Japan. Schetsen uit het leven

by Luk Van Haute

Weg van de veralgemeningen en voorbij de clichés schetst japanoloog Luk Van Haute een beeld van de Japanse samenleving, die veel diverser is dan sommigen willen doen geloven. Aan de hand van ruim dertig jaar persoonlijke ontmoetingen, ervaringen en belevenissen laat hij zijn licht schijnen over hoe Japanners omgaan met buitenlanders, met de buurlanden, met minderheden, met het oorlogsverleden, met de rol van de keizer, met uitstekende spijkers. Heen en terug in de tijd neemt Van Haute ons mee van het barre noorden naar het tropische zuiden, van de metropool naar de gebieden getroffen door aardbevingen en tsunami's, van de universiteit naar de legerbasis, van de subculturen naar de sumoring, van de daklozen naar de superrijken.

Genres: Japan, Nonfiction, Asia

320 pages, Paperback

First published April 30, 2019

About the author

Luk Van Haute (Dendermonde, 1963) deed onderzoek aan de Universiteit van Tokio en doceerde Japanse taal en cultuur aan de universiteiten van Leiden, Leuven en Gent. Hij behaalde zijn doctoraat met een proefschrift over Nobelprijswinnaar Kenzaburo Oë. Voor de door hem samengestelde bundel Liefdesdood in Kamara en andere Japanse verhalen ontving hij de Filter Vertaalprijs. Hij schrijft al ruim dertig jaar over Japan voor diverse kranten en tijdschriften. In 2025 verschijnt zijn boek Trein naar Kamakura.

Reviews

[Laurent De Maertelaer · Rating 4 out of 5]

Bijzonder leerrijk boek waarin Van Haute vertrekkend van zijn persoonlijk verhaal de vigerende clichés over Japan doorprikt. Vlot geschreven, onderhoudend en vaak grappig.

[Jan · Rating 2 out of 5]

Met alle goede intenties vandien, slaagt Van Haute er niet in de lezer te boeien, noch die clichés over Japan (waar hij het bij de introductie over heeft) de wereld uit te helpen. Hij kondigt wel degelijk aan dat hij Japan zal schetsen op basis van zijn eigen belevenissen, maar die schetsen monden al snel uit tot een dagboek van zijn verblijven in het land. Veel banale gebeurtenissen en namen die wellicht voor Luk fijne herinneringen oproepen, maar voor de lezer van geen enkel nut zijn in het punt dat hij wil overbrengen. En ja dat punt, dat gaat wel vaker verloren in de minder interessante passage's van het boek. Een groot deel gaat over de tijd die Luk doorbracht in de filmindustrie: de projecten waar hij aan werkte, de mensen die hij ontmoette, de kleine klusjes die hij moest klaren. Voor een filmliefhebber, met een specifieke interesse in Aziatische cinema, zit er misschien wel wat in die passage's, maar voor de rest is het worstelen met eindeloze namen die je al even snel vergeet als je ze gelezen hebt. Het is ook hier dat het boek zijn grootste zwaktes blootlegt: de auteur komt wel degelijk in de meest waanzinnige situaties terecht. En toch beschrijft hij dat alles met een stoïceinse afstandelijkheid dat je er onberoert over leest, en pas enkele zinnen later bedenkt hoe opmerkelijk die gebeurtenis wel was.

Een gemiste kans die toont dat de man een ervaringsdeskundige is bij uitstek, maar geen voeling heeft als verhalenverteller.

[Dieter Maerschand · Rating 4 out of 5]

3.5☆ Aangenaam en vlot leesbaar boek. Verwacht geen diepte analyse maar, cfr de titel, schetsen waarbij de auteur met als aanknopingspunt zijn eigen wedervaren en ontmoetingen zijn indrukken weergeeft weg van de clichés die over Japan bestaan.

[Naomi · Rating 2 out of 5]

Het is een moeilijk boek om te beoordelen. Er zaten namelijk veel interessante onderwerpen en thema’s in, vooral de politieke stromingen en het stuk over sumo spraken me erg aan. De hoofdstukken over de filmindustrie vond ik daarentegen minder boeiend. Echter, vond ik de hoofdstukken vaak te lang. Niet elk detail voegde iets waardevols toe, wat ervoor zorgde dat het lezen soms droog, traag en saai werd. Zonde, want ik zag zeker potentie in het boek. Voor iemand met veel interesse in de Japanse cultuur is het nog wel de moeite waard om op te pakken, maar verder zou ik het niet aanraden. De laatste 50 pagina’s heb ik zelf meer gescand dan echt gelezen, omdat het toch een beetje van hetzelfde bleef. Zonde!

