ثلاث سنوات ونصف مع ناظم حكمت

by Orhan Kemal, أورهان كمال, Ahmad Zakaria (Translator)

يعدُّ هذا الكتاب في الأدب التُّركيِّ اليوم من بين أهمِّ الوثائق عن ناظم حکمت؛ حيث يتناول رؤيته للشِّعر، والرَّسم الذي كان يُمارسه في السّجن أيضًا، والفن بشكلٍ عامٍّ. بالإضافة إلى تناوُلِه للعديد من الجوانب الشَّخصيَّة في حياةِ شاعر تُركيا الأكبر. وقد أضاف إیشیق أووتشو ابن أورهان كمال على هذا الكتاب بعد ذلك مذكِّرات والده في السّجن، كما أرسل إليه محمَّد فؤاد ابن ناظم حکمت قسمًا من المراسلات بين أورهان وناظم، وأُلحقت المراسلات بالكتاب أيضًا.

وحسب ما جاء، كذلك، في مقدِّمة المترجميْن، فإنَّه: في أثناء تأدية الرِّوائيِّ التُّركيِّ أورهان كمال الخدمة العسكريَّة، وتحديدًا في عام 1938، تمَّ القبض عليه بسبب نشاطه السِّياسيِّ، والعثور على أحد دواوين الشَّاعر ناظم حكمت المحظورة حينها في حقيبته، وحُكم عليه بالسّجن خمس سنواتٍ. وخلال الفترة الأولى، تنقَّل أورهان كمال ما بين سجنَي قيصري وأضنة، حتَّى استقرَّ أخيرًا في سجن بورصة عام 1940. وفي العام نفسه، حدثَتْ صُدفةٌ غيَّرتْ حياة أورهان كمال بالكامل، حيث نُقل شاعر تركيا الأكبر ناظم حکمت من سجن تشانکیري لأسبابٍ صحيَّةٍ إلى سجن بورصة، وهكذا بدأت صداقة الشَّاعر الكبير بأورهان كمال الذي كان شاعرًا أيضا حتَّى ذلك الوقت. وأصبح اسمان من أكبر الأسماء الأدبية التركية يتشاركان عنبرًا واحدًا، العنبر 52.

Genres: Turkish Literature, Biography, Memoir, Turkish

176 pages, Paperback

First published January 1, 1965

About the author

Orhan Kemal, (Mehmet Raşit Öğütçü) writer of short stories and novels was born in Adana in 1914 and died in Sofia in 1970. His father, Abdülkadir Kemali, was an MP from Kastamonu during the first term parliament of the Turkish Republic. Abdülkadir Kemali, a lawyer by profession, established The Ahali Party which was dissolved causing its founder to have to flee to Syria. In order to accompany his father, Orhan Kemal had to miss his final year of secondary school. Orhan Kemal stayed in Syria for a year, returning to Adana in 1932. He worked as a laborer, weaver and clerk in cotton gin mills. During his military service he was sentenced to 5 years imprisonment for his political opinions. Bursa prison became a turning point in his life and art work as he met Nazım Hikmet who greatly influenced him. On his release in 1943, Orhan Kemal, moved to Istanbul (1951), where he worked as a labourer, a vegetable transporter and then as a clerk for the Tuberculosis Foundation.From 1950 onwards he tried to live upon the income gained from writing. Orhan Kemal died in Bulgaria. His body was returned to Turkey and buried in Zincirlikuyu cemetery.

