Jump to ratings and reviews
Rate this book

Μάκινα

Rate this book
Πρόκειται για δεκατρείς ιστορίες, που εκτυλίσσονται σε μια περίοδο εξήντα χρόνων. Όσο δηλαδή κράτησε η σταφιδική κρίση, που μάστισε τα χωριά της ορεινής Αιγιάλειας και τάραξε τη χώρα στις αρχές του περασμένου αιώνα παράλληλα με σημαντικά γεγονότα όπως το πρώτο μεγάλο Μεταναστευτικό Κύμα, η Μικρασιατική Εκστρατεία, ο Μεσοπόλεμος και οι δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι.

Δεν πρόκειται για λαογραφία ούτε για ιστορική καταγραφή παρά μόνο για τις σκοτεινές ιστορίες των ανθρώπων της υπαίθρου, που προσπάθησαν να παλέψουν με κάτι μεγαλύτερο από αυτούς αγνοώντας πάντα πως η λύτρωση δύσκολα θα έρθει.

Μάκινα ονομάζεται ο διαλογέας της σταφίδας. Μια μεγάλη ξύλινη μηχανή, που στο επάνω μέρος της ρίχνονται οι σταφίδες και στο κάτω βγαίνουν διαχωρισμένοι οι καρποί από τα κλωνάρια. Σ’ αυτή τη χάρτινη Μάκινα ρίχνονται άνθρωποι και μοίρες ανακατεμένοι με μεγάλα ιστορικά γεγονότα, αλλά και καθημερινές σκληρές ιστορίες και το αποτέλεσμα που βγαίνει στο κάτω μέρος της μηχανής είναι ζωές ρημαγμένες και ανθρώπινα ερείπια διαχωρισμένα από το αρχικό όνειρο, που έγινε εφιάλτης.

164 pages, Paperback

First published May 1, 2019

29 people want to read

About the author

Ο Ανδρέας Νικολακόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1983. Εργάζεται ως σεφ σε εστιατόρια της Ελλάδας και του εξωτερικού. Μοιράζει τη ζωή του μεταξύ Αθήνας και Λονδίνου.

Η πρώτη του συλλογή διηγημάτων, Μάκινα (Εκδόσεις Ηδύφωνο), εκδόθηκε το 2019. Η δεύτερη συλλογή διηγημάτων του, Αποδοχή κληρονομιάς, εκδόθηκε το 2020 (Εκδόσεις Ίκαρος) και ήταν στη βραχεία λίστα για το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας / Διηγήματος – Νουβέλας, καθώς και για το Βραβείο Διηγήματος – Νουβέλας του λογοτεχνικού περιοδικού Ο Αναγνώστης και στη μακρά λίστα για το Βραβείο Πεζογραφίας 2021 του περιοδικού Κλεψύδρα. Η τρίτη του συλλογή διηγημάτων, Σάλτος, εκδόθηκε το 2022 (Εκδόσεις Ίκαρος) και ήταν στη βραχεία λίστα για το βραβείο Πεζογραφίας της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης 2022, καθώς και στη μακρά λίστα των βραβείων του Περιοδικού Χάρτης 2022.

Όποτε μπορεί, επιστρέφει στα βουνά.

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
6 (35%)
4 stars
7 (41%)
3 stars
3 (17%)
2 stars
1 (5%)
1 star
0 (0%)
Displaying 1 - 4 of 4 reviews
Profile Image for Νατάσσα.
285 reviews95 followers
August 16, 2019
Μια εξαιρετική πρώτη προσπάθεια, με διηγήματα που "πατάνε" γερά στα πόδια τους. Με αφορμή τον τόπο καταγωγής του και το κύριο προϊόν παραγωγής εκεί, τη σταφίδα, ο συγγραφέας περιγράφει τη ζωή και (πολλά) διαχρονικά πάθη της ελληνικής επαρχίας: φθόνος, πείνα, ξενιτιά, κοινωνικές τάξεις, κοινωνικές αδικίες περνάνε μπροστά απ' τα μάτια του αναγνώστη. Η αφήγηση είναι σφιχτή, δεν ξεφεύγει, καταφέρνει να συγκινήσει χωρίς να γίνεται μελό. Τις ελάχιστες αδυναμίες και τα μικρά λάθη τα παραβλέπω πάντα σε ένα τόσο καλό πρώτο βιβλίο.

