What do you think?
Rate this book
Estoico y frugal
Las andanzas vitales y sexuales de un escritor cubano por Madrid y por media Europa.
«Hacía muchos años que mi vida se había convertido en un juego de ruleta rusa. Alcohol, mujeres de las que solo quería sexo, fumar como un loco, desorden total en mi cabeza y en mi corazón (...). Ahora, con cuarenta y ocho años, las cosas empezaban a cambiar lentamente. Al menos esa era mi impresión. Viviría unos meses en Madrid. Había mucho frío. Se acercaba la Navidad de 1998 y mi compañía preferida era el silencio, una botella de Jack Daniel's (una cada día), un casete de Bruce Springsteen (The Ghost of Tom Joad) y unos tabacos que me había traído de Cuba. Y Carolina. (…) Diez años más joven que yo, un culo bellísimo y firme, madrileña dura, de barrio, medio loca.»
Así arranca Estoico y frugal: en efecto, el cubano Pedro Juan llega a Madrid en medio de un gélido invierno, con un libro ya publicado y una incipiente carrera literaria en marcha, y allí vivirá aventuras vitales y sexuales sin freno. A Carolina, que un buen día se marcha a Londres, la sustituirán una madre y un hijo que lo acogen en su casa repleta de juguetes antiguos, un círculo de mujeres maduras nada asexuadas, una fotógrafa belga aficionada al sadomaso que tiene un amante gay y voyeur, una chica que está haciendo una tesis sobre literatura cubana… Y después, viajes a Burgos, Benidorm, Alemania e Italia, donde siguen los encuentros singulares: con un escritor que lo lleva a un club gay, con un serbio enloquecido, con un viejo amigo de la antigua RDA, con una fotógrafa que se dedica a sacar fotos en la morgue romana… Y, entre lance y lance, Pedro Juan se plantea su futuro y se pregunta si quiere ser un autor famoso y de éxito o un autor invisible.
En la línea de su narrativa vital, visceral y sexual, Pedro Juan Gutiérrez nos presenta una narración que supura verdad por cada poro y que habla de la memoria (los primeros deseos, las primeras pajas y los primeros trabajos en la lejana patria), de la creatividad (la carrera como escritor, sus peajes y sus prebendas) y sobre todo de las ansias de vivir, de amar y de follar como un modo de esquivar la vacuidad y la muerte. Descarnada, lúbrica y de ritmo frenético, la novela no da tregua al lector: el Bukowski caribeño nos cuenta sus andanzas por la vieja Europa.
«Hacía muchos años que mi vida se había convertido en un juego de ruleta rusa. Alcohol, mujeres de las que solo quería sexo, fumar como un loco, desorden total en mi cabeza y en mi corazón (...). Ahora, con cuarenta y ocho años, las cosas empezaban a cambiar lentamente. Al menos esa era mi impresión. Viviría unos meses en Madrid. Había mucho frío. Se acercaba la Navidad de 1998 y mi compañía preferida era el silencio, una botella de Jack Daniel's (una cada día), un casete de Bruce Springsteen (The Ghost of Tom Joad) y unos tabacos que me había traído de Cuba. Y Carolina. (…) Diez años más joven que yo, un culo bellísimo y firme, madrileña dura, de barrio, medio loca.»
Así arranca Estoico y frugal: en efecto, el cubano Pedro Juan llega a Madrid en medio de un gélido invierno, con un libro ya publicado y una incipiente carrera literaria en marcha, y allí vivirá aventuras vitales y sexuales sin freno. A Carolina, que un buen día se marcha a Londres, la sustituirán una madre y un hijo que lo acogen en su casa repleta de juguetes antiguos, un círculo de mujeres maduras nada asexuadas, una fotógrafa belga aficionada al sadomaso que tiene un amante gay y voyeur, una chica que está haciendo una tesis sobre literatura cubana… Y después, viajes a Burgos, Benidorm, Alemania e Italia, donde siguen los encuentros singulares: con un escritor que lo lleva a un club gay, con un serbio enloquecido, con un viejo amigo de la antigua RDA, con una fotógrafa que se dedica a sacar fotos en la morgue romana… Y, entre lance y lance, Pedro Juan se plantea su futuro y se pregunta si quiere ser un autor famoso y de éxito o un autor invisible.
En la línea de su narrativa vital, visceral y sexual, Pedro Juan Gutiérrez nos presenta una narración que supura verdad por cada poro y que habla de la memoria (los primeros deseos, las primeras pajas y los primeros trabajos en la lejana patria), de la creatividad (la carrera como escritor, sus peajes y sus prebendas) y sobre todo de las ansias de vivir, de amar y de follar como un modo de esquivar la vacuidad y la muerte. Descarnada, lúbrica y de ritmo frenético, la novela no da tregua al lector: el Bukowski caribeño nos cuenta sus andanzas por la vieja Europa.
176 pages, Paperback
First published June 5, 2019
8 people are currently reading
170 people want to read
About the author
Pedro Juan Gutiérrez
45 books369 followersPedro Juan Gutiérrez (Matanzas, Cuba, 1950) es reconocido internacionalmente como uno de los escritores más talentosos de la actual narrativa latinoamericana. Su Ciclo de Centro Habana ha sido publicado íntegramente por Anagrama, y ha aparecido en otros idiomas en más de veinte países: Trilogía sucia de La Habana (publicada también en títulos individuales: Anclado en tierra de nadie, Nada que hacer y Sabor a mí),El Rey de La Habana (que ha sido adaptada al cine por el prestigioso director Agustí Villaronga), Animal tropical (Premio Alfonso García-Ramos), El insaciable hombre araña y Carne de perro (Premio Narrativa Sur del Mundo). También en Anagrama ha publicado las novelas Nuestro G. G. en La Habana, El nido de la serpiente. Memorias del hijo del heladero, Fabián y el caos y Estoico y frugal. Vive en La Habana y se dedica exclusivamente a la literatura y a la pintura.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 33 reviews
January 20, 2021
"Τίποτα μην προσδοκάς. Έχεις μπει σ ένα θανατηφόρο λαβύρινθο και είσαι πολύ νευρικός, αλλά μπορείς να βρεις την έξοδο και να απομακρυνθείς. Το μόνο που υπάρχει είναι το άπειρο. Μην έχεις άλλες φιλοδοξίες. Χαλάρωσε και βγες από τον λαβύρινθο." Έκλεισα τα μάτια για να χαράξω αυτές τις φράσεις στο μυαλό μου. "Χαλάρωσε και βγες από τον λαβύρινθο". Νομίζω πως αυτή είναι η ουσία όλης της ζωής. Πάντα. Όχι μόνο τώρα. Είμαι χαμένος και μπερδεμένος σ' έναν λαβύρινθο και δεν καταλαβαίνω τι συμβαίνει. Να βγω από τον λαβύρινθο· αυτός είναι ο στόχος μου. Νύχτα και πανικός. Νύχτα και φόβος. Νύχτα και είμαι χαμένος στην αβεβαιότητα, πολύ μακριά από το σπίτι μου.