Kemal’s first poem was published in Yedigün under the name of Raşit Kemal (Duvarlar 25.04.1939) Further poems written under the same pen name are Yedigün and Yeni Mecmua 1940. On meeting Nazım Hikmet, Kemal wrote under the name of “Orhan Raşit” (Yeni Edebiyat 1941) Impressed by Nazım Hikmet, Kemal concentrated on stories as opposed to poems. His first story, “Bir Yılbaşı Macerası”, being published in 1941. In 1942 he adopted the name Orhan Kemal when writing stories and poems in Yürüyüş. He found fame through stories in Varlık in 1944, his first collection of short stories “Ekmek Kavgası”, and first novel “Baba Evi”, was published in 1949. Early works depicted characters form the immigrant quarters of Adana Kemal described the social structure, worker employer relationships and the daily struggles of petty people from industrialised Turkey. He aimed to present an optimistic view through the heros of his stories. He never changed his simple exposition and thus became one of the most skilful names of Turkish stories and novels. He also wrote film scripts and a play called “İspinozlar”. Dramatisations have been made of “72.Koğuş”, “Murtaza”, “Eskici Dükkanı”, “Kardeş Payı”. After his death a novel award was arranged in his name (1971).

Reviews

[Pakinam Mahmoud · Rating 3 out of 5]

ثلاث سنوات و نصف مع ناظم حكمت..كتاب كتبه الأديب التركي أورهان كمال بعد أن أُطلق سراحه من السجن عام 1943 وذلك بعد أن تمَّ القبض عليه بسبب نشاطه السِّياسي والعثور على أحد دواوين الشَّاعر ناظم حكمت المحظورة حينها في حقيبته، وحُكم عليه بالسّجن خمس سنوات...

يُعدُّ هذا الكتاب في الأدب التُّركيِ اليوم من بين أهمِّ الوثائق عن ناظم حكمت حيث يتناول رؤيته للشِّعر، والرَّسم بالإضافة إلى تناوُله للعديد من الجوانب الشَّخصيَّة للكاتبين اللي جمعتهم صداقة قوية و تشاركوا عنبرًا واحدًا علي مدار ثلاث سنواتٍ ونصف حيث كان ناظم حكمت معلماً لأورهان كمال في الأدب والفلسفة واللغة الفرنسيَّة أيضًا...

الكتاب يصنف تحت أدب السجون ..مكتوب بإسلوب سلس جداً و تلقائي و مش حتشعر أبداً انه أدب سجون لأن معظم الكتاب بيتكلم عن الفن والشعر و بيلقي الضوء علي جوانب إنسانية من حياة الشاعر الكبير و الجزء الأخير منه عبارة عن مراسلات بين ناظم و أورهان كمال...

كتاب مهم للتعرف علي شخصية شاعر كبير مثل ناظم حكمت اللي كنت أول مرة أسمع عنه وأتمني أقرأ له أكتر في الفترة القادمة...

[Lourens · Rating 5 out of 5]

This book reached me in a coincidental way, so I read it with no expectations. I am not familiar with Nâzim Hikmet nor with Orhan Kemal, or Turkish literature in general. But I was pleasantly surprised! One of my favorite books I've read this year.

I very much enjoyed how Nâzım's character is portrayed, his dedication to his craft in combination with a childlike attitude towards often overlooked parts of life. The friendship between these (aspiring) writers, stuck in the mundanity of a prison, is unique. I appreciate how despite their depressing situation, they found meaning in their work, and had hope for its own sake. Taking things at face value and finding optimism in spite of it, is an outlook that came at the right time in my life.

In a way, being unfamiliar with both artists' work, I am getting a very incomplete image of much of the context. But it is a testament to Orhan Kemal's writing that his friendship with Nâzım described in this book came alive in such a touching way.

My favorite quote from the book:

If we could just have a few pleasurable moments in this transitory world.