Θα περιμένω και το επόμενο, μπράβο!
Profile Image for Nasia.
446 reviews107 followers
February 28, 2025
Άλλη μια φορά που η γραφή του Ανδρέα Νικολακόπουλου με μαγεύει, άλλη μια φορά που η ελληνική επαρχία είναι η πρωταγώνιστρια σε βιβλίο του, και μάλιστα την εποχή που ξεκίνησε η λεγόμενη σταφιδική κρίση στην Ελλάδα.
Με διάφορες, αληθινές ή μη, αλλά σίγουρα εμπνευσμένες από την πραγματικότητα ιστορίες, ο συγγραφέας μας μεταφέρει σε διαφορετικές συνθήκες που ανάγκασαν τους πρωταγωνιστές σε ακραίες συμπεριφορές ή σε ακραίες αποφάσεις ζωής γενικά, χωρίς, όμως, να γίνεται μελό.
Παρότι αυτή ήταν η παρθενική συλλογή διηγημάτων του συγγραφέα, η γραφή του είναι ήδη πολύ ώριμη, ξέρει τι θέλει να πει,μιας και τις ιστορίες αυτές τις είχε στο μυαλό του πολύ καιρό. Και παρότι υπάρχουν πολλές λέξεις με τις οποίες δεν είμαστε απόλυτα εξοικειωμένοι, δεν σε βγάζουν εκτός του νοήματος του βιβλίου και ίσα ίσα που σου δίνουν μια αίσθηση σαν να είσαι και εσύ εκεί και βιώνεις μαζί τους πρωταγωνιστές τα διλήμματά τους.
Profile Image for Elisso.
357 reviews62 followers
Read
September 17, 2019
«Εκείνον που θέλει, οι Μοίρες τον οδηγούν.
Εκείνον που δε θέλει, οι Μοίρες τον σέρνουν…»

Η «Μάκινα» είναι ίσως το πιο πολύτιμο εργαλείο ενός σταφιδοπαραγωγού. Είναι μια ξύλινη κατασκευή που μοιάζει με ένα κιβώτιο όπου μέσα υπάρχουν τρία κόσκινα με κλίση και με διαφορετικές τρύπες το καθένα. Έχει αρκετό βάρος για να μην «χορεύει» η όλη κατασκευή κατά τη διάρκεια της χρησιμοποίησης της. Ποια είναι η δουλειά της; Να διαχωρίζει τους καρπούς από τα κλωνάρια. Πριν την εμφάνιση της «Μάκινας» η διαλογή γινόταν με το λίχνισμα. Λίχνιζαν λοιπόν την πρώτη ύλη της σταφίδας γεμίζοντας το κόσκινο με περιμένοντας το αεράκι. Όταν ο άνεμος ήταν καλός υπήρχε γραμμή παραγωγής, έτσι άλλοι γέμιζαν τα κόσκινα, άλλοι τα μετέφεραν και τα έδιναν σε εκείνους που λίχνιζαν. Το λίχνισμα ήθελε μπράτσα, που λένε, για εκείνο το ελαφρύ «τρέμουλο» προκειμένου την ώρα που έπεφτε ο καρπός από το κόσκινο να καθαριστεί με τη βοήθεια του ανέμου.

Λατρεύω τα βιβλία που με βάζουν στη διαδικασία να ψάξω πληροφορίες σχετικά με λέξεις, με εκφράσεις ή με γεγονότα που αναφέρονται μέσα στις σελίδες τους. Επίσης αγαπώ τα βιβλία που με ταξιδεύουν πίσω στο παρελθόν γνωρίζοντας μου έναν άγνωστο κόσμο. Όπως είναι αυτός της παραγωγής σταφίδας στη χώρα μας όπου στις μέρες μας λίγοι γνωρίζουν την σπουδαιότητα της στην ιστορία της οικονομίας της Ελλάδας.

Στη διάρκεια του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα η κορινθιακή σταφίδα ήταν για την ελληνική οικονομία ότι ο καφές για τη Βραζιλία. Ίχνη του πλούτου που προήλθε από τη σταφίδα φαίνονται ακόμα στα παλιά αρχοντικά των εμπόρων της αλλά και στις τεράστιες σταφιδαποθήκες που βρίσκονται διάσπαρτα στις περιοχές της Κορινθίας, της Αχαΐας, της Ηλείας και της Μεσσηνίας. Η κρίση του 1893 προκάλεσε την κατάρρευση του εμπορίου της σταφίδας φέρνοντας ανεπανόρθωτα πλήγματα όχι μόνο στην τοπική οικονομία αλλά και σε ολόκληρη την Ελλάδα.

Ο Ανδρέας Νικολακόπουλος γυρίζει πίσω το παρελθόν, την εποχή της κρίσης, και αναμοχλεύει τις αναμνήσεις των ντόπιων αλλά και του μυαλού του φέρνοντας στην επιφάνεια δεκατρείς ιστορίες που εκτυλίσσονται σε μια περίοδο εξήντα χρόνων. Τόπος αναφοράς το Αίγιο όπου και μεγάλωσε ο συγγραφέας νοσταλγώντας εκείνη την εποχή καθώς περιδιαβαίνει τα σταφιδοχώρια των προγόνων του. Όπως αναφέρει ο ίδιος δεν πρόκειται για λαογραφία ούτε και για ιστορική καταγραφή, παρόλο που ξύνει την νεότερη ιστορία μιας περιοχής της Ελλάδας, αλλά για εκείνες τις σκοτεινές ιστορίες των ανθρώπων της υπαίθρου που πάλευαν καθημερινά με τη σκληρότητα της ζωής.

