'De afrekening' is het recentste boek van Guido van Heulendonk, van wie ik al eerder twee boeken las. Dit verhaal gaat over Govert Dubois, een Germanist en gewezen boekhandelaar, die het huis van zijn ouders leegmaakt na hun overlijden en op zolder een doos vindt die aan zijn vader toebehoorde. Daarin treft hij een revolver aan en een exemplaar van het boek 'De afrekening', geschreven door Goverts overleden echtgenote Angélique. Het verhaal van dat boek draaide rond de zoon van een verzetsman en een revolver. Dat zijn meteen de twee elementen van het verhaal: de revolver die aan Goverts vader zou toebehoord hebben (n diens onduidelijke rol tijdens de oorlog) en het boek van Angélique, dat handelt over een verzetsman die per toeval een verkeerde man doodschoot.. Heel wat herinneringen aan zijn huwelijk met Angélique komen terug, maar ook Goverts tweede relatie, met de Zwitserse Michelle, komt aan bod. Tevens bevat het verhaal elementen die met de tweede wereldoorlog te maken hebben, zoals een bezoek aan het kamp in Mauthausen. Het lijkt verder alsof Govert van plan is om zich met de revolver te zelfmoorden, maar erg duidelijk is deze verhaallijn niet. Dit boek is vlot geschreven en bevat een interessante verhaalconstructie; die echter meer belooft dan wat de auteur ervan maakt.
Helemaal niet het niveau van zijn 'Barnsteen'. Van Heulendonk lijkt vergeten te zijn dat bij een roman die gebaseerd is op metafictie er ook nog een verhaalkern moet zijn. Die is er, maar ze is comateus te noemen. Personages zijn ongeloofwaardig, nergens raakt het. Ook de immer aanwezige actualiteit (Trump dit, Trump dat) stoort geweldig. Als schrijver wil je dat uit de vertelconstellatie zelf een bepaald Sein und Zeit spreekt. De kunst is dat te doen zonder het geheel te verdrinken in dat o zo voorspelbare antitrumpiaanse en antibrexitsentiment. Zo jammer.
Eén sprankel. Hoofdpersonage ontdekt op het sterfbed dat zijn vrouw vreemdging met een Guatemalteek. Daarop moet hoofdpersonage glimlachen wanneer hij nieuws hoort over een aardbeving in Guatemala. Dàt is menselijk, dàt is de reden om hier nog één ster te geven.
Aanleiding van het verhaal: een afrekening in de tweede w.o. : vader van hoofdpersoon heeft - waarschijnlijk - als verzetsman een verkeerde persoon geliquideerd. De hoofdpersoon vindt later het pistool waarmee dit zou zijn gebeurd. De geliefde van de hoofdpersoon schrijft een boek met als thema eenzelfde soort afrekening. De hoofdpersoon moet afrekenen met het verleden van zijn vader, maar ook met het mislukken van het boek van zijn geliefde en bovendien met haar te vroege dood.