Jump to ratings and reviews
Rate this book
Rate this book
De spraakmakende, tiendelige tv-serie Het goddelijke monster is gebaseerd op deze trilogie, die bestaat uit de romans Het goddelijke monster, Zwarte tranen en Boze tongen.

246 pages, Kindle Edition

First published January 1, 2002

10 people are currently reading
252 people want to read

About the author

Tom Lanoye

104 books430 followers
Tom Lanoye in de Nederlandstalige Wikipedia

Tom Lanoye in de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

Tom Lanoye bij "Schrijversgewijs"


Tom Lanoye (his name is pronounced the French way: /lanwa/) was born August 27, 1958 in the Belgian city Sint Niklaas. He is a novelist, poet, columnist, screenwriter and playwright. His literary work has been published and/or performed in over fifteen languages. Lanoye lives and works in Antwerp (Belgium) and Cape Town (South Africa).

Lanoye is not only a writer, but also an entrepreneur. As the youngest son of a butcher, he self-published his first work. In his own words, 'Just like all the punk bands did in those days: out of dissatisfaction with the existing structures, and to learn the trade from the inside out'.

Lanoye started out as an enfant terrible, but has become one of the most widely read and critically acclaimed authors in his language area. A writer that devotes himself to all forms of text and writing (for books, newspapers, periodicals and printed matter as well as for plays, cabaret and vocal performances) and makes regular appearances at all the major European theatre festivals.

Tom Lanoye in the English Wikipedia

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
147 (16%)
4 stars
386 (42%)
3 stars
305 (33%)
2 stars
70 (7%)
1 star
10 (1%)
Displaying 1 - 21 of 21 reviews
Profile Image for Marc Lamot.
3,465 reviews1,976 followers
July 11, 2020
Na het (stilistisch) spetterend vuurwerk van deel 2 was dit derde en laatste deel van de Monster-trilogie eerder een afknapper. Lanoye probeert al zijn verhaallijnen neer te leggen, maar slaagt daar naar mijn oordeel niet helemaal in. Hij laat de al erg belaagde familie Deschryver in dit derde deel alle hoeken van de kamer zien; geen enkel familielid komt ongeschonden uit het verhaal.

De eerste helft van dit deel besteedt hij vooral aan het in herinnering roepen van een aantal verhaallijnen (vervelend als je de drie delen net achter elkaar leest) en vervolgens trekt hij zijn groteske tot de overtreffende trap door, wat mij betreft tot in het absurde, en dus in het ongeloofwaardige. Het meest markant is dat in de zelfmoordscène van de totaal vastgelopen, berooide en vereenzaamde Bruno, een scène die bijna ondragelijk is om te lezen, en ik vermoed dat dit ook bewust Lanoye’s opzet was. De taal en stijl van dit derde deel is even plastisch-vettig Vlaams als de vorige, maar haalt toch niet meer het niveau van het middelste deel (of is er sprake van gewenning?). Blijft alleen de intrige rond Katrien, dé dramatis persona vanaf het begin van de trilogie, die al die tijd onze nieuwsgierigheid geprikkeld heeft naar wat haar zo’n trauma bezorgd heeft in haar jeugd dat ze nauwelijks nog iets zegt en geregeld onheilspellende hallucinaties heeft waarin een garnaalvisser en een Gille de Binche opduiken, telkens met een onduidelijke boodschap.
Maar de ontknoping van haar verhaal is ronduit teleurstellend, we blijven echt op onze honger.

Meteen is duidelijk wat ik al in het tweede deel vermoedde: niet de psychologische uitdieping van de personages en hun dramatische ontwikkeling staan centraal in deze trilogie, maar de morele en maatschappijkritische boodschap. Het was Lanoye te doen om een beschrijving van de instorting van de ingebeelde gemeenschap Vlaanderen-België, eind twintigste eeuw, met zijn schijn-instituties en scheve machtsverhoudingen, in dit verhaal verpersoonlijkt door de familie Deschryver. Lanoye heeft vooral geïnvesteerd in het debiteren van zijn naargeestige, cynische en sarcastische waarheid over deze samenleving in crisis. Dat is zijn goed recht, en we moeten het er uiteraard niet mee eens zijn, maar het is spijtig dat hij dit niet heeft uitgewerkt in een doorleefder verhaal, met echte mensen van vlees en bloed, in plaats van groteske karikaturen.
Profile Image for Marte De Schutter.
16 reviews1 follower
November 11, 2025
Ik heb nog nooit én op het puntje van mijn stoel gezeten én zitten schaterlachen én zitten walgen om bepaalde beschrijvingen bij het lezen van een boek.

