What do you think?
Rate this book
Cliënt E. Busken
In Cliënt E. Busken zit de hoofdpersoon vastgegord in zijn rolstoel op de gesloten afdeling van een instelling waar hij tegen zijn zin verblijft en denkt, piekert, maalt en bedoelt. Hij zegt niets en misschien is er iets mis met zijn gehoor, maar van wat om hem heen gebeurt blijft hij een scherp waarnemer en inwendig voorziet hij zijn medebewoners en het personeel van snerpend commentaar. Ongericht wentelen zijn gedachten door elkaar en bewegen zich van verontwaardiging en machteloos verzet tegen zijn situatie via troebele herinneringen naar megalomanie. Cliënt E. Busken beschrijft een dag van zijn verblijf in de psychiatrische instelling. Navrant en hilarisch openbaart zich een warrig geestesuniversum.
257 pages, Hardcover
First published February 13, 2020
195 people are currently reading
2491 people want to read
About the author
Jeroen Brouwers
99 books221 followersJeroen Brouwers was a Dutch journalist and writer.
From 1964 to 1976 Brouwers worked as an editor at Manteau publishers in Brussels. In 1964 he made his literary debut with Het mes op de keel (The Knife to the Throat).
He won the Ferdinand Bordewijk Prijs in 1989 for De zondvloed, and in 1995 the Prix Femina for International works for his book Bezonken rood (Sunken Red). In 2007 he refused the Dutch Literature Prize (Prijs der Nederlandse Letteren) - the highest literary accolade in the Dutch-speaking world - because he considered the prize money of €16,000 too low for all his work.
From 1964 to 1976 Brouwers worked as an editor at Manteau publishers in Brussels. In 1964 he made his literary debut with Het mes op de keel (The Knife to the Throat).
He won the Ferdinand Bordewijk Prijs in 1989 for De zondvloed, and in 1995 the Prix Femina for International works for his book Bezonken rood (Sunken Red). In 2007 he refused the Dutch Literature Prize (Prijs der Nederlandse Letteren) - the highest literary accolade in the Dutch-speaking world - because he considered the prize money of €16,000 too low for all his work.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 555 reviews
February 27, 2020
Bij het lezen dacht ik spontaan aan het lied “Hope I die before I get old”, maar verbasterde dat tot “Hope I die before I get to live in a WZC’. Wat een doordringende manier om te beschrijven wat niemand ooit zou hoeven mee te maken: je laatste levensetappe doorbrengen in een woonzorgcentrum. Ook al ben je superintelligent, je moet het maar tolereren dat je er als een kleuter wordt behandeld, dat er over je wordt gepraat terwijl je er gewoon bij zit, dat je geen privacy meer hebt. Jeroen Brouwers speelt in zijn overpeinzingen als rusthuisbewoner met alle mogelijke woorden. Kan hij niet op het juiste woord komen, dan verbastert hij heel origineel bestaande exemplaren. Maar altijd blijven die zo enorm herkenbaar. Op 80-jarige leeftijd nog zo’n verrukkelijke taalbeheersing demonstreren, dat verdient respect en een kniediepe buiging. Ik hoop zo dat er nog een boek komt!
September 14, 2022
3.5 stars! Among the recent Dutch writers Jeroen Brouwers (° 1940-2022) is the most exuberant language virtuoso of the bunch. Even in his eighties he was still able to deliver a work of top quality. In this case it's a hilarious description of life in a rest and care home for people with dementia, seen through the eyes of the embittered, sarcastic and at times megalomaniac Mr. E. Busken, one of the 'clients' in the home. It has been a long time since I enjoyed a Dutch novel so much, repeatedly laughing out loud. Perhaps that was out of frightful premonition of what might await me in the future? Not yet translated into English unfortunately, Dutch review below.
Het was heel lang geleden dat ik nog zo uitbundig heb moeten lachen met een roman. Zeker de eerste helft van dit boek was een hilarische opeenstapeling van sarcastische opmerkingen van Mr E. Busken, cliënt in een rust- en verzorgingstehuis voor mensen van hogere standing, in een gevorderd stadium van dementie. Via een exuberante, maar virtuoze woordenvloed geeft de verbitterde Busken gestalte aan de ontluisterende behandeling die hij er - vastgegespt in een rolstoel - moet ondergaan, met alle bekende en minder bekende clichés die erbij horen: de zowel verkleuterende als kordate omgang van het personeel met de “cliënten”, de debiele spelletjes in de ontspanningszaal, de verplichte sessies bij de psychiater, het gedoe met de pamper tussen de lendenen, enzovoort. Zoals we hadden kunnen verwachten van Brouwers vinden we in E. Busken een rebelse bejaarde/dementerende, die vooral wil uitbreken en dat bij gebrek aan fysieke kracht in de eerste plaats mentaal doet, in een eindeloze, kankerende monoloog die deels teruggrijpt naar recente en verder af gelegen herinneringen (de jeugd in Nederlands Indië komt onvermijdelijk in beeld), en vooral focust op een denigrerende beschrijving van zijn omgeving, zijn lotgenoten en het personeel.
Dit is weer Brouwers op zijn best, met vette knipogen naar zijn eigen, exuberante taalkracht: “het is waar, ik neig naar volle volte, het volste overvolle onverzadigbare uit zijn voegen barstende buiten zijn beddingen brekende overstromende met voeten tredende overschreeuwende overspannene”. Een heerlijk festijn ook van bewust politiek-niet-correcte uitspraken. En zoals we hadden kunnen verwachten bij Brouwers ontspoort het verhaal, zowel taalkundig als inhoudelijk, met meer en meer afgebrokkelde zinnen, (bewust) verkeerde woordkeuzes, en afgebroken redeneringen en verhalen, enz. Dat procedé maakt de lectuur vanaf de tweede helft van het boek iets lastiger, al is het natuurlijk functioneel. Op de duur krijg je zelfs de indruk dat Brouwers gewoon meer van hetzelfde voorschotelt. Voor mij had dit boek dus gerust een derde korter kunnen zijn, waardoor het een des te krachtiger indruk had kunnen nalaten. Maar niet getreurd, dit was – hoe ontluisterend ook – volop genieten! “Bedaar nu maar, E. Busken, word kalm en beheers je, het vindt nu echt heel spoedig plaats, het kan al niet al te lang meer duren, het staat te gebeuren, het nadert.” Met zo’n slotzin, trekt dit boek onvermijdelijk een siddering door je lijf.
