What do you think?
Rate this book
Stedevaart
In 'Stedevaart' neemt Jan Brokken de lezer mee op reis naar 22 steden, aan de hand van 22 markante persoonlijkheden die de geest van de stad incarneren. Hij begint met Gustav Mahlers thuisoord (Amsterdam) en waaiert dan over de wereld uit: van de steden van schilder Giorgio Morandi (Bologna), architect Frank Gehry (Bilbao) en beeldend kunstenaar Joseph Beuys (Düsseldorf) tot die van schrijver Tip Marugg (Otrobanda), filosoof Kitaro Nishida (Kyoto) en musici Iosif Raiskin en Dmitri Sjostakovitsj (Sint-Petersburg). In het meest persoonlijke verhaal voert schilder Meindert Hobbema Brokken juist dicht naar huis (Middelharnis).
In Stedevaart brengt Jan Brokken zijn bevlogen vertelkunst, nieuwsgierigheid, eruditie en liefde voor reizen, kunst en cultuur tot een gloedvolle symbiose.
In Stedevaart brengt Jan Brokken zijn bevlogen vertelkunst, nieuwsgierigheid, eruditie en liefde voor reizen, kunst en cultuur tot een gloedvolle symbiose.
416 pages, Paperback
First published January 25, 2020
26 people are currently reading
379 people want to read
About the author
Jan Brokken
78 books136 followersA well-known journalist, Jan Brokken made his debut as a writer in 1984 with the largely autobiographical novel De provincie (The Province), the story of a youth spent in the countryside, which was made into a successful film. He has published gripping travel books about, among others, Africa, Indonesia and Curaçao, and is the author of the acclaimed and bestselling novels De blinde passagiers (The Blind Passengers, 1996), De droevige kampioen (The Sad Champion, 1998) and Jungle Rudy (2006). His work, which has been translated into several languages, has been compared in the international press to that of Graham Greene and Bruce Chatwin.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 47 reviews
October 31, 2021
"Mi piace pensare che nessuno scompare senza lasciare in eredità un'orma, un'impronta digitale o un'idea."
Erik Satie, Gustav Mahler, Eva Mameli Calvino, Giorgio Morandi, Gaetano Donizetti, Joseph Beuys e tanti altri. Cosa hanno in comune questi personaggi tanto diversi tra loro? Poco o nulla, vengono raccontati in questo volume da Jan Brokken, scrittore olandese che ho imparato a conoscere negli anni proprio per il modo in cui ha saputo raccontare personaggi, artisti e luoghi con un'impronta personalissima e riconoscibile.
L'anima delle città è il suo nuovo romanzo, atipico rispetto ai precedenti. Principalmente perchè non è un vero e proprio romanzo ma piuttosto una raccolta di racconti che hanno come fil rouge personaggi di spicco come musicisti, scrittori e artisti e le città che consideravano casa e che spesso hanno influenzato profondamente la loro opera. Un racconto corale quindi in cui ogni capitolo è dedicato ad un personaggio e ad una città. Ed è così che insieme a Brokken partiamo e vediamo Parigi, Amsterdam, Bologna, Cagliari, Düsseldorf, Bergamo, San Pietroburgo e altre ancora. Ma non ci limitiamo ad essere semplici turisti, conosciamo le città per come le vivevano i personaggi del racconto.
Brokken è un autore che amo molto, forse uno dei miei autori contemporanei preferiti. Alcuni dei suoi libri sono tra le mie letture preferite. Credo che la cosa che amo di più in Brokken sia proprio la sua capacità di immedesimarsi nei personaggi protagonisti dei suoi libri. Con estrema onestà riesce sempre a raccontare di eventi, luoghi e persone in un modo particolarmente incisivo. In questo libro ritroviamo lo stile di Brokken e anche alcuni dei temi che contraddistinguono la sua opera letteraria.
Si parla di memoria, di ricordi, di passato, di personaggi che in un modo o nell'altro hanno lasciato il segno grazie alla loro arte, alla loro passione. Rispetto però ai suoi precedenti libri in questo caso ho trovato questo scritto meno incisivo, meno ricco di pathos. Credo che questa mia sensazione sia dovuta principalmente al fatto che i racconti siano un po' scollegati tra loro. Si spazia tra tanti temi, tante città, tanti personaggi, e questo ha reso la lettura meno fluida.
Nonostante qualche piccola perplessità durante la lettura, ho trovato comunque il libro molto bello e interessante. I personaggi di cui si parla, in particolare alcuni, mi erano quasi sconosciuti e ho apprezzato il modo in cui Brokken li ha raccontati. Le ambientazioni del racconto sono tante, si parla di città bellissime e l'autore riesce a raccontarle in modo poco convenzionale restituendo dei ritratti particolari. L'itinerario intrapreso e condiviso da Brokken fa luce sul legame che si instaura tra un artista e il luogo in cui vive, il luogo che in un modo o nell'altro influenza le sue creazioni, un legame che a volte sembra quasi invisibile ma che in realtà è viscerale.
Erik Satie, Gustav Mahler, Eva Mameli Calvino, Giorgio Morandi, Gaetano Donizetti, Joseph Beuys e tanti altri. Cosa hanno in comune questi personaggi tanto diversi tra loro? Poco o nulla, vengono raccontati in questo volume da Jan Brokken, scrittore olandese che ho imparato a conoscere negli anni proprio per il modo in cui ha saputo raccontare personaggi, artisti e luoghi con un'impronta personalissima e riconoscibile.
L'anima delle città è il suo nuovo romanzo, atipico rispetto ai precedenti. Principalmente perchè non è un vero e proprio romanzo ma piuttosto una raccolta di racconti che hanno come fil rouge personaggi di spicco come musicisti, scrittori e artisti e le città che consideravano casa e che spesso hanno influenzato profondamente la loro opera. Un racconto corale quindi in cui ogni capitolo è dedicato ad un personaggio e ad una città. Ed è così che insieme a Brokken partiamo e vediamo Parigi, Amsterdam, Bologna, Cagliari, Düsseldorf, Bergamo, San Pietroburgo e altre ancora. Ma non ci limitiamo ad essere semplici turisti, conosciamo le città per come le vivevano i personaggi del racconto.