[nazzo · Rating 5 out of 5]

bu kitabı kana kana içtim, biraz daha olsa biraz daha içerdim

[Doaa El demerdash · Rating 5 out of 5]

. "ثلاث سنوات ونصف مع ناظم حكمت" ل"أورهان كمال"، جاءت معرفتي بهذا الكتاب عن طريق الصدفة، فأنا لا أعرف المؤلف.. ولكني منذ عدة سنوات كنت أشاهد مسلسل يتتبع الحقبة السياسية في أواخر الخمسينيات والستينيات في تركيا والانقلابات التي حدثت بها.. ومنه عرفت الشاعر "ناظم حكمت" أنه كان من الشعراء المغضوب عليهم من الدولة آنذاك، وكانت تصادر كتبه ويسجن من يقتنيها.
ومنذ شهرين وقع هذا الكتاب تحت عيني بصفحة مكتبة تنمية، وأول ما لفت انتباهي وهو اسم "ناظم حكمت" الذي عرفته من المسلسل، فأصبح عندي فضول أكثر لقراءته.
وفي الكتاب يسرد المؤلف "أورهان كمال" الفترة التي تم نقل الشاعر "ناظم حكمت" إلى نفس السجن الذي كان فيه هو. وكان هذا يمثل حدث عظيم بالنسبة له أن يكون شاعر كبير بحجم "ناظم حكمت" معه ليس في نفس السجن ولكن أيضًا بنفس الزنزانه، وقد كان لهذه الفترة ومعايشة الكاتب للشاعر الكبير أثر عظيم في تغير وإثراء حياة "أورهان كمال" .. ومن خلال ما جاء في الكتاب تظهر شخصية الشاعر ناظم حكمت انها شخصية فريدة من نوعها متعددة المواهب وكذلك محبوب ممن حوله، فإلى جانب كونه شاعر فكان أيضًا يمارس الرسم
ورث موهبته عن والدته، كما يرفق في الكتاب المراسالات بين المؤلف بعد خروجه من السجن وبين الشاعر ناظم حكمت .
الكتاب جميل وممتع وجديد بالنسبة لي كما أنه صغير الحجم لم يتعدى ال 200 صفحة، أرشحه بقوة أيضًا.
(اشتريته أونلاين من مكتبة تنمية)

[Memed Koz · Rating 5 out of 5]

Kitap 3 bölümden oluşuyor gibi;
- Yıllar sonra Nazım Hikmet ile olan anıları kaleme alış.
- Hapishanedeyken, günü gününe, sıcağı sıcağına not aldığı defter.
- Nazım Hikmet’ten mektuplar (Orhan Kemal özgürlüğüne kavuşuyor, Nazım hala hapiste)

Orhan Kemal’in herhangi bir romanını henüz okumadım fakat Muzaffer Buyrukçu’nun Orhan Kemal ile ilgili anılarını okuduğumda Orhan Kemal’in diline dair fikrim oluşmuştu. O dili bu kitapta da buldum.
Aydın olsun, olmasın, hapishane mahkumlarının anılardaki tasvirleri çok hoş. Ayrıca Nazım Hikmet’in Memleketimden İnsan Manzaraları çalışmasının malzemesinin de önemli bir çoğunluğunun bu hapishane insanları ve o insanların anlattıklarından oluştuğunu kitaptan öğreniyoruz.

[Nihan Kanar · Rating 5 out of 5]

Keşke daha uzun olsaydı, daha çok anısını not edebilseydi...zaten severdim ama sanki daha yakından tanımışım gibi bi his okuduktan sonraki...Ah Nazım, yıllarca nasıl yatırdılar seni, nasıl kıydılar sana? Canım Nazım...

[Baris Ozyurt · Rating 4 out of 5]

“Birbirimize sadece bakıp göz göze geldiğimiz, tek kelime söylemeden öylece durduğumuz bir sırada Nazım içini çeker, sonra ne dediği belirsiz, mırıldanırdı:
-Anasını… Daha yirmi sene var!”(s.47)

[Isabel Ozkan Jordan · Rating 4 out of 5]

Bursa Prison served as a writer's workshop and Nazim Hikmet a mentor for a generation of Turkey's most successful authors, more often than not Communists imprisoned or in exile. Kemal's recollections of the blue-eyed giant with whom he shared a cell involve their squabbles over poetry and prose and revelations of his stubbornness and strangeness, but it seems that the elder writer's strongest literary imprints were lessons in sensitivity and perception. This memoir is embroidered with Hikmet's love for working class people and Kemal's love for Hikmet, a celebrity turned mentor turned big brother. It also uses explanatory footnotes in a manner I found very helpful and charming.

