What do you think?
Rate this book
De doodshoofdvlinder
Vader is dood. Hij ligt erbij, fantaseert zoon Paul, als een rustende doodshoofdvlinder. Hallucinerend ziet Paul zijn vader zo de dodenrivier de Styx afdrijven. In dergelijke dagvisioenen en dromen voltrekt Paul zijn sublimatieproces. Van zwaargelovig huistiran 'ziet' hij zijn vader aas worden. Zelf wordt Paul van wrokkende oudste tot vaderfiguur-in-tegenlicht. Het bindweefsel van de roman is een vloed scherp geëtste waarnemingsdetails: een mozaïek van cultuurdiggels uit o.a. vaders comestibleswinkel, bijbel, fauna, Pauls flora, verkeersbelevenissen, de Engels taal (deels uit het literatuuronderwijs). Na een welbewuste afvlakking is er een weer stijgend slot. Een rijke roman.
243 pages, Paperback
First published January 1, 1979
8 people are currently reading
173 people want to read
About the author
Jan Wolkers
96 books121 followersJan Hendrik Wolkers was a Dutch author, sculptor and painter.
Wolkers is considered one of the "Great Four" writers of post-World War II Dutch literature, along with Willem Frederik Hermans, Harry Mulisch and Gerard Reve (the latter authors are also known as the "Great Three"). He became noted in the 1960s mainly for his strikingly direct descriptions of sex.
His 1969 novel Turks Fruit was translated into ten different languages and published in English as Turkish Delight. It was also made into a highly successful movie, the Paul Verhoeven-directed Turks Fruit (1972) which was nominated for an Academy Award for Best Foreign Language Film and in 1999 won the award for Best Dutch Film of the Century.
From 1980 until his death, Wolkers resided on the Dutch island of Texel. He died on October 19, 2007, age 81, at his Texel home and was cremated in Amsterdam at De Nieuwe Ooster cemetery.
A number of his outdoor sculptures in the Netherlands have been subject to vandalism, presumably due to his use of glass as a construction material. Some examples are the Auschwitz-monument in Amsterdam and the monument on the dike at Ceres on Texel. In reaction to the destruction of the monument in 2003, Wolkers announced that he would use less glass and more steel for such monuments in future. The Jac. P. Thijsse monument in the water at Elemert on Texel does contain more steel, but glass is still a substantial part of the artwork.
Wolkers refused to accept several literary awards. In 1982 he refused the Constantijn Huygensprijs, and in 1989 he refused the P.C. Hooftprijs.
Wolkers is considered one of the "Great Four" writers of post-World War II Dutch literature, along with Willem Frederik Hermans, Harry Mulisch and Gerard Reve (the latter authors are also known as the "Great Three"). He became noted in the 1960s mainly for his strikingly direct descriptions of sex.
His 1969 novel Turks Fruit was translated into ten different languages and published in English as Turkish Delight. It was also made into a highly successful movie, the Paul Verhoeven-directed Turks Fruit (1972) which was nominated for an Academy Award for Best Foreign Language Film and in 1999 won the award for Best Dutch Film of the Century.
From 1980 until his death, Wolkers resided on the Dutch island of Texel. He died on October 19, 2007, age 81, at his Texel home and was cremated in Amsterdam at De Nieuwe Ooster cemetery.
A number of his outdoor sculptures in the Netherlands have been subject to vandalism, presumably due to his use of glass as a construction material. Some examples are the Auschwitz-monument in Amsterdam and the monument on the dike at Ceres on Texel. In reaction to the destruction of the monument in 2003, Wolkers announced that he would use less glass and more steel for such monuments in future. The Jac. P. Thijsse monument in the water at Elemert on Texel does contain more steel, but glass is still a substantial part of the artwork.
