Het was een oude vrouw zoals er waarschijnlijk duizenden zijn, maar in haar kwade blik en aan haar grauwe vel zag ik op slag al het slechte waartoe ze in staat was geweest. Ik zag het des te beter omdat op haar schoot, in een wollen truitje en met witte kousjes en glimmende schoentjes met riempjes, mijn vader zat, met een blik, verschrikt, die mij vreemd was.
Het geheim van zijn afkomst deelt Jos Meuleman alleen met zijn jongste zoon. In dit boek verdiept die zoon zich in het leven van zijn grootmoeder, die kort na de Grote Oorlog als meisje vanuit de Kempen naar Brugge werd gestuurd om er in een gegoede middenstandersfamilie de huishouding te doen. Toen ze er, ongetrouwd, zwanger raakte, werd haar kind haar afgenomen en onder de hoede van een bejaarde engeltjesmaakster gesteld. Een foto van het tweetal trekt zijn aandacht en hij besluit op onderzoek uit te gaan – niet alleen in de archieven, maar ook in zijn verbeelding, om een stem te geven aan wie door de geschiedenis monddood werd gemaakt.
Ik heb dit boekje met veel plezier gelezen. Enerzijds omdat ik niet ver woon van Oud-Turnhout, en vele zaken, plaatsen, zelfs "dokter Hus" kende waar hij het over had. Anderzijds omdat er woorden en begrippen in voorkomen, die ik enkel ken via mijn moeder "de zwarte hand", bv.... Hij heeft het boek zeer zorgvuldig en bijzonder liefdevol geschreven. Het is een meesterwerkje!
Deze roman is sterk autobiografisch en past perfect in een romantraditie waarin het Vlaanderen van toen wordt beschreven. Gelukkig blijft Meuleman ver weg van flauwe sentimentaliteit of grof cynisme. Subtiel beschrijft hij het leven van zijn voorouders die moeilijk konden ontsnappen aan hun kleine wereld en bij wie alles wat nieuw of modern was angst inboezemde.
De toevallige opmerkingen, raadselachtige gesprekken en halve bekentenissen van een stervende vader blijven malen in het hoofd van de zoon die de oude dozen op zolder omkeert en in de herinneringen gaat graven waardoor hij zijn vader beter leert kennen en begrijpen. Authentiek, pakkend relaas dat niet loslaat en lang blijft nazinderen.
Blij met deze aanrader. Zoals de schrijver vermeldde dat het verhaal van zijn vader hem niet losliet, kan ik nu als lezer zeggen dat zijn schrijven mij niet loslaat. Zijn dichtbundel Mijn soort muziek lijkt me ook een mooie aanvulling hierop.