Buat

Johan de Witt trilogie #2

by Jean-Marc van Tol

Het is 1665. Raadpensionaris De Witt is al meer dan twaalf jaar aan de macht. Er heerst verwarring: de Republiek is op zee verwikkeld in een verbeten oorlog met Engeland en wordt in het oosten bedreigd door troepen van de bisschop van Münster. Zowel de vloot als het leger ontberen een krachtige bevelhebber. Het volk begint te morren. De roep om een prins van Oranje als opperbevelhebber wordt luider en luider. Ritmeester Buat, opgevoed aan het hof van Oranje, raakt betrokken bij de onderhandelingen tussen de Republiek en Engeland. Gebaseerd op authentieke bronnen en bewaard gebleven processtukken vertelt Jean-Marc van Tol in dit tweede deel van de Johan de Witt-trilogie het meeslepende levensverhaal van Henri de Fleury de Culan, beter bekend als ritmeester Buat. Aan de hand van memoires, getuigenissen, lofdichten en andere documenten komt een bijzonder boeiende periode uit de vaderlandse geschiedenis tot leven. Deze historische roman is zonder kennis van het eerste deel te lezen.

Genres: History, Historical

544 pages, Paperback

First published November 13, 2023

About the author

Zat op kunstacademie, in dienst (lichting 88-2), studeerde Nederlands aan de UvA, studeerde af bij Herman Pleij. Verzon met John Reid en Bastiaan Geleijnse Fokke & Sukke in november 1993, maakte kinderstrips (Kort & Triest) en schrijft aan een trilogie in romanvorm over Johan de Witt. Ik ben hier net begonnen op Goodreads, na het verschijnen van ‘Buat’.

Reviews

[Jean-Marc Tol · Rating 5 out of 5]

Ik ben natuurlijk een beetje bevooroordeeld, maar ik vind ‘Buat’ net zo’n topper als ‘Musch’. Ik heb het met veel plezier geschreven. De vileine toon van Musch is in dit boek vervangen door de wat opschepperige stem van de naïeve verteller ritmeester Buat (Henri de Fleury de Culan, geboren in 1622, schoonzoon van Cornelis Musch), wat voor mij soms enorm genieten was. Ik wens jullie net zoveel plezier bij het lezen als ik had bij het schrijven van dit boek.

Ik schrijf toelichtingen bij ieder hoofdstuk. Die zijn te vinden bij: https://buat.substack.com

Je kunt vragen stellen of reageren via vt (at) foksuk (punt) nl

[Wiebe Mokken · Rating 4 out of 5]

Een stevige pil die ik binnen een week verslonden heb.
Een bijzonder laagdrempelige manier om veel te weten te komen over het midden van de 17e eeuw.
Het is gebaseerd op langdurig, diepgaand onderzoek waarvan de resultaten zijn vervat in een uiterst lezenswaardig met vaart geschreven boek.
Het past in de traditie van Hillary Mantel en Jan van Aken (die laatste heb ik wel lang geleden gelezen) waarin mensen en gebeurtenissen worden gepresenteerd door de vele personen een stem te geven. (van de vele tientallen die de revue passeren, is er maar één verzonnen, ik weet nog niet wie, maar dat staat in het nawoord). Deel 1 van de De Witt-trilogie 'Musch' was al een openbaring; dit deel is veel strakker geredigeerd en dat doet het boek goed. In Nederland kennen we onze eigen geschiedenis over het algemeen nogal slecht, ook al neemt de interesse de laatste tijd gelukkig toe. Welnu: Iedereen die op een zeer onderhoudende manier wat wil leren over deze zeer roerige jaren waarin naast de gebroeders de Witt, en natuurlijk Ritmeester Buat (van het sigarenmerk), ook Michiel de Ruyter, de jonge Willem van William and Mary, onze stadhouder Willem III, hoofdrollen spelen, kan ik dit boek zeer aanbevelen.