[Mimi · Rating 3 out of 5]

I consider this book as a narrative of occurrences that took place in the life of the author. Through these stories, as a reader, one becomes vaguely acquainted with the identity of Japan: its controverses, its stereotypes, the struggles & challenges of the Japanese population, snapshots of the main historical events that still today leave a mark on the people & define their daily lives. At the same time, the author travels thru Japan to multiple places. The descriptions do not add touristic value. But they do add inside information & value particularly to those people who already visited Japan. Providing glimpses of recognition. The descriptions provide small bits of add-on information that colour the book by local pecularities.
Last but not least, since the author is a professional translator, highly active in the movie industry, and has also a track record of translations of world famous Japanese writers, the reader can detect many references on Japanese movies and Japanese literature. The latter being the most interesting to myself.
This book is not a romance, nor novel, it is narrative.
One remark: I do find the author highlighted more the rather negative aspects of the Japanese society (their duality), than the positive aspects. I would have preferred a more balanced view. I have visited Japan several times as a tourist. I value particularly the “sense of refined” beauty in their traditions and their women. Almost zero criminality in a city of 40 million people. The discipline. The regard & respect towards their elder people. It would be hard to imagine that all these are just fake impressions.
Good book - but if one has never visited Japan before, this book might miss its purpose. I think it is more directed at people whom already have had some Japanese experiences.
Nonetheless, the book made me sufficiently curious to want to read another referenced book by Luk i.e. Liefdesdood in Kamara & other Japanese stories.

[Kobe · Rating 4 out of 5]

Van dit boek genoten voor ik op reis ging naar Japan. Samenbundeling van de ervaringen van de auteur in Japan, zeer leerrijk. Leuk om door de ogen van een Belg Japan te leren kennen, moet een leerrijk avontuur geweest zijn om daar te wonen/werken. Geschreven in een ietwat ongewone structuur voor mij, maar van genoten!

[Indeherberg Dennis · Rating 4 out of 5]

Een kleine inkijk in het leven van iemand die (min of meer per ongeluk) in Japan is verzeild geraakt. Sommige stukken waren goed tot zeer goed, andere onderwerpen konden mij iets minder bekoren. Af en toe grappige situaties die het leestempo deden versnellen. Aanrader!

[Peter Boot · Rating 4 out of 5]

Heel interessant boek. De centrale stelling is dat de Japanse cultuur niet zo bijzonder is als wij graag denken en de Japanners zich graag presenteren. Maar het boek is geen betoog, het is vooral een verslag van Van Haute's ervaringen in Japan. Hij heeft er gewoond en gewerkt als student, als assistent van een filmproducer, als tolk en vertaler en als echtgenoot van een Japanse vrouw. Uit alles blijkt zijn enorme kennis van het land, de taal en de cultuur.
Het boek is verdeeld in vier delen. Het eerste deel vertelt over Van Haute's eerste jaren in Japan, die samenvielen met een economische boom. De andere delen zijn thematisch en behandelen de mythe van de Japanse monocultuur, de strijd om de Japanse ziel (in grote lijnen gaat het daar om autoritarisme, nationalisme en verering van de keizer versus moderniteit), en de strijd met de natuur, waar het gaat om de omgang met aardbevingen en de tsunami. Deze laatste stukken hebben meer het karakter van reportages.
Van veel onderwerpen heb je als krantenlezer al wel gehoord (de gifgas-aanval in de metro, de reactor in Fukushima, het opkomend nationalisme). Maar dankzij dit boek, dat tegelijk persoonlijk en informatief is, kun je die gebeurtenissen en ontwikkelingen veel beter plaatsen.

Dames en heren van Lannoo (de uitgeverij): in een boek dat zo veel namen en termen bevat, dat zo rijk en informatief is, mag een index niet ontbreken. Ik zou er graag een paar euro extra voor betalen. Maar als het te duur is om die aan het boek toe te voegen, plaats hem dan op een website.