Αχ Πέδρο, Πέδρο, πάντα βρίσκεις τον τρόπο ανάμεσα σε όλες τις ωμές περιγραφές, να γράψεις δύο λόγια ακόμα πιο ωμά, και πιο ποιητικά, για την ίδια την ζωή.
Πολύ μου άρεσε αυτό το βιβλίο, αν και δεν συγκρίνεται να την Βρόμικη Τριλογία. Δέκα χρόνια σχέσης Πέδρο, από τότε που σε έπιασα για πρώτη φορά στα χέρια μου, δεν με απογοήτευσες ποτέ.
Αχ Πέδρο, Πέδρο, πάντα βρίσκεις τον τρόπο ανάμεσα σε όλες τις ωμές περιγραφές, να γράψεις δύο λόγια ακόμα πιο ωμά, και πιο ποιητικά, για την ίδια την ζωή.
Πολύ μου άρεσε αυτό το βιβλίο, αν και δεν συγκρίνεται να την Βρόμικη Τριλογία. Δέκα χρόνια σχέσης Πέδρο, από τότε που σε έπιασα για πρώτη φορά στα χέρια μου, δεν με απογοήτευσες ποτέ.
January 12, 2021
Ο Πέντρο υποφέρει..
Γεμίζει κ αδειάζει από ζωή συνεχώς. Σιχαίνεται το τέλειο και λατρεύει το ατελές, , όπως είναι η κανονική ζωή πέρα από φτιασιδια. Θέλει να ζει απρόβλεπτα, σε μια μεταβλητότητα, σαν να είναι η πρώτη μέρα της δημιουργίας.
Πιστεύει στην ποίηση της ζωής κ γράφει, ψάχνει, ανακατεύει, ταξιδεύει όλα τα ταξίδια που μπορεί για να είναι ο μοναδικός εαυτός του, να μην καταλήξει μια καρικατούρα και να καταφέρει να μην αυτοκτονήσει
Γεμίζει κ αδειάζει από ζωή συνεχώς. Σιχαίνεται το τέλειο και λατρεύει το ατελές, , όπως είναι η κανονική ζωή πέρα από φτιασιδια. Θέλει να ζει απρόβλεπτα, σε μια μεταβλητότητα, σαν να είναι η πρώτη μέρα της δημιουργίας.
Πιστεύει στην ποίηση της ζωής κ γράφει, ψάχνει, ανακατεύει, ταξιδεύει όλα τα ταξίδια που μπορεί για να είναι ο μοναδικός εαυτός του, να μην καταλήξει μια καρικατούρα και να καταφέρει να μην αυτοκτονήσει
January 3, 2021
Πρώτο βιβλίο για το 2021 με τον αγαπημένο Πέδρο Χουάν. Σε μια και μοναδική παράγραφο 220+ σελίδων ο Γκουτιέρεζ περιγράφει το διάστημα που πέρασε στην Ευρώπη για την προώθηση της Βρόμικης Τριλογίας της Αβάνας.
Η γραφή του όπως κάθε φορά είναι μεθυστική και διαβάζεται μονορούφι. Οι προσωπικές του σκέψεις σε συνδυασμό με εμπειρίες του με γυναίκες, εκδότες, μικροαπατεώνες και τόσους άλλους στην Ευρώπη, πλάθουν ένα πολύ ενδιαφέρον και με μεγάλη ροή κείμενο για τον Μπουκόβσκι της Καραϊβικής (αν και ο ίδιος δεν πολυγουστάρει αυτόν τον τίτλο).
Η γραφή του όπως κάθε φορά είναι μεθυστική και διαβάζεται μονορούφι. Οι προσωπικές του σκέψεις σε συνδυασμό με εμπειρίες του με γυναίκες, εκδότες, μικροαπατεώνες και τόσους άλλους στην Ευρώπη, πλάθουν ένα πολύ ενδιαφέρον και με μεγάλη ροή κείμενο για τον Μπουκόβσκι της Καραϊβικής (αν και ο ίδιος δεν πολυγουστάρει αυτόν τον τίτλο).
April 21, 2020
Con Pedro Juan Gutiérrez me ocurrió algo, que no me había puesto a pensar antes con otros autores. Cuando leía a Karl Ove y lo presentaban como el "Proust noruego" lo pasaba de largo, no sentía que Karl Ove estuviese a la "sombra" de Proust. Cuando hablas de Juan Emar, en Chile, no lo veo como "el kafka de estos lares" como lo presentaba Neruda. Pero, con Gutiérrez, desde el paratexto de "el Bukowski caribeño o Miller habanero" quedé intrigado. ¿Por qué? Nunca lo había leído, aunque siempre me llamaba su obra "Trilogía Sucia de la Habana" mucho la atención.
Ahora, en el contexto que nos apremia, pude leer "Estoico y frugal" y me parece que comparar al escritor cubano con Miller o Bukowski es una forma muy hermosa de entregar un voto de confianza que se merece aunque, sin dudas, se hace nombre y paso por sí mismo. La obra en sí me gustó mucho. Sin puntos aparte, como una enumeración caótica de un relato narrado por un individuo que vive apurado, que solo vive, que vive y no le importa la muerte, solo quiere disfrutar.