Brokken è un autore che amo molto, forse uno dei miei autori contemporanei preferiti. Alcuni dei suoi libri sono tra le mie letture preferite. Credo che la cosa che amo di più in Brokken sia proprio la sua capacità di immedesimarsi nei personaggi protagonisti dei suoi libri. Con estrema onestà riesce sempre a raccontare di eventi, luoghi e persone in un modo particolarmente incisivo. In questo libro ritroviamo lo stile di Brokken e anche alcuni dei temi che contraddistinguono la sua opera letteraria.
Si parla di memoria, di ricordi, di passato, di personaggi che in un modo o nell'altro hanno lasciato il segno grazie alla loro arte, alla loro passione. Rispetto però ai suoi precedenti libri in questo caso ho trovato questo scritto meno incisivo, meno ricco di pathos. Credo che questa mia sensazione sia dovuta principalmente al fatto che i racconti siano un po' scollegati tra loro. Si spazia tra tanti temi, tante città, tanti personaggi, e questo ha reso la lettura meno fluida.
Nonostante qualche piccola perplessità durante la lettura, ho trovato comunque il libro molto bello e interessante. I personaggi di cui si parla, in particolare alcuni, mi erano quasi sconosciuti e ho apprezzato il modo in cui Brokken li ha raccontati. Le ambientazioni del racconto sono tante, si parla di città bellissime e l'autore riesce a raccontarle in modo poco convenzionale restituendo dei ritratti particolari. L'itinerario intrapreso e condiviso da Brokken fa luce sul legame che si instaura tra un artista e il luogo in cui vive, il luogo che in un modo o nell'altro influenza le sue creazioni, un legame che a volte sembra quasi invisibile ma che in realtà è viscerale.
May 18, 2024
Jan Brokken was voor mij tot voor kort louter een naam met één 'to-read' boek op mijn lijst na het lezen van een review daarover (De tuinen van Buitenzorg). Met het oog op mijn huidige opleiding tot schrijfdocent las ik het voorbije najaar zijn heldere en erudiete De Wil en de Weg - over het Schrijven van Romans en Verhalen en Het hoe. Over het schrijven van romans, verhalen en non-fictie, twee boeken vol tips van een schrijfdocent met internationale ervaring. Het smaakte naar meer en ik kreeg via verschillende literaire vrienden tips aangereikt. 'Stedevaart' werd de eerste, omdat ik vernomen had dat Jan Brokken hier vaak over muziek schrijft ... en daar was ik weer eens aan toe.
De bedevaart die in de titel schuilt, wordt door de auteur in het laatste hoofdstuk (over Claude Debussy) halvelings verklaard met de uitspraak 'Ik weet dat het idioot klinkt, maar ik jaag vrijwel heel mijn leven lang beelden na, des images, om met Debussy te spreken, plekken waar zwart-witfoto's zijn genomen die me in een bepaalde stemming brengen.' Het boek is dan ook rijkelijk geïllustreerd met foto's, zowel zwart-wit als kleur en dat is een meerwaarde, want het oog wil ook wat. Zeker omdat Jan Brokken naast muziek en literatuur ook een passie heeft voor beeldende kunst en architectuur.
Het eerste kwart van het boek vond ik het sterkst, wellicht omdat de behandelde onderwerpen en steden me het meest aanspraken. Mahler met Mengelberg in Amsterdam deed me na lange tijd weer eens naar die gekoesterde cd-box grijpen met de complete Mahler-symfonieën door het Concertgebouworkest onder Haitink. Morandi in Bologna zorgde voor een ontroerend portret en zin om zijn schilderijen te herontdekken. In 'Het laantje van Middelharnis' versmelt de geschiedenis van een schilderij en een landschap met een scène en een betoverende periode uit het leven van de schrijver zelf. In Kyoto heeft diezelfde schrijver een filosofische ontmoeting met een intrigerende Japanse vrouw. En na het lezen van het hoofdstuk 'De haai, het oog en het ei van Calatrava' wilde ik meteen Valencia ontdekken.
Dat Jan Brokken behalve zijn reizende nieuwsgierigheid ook zijn schrijfambacht tot in de puntjes beheerst, had ik al kunnen afleiden uit zijn bovengenoemde schrijfhandleidingen. Naargelang het thema of de insteek deed hij me de ene keer wat meer aan Cees Nooteboom denken (het mijmeren en overpeinzen), en de andere keer aan Oek De Jong (de zoektocht naar precisie, naar de juiste verwoording). Typisch Brokken is volgens mij zijn uitgebreid netwerk aan kosmopolitische contacten en zijn verleden als journalist en interviewer, wat zorgt voor een enerzijds objectievere, maar anderzijds ook breder gedocumenteerde stijl. Hoe dan ook, ik plaats hem graag op dezelfde gekoesterde hoogte als die twee andere Nederlandse auteurs en ga zijn oeuvre gretig verder verkennen.
De bedevaart die in de titel schuilt, wordt door de auteur in het laatste hoofdstuk (over Claude Debussy) halvelings verklaard met de uitspraak 'Ik weet dat het idioot klinkt, maar ik jaag vrijwel heel mijn leven lang beelden na, des images, om met Debussy te spreken, plekken waar zwart-witfoto's zijn genomen die me in een bepaalde stemming brengen.' Het boek is dan ook rijkelijk geïllustreerd met foto's, zowel zwart-wit als kleur en dat is een meerwaarde, want het oog wil ook wat. Zeker omdat Jan Brokken naast muziek en literatuur ook een passie heeft voor beeldende kunst en architectuur.
