Falaka

by Ahmet Râsim

Paperback. 12,50 / 19,50 cm. In Turkish. 118 p. Eserlerinde Istanbul Türkçesinin bütün güzelliklerini yansitan Ahmet Râsim, Falaka adli bu yapitinda çocuklugunun mahalle mekteplerini ve Darüssafaka'daki anilarini usta gözlem gücü ve renkli üslubuyla okurlarina sunar. Eseri yayima hazirlarken hiçbir sadelestirme yapilmayip o sümbül kokan Istanbul Türkçesine hiç dokunulmamis, okuyucuya anlama kolayligi saglamak amaciyla eserin sonuna bugün sik kullanilmayan kelime ve terkiplerin anlamlarini içeren bir sözlük eklenmistir.

Genres: Turkish Literature, Turkish, Fiction

116 pages, Paperback

First published February 24, 2020

About the author

Ahmet Rasim was born in Istanbul in 1864. He was a graduate of the Darüşşafaka High School. After graduation he worked as a civil servant for a short time.Then he involved in journalism and published books.He also translated some literary work and produced songs.He worked for numerous publications, including Tercüman-ı Hakikat, Saadet, İkdam, Sabah, Malumat, Servet, Servet-i Fünun, Tanin, Hak, and Tasvîr-i Efkâr.

Reviews

[Perihan · Rating 4 out of 5]

"...çocuk ne kadar küçük olursa olsun, kendisini döven eli, kendisini azarlayan dili ruhunda gelişmekte olan onuru için pek ağır bulur ve bu ele, dile karşı gizli bir düşmanlık beslemeye başlar."

"Dayak atıldığını izlemek de hemen hemen dayak yemektir."

Yazar kendi okul yılları hatıralarından yola çıkarak bu kitabı yazmış, ama öyle etkili yazmış ki, her bölüm gözümde canlandı, ayağa kalktı sanki.

Bence okurlar bazı kitapları hem gençken hem de çocuk sahibi olduktan sonra iki kez okumalı. Falaka kitabı, MEB 'nin tavsiyesi üzerine , bize okulda okutulmuş kitaplardan biriydi. Ben o zamanlar okurken ne hissettim onu dahi hatırlamıyorum;)
İki küçük çocuklu bir anne olarak kitabı bugün tekrar okuyunca, kitabın tesiri daha kuvvetli oldu bende.

Dayakla kimsenin adam olamayacağını çok güzel anlatmış kitap, aslında vermek istediği mesaj belki de şöyle:
"Bir kişi dayak yiyerek adam olmuşsa, o kişi dayağa rağmen adam olmuş, demektir."

[Nazife · Rating 3 out of 5]

Ahmet Rasim’in samimi dilini çok sevdim, tüm aile bireylerinin çocukluğunda kendisine yaklaşımını da. Ama falaka, dayak ile terbiye konusu beter!

[Ozge · Rating 4 out of 5]

Döneminin eğitim sisteminde kullanılan orantısız gücün bir çocuk gözüyle harika anlatımı. Yetişkinliğinde dahi atlatılamayacak izler ve travmalar bırakan bu engizisyondan bozma dayak ve işkence tekniklerinin ne kadar yaygın olduğunu, o zamanlar makbul karşılandığını ancak çocukların ruh sağlığında yarattığı sonucu harika anlatmış yazar. Keşke daha fazla insan tarafından daha erken dönemlerde dile getirilip bu saçmalık daha erken son bulsaymış.

[Fatoş · Rating 5 out of 5]

'Falaka' yazarın çocukluk döneminde yaşadığı eğitim süreçlerini kaleme aldığı bir kitap. O dönemlerde mekteplerde uygulanan cezalandırma sistemlerine dikkat çekiyor. Mektep hocalarının acımasızlığı ve vicdansızlığı, çocuklarda oluşan hoca korkusu, falaka ve dayak korkusu... kitabı okurken insanın içi burkuluyor.

[Ömer · Rating 4 out of 5]

Osmanlı'nın son yüzyılında çocukların okula yeni başlamalarını, mahalle mekteplerini vb. konu edinen anı türünde sayabileceğimiz bir eser. Yazarın Darüşşafaka yılları ile mahalle mektebi yılları karşılaştırılınca eğitimde yapılan reform çalışmalarını da görebiliyoruz.

[Sanemsrgz · Rating 3 out of 5]

Kitap güzeldi. Ama olaylar çok tekrarlanıyordu sanki. O yönü hoşuma gitmedi.

[Nursena Pancar]

Ahmet Rasim'in muntazam gözlem yeteneğiyle yazılmış, eğitimin ayrılmaz bir parçası olan zorlama ve korkunun iç yüzü anlatılıyor. Okurken aklıma sık sık Ali Ulvi Kurucu'nun dedesi ile olan eğitme ve öğretme esaslı anısı geldi. Içinde merhamet ve şefkat olmayan her durum karşı taraf için eziyet olur.

[أحمد جيو حسن · Rating 3 out of 5]

Yaklaşık bir ay önce, Suriyede bir öğretmenin öğrencisini dövdüğü olaya dair haber, eğitimde şiddet tartışmalarını alevlendirdi. Eski bir hocam bunu “disiplinin gereği” sayarken, kimileri çocuk haklarına açık bir saldırı olarak gördü. Bu tartışma, aslında Ahmed Râsim’in Falaka adlı eserinde yüz yıl önce dile getirdiği aynı sorunun yankısıdır: Ceza mı öğretir, yoksa korku mu susturur?