Es irónico que, en tiempos en los cuales debemos quedarnos en casa, este texto me haya hecho pensar en la vitalidad de los viajes, sin importar la distancia, la necesidad de salir de las paredes y ser libre, vivir, y disfrutar esos momentos sin pensar mucho pues, en un cerrar de ojos, ya no están, ya no estamos, ya nos olvidamos y nos olvidaron...
Ahora, en el contexto que nos apremia, pude leer "Estoico y frugal" y me parece que comparar al escritor cubano con Miller o Bukowski es una forma muy hermosa de entregar un voto de confianza que se merece aunque, sin dudas, se hace nombre y paso por sí mismo. La obra en sí me gustó mucho. Sin puntos aparte, como una enumeración caótica de un relato narrado por un individuo que vive apurado, que solo vive, que vive y no le importa la muerte, solo quiere disfrutar.
Es irónico que, en tiempos en los cuales debemos quedarnos en casa, este texto me haya hecho pensar en la vitalidad de los viajes, sin importar la distancia, la necesidad de salir de las paredes y ser libre, vivir, y disfrutar esos momentos sin pensar mucho pues, en un cerrar de ojos, ya no están, ya no estamos, ya nos olvidamos y nos olvidaron...
April 8, 2021
«Αυτές οι σημειώσεις, σκόρπιες, σύντομες και χωρίς συμπεράσματα, προέρχονται από το ημερολόγιό μου εκείνης της εποχής. Χάρη σε εκείνο το ημερολόγιο μπορώ τώρα, είκοσι χρόνια αργότερα, να ανασυνθέσω, έστω επιφανειακά, εκείνες τις ημέρες γύρω από τα Χριστούγεννα του 1998»
Την εποχή εκείνη και αφού έχει ήδη γίνει η Βρώμικη Τριλογία, εκδοτική επιτυχία, ο Πέδρο Χουάν ταξιδεύει στην Ευρώπη, με αρχικό σκοπό να παρουσιάσει το βιβλίο του. Το οξύμωρο είναι πως το Ημερολόγιο επιβίωσης ξεκινά με τη σημείωση του συγγραφέα πως το μυθιστόρημα είναι έργο μυθοπλασίας. Η αλήθεια, πρέπει να βρίσκεται λοιπόν, κάπου ανάμεσα στην φαντασία και την πραγματικότητα.
Ο Γκουτιέρες γράφει με ωμή ειλικρίνεια ένα ημερολόγιο γεγονότων και ταυτόχρονα σκέψεων, σε μία προσπάθεια να κατανοήσει τον άνθρωπο και την ανθρώπινη κοινωνία, τις δομές και την εξέλιξη της αλλά κατά βάση προσπαθώντας να συνδεθεί με τον ίδιο του τον εαυτό.
Ο Πέδρο Χουάν ένας νεαρός, από την Κούβα ,μόλις έχει γράψει ένα βιβλίο και βρίσκεται ξαφνικά στην Ευρώπη και μπροστά σε έναν καινούριο κόσμο. Μπροστά σε ένα διαφορετικό πολιτισμό, μπροστά στο χάσμα ανάμεσα στην κουλτούρα της Ευρώπης και της Κούβας, σε ένα τελείως διαφορετικό σύστημα, μπροστά σε ανθρώπους με άλλες συνήθειες, νόρμες, αντιλήψεις.
Σε αυτόν τον κόσμο, παρατηρεί και καταγράφει τις σκέψεις του, τις στιγμές του, ιδιαίτερα στοχαστικός γύρω από το ζήτημα της κοινωνίας και της οργάνωσης της, γύρω από το ζήτημα της Κούβας, που έχει επηρεάσει στο μέγιστο τα βιώματά του (πως θα μπορούσε να ήταν διαφορετικά άλλωστε;) και στοχεύοντας, κυρίως στην αυτογνωσία του, ως λογοτέχνης.
Το βιβλίο ξεκινά με ένα ποίημα του Καρβερ :
Κυριακή βράδυ
Χρησιμοποίησε όσα σε περιβάλλουν.
Αυτί το ψιλόβροχο
πίσω από το τζαμί, λόγου χάρη.
Αυτό το τσιγάρο ανάμεσα στα δάχτυλα,
αυτά τα πόδια πάνω στον καναπέ.
Τον αχνό ήχο του ροκ εντ ρολ,
την κόκκινη Φεράρι στο κεφάλι μου.
Τη γυναίκα που σκοντάφτει
μεθυσμένη στην κουζίνα...
Παρ´τα όλα αυτά.
Χρησιμοποίησε τα.
Και ο Γκουτιέρες κάνει αυτό ακριβώς, τα χρησιμοποεί όλα .
Την εποχή εκείνη και αφού έχει ήδη γίνει η Βρώμικη Τριλογία, εκδοτική επιτυχία, ο Πέδρο Χουάν ταξιδεύει στην Ευρώπη, με αρχικό σκοπό να παρουσιάσει το βιβλίο του. Το οξύμωρο είναι πως το Ημερολόγιο επιβίωσης ξεκινά με τη σημείωση του συγγραφέα πως το μυθιστόρημα είναι έργο μυθοπλασίας. Η αλήθεια, πρέπει να βρίσκεται λοιπόν, κάπου ανάμεσα στην φαντασία και την πραγματικότητα.
Ο Γκουτιέρες γράφει με ωμή ειλικρίνεια ένα ημερολόγιο γεγονότων και ταυτόχρονα σκέψεων, σε μία προσπάθεια να κατανοήσει τον άνθρωπο και την ανθρώπινη κοινωνία, τις δομές και την εξέλιξη της αλλά κατά βάση προσπαθώντας να συνδεθεί με τον ίδιο του τον εαυτό.
Ο Πέδρο Χουάν ένας νεαρός, από την Κούβα ,μόλις έχει γράψει ένα βιβλίο και βρίσκεται ξαφνικά στην Ευρώπη και μπροστά σε έναν καινούριο κόσμο. Μπροστά σε ένα διαφορετικό πολιτισμό, μπροστά στο χάσμα ανάμεσα στην κουλτούρα της Ευρώπης και της Κούβας, σε ένα τελείως διαφορετικό σύστημα, μπροστά σε ανθρώπους με άλλες συνήθειες, νόρμες, αντιλήψεις.