Het eerste kwart van het boek vond ik het sterkst, wellicht omdat de behandelde onderwerpen en steden me het meest aanspraken. Mahler met Mengelberg in Amsterdam deed me na lange tijd weer eens naar die gekoesterde cd-box grijpen met de complete Mahler-symfonieën door het Concertgebouworkest onder Haitink. Morandi in Bologna zorgde voor een ontroerend portret en zin om zijn schilderijen te herontdekken. In 'Het laantje van Middelharnis' versmelt de geschiedenis van een schilderij en een landschap met een scène en een betoverende periode uit het leven van de schrijver zelf. In Kyoto heeft diezelfde schrijver een filosofische ontmoeting met een intrigerende Japanse vrouw. En na het lezen van het hoofdstuk 'De haai, het oog en het ei van Calatrava' wilde ik meteen Valencia ontdekken.
Dat Jan Brokken behalve zijn reizende nieuwsgierigheid ook zijn schrijfambacht tot in de puntjes beheerst, had ik al kunnen afleiden uit zijn bovengenoemde schrijfhandleidingen. Naargelang het thema of de insteek deed hij me de ene keer wat meer aan Cees Nooteboom denken (het mijmeren en overpeinzen), en de andere keer aan Oek De Jong (de zoektocht naar precisie, naar de juiste verwoording). Typisch Brokken is volgens mij zijn uitgebreid netwerk aan kosmopolitische contacten en zijn verleden als journalist en interviewer, wat zorgt voor een enerzijds objectievere, maar anderzijds ook breder gedocumenteerde stijl. Hoe dan ook, ik plaats hem graag op dezelfde gekoesterde hoogte als die twee andere Nederlandse auteurs en ga zijn oeuvre gretig verder verkennen.
December 19, 2021
Purtroppo, non il miglior Brokken, almeno per me. L'anima delle città si presenta subito come una raccolta molto carina di racconti dedicati ad alcuni personaggi legati a determinate città (non è una guida da cui tirare fuori itinerari nelle singole città, come si potrebbe ingenuamente pensare), ma, come molte raccolte, mi è parsa squilibrata: ci sono racconti molto interessanti, soprattutto quando Brokken naviga nel suo e ci parla dei paesi baltici e di musicisti; altri lo sono meno e diventano noiosi appena si scende nell'autobiografico, non per l'argomento, quando per il modo in cui gli aneddoti della propria vita vengono raccontati dall'autore (un po' troppi ghirigori, per i miei gusti, ma anche mio totale disinteresse per la prima cottarella di Brokken). Mi duole dare solo due stelline, ma questo libro, per me, "was ok" e un pochino deludente, nulla di più, nulla di meno.
January 13, 2022
Non credo si possa mettere meno della massima soddisfazione per questa raccolta, per la cura nella ricerca storica, per la tenerezza dei racconti, per la fluidità dello scritto, per l'umana simpatia che Brokken prova per chiunque.
Si passano ore fatate con l'autore, alla ricerca di persone su Wikipedia e di luoghi su Google Maps: un viaggio nella Storia, nella Geografia, nella Musica, nella Letteratura, nel Coacervo di Umane Emozioni.
Le maiuscole ovviamente non sono un errore.
Si passano ore fatate con l'autore, alla ricerca di persone su Wikipedia e di luoghi su Google Maps: un viaggio nella Storia, nella Geografia, nella Musica, nella Letteratura, nel Coacervo di Umane Emozioni.
Le maiuscole ovviamente non sono un errore.
April 22, 2020
Jan is een van mijn favo's. Het liefst wil je met hem op reis en dat hij dan de hele dag hoorcolleges geeft. Met dit boek kun je tijdens deze quara toch nog op vakantie en als je later een van de steden echt gaat bezoeken, pak je het boek er nog eens bij en hoop je dat je Jan op een terrasje in de desbetreffende stad tegenkomt.
July 18, 2022
Non al livello di Anime Baltiche, ma per un singolo motivo.
Quell'opera seguiva un concetto e parlava di luoghi in qualche modo connessi; in questo caso invece si sente decisamente che ciò che si legge è una raccolta di articoli, scritti in periodi differenti.
Ciò non toglie però che evidentemente Jan Brokken ha qualcosa di speciale nella sua scrittura, una capacità di unire arte e paessaggi, luoghi e musica, che difficilmente si trova altrove.
C'è molta Italia in questo libro (ben 3 capitoli su 12 parlano di città e personaggi italiani).
Come sempre, alcuni articoli sono più interessanti di altri (molti criticano l'unico vero capitolo autobiografico, riguardo a Middelharnis, in cui l'autore ricorda un bacio in gioventù; io l'ho trovato molto semplicemente tenero, riscaldava il cuore).
Menzione d'onore per il capitolo dedicato a Dusseldorf e a Joseph Beuys, in cui vi sono rimandi al film Opera senza Autore di von Donnersmarck; film a mio parere bellissimo, che non sapevo minimamente fosse basato su fatti e personaggi reali.
Quell'opera seguiva un concetto e parlava di luoghi in qualche modo connessi; in questo caso invece si sente decisamente che ciò che si legge è una raccolta di articoli, scritti in periodi differenti.
Ciò non toglie però che evidentemente Jan Brokken ha qualcosa di speciale nella sua scrittura, una capacità di unire arte e paessaggi, luoghi e musica, che difficilmente si trova altrove.
C'è molta Italia in questo libro (ben 3 capitoli su 12 parlano di città e personaggi italiani).
Come sempre, alcuni articoli sono più interessanti di altri (molti criticano l'unico vero capitolo autobiografico, riguardo a Middelharnis, in cui l'autore ricorda un bacio in gioventù; io l'ho trovato molto semplicemente tenero, riscaldava il cuore).
Menzione d'onore per il capitolo dedicato a Dusseldorf e a Joseph Beuys, in cui vi sono rimandi al film Opera senza Autore di von Donnersmarck; film a mio parere bellissimo, che non sapevo minimamente fosse basato su fatti e personaggi reali.
February 19, 2023
Sempre acuto e stimolante, Jan Brokken!
Secondo me non il suo lavoro migliore vista la differenza di tensione narrativa tra i diversi ritratti di città.
Da leggere, comunque
Secondo me non il suo lavoro migliore vista la differenza di tensione narrativa tra i diversi ritratti di città.
