امرأة من طهران تروي حياة النساء حبيسات الجدران الأربعة الغارقا في العزلة المفروضة، وليست العزلة المختارة بمحض الإرادة. يتحملن حياة الزوج الباردة والباهتة، وتعلمن أن يطمسن كل شيء في ذواتهن وأن يعشن من دون طائر يرفرف عالياً. امرأة من طهران هي حديث المرأة التي لا حلم لها، المرأة التي لا أمل لها، وهي في النهاية المرأة التي لا طائر لها. تطلعنا فريبا وفي في روايتها على العوالم الداخلية لآلاف النساء الإيرانيات، وتسمعنا صوت النسوة اللواتي يقضين عمرهن محاصرات بالقضايا الدينية والاجتماعية والثقافية والأخلاقية في مجتمع كالمجتمع الإيراني. رغم أن الرواية كتبتها امرأة وقصتها قصة نسائية لكن الرجال أيضاً سيجدون المتعة المرجوة فيها، وكأن بقراءة الرواية يكتشف الرجل عالماً جديداً.
Fariba Vafi is an Iranian writer. She was born in Tabriz on 1 January 1963 in a middle-class family. She started writing early in school and later authored short stories.
Her first short story collection Dar Omghe Sahneh (In the depth of the Stage) was published by Cheshmeh Publishers in 1996. Her second, Hatta Vagti Mikhandim [Even While we Are Laughing] was published by "Nashr-e Markaz" Publishing co. in the fall of 1999. In 2002 Nashr-e Markaz published Vafi's first novel Parandeye Man [Bird]. This novel received the Golshiri and Yalda awards and has had sixteen printings. It was translated into English by Syracuse University Press in 2009, into Italian by Ponte 33 in 2010, into German in 2012 by Rotbuch Werlag and into Kurdish in 2011.
Her second novel Tarlan was published by Nashr- e Markaz in 2004. Her novel The Dream of Tibet was published by Nashr-e Markaz in 2005. This novel received the Hooshang Golshiri Literary Award for 'Best Novel'. Her novel The secret in the Alleys was published in 2008 and was translated into French by Zulma in 2011 and also into Norwegian.
Her third collection the Way of Villa was published by Cheshmeh in 2008.
Her most recent novel The Moon Becomes Full and collection All the Horizon were published in 2011. Some of her stories were translated into English, Italian, Turkish, Russian, Swedish, and Arabic. Vafi is married and has a daughter and a son. She lives in Tehran.
پرندهی من روایت جالبی داشت. زمان مغشوش و ساختار نسبتاً پیچیدهش، به نسبت اون زمان نه حالا با وجود داستانهای عباس معروفی مثلاً... ساختار جالبی بود. ولی خوشم نیومد اینقدر زنهای داستانهای وفی منفعلن. خوشم نیومد اینقد ابزارن. من فمنیست نیستم هیچ ادعایی ندارم دربارۀ این چیزا. ولی به عنوان یه دختر، نپذیرفتم چطوری یه همجنسم حاضر شده راویها و شخصیتهای منفعل و ابزارگونه خلق کنه. زنایی که فقط تو شوهر و بچه و خونهداری و شوهرداریشون خلاصه میشن. زنایی که فقط تو جنسیتشون خلاصه میشن. جدا از شوهر و بچه، هدفی ندارن. زندگیای ندارن. تعریف فردیتمحورانه ندارن. خودشونو آدم نمیدونن به عبارتی. خودشونو وسیله میدونن.
پرندهی من داستان کنش و واکنشهای ایستا و در کمترین حد بودن. داستان رو خوندی و تموم شد و پایانی که پایان نداشت. بس که گلایهها ادامه داشت. بس که درگیریِ درونی ادامه داشت. حسرتها و فکرها و ترسها و هیچکارینکردن ها. درجازدن ها. پرندهی من داستان مادری بود که درجا میزد. میتونست هرکسی باشه، هرجایی باشه، چرا اون؟ چرا شاهین و شادی؟ چرا امیر؟ این همه شخصیت میتونستن خیلی خوش بدرخشن، میتونستن شخصیت اصلی رو تغییر بدن. داستانو تغییر بدن. ولی اینم یه بُعد انسانه. اونجایی که باید پوست بندازی ولی نمیندازی.
دیگه خیلی عصبانی نیستم. نه از فریبا وفی. نه از دختر بودنم. نه از هیچ آدم دیگه ای. تا باز یه چی بخونم و عصبانی شم. شایدم یه روز یاد گرفتم عصبانی نشم. شاید عصبانی شدنم بد نباشه، بعد آروم بشی دیگه، هوم؟
+ آپدیت 2023: منا اون موقعا خیلی داغ بوده بچه ها، ولش کنین. الان اگر این کتاب رو بخونه، یک یا حتی دو ستاره بیشتر میده چون خیلی دخترها و زنهای این مدلی دیگه تا الان دیده. اون موقعا ندیده بود، یا فکر میکرد آدمای دورش اینطوری نیستن و اینطوری فکر نمیکنن. طفلی، باید بزرگ میشد. واقعیتی که نمیتونست بپذیره همینه.
