What do you think?
Rate this book
Warum Feminismus gut für Männer ist
Viele Männer reagieren geradezu aggressiv auf Feminismus. Warum eigentlich? Leiden doch auch Männer unter den ungerechten Geschlechterverhältnissen, die sie selbst geschaffen haben: Sie bekommen häufiger einen Herzinfarkt als Frauen, begehen öfter Suizid, haben generell eine geringere Lebenserwartung. All das hat ganz wesentlich damit zu tun, dass sie sich immer noch an überkommenen Vorstellungen von Männlichkeit orientieren, möglichst viel arbeiten, Stärke und Durchsetzungsvermögen zeigen wollen. Gerade gegen solche einengenden Rollenerwartungen kämpft der Feminismus.
Jens van Trichts Buch wirft einen frischen Blick darauf, wie bestimmte Männlichkeitsvorstellungen toxisch wirken und was Männer tun können, um sich davon zu befreien. Ein leidenschaftliches Plädoyer für die freie Entfaltung von Talenten und Vorlieben eines jeden Menschen.
Jens van Trichts Buch wirft einen frischen Blick darauf, wie bestimmte Männlichkeitsvorstellungen toxisch wirken und was Männer tun können, um sich davon zu befreien. Ein leidenschaftliches Plädoyer für die freie Entfaltung von Talenten und Vorlieben eines jeden Menschen.
176 pages, Paperback
First published January 1, 2018
22 people are currently reading
456 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 37 reviews
January 28, 2019
Voor iemand die elk hoofdstuk wel een keer dropt dat hij vrouwenstudies heeft gedaan (als een van de eerste mannen!) is dit een opmerkelijk oppervlakkig en utopisch boek. Het is geen grote overdrijving om te stellen dat Van Tricht niet alleen bepleit dat een dogmatische en binaire perceptie van mannelijkheid een probleem is voor mannen (mee eens), maar dat het zo'n beetje het enige probleem is, en het probleem dat aan de basis ligt van alle anderen. Als je hem mag geloven is loskomen van een bepaalde normatieve opvatting bijna een soort spakuur, waar je verfrist en weer helemaal jezelf uit komt. Feminisme: omdat je het waard bent.
October 4, 2022
❞ اسمحوا لي الآن أن أوضح بشكل لا لبس فيه - ومن وجهة نظري - أن الشيء الذي يحتاج الرجال إلى تحرير أنفسهم منه هو المفاهيم السائدة لـ»الجندر» و»الأدوار الجندرية»، وهي الأدوار الاجتماعية المحددة لكل نوع، والنسوية هي سبيلهم إلى تحقيق ذلك. ❝
❞من الصعب أن تستيقظ ذات صباح وتجد أشخاصًا مثلك يحتلون ٨٠٪ فقط من جميع مواقع القوة والامتياز في العالم إذا كنت قد اعتدت على احتلالك ١٠٠٪ من تلك الوظائف. فليست المساواة شيئًا جيدًا إذا كنت معتادًا على عدم المساواة ❝
❞ جميع تلك المقالات تتبع نمطًا محددًا، ومن المهم أن نلاحظ أن كل هذه البحوث تبدأ بالتركيز على وجود الاختلافات بين الرجل والمرأة، ثم تستمر على هذا المنوال في كل شيء آخر، وبما أنها لا تهتم بإيجاد المتشابهات بين النوعين الاجتماعيين، فليس من المستغرَب أن كل الاختلافات يتم تأكيدها بسهولة.❝
❞ إذا كانت الاختلافات البيولوجية بين الرجال والنساء كبيرة للغاية، فكيف يمكن أن تكون تلك الاختلافات صغيرة للغاية في الدراسات الاجتماعية والنفسية بمختلف أنواعها؟ بمعنى آخر، لماذا نجد اختلافات كثيرة بين «الرجال»، واختلافات كبيرة بين «النساء» أكثر من الاختلافات بين الجنسين؟ ولماذا يوجد هذا التداخل الكبير في الصفات المشتركة بين الرجال والنساء؟ لماذا لا يكون كل الأولاد في فصل معين في المدارس من المتنمرين؟ لماذا لا ينتحر معظم المراهقين الذكور؟ لماذا يوجد آباء يرعون أبناءهم من الأساس؟ لا إجابات عن هذه التساؤلات. ❝
❞ يتقابل الرجال والحركة النسوية حينما يعاني الرجال مشكلات تسبب فيها رجال آخرون، إذ يعاني الرجال جميع أنواع المشكلات التي تتعلق بالذكورة، والرجل يسبب جميع أنواع المشكلات بسبب الذكورة وعندما يدرك الرجال أن النسوية والتحرر هما أمران لهما علاقة بهم أيضًا، سوف يكتشفون أن جميع أنواع المشكلات الأخرى التي يواجهونها في الحياة، مثل الإجهاد والمنافسة والإرهاق والشعور بالوحدة والاكتئاب والإدمان والقلق حول الأمور الحياتية والعنف وما إلى ذلك، مرتبطة بـالطرق التي تعلموا التصرف بها ويُعامَلون بها كرجال فلا تنشأ هذه المشكلات عن طبيعة الرجال، ولكن عن الطريقة التي يفسر بها المجتمع الذكورة ويشكل التوقعات والمعايير والمطالب الناشئة عنها ولهذا، فنحن في إمكاننا إيجاد حل من أجلهم. ❝
❞ إحدى الصور التي نحتاج إلى إلغائها من حياتنا هي الحرب بين الجنسين علينا أن نتخلص من فكرة أن الرجال والنساء بشكل جمعي، وكمجموعات أو حتى كأجناس، يتعاركون مع بعضهم بعضًا، وأن نتخلص كذلك من فكرة أن جنسًا آخر هو ببساطة «مختلف عنا»، وأن كلا الجانبين بحاجة إلى تعزيز هذه المفاهيم من خلال إبداء ملاحظات تقلل من الطرف الآخر وإطلاق نكات تسخر منه؛ فلتفكِّر في الحفلات، والحانات، ونادي كرة القدم، والبارات، والأحاديث في غرف خلع الملابس، ومقولة «الإخوة قبل العاهرات» لا وجود لحرب بين الجنسين إن الفكرة بغيضة وغير مثمرة ولا تؤدي سوى إلى انعدام الفهم والإحباط المتبادل، وإلى إضفاء الشرعية على جميع أنواع الظلم، وعلاوة على ذلك، فإنها تعزز فكرة أن جميع النساء متشابهون بطريقة أو بأخرى، وأن جميع الرجال متشابهون بطريقة أو بأخرى، مما يلغي أي مساحة للتنوع تسمح للأفراد بأن يكونوا مميزين ولا مثيل لهم. ❝
❞ إن واحدة من أكثر الصور تدميرًا في مجتمعنا الأبوي هي أن الرجال من المريخ والنساء من الزهرة إن هذه الصورة لا تكتفي بدعم فكرة أن الرجال والنساء يختلفون كثيرًا عن بعضهما في أرض الواقع، بل إنها تؤكد على أن الاختلافات بين جنس الرجال أنفسهم تكاد تكون منعدمة. ❝
❞ فالرجال الذين لا ينشغلون بإثبات أنهم رجال لن يسارعوا باستخدام العنف وبالنسبة للرجال الذين طوروا ما يُعَد صفات أنثوية، فإن اختيار اللجوء إلى العنف كطبيعة متأصلة في الرجال يختفي تمامًا، فهم متعاطفون ومراعون بشكل طبيعي، ويجدون أنه من الأسهل التواصل مع الآخرين. ❝
❞من الصعب أن تستيقظ ذات صباح وتجد أشخاصًا مثلك يحتلون ٨٠٪ فقط من جميع مواقع القوة والامتياز في العالم إذا كنت قد اعتدت على احتلالك ١٠٠٪ من تلك الوظائف. فليست المساواة شيئًا جيدًا إذا كنت معتادًا على عدم المساواة ❝
❞ جميع تلك المقالات تتبع نمطًا محددًا، ومن المهم أن نلاحظ أن كل هذه البحوث تبدأ بالتركيز على وجود الاختلافات بين الرجل والمرأة، ثم تستمر على هذا المنوال في كل شيء آخر، وبما أنها لا تهتم بإيجاد المتشابهات بين النوعين الاجتماعيين، فليس من المستغرَب أن كل الاختلافات يتم تأكيدها بسهولة.❝
❞ إذا كانت الاختلافات البيولوجية بين الرجال والنساء كبيرة للغاية، فكيف يمكن أن تكون تلك الاختلافات صغيرة للغاية في الدراسات الاجتماعية والنفسية بمختلف أنواعها؟ بمعنى آخر، لماذا نجد اختلافات كثيرة بين «الرجال»، واختلافات كبيرة بين «النساء» أكثر من الاختلافات بين الجنسين؟ ولماذا يوجد هذا التداخل الكبير في الصفات المشتركة بين الرجال والنساء؟ لماذا لا يكون كل الأولاد في فصل معين في المدارس من المتنمرين؟ لماذا لا ينتحر معظم المراهقين الذكور؟ لماذا يوجد آباء يرعون أبناءهم من الأساس؟ لا إجابات عن هذه التساؤلات. ❝