[Martijn van Beek · Rating 4 out of 5]

Geweldig tweede deel van de Johan de Witt-trilogie. Geschiedenis komt wederom tot leven. Benieuwd naar deel drie!

[Hans Naderman · Rating 5 out of 5]

Fijn, vlotlezend en spannend boek. Je volgt meer dan 530 pagina’s de gebeurtenissen in de Republiek der Zeven Nederlanden in de jaren 1665 en 1666. Centraal staat Ritmeester Buat, een goedaardige, ietwat naïeve, idealistische voorstander van de Oranjes. De touwtjes zijn echter in handen van Johan de Witt, raadspensionaris en gehaaide politicus. Je wordt meegesleurd in intriges en politieke krachtvelden waar onze Buat niet echt op is gebouwd en waar hij dan ook regelmatig in verdwaald. Er worden om het verhaal te vertellen uiteenlopende bronnen gebruikt die tezamen het geheel versterken.
Ik ben erg blij met de kaarten, plattegronden, de tijdlijn en persoonsbeschrijvingen op de eerste pagina’s. Dat maakt het me gemakkelijker om me helemaal in te leven in dit goedgeschreven, levendige boek!

[Peter Altena · Rating 4 out of 5]

Geweldig epos, spannend ook - al weet je wel ongeveer hoe het eindigt. Je ziet hoe tal van personages de grenzen van hun bevoegdheden, ervaring enz passeren: de soldaat waant zich diplomaat, de raadpensionaris waant zich zeeheld - en de meeste personages komen er mee weg, maar de titelheld is zo loyaal en meent zich zo onbaatzuchtig en goed dat hij de voorzichtigheid uit het oog verliest. Zoals velen onvoorzichtig waren.

[Scarlett Hamers · Rating 4 out of 5]

Boeiende historische roman over het leven van Buat een ritmeester van stadhouder Willem III. Door zijn positie aan het Haagse hof van Oranje en door zijn huwelijk is hij een ideale figuur om het leven en de politieke ontwikkelingen rondom Willem III en de broeders de Wit te beschrijven. De onderlinge verhoudingen en intriges zijn nogal ingewikkeld . De schrijver zijn uiterste best gedaan om het overzichtelijk te houden maar desondanks is daarom het laatste 3 e deel van het boek minder aantrekkelijk om te lezen. Desalniettemin een interessant vervolg op Musch ( wat veel makkelijker leest )

[Ilse · Rating 5 out of 5]

Een meesterwerk! Petje af voor de auteur en iedereen die meegeholpen heeft met het onderzoek.
Ondanks de vele namen is het zeer goed leesbaar en wil je telkens niet stoppen met lezen.
Een aanrader voor eenieder die van dit genre houdt!

[Ruth Hoosemans · Rating 5 out of 5]

Wat een heerlijk boek.
Zeer toegankelijk ook als je nog niet alles weet van de geschiedenis van de Republiek.
Leest als een trein dus het is maar goed dat het ruim 500 pagina’s zijn.

[Milan · Rating 4 out of 5]

Hij wordt nog niet opgegeten

[R. De · Rating 4 out of 5]

Eigenlijk vond ik dit boek een 3,5 maar omdat die keuze niet bestaat en drie sterren onvoldoende recht doet aan de kwaliteit van dit boek heb ik mijn waardering naar boven afgerond.

Het zeer gedegen onderzoek dat aan dit boek ten grondslag heeft gelegen, heeft er vast voor gezorgd dat publicatie van het werk keer op keer is uitgesteld. Maar het was het wachten zeker waard.

Toch vond ik Musch interessanter om te lezen, ook al omdat je je - hoe vreemd dat ook klinkt - beter kon identificeren met die geniepige hoofdpersoon. Buat is wat kleurlozer en komt naar mijn mening iets minder duidelijk uit de verf dan Cornelis Musch.