[Joris Vankerschaver · Rating 4 out of 5]

Ik heb het boek in één keer uitgelezen. Het boek is een van de weinige dat verder gaat dan typische toeristische anecdotes en stereotypes over Japan (de gouden tempel! het lekkere eten! de conformistische salarymen!) en via de belevenissen van de schrijver over 30 jaar een beeld schetst van een complexe samenleving. Wat het boek zo bijzonder maakt is dat het bijna volledig opgebouwd is uit de persoonlijke verhalen van de schrijver die, via de bubbel over de lost decade tot nu, het land bijzonder goed kent. Het is moeilijk om zo'n perspectief te vinden in het Nederlandse taalgebied en zelfs in vergelijking met het buitenland, waar er meer Japan-expertise te vinden is, is het een uniek boek.

Ik zou het boek aanraden aan iedereen die geïnteresseerd is in een diepere kijk op Japan. Misschien ben je er al geweest, of lees je de boeken van Haruki Murakami, en wil je wel eens weten hoe het dagelijkse leven er min of meer uitziet. Het boek is mooi complementair met "Bending Adversity" van David Pilling, dat een meer veelomvattend beeld schetst (politiek, geschiedenis, ...).

[Tomas · Rating 4 out of 5]

Na een reis naar Japan stootte ik per toeval op dit boek van Luk Van Haute. Geïntrigeerd door zijn persoonlijke band met het land en de belofte dat het boek de clichés over Japan doorprikt, besloot ik het aan te schaffen.

En ik heb het me nog geen enkel moment beklaagd. 'Japan. Schetsen uit het leven' geeft een intrigerende kijk op de maatschappij, politiek, economie, religie, ... van het land.

Een absolute aanrader voor al wie verder wil kijken dan de maar al te rooskleurige en ongenuanceerde omschrijvingen in reisgidsen, op sociale media, blogs of andere media.

[Benny · Rating 2 out of 5]

Luk Van Haute is Japankenner en literair vertaler (o.a. van Haruki Murakami) en publiceerde in 2019 deze “schetsen” uit zijn leven, over Japan, maar vooral over zijn eigen avonturen daar.

Ik las het boek om meer van Japan te snappen, maar dat is niet de goede insteek. De hoofdstukken over sumo en over de (politieke) rivaliteit tussen Oë en Mishima zijn boeiend, maar de hoofdstukken over Luks avonturen in de filmwereld vond ik te “niche” en de hoofdstukken over zijn eerste stappen in Japan lijken gedateerd.

Japan gaat meer over Luk Van Haute dan over Japan.

[Reinier · Rating 4 out of 5]

Een interessante inkijk in het leven van een buitenlander in Japan. De Japanse mythe wordt in ieder geval terecht ontkracht. Geen land is een geheel en geen land kent een monocultuur.

[Daisy Denolf · Rating 5 out of 5]

Geeft een goed inzicht in de Japanse samenleving, weg van de veralgemeningen en clichés. Leest als een trein. Boeiend.

[Tom D'Hauwer · Rating 4 out of 5]

Warm aanbevolen, voor wie een relativerende kijk op het land wenst!

[Tim Verstraete · Rating 4 out of 5]

Relaxed read about the author's impressions on Japan and the Japanese culture. Fun to read and interesting. I will try some of his translations to Dutch from some of the Japanese books / authors.

[Mackie · Rating 1 out of 5]

Gestopt na 120 blz. Slechts één opmerking: Een goede vertaler is niet noodzakelijk een goede schrijver.

[Leo van Hove · Rating 2 out of 5]

Haalt amper het niveau van een weekendbijlage van een krant, de schrijver verliest zich voortdurend in nietszeggende anekdotes. De enkele boeiende pagina's bevinden zich op het eind van het boek.

[Katia · Rating 3 out of 5]

Gestopt met lezen, niet wat ik nodig had.

[Mike · Rating 3 out of 5]

Ok.

[Jos Deroo · Rating 3 out of 5]

Een aparte kijk op het hedendaagse Japan. Wel iets te veel referenties naar Japanse film (de auteur is zelf betrokken bij het filmmaken) waar je als leek weinig aan hebt.

[K. · Rating 2 out of 5]

saai. veel over de filmwereld waar de auteur blijkbaar werkzaam in was. valt tegen

[Sandra · Rating 5 out of 5]

Luk Van Haute schrijft uitgebreid en met veel plezier over de mensen en plaatsen die hij heeft leren kennen en situaties waarin hij is beland, en zet alles meteen in breder perspectief. Goed geschreven en heel inspirerend, geweldig boek dus! Hopelijk volgen er meer!!

[Anaïs · Rating 3 out of 5]

Heel interessante lectuur over het Japan van de laatste 30 jaar. Het echte Japan en niet de opgehemelde versie.