جلد اول بالاخره تموم شد و نمیدونم چه وقت ممکنه برم سراغ جلدهای بعدی. به این دلیل که روایت گزارش گونه بود که البته ایرادی بهش نیست اما کمی کسالت بار میشه گاهی
یکی از ویژگیهای جالبش اینه که میفهمی یه سری از رسوماتی که حالا توی زندگیهامون هست ریشههاش به دوره قاجار برمیگرده و از اونجا شروع شده. مثلاً بله گفتن عروس بعد از سه بار تکرار خطبه توسط عاقد ابتدا توی خونواده شاهزادهها و خانزادهها اتفاق افتاده اون هم نه به خاطر دلیل خاصی که فقط واسه ناز کردن عروس. و بعد این شده یه رسم. اون وقت میفهمیم که بعضیچیزها بی اون که به علتش فکر کرده باشیم قسمت جدانشدنیای از سبک زندگیمون شدن. بی اون که دلیل محکم و منطقی و مشخصی پشتش باشه. علاوه بر اون دوره تغییر از زمان ناصرالدین شاه تقریبا شروع شده که توی این کتاب مشخصه. تغییر پوشش، تغییر شیوه زندگی و این چیزها که خب برای خواننده میتونه جالب توجه باشه.
کتاب شاهکار است. نثر فارسی و روایت گری و نکات غریب نایاب در زروه کمال. اگر یک قدری این دگماتیسم حضرت مستوفی را ببخشیم بینقص است. چیزهایی که از آن میشود یاد گرفت فقط از این کتاب میشود آموخت. شرحی کلی از وضعیت دیوان استیفا در دورهی قاجار، وضع زندگی اجتماعی مردم، تعزیه، عروسی، عید، عزا، مدرسه و مکتب، مشق خط و ... چاپ نشر هرمس دو جلدی را دیدم خوب است و کمسانسور چاپ سه جلدی زوار دهه ۶۰ را هم دیدم همینطور. بقیه را بیخبرم.
مدتها بود که دنبال کتابی بودم که شرایط اجتماعی و طبقاتی مردم ایران رو در دوران قاجار و اوایل پهلوی بررسی کرده باشه. این کتاب دقیقا همون چیزی بود که میخواستم. اوضاع اجتماعی،کاری، طبقاتی، نحوه لباس پوشیدن و حتی معماری خانههای ایرانیان رو با جزيیات شرح داده. نوشتن کتاب در سال ۱۳۴۱ به اتمام رسیده و به همین دلیل نویسنده اشراف کاملی به اون دوران داشته است.
دو نکته برام عجیب بود: ۱- نویسنده مدعی شده که حکم معروف < الیوم استعمال توتون و تنباکو بأی نحو کان ...> میرزای شیرازی که در ماجرای تنباکو صادر شده بود، جعلی هستش. ۲- نویسنده ادعا میکنه که هزینه سفرهای خارجی ناصرالدین شاه از خزانه شخصی شاه تامین شده. در حالی که میدونیم شاه استقراض خارجی کرده بود. با توجه به اینکه کتاب چندیدن بارتوسط نویسنده ویرایش شده و با زیرنویس به اشتباهات قبلی خودش که خیلی جزیی بودن اذعان کرده، عجیب هست که این مورد رو تصحیح نکرده و یا حتی اشارهای به وجود احتمالهای دیگر نکرده است.
»فی الواقع در این عصرما بلکه در عصور متقدمه من نویسنده یی به این شیرینی و به این جذابی و به این گیرندگی هرچه فکر می کنم سراغ ندارم « داوری علامه محمد قزوینی درباره ی این کتاب کتاب سه جد است به لحاظ آگاهی هایی که از کردار و رفتار وباورهای فرهنگی ،اجتماعی و اقتصادی و سیاسی پیشینیان ما پیش از ورود و به هنگام ورود به دوره ی تجدد بی نظیر است . به نظر من هرکسی که می خواهد درباره ی مسایل اجتماعی ایران در عصر حاضر پژوهش کند از خواندن این کتاب ناگزیر خواهد بود.
salha bood esmesho shenideh boodam vali hale neshestan va khoondanesho nadashtam,akharesh reyisam enghadr goft begir bekhoon va man goosh nakardam,khodesh ye rooz ke rafte boodim ketab bekharim,hamoonja baram gereft va eidi kolesho khoondam.dastesh dard nakone.