What do you think?
Rate this book


144 pages, Paperback
Published January 1, 2019
حامد عسکری، بهخلاف شعرهایش، در این اثر منثور، سخت ناموفق بوده است. خواسته است در قالب نامهنگاری، روایتی بسازد از دلدادگی دو عاشقِ عصر قاجار که در گرماگرم جنبش مشروطه و دور از یکدیگر زندگی میکنند؛ اما کتاب، جز انگشتشمار قسمتهایی که بیشوکم لحنی دلنشین و بیانی شورانگیز مییابد، سربهسر اثری است ناکام و ملالآور.
شاید مهمترین عیب این نامهها این باشد که روایت ندارد؛ یعنی از ماجرا و اتفاقْ خالی است و به همین دلیل، مخاطب را به خود جذب نمیکند. همچنین بخش زیادی از آنچه از زندگی عاشق و معشوق در نامهها بازتاب یافته، واقعنما و باورپذیر نیست؛ مثلاً اینکه دختر لحظهبهلحظه از غم دوری پسر ناخوش است و مدام تب میکند و به بستر میافتد و هیچ کاروباری جز عاشقی و قربانصدقهرفتن ندارد. درواقع، عشقی که در میان این سطرها تصویر شده، عشقی نیست که در متن زندگی جاری باشد و چندان ارتباطی با واقعیت زندگی داشته باشد؛ گذشته از اینکه این اندازه بیپروایی در بیان بیپردهی احوال و حالات عاشقانه، بهویژه وقتی پای دختری پردهنشین و دینمدار و شرمخو در میان باشد، با شرمگینیها و خویشتنداریهای دورههای قدیم نسبتی ندارد و بیش از هر چیز رفتارهای جسورانهی امروزی را به ذهن میآورد. به نظر میرسد مایههای مذهبیای هم که بر رابطهی دو عاشق حاکم است و نیز پایان حماسهگونهی ماجرا که با شهادت همراه است، بیشازحد به برداشتی که در جمهوری اسلامی از شهادت و جانفشانی و انقلابیگری وجود دارد، نزدیک است و بهعبارتی، با این بیان و آبوتاب، تناسبی با آن دورهی تاریخی بخصوص نداشته باشد.
زبان اثر نیز بااینکه نویسنده کوشیده است رنگوبوی نثر قاجاری را در آن بازتاب دهد، یکدست و هموار نیست و در بسیاری از جاها میان زبان کهنه و امروزی در رفتوآمد است. افزونبراین، شماری از واژههای عربی یا کهنهگرایانهای که در متن به کار رفته، در بافت کلام خوش ننشسته و نثر را تا اندازهای ساختگی کرده است. درواقع، در جاهایی متن چنان است که انگار نویسنده واژههایی را فقط برای اینکه نوشته را از طرز بیان امروزی دور کند، به کار برده است؛ بیاینکه آن واژهها چندان مناسبتی با موضوع و محتوا داشته باشد یا مشخصاً در آن دورهای که نویسنده میخواهد زبان آن را تقلید کند، به کار رفته باشد. از جملهی این واژهها است «فیالنهایه» و «فوقالنهایه» و «الیوم» در پارهای از قسمتهای متن.