❞ يتقابل الرجال والحركة النسوية حينما يعاني الرجال مشكلات تسبب فيها رجال آخرون، إذ يعاني الرجال جميع أنواع المشكلات التي تتعلق بالذكورة، والرجل يسبب جميع أنواع المشكلات بسبب الذكورة وعندما يدرك الرجال أن النسوية والتحرر هما أمران لهما علاقة بهم أيضًا، سوف يكتشفون أن جميع أنواع المشكلات الأخرى التي يواجهونها في الحياة، مثل الإجهاد والمنافسة والإرهاق والشعور بالوحدة والاكتئاب والإدمان والقلق حول الأمور الحياتية والعنف وما إلى ذلك، مرتبطة بـالطرق التي تعلموا التصرف بها ويُعامَلون بها كرجال فلا تنشأ هذه المشكلات عن طبيعة الرجال، ولكن عن الطريقة التي يفسر بها المجتمع الذكورة ويشكل التوقعات والمعايير والمطالب الناشئة عنها ولهذا، فنحن في إمكاننا إيجاد حل من أجلهم. ❝
❞ إحدى الصور التي نحتاج إلى إلغائها من حياتنا هي الحرب بين الجنسين علينا أن نتخلص من فكرة أن الرجال والنساء بشكل جمعي، وكمجموعات أو حتى كأجناس، يتعاركون مع بعضهم بعضًا، وأن نتخلص كذلك من فكرة أن جنسًا آخر هو ببساطة «مختلف عنا»، وأن كلا الجانبين بحاجة إلى تعزيز هذه المفاهيم من خلال إبداء ملاحظات تقلل من الطرف الآخر وإطلاق نكات تسخر منه؛ فلتفكِّر في الحفلات، والحانات، ونادي كرة القدم، والبارات، والأحاديث في غرف خلع الملابس، ومقولة «الإخوة قبل العاهرات» لا وجود لحرب بين الجنسين إن الفكرة بغيضة وغير مثمرة ولا تؤدي سوى إلى انعدام الفهم والإحباط المتبادل، وإلى إضفاء الشرعية على جميع أنواع الظلم، وعلاوة على ذلك، فإنها تعزز فكرة أن جميع النساء متشابهون بطريقة أو بأخرى، وأن جميع الرجال متشابهون بطريقة أو بأخرى، مما يلغي أي مساحة للتنوع تسمح للأفراد بأن يكونوا مميزين ولا مثيل لهم. ❝
❞ إن واحدة من أكثر الصور تدميرًا في مجتمعنا الأبوي هي أن الرجال من المريخ والنساء من الزهرة إن هذه الصورة لا تكتفي بدعم فكرة أن الرجال والنساء يختلفون كثيرًا عن بعضهما في أرض الواقع، بل إنها تؤكد على أن الاختلافات بين جنس الرجال أنفسهم تكاد تكون منعدمة. ❝
❞ فالرجال الذين لا ينشغلون بإثبات أنهم رجال لن يسارعوا باستخدام العنف وبالنسبة للرجال الذين طوروا ما يُعَد صفات أنثوية، فإن اختيار اللجوء إلى العنف كطبيعة متأصلة في الرجال يختفي تمامًا، فهم متعاطفون ومراعون بشكل طبيعي، ويجدون أنه من الأسهل التواصل مع الآخرين. ❝
April 17, 2021
Fijn om te weten dat er witte, hetero, cismannen zijn als Jens van Tricht. Het zou eigenlijk normaal moeten zijn om je als man bezig te houden met feminisme, maar goed, dit laat maar weer eens zien dat we de lat veel te laag leggen voor cismannen.
December 8, 2018
Ontzettend duidelijk, helder, en vriendelijk opgeschreven. Een tip!
November 8, 2023
mens zíjn in plaats van man dóén
Dit boek is een aanrader over een complex, urgent en hartstikke relevant onderwerp. Wat heb ik lang gezocht naar een boek als dit. Het is Van Tricht gelukt om helder en goed gedocumenteerd uit te leggen waar ik in veel gesprekken met vrienden en bekenden vaak jammerlijk in faal, namelijk dat vrouwenemancipatie minstens evenveel gaat over vrouwen als over mannen, en niet alleen over witte heteromannen van middelbare leeftijd als oorzaak van alle ellende in de wereld maar juist ook over mannen die zelf ook behoefte hebben aan emancipatie. Dus niet een ‘nu-zijn-wij-aan-de-beurt-om-de-baas-te-spelen (en we zullen jullie krijgen) - vrouwenemancipatie’, maar een algehele herschikking van vrouw-man-verhoudingen voor beide genders. Van Tricht beschrijft zijn eigen ontdekkingstocht in dit terrein tijdens zijn studie vrouwenstudies en daarna. Op sommige momenten voel ik ontroering bij de herkenning van zijn verhaal (de onbegrijpelijke relatie tussen zijn afwezige vader en dominante moeder, hoezo kon hij niet vrienden zijn met vrouwen én heteroseksueel zijn). De relatief geringe omvang van ongeveer 150 pagina’s is misleidend: Van Tricht schrijft compact waardoor de informatiedichtheid van dit boek hoog is. De meeste informatie zit in de eerste helft (in de tweede herhaalt Van Tricht veel), dus het zou nog dunner kunnen zijn. Als extra geeft dit boek met de noten en leestips allerlei aanleidingen om verder te lezen en te studeren.
Aantekeningen voor mezelf gemaakt. Eén grote spoiler.
Deel van het probleem en van de oplossing
Van Tricht legt aan het begin wat begrippen uit. Geen overbodige luxe vind ik, het debat over vrouwen en mannen is al complex genoeg. Zo is sekse biologisch, gender cultureel. Hij wijst op een “eeuwig terugkerende discussie”: “Zijn mannen en vrouwen ‘gewoon’ gelijk of ‘nu eenmaal’ verschillend?” Daarvan afgeleid wordt gelijk meestal gedefinieerd als ofwel identiek ofwel gelijkwaardig. Feminisme is theorie en praktijk, het analysekader, de ideologie, het perspectief; emancipatie is “de praktijk van bevrijding en het werken aan gelijkheid en rechtvaardigheid.” Patriarchaat betekent mannen en mannelijkheid als menselijke norm te zien (antropocentrisch mensbeeld) en al het andere daaraan af te meten en hiërarchisch te ordenen. Het uitgangspunt van Van Tricht is dat het feminisme erop is gericht om “ons van het patriarchaat te bevrijden zodat we ons allemaal als mens - in plaats van als man of vrouw - kunnen ontwikkelen.” Volgens Van Tricht moeten mannen en mannelijkheid bij alle feministische vraagstukken worden betrokken als deel van het probleem en als deel van de oplossing.
’Normaal’
In 1995 publiceerde het Tijdschrift voor Vrouwenstudies een themanummer over mannelijkheid. Daarin werd mannelijkheid vergeleken met een ‘alles verblindende zon’: “zelf nauwelijks te zien en te grijpen maar wel datgene wat allerlei andere categorieën als problematisch en afwijkend definieert.” Volgens Van Tricht geldt dit voor elke dominante groep (kleur, gender, seksualiteit): “De dominante groep vormt de norm, definieert al het andere als afwijkend, en lijkt zelf dus geen sekse, geen kleur en geen seksuele voorkeur te hebben.” “Als je eenmaal doorhebt hoe gender (en andere discriminerende categorieën, red.) werkt, kun je het niet meer níét zien.” Na de tweede feministische golf raakte Nederland in de ban van neoliberalisme en individualisering. Dit heeft ook effect gehad op emancipatie. Volgens Van Tricht denken veel jonge vrouwen tegenwoordig dat ze zélf verantwoordelijk zijn voor hun eigen leven, dus ook voor hun emancipatie. “En dus leven we nu in een wereld waarin vrouwen weerbaar worden gemaakt tegen mannelijk geweld (in plaats van daar iets aan te doen), waarin vrouwen leren ‘nee’ zeggen tegen mannelijke seksuele grensoverschrijding (in plaats van daar iets aan te doen), waarin vrouwen worden gestimuleerd om glazen plafonds te doorbreken (idem) en homo’s mogen bestaan als ze maar ‘normaal’ doen (dito).”