GIGAGEWELDIG weh
Profile Image for André.
2,514 reviews32 followers
December 21, 2022
Tom Lanoye (1958) bracht in 1997 onder luid applaus van zowat heel progressief Vlaanderen zijn roman Het goddelijke monster uit. Het applaus uit Nederland was zéér zwak en hier en daar vielen zelfs vernietigende kritieken. De oorzaak hiervan ligt duidelijk bij het mentaliteitsverschil tussen Vlaanderen en Nederland. We vormen één taalgebied maar daar blijft het ook bij. Een boek dat zo duidelijk de Vlaamse en Belgische spirit in beeld brengt is duidelijk geen kaas voor bepaalde noorderburen die liever in katzwijm vallen voor de vogeltjesmarkt. Tom zou ook trouwens een schitterende soap rond de Nederlandse supersoap Fortuyn en zijn lijst kunnen schrijven want dat zie ik bij onze Noorderburen nooit gebeuren. Het verdriet van Nederland en dat is er ook hoor is trouwens nog nooit in een pittige trilogie tot leven gewekt, dus Tom je kan meteen beginnen. Alles is instapklaar.Toch zijn er heel wat noorderburen die wèl van Tom Lanoyes aanzet tot een burleske familiesaga uitbundig genoten hebben.
In Vlaanderen kon de pret niet op en zelfs heel wat politici vonden Het goddelijke monster hét boek van het jaar. Met Zwarte tranen, het tweede deel van wat een trilogie moest worden, ging het dezelfde weg. En dat is met het glorieuze einde Boze tongen, ook al is het boek nog maar net uit, sommige Nederlandse kranten geven andermaal van hetzelfde laken een pak.
Na het verschijnen van Het goddelijke monster werd reeds een vergelijking gemaakt met Het verdriet van België van Hugo Claus. Na de twee volgende boeken zou je kunnen zeggen dat de Verdrietige beerput van België werd geleegd door de hofnar.
Het is haast ongelooflijk hoeveel gruwelijke dingen in zo een klein landje als België in zo een kort tijdsbestek kunnen gebeuren. Tom Lanoye heeft de actualiteit zelfs niet kunnen bijbenen want de Nepalkwestie bijvoorbeeld zou ook wel voor wat extra lol in de Deschrijversaga kunnen zorgen.
Dit derde deel rondt op een vrij grimmige manier manier een nogal unieke trilogie af in de Nederlandse literatuur.
Het goddelijke monster was een stuk Lanoye entertainement maar Zwarte tranen was al een stuk sarcastischer en Boze tongen is het duidelijke bewijs dat Tom Lanoye op en degelijk en doorwrochten literair werk gemikt heeft. En daar is hij uiteraard overtuigend in geslaagd. Maar toch was ik niet ongelukkig dat ik het woord EINDE zag ik opdoemen. Want je kan dit genre niet blijven uitmelken anders begin je te zeuren en dàt zat in sommige hoofdstukken wel te lonken. De zelfdoding van één van de zonen in een homosauna is hier een frappant voorbeeld van.
Maar het blijft een feit dat deze trilogie iets is om als Nederlandstalige trots op te zijn.
In Boze tongen vinden we onze goede 'vrienden' en 'vriendinnen' uit de vorige twee delen ofwel in leven en niet in welzijn ofwel niet in leven en wel in welzijn terug.