[Mohamed Ibrahim · Rating 4 out of 5]

تم القبض علي الروائي أورهان كمال وهو يؤدي الخدمه العسكريه لنشاطه السياسي ووجد في أغراضه أحدي دواوين الشعر الممنوعة للشاعر ناظم حكمت شاعر تركيا الأكبر فحكم عليه بالسجن خمس سنوات لم تكن تربطه اي علاقه به

يبدأ هنا دور الصدفة الذي سيغير حياة اورهان كمال حين ينتقل الي نفس السجن الشاعر ناظم حكمت ويجمعهم عنبر واحد لمدة ثلاث سنوات ونصف تبدأ الصداقة بينهم ، ويقوم ناظم بتعليم اورهان الفرنسية ، كما كان يستمع إلي أشعاره ويقوم بالتعليق عليها أو تصحيحها ، وهو من نصحه بالتوجه الي فن الرواية وترك الشعر

استمرت تلك الصداقة بعد خروج أورهان وناظم من السجن واستمرت الزيارات بينهم والخطابات التي وضعها أورهان في نهاية الكتاب

الكتاب يظهر أفكار ورؤية ناظم حكمت للفن والشعر والرسم أيضا وأسلوب تفكيره وجانب من حياته الشخصية وعلاقاته بزوجته ووالدته
ودوره في مساعدة أورهان في تكوين شخصيته الفنيه ومساعده السجناء وهو الذي كان محبوبا بين الجميع

كتب أورهان الكتاب بعد أن اطلق سراحه عام ١٩٤٣ .

انقطعت بينهم المراسلات حين رحل ناظم حكمت الي الاتحاد السوفيتي ولم يتمكن من العودة إلي بلاده مرة أخرى

❞ لقد تركتُ قطعة كبيرة من قلبي في السجن، وأحضرتُ صداقات السجن إلى بيتي. ❝

[Uzayboslugundakikitaplar · Rating 5 out of 5]

“Yenge’nin ziyarete geleceği günlerin erken saatlerinden itibaren Nâzım’da dehşetli bir faaliyet başlardı: Geceden elbisesini ütüler, vişne çürüğü iskarpinlerini karyolasının altından çıkarıp boyatır, sabahleyin erkenden berbere iner, saçlarını kestirir, sakallarını kazıtır, ben daha yataktayken bütün bu işleri bitirmiş olarak, iki dirhem bir çekirdek, geçerdi karşıma:
“Nasılsın canım benim, ben nasılım? Şık değil miyim ben?” “
——
“Kederli, mahzun, acılı olmak için sebepler mevcuttur, fakat ümitsiz olmak için tek bir sebep mevcut değildir.
Nazım”

[Utku Cevre · Rating 5 out of 5]

Orhan Kemal’in Bursa cezaevinde Nazım Hikmet’le oda arkadaşlığı yıllarını anlattığı bu yapıt, Türk edebiyatında az bulunan anı janrının en içten örneklerinden biri. O kadar güzel detaylarla bezenmiş ki, hele sonunda Nazım’dan gelen mektuplar. Bir yeri gözleri bulutlandırıyor; Orhan Kemal’in çocuklarından (onları torunları yerine koyuyor) bahsederken şöyle diyor Nazım usta: “Torunlarımı görmeyi nasıl istiyorum, tahmin edemezsin. Ne tuhaf şey, sevdiğim birçok insan var ki yüzlerini bile görmedim, seslerini bile duymadım. Kimisi ben onları görmeden doğdu, büyüdü, kimisi öldü.”