اجازه بدین یه مقدار متعجب بشم که کتاب جوایز زیادی برده حالا نمیدونم چون واقعا به نظرشون خوب بوده و سواد من به خوبی اش قد نمیده یا چون جوایز خیلی مسخره و سطحی بودن که خب خدا به دور!! یا اینکه واقعا اثر بهتری نبوده و بین شاهکارهایی که موجود داشتن این از همه مقبول تر بوده راستش در بهترین و مثبت ترین حالت فقط میتونم بگم خیلی معمولی بود در حالت واقع بینانه نسبتا بد بود اولا که خیلی تکراری بود,حالا تکراری بودن وقتی تو زاویه روایتی خوبی داری یا پایان بندی متفاوت یا هرچی به تنهایی بد نیست ولی خب کتاب حاضر هیچ کدوم رو نداشت یک سری نویسنده هایی هستن که من نمیدونم کدوم از روی دست کدوم ولی قطعا یکی شون داره کپی میکنه! در مورد شخصیت پردازی ها که کمرنگ و بی جون بودن و نمیتونستن یه قسمتی از بار داستان رو بکشن و ادم نمیفهمیدشون مثلا خواهر های شخصیت که کلا انگار نقش آباژور رو داشتن من فکر میکنم منظور نویسنده از خلق این خواهر ها نشون دادن قسمتی از شخصیت زن راوی و وجهه هایی بود که میتونست داشته باشه ولی اگر هم اینطور بوده خیلی ضعیف عمل کرده یا حتی شخصیت امیر که باید بهتر از این بهش پرداخته میشد یا از همه مهمتر خود راوی نمیگفت چی میخواد,انگیزه ای,رویایی,دغدغه ای,فقط غر میزد و با تلخی از همه چیز یاد میکرد به عنوان یادداشت هایی از قسمتی از افکاریک ادم قابل قبول بود اما به عنوان داستان باید ساختار محکمتری می داشت
Modern İran edebiyatı yazarlarından Feriba Vefi'nin ilk romanı "Uçup Giden Bir Kuş" ülke çapında pek çok ödüle değer görülmüş. 52 kısa bölümden oluşup bir solukta okunan roman İran'ın fakir mahallelerinden birinde geçiyor. Baş kahramanımız bir kadın; üstünde çatısı ve içinde ailesi olan her yer onun için ev, huzur demek. Zor şartlar altında, İran’ın görece olarak yaşanması daha zor olan mahallelerinde sürekli ev değiştirmek zorunda kalarak yaşamını sürdürmeye çalışıyor. Yine de daha fazlasını aramıyor. Belki de artık ne aradığını o da bilmediğinden aramaktan vazgeçmiş. Roman bu yönden her sayfasında “ev, yuva, huzur, aramak, beklemek” gibi aşina olduğumuz kavramları tepe taklak ederek okuyucuya tekrar sorgulatırken, Ortadoğu özellikle İran’da kendini sansürleyen ya da kültürel ve sosyal nedenlerden dolayı köşesine çekilmiş kadınların da sesi oluveriyor. Evet kahramanımız hayatın ona bahşettiğinden fazlasını beklemiyor ancak onun aksine İran'dan kaçmak isteyen bir kocası var. Bakmakla yükümlü olduğu, sürekli ondan bir şeyler bekleyen iki küçük çocuğu ve her yaptığını eleştiren anlayışsız annesi de cabası. Yol boyunca, zorluklarla dolu hayatına ve etrafındaki bir sürü parazit sesin arasında kendi sesini duymaya çalışma mücadelesine şahit oluyoruz.
Gitmek ve aramak, bu kitapta o kadar güzel ifade ediliyor ki, insanın kuş olup uçası geliyor kimi zaman, kimi zaman da kanatları ağırlaşıyor sayfaları çevirdikçe, kahramanımız gibi hiçbir yere gidemiyor. Bunu da en güzel 29. bölümde şu cümlelerde saklıyor:
“Anne, Emir gidiyor.”
“Onun kuşu uçmuş kendisi artık kalamaz. Kuşunun ardından gitmeli. Bırak gitsin.”
Anneme göre her insanın bir kuşu var. O kuş nereye uçarsa sahibini de peşinden sürükler.
Emir’in kuşu Bakü’de. Kendisinden önce gitmiş, onu orada bekliyor.
Kahramanımız bir eş, anne, evlat veya kardeş olarak üstlendiği rolleri sık sık sorguluyor. Geçmişin izinden, geleceğin belirsizliğinden kendini bir türlü kurtaramayınca da hayatının merkezindeki kişilere karşı gel-gitler yaşıyor. Eski ve kemikleşmiş bir alışkanlık olarak susmayı çok iyi bilen kahramanımız, Emir’le evlendiği yıllarda değişiyor. Çünkü Emir hayattaki her şeyin konuşarak, anlatarak çoğalacağına inanan biri. Karısının da konuşmasını, her şeyi ona aktarmasını istiyor. Fakat daha sonra bu çok seslilik, düşüncelerin çatışması evde kavga sebebi oluyor. Sonunda Bakü’ye kaçan ve iki çocuğuyla onu yalnız bırakan kocası Emir bir kahramandan düşmana, bir eşten yabancıya dönüşüveriyor.