Σε αυτόν τον κόσμο, παρατηρεί και καταγράφει τις σκέψεις του, τις στιγμές του, ιδιαίτερα στοχαστικός γύρω από το ζήτημα της κοινωνίας και της οργάνωσης της, γύρω από το ζήτημα της Κούβας, που έχει επηρεάσει στο μέγιστο τα βιώματά του (πως θα μπορούσε να ήταν διαφορετικά άλλωστε;) και στοχεύοντας, κυρίως στην αυτογνωσία του, ως λογοτέχνης.
Το βιβλίο ξεκινά με ένα ποίημα του Καρβερ :
Κυριακή βράδυ
Χρησιμοποίησε όσα σε περιβάλλουν.
Αυτί το ψιλόβροχο
πίσω από το τζαμί, λόγου χάρη.
Αυτό το τσιγάρο ανάμεσα στα δάχτυλα,
αυτά τα πόδια πάνω στον καναπέ.
Τον αχνό ήχο του ροκ εντ ρολ,
την κόκκινη Φεράρι στο κεφάλι μου.
Τη γυναίκα που σκοντάφτει
μεθυσμένη στην κουζίνα...
Παρ´τα όλα αυτά.
Χρησιμοποίησε τα.
Και ο Γκουτιέρες κάνει αυτό ακριβώς, τα χρησιμοποεί όλα .
January 17, 2025
Pedro Juan Gutiérrez viene del fondo de la historia que me esfuerzo por desentrañar. Sin embargo, mi vida nunca podrá ser tan atrevida y al límite. Jamás. Él me lleva donde no puedo ir, ni queriendo, y a donde quiero ir y no puedo.
Quiero mucho a Pedro Juan. Es de esos con los que saldría a caminar y tomar algo. Quizás no le preguntaría nada y quizás ni le caería bien. Solo tomar algo, caminar, hartos de todo, no volver a encontrarnos.
Este libro es hermoso y terrible. Es un viaje, varios viajes, hechos de su oficio de escritor, de su destino de escritor, clase media baja, que sigue cavando, viendo, sin apegarse a nada, burlando todo, especialmente a sí mismo. Hay que saber vivir con algunas heridas y experiencias, tan trascendentales y crudas, a veces, como las que viven ciertas naciones en ciertos momentos. Nunca puede pagarse el precio de la experiencia sensible y despojada de heroísmos. Ahí en ese panteón viven mis únicos héroes.
Quiero mucho a Pedro Juan. Es de esos con los que saldría a caminar y tomar algo. Quizás no le preguntaría nada y quizás ni le caería bien. Solo tomar algo, caminar, hartos de todo, no volver a encontrarnos.
Este libro es hermoso y terrible. Es un viaje, varios viajes, hechos de su oficio de escritor, de su destino de escritor, clase media baja, que sigue cavando, viendo, sin apegarse a nada, burlando todo, especialmente a sí mismo. Hay que saber vivir con algunas heridas y experiencias, tan trascendentales y crudas, a veces, como las que viven ciertas naciones en ciertos momentos. Nunca puede pagarse el precio de la experiencia sensible y despojada de heroísmos. Ahí en ese panteón viven mis únicos héroes.
May 26, 2020
Pedro Juan siempre es una buena apuesta. Esta vez escribe un libro algo diferentes a sus demas anteriores. Obviamente, con todos los elementos y condimentos característicos de su obra, pero estructuralmente distinto. Resuenan algunos ecos Bernhardianos, lo cual podría pacer incongruente para muchos, pero crease o no así es. Pase un buen momento con el libro. No lo recomendaría como introducción a la obra de Pedro Juan, pero para los que ya les conocemos y lo seguimos es imprescindible.
October 24, 2022
En primera persona. Un viaje de un solo párrafo por Europa. Un Cubano, un escritor cubano de éxito imprevisto. Descarnado. Mucho alcohol. dosis de biografía. Literatura y arte. Madrid, mujeres maduras, Roma, más mujeres imperfectas. Cenas con alcohol. La Habana al fondo, el Caribe. Un escritor con sus miserias y sus múltiples derrotas. Y algún que otro éxito.
www.preferirianotenerquehacerlo.wordp...
www.enbuscadeaquellanoche.wordpress.com
www.preferirianotenerquehacerlo.wordp...
www.enbuscadeaquellanoche.wordpress.com
March 6, 2024
Διαβάζεις πράγματι το ημερολόγιο του συγγραφέα, το οποίο βρήκα αρκετά ενδιαφέρον. Με κούρασαν κάποια σημεία που είχαν υπερβολική λεπτομέρεια. 3,5 αστεράκια.
June 22, 2023
50/100.
Estoico y frugal ha sido una lectura que, posiblemente, compruebe si me ha gustado más de lo que creo en unos cuantos meses. No sé si estaré pensando en ella o se quedará en el olvido. Es la primera obra que leo de Pedro Juan Gutiérrez, referente del realismo sucio en la literatura cubana. También en su cuentística. Apodado como el «Bukowski caribeño», me interesaba echarle un vistazo, aunque no he leído aún nada de Bukowski.
Esta literatura surge de esa crisis económica (que no conocía hasta ahora) llamada «período especial en tiempos de paz». Básicamente, las consecuencias socioeconómicas en la isla después de la disolución de la URSS en 1991 y el posterior ahogamiento de los Estados Unidos en la isla por sus vínculos con los comunistas. Hay, como en todo, dos vertientes:
1. La vertiente heroica, cuya figura principal es el revolucionario. El héroe moriría por la revolución y, por supuesto, como referente, tenían al Ché Guevara.
2. La vertiente no heroica, con individuos marginales. Es aquí donde surge el «realismo sucio» de Pedro Juan Gutiérrez.
De esta forma, la sobriedad, la precisión y la narrativa breve características de este movimiento literario toman forma en este autor en la acumulación de historias y escenas de la vida cotidiana. Son episodios fragmentarios, con muy poca relación entre sí, cuyo único hilo conductor es la vida de su protagonista («Pedro Juan»). Se aleja del sacrificio, se aleja de la revolución; no le interesa la política.
Los temas son recurrentes y, por ende, repetitivos: sexo, prostitución, hambre, miseria, desgracias, soledad. Nos asomamos a ellos a través de los ojos del protagonista en la vida de todos los personajes secundarios, trazados en un par de líneas, marcados por la desesperanza. A pesar de que no se encuentre en Cuba en todo momento (ya que viaja bastante por Europa) siempre encuentra a personajes destruidos por las circunstancias.