[الخنساء]

كتاب خفيف لطيف عن التجربة المشتركة في السجن بين ناظم حكمت وكمال، وكيف تحولت لعلاقة معلم بطالب، رغم أنها عن السجن لكن ليست بائسة، وفيها الكثير من الفأل والوصف اللطيف، أحببت رغبتهم وسعيهم للمعرفة والعلم، حب الرسم، نظم الشعر والحديث والنقاش المستمر حول الأدب، والمواقف الشخصية كذلك، من العلاقات مع بقية السجناء والعائلة والزوجة.

[Işıl · Rating 5 out of 5]

Kemal’in anıları harikulade ve pek kıymetli. Keşke Everest Yayınları da özenli olsaydı; fotoğrafların altına açıklamalar, yılların belirtilmesi ve bazı adı geçen kişilerin kim olduğuna dair dipnotlar gerekli.

[Vedat Hayri Adivar · Rating 3 out of 5]

Nazım, düşmanları tarafından bile sevilen bir İNSAN'dır...
Nazım,"Bu şahlanan gericiler başarılı olursa." diyordu, "insanlık ve insanlığın bugüne kadar kazandığı gelişmeler en az bin sene geriye gidebilir!"...

[Ece · Rating 5 out of 5]

"Kederli, mahzun, acılı olmak için sebepler mevcuttur, fakat ümitsiz olmak için tek bir sebep mevcut değildir." s.128

[Aysegul · Rating 4 out of 5]

This book caught me off guard - I had teary eyes multiple times and I wasn’t expecting that at all. The friendship of the two men is so pure and heart warming. Although the translator did an amazing job, I kinda wish that I had read it in Turkish as no translation can truly do Kemal or Hikmet’s writing justice.

[عبد الحكيم القادري · Rating 4 out of 5]

I bought and read most of this book while in Istanbul, writing the last chapters of my 3rd novel on a solo trip. Probably for this reason I liked it more than I should. I had known trivial things about Orhan Kemal. But this book introduced me more to his life and his fruitful experiences in jail with Nazim Hikmet.

[Gülsüm M. · Rating 5 out of 5]

Bu kitabı okuyun! Hele ki benim gibi Nazım Hikmet hayranı iseniz.. Orhan Kemal ve Nazım Hikmet'in hapishanede başlayan dostluğunu anlatan bu kitap, bence Nazım'ın daha farklı, daha insani yönünü ortaya çıkarmış. 4.7/5

[Nikos Karagiannakis · Rating 3 out of 5]

Απλό και πολύ ανθρώπινο το διήγημα αυτό από τον Ορχάν Κεμάλ. Μας δίνει, μέσα από καθαρά προσωπικές στιγμές, την ευκαιρία να γνωρίσουμε από κοντά το μεγάλο Ναζίμ Χικμέτ.

[Pozan · Rating 5 out of 5]