Het was heel lang geleden dat ik nog zo uitbundig heb moeten lachen met een roman. Zeker de eerste helft van dit boek was een hilarische opeenstapeling van sarcastische opmerkingen van Mr E. Busken, cliënt in een rust- en verzorgingstehuis voor mensen van hogere standing, in een gevorderd stadium van dementie. Via een exuberante, maar virtuoze woordenvloed geeft de verbitterde Busken gestalte aan de ontluisterende behandeling die hij er - vastgegespt in een rolstoel - moet ondergaan, met alle bekende en minder bekende clichés die erbij horen: de zowel verkleuterende als kordate omgang van het personeel met de “cliënten”, de debiele spelletjes in de ontspanningszaal, de verplichte sessies bij de psychiater, het gedoe met de pamper tussen de lendenen, enzovoort. Zoals we hadden kunnen verwachten van Brouwers vinden we in E. Busken een rebelse bejaarde/dementerende, die vooral wil uitbreken en dat bij gebrek aan fysieke kracht in de eerste plaats mentaal doet, in een eindeloze, kankerende monoloog die deels teruggrijpt naar recente en verder af gelegen herinneringen (de jeugd in Nederlands Indië komt onvermijdelijk in beeld), en vooral focust op een denigrerende beschrijving van zijn omgeving, zijn lotgenoten en het personeel.
Dit is weer Brouwers op zijn best, met vette knipogen naar zijn eigen, exuberante taalkracht: “het is waar, ik neig naar volle volte, het volste overvolle onverzadigbare uit zijn voegen barstende buiten zijn beddingen brekende overstromende met voeten tredende overschreeuwende overspannene”. Een heerlijk festijn ook van bewust politiek-niet-correcte uitspraken. En zoals we hadden kunnen verwachten bij Brouwers ontspoort het verhaal, zowel taalkundig als inhoudelijk, met meer en meer afgebrokkelde zinnen, (bewust) verkeerde woordkeuzes, en afgebroken redeneringen en verhalen, enz. Dat procedé maakt de lectuur vanaf de tweede helft van het boek iets lastiger, al is het natuurlijk functioneel. Op de duur krijg je zelfs de indruk dat Brouwers gewoon meer van hetzelfde voorschotelt. Voor mij had dit boek dus gerust een derde korter kunnen zijn, waardoor het een des te krachtiger indruk had kunnen nalaten. Maar niet getreurd, dit was – hoe ontluisterend ook – volop genieten! “Bedaar nu maar, E. Busken, word kalm en beheers je, het vindt nu echt heel spoedig plaats, het kan al niet al te lang meer duren, het staat te gebeuren, het nadert.” Met zo’n slotzin, trekt dit boek onvermijdelijk een siddering door je lijf.
May 28, 2020
De bejaarde E. Busken is gedwongen opgenomen op een gesloten afdeling van een verzorgingshuis. Gekluisterd aan zijn rolstoel ondergaat hij gelaten de hem nog resterende dagen. Ondanks zijn zwijgzaamheid ontgaat hem niets, en in gedachten voorziet hij zijn observaties van het gedrag van zorgpersoneel en medebewoners graag van scherp commentaar. Wie zijn deze mensen in hun veilige sociaalwenselijke schijnwereld? Waarom bemoeien ze zich toch steeds met hem en met elkaar? Kijk ze moeilijk doen, belachelijk doen, schijnheilig doen, wie zijn zij om te beweren dat hij, E. Busken, gek is, hebben ze zelf dan niet door hoe belachelijk ze zich gedragen?
'Cliënt E. Busken is geschreven als een stream of consciousness waarmee je als lezer binnentreedt in de wondere, nogal cynische denkwereld van E. Busken. De zinloosheid, de angst voor het wegkwijnen, het terugblikken naar toen en de troebele blik op de toekomst maken dat je ondanks zijn bruuskheid en snoeiharde commentaar binnen enkele pagina's compleet meegezogen wordt in zijn gedachten. Want onder deze façade schuilt vooral woede, verdriet en een schrijnende hulpeloosheid wanneer het web van herinneringen zich om hem heen sluit en er geen uitweg meer lijkt te zijn.
.
Met virtuoos taalgebruik, en een constante aaneenschakeling van metaforen en associaties weet Jeroen Brouwers de rusteloosheid, verwardheid en waanzin van E. Busken op flagrante wijze over te brengen.
Het is dit taalgebruik wat maakt dat ik compleet verliefd werd op dit boek. Tastbaarder dan dit zal de wereld der waanzin voor velen van ons niet worden. Ik heb dit woord volgens mij nog niet eerder in een recensie gebruikt, maar dit boek is echt een meesterwerk. ❤
Extra tip: Ik heb het boek twee keer gelezen, 1x fysiek en 1x als audioboek, en ik kan iedereen van harte aanbevelen om in dit geval het audioboek te verkiezen boven het fysieke exemplaar. De vertolking van Hans Kesting is gewoonweg briljant, en voegt zoveel extra dynamiek toe aan het verhaal.🙌
'Cliënt E. Busken is geschreven als een stream of consciousness waarmee je als lezer binnentreedt in de wondere, nogal cynische denkwereld van E. Busken. De zinloosheid, de angst voor het wegkwijnen, het terugblikken naar toen en de troebele blik op de toekomst maken dat je ondanks zijn bruuskheid en snoeiharde commentaar binnen enkele pagina's compleet meegezogen wordt in zijn gedachten. Want onder deze façade schuilt vooral woede, verdriet en een schrijnende hulpeloosheid wanneer het web van herinneringen zich om hem heen sluit en er geen uitweg meer lijkt te zijn.
.
Met virtuoos taalgebruik, en een constante aaneenschakeling van metaforen en associaties weet Jeroen Brouwers de rusteloosheid, verwardheid en waanzin van E. Busken op flagrante wijze over te brengen.
Het is dit taalgebruik wat maakt dat ik compleet verliefd werd op dit boek. Tastbaarder dan dit zal de wereld der waanzin voor velen van ons niet worden. Ik heb dit woord volgens mij nog niet eerder in een recensie gebruikt, maar dit boek is echt een meesterwerk. ❤
Extra tip: Ik heb het boek twee keer gelezen, 1x fysiek en 1x als audioboek, en ik kan iedereen van harte aanbevelen om in dit geval het audioboek te verkiezen boven het fysieke exemplaar. De vertolking van Hans Kesting is gewoonweg briljant, en voegt zoveel extra dynamiek toe aan het verhaal.🙌
May 2, 2020
Ik geloof dat ik het perspectief van een mopperende oude witte man die zichzelf geweldig vindt en iedereen in zijn omgeving afbrandt, niet zo interessant (meer) vind. Hoe goed en virtuoos het ook opgeschreven is, want dat is het zeker. De creatieve vondsten zijn niet van de lucht en laten me ook lachen af en toe. Toch mis ik een verhaal en een soort urgentie.
Read
February 22, 2020Zoals de filosoof al zei: elk nadeel heb zijn voordeel. Kunnen uitlezen tijdens een verblijf in het ziekenhuis na een hartoperatie: Cliënt E. Busken, de geweldige nieuwe roman van Jeroen Brouwers. Over een oude man in een rolstoel die verblijft in een bejaardentehuis dat hij beschrijft als een gevangenis.
Het boek bevat enkele van Jeroen Brouwers’ favoriete onderwerpen: Indië, de moederfiguur, doodsverlangen en genadeloos sakkeren op mensen. Maar hij goochelt met woorden, zinnen en taalregisters zoals hij nooit eerder gedaan heeft. (Brouwers wordt dit jaar 80.) Cliënt E. Busken is een duizelingwekkende warreling van taal en metaforen. Een verbluffend taalfeest. Een ongelooflijk boek van de grote meester.
https://wimoosterlinck.wordpress.com/...