Muestra la cara B de personajes azotados no solo por las revoluciones latinoamericanas, sino también por la Segunda Guerra Mundial (visita Alemania e Italia).
Ha sido una lectura ligerita.
Estoico y frugal ha sido una lectura que, posiblemente, compruebe si me ha gustado más de lo que creo en unos cuantos meses. No sé si estaré pensando en ella o se quedará en el olvido. Es la primera obra que leo de Pedro Juan Gutiérrez, referente del realismo sucio en la literatura cubana. También en su cuentística. Apodado como el «Bukowski caribeño», me interesaba echarle un vistazo, aunque no he leído aún nada de Bukowski.
Esta literatura surge de esa crisis económica (que no conocía hasta ahora) llamada «período especial en tiempos de paz». Básicamente, las consecuencias socioeconómicas en la isla después de la disolución de la URSS en 1991 y el posterior ahogamiento de los Estados Unidos en la isla por sus vínculos con los comunistas. Hay, como en todo, dos vertientes:
1. La vertiente heroica, cuya figura principal es el revolucionario. El héroe moriría por la revolución y, por supuesto, como referente, tenían al Ché Guevara.
2. La vertiente no heroica, con individuos marginales. Es aquí donde surge el «realismo sucio» de Pedro Juan Gutiérrez.
De esta forma, la sobriedad, la precisión y la narrativa breve características de este movimiento literario toman forma en este autor en la acumulación de historias y escenas de la vida cotidiana. Son episodios fragmentarios, con muy poca relación entre sí, cuyo único hilo conductor es la vida de su protagonista («Pedro Juan»). Se aleja del sacrificio, se aleja de la revolución; no le interesa la política.
Los temas son recurrentes y, por ende, repetitivos: sexo, prostitución, hambre, miseria, desgracias, soledad. Nos asomamos a ellos a través de los ojos del protagonista en la vida de todos los personajes secundarios, trazados en un par de líneas, marcados por la desesperanza. A pesar de que no se encuentre en Cuba en todo momento (ya que viaja bastante por Europa) siempre encuentra a personajes destruidos por las circunstancias.
Muestra la cara B de personajes azotados no solo por las revoluciones latinoamericanas, sino también por la Segunda Guerra Mundial (visita Alemania e Italia).
Ha sido una lectura ligerita.
August 14, 2019
Tras leer su último libro Estoico y Frugal, intenté conocer un poco mejor a este autor leyendo Trilogía Sucia de la Habana. Algo en estos libros recuerdan la descripción desnuda de una realidad sórdida, con permanente presencia de alcohol, penuria, suciedad y sexo, en la línea, entre otros de Henry Miller o Charles Bukowski. Desgraciadamente, tras leer más de una de lo que se presentan como novelas u obras de ficción larga, y sin quitar valor a su capacidad narrativa, lo que uno encuentra es la misma historia con ligeras variantes repetida una y otra vez, sin aportar apenas elementos novedosos ni otros recursos que impliquen al lector. Son una especie de acumulación de relatos cortos, o del mismo relato corto, mal encolados con ese engrudo del sexo y la magia de la suciedad y la pobreza miradas desde fuera. No creo que lea nada más de este autor.
November 2, 2019
En este libro de Pedro Juan, que creo es el último que ha escrito, atrás con su prosa en un solo párrafo de 170 páginas muy fluidas de leer y con anotaciones de su vida que se quedan en el realismo faltándole algo de suciedad como ocurre con sus otras obras. Fácil, rápido y digerible aunque no creo que me genere recordación ni recomendaciones. Bueno para quienes lo seguimos aunque no para quien desee empezar a leerlo.
November 3, 2021
Μπορείτε να διαβάσετε την κριτική μου στο debop.gr
https://www.debop.gr/deBlog/de-book/d...
Το 1998, μετά την έκδοση του πρώτου του βιβλίου «Βρώμικη τριλογία της Αβάνας», που είναι σε όλους πια γνωστό, ο Πέδρο Χουάν Γκουτιέρεζ περιοδεύει για την προώθησή του στην Ευρώπη. Παραθέτει, λοιπόν, σε αυτόν τον ταξιδιωτικό χάρτη ημερολογιακού χαρακτήρα, μεγάλα κομμάτια του εαυτού του.
Κουβαλώντας πάντα μέσα του την Κούβα, όντας ωμά ρεαλιστής, με την μπουκοφσκική του ματιά, αλλά και τη δημοσιογραφική και ψυχογραφική του ταυτότητα, αποδίδει γλαφυρά και σαρκαστικά μια Ευρώπη που όσο και αν την αγαπάει σε κάποια σημεία, προσπαθεί μάλλον να την απορρίψει και δεν την αισθάνεται ως το πιο φιλόξενο και αγαπημένο του μέρος του κόσμου.
Μαδρίτη, Βαλένθια, Πάντοβα, Βερολίνο, Αμβούργο, Δρέσδη, Βόννη, Λειψία, Ερφούρτη, Βασιλεία και Άμστερνταμ, είναι κάποιοι από τους σταθμούς του συγγραφέα, όπου ξετυλίγονται ιστορίες σαν και αυτές που θέλει να αποτυπώσει στα βιβλία του. Ιστορίες απλών ανθρώπων, ιστορίες μέσα σε βιβλιοπωλεία και μουσεία, ερωτικές περιπτύξεις, καταχρήσεις, παρεξηγήσεις και προσπάθειες ψυχολογικής και σωματικής ένωσης ανάμεσα σε ανθρώπους που δεν έχουν άφθονο χρόνο μπροστά τους.
Πράγματι, ο Γκουτιέρεζ πραγματοποιεί θαρραλέα και ειλικρινή απόπειρα να απογυμνώσει τον εαυτό του και να μιλήσει για τις πληγές, τις αδυναμίες, τις φαντασιώσεις, τα ψυχολογικά κενά και τους πόθους του. Βέβαια, αυτό που χαρακτηρίζει κυρίως την αφήγησή του είναι η απόλαυση της μοναξιάς του. Αυτό που πολλοί ονομάζουν μοναχικότητα.