Şadi ve Şahin; kahramanımızın yaşları birbirine yakın iki küçük çocuğu. Ateşler içinde hasta yattığı yalnız bir gecede, çocukları Şadi ve Şahin onun için can yoldaşı, hayata tutunacak dalken, çürük ve eksik dişleriyle aynada kendi gülümseyişini yakalayınca geçip giden gençliği, yaşayamadığı hayatının önünde birer engel oluveriyor. Bodrum katında tek başına ölen babasını hatırladıkça yüreğini boğan el, babasının sadece kendini düşünen ve onlara eziyet eden bir adam olduğunu hatırladığında babasının boğazına sarılmak istiyor.
Kahramanımızın roman boyunca ikilem yaşamadığı tek kişi, İran’daki eşinden ayrılıp Amerika’ya yerleşen kız kardeşi Mehin. Romanın da en kilit kişisi bana göre o. Kahramanımız Mehin’e karşı gel git yaşamıyor ancak onun yaşamı, cesareti üzerinden kendi yaşamını mercek altına alıyor. Mehin ona geçmişini ve geleceğini sorgulatıyor. Romanın birkaç bölümü Mehin’le mektuplaşmalarına ayrılmış. O kısımlarda kahramanımızın “gitmek, kalmak, ait olmak” adına hiç sansürlenmemiş iç sesine tanık oluyoruz. Bunlardan güzel bir örnek 25. Bölümde bizi şöyle selamlıyor:
“Belki de aşk insanın kendi içinde. Aşkı bir vize gibi düşünüyorum, onunla dünyanın her yerine gidip yaşamak mümkün. Doğrusunu söylemek gerekirse, benim cebimde böyle bir belge yok. O taraflara gelip cebi boş kaybolmaktan korkuyorum. O zaman birilerinin eteğinden tutmak gerekecek. Senin cennetine, cehennemin üzerime yapışmış izleriyle gelmekten korkuyorum. Haklısın; bende yolculuk yapma cesareti yok. Bilesin diye söylüyorum, Emir de sabahtan akşama aynısını söyleyip duruyor. Mektubunun o kısmına gelince “hay yaşa” diyerek alkış tuttu sana.”
Roman boyunca arayışları ve sorgulamaları içtenlikle okuyucuya aktarıyor Feriba Vefi. Ama benim için en güzel anlattığı kısım 49.bölümün en sonunda saklanıyor:
“Buzdolabının kapısını açarken ‘Zavallı!’ diyor.
Emir yine havaya öksüz yetim bir kelime bıraktı. Benim de kelimenin sahibini bulmam gerek. İçimden zavallı annem, zavallı Emir, zavallı babam diyorum. Kelimeyi bir gömlekmiş gibi herkesin üstünde deniyorum. Gömleğin kime daha çok yakıştığını düşünüyorum.
Birdenbire meraklanıyorum. ‘Ya kelime bana aitse?’”
Kitaptaki betimlemeler insanı can evinden vuruyor. Ancak usta bir gözlemcinin kadrajından aktarılabilecek kadar ince detaylara sahipler. Kahramanlar hakkında öyle az ama öyle gerekli ayrıntılar verilmiş ki, hepsi kafamıza tek tek o keskin huylarıyla kazınıyor. Kısa süre sonra ete kemiğe bürünüp yaşamlarına müdahil olduğumuz, tanıdığımız insanlara dönüşüyorlar.
Kitabın bir başka güzel özelliği de dili. Kısa cümlelerle, böylesine bir dünyayı bu kadar çarpıcı anlatmak hayranlık uyandırıyor. Sayfalar akıp gidiyor. Bu yüzden güzel bir kitap okuyorum hissinin yanında, içe sinen, dokunan bir film izlemişim havası da veriyor. 52 bölümden oluşan romanın her bir bölümü kısa ve vurucu. Feriba Vefi aslında kendi ülkesinde romancı kimliğinden ziyade “iyi bir öykücü” olarak tanınıyor. Romanın kısa ve etkili bölümler üzerine kurulmasında bunun büyük payı var gibi görünüyor.
Kitabın Türkçe çevirisini Lale Javanshir üstlenmiş. Kitabı okurken iyi bir çevirinin kitaba neler kattığını düşünmeden edemiyor insan. Bu anlamda Lale Javanshir’i de ayrıca tebrik etmek gerek.
کتاب خوشخوانی بود. تقریبا بیهیچ تقلایی در صفحهها پیش رفتم تا این که تمام شد. با وجود تمام نقدهایی که به این رمان وارد است، فکر میکنم نقطه قوتش، زبان داستانیاش و نیز صمیمیتی است که نویسنده با بهرهگیری از برخی شگردها از جمله روایت اول شخص و زمان حال (به جای گذشته ساده که در بیشتر رمانها مرسوم است)، موفق به ایجادش میشود. نثر هم تمیز و مرتب است و مجموعه اینها در یک هارمونی کلی با شخصیت غرغروی رمان که خیلی اهل پرحرفی نیست، قرار میگیرد. یعنی همه اجزا به هم میآیند. نهایتا، نتیجه کار شاید لامبورگینی نباشد، اما یک تویوتای سواری است که در عین سادگی، کار میکند.