Het boek bevat enkele van Jeroen Brouwers’ favoriete onderwerpen: Indië, de moederfiguur, doodsverlangen en genadeloos sakkeren op mensen. Maar hij goochelt met woorden, zinnen en taalregisters zoals hij nooit eerder gedaan heeft. (Brouwers wordt dit jaar 80.) Cliënt E. Busken is een duizelingwekkende warreling van taal en metaforen. Een verbluffend taalfeest. Een ongelooflijk boek van de grote meester.
https://wimoosterlinck.wordpress.com/...
March 14, 2020
stijl: *****
inhoud: *
inhoud: *
May 16, 2021
Een stortvloed van gedachtes werd over mijn heen gestort. Literair knap gedaan, maar wat een saai boek. Ik keek niet uit om het boek verder te gaan lezen. Het is me toch gelukt. Het boek gaat de boekenkast in, om daar nooit meer uit te komen.
July 10, 2021
Als je hier binnengaat, de schuifdeuren die automatisch opengaan. Tenminste, als je van buiten komt. De andere kant op is een ander verhaal. Je moet altijd even wachten, op een onzichtbare hand, een onzichtbare knop. De hand die drukt en de deuren opent, of de hand die je op komt halen.
Als je hier binnengaat, dus. Rechts de oostelijke vleugel. In het oosten gaat de zon op, begint nog elke dag een nieuwe dag, wordt gemokt en gelachen, gehuild, gelezen, verhaald, verteld. Emoties. De Hendrik Groenen wonen hier, de Evert Duikers. Hier komt visite.
Links is het westen. Daar waar de zon ondergaat, maar nooit zo gekleurd en romantisch als dat je op de Facebook of Instagram ziet. De zon gaat hier niet onder, ze dooft grijs en grauw, als een peuk in een natte asbak. Elke avond weer. In de westelijke vleugel woont men niet, men is er cliënt. Zoals E. Busken. Emoties vinden geen weg meer naar buiten, maar dolen rond in zijn hoofd. Gedachten, herinneringen, ze ontmoeten elkaar de hele dag lang zonder dat ze een richting vinden. Cliënt E. Busken heeft schaarse heldere buien, zo lijkt het, maar die lopen telkens vast in de onmacht ze vast te houden. Hij is gefixeerd op een paar dingen, het geslacht van de verzorgers waar hij geen wijs meer uit kan, een mes, als hij eens een mes vond, zijn status, een sigaret, Moniek, ze hebben hem hier monddood gemaakt, hij is niet gek, de anderen zijn gek, zijn moeder, de dood. Waterverf, zelf zijn diepste obsessies lopen uit als waterverf.
Jeroen Brouwers’ roman telt 264 pagina’s, die lang duren. Het is de benauwende afspiegeling van een dag uit het leven van cliënt E. Busken. Heel simpel, heel intens, heel verwarrend, heel onzeker, heel oppressief. Leven, als leven eigenlijk geen leven meer is. Leven waarin de enige visite de steeds terugkerende doodlopende gedachtenkronkels zijn.
De Libris Boekenprijs 2021 is indrukwekkend. Het leest als een dwangbuis. Als ik er iets aan toe zou moeten voegen is het dat Brouwers de boel waarschijnlijk nog positiever heeft voorgesteld dan dat het in werkelijkheid is. Arme E. Busken. Arme cliënten.
Jeroen Brouwers – “Cliënt E. Busken” (2020)
●●●●○ (4/5)
Voor de volledige recensie (met plaatjes): http://rondetijd.blogspot.com/2021/07...
Als je hier binnengaat, dus. Rechts de oostelijke vleugel. In het oosten gaat de zon op, begint nog elke dag een nieuwe dag, wordt gemokt en gelachen, gehuild, gelezen, verhaald, verteld. Emoties. De Hendrik Groenen wonen hier, de Evert Duikers. Hier komt visite.
Links is het westen. Daar waar de zon ondergaat, maar nooit zo gekleurd en romantisch als dat je op de Facebook of Instagram ziet. De zon gaat hier niet onder, ze dooft grijs en grauw, als een peuk in een natte asbak. Elke avond weer. In de westelijke vleugel woont men niet, men is er cliënt. Zoals E. Busken. Emoties vinden geen weg meer naar buiten, maar dolen rond in zijn hoofd. Gedachten, herinneringen, ze ontmoeten elkaar de hele dag lang zonder dat ze een richting vinden. Cliënt E. Busken heeft schaarse heldere buien, zo lijkt het, maar die lopen telkens vast in de onmacht ze vast te houden. Hij is gefixeerd op een paar dingen, het geslacht van de verzorgers waar hij geen wijs meer uit kan, een mes, als hij eens een mes vond, zijn status, een sigaret, Moniek, ze hebben hem hier monddood gemaakt, hij is niet gek, de anderen zijn gek, zijn moeder, de dood. Waterverf, zelf zijn diepste obsessies lopen uit als waterverf.
Jeroen Brouwers’ roman telt 264 pagina’s, die lang duren. Het is de benauwende afspiegeling van een dag uit het leven van cliënt E. Busken. Heel simpel, heel intens, heel verwarrend, heel onzeker, heel oppressief. Leven, als leven eigenlijk geen leven meer is. Leven waarin de enige visite de steeds terugkerende doodlopende gedachtenkronkels zijn.
De Libris Boekenprijs 2021 is indrukwekkend. Het leest als een dwangbuis. Als ik er iets aan toe zou moeten voegen is het dat Brouwers de boel waarschijnlijk nog positiever heeft voorgesteld dan dat het in werkelijkheid is. Arme E. Busken. Arme cliënten.
Jeroen Brouwers – “Cliënt E. Busken” (2020)
●●●●○ (4/5)
Voor de volledige recensie (met plaatjes): http://rondetijd.blogspot.com/2021/07...
February 27, 2020
Niet uitgelezen. Mijn god, wat een stomvervelend pathetisch gereutel.
October 28, 2024
Meneer Busken wordt verzorgd in een gesloten afdeling voor demente mensen. Dit is geheel tegen zijn zin, want je moet niet denken dat hij tussen al die dollen, dwazen en gekken ze niet allemaal meer op een rijtje heeft – integendeel, hij heeft veel belangrijk werk verricht op het gebied van de kunsten en vooral de wetenschappen en is daarvoor veel geprijsd en geprezen. Uit protest over zijn opsluiting en behandeling zegt hij geen woord meer, hoe geduldig de mensen in de witte jassen en andere bewoners hem ook benaderen. In gedachten uit hij zich des te meer. Allengs dringt tot hem door: “ik bevind me terzijde van tijdbesef sedert ik hier in gijzeling wordt gehouden.”