Het hele deel draait erom dat Katrien Deschrijver haar aangezicht geschonden heeft, geheel en al express. Waarom en hoe ze dat gedaan heeft ga ik hier niet vertellen want dat maakt juist één van de spanningselementen van het boek uit.
Dat geschonden gezicht is natuurlijk een symboliek voor de ondergang van de familie en aftakeling van morele en andere waarden in het land.
De aftakeling in de clan Deschrijver gaat gestaag verder. Katrien nukkig in de gevangenis met een dossier dat inmiddels al uit verschillende zware mappen bestaat. Vader Deschrijver blijft nog altijd verdwenen ook al houdt hij vermomd het hele reilen en zeilen nauwlettend in de gaten. Boer Leo komt in financiële moeilijkheden en zoekt contact met zijn verdwenen broer. Zoon Steven, met al zijn cappaciteiten naar Miama gevlucht na een inzinking en aan het licht gebrachte frauduleuze praktijken letterlijk en figuurlijk genaaid door corrupte raadgevers. Xandra de vrouw uit het verstandshuwelijk is met hem meegegaan met littekens op haar gezicht van de aanslag op de supermarkt die ze overleefde en littekens op haar ziel omwille van Jonaske die de aanval niet overleefde Gudrun die haar dementerende mama Elvire wil verzorgen maar daar uiteindelijk niet toe geschikt is. Zoon Bruno die nu helemaal met zijn verleden gebroken heeft tracht met eigen middelen en zonder misbruik te maken van zijn bekende naam een zaak op te starten. Onderzoeksrechter De Decker die van het dossier Deschrijver is afgezet en definitief zijn toekomst beslechtte door op een benefiet een portie mosselen te verorberen blijft echter de Deschrijverclan achterblijven zij het wel tussen collega's die vroeger zijn tipgevers waren. De enigen voor wie het leven er wel zonniger op geworden is zijn tante Milou en Madeleine die als God in Frankrijk, floreren, ver weg van alle schandalen, in de vila waar Katrien Dirk per ongeluk neerschoot.
Van deze literaire soap gaan we nog lang kunnen nagenieten als een of ander vernuftige geest zo slim is om er televisie van te maken want daar zijn de boeken alle drie natuurlijk helemaal op afgestemd. De taalvirtuositeit zijn we dan natuurlijk voor een stuk kwijt. Alhoewel als ze Lanoye himself de dialogen laten schrijven zal ook daar niet kunnen over geklaagd worden. De dag dat deze soap op kijkend Vlaanderen zal losgelaten worden zal een mijlpaal in de geschiedenis worden en een nachtmerrie voor de huisartsen van wacht want de beroertes zullen waarschijnlijk niet te tellen zijn indien er geen censuur uitgevoerd wordt. Ze kunnen beter per wijk een medische hulppost uitzetten zoals men ooit in de bioskopen deed toen de film The exorcist van start ging.
Met deze trilogie heeft Tom Lanoye uiteraard zijn reputatie van provocerend literator voor goed bevestigd. Hij heeft ook aangetoond hoe rijk taal kan zijn als je er met de juiste manier weet mee om te gaan.