سبک نگارش جالب بوداما در کل باورم نمیشه این همه جایزه گرفته و به زبانهای دیگه ترجمه شده. یکی از ایرادات این بود که داستان اینقدر طولانی نبود که آدم فرصت کنه کاراکترها رو بشناسه یا دوستشون داشته باشه و شخصیت خود قهرمان داستان هم یه چیز نیم بند و مبهمه. آدم بالاخره نمیفهمه این زن شوهرش رو دوست داره یا نه، بهش وابسته س یا نه و غیره
از اون کتابهاست که میشه بعد از تموم شدنش، یه دل سیر گریه کرد.
یه دل سیر باید به حال ادبیاتی که به چنان حضیضی فرو افتاده که چنین کتابی باید توش جایزه بگیره و تقدیر بشه، اشک ریخت.
کتاب داستان یه زن خانهدار بینامه (یا شاید نام داشته و حتا یادم نمونده؟) و و افراد پیرامونش: همسرش امیر، مادرش، دو خواهرش، پسر و دخترش، پدر مرحومش. اما این زن خانهدار و اطرافیانش تاثیری در روند داستان ندارن، چرا که توی صد و چهل صفحهی این کتاب داستانی وجود نداره. هیچ پیرنگی نیست. فقط ناله و گلایهست و خاطرهگویی و بیان اتفاقات روزمره و چیزهای دیگهای که نمیدونم چه اسمی میشه روی اونا گذاشت. نااتفاق؟ گذر زمان؟ گاهی اوقات جریانی که توی یک فصل از کتاب روایت میشه چنان روتین و یکنواخت و عادیه که حتا اسم اتفاق رو نمیشه روش گذاشت؛ و خواننده رو به فکر میاندازه که من چرا باید دربارهی کثیف شدن پوشک شادی و غر زدن شاهین و چای دم کردن راوی و تلویزیون دیدن امیر بخونم. آیا حرفی پس این روزمرگی و نااتفاقها هست؟ نه.
زن راوی از اول تا آخر این ظاهرا-رمان هیچ خاصیت و حرکت و حتا تفکری از خودش نشون نمیده. نه توی تک و توک (شمردم، دقیقن سه.) اتفاق کتاب تاثیر داره و نه حضورش جایی پررنگه و نه حتا این بیتاثیر بودنش برای ما پررنگ میشه. یک انسان بیبو و بیرنگ و بیشکل و بیخاصیت و بیچهره، که تنها داراییش احساساتشه که در اون زمینه هم متاسفانه تکلیفش با خودش مشخص نیست. نه احساساتش با بچههاش مشخصه، نه همسرش، نه خانوادهش. مطمئنم طرفدارهای این کتاب که علیرغم توصیههای شبانهروزی رسانهها مبنی برهدر ندادن منابع طبیعی زحمت کشیدن و به چاپ بیست و چهارم رسوندنش، معتقدن نقطهی قوت این کتاب به تصویر کشیدن بیچارگی و درماندگی یک زن عامی معاصره و اتفاقن این حد از بیخاصیتی شخصیت اصلی، تعمد نویسنده بوده. اما نه، با دلیل و نشانه میگم که نه. به تصویر کشیدن درماندگی با به تصویر نکشیدن هیچ چیز تفاوت داره. ناتوانی با انفعال تفاوت داره. تلاش و شکست با پرسهزدن مثل ارواح فرق داره. شما میتونید شخصیت اصلی داستان رو با یک تلاش مختصر حذف کنید و روایت رو سومشخص کنید و آب از آب تکون نخوره.
هرکدوم از فصلهای یکی دو صفحهای کتاب به توضیح و توصیف شخصیتهایی که ابتدا نام بردم میگذره. گاهی اوقات هم نویسنده به احساسات زنانه میزنه، گاهی هم به توصیف در و دیوار و گاهی هم نااتفاقات. شخصیتها به شدت تخت و یکبعدیان و هرکدوم رو میشه با حداکثر دو یا سه صفت توصیف کرد. مادر بدبخت و نالهکن، شهلای وسواسی و مجرد، مهین که آمریکاست، امیر متنفر از ایران و عاشق کانادا و بیتوجه به همسرش، پدر هوسباز و خاله محبوب هرزه. و حضور این شخصیتها توی داستان اونقدر بیفایده و بیدلیله که زمانی که به فصلهای آخر میرسید، باورتون نمیشه که داستان داره تموم میشه و مدام فکر میکنید، خب پس الآن دیگه وقتشه یه اتفاقی برای فلانی بیافته، یا بهمانی یه کاری بکنه، یا ماجرای بیساری مشخص بشه، اما از «پایان» قاطع خانم وفی تودهنی محکمی میخورید. هیچ اتفاقی نه شروع میشه و نه تموم. میگن انسان وقتی یه کتاب رو تموم میکنه، با وقتی که شروعش کرده یه مقدار، هرچند جزئی، تفاوت کرده. پرندهی من بیتردید استثنای این قائدهست.
تنها نکتهی مثبتی که داستان داره - و ای کاش نداشت - زبان خوب و نگاه بعضن دقیق نویسنده به احساسات درونش و رفتارهای انسانهای پیرامونشه. و همین نثر روان اگر نبود نمیشد این کتاب رو حتا تا صفحهی سی ادامه داد.