Nazık Hikmet’le 3.5 Yıl |5/5|
Anı kitabı okumanın da tadı bir başka oluyormuş. Özellikle anıları Orhan Kemal anlatıyorsa ve anıların odak noktası Nazım Hikmet’se. Bir rastlantı sonucu aynı cezaevine düşen Orhan Kemal ile Nazım Hikmet’in, beraber kaldıkları sürece yaşadıkları aktarılmış kitaba. Şairlerin ve yazarların hapiste kalmış oldukları gerçeğiyle yüzleşmeden okumak mümkün olmasa da, okuması oldukça keyifli bir kitap.
Hem Türkiye’deki cezaevi hayatını yakından tanıyor hem de kitaplarını severek okuduğumuz yazarların hayatlarından bir parçayı direkt kendi ağızlarından okuyoruz. Kitabın son kısmında, Orhan Kemal’in çıkışından sonra mahpusta kalmaya devam eden Nazım’ın mektupları da eklenmiş. Aralarındaki dostluk olsun, mahpus hikayeleri olsun ve mektuplardaki sıcaklık olsun… her şeyiyle içinize dokunmayı başaran bir kitap. Gerçek olması da bunda büyük bir etken.
Orhan Kemal’in ortalama bir şairlikten çok başarılı bir öykücü ve romancılığa geçişini sağlayan hikaye de bu kitapta var, Nazım’ın hapishanedeki insanlara mecbur olmadığı halde ettiği yardımlar da bu kitapta var.
Kısa ve ufak bir kitap olmasına rağmen okuyana çok şey katacağından eminim. Bu yüzden, bu iki yazara biraz bile ilgi duyuyorsanız bence kesinlikle bakmanız gereken bir kitap. Tek oturuşta bitirmeniz olası. Orhan Kemal bu kitaptakinden daha fazla not tutmuş aslında ama kayda geçirilen bu kadar olabilmiş. Keşke daha fazlası olsaydı da daha fazla şey öğrenebilseydik onlardan.
Kitabın negatif tek yönü kitabın var olma sebebi olabilir. Yazarlar ve şairler parmaklıklar ardına getirilmeseydi böyle bir kitabı belki görmezdik. Ha, Orhan Kemal ve Nazım Hikmet bir kütüphanede aynı kitabı alacakken elleri birbirine çarpsa ve tanışırsalar bilemem ama bu dünyanın kaderinde böyle yaşanmış ve ortada böyle bir kitap var.
Geleceğimizde sanatçıların hakkının yenmeyeceği güzel günler dileğiyle. Kendinize iyi bakın.

[Tom Harris · Rating 4 out of 5]

This is a lovely memoir about how the author came to know the famous communist poet Nâzım Hikmet.
Both Kemal and Hikmet had been jailed for leftist activities, allegedly inciting rebellion in the Turkish armed forces. While Kemal was a young, budding poet, Hikmet was pushing 40 and already an established literary figure.
In many ways the book reminded me of the film 'Il Postino', in which an exiled Pablo Neruda strikes up a mentoring friendship with a young Italian postman. It deals with similar themes: exile, male friendship, poetry and its relationship to everyday life and language, enjoyment of nature and simple pleasures. I'm a complete sucker for that film, and I found this book even more affecting. 'Il Postino' is a work of fiction whereas 'In Jail with Nâzım Hikmet' is a true story, appended by real letters between the two authors. That makes the sweetness of the friendship and the sadness of their predicament, condemned to spend years in a shabby prison away from their loved ones, all the more vivid.
I've not actually read any of Nâzım Hikmet's work, although once I have done I will have to revisit this book, since it details how many of the people he knew in jail went on to inspire characters in his poems.
The only thing holding me back from giving this a 5 star review are the persistent and often dumbfounding typos. 'Years' is persistently translated as 'tears', sentences occasionally repeat themselves half way through, or trail off into nothing in what are clearly just mistakes. At times this disrupts the meaning of what's being said. It's a shame, because you would think even a cursory proof read by an editor would have caught most of them.
Don't let that put you off, though! It's still a wonderful, humane book.

[Rakan Halawani · Rating 4 out of 5]