Vrouwen en diversiteit
Volgens Van Tricht heeft de vrouwenbeweging moeten leren dat seksisme gerelateerd is aan andere maatschappelijke ordeningsprincipes. Binnen de beweging ontstonden interne discussies over klasse, seksualiteit en kleur. Ervaart de vrouw van de directeur dezelfde problemen als een arbeidersvrouw, een lesbische vrouw als een heteroseksuele vrouw, een witte vrouw als een vrouw van kleur? Het feminisme bleek een verzameling “van elkaar aanvullende, bekritiserende en bestrijdende facties en fracties, zoals elke beweging van betekenis.” “Het nieuwe feminisme van de eenentwintigste eeuw is ‘intersectioneel’. Het verbindt en overstijgt de traditionele scheidslijnen van sekse, etniciteit, seksualiteit en klasse.
Intersectionaliteit
“Het gaat bij intersectionaliteit over de ‘interactie tussen factoren’.” Ik zoek zelf wat meer duiding bij dit begrip want het idee van een optellijstje en dat degene met de meeste discriminatiegronden ‘wint’, geeft mij niet het gevoel van een zinvol denkkader. Het begrip blijkt ook genuanceerder in elkaar te zitten, zoals blijkt uit deze voorbeelden: een zwarte vrouw wordt anders gediscrimineerd dan een witte vrouw en weer anders dan een zwarte man, terwijl de drie ofwel geslacht/gender delen ofwel huidkleur. Het is juist de combinatie van die twee die inzicht kan geven in de aard van de discriminatie. Zo’n ‘combinatie’ is een intersectie. Als je alle denkbare of gangbare discriminatiegronden met elkaar ‘kruist’, dan krijg je een amalgaam of diversiteit aan vormen waarin mensen worden gediscrimineerd. Het bereiken van dat inzicht is wat intersectionaliteit beoogt. Dit klinkt als een zinvol denkkader maar ik zie nog wel als probleem bij dit denken het ontbreken van inzicht of consensus over de toe te passen discriminatiegronden. Over gender, huidkleur en seksuele oriëntatie is wel consensus lijkt mij, maar over sociaal-culturele achtergrond (welke onderscheiden we? Mag ik mijn eigen achtergrond definiëren?), leeftijdgroep (welke categorieën onderscheiden we?), religie (welke tellen mee, welke niet? Sektes?), andere? Zelfs over seksualiteit is bij nader inzien geen consensus, zie de + aan het eind van het ‘lhbtq+’-acroniem.
Een tweede vraag die bij mij opkomt is waarom feminisme dit begrip claimt, terwijl het volgens mij alle genders betreft. Zou intersectionaliteit niet eerder een algemeen discriminatie-begrip zijn, waar vanzelfsprekend vrouwen met allerlei intersecties een onderdeel van uitmaken?
Wat ik tegenkom is dat grondlegger van de intersectionaliteitstheorie Kimberlé Canshaw lijkt te zijn. Zijn onderscheidt in een artikel uit 1991 drie vormen:
- Structurele: discriminatie die voortvloeit uit structurele ongelijkheden;
- Politieke: hoe wordt de wisselwerking tussen discriminatiegronden politiek en institutioneel aangepakt of gecreëerd?
- Representatieve: welke intersectionele identiteiten krijgen representatieve autoriteit voor een sociale groep. Dit kan bepalend zijn voor in- of exclusie van minderheidsgroepen.
Kortom, waar de eerste twee feministische golven nodig waren voor het zichtbaar maken en aanvechten van het patriarchaat, lijkt de derde golf (die van jonge mensen in de huidige tijd) meer gericht op het blootleggen en bevechten van alle discriminerende mechanismen in samenlevingen.
Mannen en diversiteit
Mannen zijn net zo divers als vrouwen. Zo stelt de zwarte feministe Bell Hooks dat de positie van zwarte mannen in Amerika in veel opzichten problematischer is dan die van zwarte vrouwen: geweld door politie en andere mannen, gevangenis, discriminatie op de arbeidsmarkt. “Als we verschillen tussen mannen serieus nemen en gaan onderzoeken, blijkt al snel dat er geen man is die altijd en helemaal aan de dominante norm voor mannelijkheid voldoet. Verschillen tussen mannen maken duidelijk dat die norm voor de meeste mannen onhaalbaar is, en dus een probleem vormt.”
Is feminisme mannenhaat?
Er is een hard-activistische stroming die aanschurkt tegen het idee dat mannen verantwoordelijk zijn voor de grote wereldproblemen en dat dus vrouwen die moeten oplossen. Van Tricht ziet dat anders: “Het feministische streven naar gelijkheid en rechtvaardigheid betekent niet dat vrouwen alle problemen in de wereld kunnen of moeten oplossen. Zonder mannen als noodzakelijk deel van de oplossing lukt dat niet. (…) Hoewel begrijpelijk is het dus onjuist te denken dat feminisme en emancipatie uitsluitend over vrouwen gaan.” Volgens Van Tricht is emancipatie geen mannenhaat, maar is er wel sprake van stromingen met extreme standpunten: “Door extreme uitingen als norm te zien worden ze een excuus voor nietsdoen en verwaait een legitieme en belangrijke boodschap.” “Cynisch zou je kunnen concluderen dat er de afgelopen decennia vooral is bereikt dat de mannen bevestigd werden in hun positie: wat zij hebben en kunnen is het hoogst haalbare. Dat willen vrouwen ook.” De keerzijde van extreme standpunten binnen het feminisme is dat sommige mannen zo gewend zijn aan hun privileges dat gelijke behandeling voor hen als onderdrukking voelt.
Wat is een góéde man?
“De traditionele rollen en posities waar mannen zich op mogen en moeten richten, brengen weliswaar privileges en voordelen mee, maar mannen betalen er ook een flinke prijs voor in de vorm van competitie, stress, ratrace, geweld: al die kleine klachten en grote maatschappelijke problemen die iedereen aangaan, juist ook mannen.” Mannen worden vaak gezien als “een categorie kostwinners, consumenten, beslissers, beschermers en ook als daders.” Vanuit het perspectief vaderschap ook nog wel als “opvoeders en eventueel als hoofd van het gezin en autoriteit.” Wat is dan eigenlijk een góéde man, vraagt Van Tricht zich af? Toen hij het feminisme had omarmd en zich inzette voor vrouwen en vrouwelijkheid werd hij aangesproken op zijn geprivilegieerde positie van waar uit hij zich voor vrouwen kon inzetten, en dat hij zich boven hen plaatste juist door zich voor hen in te zetten. Van Tricht vond zijn weg uit dit dilemma “door de ‘vrouwelijke’ kanten in mezelf te omarmen en te bevrijden, te ontplooien en te gebruiken”. “Het gaat er niet om de verschillen te verabsoluteren en te romantiseren, het gaat erom de dynamiek tussen het mannelijke en het vrouwelijke in ieder van ons te omarmen. En ja, dan is het serieus de vraag waarom we het eigenlijk nog ‘mannelijk’ en ‘vrouwelijk’ zouden noemen…”. Van Tricht stelt dat een paradigmaverandering nodig is die niet alleen kan plaatsvinden in organisaties en systemen, maar ook beslag moet krijgen “in ons als mensen”. Voor mannen betekent dat het loslaten van de huidige normatieve mannelijkheid: “Ze moeten mens zíjn in plaats van man dóén.” Als we van mannen blijven verwachten dat het altijd winnaars zijn, maken we hun het leven onmogelijk. Zo’n nauw manbeeld voedt giftige mannelijkheid die tot maatschappelijke problemen leidt en tot persoonlijke problemen in de levens van mannen. “Mannen zijn zoals ze zijn omdat ze zichzelf niet mogen zijn. En mannen zijn ook wat ze zijn omdat ze worden gedwongen zich in allerlei bochten te wringen om toch vooral een Echte Man te zijn. Dus wat te doen? Mijn antwoord is: mannenemancipatie. We moeten mannen bevrijden uit het keurslijf van stereotype mannelijkheid. We moeten opvattingen over mannen en mannelijkheid zodanig verruimen en transformeren dat mannen zichzelf in hun volledige menselijkheid kunnen ontwikkelen.”