136 reviews2 followers
September 3, 2019
De drie boeken achter elkaar lezen is toch wel een opgave. Het goddelijke monster, Zwarte tranen en Boze tongen geven meer dan 1200 pagina’s taalplezier. Niet overal even sterk maar dat kan ook bijna niet op zoveel bladzijden.

We maken kennis met Katrien Deschryver. Geplaagd door visioenen en zich stellend in de rol die men haar op het lijf schrijft als lieveling van iedereen, is ze het centrum van de drie verhalen. Klein en bloedmooi heeft deze petite slechts één nadeel. Het mens trekt rampen aan. Neefjes verongelukken in een zwembad, een oom rijdt met de grasmachine over de stroomdraad, er is een geheimzinnig verdwenen broertje en als ultieme ramp schiet ze tijdens een jachtongeval haar man dood.

Beschuldigd van moord doet ze wat ze altijd doet, ze hult zich in stilzwijgen tot iedereen haar weer vergeeft.

En zoals Tom Wolfe in ‘Het vreugdevuur der ijdelheden’ de teloorgang van Sherman Mc Coy laat zien, doet Tom Lanoye hier hetzelfde met de rijke en machtige familie Deschryver. Het verschil zit hem in de manier waarop hij dat doet. Geen tragische en ellendige afdaling maar komisch en potsierlijk. Zo komen de talrijke doden, en die zijn er nogal wat, na hun overlijden terug in het verhaal. Als het publiek bij een theatervoorstelling volgen ze de gebeurtenissen.

Flink wat personages bevolken trouwens deze romans. Allemaal uitvergroot tot een clichématige voorstelling van de realiteit.

Haar zus Gudrun, die zo graag Katrien wil zijn maar eindigt als oude vrijster. Een manisch-depressieve moeder die de leiding neemt bij de Witte Mars, haar vader een topbankier en nonkel Leo, die de grootste tapijtfabriek van Vlaanderen heeft maar samen met haar vader geen frauduleuze praktijk uit de weg gaat.

Er is de stuntelende onderzoeksrechter Dedecker met een eigen agenda en de drie ongehuwde tantes Marja, Milou en Madeleine. Er is een broer Bruno die homoseksueel is en een broer Steven wiens droom het is om ooit als bankier in New York fortuin te maken.

Wat de trilogie anno 2019 als pluspunt heeft is de taalvirtuositeit die de auteur aan de dag legt, de verschillende stemmen die zijn personages krijgen (zo laat hij Steven voortdurend Engelse zinnen zeggen en nonkel Leo boers en grof in de mond zijn). De boeken hebben vaart en lezen vlot al is in deel drie daar wel veel minder van te merken. Maar dat komt misschien ook omdat ik ze echt alle drie aan één stuk door heb gelezen.

De cynische benadering van de maatschappij in de jaren ’90 is meteen ook het nadeel. Lezers die niet op de hoogte zijn van de schandalen die Vlaanderen toen teisterden missen een deel van de kleine verhaaltjes tussen het grote verhaal. Van ver is de familie Deschryver geëtst op de familie De Clercq, tapijtfabrikanten die bedolven werden onder allerlei vieze zaakjes. Verwijzingen naar Herman Van Rompuy en de notitieboekjes van Leo Delcroix zullen ook de jongere lezers ontgaan, net als het spaghetti-arrest. De overvallen door de Bende van Nijvel en Dutroux daarentegen zijn ook nu nog bij iedereen bekend.

In elk geval is deze trilogie het lezen waard, ook zonder kennis van de Vlaamse politieke en maatschappelijke omstandigheden. Een mooie taal, krachtige evoluties van karakters en hun soms ontroerende pogingen iets van hun leven te maken geven dit boek zijn recht om gelezen te worden.
Profile Image for Mike Leurelle.
2 reviews1 follower
May 29, 2020
Eerst en vooral, ik heb de eerste 2 boeken van het monstertrilogie niet gelezen waardoor het moeilijker was om het boek te snappen. Ik vind het voor de rest een zeer mooi boek, toch vond ik het niveau van het boek iets te hoog voor mij, omdat er meerdere woorden ik voorkomen waarvan ik nog nooit gehoord heb. Er valt veel herhaling in het boek. Om over de schrijfstijl te praten, de schrijver gebruikt in dialogen vaak woorden die wij in het Vlaams gebruiken, zoals “ge”. Verder waren er een paar onduidelijkheden in het boek. De schrijver zorgt echter wel voor nieuwsgierigheid in het boek zodat je blijft verder lezen omdat je wilt weten wat er gebeurt. Nu ik dit boek gelezen heb zou ik graag nog de eerste 2 boeken van het monstertrilogie lezen.
Profile Image for Alaghom Naom Tzentel.
195 reviews20 followers
July 8, 2021
Het Goddelijke Monster heeft mijn nieuwsgierigheid geprikkeld en dat is de voornaamste reden waarom ik mij doorheen de volledige trilogie heb geworsteld,
maar dit had voor mij iets minder extensief gemogen.
Een boek lezen hoort vanzelf te gaan, met goesting, in plaats van doorzettingsvermogen te vergen.
4 reviews
November 26, 2018
Nooit uitgelezen.
Vond het niveau van het boek ver beneden de eerste twee delen.
15 reviews1 follower
January 16, 2021
Het einde van de trilogie waarin iedereen de revue passeert en de ontknoping zich tot op de laatste pagina’s ontplooit.
Profile Image for Geert Daelemans.
296 reviews7 followers
August 27, 2013
De conclusie van een schitterende trilogie