Da leggere, comunque
January 9, 2022
Ricordi tradotti (talvolta simultaneamente) in immagini scritte. Un viaggio interessante, quello dell’autore, nei luoghi che hanno svezzato, ospitato, accompagnato tante personalità della nostra storia. Belli alcuni dettagli, interessanti le curiosità sugli artisti/compositori/filosofi.
December 15, 2021
VAGABONDAGGI...
... che vagabondaggi non sono. Jan Brokken ci porta in giro per il mondo sulle tracce di musicisti, scrittori, biologhe poco conosciuti.
Io di questo autore ho letto quel capolavoro di "Anime Baltiche", il bellissimo "I giusti" e "I Bagliori di San Pietroburgo "che profuma di Russia. Tutti libri che mi hanno fatto davvero viaggiare con l'autore, scoprire sempre cose nuove e assaporare un po' del profumo, della cultura e della vita Baltica e Russa.
Con "L'anima delle città", non c'è stata la stessa scintilla. Forse è dovuto alla narrazione molto sincopata, forse perché io di musica non me ne intendo un granché e qui di musica ce n'è parecchia, forse perché lo spazio dedicato a ciascuna città grazie ad un illustre cittadino/a è troppo breve.
Però fa viaggiare, sì, in modo meno organizzato del solito, con qualche vagabondaggio un po' forzato, ma anche con la bellezza di poter fare collegamenti inaspettati tra pittura, musica, letteratura e l'Arte tutta.
(Ho assistito alla presentazione al Salone del Libro di Torino e non si può rimanere stoici di fronte all'amore per il viaggio di Brokken, quindi io questo libro (e l'autografo) con questo ricordo lo terrò stretto nel cuore!)
... che vagabondaggi non sono. Jan Brokken ci porta in giro per il mondo sulle tracce di musicisti, scrittori, biologhe poco conosciuti.
Io di questo autore ho letto quel capolavoro di "Anime Baltiche", il bellissimo "I giusti" e "I Bagliori di San Pietroburgo "che profuma di Russia. Tutti libri che mi hanno fatto davvero viaggiare con l'autore, scoprire sempre cose nuove e assaporare un po' del profumo, della cultura e della vita Baltica e Russa.
Con "L'anima delle città", non c'è stata la stessa scintilla. Forse è dovuto alla narrazione molto sincopata, forse perché io di musica non me ne intendo un granché e qui di musica ce n'è parecchia, forse perché lo spazio dedicato a ciascuna città grazie ad un illustre cittadino/a è troppo breve.
Però fa viaggiare, sì, in modo meno organizzato del solito, con qualche vagabondaggio un po' forzato, ma anche con la bellezza di poter fare collegamenti inaspettati tra pittura, musica, letteratura e l'Arte tutta.
(Ho assistito alla presentazione al Salone del Libro di Torino e non si può rimanere stoici di fronte all'amore per il viaggio di Brokken, quindi io questo libro (e l'autografo) con questo ricordo lo terrò stretto nel cuore!)
November 25, 2021
Un libro che è più di un libro, lo puoi leggere, ascoltare, ammirare in un quadro.
È un libro che ti fa venire voglia di viaggiare, di conoscere, di approfondire.
Uno di quei libri che tieni nella parte di libreria più a portata di mano.
È un libro che ti fa venire voglia di viaggiare, di conoscere, di approfondire.
Uno di quei libri che tieni nella parte di libreria più a portata di mano.
November 30, 2021
Forse un po' sottotono rispetto al solito Brokken. Se non si sa nulla di musica classica o arte pittorica potrebbe risultare in alcuni passaggi un po' pesante.
Ho trovato particolarmente piacevoli gli ultimi due racconti, insieme a quello su Eva Mameli Calvino, prima botanica d'Italia nonché al tempo direttrice dell'Orto Botanico di Cagliari. Peccato che si parli solo di uomini anche quando l'idea era parlar di donne.
Ho trovato particolarmente piacevoli gli ultimi due racconti, insieme a quello su Eva Mameli Calvino, prima botanica d'Italia nonché al tempo direttrice dell'Orto Botanico di Cagliari. Peccato che si parli solo di uomini anche quando l'idea era parlar di donne.
April 26, 2020
Prachtig en fijn boek. Bijna ouderwets goed, zou ik willen zeggen. De verhalen zijn mooi en maken nieuwsgierig naar de kunstenaars en naar de muziek.
September 2, 2022
Indicazioni editoriali
Bibliofilo, esploratore, flâneur, avventuriero, esteta, fine osservatore, paziente ascoltatore, turista. Jan Brokken ha dedicato la vita a inseguire le sue passioni: arte, poesia, musica, architettura. Ma soprattutto è uno scrittore che ha messo il suo prodigioso talento ritrattistico al servizio dei grandi uomini e delle grandi donne che di queste arti sono stati i massimi interpreti del Novecento. In un viaggio attraverso il tempo e i continenti, Brokken accompagna il lettore a passeggio tra le vie, le strade, le case che li hanno ispirati. La Bologna di Giorgio Morandi, la Venezia di Giovanni Bellini alla ricerca del rilegatore Paolo Olbi, la Düsseldorf dell'artista Joseph Beuys, la Parigi del compositore Erik Satie. Ad Amsterdam sulle tracce di Mahler, fino a Cagliari alla scoperta di Eva Mameli Calvino – madre di Italo – illustre naturalista e prima donna a dirigere un Giardino botanico in Italia. È sempre da un particolare, da un dettaglio spesso sfuggito ai biografi, dall'osservazione di uno scorcio, che Brokken riesce a infondere vita nuova e un itinerario inconsueto a strade già battute. Un compendio di brevi storie, tra il reportage e l'acquerello, che fanno capire il legame indissolubile tra la creazione e il luogo dove si origina e insieme vanno a ripercorrere un'educazione artistica e sentimentale.
