«Ніхто дабром не дасць збаўлення» — трэцяя кніга з «Менскай трылогіі» Сяргея Пясецкага, славутага польска-беларускага празаіка. Мы працягваем сачыць за лёсамі ўжо знаёмых нам герояў — менскіх зладзеяў Аліка Барана, Яся Нацэвіча і Філіпа Лысага.
У апошнім рамане трылогіі апісваюцца падзеі 1919 года, калі з Менска сышлі германскія войскі і сталі гаспадарыць бальшавіцкія камісары. Якія змены наступілі для фраераў і блатных? Што прынеслі з сабою новыя ўлады? І чым тады выславілася Камароўка?
«Ніхто дабром не дасць збаўлення» — кніга, у якой пульсуе жыццё і віруюць жарсці. Аўтар захапляльна распавядае пра таямнічы і закрыты свет ліхадзеяў, поўны прыгодаў і авантур, небяспекі, вясёлых і трагічных неспадзяванак, а таксама моцных пачуццяў ды шчырага кахання.
Нарэшце, нарэшце дайшоў да апошняй кнігі Менскай трылогіі. Вельмі цікава было даведацца, чым ўсё скончыцца для Барана. Я ўжо аб другой кнізе казаў, што Баран адыйшоў на другое месца ў сюжэце. А ў трэцяй кнізе наогул шмат розных героеў ладзяць сюжэт, пакуль Баран сядзіць за кратамі. Таму хто чакаў "манголавы" прыгоды, той засмуціцца. На мой погляд трэцяя частка атрымалася больш напружанай і суровай. Да ўлады прыйшлі бальшавікі і яны ўзяліся за парадкі. Усе мы добра ведаем, як бальшавікі змагаліся з контррэвалюціянерамі. Хапалі ўсіх - і здраднікаў, і бандытаў, і звычайных людзей - усіх забівалі аднолькава хутка. Як у кнізе напісана, рабілі гэта на Камароўцы, чаго я нават не ведаў. Для бандытаў, тых самых добрых бандытаў, якіх любіць Пясецкі, наступілі цяжкія часы. Займацца старымі справамі складана, адзін аднаго здае, шмат хто трапіў за краты, трэба іх вызваляць. Пра гэта і пішацца ў рамане. Шмат хто задумаўся аб тым, з'ехаць у другую краіну, бо ў Менску ўжо небяспечна. Кнігу прачытаў захлёбваючыся за 3 дні. У другі дзень нават за часам не сачыў, бо не мог адарвацца. Як дагэтуль не знялі кіно яшчэ па трылогіі... На мой погляд, вельмі цікава б было. Канешне, як я і думаў, скончылася ўсё мінорна, але што зробіш. Жыццё ж яно такое. Гэтая трылогія - напэўна адзін з лепшых твораў, якія я чытаў на беларускай мове. Напісана простай мовай, але так цікава, што цяжка адарвацца. Я нічога не ведаў пра зладзейскі свет 10-х гадоў мінулага стагоддзя ў Менску, а гэта, як атрымалася, вельмі цікавы быў свет. Трылогію раю ўсім, захапляльна, цудоўна, неверагодна. І пра бандытаў, і пра любоў, і пра слёзы. 9/10.
Чытаючы Пясецкага, немагчыма ігнараваць паралелі з нашым часам. Антураж крыху змяніўся, але бальшавікі засталіся бальшавікамі. Канец кнігі трагічны і крыху бязглузды, як і жыццё ва ўсе часы.
Цікава, што апошнія старонкі прапануюць тры базавыя стратэгіі: бегчы, змагацца ці проста працягваць жыць і паміраць. Гісторыя ходзіць па спіралі.
Czerwona cholera rozlała się na miasto i zatruwała mieszkańcom życie.
W ostatnim tomie trylogii odczuć można zmianę ogólnego klimatu. Pojawienie się armii czerwonej i związana z nią konfiskata majątków, zabójstwa i szeroko rozumiany terror spowodował zubożenie się całego miasta. Firmowi blatni szydzili i głośno nienawidzili nowych okupantów i toczyli z nimi otwartą wojnę.
Niestety tylko nielicznym blatnym udało wydostać się z objęć śmierci. A Ci, którzy w nie wpadli albo walczyli do ostatnich chwil, bądź spokojem oddawali się w jej objęcia. W obu przypadkach wyczuwać można było dumę.
Гэта частка трылогіі дае прадстаўленне і разуменне ў якіх умовах жылі людзі ў Менску ў 1919 годзе. Самая цікавая і эмацыянальна напружаная часта трылогія. Немагчыма было адарвацца ад чытання. Закручаны лёс герояў у такія складаныя часы, а таксама гістарычныя падзеі робяць гэту частку рамана такой асаблівай. Нават толькі дзеля гэтай часткі трылогіі варта было прачытаць 2 першыя.
Трылогія сапраўды вартая ўвагі, каб мець разуменне як жылося ў Менску ў 1918-1919 гады. Раман дазваляе нырнуць з галавой у асяроддзе злачынцаў, Менскую атмасферу тых часоў.
"Ніхто дабром не дасць збаўлення - Ні Бог, ні цар і не герой. Даб'емся самі вызвалення Сваёй уласнай рукой."
Swietna książka, jak zresztą pozostałe 2 z trylogii. Z każdą przeczytaną książką pana Piaseckiego nabieram coraz większej pogardy i nienawisci do komunizmu i socjalizmu.