Mobutu

by Jean-Pierre Langellier, Grażyna Majcher (Translator)

Biografia jednego z najsłynniejszych dyktatorów afrykańskich, zwanego „królem Zairu”. Przez trzydzieści dwa lata (1965‒1997) Mobutu rządził żelazną ręką Kongiem/Zairem. Przejął władzę pośród narastającego chaosu wojny domowej i oddalił groźbę rozpadu państwa, lecz umacniając swą dyktaturę pogrążył kraj na nowo w morzu krwi, korupcji i bezwstydnym drenażu wszelkich zasobów. Jednocześnie jednak ten władca strojny w skórę lamparta nie był zwykłym tyranem. Przyjmując rolę przyjaciela Zachodu w okresie zimnej wojny odegrał niebagatelną rolę strategiczną, co nie przeszkadzało mu sięgać po wzorce rodem z maoistowskich Chin lub Korei Północnej (by wspomnieć tylko o groteskowym przydomku, który w całości brzmiał: „Wszechmocny wojownik, który pozostawia za sobą ogień i kroczy od zwycięstwa do zwycięstwa, a nic ani nikt nie może go zatrzymać” czy entuzjastycznym przeprowadzaniu rewolucji kulturalnej w duchu „autentyczności” – oczywiście pod światłym przewodnictwem Najwyższego Przewodnika). W umacnianiu zairskiego systemu, który doczekał się własnej nazwy – kleptokracja – miały swój udział kilkusettysięczne rzesze urzędników, nikt jednak nie mógł się równać z jego twórcą. Doprowadziwszy kraj do zapaści gospodarczej musiał w końcu opuścić ojczyznę w niełasce, by umrzeć na wygnaniu, a wszystko to miało miejsce raptem dwadzieścia lat temu.

Genres: Africa

400 pages, Hardcover

First published March 23, 2017

Reviews

[Tymciolina · Rating 4 out of 5]

"Jeśli kradniecie, nie kradnijcie dużo za jednym razem, w przeciwnym razie zostaniecie aresztowani. Kradnijcie plasterek, po plasterku"

Tymi słowami Mobutu podsumuję jego biografię oraz szerzej dzieje Konga. Biedny to kraj, który wpierw wyzyskiwany przez Belgów, potem był okradany przez własną wierchuszkę.

Dzieje kolonializmu i postkolonializmu są zatrważające, a ucieleśnia je historia tego, który mając wszystkie przymioty ku temu by być wielkim, wolał być despotą i chytrą babą z Radomia w jednym.

Oby Afryka wyrwała się z zaklętego kręgu Uroborosa.

[Polianna (moze_booka) · Rating 5 out of 5]

Bardzo dobra biografia dyktatora. Pełna dat, miejsc i nazwisk prowadzonych chronologicznie, bez chaosu i przestoi. Jeden minus to brak mapy, bo Kongo to ogromne państwo i która bardzo by się przydała, bo po dojściu do władzy Mobutu zmieniają się nazwy miast i regionów. Drugi to brak jakiś zdjęć z czasów dyktatury. A trzeci to brak podsumowania działań Mobutu, jego wpływu na państwo, świat, politykę. Dwa, trzy zadania na koniec to trochę mało.

[Wiktoria · Rating 5 out of 5]

Jedna z najlepszych biografii polityków, jakie miałam okazje przeczytać. Dogłębna i kompleksowa analiza człowieka, który przez lata trzymał w garści Kongo - jedno z najbogatszych w zasoby naturalne państw świata, które być może, gdyby nie lata wyzysku kolonialnego i ze strony dyktatora oraz jego najbliższego otoczenia, mogłoby dołączyć do grona najpotężniejszych państw kontynentu afrykańskiego.

Jean-Pierre Langellier skrupulatnie przedstawia życiorys Josepha-Desiree Mobutu (lub też Mobutu Sese Seko), poczynając od perypetii najmłodszych lat, przez jego karierę dziennikarską (i bliskie relacje z ówczesną rodzącą się dopiero klasą polityczną Konga), burzliwy okres po uzyskaniu przez Kongo niepodległości, aż do pełni władzy. Poza historią samego Mobutu, autor rysuje również przejmujący obraz samego państwa kongijskiego, a także prezentuje szerokie spojrzenie na ówczesną sytuację międzynarodową i jej znaczenie dla wydarzeń, które miały miejsce w tym różnorodnym afrykańskim kraju.

Personalnie - duży plus za interesujące przedstawienie wpływu belgijskiego kolonializmu na politykę i gospodarkę niepodległego Konga, a także relacje bilateralne między dawną kolonią i jej metropolią.