The Man-box
De Man-box is de verzameling van alle attributen die een samenleving toeschrijft aan ‘echte’ mannen: competitief, sterk, daadkrachtig, succesvol etc. Mannen die daarvan afwijken worden al snel slappeling genoemd, of watje, mietje, homo… Dat komt omdat in onze samenleving vrouwelijke eigenschappen inferieur worden gezien aan mannelijke. “De Man-box is een stevige gevangenis.” “Mannelijkheid is iets wat je voortdurend moet bewijzen”, jegens andere mannen. Tegenwoordig hebben veel vrouwen zich een deel van de eigenschappen uit de Man-box eigen gemaakt. Andersom niet. Dat is logisch want vrouwen willen dezelfde privileges als mannen, maar mannen willen zich niet in de ogen van andere mannen degraderen. Dit kan wat mij betreft ook verklaren waarom vrouwen massaal in mannenkleren lopen maar vrouwenkleding maar niet wil doordringen tot mannen. Een deel van de mannen voelt zich in de hoek gedreven door de opklimmende vrouwen en verzet zich hevig met overdreven ‘mannelijk’ gedrag: agressie en geweld, hooliganism, stemmen op ‘een sterke man’ in de politiek, etc. Van Tricht wijst op het Thomas-theorema: wat als werkelijk wordt ervaren, is werkelijk in zijn consequenties. Met andere woorden: zolang de samenleving gelooft in de Man-box, zullen mannen en vrouwen er naar blijven leven.
Waar kunnen mannen winst behalen?
Van Tricht benoemt 6 vormen van relaties waarin mannen winst kunnen behalen:
1. Relatie met jezelf. Mannen kunnen meer zichzelf worden door zich te bevrijden van stereotype beelden van mannelijkheid. Winst: persoonlijke groei, persoonlijke ontwikkeling, vrijheid.
2. Relatie met andere mannen. Minder ruimte voor geweld, meer voor zachtheid en verbinding.
3. Relatie met vrouwen. Vrouwen niet meer zien als potentiële partner of voor seks, als bedreiging of als hulpbehoever. Je gaat de diversiteit onder vrouwen ontdekken. En aantrekkingskracht en erotiek blijven gewoon bestaan.
4. Relatie met geliefden. Vrijheid in je liefdesrelatie. Minder angst voor afwijzing, minder stress.
5. Relatie met kinderen. Actief en aanwezig vaderschap draagt bij aan het levensgeluk van zowel vaders als kinderen.
6. Relatie met de wereld. De wereld niet meer een vijandige plek of een apenrots waarop gestreden moet worden.
Citaten
“Er is geen crisis van mánnelijkheid, het teaditionele spróókje van mannelijkheid verkeert in crisis.”
“Betrokken vaderschap en een gelijke taakverdeling worden door steeds meer mannen en vrouwen gewenst, maar zijn het best haalbaar voor degenen die het zich financieel kunnen veroorloven - om in deeltijd te werken bijvoorbeeld.”
De meeste daders zijn mannen, maar de meeste mannen zijn geen daders.
Mannen lijden zelf ook veel onder vrouw-man-problemen. “Maar dát probleem mag eigenlijk geen probleem heten; mannen hébben immers geen problemen. Als er eens iets is, lossen ze het zelf wel op.”
Joke Smit in haar baanbrekende essay uit 1967 Het onbehagen bij de vrouw dat de tweede feministische golf startte, stelt over Le deuxième sexe van Simone de Beauvoir de het “de werkelijkheid vervalst: als er al een tweede sexe is dan horen de meeste mannen er ook toe; topdogs zijn nu eenmaal dun bezaaid. Men kan zelfs stellen dat de meeste vrouwen een gemakkelijker leven hebben dan de meeste mannen”.
“Mannen dragen met feminisme bij aan een betere wereld, en feminisme draagt bij aan een beter leven voor mannen.”
Van Tricht vertelt over een spandoek tijdens een vrouwenemancipatie-demonstratie: “Ik word niet geneukt. Ik neuk!” Een beetje plat misschien, maar ik houd van de attitude.
Dit boek is een aanrader over een complex, urgent en hartstikke relevant onderwerp. Wat heb ik lang gezocht naar een boek als dit. Het is Van Tricht gelukt om helder en goed gedocumenteerd uit te leggen waar ik in veel gesprekken met vrienden en bekenden vaak jammerlijk in faal, namelijk dat vrouwenemancipatie minstens evenveel gaat over vrouwen als over mannen, en niet alleen over witte heteromannen van middelbare leeftijd als oorzaak van alle ellende in de wereld maar juist ook over mannen die zelf ook behoefte hebben aan emancipatie. Dus niet een ‘nu-zijn-wij-aan-de-beurt-om-de-baas-te-spelen (en we zullen jullie krijgen) - vrouwenemancipatie’, maar een algehele herschikking van vrouw-man-verhoudingen voor beide genders. Van Tricht beschrijft zijn eigen ontdekkingstocht in dit terrein tijdens zijn studie vrouwenstudies en daarna. Op sommige momenten voel ik ontroering bij de herkenning van zijn verhaal (de onbegrijpelijke relatie tussen zijn afwezige vader en dominante moeder, hoezo kon hij niet vrienden zijn met vrouwen én heteroseksueel zijn). De relatief geringe omvang van ongeveer 150 pagina’s is misleidend: Van Tricht schrijft compact waardoor de informatiedichtheid van dit boek hoog is. De meeste informatie zit in de eerste helft (in de tweede herhaalt Van Tricht veel), dus het zou nog dunner kunnen zijn. Als extra geeft dit boek met de noten en leestips allerlei aanleidingen om verder te lezen en te studeren.
Aantekeningen voor mezelf gemaakt. Eén grote spoiler.
Deel van het probleem en van de oplossing
Van Tricht legt aan het begin wat begrippen uit. Geen overbodige luxe vind ik, het debat over vrouwen en mannen is al complex genoeg. Zo is sekse biologisch, gender cultureel. Hij wijst op een “eeuwig terugkerende discussie”: “Zijn mannen en vrouwen ‘gewoon’ gelijk of ‘nu eenmaal’ verschillend?” Daarvan afgeleid wordt gelijk meestal gedefinieerd als ofwel identiek ofwel gelijkwaardig. Feminisme is theorie en praktijk, het analysekader, de ideologie, het perspectief; emancipatie is “de praktijk van bevrijding en het werken aan gelijkheid en rechtvaardigheid.” Patriarchaat betekent mannen en mannelijkheid als menselijke norm te zien (antropocentrisch mensbeeld) en al het andere daaraan af te meten en hiërarchisch te ordenen. Het uitgangspunt van Van Tricht is dat het feminisme erop is gericht om “ons van het patriarchaat te bevrijden zodat we ons allemaal als mens - in plaats van als man of vrouw - kunnen ontwikkelen.” Volgens Van Tricht moeten mannen en mannelijkheid bij alle feministische vraagstukken worden betrokken als deel van het probleem en als deel van de oplossing.
’Normaal’
In 1995 publiceerde het Tijdschrift voor Vrouwenstudies een themanummer over mannelijkheid. Daarin werd mannelijkheid vergeleken met een ‘alles verblindende zon’: “zelf nauwelijks te zien en te grijpen maar wel datgene wat allerlei andere categorieën als problematisch en afwijkend definieert.” Volgens Van Tricht geldt dit voor elke dominante groep (kleur, gender, seksualiteit): “De dominante groep vormt de norm, definieert al het andere als afwijkend, en lijkt zelf dus geen sekse, geen kleur en geen seksuele voorkeur te hebben.” “Als je eenmaal doorhebt hoe gender (en andere discriminerende categorieën, red.) werkt, kun je het niet meer níét zien.” Na de tweede feministische golf raakte Nederland in de ban van neoliberalisme en individualisering. Dit heeft ook effect gehad op emancipatie. Volgens Van Tricht denken veel jonge vrouwen tegenwoordig dat ze zélf verantwoordelijk zijn voor hun eigen leven, dus ook voor hun emancipatie. “En dus leven we nu in een wereld waarin vrouwen weerbaar worden gemaakt tegen mannelijk geweld (in plaats van daar iets aan te doen), waarin vrouwen leren ‘nee’ zeggen tegen mannelijke seksuele grensoverschrijding (in plaats van daar iets aan te doen), waarin vrouwen worden gestimuleerd om glazen plafonds te doorbreken (idem) en homo’s mogen bestaan als ze maar ‘normaal’ doen (dito).”
Vrouwen en diversiteit
Volgens Van Tricht heeft de vrouwenbeweging moeten leren dat seksisme gerelateerd is aan andere maatschappelijke ordeningsprincipes. Binnen de beweging ontstonden interne discussies over klasse, seksualiteit en kleur. Ervaart de vrouw van de directeur dezelfde problemen als een arbeidersvrouw, een lesbische vrouw als een heteroseksuele vrouw, een witte vrouw als een vrouw van kleur? Het feminisme bleek een verzameling “van elkaar aanvullende, bekritiserende en bestrijdende facties en fracties, zoals elke beweging van betekenis.” “Het nieuwe feminisme van de eenentwintigste eeuw is ‘intersectioneel’. Het verbindt en overstijgt de traditionele scheidslijnen van sekse, etniciteit, seksualiteit en klasse.