اگر میخواید چیزی از فریبا وفی خونده باشید که چیزی از فریبا وفی خونده باشید، انتخاب خوبیه. اما باقی کتابهاش رو خواهم خوند و بهتون خواهم گفت که خوندم، نخونید.
به خاطر توجهاتی که جلب کرده بود برای خوندن انتخابش کردم ولی به نظر من چیزی بیشتر از پست های جدا از همِ یک وبلاگ روزمره نویسی نبود. .. حتی تا آخر کتاب هم چیز زیادی از شخصیت ها نمیدونیم.
راه رفتن خوب است.همیشه خوب بوده است.همیشه به درد می خورد.وقتی که فقیری و کرایۀ تاکسی گران تمام می شود.وقتی که ثروتمندی و چربی های بدنت با راه رفتن آب می شود.اگر بخواهی فکر کنی می توانی راه بروی.اگر بخواهی از فکر خالی بشوی باز هم باید راه بروی.برای احساس کردن زندگی در شلوغی خیابان ها باید راه بروی و برای از یاد بردن آزار و بی مهری مردم باز هم باید راه بروی.وقتی جوانی. وقتی پیری. وقتی هنوز بچه ای.هر توقف یعنی یک چیز خوشمزه. و برای توقف بعدی باید راه رفت
پرنده ی من ،روایتگر زندگی زنانی است که محبوس در چهار دیواری،غریقِ انزوایی اجباری و نه خود خواسته اند.آنها زندگی سرد و سردی همسر را تحمل می کنند و آموخته اند که همه چیز را در خود بریزند و بی پرنده باشند. پرندۀ من حدیثِ زنِ بدون روءیا،زنِ بدونِ امید و در نهایت ،زنِ بدونِ پرنده است
از کتاب:دنیا برای پولدارها کوچک شده است .برای ما هنوز هم بزرگ است،خیلی بزرگ
می شود با عشق مثل برگ عبوری به همه جا رفت و در هر جایی زندگی کرد
خاله محبوب می گوید «من فقط به عشق ماتیک زن جعفرشدم» جعفر شوهر اولش بود «گفتند تا عروسی نکنی نمی توانی ماتیک بزنی»
صد جور بازی در می آوردم که دیده نشوم.یواش یواش از چشم خودم هم پنهان شدم و یک روز مجبور شدم از خودم بپرسم کی هستم.با این گم گشتگی بزرگ شدم.گم گشتگی عمیقی که پیدا شدنی در کار نبود"
داستان از وسط شروع و تموم میشه. برشی از زندگی به ظاهر روزمرهی یک زن، دختر، همسر، مادر. کسی که گم شده توی نقشهاش و همه فقط با همون نقشهاش میشناسن و در اصل شاید هیچکدوم از آدمهای اطرافش درکی ازش نداشته باشن. فریبا وفی اینقدر ملموس فکرهایی که ممکنه از ذهن هر کدوم از ما و بهخصوص زنها بگذره رو به واژه درآورده که نمیخوندمش، میدیدم. نمیدونم این کتاب چی داشت که با وجود ضعفهایی مثل شخصیتپردازی که برای من خیلی مهمه، باز واقعا دوستش داشتم. انگار چند ساعتی لابهلای فکرهای سانسور نشده یا کمتر سانسور شدهی کسی، زنی، پرسه بزنی و بعد باهاش خداحافظی کنی. + کتاب رو با صدای شهین نجفزاده گوش دادم که خوب بود و دلم میخواد یک وقتی بخونمش هم. -------------------- یادگاری از کتاب: به این خانه که آمدیم، تصمیم گرفتم اینجا را دوست داشته باشم. بدون این تصمیم، ممکن بود دوست داشتن هیچوقت به سراغم نیاید. ... سکوت من گذشته دارد. بهخاطر آن بارها تشویق شدهام. ... راه رفتن خوب است، همیشه خوب بوده است، همیشه به درد میخورد. وقتی که فقیری و کرایه تاکسی گران تمام میشود. وقتی که ثروتمندی و چربیهای بدنت با راه رفتن آب میشود. اگر بخواهی فکر کنی میتوانی راه بروی. اگر هم بخواهی از فکر خالی بشوی باز هم باید راه بروی. برای احساس کردن زندگی در شلوغی خیابانها باید راه بروی و برای از یاد بردن آزار و بیمهری مردم باز هم باید راه بروی. وقتی جوانی، وقتی پیری، وقتی هنوز بچهای. هر توقف یعنی یک چیز خوشمزه و برای توقف بعدی باید راه رفت. ... امیر همیشه با یک تیر صد نشان میزند. یک تیر حیف است به یک نشان بخورد. وقتی غذا میخورد به تلویزیون هم نگاه میکند. خانهی فامیل که میرود، سر راه چند تا کار دیگر هم انجام میدهد. ... بحث بر سر این موضوع فایده ندارد. بحثی قدیمی است که چند وقت یک بار تکرار میشود. ... کسی که پرندهاش از جایی پر بکشد، مشکل میتواند همان جا بماند. در خانهی خودش هم غریبه میشود. آیا من هم پرندهای دارم؟ پرندهی خودم؟
پرنده ی من را با موضع منفی آغاز کردم. در ذهنم قرار نبود با چیزی بیش از رمانهای آشپزخانهای و شکوههای زنانه روبرو باشم. اما کتاب چیزهای بیشتری داشت. حد تجربهها بیشتر از زندگی ساده و ملالآور یک زن خانهدار طبقهی متوسط نبود. اما نویسنده تا حد زیادی موفق شده بود ملال زندگی امروزه خانوادهی ایرانی را به تصویر بکشد و از این لحاظ به نوعی رئالیسم اجتماعی نزدیک میشد. این تصویرسازی واقعی و زبان زنانهی داستان که به شکلی درونماندگار در نگاه راوی و واژهها و تجربههای او وجود داشت جزو صفات مثبت و تحسینبرانگیز داستان بود. فن داستان نویسی و گردش در زمانها هم بد اجرا نشده بود هرچند تازگی نداشت. به زعم من مشکل اصلی این کتابها در بیسرانجامی رقتبارشان است. انگار راوی، نویسنده و جامعه از تن دادنش به وضعی که در آن است لذت میبرد و هیچ تلاشی برای هیچ نوع رادیکالیته یا تغییر نمیکند. این نوع بیسرانجامی و بیخاصیتی داستان ها که در اغلب رمانهای دههی هشتاد دیده میشود و متاسفانه خوب نیست. نه خبری از تجربه ی نویی هست نه روایت تازهای. جهان داستان همان جهان ملال آور روزمرگیهای ماست.