De tekst van het boek is één gedachtenstroom van ageren hoe het toegaat in het woonzorgcentrum en hoe men met hem omgaat, afgewisseld – in dezelfde doorlopende gedachtenstroom – door flarden van herinneringen. Het is een onstuitbare soms larmoyante en altijd flamboyant fulminerende litanie en een gejeremieer van jewelste van juweelste van de zoveelste aanvaring en aanraking en ervaring uit heden en verleden. Brouwers associeert er lustig op los in dit grandioze – wat hij zelf ook noemt – woordencarnaval, gedrenkt in onderkoelde humor. Soms spat de humor er vrolijk van af, zie bijvoorbeeld pagina 204, dat ik hier niet citeer, want daarvoor is de passage te ondeugend. Daarbij is zijn taalgebruik ook nog eens buitengewoon origineel, met vele neologismen, die het geheel extra doen sprankelen.
Volgend op een associatie met Pinksteren staat op de pagina’s 209-210 een passage, waar ons hoofdpersonage als dirigent aan het hoofd staat van vele honderden musici in een uitvoering van de achtste symfonie van Gustav Mahler, welke gedachte en/of herinnering enkele malen ruw wordt onderbroken door de gebeurtenis in het heden. Briljant!
Uiteindelijk ietwat vermoeiend om te lezen, wel behorend tot de literair-talige top van de Nederlandse literatuur is dit boek van Jeroen Brouwers, naar wij nu weten – de auteur publiceerde dit in 2020, overleed in 2022 – een geïnspireerd slotakkoord van zijn loopbaan als belangrijk literator. JM
De tekst van het boek is één gedachtenstroom van ageren hoe het toegaat in het woonzorgcentrum en hoe men met hem omgaat, afgewisseld – in dezelfde doorlopende gedachtenstroom – door flarden van herinneringen. Het is een onstuitbare soms larmoyante en altijd flamboyant fulminerende litanie en een gejeremieer van jewelste van juweelste van de zoveelste aanvaring en aanraking en ervaring uit heden en verleden. Brouwers associeert er lustig op los in dit grandioze – wat hij zelf ook noemt – woordencarnaval, gedrenkt in onderkoelde humor. Soms spat de humor er vrolijk van af, zie bijvoorbeeld pagina 204, dat ik hier niet citeer, want daarvoor is de passage te ondeugend. Daarbij is zijn taalgebruik ook nog eens buitengewoon origineel, met vele neologismen, die het geheel extra doen sprankelen.
Volgend op een associatie met Pinksteren staat op de pagina’s 209-210 een passage, waar ons hoofdpersonage als dirigent aan het hoofd staat van vele honderden musici in een uitvoering van de achtste symfonie van Gustav Mahler, welke gedachte en/of herinnering enkele malen ruw wordt onderbroken door de gebeurtenis in het heden. Briljant!
Uiteindelijk ietwat vermoeiend om te lezen, wel behorend tot de literair-talige top van de Nederlandse literatuur is dit boek van Jeroen Brouwers, naar wij nu weten – de auteur publiceerde dit in 2020, overleed in 2022 – een geïnspireerd slotakkoord van zijn loopbaan als belangrijk literator. JM
April 17, 2020
Wat een genot, deze tour van de denkbeeldigheid, over een zieke, of patiënt, ik bedoel cliënt. Het boek is geestig en wrang tegelijk, zo romantisch, neerslachtig, bozig, geknakt, afgetakeld, weerbarstig, wijs en achterdochtig de hoofdpersoon is. We komen in zijn hoofd, of we willen of niet, en ondergaan wie hij was, en voelen wie hij denkt te zijn geweest, en zijn getuige wat hij aan den lijve moet ondergaan. Die verbeelding! Dat u dat niet ziet! Er is geen bladzijde die niet imponeert door taalvirtuositeit: nieuwe woorden, oude woorden, eufemismen, chagrijnige herhalingen en perverse aandikkingen - niet eens gespeend van maatschappelijke zeggingskracht en actualiteiten. Zo dwars en zo origineel en toch niet per se ontoegankelijk, of per se niet.
March 29, 2020
Vanaf pagina één tot ongeveer halverwegen heb ik volop geïntrigeerd gelezen, vooral door het fantastische taalgebruik. Ik las geïntrigeerd maar met gebroken hart en een groeiende angst: wat als ik zo eindig? In eerste instantie nam ik de claims van E. Buskens diploma's en prestaties naïef aan op de 'knopenexpert' na, een stuk verderop in het boek is juist de knopenexpert het enige wat ik nog lijk te geloven. Als lezer werd ik voor de gek gehouden zoals het hoofdpersonage zichzelf voor de gek houdt. Dat vind ik knap schrijfwerk.
Halverwegen het boek gebeurdt er te lang te weinig. Het tempo gaat wel weer omhoog in de laatste twee hoofdstukken, maar dan lijkt het kwaad al geschied. Waar ik eerst vol medeleven zat voor de heer Buskens, irriteerde ik me nu mateloos aan zijn karakter. Echter, is dat misschien juist wat Jeroen Brouwers wilde bereiken? Dat de lezer uiteindelijk zelf ook niet meer weet wat hij in godsnaam met de hoofdpersoon aan moet?
Cliënt E. Busken is naar mijn mening geniaal geschreven, ik vindt het een fantastisch stuk literatuur. Het is echter niet voor iedereen en het had hier en daar wat korter kunnen zijn om de lezer bij de les te houden. Het boek uitlezen kostte mij moeite omdat ik de hoofdpersoon zo zat was. Het deed me tegelijkertijd opschrikken, is mijn reactie gelijk aan dat van onze maatschappij richting ouderen die we 'moeilijk' vinden en dus liever maar 'uitlezen en terug in de kast zetten'?
Halverwegen het boek gebeurdt er te lang te weinig. Het tempo gaat wel weer omhoog in de laatste twee hoofdstukken, maar dan lijkt het kwaad al geschied. Waar ik eerst vol medeleven zat voor de heer Buskens, irriteerde ik me nu mateloos aan zijn karakter. Echter, is dat misschien juist wat Jeroen Brouwers wilde bereiken? Dat de lezer uiteindelijk zelf ook niet meer weet wat hij in godsnaam met de hoofdpersoon aan moet?
Cliënt E. Busken is naar mijn mening geniaal geschreven, ik vindt het een fantastisch stuk literatuur. Het is echter niet voor iedereen en het had hier en daar wat korter kunnen zijn om de lezer bij de les te houden. Het boek uitlezen kostte mij moeite omdat ik de hoofdpersoon zo zat was. Het deed me tegelijkertijd opschrikken, is mijn reactie gelijk aan dat van onze maatschappij richting ouderen die we 'moeilijk' vinden en dus liever maar 'uitlezen en terug in de kast zetten'?
September 15, 2022
E. Busken is opgenomen in een verzorgingstehuis. Dit tegen de zin in van meneer Busken zelf, maar die heeft daar niks (meer) over te zeggen, zowel letterlijk als figuurlijk. Uit protest houdt hij zijn mond, maar wij als lezer worden deelgenoot gemaakt van de wereld om hem heen, zijn observaties en belevenissen.