Wolkers refused to accept several literary awards. In 1982 he refused the Constantijn Huygensprijs, and in 1989 he refused the P.C. Hooftprijs.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 17 of 17 reviews
August 25, 2025
De doodshoofdvlinder is een requiemroman. Paul, een leraar Engels hoort aan het begin van de herfstvakantie dat zijn vader op sterven ligt. Zijn plan om met een groep leerlingen naar Schotland te gaan, gaat hij niet door. Op weg naar zijn vader krijgt hij een aanrijding. Hierdoor komt hij te laat om zijn vader nog levend te zien. De roman beschrijft de dagen tot en met de begrafenis. Net als in het echte leven van Jan Wolkers gaat het in de roman om een groot gezin met een streng gelovige vader. Ook het gegeven dat een broer in de oorlog is overleden komt overeen met het leven van Wolkers. Toch is deze roman minder autobiografisch dan Turks Fruit die in de ikvorm is geschreven. Het boek is zeker liefdevol geschreven ondanks de ook aanwezige kritiek op de vader. Een zijlijn in het verhaal is het contact dat Paul blijft houden met het meisje met wie hij een aanrijding kreeg. Grappig zijn de beschrijvingen van de zus Jenny die al dertig jaar in de VS leeft en daar optreedt in nachtclubs. De titel verwijst uiteraard naar de dood die zo’n centrale rol in dit boek heeft, maar toch is het ook een verhaal over levenskracht.
September 23, 2025
En zo komt er een einde aan mijn hot Jan Wolkers summer. Ik heb dit boek aangeraden gekregen door een boekenverkoper bij Oudemanhuispoort omdat ik zei dat ik wel van smerige boeken hield. Dit is hoe ik Cazimir Maximillian heb ontdekt, maar dat is een ander verhaal #onlyrealonesknow.
Amsterdam is ten alle tijden gesluierd in een dikke laag mist terwijl het hoofdkarakter, Paul, en zijn 8 zussen en broers een uitvaart proberen te regelen waar hun moeder tevreden mee is. Paul is alleen vaker meer bezig met een lesbische vrouw waarmee hij in een auto ongeluk terecht kwam.
Het was geen goed idee om drie boeken achter elkaar van de beste man te lezen. Heel veel gebeurtenissen en thema's komen in alle drie de boeken die ik gelezen heb (Turks fruit en Zomerhitte) terug en het voelt dan telkens alsof je leest vanuit het perspectief van dezelfde guy. Misschien moet ik het buiten beschouwing laten, maar het is een testament aan het gebrek aan originaliteit dat dit boek heeft. Voor de rest heeft het verhaal een rap tempo waar het boek erg onder lijd. Het verhaal is warrig, stroef en heel boeiend zijn de personages ook niet. Jammer!
2.5/5
Amsterdam is ten alle tijden gesluierd in een dikke laag mist terwijl het hoofdkarakter, Paul, en zijn 8 zussen en broers een uitvaart proberen te regelen waar hun moeder tevreden mee is. Paul is alleen vaker meer bezig met een lesbische vrouw waarmee hij in een auto ongeluk terecht kwam.
Het was geen goed idee om drie boeken achter elkaar van de beste man te lezen. Heel veel gebeurtenissen en thema's komen in alle drie de boeken die ik gelezen heb (Turks fruit en Zomerhitte) terug en het voelt dan telkens alsof je leest vanuit het perspectief van dezelfde guy. Misschien moet ik het buiten beschouwing laten, maar het is een testament aan het gebrek aan originaliteit dat dit boek heeft. Voor de rest heeft het verhaal een rap tempo waar het boek erg onder lijd. Het verhaal is warrig, stroef en heel boeiend zijn de personages ook niet. Jammer!
2.5/5
May 23, 2017
Een apart boek. Typisch Wolkers geschreven. Je blijft een beetje verward achter.
July 18, 2020
A contemplative book, focusing on 5 days of the life of a man whose father died and gets buried. Shows the simplicity yet complexity of life and its many random details, without becoming ponderous or bewildering. A good book..!