Book Review 🖤🖤
ثلاث سنوات مع ناظم حكمت - أورهان كمال.
عدد الصفحات: 176
دار النشر: المتوسط
عن الكتاب: ندخل عالم أحد أهم الشعراء الأتراك من خلال الكاتب أورهان كمال، والذي تقرّب من الشاعر ناظم حكمت وحظي بتقديرٍ منه وعلاقة مميزة به طيلة فترة رفقتهما في السجن، وحتى بعد خروجهما منه. أتقن ناظم حكمت الشعر والرسم، وكان ذو طبيعةٍ خفيفة الظل بشوشة المحيّى، لمّاع الذهن سميح الوجه وحكيمًا متجاوزًا عن الأخطاء بحقه، فكيف استطاع الكاتب التعلم منه، وكيف كان إعجابه به، ولماذا كتب عنه؟ كل هذه الأسئلة تُجيبُ عنها المذكرات والرسائل الموجودة في هذا الكتاب.
رأيي: تسعدني الكتب التي يرتقي فيها مستوى الترجمة إلى مستوى الكتاب، أضافت ترجمة هذا الكتاب المميزة المتعة والصدق والنضارة بلا أدنى شك، ونتاج ذلك العمل المميز، لم أشعر بالملل نهائيًا من الكتاب، وبالتأكيد أسلوب الكاتب في مراقبة وتحري ناظم حكمت وتحليله لأفعاله وسرده للحكايات والمواقف المختلفة في السجن ووصفه لناظم وما يفعله كان خلابًا وفاتحًا لشهية القارئ لمعرفة المزيد عن ناظم حكمت وعن مثل هؤلاء الرائدين في الأدب التركي.
ومن الجدير بالذكر أن الإثراء التاريخي كان غزيرًا ومذهلًا، ففي أربعينيات القرن الماضي بالتحديد كثُرت الحروب وتناطحت الحضارات على اختلافها للازدهار والانتصار، ودور الكاتب في إظهار ذلك كان رائعًا. كتابٌ لا يُقرأُ بذهنٍ متعكّر، لأن رحلته أخّاذة وطرقاته جميلة، فمن أراد الاستلذاء به، يُفضّل أن يجلس في مكانٍ هادئٍ وجميلٍ برفقة مشروبه المفضّل، رحلة سُعدتُ بتجربتها كثيرًا.
#ثلاث_سنوات_مع_ناظم_حكمت #أورهان_كمال

[kid · Rating 3 out of 5]

i just want to admire someone like orhan kemal admires nazim hikmet. it’s simple and touching love beyond the words that i find most beautiful in the two’s relationship: editing poems, staring at each other in sync, gifting rabbits and the unyielding hope in the most strenuous circumstances of being jailed as political prisoners. but this also does not detract from kemal’s succint prose that hikmet has definitely helped shape. definitely makes me want to read these two more! i got this book when i randomly stumbled into the orhan kemal museum in istanbul and, by fate again, prhan kemal’s son was just there to sign books! so you know the place to go to get some of kemal’s bibliography (and i got a stamp as well). the museum dude did not hold back against his hatred for fellow orhan—nobel laureate orhan pamuk— and his bourgeois tendencies that are on display at the museum of innocence (based on pamuk’s novel) a bit further down the road. i love a good literary rivalry spilled over into museums.

[İpek · Rating 5 out of 5]

Yıllar önce ödev olarak verilmesi üzerine okumuştum. O zamanlar Nazım Hikmet'in politik görüşünü bile bilmiyordum ama okuduktan sonra araştırdığımda sosyalist olduğunu ve Rusya'ya kaçtığını sonra da Rusya'yı eleştirdiği için başının yeninden derde girdiğini öğrenmiştim. Ezberimde olan tek şiiri Hiroşima için yazdığı şiirdi. O şiirinde ne kadar hümanist biri olduğu anlaşılıyor. Ne yazık ki çok şiirden anlayabilen bir insan değilim, ruhuma işlemiyor. Ondan dolayı Orhan Kemal'i daha çok biliyordum. İlk başlarda Orhan Kemal nazım deniyor ama olmayınca nesire kayıyor. Eğer bu kitabın gerçekten yaşanmadığını bilmesem Orhan Kemal'in nesir, Nazım Hikmet'inde nazım yazmasının bir kelime oyunu olduğunu düşünüp gülebilirdim. Bu kitabın ardından Çehov'un 6.koğuşunu ve Peyami Safa'nın dokuzuncu hariciye koğuşunu okumuştum. Art arda bu kitapları(hapishane, akıl hastanesi, hastane) okuyunca biraz darlanmıştım. Gerçek, biyografik eserler hep ilgimi çekmiştir ve 1.elden böyle bir eseri okumak çok hoşuma gitmişti. Öneririm.