De hoofdstukken van het verhaal beginnen (en eindigen) op willekeurige momenten, zonder tijd en dagen. Gaandeweg zien we meneer Busken meer en meer de draad kwijtraken. Als lezer ga je in dit proces mee, en het kost meer en meer moeite om het verhaal te blijven volgen. Wat veel goed maakt is de schitterende stijl van Jeroen Brouwers, die - als ik zo de reviews van mijn Goodreads collega's lees - voor sommigen een genot is, en voor anderen een grote opgave.
Ik bevind me in dat laatste vlak in het midden. Ik hield van de stijl, maar vond het een moeilijk boek om te lezen. Dit was na Bittere bloemen mijn tweede kennismaking met Jeroen Brouwers en mijn haat-liefde verhouding met deze auteur wordt doorgezet: ik erken zijn genialiteit, maar mis de spanning en het verhaal zelf. Kennelijk moet je voor Jeroen Brouwers nu eenmaal veel moeite doen om zijn boeken te kunnen waarderen.
De hoofdstukken van het verhaal beginnen (en eindigen) op willekeurige momenten, zonder tijd en dagen. Gaandeweg zien we meneer Busken meer en meer de draad kwijtraken. Als lezer ga je in dit proces mee, en het kost meer en meer moeite om het verhaal te blijven volgen. Wat veel goed maakt is de schitterende stijl van Jeroen Brouwers, die - als ik zo de reviews van mijn Goodreads collega's lees - voor sommigen een genot is, en voor anderen een grote opgave.
Ik bevind me in dat laatste vlak in het midden. Ik hield van de stijl, maar vond het een moeilijk boek om te lezen. Dit was na Bittere bloemen mijn tweede kennismaking met Jeroen Brouwers en mijn haat-liefde verhouding met deze auteur wordt doorgezet: ik erken zijn genialiteit, maar mis de spanning en het verhaal zelf. Kennelijk moet je voor Jeroen Brouwers nu eenmaal veel moeite doen om zijn boeken te kunnen waarderen.
April 10, 2020
1e kennismaking met deze auteur en wat voor 1!
Een duizelingwekkende warreling van taal en metaforen! Een echt taalfeest!
Een duizelingwekkende warreling van taal en metaforen! Een echt taalfeest!
January 2, 2022
Vast! In zijn hoofd, zijn lijf, zijn gedachten die onophoudelijk en onontkoombaar zijn. Mooi, wrang, ontroerend en verdrietig met soms dat vleugje humor door zijn al te scherpe kijk op de realiteit.
Jeroen Brouwers is een taalkunstenaar en laat via de ogen en gedachten van cliënt E. Busken ons uiterst scherp de wereld op de gesloten psychiatrische afdeling van Huize Madeleine zien. Cliënt E. Busken is oud, hulpbehoevend, nurks, hij lijdt aan Alzheimer en is slechts nog een schim van zijn oude megalomane zelf.
Jeroen Brouwers is een taalkunstenaar en laat via de ogen en gedachten van cliënt E. Busken ons uiterst scherp de wereld op de gesloten psychiatrische afdeling van Huize Madeleine zien. Cliënt E. Busken is oud, hulpbehoevend, nurks, hij lijdt aan Alzheimer en is slechts nog een schim van zijn oude megalomane zelf.
'Natuurlijk heb ik zijn door spiegeling of verdubbeling verkregen abstracte voorstellingen al vaker gezien dan Pindakaas ze nu voor me neerlegt. Ze staan al dan niet ingekleurd in ieder werk over psychochiatrie, dat mede door dit geknutsel van amice Rorschach een wetenschap van los zand en gemalen schelpjes is. Hoe zou ik spontaan kunnen reageren op wat me al in het lang en het breed, het hoog en het diep bekend is, gesteld ik zou reageren, wat ik uiteraard nalaat want ik praat niet, zeker niet met de mij hier omringende primaten en exoten en dat komt zo dubbele punt ik lijd aan de ziekte of de kwaal of aandoening van Alzheimer, wat geen voorbijgaand griepje is, deze Alzheimer is mij onbekend als persoon, en ik ben doof en impotent en een bevende bejaarde en heb het constant koud en kan moeilijk meer uit de voeten vandaar de rolstoel begrijpt u. Een ander slot op de voordeur van mijn huis geschroefd hebben ze ook. Ik zwijg uit protest, ik zwijg, zwijg, ik zwijg.'
'Er kleeft verdriet in me, als drabbige stroop, de hele dag al, eigenlijk al jaren, eigenlijk al sedert mijn conceptie. Vandaar dat ik zo moeilijk adem. Als mensconcept voelde ik me al ongemakkelijk in de uit angst bestaande donkerte, die in donkerte en angst toenam naarmate ik van zaadcel uitdijde tot embryo, foetus, vachtloze rat zonder tanden om de kabel door te knagen en een mes had ik ook al niet. In mijn achterhoofd is met een bijl een kloof geslagen waar ik met mijn vingertoppen in kan en dan mijn hersens met tikjes voel bewegen, dat zijn mijn gedachten, ik denk veel.'
August 31, 2021
Meet E. Busken, een megalomane inwoner van een psychiatrische inrichting. Troost zoekend in sigaretten en messen wervelen zijn gedachten tussen heden en verleden, met een hoofdrol voor zijn afschuwelijke moeder, aan wie hij een ongezonde fixatie voor gender te danken heeft. Brouwers’ jongste is grillig associatief en afatisch, elke bladzijde een waar taalfeest.
July 2, 2020
Dit is voor het eerst dat ik een boek van Brouwers las. Wat is met dat goed bevallen. Wat een mooie taal heeft hij. Het is geen makkelijk boek want wat wordt er nu allemaal verteld ? Waar gaat het over ?
Het is cliënt E. Busken die zijn gedachten, indrukken, dromen en herinneringen vertelt nadat hij tegen zijn zin is opgenomen in een woonzorgcentrum. Ze zeggen dat hij dement is, zelf geeft hij toe niet alles nog goed op een rij te hebben maar hij is niet dement. Hij doet alsof hij doof is, hij heeft op alles en iedereen commentaar maar houdt het voor zichzelf. Wij als lezer kunnen dit allemaal volgen. Nu ja volgen ?
Maar Brouwers schrijft een prachtige taal ! Op de achterflap staat : de Nederlandse taal (...) andermaal verruwd, verrijkt en verruimd. Ik kan het niet anders of beter zeggen.
Enkele mooie zinnen en verwoordingen :
"(...) terwijl ik toch een bezonken intellectueel en geestesaristrocaat ben, een geletterde met een welhaast religieus taalbesef en een woordenvariëteit als een bloementuin (...)"