January 10, 2018
"Zou het iedereen nou zo in verwarring brengen als zijn vader net dood is, dacht hij?" (blz 201). Wolkers beschrijft in 5 hoofdstukken de 5 dagen dat vader opgebaard in huis ligt. Met grappige soms hilarische anekdotes tussendoor en tussen al die verschillende broers, zusters, zwagers die 5 dagen met elkaar opgescheept zitten. Ieder op zijn manier rouwend, cynisch of juist verward. Wolkers zet de verschillende personages scherp weer. Het 'losse verhaal' van Carla en Paul er tussendoor... zou het als afleiding dienen tussen de emoties van Paul door? Iets wat mij niet duidelijk wordt en bij de laatste bladzijde nog onduidelijker wordt. Mooi en beeldend soms zelfs poëtisch geschreven.
March 4, 2022
En een halve ster voor de moeite. Aantal geestige passages maar een erg vermoeiend boek. Hoofdpersoon was een saaie shakespeare nerd, zijn interacties met andere mensen juist daarom wel geinig. Eerdere boeken van Wolkers vond ik stukken leuker om te lezen. Als je niet bekend bent met Wolkers kan ik dit niet aanraden.
July 14, 2019
Aangrijpend.
January 4, 2020
Een typische Wolkers, maar niet zijn beste.
October 5, 2020
Wat een saai, onsmakelijk verhaaltje.
Read
July 20, 2023Mee gestopt.
March 20, 2024
Gelezen toen ik op de middelbare school zat en het boek is mij altijd bijgebleven. Erg mooi en zoveel lagen en motieven rondom het centrale thema: rouw. Misschien dat ik hem binnenkort weer lees.
November 12, 2025
Na uitstapjes naar Indonesië (De walgvogel, De kus) is Jan Wolkers weer terug op het ouderlijk nest.
In De doodshoofdvlinder krijgt leraar Engels Paul te horen dat zijn vader op sterven ligt. Hij zal niet op tijd aankomen om zijn vader nog in leven te zien. Eerst wil zijn auto niet meteen starten en later krijgt hij de in de mist een aanrijding. Paul is er niet rouwig om dat zijn vader bij aankomst al is overleden.
De vijf hoofdstukken van het boek beschrijven de vijf dagen dat de vader opgebaard nog boven de grond is. De familieleden komen bij elkaar en halen herinneringen op. Veel herkennen wij uit eerdere boeken van Wolkers, want het zijn herinneringen die hij al eerder gebruikte. Toch is het perspectief anders, omdat dit boek in de hij-vorm is geschreven. Er is dus meer afstand en ook is er meer mildheid omdat er vele jaren zijn gepasseerd. Van een herhalingsoefening is dus zeker geen sprake.
De vertrouwde thema's zijn weer allemaal aanwezig: het geloof, de rigide en strenge vader als pater familias van het kinderrijke gezin, de seksualiteit. En natuurlijk de dood, waarvoor dit keer een absolute hoofdrol is weggelegd. Dat begint al met het afstervende herfstlandschap waar Paul iedere keer (vaak door de mist) doorheen rijdt op weg naar de ouderlijke woning.
De tweede verhaallijn over zijn contact met meisje Carla - de veroorzaakster van het auto-ongeluk - lijkt aanvankelijk gekunsteld en overbodig, maar blijkt aan het slot een perfecte opmaat te zijn voor de blik op een hoopvollere toekomst.
Met De doodshoofdvlinder heeft Wolkers een schitterend boek afgeleverd. Het past perfect in zijn oeuvre en bevat alle onderdelen die hem als schrijver zo interessant maken. Mooie thema's, een vlotte schrijfstijl, boordevol barokke beeldspraak en brutale humor.
In De doodshoofdvlinder krijgt leraar Engels Paul te horen dat zijn vader op sterven ligt. Hij zal niet op tijd aankomen om zijn vader nog in leven te zien. Eerst wil zijn auto niet meteen starten en later krijgt hij de in de mist een aanrijding. Paul is er niet rouwig om dat zijn vader bij aankomst al is overleden.