Εξάλλου, δεν είναι λίγες οι φορές που ο συγγραφέας νιώθει ότι η εσωτερική του γαλήνη προέρχεται από την υπεύθυνη διαχείριση μονάχα του εαυτού του. Με άλλα λόγια, η οποιαδήποτε σχέση, συναισθηματική ή καθαρά σεξουαλική, καταντάει για εκείνον τελικά ως ένα βάρος, το οποίο θέλει να πετάξει από πάνω του. Συγκεκριμένα, όταν καταφέρνει και πετάει το βάρος από πάνω του, τότε είναι που νιώθει την ολοκλήρωση της ελευθερίας. Ίσως έτσι μπορεί και ξεφεύγει από τη ματαιότητα του υλικού κόσμου. Αναμφίβολα, πάντως, αυτό το καταφέρνει και μέσω της συγγραφής, που λειτουργεί για εκείνον θεραπευτικά και βασανιστικά μαζί. Αλλά όπως και ο ίδιος ισχυρίζεται :
«Παρατήρηση, σκέψη και καταγραφή. Αυτή είναι η μέθοδος που τελειοποιώ μέρα με τη μέρα. Η ονειροπόληση και η περισυλλογή ως άμυνες στην παράλογη και διαρκή χυδαιότητα του υλικού κόσμου».
https://www.debop.gr/deBlog/de-book/d...
Το 1998, μετά την έκδοση του πρώτου του βιβλίου «Βρώμικη τριλογία της Αβάνας», που είναι σε όλους πια γνωστό, ο Πέδρο Χουάν Γκουτιέρεζ περιοδεύει για την προώθησή του στην Ευρώπη. Παραθέτει, λοιπόν, σε αυτόν τον ταξιδιωτικό χάρτη ημερολογιακού χαρακτήρα, μεγάλα κομμάτια του εαυτού του.
Κουβαλώντας πάντα μέσα του την Κούβα, όντας ωμά ρεαλιστής, με την μπουκοφσκική του ματιά, αλλά και τη δημοσιογραφική και ψυχογραφική του ταυτότητα, αποδίδει γλαφυρά και σαρκαστικά μια Ευρώπη που όσο και αν την αγαπάει σε κάποια σημεία, προσπαθεί μάλλον να την απορρίψει και δεν την αισθάνεται ως το πιο φιλόξενο και αγαπημένο του μέρος του κόσμου.
Μαδρίτη, Βαλένθια, Πάντοβα, Βερολίνο, Αμβούργο, Δρέσδη, Βόννη, Λειψία, Ερφούρτη, Βασιλεία και Άμστερνταμ, είναι κάποιοι από τους σταθμούς του συγγραφέα, όπου ξετυλίγονται ιστορίες σαν και αυτές που θέλει να αποτυπώσει στα βιβλία του. Ιστορίες απλών ανθρώπων, ιστορίες μέσα σε βιβλιοπωλεία και μουσεία, ερωτικές περιπτύξεις, καταχρήσεις, παρεξηγήσεις και προσπάθειες ψυχολογικής και σωματικής ένωσης ανάμεσα σε ανθρώπους που δεν έχουν άφθονο χρόνο μπροστά τους.
Πράγματι, ο Γκουτιέρεζ πραγματοποιεί θαρραλέα και ειλικρινή απόπειρα να απογυμνώσει τον εαυτό του και να μιλήσει για τις πληγές, τις αδυναμίες, τις φαντασιώσεις, τα ψυχολογικά κενά και τους πόθους του. Βέβαια, αυτό που χαρακτηρίζει κυρίως την αφήγησή του είναι η απόλαυση της μοναξιάς του. Αυτό που πολλοί ονομάζουν μοναχικότητα.
Εξάλλου, δεν είναι λίγες οι φορές που ο συγγραφέας νιώθει ότι η εσωτερική του γαλήνη προέρχεται από την υπεύθυνη διαχείριση μονάχα του εαυτού του. Με άλλα λόγια, η οποιαδήποτε σχέση, συναισθηματική ή καθαρά σεξουαλική, καταντάει για εκείνον τελικά ως ένα βάρος, το οποίο θέλει να πετάξει από πάνω του. Συγκεκριμένα, όταν καταφέρνει και πετάει το βάρος από πάνω του, τότε είναι που νιώθει την ολοκλήρωση της ελευθερίας. Ίσως έτσι μπορεί και ξεφεύγει από τη ματαιότητα του υλικού κόσμου. Αναμφίβολα, πάντως, αυτό το καταφέρνει και μέσω της συγγραφής, που λειτουργεί για εκείνον θεραπευτικά και βασανιστικά μαζί. Αλλά όπως και ο ίδιος ισχυρίζεται :
«Παρατήρηση, σκέψη και καταγραφή. Αυτή είναι η μέθοδος που τελειοποιώ μέρα με τη μέρα. Η ονειροπόληση και η περισυλλογή ως άμυνες στην παράλογη και διαρκή χυδαιότητα του υλικού κόσμου».
December 19, 2024
Es la primera obra que tengo la oportunidad de leer de este autor cubano. Llegó a mí por simple casualidad y me atrapó desde el inicio. La forma en que está contada, en un solo gigantesco párrafo, me pareció curiosa, casi minimalista, como si el autor escupiera todo en el papel para luego someterlo a un casi nulo proceso de edición. Esto, por supuesto, juega tanto en contra como a favor de la narrativa que plantea. Pero, al ser una narración de memorias, encuentro un tesoro en la intimidad que describen sus palabras. La obra es sólida cuando el protagonista se toma el tiempo de contarnos los dramas que vivió como cubano, migrante, exiliado, y cuando detalla los contextos sociopolíticos que lo rodean. Las excentricidades persiguen a este individuo, aunque también parece que él va tras ellas, y termina siempre involucrándose con personas cuya moral y salud mental cuestiona.
Sin embargo, este repaso de un fragmento de la vida del autor sufre de una verborrea que a veces desconecta una cosa de la otra, como cuando alguien siente la necesidad de hablar de numerosos temas al mismo tiempo y termina, sin querer, diciendo nada. Él juega con el *flashback* para que entendamos la raíz de su personalidad, que mucho tiene que ver con su experiencia como cubano, pero en ocasiones la historia pierde ritmo cuando se desborda de información que no siempre aporta a la experiencia que vive el protagonista en la línea temporal principal.
