterlijke verandering komt hem verbijsterend voor. Als hij onder de douche staat en zijn blote lijf aanschouwt, kan hij het niet geloven. Behoort dat hem toe, is hij dat?”
‘Onzichtbaar’ is geschreven vanuit de derde persoon en onderverdeeld in korte hoofdstukken. De fraaie en beeldende schrijfstijl van Van Walsum, de ontroerende vriendschap tussen twee mensen die niets met elkaar gemeen lijken te hebben, de natuurlijke dialogen en het subtiele vleugje humor, maken ‘Onzichtbaar’ tot een genot om te lezen.
Over de auteur
Edith van Walsum, geboren in Schiedam, woont in Hoorn. Zij is schrijver en redigeert teksten. Ze werkte als freelancer bij o.a. het NHD. Eerder verschenen van haar de romans ‘Het Trapgat’, ‘Ongehoord’ en ‘De Ander’.
Uitvoering
Uitgever: LetterRijn
ISBN: 9789491875724
Paperback, 200 pagina’s
Over Hanneke Tinor-Centi
Hanneke Tinor-Centi (1960), eigenaar van HT-C Communicatie en Marketing, literair agent, boekmarketeer en recensent.
Prachtige hoopvolle roman over hoe twee onzichtbare levens uiteindelijk zichtbaar worden. Het verhaal begint wat traag met terugblikken vanuit Hendrik en het huidige leven vanuit Diane. Edith van Walsum beschrijft dit goed en maakt gebruik van scherpe en reële observaties die de levens van Diane en Hendrik herkenbaar en invoelbaar maken.
Diane is een dochter van twee bijzondere ouders. De ene is godsdienstig, gezet en lijkt Diane te beperken. De andere is hard-werkend, afwezig en lijkt Diane ook niet te zien. Diane gaat naar de middelbare school en probeert hard om gezien te worden. Ze voelt zich alleen, ondanks haar vriendin en heeft een geheime hond. Hendrik is een oudere man, die weinig contact heeft met zijn zoon en die worstelt met het ouder worden. Hij kijkt terug op het leven met zijn echtgenote, met zijn minnares en op zijn werk als journalist. Tussendoor klinkt de stem van iemand anders, iemand die ook onzichtbaar is. Als Hendrik valt en in het ziekenhuis terecht komt, biedt Diane haar hulp aan. Wat volgt is een hoopvolle situatie met een positieve verzorgster en een asielhond. Zowel Diane als Hendrik worden zichtbaar, voor elkaar. Prachtig verhaal met veel flashbacks om het leven van Diane en Hendrik te begrijpen, met een hoopvolle wending die maakt dat beiden weer gaan leven en zichtbaar worden. Voor zichzelf en voor elkaar.
Het verhaal wordt verteld uit het perspectief van de twee hoofdpersonages Diane en Hendrik. Het taalgebruik is duidelijk verschillend bij Diane en Hendrik. Veel moderne taal, met als heel klein minpuntje dat er “gescholden” wordt met het woord dat die vreselijke ziekte draagt.. Ja ik weet dat het tegenwoordig modern is, maar kom het liever niet tegen, zeker niet in een boek, want ja hoe leer je mensen iets? Maar zoals gezegd was dat het enige irritatie puntje.
Het boek leest verder heel gemakkelijk en je raakt echt betrokken bij Hendrik en Diane, die beide zo met hun problemen worstelen. Hendrik die weduwnaar is geworden, moeite heeft met het loslaten van het verleden, een zoon en schoondochter heeft , die het druk druk druk hebben…Hendrik wil niet lastig zijn en vind zijn ” geluk ” in de drank.
Diane is op weg naar het volwassen zijn, dit gaat ook met de nodige problemen, haar ouders die om de haverklap ruzie hebben en hun dochter totaal niet zien staan of oog en oor hebben voor haar problemen.
Problemen van Hendrik en Diane, allemaal heel herkenbaar, en denk dat je daarom ook zo betrokken raakt bij de hoofdpersonages.
Door een ongelukkige val van Hendrik, komen Hij en Diane bij elkaar en zo ontstaat een bijzondere vriendschap… meer zeg ik er niet over, ik zou zeggen lees het boek !