Ένα βιβλίο που ανακατεύει στις σελίδες του ανθρώπινες μοίρες με μεγάλα ιστορικά γεγονότα, σκληρές καθημερινές ιστορίες ανθρώπων που κοσκινίζονται σε μια τεράστια «Μάκινα» η οποία βγάζει στο κάτω μέρος της ρημαγμένες ζωές και ανθρώπινα ερείπια. Όνειρα ζωής που έγιναν εφιάλτες, προσδοκίες που ποδοπατήθηκαν σε έναν καθημερινό πόλεμο επιβίωσης.

Τα ονόματα των ηρώων που αναφέρονται μέσα στο βιβλίο του Ανδρέα Νικολακόπουλου δεν φτάνουν στα αυτιά μας μέσα από κάποιο δημοτικό τραγούδι ούτε υπάρχουν χαραγμένα σε κάποιο μαρμάρινο μνημείο. Η μνήμη τους ταξιδεύει μέσα από προφορικές παραδόσεις, από μπερδεμένες μνήμες, από κιτρινισμένα χαρτιά ληξιαρχείων, από πεταμένες ξέθωρες φωτογραφίες και από σπασμένα κάδρα ερειπωμένων σπιτιών μας πληροφορεί ο συγγραφέας στο εισαγωγικό του σημείωμα. Ήδη από την πρώτη ιστορία οι αναγνώστες βουτάνε μέσα σε μια κοινωνία πατριαρχικών αρχών που βριθεί από προκαταλήψεις, δεισιδαιμονίες, άγνοια, ρατσισμό, ξενοφοβία, για να βγουν στην επιφάνεια της τελευταίας ιστορίας που δεν αποτελεί τίποτα άλλο παρά τις ζωντανές αναμνήσεις του ίδιου του συγγραφέα που ξύπνησαν όταν πάτησε ξανά το πόδι του στα βασανισμένα και ματωμένα εδάφη του Αιγίου.

Η ανάγκη να μην ξεχάσει τον έσπρωξε να καταγράψει αυτές τις ιστορίες, να τους δώσει σάρκα και οστά, να τις αφήσει να αναπνεύσουν τον καθαρό αέρα μετά από χρόνια που ήταν κλεισμένες σε κάποιο «σεντούκι» του μυαλού του. Μαζί με εκείνον όμως θυμόμαστε κι εμείς ή μαθαίνουμε εκείνα που αποτελούν την ιστορία της χώρας μας, των παραδόσεων μας, ζωντανεύοντας περιόδους μιας ζωής που έχει παρέλθει αλλά δεν πρέπει να σβήσει από τις μνήμες του παρελθόντος μας.

Κάθε ιστορία ανοίγει και μια διαφορετική πόρτα, σε μπάζει σε μια διαφορετική οικογένεια, σε διαφορετικά όνειρα ζωής που όμως όλα καταλήγουν σε έναν κοινό παρονομαστή. Εκείνον που θρυμματίζει, που κομματιάζει, που συνθλίβει τις ζωές όλων περνώντας τους μέσα από τη «Μάκινα» όπως περνά τη σταφίδα διαχωρίζοντας την ελπίδα και αφήνοντας μόνο την απελπισία στα πρόσωπα τους. Δεκατρείς ιστορίες που μας κάνουν κοινωνούς εκείνων των ανθρώπων μέσα από μια ολοζώντανη γραφή με τοπικούς ιδιωματισμούς που μας μεταφέρουν σε ένα δωμάτιο όπου τρίζουν τα ξύλα στο τζάκι ακούγοντας τη γιαγιά να μας λέει αφηγήσεις των παλιών.

«Είδα τα σπίτια έρημα και τα ψηλά χορτάρια
να ξεκινούν απ’ τις αυλές να φτάνουν στα πατάρια,
είδα τους τάφους με κισσούς τα ονόματα σβησμένα.
Είδα χωριό να χάνεται και γέρους να πεθαίνουν
νέα παιδιά να μας ξεχνούν στα ξένα να πηγαίνουν.
Είδα τις ρώγες σταφυλιών στεγνές μαραγκιασμένες
είδα τα δέντρα τις ελιές στα χαμηλά κομμένες.
Είδα όλα αυτά και έκλαψα για όσα είναι γραμμένα
ύστερα όμως γέλασα κοιτάζοντας εμένα…

Είπα να δώσω στο χαρτί εικόνα για να φέρνει
στα μάτια των επόμενων, στα αυτιά των πεθαμένων,
που με καράβια – αεροπλάνα και ζώα φορτωμένα
τη μάνα τους αφήσανε και φύγανε στα ξένα.
Έτσι σχεδόν θεότρελος στα μάτια τα δικά σας
γύρισα πίσω να σας πω μελλοντικό σεβντά σας
μιας και όποιος κόπους λησμονεί και βάσανα ξεχνάει
ειν’ από μένα πιο τρελός και ας νιώθει πως νογάει…»
Profile Image for Xen Kontargiris.
18 reviews2 followers
September 5, 2023
Άλλη μία συγκλονιστική συλλογή διηγημάτων, η παρθενική συγκεκριμένα, από το Νικολακόπουλο.
Displaying 1 - 4 of 4 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.