فریبا وفی دارد صدای درونی هزاران هزار زن ایرانی را به آرامی در داستان خود فریاد می زند، زنانی همیشه محصور در حصار های دینی و اجتماعی و فرهنگی و اخلاقیِ جامعه مانند جامعه ی ایران. این کتاب با اینکه نوشته یک زن است و داستانی زنانه است ولی برای مردان نیز بسیار جذاب خواهد بود، انگار که با خواندن این کتاب، آدم جهانی جدید کشف می کند که یک عمر با نام های مادر، خواهر و همسر در کنارش زندگی کرده ولی هیچگاه اینگونه عمیق آن «زن» را درک نکرده است. درباره ی نام کتاب،(خانم وفی ترک هستند) در زبان «ترکی» افسانه ای وجود دارد که هرکسی برای خود پرنده ای دارد که اگر از پیشش پرواز کند و برود آن فرد نیز به دنبال آن پرنده خواهد رفت و خود را به آن خواهد رساند، این اصطلاح «گوشی اوشماق» درباره ی عاشق شدن یا دوست داشتن کسی یا چیزی نیز به کار می رود. :« هرکسی که پرنده اش از جایی پربکشد، مشکل می تواند همان جا بماند. در خانه ی خودش هم غریبه می شود.»
افتضاح بود. هرچقدر فکر می کنم که یک نکته ی مثبت تویش پیدا کنم به چیزی نمی رسم.هرصفحه را که رد می کردم می گفتم خب که چی.و این خب که چی تا آخرش باهام ماند.نویسنده موقع نوشتن چه فکری کرده؟قلم را گرفته دستش و هرچرت و پرتی به ذهنش رسیده نوشته. وقتی داشتم کتاب را از کتابخانه می گرفتم با خودم گفتم آیا تصمیم درستی است که یک بار دیگر از داستان نویسان زن ایرانی بخوانم؟تجربیات افتضاح گذشته ام-به طور خاص می توانم به شروع یک زن فریبا کلهر اشاره کنم که میزان بد بودنش در بیان نمی گنجد.دلم برای درختی می سوزد که به چنین نخاله ای تبدیل شده.کاش به جای کتاب ازش دستمال کاغذی درست می کردند. بله.یک فرصت دیگر به نویسنده زن ایرانی دادن بدترین تصمیم بود. من در کتاب داستان دنبال چی می گردم؟قصه.اگر قصه نداشت شخصیت پردازی.اگر شخصیت پردازی هم نداشت لااقل کمی جملات زیبا و تعبیرات نو. پرنده ی من قصه دارد؟ خیر. یک زن خانه دار به غایت بی خاصیت و نفرت انگیز بریده بریده اتفاقاتی را نقل می کند.اتفاقات ویژه و خاص؟نخیر!کتاب قسم خورده که یک اتفاق جالب هم نداشته باشد.اتفاقات در حد غذا درست کردن و حرص خوردن از دست شوهر و بچه هاست.آیا همینها را طوری تعریف کرده که ما باهاش همدردی کنیم؟نخیر.این شخصیت به قدری منفعل و چندش آور است که فقط حس نفرت ما را برمی انگیزد. در این که خواندنش برای "من" زجرآور که شکی نیست،ولی بیایید از دید وسیع تری بهش نگاه کنیم.این کتابها که بدبختانه توسط خود زنان هم می شوند،زنان خانه دار را موجودات سرباری معرفی می کنند که برای هیچکس-نه دیگران و نه خودشان-خاصیتی ندارند.در کتابهایی که از نویسندگان مرد ایرانی خوانده ام بعضا با تعاریف شخصیتی خیلی بهتری از زنان خانه دار مواجه شدم تا کتابهایی با نویسندگان زن! شخصیت ها به شدت تکراری و پیش پاافتاده اند.انگار که نویسنده چند تا متن در اینترنت راجع به مظلومیت زنان خوانده و فکر کرده من هم دست به کار بشوم.چندتا زن در این کتاب هستند که هیچکدام "شخصیت" نیستند و فقط اسمهایشان با هم فرق دارد.از اول شخص که بگذریم-آنقدر سخیف است که نمی خواهم راجع بهش صحبت کنم-مادرش.مادرش زنی است که عمری از دست شوهرش حرص خورده و چیزی از زندگیش نفهمیده و حالا هم که شوهرش مرده بچه هایش تحقیرش می کنند.واکنش خودش چیست؟آیا سعی می کند خودش را از این حقارت بیرون بکشد؟خیر!در این وضع دست و پا می زند و مرتب مزاحم یکی از بچه هایش می شود. و از همه بدتر شهلا و مهین خواهران راوی.که خود نامگذاریشان هم به خواننده کد می دهد!