Intersectionaliteit
“Het gaat bij intersectionaliteit over de ‘interactie tussen factoren’.” Ik zoek zelf wat meer duiding bij dit begrip want het idee van een optellijstje en dat degene met de meeste discriminatiegronden ‘wint’, geeft mij niet het gevoel van een zinvol denkkader. Het begrip blijkt ook genuanceerder in elkaar te zitten, zoals blijkt uit deze voorbeelden: een zwarte vrouw wordt anders gediscrimineerd dan een witte vrouw en weer anders dan een zwarte man, terwijl de drie ofwel geslacht/gender delen ofwel huidkleur. Het is juist de combinatie van die twee die inzicht kan geven in de aard van de discriminatie. Zo’n ‘combinatie’ is een intersectie. Als je alle denkbare of gangbare discriminatiegronden met elkaar ‘kruist’, dan krijg je een amalgaam of diversiteit aan vormen waarin mensen worden gediscrimineerd. Het bereiken van dat inzicht is wat intersectionaliteit beoogt. Dit klinkt als een zinvol denkkader maar ik zie nog wel als probleem bij dit denken het ontbreken van inzicht of consensus over de toe te passen discriminatiegronden. Over gender, huidkleur en seksuele oriëntatie is wel consensus lijkt mij, maar over sociaal-culturele achtergrond (welke onderscheiden we? Mag ik mijn eigen achtergrond definiëren?), leeftijdgroep (welke categorieën onderscheiden we?), religie (welke tellen mee, welke niet? Sektes?), andere? Zelfs over seksualiteit is bij nader inzien geen consensus, zie de + aan het eind van het ‘lhbtq+’-acroniem.
Een tweede vraag die bij mij opkomt is waarom feminisme dit begrip claimt, terwijl het volgens mij alle genders betreft. Zou intersectionaliteit niet eerder een algemeen discriminatie-begrip zijn, waar vanzelfsprekend vrouwen met allerlei intersecties een onderdeel van uitmaken?
Wat ik tegenkom is dat grondlegger van de intersectionaliteitstheorie Kimberlé Canshaw lijkt te zijn. Zijn onderscheidt in een artikel uit 1991 drie vormen:
- Structurele: discriminatie die voortvloeit uit structurele ongelijkheden;
- Politieke: hoe wordt de wisselwerking tussen discriminatiegronden politiek en institutioneel aangepakt of gecreëerd?
- Representatieve: welke intersectionele identiteiten krijgen representatieve autoriteit voor een sociale groep. Dit kan bepalend zijn voor in- of exclusie van minderheidsgroepen.
Kortom, waar de eerste twee feministische golven nodig waren voor het zichtbaar maken en aanvechten van het patriarchaat, lijkt de derde golf (die van jonge mensen in de huidige tijd) meer gericht op het blootleggen en bevechten van alle discriminerende mechanismen in samenlevingen.
Mannen en diversiteit
Mannen zijn net zo divers als vrouwen. Zo stelt de zwarte feministe Bell Hooks dat de positie van zwarte mannen in Amerika in veel opzichten problematischer is dan die van zwarte vrouwen: geweld door politie en andere mannen, gevangenis, discriminatie op de arbeidsmarkt. “Als we verschillen tussen mannen serieus nemen en gaan onderzoeken, blijkt al snel dat er geen man is die altijd en helemaal aan de dominante norm voor mannelijkheid voldoet. Verschillen tussen mannen maken duidelijk dat die norm voor de meeste mannen onhaalbaar is, en dus een probleem vormt.”
Is feminisme mannenhaat?
Er is een hard-activistische stroming die aanschurkt tegen het idee dat mannen verantwoordelijk zijn voor de grote wereldproblemen en dat dus vrouwen die moeten oplossen. Van Tricht ziet dat anders: “Het feministische streven naar gelijkheid en rechtvaardigheid betekent niet dat vrouwen alle problemen in de wereld kunnen of moeten oplossen. Zonder mannen als noodzakelijk deel van de oplossing lukt dat niet. (…) Hoewel begrijpelijk is het dus onjuist te denken dat feminisme en emancipatie uitsluitend over vrouwen gaan.” Volgens Van Tricht is emancipatie geen mannenhaat, maar is er wel sprake van stromingen met extreme standpunten: “Door extreme uitingen als norm te zien worden ze een excuus voor nietsdoen en verwaait een legitieme en belangrijke boodschap.” “Cynisch zou je kunnen concluderen dat er de afgelopen decennia vooral is bereikt dat de mannen bevestigd werden in hun positie: wat zij hebben en kunnen is het hoogst haalbare. Dat willen vrouwen ook.” De keerzijde van extreme standpunten binnen het feminisme is dat sommige mannen zo gewend zijn aan hun privileges dat gelijke behandeling voor hen als onderdrukking voelt.
Wat is een góéde man?
“De traditionele rollen en posities waar mannen zich op mogen en moeten richten, brengen weliswaar privileges en voordelen mee, maar mannen betalen er ook een flinke prijs voor in de vorm van competitie, stress, ratrace, geweld: al die kleine klachten en grote maatschappelijke problemen die iedereen aangaan, juist ook mannen.” Mannen worden vaak gezien als “een categorie kostwinners, consumenten, beslissers, beschermers en ook als daders.” Vanuit het perspectief vaderschap ook nog wel als “opvoeders en eventueel als hoofd van het gezin en autoriteit.” Wat is dan eigenlijk een góéde man, vraagt Van Tricht zich af? Toen hij het feminisme had omarmd en zich inzette voor vrouwen en vrouwelijkheid werd hij aangesproken op zijn geprivilegieerde positie van waar uit hij zich voor vrouwen kon inzetten, en dat hij zich boven hen plaatste juist door zich voor hen in te zetten. Van Tricht vond zijn weg uit dit dilemma “door de ‘vrouwelijke’ kanten in mezelf te omarmen en te bevrijden, te ontplooien en te gebruiken”. “Het gaat er niet om de verschillen te verabsoluteren en te romantiseren, het gaat erom de dynamiek tussen het mannelijke en het vrouwelijke in ieder van ons te omarmen. En ja, dan is het serieus de vraag waarom we het eigenlijk nog ‘mannelijk’ en ‘vrouwelijk’ zouden noemen…”. Van Tricht stelt dat een paradigmaverandering nodig is die niet alleen kan plaatsvinden in organisaties en systemen, maar ook beslag moet krijgen “in ons als mensen”. Voor mannen betekent dat het loslaten van de huidige normatieve mannelijkheid: “Ze moeten mens zíjn in plaats van man dóén.” Als we van mannen blijven verwachten dat het altijd winnaars zijn, maken we hun het leven onmogelijk. Zo’n nauw manbeeld voedt giftige mannelijkheid die tot maatschappelijke problemen leidt en tot persoonlijke problemen in de levens van mannen. “Mannen zijn zoals ze zijn omdat ze zichzelf niet mogen zijn. En mannen zijn ook wat ze zijn omdat ze worden gedwongen zich in allerlei bochten te wringen om toch vooral een Echte Man te zijn. Dus wat te doen? Mijn antwoord is: mannenemancipatie. We moeten mannen bevrijden uit het keurslijf van stereotype mannelijkheid. We moeten opvattingen over mannen en mannelijkheid zodanig verruimen en transformeren dat mannen zichzelf in hun volledige menselijkheid kunnen ontwikkelen.”
The Man-box
De Man-box is de verzameling van alle attributen die een samenleving toeschrijft aan ‘echte’ mannen: competitief, sterk, daadkrachtig, succesvol etc. Mannen die daarvan afwijken worden al snel slappeling genoemd, of watje, mietje, homo… Dat komt omdat in onze samenleving vrouwelijke eigenschappen inferieur worden gezien aan mannelijke. “De Man-box is een stevige gevangenis.” “Mannelijkheid is iets wat je voortdurend moet bewijzen”, jegens andere mannen. Tegenwoordig hebben veel vrouwen zich een deel van de eigenschappen uit de Man-box eigen gemaakt. Andersom niet. Dat is logisch want vrouwen willen dezelfde privileges als mannen, maar mannen willen zich niet in de ogen van andere mannen degraderen. Dit kan wat mij betreft ook verklaren waarom vrouwen massaal in mannenkleren lopen maar vrouwenkleding maar niet wil doordringen tot mannen. Een deel van de mannen voelt zich in de hoek gedreven door de opklimmende vrouwen en verzet zich hevig met overdreven ‘mannelijk’ gedrag: agressie en geweld, hooliganism, stemmen op ‘een sterke man’ in de politiek, etc. Van Tricht wijst op het Thomas-theorema: wat als werkelijk wordt ervaren, is werkelijk in zijn consequenties. Met andere woorden: zolang de samenleving gelooft in de Man-box, zullen mannen en vrouwen er naar blijven leven.