"pakjes sigaretten met vreeswekkende gruwelplaatjes"
"Ik ben verplaatst naar zulke lang geledens, zo ver weg, dat ik er nooit meer kom. Ergensoorden in mezelf waar alles dacht ik voorgoed was verzonken, toegedekt, begraven als oud vlees zoals weldra het mijne, dat duurt niet lang meer"
Het is cliënt E. Busken die zijn gedachten, indrukken, dromen en herinneringen vertelt nadat hij tegen zijn zin is opgenomen in een woonzorgcentrum. Ze zeggen dat hij dement is, zelf geeft hij toe niet alles nog goed op een rij te hebben maar hij is niet dement. Hij doet alsof hij doof is, hij heeft op alles en iedereen commentaar maar houdt het voor zichzelf. Wij als lezer kunnen dit allemaal volgen. Nu ja volgen ?
Maar Brouwers schrijft een prachtige taal ! Op de achterflap staat : de Nederlandse taal (...) andermaal verruwd, verrijkt en verruimd. Ik kan het niet anders of beter zeggen.
Enkele mooie zinnen en verwoordingen :
"(...) terwijl ik toch een bezonken intellectueel en geestesaristrocaat ben, een geletterde met een welhaast religieus taalbesef en een woordenvariëteit als een bloementuin (...)"
"pakjes sigaretten met vreeswekkende gruwelplaatjes"
"Ik ben verplaatst naar zulke lang geledens, zo ver weg, dat ik er nooit meer kom. Ergensoorden in mezelf waar alles dacht ik voorgoed was verzonken, toegedekt, begraven als oud vlees zoals weldra het mijne, dat duurt niet lang meer"
March 9, 2020
Cliënt E. Busken houdt zich voor den stomme, maar in zijn hoofd is het elke dag taalcarnaval...en wat een genot is het om dat te mogen lezen!
Uiterlijk blijft Busken onbewogen - als je die oncontroleerbare bibber van hem nu even niet meetelt -, maar innerlijk raast hij als een bezetene tegen het genadeloos uitdovende licht, tegen de domheid, tegen de betutteling en de psychobabbel van het Rust- en Verzorgingstehuis waarin hij zich nu bevindt. Pardon, excuseer: waarin hij gevangen wordt gehouden, zou hij zelf zeggen!
Do not go gentle into that good night? Geen haar op het hoofd van Busken/Brouwers die daaraan denkt! Geen idee of dit de laatste roman van Jeroen Brouwers is, maar knallen doet het.
Cliënt E. Busken, dat is Brouwers in topvorm. Lang zal hij leven! Hoera! Hoera! Hoera!
Uiterlijk blijft Busken onbewogen - als je die oncontroleerbare bibber van hem nu even niet meetelt -, maar innerlijk raast hij als een bezetene tegen het genadeloos uitdovende licht, tegen de domheid, tegen de betutteling en de psychobabbel van het Rust- en Verzorgingstehuis waarin hij zich nu bevindt. Pardon, excuseer: waarin hij gevangen wordt gehouden, zou hij zelf zeggen!
Do not go gentle into that good night? Geen haar op het hoofd van Busken/Brouwers die daaraan denkt! Geen idee of dit de laatste roman van Jeroen Brouwers is, maar knallen doet het.
Cliënt E. Busken, dat is Brouwers in topvorm. Lang zal hij leven! Hoera! Hoera! Hoera!
March 5, 2020
Het taalgebruik is ongekend - zeg maar gerust on-ge-FUCKING-kend! Met z’n tachtig jaar veegt Brouwers de vloer aan met zo ongeveer iedereen die ooit heeft leren schrijven en laat hij ons, eenvoudige stervelingen, in het kielzog van zijn almachtige pen en danig spartelend als kinds geworden kaboutertjes achter, terwijl hij - reus, titaan, literaire oppergod - alreeds onbereikbaar boven op de Olympus, het goudgele vocht van zijn letterkundige prevalentie naar beneden laat kletteren. Zoiets denk ik erover, maar lees het vooral zelf, schrijf het honderd keer over en leer het uit je hoofd, zodat je het overal waar je komt spontaan en als antidotum tegen de hemeltergend monotone dialogen van alledag hardop en met twee vuisten in de lucht kunt declameren. Hulde aan het Buskeboevebeestje!
Read
May 6, 2024Wervelend, geniaal en meesterlijk ergerlijk.
May 4, 2020
Jeetje, wat was me dat. Tot een week terug beschouwde ik me als een onvoorwaardelijke Brouwersfan (Het hout! Bezonken rood! Geheime kamers!), en dan is er opeens dit. Het enthousiasme was na de eerste pagina's al meteen ver te zoeken, maar ik ben zo iemand die dan toch vol zelfkastijding doorleest tot het einde. Ongetwijfeld zaten hier opnieuw stilistische hoogstandjes in, maar ze gingen verloren tussen het oneindige geleuter, gezeur en geneuzel. Brouwers weet de horror van dit soort gesloten instellingen met andere woorden goed te vatten, maar ik heb deze rit met zoveel tegenzin uitgezeten dat ik dit onmogelijk een goed boek kan noemen. Ofwel is dit echt Brouwers' boek te veel, ofwel heeft corona me nu gewoon volledig verzuurd, maar ik voelde vooral opluchting toen ik dit gisterenavond aan de kant kon leggen.
August 26, 2021
Waarover dit boek gaat is inmiddels alom bekend dus dat sla ik over.
Ik vond dit boek overdonderend, goed, ontroerend... ik vind niet genoeg adjectieven.
De hulpeloosheid als je jezelf niet meer kan behelpen en overgeleverd bent aan anderen, je er maar moet op vertrouwen dat die anderen het beste met jou voorhebben (wat jammer genoeg niet altijd zo is), de manier waarop de laatste jaren tegen zorg wordt aangekeken in onze maatschappij: zorg is koopwaar en de zorgbehoevende is een cliënt die zorg kan inkopen. Dat alles wordt zo meesterlijk beschreven dat het, net als bij een andere lezer hier, mij de adem benam.
Het onderwerp raakt me des te meer omdat mijn dementerende vader ooit, zich ook nog van zijn toestand bewust en opstandig, ook in een dergelijke omgeving terecht kwam.
Ik vond dit boek overdonderend, goed, ontroerend... ik vind niet genoeg adjectieven.
De hulpeloosheid als je jezelf niet meer kan behelpen en overgeleverd bent aan anderen, je er maar moet op vertrouwen dat die anderen het beste met jou voorhebben (wat jammer genoeg niet altijd zo is), de manier waarop de laatste jaren tegen zorg wordt aangekeken in onze maatschappij: zorg is koopwaar en de zorgbehoevende is een cliënt die zorg kan inkopen. Dat alles wordt zo meesterlijk beschreven dat het, net als bij een andere lezer hier, mij de adem benam.
Het onderwerp raakt me des te meer omdat mijn dementerende vader ooit, zich ook nog van zijn toestand bewust en opstandig, ook in een dergelijke omgeving terecht kwam.
August 29, 2021
Ik vind het heel moeilijk om een oordeel over dit boek te geven. T is zwaar en aangrijpend, vooral omdat de situatie van Busken zo zwaar en aangrijpend is en mijn allergrootste nachtmerrie. Gevangen zitten in je lichaam, je geheugen en zelfstandigheid kwijt, nog een veel te goed besef van je omgeving, die jij zelf kinds en betuttelend ervaart... Voor mij een pleidooi voor euthanasie (een thema dat in die boek overigens niet ten berde komt, al wordt Buskens wil om zelfmoord te plegen en te sterven wel vaak aangekaart).
