"Χρονικό της Τουρκοκρατίας" χαρακτηρίζει ο συγγραφέας του το μνημειώδες αυτό έργο που καλύπτει δύο πολυσέλιδους τόμους της σειράς της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Οι Μαυρόλυκοι ξεπερνούν κατά πολύ το χρονικό: είναι το έπος και το πάθος ενός λαού που οραματίζεται την ελευθερία του κι αγωνίζεται γι’ αυτήν. Ο Θανάσης Πετσάλης – Διομήδης προσέφερε με τους Μαυρόλυκους μία από τις αρτιότερες συνθέσεις της νεότερης αφηγηματικής λογοτεχνίας μας.
Οι Μαυρόλυκοι αποτέλεσαν σταθμό στα ελληνικά γράμματα. Η Ακαδημία Αθηνών βράβευσε το έργο κατά την πανηγυρική συνεδρία της 24ης Μαρτίου 1950 και απέδωσε επιγραμματικά το μέγεθός του: "Εδώ η τέχνη και η Ιστορία σφικτά χειροκρατούμεναι παρουσιάζουν ως εν πανοράματι τας περιπετείας του Γένους".
Τελείωσα και τους τρεις τόμους με το λάπτοπ στο πλάι, αναζητώντας κάθε λίγο και λιγάκι πληροφορίες για τα πρόσωπα και τα γεγονότα. Όλα εξαιρετικά ενδιαφέροντα για μια περίοδο που γνωρίζουμε ελάχιστα, ο συγγραφέας έχει κάνει μεγάλη έρευνα. Το πρόβλημα είναι τα πρόσωπα, μονοδιάστατα, δεν γίνονται αληθινοί λογοτεχνικοί χαρακτήρες, παραμένουν απλοί φορείς των ιδεών του συγγραφέα περί έθνους, γένους, ελευθερίας, στάσης των Ευρωπαίων, κλπ, με λίγες εξαιρέσεις, ενώ οι περιγραφές τοπίων, πόλεων και καθημερινών συνηθειών ζωντανεύουν. Υπάρχουν σκηνές με πολύ ενδιαφέρον, άλλες που επαναλαμβάνουν το ίδιο μοτίβο ιδεών και πράξεων, τόσο που τελικά δημιουργείται μια εντύπωση θεάτρου σκιών με τίτλους όπως: «Το παιδομάζωμα», «Η πολιορκία του Χάνδακα», «Ο Μοροζίνης βομβαρδίζει την Ακρόπολη», κλπ κλπ, έως τη δολοφονία του Ρήγα Φεραίου, και στο βάθος κάθε τόσο ο αχός κάποιας μάχης πλησιάζει και απομακρύνεται σαν τα ηχητικά εφέ του περί ου ο λόγος θεάτρου. Ωστόσο δεν παύει η τριλογία να είναι από τα λίγα βιβλία που προσπαθεί κάπως να περιγράψει την περίοδο της Τουρκοκρατίας, οπότε αξίζει τον κόπο.