Waar kunnen mannen winst behalen?
Van Tricht benoemt 6 vormen van relaties waarin mannen winst kunnen behalen:
1. Relatie met jezelf. Mannen kunnen meer zichzelf worden door zich te bevrijden van stereotype beelden van mannelijkheid. Winst: persoonlijke groei, persoonlijke ontwikkeling, vrijheid.
2. Relatie met andere mannen. Minder ruimte voor geweld, meer voor zachtheid en verbinding.
3. Relatie met vrouwen. Vrouwen niet meer zien als potentiële partner of voor seks, als bedreiging of als hulpbehoever. Je gaat de diversiteit onder vrouwen ontdekken. En aantrekkingskracht en erotiek blijven gewoon bestaan.
4. Relatie met geliefden. Vrijheid in je liefdesrelatie. Minder angst voor afwijzing, minder stress.
5. Relatie met kinderen. Actief en aanwezig vaderschap draagt bij aan het levensgeluk van zowel vaders als kinderen.
6. Relatie met de wereld. De wereld niet meer een vijandige plek of een apenrots waarop gestreden moet worden.
Citaten
“Er is geen crisis van mánnelijkheid, het teaditionele spróókje van mannelijkheid verkeert in crisis.”
“Betrokken vaderschap en een gelijke taakverdeling worden door steeds meer mannen en vrouwen gewenst, maar zijn het best haalbaar voor degenen die het zich financieel kunnen veroorloven - om in deeltijd te werken bijvoorbeeld.”
De meeste daders zijn mannen, maar de meeste mannen zijn geen daders.
Mannen lijden zelf ook veel onder vrouw-man-problemen. “Maar dát probleem mag eigenlijk geen probleem heten; mannen hébben immers geen problemen. Als er eens iets is, lossen ze het zelf wel op.”
Joke Smit in haar baanbrekende essay uit 1967 Het onbehagen bij de vrouw dat de tweede feministische golf startte, stelt over Le deuxième sexe van Simone de Beauvoir de het “de werkelijkheid vervalst: als er al een tweede sexe is dan horen de meeste mannen er ook toe; topdogs zijn nu eenmaal dun bezaaid. Men kan zelfs stellen dat de meeste vrouwen een gemakkelijker leven hebben dan de meeste mannen”.
“Mannen dragen met feminisme bij aan een betere wereld, en feminisme draagt bij aan een beter leven voor mannen.”
Van Tricht vertelt over een spandoek tijdens een vrouwenemancipatie-demonstratie: “Ik word niet geneukt. Ik neuk!” Een beetje plat misschien, maar ik houd van de attitude.
July 22, 2018
Afgelopen weekend gaf mijn zus mij dit boek cadeau. Een ‘subtiele’ hint?
Mannen, aan ons richt van Tricht het woord. Zijn doel: mannen emanciperen, bevrijden zelfs.
Waarom is dat nodig?
Ten eerste, omdat er volgens hem een verstikkend stereotiep mannelijk ideaal heerst: ‘sterk, stoer, succesvol, rijk, aantrekkelijk voor vrouwen.’
Ten tweede, omdat dit ideaal bepaalt hoe we ons gedragen. We worden niet als mannen geboren, maar zo gemaakt. Dit heeft allerlei negatieve consequenties, niet alleen voor vrouwen, maar ook voor onszelf.
Ten derde, dit ideaal zouden we kunnen loslaten. Het wordt ons immers door de maatschappij opgelegd. Zo kunnen we betere relaties aangaan met onszelf, de wereld, vrouwen en andere mannen. Zo redeneert van Tricht.
Is het overtuigend? Helaas zus, totaal niet.
Verder lezen
Mannen, aan ons richt van Tricht het woord. Zijn doel: mannen emanciperen, bevrijden zelfs.
Waarom is dat nodig?
Ten eerste, omdat er volgens hem een verstikkend stereotiep mannelijk ideaal heerst: ‘sterk, stoer, succesvol, rijk, aantrekkelijk voor vrouwen.’
Ten tweede, omdat dit ideaal bepaalt hoe we ons gedragen. We worden niet als mannen geboren, maar zo gemaakt. Dit heeft allerlei negatieve consequenties, niet alleen voor vrouwen, maar ook voor onszelf.
Ten derde, dit ideaal zouden we kunnen loslaten. Het wordt ons immers door de maatschappij opgelegd. Zo kunnen we betere relaties aangaan met onszelf, de wereld, vrouwen en andere mannen. Zo redeneert van Tricht.
Is het overtuigend? Helaas zus, totaal niet.
Verder lezen
December 5, 2025
Een goed betoog, dat vooral beargumenteert en mij (feminist) overtuigt. Zonder cynisch te willen zijn, hoop ik dat andere krachten -naast dit boek- ervoor zullen zorgen dat we als mens goed SAMEN kunnen leven.
September 27, 2021
Toch echt even aangepast naar vier sterren omdat er nog geen dag is geweest dat ik niet aan dit boek heb gedacht.
March 14, 2022
"Mannen dragen met feminisme bij aan een betere wereld, en feminisme draagt bij aan een beter leven voor mannen."
March 9, 2020
Waarom laat mannenemancipatie op zich wachten? In Waarom feminisme goed is voor mannen bepleit Jens van Tricht dat het niet alleen vanuit een rechtvaardigheidsgevoel noodzakelijk is voor mannen om zich in te zetten voor feministische emancipatie, maar ook vanuit eigenbelang; mannen hebben baat bij feminisme.
Laat me beginnen met de waarde die het boek voor mij heeft. Die is niet inhoudelijk, maar ligt vooral in de intentie. Zo traden er veel momenten van herkenning op: als jongen is mij geleerd om pestkoppen op hun bek te slaan; nog steeds heerst er bij wijlen een vijandige sfeer tussen mannen in uitgaansgelegenheden; mijn huilen is door leeftijdsgenoten en volwassenen veroordeeld als het gedrag van een mietje, een pussy, een homo, een meisje. Daarom moet ik, ondanks de lange lijst van inhoudelijke kritiek die ik heb na het lezen van dit boek, toegeven dat ik me gesterkt voel in Van Trichts poging om de maatschappelijke coderingen van mannelijkheid te ontcijferen en te ondermijnen.
Volgens Van Tricht ligt aan nagenoeg alle problematiek in de wereld het probleem van de mannelijkheid ten grondslag. Schooluitval. Diefstal. Radicalisering. Oorlog. In veel gevallen geeft hij een aardige aanzet naar zo’n herleiding, maar te vaak maakt hij de analyse niet af. Op een gegeven moment draait hij in dit reductionisme zo ver door dat hij onder de noemer van mannelijk geweld de zelfmoord schaart. Dat de suïcide een gewelddadige daad is, staat buiten kijf, maar om deze te koppelen aan het gewelddadige karakter van de man is een diepe miskenning van zowel suïcidale man als vrouw – en nog zonder enige argumentatie ook.
De auteur wekt soms de suggestie dat de man een stuk klei is dat in elke vorm te kneden is. Hoewel jongens zeker in andere vormen te kneden zijn dan de vorm die de patriarchale mal voorschrijft, slaat Van Trichts sociaalconstructivisme door in zijn nadruk op nurture. Tegelijkertijd hanteert Van Tricht een vrij hypocriete – en om eerlijk te zijn: gedateerde – notie van authenticiteit, alsof er te midden van alle sociale constructies wél een persoonlijke essentie te vinden is.
Veel feministische boeken gaan helaas niet diep genoeg; ze graven grondig, leggen saillante gegevens bloot, maar stuiten niet op het fundament van de problematiek die ze bestuderen. Het boek van Van Tricht vormt hier helaas geen uitzondering op. Waar komen de sociale constructen vandaan? Ik zoek een overkoepelende dynamiek, zoals van marxistische of psychoanalytische aard, maar vooral de existentiële drijfveren, zoals de angst voor het vreemde en de blik van de Ander. Uitzondering in Waarom feminisme goed is voor mannen is de analyse van seksualiteit als container voor niet-seksuele behoeften. Deze behoort dan ook tot de hoogtepunten van dit boek:
Wat blijkt, echter, is dat deze analyse een onzorgvuldig citaat is van een auteur van een halve eeuw geleden, die weer een ander citeert. Ondanks het luttele gehalte van vernieuwing en diepgang zal dit boek voor veel mannen een degelijk entree zijn in het feministische gedachtegoed. Maar let op: na het lezen van dit boek heb je lang niet alles gelezen wat er te lezen valt binnen het feministische corpus. Blijf zoeken, want simplificatie behoort tot de grootste vijanden van cultuurkritiek.