Pluimen op de hoed van Brouwers, om dit thema aan te kaarten en zo knap op papier te zetten.
Pluimen op de hoed van Brouwers, om dit thema aan te kaarten en zo knap op papier te zetten.
August 21, 2024
? Leeskring Leiderdorp
🤔Mooi geschreven hoe de gedachtes van iemand in een verzorgingstehuis kunnen zijn. In het midden even saai, later dan toch wel weer mooi. Ik had soms even moeite met de megalomane gedachten van Busken, maar dat maakt het boek juist ook wel weer grappig.
MW 13/10/20
🤔Mooi geschreven hoe de gedachtes van iemand in een verzorgingstehuis kunnen zijn. In het midden even saai, later dan toch wel weer mooi. Ik had soms even moeite met de megalomane gedachten van Busken, maar dat maakt het boek juist ook wel weer grappig.
MW 13/10/20
February 28, 2020
Cliënt E. Buskens - Jeroen Brouwers (Atlas Contact)
DWDD Boek van de Maand.
'Het is fantastisch! Als je Cliënt E. Busken gelezen hebt dan wil je het weer opnieuw lezen. Het personage Busken is een grumpy old man on speed.' - DWDD-boekenpanel
In "Cliënt E. Busken' van Jeroen Brouwers zit de hoofdpersoon vastgegord in zijn rolstoel op de gesloten afdeling van een instelling waar hij tegen zijn zin verblijft en denkt, piekert, maalt en bedoelt. Hij zegt niets en misschien is er iets mis met zijn gehoor, maar van wat om hem heen gebeurt blijft hij een scherp waarnemer en inwendig voorziet hij zijn medebewoners en het personeel van snerpend commentaar. Ongericht wentelen zijn gedachten door elkaar en bewegen zich van verontwaardiging en machteloos verzet tegen zijn situatie via troebele herinneringen naar megalomanie.
“Cliënt E. Busken' beschrijft een dag van zijn verblijf in de psychiatrische instelling. Navrant en hilarisch openbaart zich een warrig geestesuniversum.
Dankzij VBK-België en Atlas Contact kon ik dit boek lezen, hartelijke dank daarvoor.
Zijn laatste roman. Zo werdt dit boek voorgesteld in de Belgische pers, een boek dat je dus gelezen “moet” hebben. Getipt door HUMO en DWDD, een topper dus.
Een hardcover met een mooi jasje, een afbeelding waarvan ik persoonlijk al weet dat dit boek hoogstwaarschijnlijk echt wel mijn ding is. Een echte literaire roman. Toen deze op de mat viel liet ik alles vallen en moest ik beginnen lezen.
Jongens, mag ik even laaiend enthousiast zijn?? Wat een mooi mooi boek!! Elk woord, elke zin is mooi. Heftig, maar mooi. Alles zo ongelooflijk waar, echt echt.
Ik geraak amper uit mijn woorden om te beschrijven hoe goed dit boek is.
‘... denk ik opeens aan mijn moeder. Ik denk nooit aan mijn moeder, die al
decennia dood is. Ik ben intussen ouder dan zij is geworden. Ik bedoel. Bedoel ik iets?’
Het verhaal van Busken, die in een instelling verblijft, is zo erg zal ik maar zeggen dat ik mag hopen dat je nooit in een rusthuis terecht komt waar ze je behandelen als een kleuter, over je praten alsof je er niet bent enzovoort ongeacht je geestestoestand.
Het personages is sarcastisch, hilarisch en lijkt toch wel wat aan grootheidswaanzin te lijden. Heerlijk hoe de auteur het karakter en ingebakken gewoontes beeldend weet over te brengen.
Jeroen Brouwers schrijft het zo op dat het ongelooflijk herkenbaar, ontroerend en humoristisch lezen is. Woorden die de dementerende Buskens niet kan herinneren worden door de auteur dan maar vervormd naar nog steeds herkenbare woorden.
‘De gemeenschapsruimte, de huiskamer genoemd, binnengehompeld, waar altijd de televisie aanstaat, het geluid op mompelsterkte, op het scherm was iemand bezig groente te hakken, met zo’n mes, hoorde ik haar kraaien: Uw boterbammeltjes staan al voor u klaar.’
Ik durf het zeggen, no shame, deze auteur is absoluut geniaal. Toveren met woorden en zinnen om een fantastisch mooi verhaal vol overpeinzingen neer te pennen. Ik wou dat ik dit boek oneindig veel sterren kon geven.
Soms lees je boeken die ‘zo waar’ zijn, die zo echt zijn, zo mooi zijn dat je weet dat je dit boek nog tig keer zal herlezen. Dit is een boek dat zeker in me zal opkomen als ze je vragen om een goed boek te noemen.
Ik kan echt alleen maar hopen dat er toch nog een boek zal verschijnen van deze auteur. Ondertussen ga ik me snel verdiepen in zijn ongelooflijk knap en uitgebreid oeuvre.
DWDD Boek van de Maand.
'Het is fantastisch! Als je Cliënt E. Busken gelezen hebt dan wil je het weer opnieuw lezen. Het personage Busken is een grumpy old man on speed.' - DWDD-boekenpanel
In "Cliënt E. Busken' van Jeroen Brouwers zit de hoofdpersoon vastgegord in zijn rolstoel op de gesloten afdeling van een instelling waar hij tegen zijn zin verblijft en denkt, piekert, maalt en bedoelt. Hij zegt niets en misschien is er iets mis met zijn gehoor, maar van wat om hem heen gebeurt blijft hij een scherp waarnemer en inwendig voorziet hij zijn medebewoners en het personeel van snerpend commentaar. Ongericht wentelen zijn gedachten door elkaar en bewegen zich van verontwaardiging en machteloos verzet tegen zijn situatie via troebele herinneringen naar megalomanie.
“Cliënt E. Busken' beschrijft een dag van zijn verblijf in de psychiatrische instelling. Navrant en hilarisch openbaart zich een warrig geestesuniversum.
Dankzij VBK-België en Atlas Contact kon ik dit boek lezen, hartelijke dank daarvoor.
Zijn laatste roman. Zo werdt dit boek voorgesteld in de Belgische pers, een boek dat je dus gelezen “moet” hebben. Getipt door HUMO en DWDD, een topper dus.
Een hardcover met een mooi jasje, een afbeelding waarvan ik persoonlijk al weet dat dit boek hoogstwaarschijnlijk echt wel mijn ding is. Een echte literaire roman. Toen deze op de mat viel liet ik alles vallen en moest ik beginnen lezen.
Jongens, mag ik even laaiend enthousiast zijn?? Wat een mooi mooi boek!! Elk woord, elke zin is mooi. Heftig, maar mooi. Alles zo ongelooflijk waar, echt echt.
Ik geraak amper uit mijn woorden om te beschrijven hoe goed dit boek is.