Bibliofilo, esploratore, flâneur, avventuriero, esteta, fine osservatore, paziente ascoltatore, turista. Jan Brokken ha dedicato la vita a inseguire le sue passioni: arte, poesia, musica, architettura. Ma soprattutto è uno scrittore che ha messo il suo prodigioso talento ritrattistico al servizio dei grandi uomini e delle grandi donne che di queste arti sono stati i massimi interpreti del Novecento. In un viaggio attraverso il tempo e i continenti, Brokken accompagna il lettore a passeggio tra le vie, le strade, le case che li hanno ispirati. La Bologna di Giorgio Morandi, la Venezia di Giovanni Bellini alla ricerca del rilegatore Paolo Olbi, la Düsseldorf dell'artista Joseph Beuys, la Parigi del compositore Erik Satie. Ad Amsterdam sulle tracce di Mahler, fino a Cagliari alla scoperta di Eva Mameli Calvino – madre di Italo – illustre naturalista e prima donna a dirigere un Giardino botanico in Italia. È sempre da un particolare, da un dettaglio spesso sfuggito ai biografi, dall'osservazione di uno scorcio, che Brokken riesce a infondere vita nuova e un itinerario inconsueto a strade già battute. Un compendio di brevi storie, tra il reportage e l'acquerello, che fanno capire il legame indissolubile tra la creazione e il luogo dove si origina e insieme vanno a ripercorrere un'educazione artistica e sentimentale.
June 30, 2025
l'autore si immerge in diverse città del mondo cercando ciò che le rende uniche e che ne costituisce l'anima. Non si tratta di una guida turistica, bensì di un viaggio intimo e riflessivo attraverso i luoghi, le persone, la storia e la cultura che hanno plasmato queste metropoli.
Brokken, con la sua consueta meticolosità e sensibilità, scava sotto la superficie, portando alla luce aneddoti, personaggi dimenticati, eventi storici e correnti culturali che hanno contribuito a definire l'identità di ogni città.
Brokken, con la sua consueta meticolosità e sensibilità, scava sotto la superficie, portando alla luce aneddoti, personaggi dimenticati, eventi storici e correnti culturali che hanno contribuito a definire l'identità di ogni città.
May 26, 2023
Libro davvero molto interessante, l'unica pecca mia è che su circa 10 capitoli, conoscevo solo 3 di loro, e neanche tutta la storia. Tutta la storia dei vari compositori per me che non sapevo neanche chi erano è stata un pò di scoperta.
February 24, 2020
Ik moet eerlijkheidshalve bekennen dat ik niet eerder iets heb gelezen van Jan Brokken, terwijl deze auteur tot over de grenzen bejubeld wordt. Wat mij aantrok in Stedevaart was de combinatie van reisverhalen en kunst, twee onderwerpen waar ik mij graag in verlies. En ik ben daarin niet teleurgesteld.
In Stedevaart bezoekt Jan Brokken 22 steden die gerelateerd zijn aan een of meerdere kunstenaar(s). Dat kan een schilder zijn (Giorgio Morandi in Bologna), een schrijver (Tip Marugg in Otrobanda) of een architect (Frank Gehry in Bilbao). Maar hoever de kunstvormen ook uiteenlopen, de verbindende factor is de fascinatie van Jan Brokken voor de mens achter het product. Dit maakt wat Brokken schrijft interessant voor iedere lezer, of je nu kunstliefhebber bent of niet. Dus ook als je niet bekend bent met een musicus of zelfs maar klassieke muziek, dan nog lees je aandachtig verder; je wordt nieuwsgierig naar datgene wat je wellicht niet kent, maar wat andere mensen enorm heeft geraakt of beïnvloed. En dat wat raakt, blijft beter hangen dan het oplepelen van kennis.
En kennis, dat heeft Jan Brokken tot zijn beschikking! Niet alleen van kunst, maar ook van geschiedenis en van steden in relatie tot de tijd. Tijdens het lezen van Stedevaart word je je ervan bewust dat het uiten van kunst in een bepaalde tijd, op een bepaalde plaats, helemaal niet zo vanzelfsprekend was. Soms was het gewoon verboden, soms was er geen geld voor en was je afhankelijk van de vrijgevigheid of het vertrouwen van andere mensen. Omdat Jan Brokken de lezer zowel een blik gunt op het kunstproduct als op de mens achter de kunstenaar, krijgt de kunstvorm meer betekenis. Je vat sympathie op, bewondering of verwondering, maar in ieder geval respect.
De rode draad die naar mijn mening door Stedevaart loopt is melancholie. Het zien verglijden van de tijd, de behoefte die de kunstenaars hebben/hadden om uiting te geven aan hun gevoelens en geschiedenis en Jan Brokken die dit weet om te zetten in woorden en vragen over het leven in zijn geheel. Soms makkelijk te volgen, soms moeilijk te begrijpen, altijd duidelijk te voelen. Stedevaart is een serie kunstwerkjes die meer gaan leven als je ze met
aandacht leest en herleest. Niet om snel doorheen te gaan, maar om te voelen. De bijbehorende illustraties vormen echt een meerwaarde, want je wilt voor ogen zien waar de auteur het over heeft en vooral waarom de auteur er zo gefascineerd door is geraakt. Dit mooie boek krijgt dan ook 4 sterren.
Carlita
Perfecte Buren
In Stedevaart bezoekt Jan Brokken 22 steden die gerelateerd zijn aan een of meerdere kunstenaar(s). Dat kan een schilder zijn (Giorgio Morandi in Bologna), een schrijver (Tip Marugg in Otrobanda) of een architect (Frank Gehry in Bilbao). Maar hoever de kunstvormen ook uiteenlopen, de verbindende factor is de fascinatie van Jan Brokken voor de mens achter het product. Dit maakt wat Brokken schrijft interessant voor iedere lezer, of je nu kunstliefhebber bent of niet. Dus ook als je niet bekend bent met een musicus of zelfs maar klassieke muziek, dan nog lees je aandachtig verder; je wordt nieuwsgierig naar datgene wat je wellicht niet kent, maar wat andere mensen enorm heeft geraakt of beïnvloed. En dat wat raakt, blijft beter hangen dan het oplepelen van kennis.