Laat me beginnen met de waarde die het boek voor mij heeft. Die is niet inhoudelijk, maar ligt vooral in de intentie. Zo traden er veel momenten van herkenning op: als jongen is mij geleerd om pestkoppen op hun bek te slaan; nog steeds heerst er bij wijlen een vijandige sfeer tussen mannen in uitgaansgelegenheden; mijn huilen is door leeftijdsgenoten en volwassenen veroordeeld als het gedrag van een mietje, een pussy, een homo, een meisje. Daarom moet ik, ondanks de lange lijst van inhoudelijke kritiek die ik heb na het lezen van dit boek, toegeven dat ik me gesterkt voel in Van Trichts poging om de maatschappelijke coderingen van mannelijkheid te ontcijferen en te ondermijnen.
Volgens Van Tricht ligt aan nagenoeg alle problematiek in de wereld het probleem van de mannelijkheid ten grondslag. Schooluitval. Diefstal. Radicalisering. Oorlog. In veel gevallen geeft hij een aardige aanzet naar zo’n herleiding, maar te vaak maakt hij de analyse niet af. Op een gegeven moment draait hij in dit reductionisme zo ver door dat hij onder de noemer van mannelijk geweld de zelfmoord schaart. Dat de suïcide een gewelddadige daad is, staat buiten kijf, maar om deze te koppelen aan het gewelddadige karakter van de man is een diepe miskenning van zowel suïcidale man als vrouw – en nog zonder enige argumentatie ook.
De auteur wekt soms de suggestie dat de man een stuk klei is dat in elke vorm te kneden is. Hoewel jongens zeker in andere vormen te kneden zijn dan de vorm die de patriarchale mal voorschrijft, slaat Van Trichts sociaalconstructivisme door in zijn nadruk op nurture. Tegelijkertijd hanteert Van Tricht een vrij hypocriete – en om eerlijk te zijn: gedateerde – notie van authenticiteit, alsof er te midden van alle sociale constructies wél een persoonlijke essentie te vinden is.
Veel feministische boeken gaan helaas niet diep genoeg; ze graven grondig, leggen saillante gegevens bloot, maar stuiten niet op het fundament van de problematiek die ze bestuderen. Het boek van Van Tricht vormt hier helaas geen uitzondering op. Waar komen de sociale constructen vandaan? Ik zoek een overkoepelende dynamiek, zoals van marxistische of psychoanalytische aard, maar vooral de existentiële drijfveren, zoals de angst voor het vreemde en de blik van de Ander. Uitzondering in Waarom feminisme goed is voor mannen is de analyse van seksualiteit als container voor niet-seksuele behoeften. Deze behoort dan ook tot de hoogtepunten van dit boek:
Je zou kunnen zeggen dat seksualiteit voor mannen functioneert als een soort gevoelscontainer: ‘Omdat mannen een breed scala van gevoelens niet direct mogen of kunnen uiten, wordt seksualiteit voor hen een gebied waarop veel van die gevoelens op indirecte wijze tot uiting kunnen komen. Daardoor wordt seksualiteit een “gevoelscontainer” voor mannen: allerlei gevoelens en behoeften die in feite niet seksueel zijn en níét toegestaan, moeten door middel van seksualiteit bevredigd worden. Bijvoorbeeld de behoefte om vastgehouden te worden (steun), fysieke genegenheid, tederheid, geborgenheid en dergelijke worden omgezet in seksuele activiteiten.’
Wat blijkt, echter, is dat deze analyse een onzorgvuldig citaat is van een auteur van een halve eeuw geleden, die weer een ander citeert. Ondanks het luttele gehalte van vernieuwing en diepgang zal dit boek voor veel mannen een degelijk entree zijn in het feministische gedachtegoed. Maar let op: na het lezen van dit boek heb je lang niet alles gelezen wat er te lezen valt binnen het feministische corpus. Blijf zoeken, want simplificatie behoort tot de grootste vijanden van cultuurkritiek.
July 6, 2021
Het is een mooi informatief boek, waarin de kennis en jaren van betrokkenheid van de schrijver in doorschemeren. Hierdoor is het sterk onderbouwd, maar soms ook ingewikkeld. Ik had graag gezien dat dit boek op sommige punten laagdrempeliger zou zijn, of dat er dieper op de basis ingegaan was, voor de mannen die nog een introductie op het onderwerp nodig hebben. Ik zou dit boek dan ook niet aanraden voor 'beginnende feministen', terwijl de inhoud juist voor de beginnende mannelijke feministen van grote waarde had kunnen zijn. De manier van schrijven en info delen in dit boek kan bij deze mensen misschien juist afschrikken. Voor de lezer die zich vaker heeft verdiept in het onderwerp is het leerzaam, interessant en laat het een andere invalshoek zien op feminisme en de rol van mannen en mannelijkheid/gender en sekseverdeling.
August 9, 2020
MUST READ voor alle mannen/mensen!
November 10, 2021
Goed pleidooi voor mannenemancipatie om los te komen uit de maatschappelijk opgelegde hokjes van mannelijkheid. Wel erg pretentieus geschreven...
July 14, 2024
flink!
January 23, 2022
Hoewel ik een boekje met meer praktische handvaten had verwacht, gaf het me wel wat goede inzichten in mechanismen die onbewust en onderhuids een rol in mijn leven, omgeving en de wereld spelen. Een iets ander licht op de recente Voice-toestanden. Hoe dat als een "probleem" met mannelijkheid kan komen. Bewustwording is een stapje in de goede richting. Aanrader dus!
July 12, 2022
Good for men to introduce and sensitise them when no experience with feminism.
March 14, 2022
guter für den einstieg, platz nach oben
July 3, 2021
I read the book in German (which is my 3rd language) and therefore I might have missed some things.
However the book is like many other books on the topic of men and feminism: they tell you its good for men to be feminists, because for example being open, vulnerable and in touch with your emotions as a man is something good, but they do little to address or deal with the fact that most cis heterosexual men are not attracted by feminism and are not willing to do any work to learn anything -which to a degree is understandable, because there are so many things to learn that go beyond just feminism and (un)learning about everything is impossible.
How to break this vicious circle where men think feminism is not for them and therefore do not bother to read anything about feminism is not something really discussed and the emphasis is put instead on an individual who has already started doing the work themselves.
As a result this and similar books in my opinion end up being read mostly by those who are already interested in feminism and want to learn more. In this sense it does well to in discussing the topic in a basic and general way aimed at beginners and less about attracting more men in feminism, which in my opinion is the problem why sexism, misogyny, transphobia and homophobia are still rampant.
However the book is like many other books on the topic of men and feminism: they tell you its good for men to be feminists, because for example being open, vulnerable and in touch with your emotions as a man is something good, but they do little to address or deal with the fact that most cis heterosexual men are not attracted by feminism and are not willing to do any work to learn anything -which to a degree is understandable, because there are so many things to learn that go beyond just feminism and (un)learning about everything is impossible.
How to break this vicious circle where men think feminism is not for them and therefore do not bother to read anything about feminism is not something really discussed and the emphasis is put instead on an individual who has already started doing the work themselves.
As a result this and similar books in my opinion end up being read mostly by those who are already interested in feminism and want to learn more. In this sense it does well to in discussing the topic in a basic and general way aimed at beginners and less about attracting more men in feminism, which in my opinion is the problem why sexism, misogyny, transphobia and homophobia are still rampant.
April 3, 2021
Der Grundaussage des Buches, die nötige Selbstreflektion von Männern und der mit ihm verbundenen Eigenschaften und Rolle in dieser Gesellschaft, ist wenig hinzuzufügen. Das Buch selbst ist, wie der Autor selbst auch besagt, es sei Absicht gewesen, relativ oberflächlich und geht nie in die Tiefe. Manchmal reicht bei Themen auch sicherlich der grobe Pinsel, ich war aber etwas enttäuscht, zumal seine tunnelblick-artige Versteifung auf das eine Ziel zur Utopie, die männliche Umarmung des Feminismus, dann doch sehr simpel daher zu kommen scheint. Am Ende reicht es aber zumindest zur Entdeckung weiterführender Literatur/Quellen, was angesichts der Mission des Autors (abseits dieses Werks, hat er sich diesem Thema seit Jahrzehnten verschrieben), ganz ernst gemeint, vielleicht schon ein voller Erfolg ist.