Siempre disfruto leer lo que un escritor tiene que expresar sobre la vida de artista, sobre sus procesos creativos y sobre sus demonios. Por ende, encontré en esta obra pasajes que marcaron una línea de pensamiento interesante: “No se puede jugar demasiado tiempo con los sentimientos. En el fondo no éramos tan duros ni tan animales como queríamos ser”. Lo más potente de esta historia es la forma en que está escrita, no tanto lo que se cuenta. La última de sus interacciones con una de las muchas personas que lo ayudan, pero de las que se harta, Patrizzia, cierra su experiencia en Europa con una estocada de realidad y lo ayuda a replantearse qué es lo que quiere construir como escritor. Surge, entonces, el cuestionamiento de quién es o lo que quiere. Al final, esta soledad que caracteriza al autor/protagonista es el elemento clave que usa como motor para hacer lo que le da la gana, triunfar, con dolor, en lo que hace, y conseguir la independencia para navegar su propia existencia.
April 26, 2021
Μετά την πρώτη του εκδοτική επιτυχία με την Τριλογία της Αβάνας, ο Pedro Juan Gutierrez περιοδεύει για λίγους μήνες στην Ευρώπη του 1998.
Με αφορμή την παραμονή του στην Μαδρίτη αλλά και τις εξορμήσεις του στην υπόλοιπη Ισπανία αλλά και στην Γερμανία και στην Ιταλία, τις οποίες αναπολεί χρόνια αργότερα, κάνει μια βουτιά στις αναμνήσεις του.
Και παίρνει μαζί του κι εμάς. Στην Ευρώπη αλλά και στην Κούβα.
Μια βόλτα γεμάτη αλκοόλ, τσιγάρα, σεξ (#obviously) αλλά και σκέψεις για την ζωή και τον θάνατο, για την πορεία του πολιτισμού, του καπιταλισμού, του κόσμου όλου.
Σε αυτό το βιβλίο του είναι πιο ώριμος και πιο συγκροτημένος από ποτέ, αν και οι ιστορίες συνεχίζουν να κινούνται στα άκρα που μας έχει συνηθίσει.
Τελικά, μπορεί να λένε ότι είναι ο Bukowski της Κούβας. Είναι όμως πολύ πιο πραγματικός από την μποέμ περσόνα του Αμερικανού. Είναι μέρος της χώρας του και του πολιτισμού του. Και αυτή την αλήθεια την διαπιστώνει πολύ έντονα κανείς σε αυτό του το βιβλίο.
Για να αντιγράψω τα ίδια του τα λόγια:
"Είναι αδύνατο να ξεφύγεις. [...] Είναι εύκολο να μεταφέρεις τη φυσική σου υπόσταση σε άλλο μέρος. Αλλά δεν μπορείς να ξεφύγεις. Η μνήμη είναι πάντα εκεί και παίζει βρώμικο παιχνίδι".
Με αφορμή την παραμονή του στην Μαδρίτη αλλά και τις εξορμήσεις του στην υπόλοιπη Ισπανία αλλά και στην Γερμανία και στην Ιταλία, τις οποίες αναπολεί χρόνια αργότερα, κάνει μια βουτιά στις αναμνήσεις του.
Και παίρνει μαζί του κι εμάς. Στην Ευρώπη αλλά και στην Κούβα.
Μια βόλτα γεμάτη αλκοόλ, τσιγάρα, σεξ (#obviously) αλλά και σκέψεις για την ζωή και τον θάνατο, για την πορεία του πολιτισμού, του καπιταλισμού, του κόσμου όλου.
Σε αυτό το βιβλίο του είναι πιο ώριμος και πιο συγκροτημένος από ποτέ, αν και οι ιστορίες συνεχίζουν να κινούνται στα άκρα που μας έχει συνηθίσει.
Τελικά, μπορεί να λένε ότι είναι ο Bukowski της Κούβας. Είναι όμως πολύ πιο πραγματικός από την μποέμ περσόνα του Αμερικανού. Είναι μέρος της χώρας του και του πολιτισμού του. Και αυτή την αλήθεια την διαπιστώνει πολύ έντονα κανείς σε αυτό του το βιβλίο.
Για να αντιγράψω τα ίδια του τα λόγια:
"Είναι αδύνατο να ξεφύγεις. [...] Είναι εύκολο να μεταφέρεις τη φυσική σου υπόσταση σε άλλο μέρος. Αλλά δεν μπορείς να ξεφύγεις. Η μνήμη είναι πάντα εκεί και παίζει βρώμικο παιχνίδι".
April 6, 2022
«Έχω ανάγκη να έχω τα δυο μου πόδια σε δυο βάρκες. Αυτή η αίσθηση αμφισημίας είναι ένας τρόπος επιβίωσης. Ίσως γράφω μόνο και μόνο για να αποφύγω το ταξίδι στο κέντρο της κόλασης».
Πρώτη γνωριμία με τον Πέδρο Χουάν κι ένα βιβλίο ημερολόγιο επιβίωσης. Ακριβώς όπως το λέει ο τίτλος. Δυνατές στιγμές του από ταξίδια του στην Ευρώπη, αυτός ο λατίνος Μπουκόφσκι καταγράφει εμπειρίες με ποτά, ξενύχτια, γυναίκες, γνωριμίες με όχι συνηθισμένους ανθρώπους και περιστατικά εκτός ορίων της κλίμακας του απίθανου ή περίεργου ή εξωλογικού. Μου άρεσε που με μεγάλο κυνισμό αναφέρθηκε συχνά στη βιομηχανία προώθησης ενός βιβλίου, κάπως εντονότερα απωθητική όταν προέρχεσαι από μια χώρα με ταραχώδη πολιτική ζωή, και λάτρεψα αυτήν την ωδή στη μοναξιά με την οποία μας άφησε στις τελευταίες γραμμές: «Αυτή η μοναξιά με δυνάμωνε και μ’ έκανε να νιώθω καλά, επειδή εκεί ήμουν ο μοναδικός υπεύθυνος για τη ζωή μου. Κάθε λεπτού της ζωής μου. Είναι μια αίσθηση που μου δίνει δύναμη».