Wat ik wel heel sterk aan dit deel vond is het beeld dat Van Tol schetst van Johann de Witt: de raadpensionaris die koste wat kost de macht stukje bij beetje naar zich toe weet te trekken. We zien hem tegenwoordig vooral als slachtoffer van een lynchpartij door het volk, maar als je dit boek leest, begin je haast sympathie te voelen voor die actie. Wat een nare, nietsontziende man was dat!

[Rob Bijeman · Rating 5 out of 5]

Het tweede deel van de trilogie over Johan de Witt leest anders het eerste deel. Het is vlotter en beeldender. Het geeft een prachtig tijdsbeeld van de verhoudingen in de republiek in de 16de eeuw. De intriges, machtsspelletjes en klassen maatschappij.

In dit deel van 540 pagina's is Buat voor een groot deel de hoofdpersoon en held tot zijn tragische ondergang. Het beeld over Johan de Witt is in dit deel weer heel anders ingekleurd. Een combinatie van Richelieu en Machiavelli.

Ik heb zin in het derde deel! Want wat weet ik eigenlijk weinig over onze vaderlandse geschiedenis.

[Gerard Hulsebos · Rating 5 out of 5]

Het langverwachte vervolg op Musch. Met heel veel plezier gelezen. Soms even op internet nalezen wie wie ook alweer is in het verhaal, maar bijzonder onderhoudend en geeft een goed beeld van de politiek in de republiek van de 17e eeuw. Verder een mooie menselijke schets van de vriendelijke wat naïeve persoon “Buat”
Ik wacht met smart op deel 3 !!

[Jacques Thielen · Rating 4 out of 5]

In het tweede deel van deze trilogie gaat Jean-Marc van Tol op dezelfde manier als in deel 1 op een luchtige en plezierige manier in op de bestuurlijke avonturen van Johan de Witt. De manier waarop deze pensionaris zijn macht uitbreidt, zich met zaken bemoeit waarvan hij geen verstand heeft en de willekeur waarmee hij zijn eventuele tegenstrevers naar het leven staat, zijn kenmerkend voor die tijd. De manier waarop de beschermers van de jonge Prins van Oranje daarnaast toch redelijk hun gang konden gaan en daarmee waarschijnlijk de uiteindelijke ondergang van (de gebroeders) de Witt geeft aan dat ons koninkrijk door het oog van de naald is gekropen ten tijde van de almachtige raadspensionaris. Kijk met belangstelling uit naar het derde deel van deze opmerkelijke trilogie.

[Judith Greve · Rating 4 out of 5]

Deze roman is een hele fijne manier om te leren over de geschiedenis van ons land midden 17e eeuw.
Van Tol heeft uitermate goed onderzoekswerk verricht en weet op pakkende wijze de geschiedenis tot leven te wekken door alle betrokkenen een gezicht te geven.
Door de vele intriges die er spelen, ging ik op een gegeven moment overal iets achter zoeken, wat het lezen (nog) spannender maakte.
Dit tweede deel in de trilogie las voor mij makkelijker dan Musch, het eerste deel. Misschien doordat de voornaamste verteller de wat naïve Buat is.
Heerlijk al die intriges, machtspelletjes, onvoorstelbare rijkdom en de klassenmaatschappij.
Absolute aanrader.

[Marjolein Schut · Rating 3 out of 5]

Johan de Witt trilogie deel 2; 1665.
De intellectuele Johan de Witt, geïnteresseerd in wiskunde en recht, blijkt ineens een regelrechte potentaat. Buat (halfwees met de Franse nationaliteit) is page bij de prins. Als Oranjegezinde staat hij recht tegenover de republikein Johan de Witt. Maar oorlogsheld (Funen) en uiteindelijk getrouwd in een rijke familie (dochter van Cornelis Musch) dus schijnbaar onaantastbaar.
Johan de Witt krijg ik niet echt op mijn netvlies in dit boek. Je leert m kennen via de verhalen van anderen: potentaat, politicus, laat de vloot voor gaan boven het besturen van het land. Maar waarom?