‘... denk ik opeens aan mijn moeder. Ik denk nooit aan mijn moeder, die al
decennia dood is. Ik ben intussen ouder dan zij is geworden. Ik bedoel. Bedoel ik iets?’
Het verhaal van Busken, die in een instelling verblijft, is zo erg zal ik maar zeggen dat ik mag hopen dat je nooit in een rusthuis terecht komt waar ze je behandelen als een kleuter, over je praten alsof je er niet bent enzovoort ongeacht je geestestoestand.
Het personages is sarcastisch, hilarisch en lijkt toch wel wat aan grootheidswaanzin te lijden. Heerlijk hoe de auteur het karakter en ingebakken gewoontes beeldend weet over te brengen.
Jeroen Brouwers schrijft het zo op dat het ongelooflijk herkenbaar, ontroerend en humoristisch lezen is. Woorden die de dementerende Buskens niet kan herinneren worden door de auteur dan maar vervormd naar nog steeds herkenbare woorden.
‘De gemeenschapsruimte, de huiskamer genoemd, binnengehompeld, waar altijd de televisie aanstaat, het geluid op mompelsterkte, op het scherm was iemand bezig groente te hakken, met zo’n mes, hoorde ik haar kraaien: Uw boterbammeltjes staan al voor u klaar.’
Ik durf het zeggen, no shame, deze auteur is absoluut geniaal. Toveren met woorden en zinnen om een fantastisch mooi verhaal vol overpeinzingen neer te pennen. Ik wou dat ik dit boek oneindig veel sterren kon geven.
Soms lees je boeken die ‘zo waar’ zijn, die zo echt zijn, zo mooi zijn dat je weet dat je dit boek nog tig keer zal herlezen. Dit is een boek dat zeker in me zal opkomen als ze je vragen om een goed boek te noemen.
Ik kan echt alleen maar hopen dat er toch nog een boek zal verschijnen van deze auteur. Ondertussen ga ik me snel verdiepen in zijn ongelooflijk knap en uitgebreid oeuvre.
March 13, 2020
Na een derde verloor ik mijn geduld en ben toch maar diagonaal gaan "lezen". Deze flauwe gedachtenstroom was aan mij niet besteed.
May 18, 2020
Ik ben al jaren een groot bewonderaar van Jeroen Brouwers, hoewel zijn laatste romans 'Bittere bloemen' en 'Het Hout' niet het niveau haalden van bijvoorbeeld 'Bezonken rood', 'Winterlicht' en 'Geheime Kamers'.
'Cliënt E. Busken' is Brouwers' nieuwste roman die door vrijwel de gehele literaire pers en vele lezers de hemel in werd geprezen. Helaas neem ik in het oordeel over dit boek een afwijkende positie in. 'Client E. Busken' vertelt het verhaal van een lichamelijk verzwakte bejaarde man die lijdt, of lijkt te lijden, aan een mengvorm van dementie en grootheidswaanzin. Praten met zijn omgeving doet hij niet, maar denken des te meer. Een ware monologue intérieur dus, maar wat Brouwers' schrijfwerk pijnlijk duidelijk maakt is dat deze literaire vorm alleen functioneert in een verhaalvorm van zo'n 20 tot 40 pagina's, in een toegankelijke schrijfstijl en niet in het geraaskal van een psychisch gestoorde. Dat laatste werkt echt alleen maar bij een schrijver als Jan Arends. Voor mij een ware leesmarteling dit boek, waarvan me de literaire betekenis en -waarde ook nog eens volledig ontgaat.
'Cliënt E. Busken' is Brouwers' nieuwste roman die door vrijwel de gehele literaire pers en vele lezers de hemel in werd geprezen. Helaas neem ik in het oordeel over dit boek een afwijkende positie in. 'Client E. Busken' vertelt het verhaal van een lichamelijk verzwakte bejaarde man die lijdt, of lijkt te lijden, aan een mengvorm van dementie en grootheidswaanzin. Praten met zijn omgeving doet hij niet, maar denken des te meer. Een ware monologue intérieur dus, maar wat Brouwers' schrijfwerk pijnlijk duidelijk maakt is dat deze literaire vorm alleen functioneert in een verhaalvorm van zo'n 20 tot 40 pagina's, in een toegankelijke schrijfstijl en niet in het geraaskal van een psychisch gestoorde. Dat laatste werkt echt alleen maar bij een schrijver als Jan Arends. Voor mij een ware leesmarteling dit boek, waarvan me de literaire betekenis en -waarde ook nog eens volledig ontgaat.
May 13, 2021
Ik heb mijn best gedaan. Echt. Ik wilde net als iedereen dit boek ook fantastisch vinden. Volgens een ieder de 'terechte winnaar van de Libris literatuurprijs 2021'.
Het is me echter niet gelukt. Ik zie heus wel pareltjes van zinnen. En woordvondsten die hardop uitgesproken moeten worden om ze te kunnen proeven. Maar mijn aandacht verflauwt tijdens het lezen. De retoriek van deze misogyne oude man kan me niet boeien. Ik voel niets bij hem. Het verhaal duurt te lang en neemt me niet mee. Ik heb pagina's diagonaal gelezen. Las soms weer wat moois. Maar ben vooral heel erg blij dat het boek uit is.
Het is me echter niet gelukt. Ik zie heus wel pareltjes van zinnen. En woordvondsten die hardop uitgesproken moeten worden om ze te kunnen proeven. Maar mijn aandacht verflauwt tijdens het lezen. De retoriek van deze misogyne oude man kan me niet boeien. Ik voel niets bij hem. Het verhaal duurt te lang en neemt me niet mee. Ik heb pagina's diagonaal gelezen. Las soms weer wat moois. Maar ben vooral heel erg blij dat het boek uit is.
April 20, 2020
Een boek over de overpeinzingen van een oude man, vol hautaine gedachten, gemor en gezeik. En daarom best wel vermoeiend. Want ja, cliënt E. Busken is gewoon een irritante vent. Zo. Ik heb het gezegd.
Maar dit boek is ook treurig en humoristisch en barst bovendien van de gekke woordspelingen en taalkronkels. Brouwers is zó goed met taal; alleen al daarom is dit boek het lezen waard (of het beluisteren, wat ik ten zeerste aanraad, want Hans Kesting leest het echt geweldig voor).
Dus ja: de stijl vond ik heerlijk, het verhaal en de verteller: not so much.
Maar dit boek is ook treurig en humoristisch en barst bovendien van de gekke woordspelingen en taalkronkels. Brouwers is zó goed met taal; alleen al daarom is dit boek het lezen waard (of het beluisteren, wat ik ten zeerste aanraad, want Hans Kesting leest het echt geweldig voor).
Dus ja: de stijl vond ik heerlijk, het verhaal en de verteller: not so much.
March 27, 2020
Ergerlijke flauwekul. Onleesbaar door rare bladspiegel, gebrek aan alinea’s. Aanhoudend zeurend gereutel dat nergens boeit.
Displaying 1 - 30 of 555 reviews