یکی رفته آمریکا و عکسهایش را برای خانواده اش می فرستد. و کل نقشش در کتاب همین عکس و کادو فرستادن است.آن یکی هم دختر ازدواج نکرده ای است که تکلیفش با خودش هم روشن نیست که از ازدواج نکردنش راضی است یا ناراضی. معمولا وقتی درباره ی ضعف کتابی صحبت می شود می گویند فلان شخصیت اگر وجود نداشت هیچ اتفاقی نمی افتاد.درباره ی این کتاب به راحتی می شود گفت که اولا اگر این کتاب وجود نداشت هیچ اتفاقی نمی افتاد و دوما یک شخصیت هم نداریم که بگوییم حالا که هست کاری انجام داده!! بسیار بد و سطحی بود.کاش نویسنده قبل از نوشتن کتاب حداقل سراغ دفترخاطرات چند زن خانه دار می رفت و کمی یاد می گرفت و بعد دست به قلم می برد.قطعا اگر این کار را می کرد کلا از نوشتن داستان سخیفش منصرف می شد و ترجیح می داد یکی از همان دفترخاطرات ها را چاپ کند که پر از فراز و نشیب و مقاومت دربرابر سختی های زندگی هستند،نه یک گوشه نشستن و غر زدن و حال به هم زن بودن.
مامان نمیداند به خاطر چه چیزی زن آقاجان شد. «یک روز من را به پدرت دادند. فکر کردم لابد بابای دومم است و من باید این دفعه دختر او باشم. یک نفر یک مشت به پهلویم زد و گفت پدرت نیست، شوهرت است. ازآن به بعد هر وقت مشت میخوردم میفهمیدم اتفاق مهمی افتاده.»
العمل من ترجمة د. أحمد موسى.. واللي حقيقة أبدع في ترجمتها ونقلها للعربية بشكل كبير، وحافظلنا على جمال الأسلوب وحُسن التعبيرات..
نوع العمل كتابات نسوية.. بتحكي الراوية عن معاناتها في المُجتمع الإيراني ومعاناتها مع زوجها الطليق اللي عاوز دايمًا يهاجر وكمان عن نظرة أهلها ليها.. الرواية بتوصف حال كتير من النساء الشرقيات حتى في مصر!
أهم الشخصيات: الراوية، أمير زوج الراوية، وشاهين ابنهم وشادي بنتهم وشوية شخصيات أخرى منهم والدة و والد الراوية وأختيها..
تقع الأحداث ببيت صغير يقع بمدينة ما في إيران مكتظة بالسكان، واللي وصفتها الكاتبة في مدخل روايتها بإسلوب جميل وظريف وشبهتها بالصين لعدد السكان الكتير اوي..
الرواية بتدور أحداثها حول امرأة إيرانية متزوجة من شخص اسمه أمير ولديها طفلان شاهين الإبن وشادي البنت؛ بتبدأ الرواية بوصف المكان اللي بيعيشوا فيه وبالفرحة العارمة بحصولهم على مسكن تمليك.. أي نعم في مكان مزدحم ومكتظ بالسكان ومفيش أي خصوصية في المكان، لكنها فرحانة جدا رغم صغر المنزل تقريبا ٥٠ متر.. بتبدأ المعاناة في الرواية من عند الزوج الغير مسئول، اللي كل همه إنه يسافر وخلاص ويهاجر كندا، فطلب من زوجته انه يبيع البيت لكنها رفضت رفض تام، لأن كل محاولاته في الهجرة كانت فاشله؛ فاتهمها بالإحباط وعدم الأمل وانها هي السبب في اللي هما فيه وبكونها عثرة في طريق تحقيق نجاحاته وانها معندهاش أمل و إلى أخره من هذه الخرافات اللي احنا عارفينها. فسابها وسافر لمكان ما داخل إيران وترك لها الطفلين وقالها انه هيبعتلهم فلوس كل فترة يعيشوا بيها.. الراوية بتكمل بوصف حياتها وحيدة ومعاناتها مع الطفلين بمفردها ومعاناتها مع أمها اللي بترمي ليها اتهامات زي زوجها بالظبط.. دا ملخص بدون حرق أو بحرق :")
بداية الرواية كفيلة بإنها تشدك من طريقة السرد في البداية و وصف المكان والحدث.. كمان الرواية متقسمة إلى مشاهد مترقمة، بتتنقل وتربط بينهم الكاتبة ببراعة واحترافية شديدة، بين أحداث الماضي في بيت عيلتها وبين الحاضر في بيتها ومع أولادها.. وكمان تقسيمة المشاهد أو الفصول الصغيرة دي متخليش القارئ يمل، بالعكس بتكون بمثابة تشويق للقارئ يقرأ العمل مرة واحدة.. لكن في أخر أجزاء الرواية حسيت ببعض الملل، بس دا تلاشى بجمال الألفاظ والاستعارات في أسلوب الكاتبة..