En kennis, dat heeft Jan Brokken tot zijn beschikking! Niet alleen van kunst, maar ook van geschiedenis en van steden in relatie tot de tijd. Tijdens het lezen van Stedevaart word je je ervan bewust dat het uiten van kunst in een bepaalde tijd, op een bepaalde plaats, helemaal niet zo vanzelfsprekend was. Soms was het gewoon verboden, soms was er geen geld voor en was je afhankelijk van de vrijgevigheid of het vertrouwen van andere mensen. Omdat Jan Brokken de lezer zowel een blik gunt op het kunstproduct als op de mens achter de kunstenaar, krijgt de kunstvorm meer betekenis. Je vat sympathie op, bewondering of verwondering, maar in ieder geval respect.
De rode draad die naar mijn mening door Stedevaart loopt is melancholie. Het zien verglijden van de tijd, de behoefte die de kunstenaars hebben/hadden om uiting te geven aan hun gevoelens en geschiedenis en Jan Brokken die dit weet om te zetten in woorden en vragen over het leven in zijn geheel. Soms makkelijk te volgen, soms moeilijk te begrijpen, altijd duidelijk te voelen. Stedevaart is een serie kunstwerkjes die meer gaan leven als je ze met
aandacht leest en herleest. Niet om snel doorheen te gaan, maar om te voelen. De bijbehorende illustraties vormen echt een meerwaarde, want je wilt voor ogen zien waar de auteur het over heeft en vooral waarom de auteur er zo gefascineerd door is geraakt. Dit mooie boek krijgt dan ook 4 sterren.
Carlita
Perfecte Buren
June 9, 2020
Elke avond voor het slapen gaan aan de hand van Jan Brokken een stad bezoeken. Wat kan een mens nog liever wensen. Dat is ook naar aanleiding van de vele radio-interviews die Jan Brokken toestond tijdens de corona crisis. Een prachtig en meeslepend verteller. Op basis van zijn eerdere boeken heb ik het aangeschaft. Toch te hoge verwachtingen? Het boek als zodanig viel mij tegen. Uiteraard staan er juweeltjes tussen. Geraakt ben ik door de beschrijving van Bergamo en daaraan gekoppeld de levensloop van Donizetti. Ongetwijfeld mede bepaald door de actualiteit van het corona-lot dat Bergamo getroffen heeft. ( Helaas werd Brokken daarover in Taalstaat door Frits Spits afgekapt omdat de spreektijd over was en daarmee niet meer in het format paste). En naar aanleiding van Eva Mameli Calvino ben ik zoek gegaan naar de boeken van Italo Calvino. De beschrijving van Valencia deed mij opnieuw verlangen naar Valencia. En ondanks dat de stad Parijs het kader is bij het verhaal over Satie was ik terug in Honfleur.
Ronduit teleurstellend vond ik het miniatuur van Amsterdam en Mahler, geschreven op verzoek van het Koninklijk Concertgebouw voor het Mahler Festival. Prachtig in een programmaboek bij - het uitgestelde festijn- maar als opmaat naar de rest van het boek , weinig uitnodigend. Ook de spannende geschiedenis van (Iosif Raiskin en ) Dimitri Sjostakovitsj vond ik karig afsteken bij de leeservaring die ik had bij Julian Barnes' : 'Tumult van de tijd'
Als Jan Brokken bij 'Met Groenteman in de kast' (https://www.podcastluisteren.nl/ep/Me...') verklaart dat hij 'aanslaat' bij buitenstaanders komt in het boek de tragische geschiedenis van Boris Raiskin er bekaaid af. Ik zie uit naar een boek/ verhaal van Jan Brokken over Boris Raiskin in de trant van 'In het huis van de dichter'. Wordt dat het boek waarop Brokken preludeert in de Groenteman podcast? 1 koper van het boek heeft hij al!
Ronduit teleurstellend vond ik het miniatuur van Amsterdam en Mahler, geschreven op verzoek van het Koninklijk Concertgebouw voor het Mahler Festival. Prachtig in een programmaboek bij - het uitgestelde festijn- maar als opmaat naar de rest van het boek , weinig uitnodigend. Ook de spannende geschiedenis van (Iosif Raiskin en ) Dimitri Sjostakovitsj vond ik karig afsteken bij de leeservaring die ik had bij Julian Barnes' : 'Tumult van de tijd'
Als Jan Brokken bij 'Met Groenteman in de kast' (https://www.podcastluisteren.nl/ep/Me...') verklaart dat hij 'aanslaat' bij buitenstaanders komt in het boek de tragische geschiedenis van Boris Raiskin er bekaaid af. Ik zie uit naar een boek/ verhaal van Jan Brokken over Boris Raiskin in de trant van 'In het huis van de dichter'. Wordt dat het boek waarop Brokken preludeert in de Groenteman podcast? 1 koper van het boek heeft hij al!
December 7, 2020
Het boek leest als het eten van een taart die gemaakt is uit allerlei verschillende soorten taartpunten. Jan Brokken beschrijft aan de hand van bezoeken aan (veelal Europese) steden de levensloop van een breed scala aan meer of minder bekende kunstenaars in de brede zin des woords: componisten, dirigenten, schilders, schrijvers, architecten, enz. Hij koppelt dat aan de relevante tijdgeest en weet de interacties tussen deze personen en hun artistieke omgeving zodanig weer te geven dat het lijkt alsof je er zelf bij bent.
De verhalen zijn zeer gevarieerd en van een aangename lengte. Daardoor kun je goed je aandacht er bij houden. Zoals vaker bij zijn boeken heb ik tijdens het lezen regelmatig Wikipedia en Google Maps geraadpleegd. Ook heb ik Youtube aangezet om gelijktijdig de besproken muziekstukken te beluisteren (Čiurlionis, Donizetti, Vasks en Satie). Dat geeft een mooie verdieping aan de inhoud van het boek.
Cultuur, geschiedenis en aardrijkskunde gecombineerd. Warm aanbevolen!