De vijf hoofdstukken van het boek beschrijven de vijf dagen dat de vader opgebaard nog boven de grond is. De familieleden komen bij elkaar en halen herinneringen op. Veel herkennen wij uit eerdere boeken van Wolkers, want het zijn herinneringen die hij al eerder gebruikte. Toch is het perspectief anders, omdat dit boek in de hij-vorm is geschreven. Er is dus meer afstand en ook is er meer mildheid omdat er vele jaren zijn gepasseerd. Van een herhalingsoefening is dus zeker geen sprake.
De vertrouwde thema's zijn weer allemaal aanwezig: het geloof, de rigide en strenge vader als pater familias van het kinderrijke gezin, de seksualiteit. En natuurlijk de dood, waarvoor dit keer een absolute hoofdrol is weggelegd. Dat begint al met het afstervende herfstlandschap waar Paul iedere keer (vaak door de mist) doorheen rijdt op weg naar de ouderlijke woning.
De tweede verhaallijn over zijn contact met meisje Carla - de veroorzaakster van het auto-ongeluk - lijkt aanvankelijk gekunsteld en overbodig, maar blijkt aan het slot een perfecte opmaat te zijn voor de blik op een hoopvollere toekomst.
Met De doodshoofdvlinder heeft Wolkers een schitterend boek afgeleverd. Het past perfect in zijn oeuvre en bevat alle onderdelen die hem als schrijver zo interessant maken. Mooie thema's, een vlotte schrijfstijl, boordevol barokke beeldspraak en brutale humor.
November 27, 2016
Paul is docent Engels en op het moment dat het verhaal begint is het herfstvakantie en hoort hij dat zijn vader op sterven ligt. Vooral in het begin komt in elke alinea wel het thema dood, verderf, of overlijden voor. Maar nooit echt dat het je ook aanzet tot denken over de dood, bijvoorbeeld over het doden van dieren voor menselijke consumptie ook al begint het met kippenlijken voor de barbecue in de koelkast.
En het is mist voor een aantal dagen lang. Paul krijgt een auto-ongeluk. Rookt veel, net als iedereen in het boek doet. Graait in zijn kruis om zijn lul stijf te krijgen. En steekt nog maar een sigaret op.
Het hele boek komt nooit echt lekker op gang, en gaat zo ook ten onder op de laatste pagina.
Was dit het? Blijkbaar.
En het is mist voor een aantal dagen lang. Paul krijgt een auto-ongeluk. Rookt veel, net als iedereen in het boek doet. Graait in zijn kruis om zijn lul stijf te krijgen. En steekt nog maar een sigaret op.
Het hele boek komt nooit echt lekker op gang, en gaat zo ook ten onder op de laatste pagina.
Was dit het? Blijkbaar.
July 28, 2011
Prachtig geschreven boek van Wolkers, waarin hij het overlijden van zijn vader beschrijft en verwerkt, met herinneringen aan zijn in de oorlog omgekomen broer, en beschrijvingen van zijn verdere familieleden, die voor de begrafenis naar Oegstgeest komen.
Hier bewijst Wolkers dat hij een schrijver van formaat is.
Hier bewijst Wolkers dat hij een schrijver van formaat is.
December 1, 2013
De vader van de hoofdpersoon gaat dood waardoor hij terug moet blikken op zijn deel van het gezin. En en passant ook nog iets van een romance beleeft met een vrouw waarvan de neus is ingedrukt door het autoongeluk wat hij met haar heeft.
Mooi om Wolkers weer eens te herlezen. Is er na de pubertijd niet meer van gekomen. En ja, Wolkers hoort tot de grote schrijvers van Nederland
Mooi om Wolkers weer eens te herlezen. Is er na de pubertijd niet meer van gekomen. En ja, Wolkers hoort tot de grote schrijvers van Nederland
December 24, 2014
Misschien wel goed, maar ik geraakte er nooit echt in.
Displaying 1 - 17 of 17 reviews