Πρώτη γνωριμία με τον Πέδρο Χουάν κι ένα βιβλίο ημερολόγιο επιβίωσης. Ακριβώς όπως το λέει ο τίτλος. Δυνατές στιγμές του από ταξίδια του στην Ευρώπη, αυτός ο λατίνος Μπουκόφσκι καταγράφει εμπειρίες με ποτά, ξενύχτια, γυναίκες, γνωριμίες με όχι συνηθισμένους ανθρώπους και περιστατικά εκτός ορίων της κλίμακας του απίθανου ή περίεργου ή εξωλογικού. Μου άρεσε που με μεγάλο κυνισμό αναφέρθηκε συχνά στη βιομηχανία προώθησης ενός βιβλίου, κάπως εντονότερα απωθητική όταν προέρχεσαι από μια χώρα με ταραχώδη πολιτική ζωή, και λάτρεψα αυτήν την ωδή στη μοναξιά με την οποία μας άφησε στις τελευταίες γραμμές: «Αυτή η μοναξιά με δυνάμωνε και μ’ έκανε να νιώθω καλά, επειδή εκεί ήμουν ο μοναδικός υπεύθυνος για τη ζωή μου. Κάθε λεπτού της ζωής μου. Είναι μια αίσθηση που μου δίνει δύναμη».
January 29, 2024
Me gusta mucho todo lo que escribe Pedro Juan. Tiene un estilo muy particular y característico, parece que las ideas brotan de su cabeza sin seguir a veces un orden lógico. Hay algo en su forma de narrar las cosas que me engancha pagina tras pagina y no puedo parar. Aunque debo reconocer que quizás se me ha hecho un poco cuesta arriba un libro de 170 paginas escrito sin puntos aparte, se me complicaba un poco a la hora de volver a la lectura cuando paraba, necesitando retomar el texto unas cuantas páginas antes para coger de nuevo el hilo de la historia. Creo que seguiré leyendo sus libros para ver que más me voy encontrando!
September 11, 2021
Πέθανα από βαρεμάρα! Βλαστήμησα την ώρα και τη στιγμή που το άρχισα. Αυτό που όλοι οι Λατινοαμερικάνοι γράφουν για τις κραιπάλες τους, τις πουτάνες τους, και τις πείνες τους και νομίζουν ότι μεταμορφώνονται σε Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες κάποτε πρέπει να το συζητήσουμε. Όχι. Δεν μου άρεσε. Φλυαρίες από την αρχή μέχρι το τέλος με περιγραφικές ακρότητες σε σημεία για να προκαλέσουν μετά βίας το ενδιαφέρον. Με το ζόρι τα δύο αστέρια στη βαθμολογία.
December 2, 2021
Una novela divertidísima sobre las aventuras de Gutiérrez a lo largo de La Habana y Europa. Más allá de las semejanzas con Bukowski y los pasajes de realismo sucio, sí considero hay una forma clara de expresar una forma de vida/escritura que logra explicar en la novela.
Tiene una extensión justa para no caer en temas que pueden llegar a ser repetitivos a lo largo de su obra. Si es la primera vez que van a leer algo del autor, lo recomiendo ampliamente.
Tiene una extensión justa para no caer en temas que pueden llegar a ser repetitivos a lo largo de su obra. Si es la primera vez que van a leer algo del autor, lo recomiendo ampliamente.
June 7, 2020
Sin mayor pretensión que la sinceridad, el autor nos entrega una obra cruda y sincera. De sencilla lectura, como arco que tensa la cuerda, la narración se desarrolla entre crudeza y fuerza. Sin mayor amargura que el deseo de seguir leyendo, este libro me encantó : etéreo, preciso y sincero. Flecha que desgrana el aire y arde en ecuánime elegancia.
August 27, 2021
Me gustan mucho los libros de Pedro Juan porque me hacen reflexionar sobre cosas que no me pasan, me gusta sentir que entiendo o me acerco a generaciones distintas que vienen de diferentes lugares, y eso me pasa con los libros de Pedro Juan :)
August 27, 2023
Το βιβλίο διαβάζεται σαν νερό, όπως κυλάει και η γραφή του Gutiérrez. Περίπλοκο μέσα στην απλότητά του. Με μια βαθιά ευαισθησία μέσα στη σκληράδα του.
"... Για εμένα έτσι λειτουργεί η ζωή: Don't compete. Play."
"... Για εμένα έτσι λειτουργεί η ζωή: Don't compete. Play."
December 5, 2023
¡Uf, qué decepción! Creo que este librito pudo haber sido más pequeño pues no se compara nada a la «Trilogía sucia». Es más, no tiene la fuerza creativa suficiente y cuesta mantenerse enganchado hasta la última página. Desde el segundo capítulo va en picada.
January 6, 2024
Απλό και ορμητικό. Το διαβάζεις πολύ εύκολα και γρήγορα. Σημειώσεις, σκόρπιες σκέψεις, βιώματα, μικρές ιστορίες. Μοναξιά, πόνος, θλίψη, αλκοόλ, σεξ, εξάρτηση ουσιών, όλα αυτά συνοπτικά στο ταξίδι του συγγραφέα στην Ευρώπη το 1998 και αρχές του 1999.
October 26, 2020
Se agradece la sinceridad y fluidez del relato, pero todo esto bien pudo haberse quedado en un post de blogspot, ¿no?
July 1, 2021
Voy a leer todos sus libros antes de que me muera.
July 7, 2021
Thompson meets Kerouac meets Bukowski; all the cliches of Latin emigres, tortured artists and sex, drugs and... Bach. Boring, boring, boring
March 5, 2022
¡Frenético! Un párrafo de 170 páginas lleno de historias que convencen en lo biográfico. Culto y procaz, una delicia de combinación.
August 16, 2022
Hace ya muchísimo tiempo en que no leía a un libro así, que me hiciera querer leer más y más .
Un libro que me ipnorizara cómo hizo este libro.
Un libro que me ipnorizara cómo hizo este libro.
November 15, 2022
Easy to read, cheery life-story!
Displaying 1 - 30 of 33 reviews