De verhalen zijn zeer gevarieerd en van een aangename lengte. Daardoor kun je goed je aandacht er bij houden. Zoals vaker bij zijn boeken heb ik tijdens het lezen regelmatig Wikipedia en Google Maps geraadpleegd. Ook heb ik Youtube aangezet om gelijktijdig de besproken muziekstukken te beluisteren (Čiurlionis, Donizetti, Vasks en Satie). Dat geeft een mooie verdieping aan de inhoud van het boek.
Cultuur, geschiedenis en aardrijkskunde gecombineerd. Warm aanbevolen!
August 12, 2024
Recensione a cura della pagina instagram Pagine_e_inchiostro:
L’anima delle città è un saggio che spazia tra musica, arte e cultura.
Brokken, esploratore, bibliofilo e curioso per natura, ha dedicato la sua vita alle sue passioni: poesia, architettura, musica e pittura. Durante le sue peregrinazioni, ha conosciuto (direttamente o per vie traverse) storie di diversi artisti in giro per il mondo.
Ha così studiato come l’arte viene ispirata dalla città in cui gli artisti hanno vissuto e, viceversa, come gli artisti abbiano lasciato un’impronta nei luoghi in cui hanno operato.
Brokken traccia così un itinerario immaginario, dalla Bologna di Giorgio Morandi, fino alla Düsseldorf di Joseph Beuys alla ricerca di storie umane e il aneddoti curiosi.
Ciò che ne emerge é un interessante reportage. Fondamentale, per chi lo legge, il periodo scelto per la lettura. Se lo si sceglierà in un periodo faticoso, L’anima delle città potrebbe sembrare noioso e gravoso. Al contrario, in un periodo leggero potrebbe essere un curioso atlante artistico e letterario, seppur fatto di alti e bassi, a seconda della storia in cui ci si imbatte.
L’anima delle città è un saggio che spazia tra musica, arte e cultura.
Brokken, esploratore, bibliofilo e curioso per natura, ha dedicato la sua vita alle sue passioni: poesia, architettura, musica e pittura. Durante le sue peregrinazioni, ha conosciuto (direttamente o per vie traverse) storie di diversi artisti in giro per il mondo.
Ha così studiato come l’arte viene ispirata dalla città in cui gli artisti hanno vissuto e, viceversa, come gli artisti abbiano lasciato un’impronta nei luoghi in cui hanno operato.
Brokken traccia così un itinerario immaginario, dalla Bologna di Giorgio Morandi, fino alla Düsseldorf di Joseph Beuys alla ricerca di storie umane e il aneddoti curiosi.
Ciò che ne emerge é un interessante reportage. Fondamentale, per chi lo legge, il periodo scelto per la lettura. Se lo si sceglierà in un periodo faticoso, L’anima delle città potrebbe sembrare noioso e gravoso. Al contrario, in un periodo leggero potrebbe essere un curioso atlante artistico e letterario, seppur fatto di alti e bassi, a seconda della storia in cui ci si imbatte.
May 11, 2020
Dit is een boeiende collectie van verhalen die telkens een stad en een persoon in die stad beschrijven. Niet alle verhalen zijn even goed, maar ik hield heel veel van de verhalen over Morandi in Bologna, Nishida in Kyoto, Raiskin in Petersburg, Donizetti in Bergamo en Satie in Parijs. In deze tijden van lock down was dit een uitstekend boek om virtueel te reizen en er de moed in te houden. Ik heb ook beslist dat ik eens zal terugkeren naar Valencia, Bilbao, Arcachon en Bergamo om die steden te herontdekken.
Brokken's stijl is soms direct, soms zeer poetisch, niet barok. Er is geen overdaad aan woorden. Je voelt de beheersing van een erudiete joernalist die zo veel mogelijk wil delen in een minimum aan woorden. Maar ook de poetische toets en subtiliteit van een heel goede romanschrijver. Dit boek is een aanrader voor diegenen die houden van persoonlijke verhalen die in de realiteit zijn verankerd.
Brokken's stijl is soms direct, soms zeer poetisch, niet barok. Er is geen overdaad aan woorden. Je voelt de beheersing van een erudiete joernalist die zo veel mogelijk wil delen in een minimum aan woorden. Maar ook de poetische toets en subtiliteit van een heel goede romanschrijver. Dit boek is een aanrader voor diegenen die houden van persoonlijke verhalen die in de realiteit zijn verankerd.
March 14, 2025
L’anima della città” di Jan Brokken è un libro ambizioso, che intreccia viaggio, letteratura e biografie di artisti legati a diverse città del mondo. L’idea di esplorare il rapporto tra il genio creativo e il luogo in cui si è sviluppato è affascinante, e in alcuni passaggi il libro riesce a restituire un senso di immersione nella storia culturale di città più o meno famose e alcune anche sorprendenti.
Tuttavia, lo stile di Brokken, pur elegante e documentato, a tratti sfocia in una narrazione che non sempre mantiene un ritmo coinvolgente. Alcuni capitoli scorrono via con interesse, mentre altri danno la sensazione di perdersi in dettagli che appesantiscono la lettura. Non è un libro da divorare, ma piuttosto da leggere a piccole dosi, magari scegliendo i capitoli che più incuriosiscono.
Nel complesso, è un’opera che può affascinare chi ama la letteratura e la storia culturale, ma che rischia di stancare chi cerca una lettura più fluida e meno enciclopedica.
Tuttavia, lo stile di Brokken, pur elegante e documentato, a tratti sfocia in una narrazione che non sempre mantiene un ritmo coinvolgente. Alcuni capitoli scorrono via con interesse, mentre altri danno la sensazione di perdersi in dettagli che appesantiscono la lettura. Non è un libro da divorare, ma piuttosto da leggere a piccole dosi, magari scegliendo i capitoli che più incuriosiscono.
Nel complesso, è un’opera che può affascinare chi ama la letteratura e la storia culturale, ma che rischia di stancare chi cerca una lettura più fluida e meno enciclopedica.