[Mireille · Rating 5 out of 5]

Het tweede deel in de Johan de Witt-trilogie! Toen de uitnodiging voor de boekpresentatie op de spreekwoordelijke mat viel, wist iedereen: er is een vervolg op Musch. Van Tol nam langer de tijd voor het schrijven dan aanvankelijk aangekondigd maar het wachten wordt ruimschoots beloond. Ik schreef hier een langer stuk.

[Sanne · Rating 5 out of 5]

Heel knap geschreven, net als het eerste deel van de trilogie. Zonder iets te willen verklappen van de plot: ik heb me als lezer totaal op het verkeerde been laten zetten, wat ik des te knapper vond in een boek dat op historische feiten gebaseerd is. Ook ben ik mensen als de gebroeders De Witt en Michiel de Ruyter door andere ogen gaan bekijken. Ik heb ervan genoten en kijk alvast uit naar het derde deel.

[Elias Marseille · Rating 4 out of 5]

Mooi boek geschreven vanuit het perspectief van ''Ritmeester Buat''. Zoals ook het geval in het 1e deel iemand die zich in de omgeving van Johan de Witt bevond tijdens zijn leven. De moeite waard als je door de ogen van verschillende personages mee wilt maken hoe de conflicten met Engeland zich in deze tijd ontsponnen.

[Joep · Rating 3 out of 5]

Minder pakkend dan deel 1 Musch. Wel weer een fraaie beschrijving van een roerige periode in de twee helft van de 17e eeuw maar Buat is een minder interessant persoon dan Musch. Aangezien we aan de vooravond van het rampjaar 1672 zijn beland af en toe het boek van Luc Panhuysen erbij gepakt, het blijft een fascinerende tijd. 3 1/2 ster.

[A.c. Wallast · Rating 4 out of 5]

Een boek dat je niet loslaat. Het geeft een fascinerend beeld geeft van de nationale en internationale politiek en de daarmee verbonden intriges en machtsstrijd gedurende de jaren zestig van de 17e eeuw.

[Samuel Driessen · Rating 5 out of 5]

Zag al lange tijd uit naar deel 2 van de De Witt trilogie. Het was het meer dan waard. Deel 1 vond ik fantastisch. Van Tol schrijft heel goed en kan zeer goed geschiedenis tot leven wekken. Hopelijk hoeven we niet te lang te wachten op deel 3… :)

[Margreeth · Rating 4 out of 5]

Aan de hand van de zeer konongsgezinde page en later ritmeester Buat, wordt weer een tipje van de sluier van de 17e eeuwse Nederlandse geschiedenis gelicht.
De intriges rond raadspensionaris Johan de Witt geven een beeld van de politieke keuzes die gemaakt werden.
Benieuwd naar deel 3!

[Anje · Rating 5 out of 5]

Wat een tragedie. De Nederlandse politiek heeft altijd al aan elkaar gehangen van eigenbelang en knulligheid.

[Serge Ter Braake · Rating 5 out of 5]

Erg knap boek. Van Tol blijft heel dicht bij de historische bronnen en weeft er een goed leesbaar narratief doorheen.

[Arnoud Visser · Rating 3 out of 5]

Indrukwekkend verhaal. Maar alleen goed te volgen als je de vaderlandse geschiedenis kent.

Wel mooi om het leven van Johan de Witt door de ogen van een 'tegenstander' te zien.

[Annesusan · Rating 5 out of 5]

Fantastisch. Ik kan niet wachten op deel drie. Het leest weg als een moderen roman.

[Laurette · Rating 3 out of 5]

Veel minder sappig dan voorganger Musch door de onbenulligheid en het geblunder van dit hoofdpersonage. Maar deze reeks is zo interessant: ik kijk uit naar deel drie.