Katrien Deschryver, de ultieme conformiste, speelt willens nillens elke rol die de wereld achter haar schoonheid vermoedt: fee of feeks, heldin of heks, en niets daartussenin. Als in een spiegelpaleis is zij omringd door schimmen van haarzelf. Zo wordt haar verhaal dat van een uiteenvallend land in het hart van Europa.

Een pop-art Biddenbrooks in België.

Boze tongen brengt een verrassende ontknoping van vele raadsels uit Het goddelijke monster en Zwarte tranen. Vindt Katrien haar verdwenen broertje terug - en wat is ooit er met hem gebeurd? Komt haar vader haar alsnog opzoeken in haar cel? Vinden haar twee andere broers elkaar terug in de dark-room van een nichtensauna? Gaat nonkel Leo's tapijtenfabriek failliet? Wie zijn toch die garnalenvissers en die Gille van Binche?

En vooral: wanneer begint eindelijk Katriens proces?
Profile Image for Arjen.
160 reviews99 followers
December 20, 2010
So here it is: the final novel in the excellent monster trilogy. Whereas I had some reservations about the second volume, this one makes up for that completely. And more.

I was completely blown away by the start where you find out that Katrien engaged in some serious self-mutilation. Typical for Lanoye you'll find out about the events leading up to that act far later in the book.

To summarise the trilogy: everyone of us has a monster inside of themselves and most of us only start living after death.
This entire review has been hidden because of spoilers.
Profile Image for Marcel Colemont.
38 reviews
August 2, 2025
De verdere aftakeling van de familie , het gezicht van Katrien het hoofdpersonage
wat eigenlijk het symbool is van die ondergang.
Het verweven van toen actuele thema's zoals de teleurgang van de Vlaamse traditionele industrie, opkomst van moderne technologie van Lernout en Hauspie ,
verduisteren van geld enz...maakt door de verschillende talen
(dan weer vettig vlaams , dan weer bourgeois) een plezier om te lezen.
Profile Image for Ema.
263 reviews1 follower
July 25, 2011
De Monstertrilogie... hmm, straf hoe belgie weerom een verdoemd land blijkt te zijn vol corruptie, tristesse, politieke blunders etc... fantastisch verwoord. Volgens mij is het toch eerder een universeel gegeven, mensen zijn nu eenmaal rare wezens, in een typiisch Belgisch kleedje. De drie boeken zjin een echte aanrader!
Profile Image for Vera VB.
1,500 reviews6 followers
February 2, 2016
Third part of the thrilogy about the Belgian country faling apart because of political corruption, sex scandals, pedophiles, a failing justice, rich families that can do whatever they want, all at the end of the millenium.
Profile Image for Jeroen.
19 reviews1 follower
August 17, 2011
Stukken beter dan het tweede boek in de trilogie!!! Vind het persoonlijk nog iets beter dan het eerste boek door de veelheid van verhaallijnen.
Profile Image for Mips.
599 reviews15 followers
October 4, 2009
Teloorgang van de fam. Deschryver...
En nu maar hopen dat enkele politici een gastrolletje willen opnemen in de tv-reeks, hebben we lekker weer een nieuw schandaal! :)
Profile Image for Tjibbe Wubbels.
589 reviews9 followers
October 3, 2014
So this is it. I finally finished the monster trilogy. What a master piece! I agree with everything Arjen said in his review, so no need to repeat it here. Read this.
Profile Image for Remy.
84 reviews7 followers
March 18, 2016
De eerste twee delen van de trilogie waren aardig, het derde deel ronduit ergerniswekkend.
Displaying 1 - 21 of 21 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.