[Mariam · Rating 5 out of 5]

ناظم حكمت شاعر ومُناضل تركي، قضى عمرًا متنقلًا بين السجون حتى نُفي إلى روسيا حيث وافته المنية.
لم يحظى الأدب التركي بالاحتفاء الذي يستحق، ولم تنقل الكثير من الأعمال الشعرية إلى العربية، حتى الأعمال الروائية الخالدة لايزال الكثير منها مجهولًا بالنسبة لل��راء العرب، ولاسيما الشباب، ففي السابق كان ناظم معروف لدى الجمهور العربي؛ لذلك يعتبرُ هذا العملُ مهمًا للمكتبة العربية خاصةً للذين يحبون أو يدفعهم الفضول لقراءة أدب السجون.

احتوى هذا الكتاب على يوميات أورخان مع ناظم حكمت ورسائله له بعد خروجه من السجن. وقد سلط ولي في هذا الكتاب على ناظم الإنسان المحب للخير عاشق پرايا زوجته التي نظم أغلب أشعارهُ لها.

[خُلود · Rating 5 out of 5]

شاعري جدًا ، من الأمور الي ساعدتني لفهم أهم فترات حياة ناظم حكمت قراءة كتاب علي فائق "مع ناظم حكمت في سجنه" ثم هذا الكتاب تأثرت في كيفية تقاطع حياة الأشخاص من فترة سجن علي فائق حتى خروج أورهان كمال من السجن؛ الأخيرين لم يتقابلا قط، لكن كتاب كلا منهما ذكر نفس الأشخاص: الروائي كمال طاهر، الرسام بالابان، ولاء نور الدين.
سعيدة (مع مشاعر حزن أو حنين)، لاختياري هذا الكتاب وكأني عشت معهم.

[طارق الشحي · Rating 5 out of 5]

هذه السيرة الحميمة بين الشاعر و الروائي و الكاتب التركي ناظم حكمت و الكاتب أورهان كمال و هما في السجن و التي أتت على جو الصداقة بينهما و التي امتدت حتى خروج أورهان بعد انتهاء محكوميته و مراسلاتهما و استشفاف قدر المحبة و القرب التي حصلت بينهما حتى أنك كقارئ لابد و أن تشعر بكمية إنسانية الرسام و الشاعر و الكاتب ناظم حكمت و رهافته الشديدة .

[Kubilay Özdemir · Rating 5 out of 5]

Orhan Kemal'in Nazım'ı anlattığı bölümler çok güzeldi ancak özellikle sonda yer alan Nazım'ın Orhan Kemal'e gönderdiği mektuplar boğazımı düğümledi. Ailesine, çocuklarına olan o hasret nasıl da hissediliyor.. Hiç görmediği, sesini duymadığı insanları nasıl da özlüyor.. Mahpusta olduğunu nasıl da hissettiriyor.. Gerçekten çok acı. Bu topraklar birbirlerine acı çektiren insanlarla dolu.

[Muzaffer Bayramoğlu · Rating 4 out of 5]

Orhan Kemal'in muharrirliğinin Nazım'ın yol göstericiliginde evrimine şahit olmak , Nazım'ın "manzaralar"da bahsettiği onca insanın, onca hikayenin nasıl derlendigini öğrenmek çok keyifliydi. Daha nice anı, günlük mahpus hayatlarına dair bircok detay icin okunabilir.

[zeyoo · Rating 4 out of 5]

yıllar önce bi tiktok videosunun yorumlarıjdaki bir oneri sayesinde basladım. normalde gercek hayat hikayeleri okımayı pek sevmem ama cok tatlıydı. acayip akıcıydı ve okurken eglendim, Nazım Hikmet'i de tanıdım. cok safe bi kitaptı😭😭😭😭