September 16, 2021
Eén van mijn favoriete bezigheden, is (respectvol) discussiëren met mensen die er een compleet andere mening op nahouden dan ik. Daarom was ik nogal getriggerd toen ik zag dat een man een boek over feminisme had geschreven, en besloot het uit de bib te ontlenen, al was het maar voor voer ter discussie met mijn vriend.
Jammer genoeg vond ik het boek niet heel erg toegankelijk, en nog in het minst omdat ik een vrouw ben. Het is nogal essayistisch geschreven, waardoor het niet bepaald leesvoer voor het slapengaan is. Door het gebrek aan concrete tips over hoe je de wereld beter kunt maken voor vrouwen, mannen of mensen in het algemeen, weet ik niet of van Tricht hiermee veel mensen zal overtuigen.
Jammer genoeg vond ik het boek niet heel erg toegankelijk, en nog in het minst omdat ik een vrouw ben. Het is nogal essayistisch geschreven, waardoor het niet bepaald leesvoer voor het slapengaan is. Door het gebrek aan concrete tips over hoe je de wereld beter kunt maken voor vrouwen, mannen of mensen in het algemeen, weet ik niet of van Tricht hiermee veel mensen zal overtuigen.
February 1, 2021
Uiteindelijk weinig nieuws geleerd want het meeste ligt wel voor de hand als je erover nadenkt, maar zoals wel vaker bij dit soort dingen is het fijn om alles even duidelijk op een rijtje te horen.
Aanrader voor alle mannen die zich afvragen of ze wel een goede man zijn, en voor alle vrouwen die denken dat mannen het goed voor elkaar hebben.
Het is redelijk binair ingedeeld op deze manier, maar uiteindelijk pleit de schrijver er vooral voor om alle hokjes los te laten en iedereen te zien als mens met een unieke set eigenschappen zonder die het label 'mannelijk' of 'vrouwelijk' te geven, dus ook een aanrader voor alle non-binaire mensen.
Aanrader voor alle mannen die zich afvragen of ze wel een goede man zijn, en voor alle vrouwen die denken dat mannen het goed voor elkaar hebben.
Het is redelijk binair ingedeeld op deze manier, maar uiteindelijk pleit de schrijver er vooral voor om alle hokjes los te laten en iedereen te zien als mens met een unieke set eigenschappen zonder die het label 'mannelijk' of 'vrouwelijk' te geven, dus ook een aanrader voor alle non-binaire mensen.
April 8, 2022
Gute Erweiterung des feministischen Wissenstands eines Anfängers, doch die letzten Abschnitte lassen mit den endlosen Wiederholungen zu wünschen übrig. Wenig tief geht van Tricht in die Materie hinein. Das Buch ist zwar kurz, gerade in den letzten Kapiteln hätte ich mir jedoch eher konkrete Strategien für den Alltag gewünscht (um Männern auch selber offener zu begegnen und Stereotype abzulehnen), anstatt Eigenwerbung und utopische Vorstellungen. Gerade auch für weiblich gelesene Personen erscheint mir das Buch als ein guter Weg, Männlichkeit besser zu verstehen.
January 13, 2025
Dieses Sachbuch erklärt, wie auch Männer vom Feminismus profitieren können, wenn wir Geschlechterstereotype abbauen und so eine bessere Welt ermöglichen.
Das Buch eignet sich gut als Einstieg in das Thema, wird aber sicher keine all zu großen Überraschungen beinhalten, wenn man sich schon mit dem Thema beschäftigt hat. Ich hätte mir noch mehr Praxisbeispiele gewünscht, wie etwa bei „Das Patriarchat der Dinge".
Manche Abschnitte fand ich etwas repetitiv, was aber auch an der Übersetzung liegen kann.
Aber auch für mich waren trotzdem einige neue und interessante Stellen dabei.
3,5 Sterne
Das Buch eignet sich gut als Einstieg in das Thema, wird aber sicher keine all zu großen Überraschungen beinhalten, wenn man sich schon mit dem Thema beschäftigt hat. Ich hätte mir noch mehr Praxisbeispiele gewünscht, wie etwa bei „Das Patriarchat der Dinge".
Manche Abschnitte fand ich etwas repetitiv, was aber auch an der Übersetzung liegen kann.
Aber auch für mich waren trotzdem einige neue und interessante Stellen dabei.
3,5 Sterne
November 29, 2023
Ondanks de noot (achterin) het niet té academisch te schrijven, is dat het nog wel. Voor iemand die al ingelezen is, zijn bijvoorbeeld bepaalde termen niet nieuw. Ik kan me inbeelden dat het voor een persoon (man) die nog vrij onbekend is met feminisme, het soms lastig meekomen is. Ik had gehoopt op een iets meer toegankelijkboek, een soort 'feminisme voor beginners'. Je moet naar mijn mening al enige affiniteit hebben met de beweging om dit boek te lezen.
February 19, 2024
کتێبەکە بە شێوەیەکی پوخت داڕێژراوە و باسی تێڕوانینی پیاو دەکات بۆ بواری فێمێنیزمی و ئەوەی کە چۆن پیاویش دەکرێت بەشدار بێت و سوود ببینێت لەم جوڵانەوەیە.
ئەوەی کە نوسەر جەختی لێدەکاتەوە هاوبەشی هەردوو ڕەگەزە لە ژیانی ڕۆژانەدا .
هەروەها باسی کۆمەڵێک ئاستەنگ دەکات لە ژیانی پیاو ئەوەی کە هەمیشە دەبێت بونەوەرێکی بێ هەست و توندڕەو بن , هەرگیز کێشەکانیان باس نەکەن چونکە پیاون, و کاریگەری هەموو ئەو شتانە لەسەر دەروونیان.
کتێبەکەم بەلاوە جوان بوو, چونکە چەندین بیرۆکە و تێڕوانینی نوێی تێدابوو .
ئەوەی کە نوسەر جەختی لێدەکاتەوە هاوبەشی هەردوو ڕەگەزە لە ژیانی ڕۆژانەدا .
هەروەها باسی کۆمەڵێک ئاستەنگ دەکات لە ژیانی پیاو ئەوەی کە هەمیشە دەبێت بونەوەرێکی بێ هەست و توندڕەو بن , هەرگیز کێشەکانیان باس نەکەن چونکە پیاون, و کاریگەری هەموو ئەو شتانە لەسەر دەروونیان.
کتێبەکەم بەلاوە جوان بوو, چونکە چەندین بیرۆکە و تێڕوانینی نوێی تێدابوو .
December 26, 2024
Ich fand es ganz gut. Beleuchtet hauptsächlich Männer (wie der Titel annehmen lässt) und ist auch sonst leider sehr binär ausgelegt. Der Autor betont aber auch, dass es vor allem darum geht, Mensch zu sein, statt Mann oder Frau, und unterlegt das mit interessanten Beispielen. Mir hat es auf jeden Fall Stoff zum Nachdenken gegeben.
September 15, 2021
Für ein Sachbuch mit vielen Infos so flüssig und entspannt lesbar geschrieben. Mit der Message, die sich Jede:r zu Herzen nehmen sollte, einfach Mensch zu sein und nicht in Kategorien, wie männlich und weiblich zu denken. Vielfalt wertzuschätzen statt Ungewohntes negativ zu sehen. Raus aus Schwarz-Weiß-Denken, hin zu einer Gesellschaft, in der vieles möglich ist und sich alle individuell entfalten können. Weg von Klischees, Rollenbildern und Erwartungen an Einzelne. Feminismus ist gut für Männer, weil auch Männer einem ständigen Druck ausgesetzt sind, der Rolle des starken Mannes zu entsprechen. Wird es nicht Zeit, das endlich mal hinter sich zu lassen?
Das alles und viel mehr habe ich aus Jens van Trichts Buch gelernt. So gut und wichtig für Mann, Frau udn alle dazwischen.
Das alles und viel mehr habe ich aus Jens van Trichts Buch gelernt. So gut und wichtig für Mann, Frau udn alle dazwischen.
November 7, 2024
من افضل الكتب التي قرأتها في شرح النسوية بشكل متكامل وتشمل الرجال في شرحها القضية. لمدة طويلة كنت ابحث عن كتاب استطيع اقتراحه على الرجال حين مناقشتهم في هذه القضية المهمة للجنسين.شكر كبير للمترجمة نانسي محمد.
April 21, 2020
Vlot geschreven boekje dat geschikt is als inleiding, mist diepgang.
August 27, 2021
عكس ما توقعت، المحتوى هش قليلا ونصفه الثاني افضل من الاول.
Displaying 1 - 30 of 37 reviews