June 14, 2020
‘Stedevaart’ is een ideaal boek om te lezen aan de vooravond van een zomer zonder verre reizen. Met Jan Brokken als gids, ben ik de voorbije twee dagen gereisd o.a. naar het Bologna van de schilder Giorgio Morandi en het Kyoto van filosoof Kitaro Nishida , het schilderij “Jonge vrouw die haar toilet maakt” in Venetië, en het Düsseldorf van beeldend kunstenaar Joseph Beuys. Ik bezocht het Vilnius van schilder Mikalojus Ciurlionis en het Bilbao van architect Frank Gehry, ik ontmoette Gustav Mahler en Willem Mengelberg in Amsterdam en de moeder van schrijver Italo Calvino in Cagliari, en ik bezocht in het verhaal “Parade”, het Parijs van componist Erik Satie. In het meest persoonlijk verhaal nam Brokken me mee naar het schilderij “Het laantje van Middelharnis” van Meindert Hobbema, een jeugdliefde in Middelharnis. Lezen mensen..
January 17, 2022
Echt genoten van Stedevaart, meermaals ter hand genomen, enkele verhalen gelezen en weer weggelegd.
Het meest genoot ik van de verhalen over Morandi en Meindert Hobbema, maar dat komt allicht omdat de verhalen over muziek nogal snel te technisch voelden voor me.
Het boek geeft een bijzondere inkijk in hoe inspiratie werkt, welke invloed kunstenaars hebben op steden en het is op die typische, ongemeen boeiende Brokken-manier verteld, alsof je Jan na één van z'n vele reizen te gast hebt en hij aan tafel zijn verhalen op spitante manier met je deelt, losjes, bevlogen en van reislust doordrongen.
Het meest genoot ik van de verhalen over Morandi en Meindert Hobbema, maar dat komt allicht omdat de verhalen over muziek nogal snel te technisch voelden voor me.
Het boek geeft een bijzondere inkijk in hoe inspiratie werkt, welke invloed kunstenaars hebben op steden en het is op die typische, ongemeen boeiende Brokken-manier verteld, alsof je Jan na één van z'n vele reizen te gast hebt en hij aan tafel zijn verhalen op spitante manier met je deelt, losjes, bevlogen en van reislust doordrongen.
May 11, 2020
Dwalen door (wereld)steden, en telkens kijken met een bijzondere focus, dit is wat Jan Brokken hier doet. En we mogen meereizen.
Liefde voor bijzondere plekken, gekoppeld aan liefde voor en bio's van over architecten, componisten, schilders, ... Brokkens stijl is niet altijd poëtisch, maar hij weet meestal wel sfeer te scheppen. In sommige stukken mochten wat namen geschrapt (over Shostakovich bv.) omdat die de 'vaart' van het verhaal wat minderen. In zijn globaliteit een heerlijk leerrijk boek, met een prachtige persoonlijke uitsmijter.
Liefde voor bijzondere plekken, gekoppeld aan liefde voor en bio's van over architecten, componisten, schilders, ... Brokkens stijl is niet altijd poëtisch, maar hij weet meestal wel sfeer te scheppen. In sommige stukken mochten wat namen geschrapt (over Shostakovich bv.) omdat die de 'vaart' van het verhaal wat minderen. In zijn globaliteit een heerlijk leerrijk boek, met een prachtige persoonlijke uitsmijter.
December 12, 2021
Un diario di viaggi, al plurale. Storie scritte in diversi luoghi e tempi che immergo il lettore in viaggi "multimensionali", dove le dimensioni sono rappresentate da luoghi molto spesso inusuali, da un tempo che spazia fra il presente e il passato non troppo lontano, ma che fa venire voglia di scoprire cose nuove e catapultarsi nel futuro, e dalle dimensioni della mente, ragione e sentimenti, attraverso la storia e l'arte. Ho molto apprezzato come l'autore riesce a descrivere contenuti profondi con eleganza e semplicità.
May 27, 2020
Interessante essays, steeds over de combinatie van een stad en een (al dan niet bekende) kunstenaar die daar gewerkt en/of gewoond heeft. De sfeertekeningen van de stad en de mini-biografieën van de kunstenaars waren boeiend beschreven. Helaas leden sommige essays aan een tikkie wijdlopigheid en het noemen van iets te veel namen die niet echt relevant waren voor het betoog, maar gelukkig waren dat uitzonderingen.
October 26, 2020
Not worth the time. It is great idea: 22 cities of the world and the people who incarnate the spirit of these cities. I didn't know why I found it so boring and repetitive, until I realized: 22 opportunities and all the spirits the author could find were 19 white european men, and the author's white european mother-in-law. The best of Port Louis, Mauritius? A white French writer. The best of Otrabanda, Curaçao? A white Dutch guy of course.
November 29, 2023
Dopo questa lettura mi è venuta voglia di ascoltare tutti i musicisti citati che non conoscevo!
Un libro molto poetico e le storie delle vite e della relazione degli artisti coinvolti con le loro città è descritta in modo molto bello: un mix tra biografia/ documentario e al tempo stesso romanzo con un tocco poetico.
In un alcune città/ capitoli forse scorreva meno, ma in generale ben scritto.
Era il primo Romanzo letto di questo autore. Sono curiosa di leggerne altri!
Un libro molto poetico e le storie delle vite e della relazione degli artisti coinvolti con le loro città è descritta in modo molto bello: un mix tra biografia/ documentario e al tempo stesso romanzo con un tocco poetico.
In un alcune città/ capitoli forse scorreva meno, ma in generale ben scritto.
Era il primo Romanzo letto di questo autore. Sono curiosa di leggerne altri!
December 2, 2021
Opnieuw een heerlijk boek van Jan Brokken. Een kaleidoscoop aan verhalen over steden, kunstenaars en paradijsvogels. Toegegeven: niet elk verhaal kon me evenveel boeien en soms verliest Brokken me door een veelheid aan details, namen en gebeurtenissen. Maar net zo vaak zijn het juist die details die kleur geven en ontroeren.
Displaying 1 - 30 of 47 reviews