Ahmed Rasim, Osmanlı’nın son döneminde İstanbul’un gündelik hayatını büyük bir gözlem gücüyle aktaran bir yazar ve gazetecidir. Falaka, onun çocukluk yıllarına ve Osmanlı eğitim sistemine dair bir tür otobiyografik tanıklıktır. Eserde falaka, yani öğrencinin ayak tabanına atılan dayağın ötesinde, dönemin zihniyetini sembolize eder. Bilgiyi korkuyla, disiplini acıyla kazandırmaya çalışan bir sistem. Yazar, bu uygulamayı yalnızca fiziksel bir ceza olarak değil, kurumsal bir şiddet biçimi olarak tanımlar.

Ahmet Rasimin dili yer yer ağır Osmanlıca sözcüklerle örülüdür, ancak bu özellik metne tarihsel bir otantiklik kazandırır. Falaka sahneleri, yalnızca bedensel acıyı değil, küçük bir çocuğun onurunun nasıl kırıldığını da anlatır. Yazar, korkunun eğitime değil, boyun eğmeye yol açtığını gösterir. Çocuk dayağı yalnız bedeniyle değil, ruhuyla da hisseder. Bu yönüyle eser, geçmişin pedagojik yöntemlerini eleştiren güçlü bir toplumsal belgedir.

Bugün hâlâ bazı çevreler, ebeveynlerin çocuklarına saygı öğretmemesini gerekçe göstererek öğretmenin şiddete başvurmasını zorunluluk olarak savunuyor. Oysa bu yaklaşım, suçu çocuğa ve ailesine atarak asıl sorumluyu gizler. Modern eğitim anlayışı, cezalandırma yerine rehberlik, korku yerine iletişim temeline dayanır. Disiplin, korkutmakla değil, anlayış ve örnekle kazandırılır.

Eğitimin başarısı, okul ile aile arasındaki sağlıklı işbirliğine bağlıdır. Ebeveynlerin bilinçlendirilmesi, çocukların davranışlarını düzeltmede en etkili yoldur.

Falaka romanında Ahmet Rasimin bize göstermek istediği en önemli öğüt ise, geçmişin sadece acı bir hatırası değil, bugüne yöneltilmiş bir uyarıdır. Rasimin çocuk sesi bize hatırlatır: Gerçek öğretmen, sopasıyla değil, sabrıyla ve merhametiyle saygı kazanır. Şiddet geçici itaat yaratır; oysa sevgi, kalıcı öğrenmeyi doğurur.

[Atakan Korkmaz · Rating 4 out of 5]

İyi yazılmış bir eser, okuyucusuna anlattığı döneme dair, tarihi kaynaklardan çok daha akılda kalıcı ve zengin bir anlatım sunar. Şahsım adına bu tarz eserleri ve de hatta tarih bilimini enteresan kılan başlıca durumlardan bir tanesi, dönemin insanının kafa yapısına, ne düşünüp, gündelik hayatında ne yaşadığına ışık tutmasıdır. Ahmet Rasim’in bu eserinde kurgu açısından pek bir bütünlük olmamasına karşın anı tipinde oluşundan ötürü döneminin aile içindeki batıl inançlarını ve eğitim alanındaki bazı yanlışlarını işaret etmesi adına beğendiğim bir eser oldu. Buna karşın bölüm bölüm yazıldığından okuması kolay, akıcı bir kitap, özellikle son iki-üç bölümü epey hoşuma gitmişti.

[Gamby · Rating 4 out of 5]

Ahmet Rasim'in gözlem yeteneğinin müthiş bir hâlde ön plana çıktığı güzide bir eser. Kendisiyle ilk olarak Şehir Mektupları kitabında tanışmış biri olarak, sevenlerine bu kitabı da öneririm. Çocukluğuna dair anıların ortaya çıkardığı bu kitapta yazarın çıkarımları bir hayli dikkat çekici.

[Hüseyin Çötel · Rating 2 out of 5]

Gecelerim kadar begenmedim daha az duygusal daha resmi belgeselvari bir anlatimi vardi. Ama yine de o 19. yy vesikaligi olarak guzel kitap o donemdeki mektep anlayisini iyi anlatmis bircok mektep gezdigi icin.

[Mansur · Rating 4 out of 5]

Some of the stuff in the book was hard to swallow. What harsh treatments existed in the past. Who knows, maybe they still exist.

[Tugce · Rating 3 out of 5]

iyi

[afra · Rating 2 out of 5]

2★

[Mert · Rating 3 out of 5]

Puanım 3/5 (%55/100)

Ahmet Rasim'in otobiyografik eseridir. Çocukluk yıllarını anlatıyor ve okulda eğitimde kullanılan ceza yöntemi falakadan da bahsediyor zaten kitap adını oradan almış. Yazar eğitim sistemi başta olmak üzere birçok şeyi güzel ve etkili bir dille eleştiriyor. Genel olarak keyifli ve kolay bir okuma olsa da çok bayılmamıştım. O zamanlar biyografi/otobiyografi zorla okutuluyordu ondan kaynaklanmıştır diye düşünüyorum, notlarım böyle diyor en azından.

[Eylül Cevrem · Rating 4 out of 5]

osmanlı zamanındaki eğitimi aile yapısını ve çocuklara uygulanan şiddetin nasıl sonuçlandığını anlatan güzel bir kitaptı