gözden kaçmış bir iran romanı... iran edebiyatını da sineması kadar bilsek keşke... sinemasını, edebiyatını, geçmişini düşündükçe "iran olacağız" hezeyanının çok da gerçekçi olmadığını anlıyor insan. iran bile olamayacağız çünkü. bile burada aşağılamak anlamında değil, onlardaki okuma, yazma ve ifade kültürüne yetişmemizin mümkün olmadığı gerçeğini anlatıyor. biz işte günlük 20 sözcükle 50 sözcük arasında ifade yeteneğine sahip bir çoğunlukla yaşıyoruz. bir kadının kocası ve çocuklarıyla sıkıştığı dört duvar... o bizim de pek aşina olduğumuz güçlü aile bağlarının sahteliği... çocukluktan bu yana taşınan travmaların hep arkaya itilmesi... mutsuz eden bir ülke, belirsiz bir gelecek... uzaklardan gelen bir müzik sesinin verdiği mutluluk ve uçup gidebilmeyi hayal etmek. şiirsel bir roman.
صمتي يؤذيني مثل لباس شتويّ صوفيّ ضيّق في جو ساخن. وددتُ خلعه. كانت أمي تنوح وهي تنتعل حذاءها. وأنا حتى اللحظة لم أستطع لعب الدور الذي وضعته على عاتقي، بقيت في مكاني نفسه وسط إطار الباب. ربما كلّ شيء يجد شكله الاعتيادي؛ وداع عاديّ بين أمّ وابنتها؛ سلام أو احتضان أو حتى إيماءة. كنتُ بحاجة إلى تلك العادة القديمة في الدنيا والتي هي بمثابة مرهم يخفّف الألم، بيد أنّ أمي غابت عن أنظاري عند الدرج ولم تنظر خلفها أبدًا. /
Kitapçıda yeni çıkanlar rafında tesadüfen görüp aldığım, ismini daha önce hiç duymadığım, ancak çağdaş İran edebiyatının bilinen bir ismi olduğu anlaşılan Fariba Vefi'nin Türkçe'ye çevrilen ilk kitabı Uçup Giden Bir Kuş benim için çok hoş bir sürpriz oldu. Romanın esasen gayet bilindik bir ana teması var; günlük hayatın sıkıntılarıyla boğuşan, eşiyle aralarındaki sevgiyi kaybetmiş bir kadının hissetikleri. Sürekli başka bir ülkeye kaçıp yeni bir hayata yelken açma hayalleri kuran kocasının duyarsızlığı, sorumluluk üstlenmeyişi, anne, babası ve kardeşleriyle yaşadığı gerilimler, çocukları ile ilişkileri temelinde kadın duyarlılığı çok güzel yansıtılmış. Sade ama aynı zamanda şiirsel bir dili var. Karamsar, karanlık havası herkese gitmeyebilir ama kesinlikle sıkı bir roman. Kitabı basan Verita Yayınevi'ni de duymamıştım, bir tebrik de onlara...
İran həyatına aid kitablar oxumağı sevirəm və bu əsər də İranlı bir qadın yazar tərəfindən qələmə alınıb.
Əsər olduqca sadə dillə yazılıb və rahatlıqla oxunur. Amma danışılan hekayə üçün eyni şeyi demək mümkün deyil. Belə ki, əsərdə iki uşağı olan evli bir qadından bəhs olunur və bu qadın həyatı boyu çətinliklərlə üzləşməli olur, azadlıq haqqı məhdudlaşdırılır, öncə sevərək evləndiyi həyat yoldaşı da ondan sonra uzaqlaşır, özgələşir.
İlk başlarda heç vaxt öz qəlbindəkiləri dilə gətirməyən, həmişə susqunluğu ilə tanınan baş qəhrəmanımızın zamanla inkişafa doğru addımladığını görürük. O, artıq susmaq və bütün hər şeylə razılaşmaq istəmir. O, artıq azad hərəkət etmək istəyir, susduqlarını dilləndirmək istəyir.
Həyat yoldaşı Əmir ondan tamamilə fərqlidir. O, həmişə azadlığın, xoşbəxtliyin və rahatlağın Kanadada olduğunu düşünən, səyahət etməyi sevən bir insandır. Buna görə də durmadan həyat yoldaşına "sən qütb ayısısan" deyir, yəni onun sadəcə bir yerdə qalmaq, yerində saymaq istədiyini düşünür. Lakin belə deyil. Sadəcə qadın bilirdi ki, getsə öz istədiyi üçün yox, Əmir istədiyi üçün olacaq və bunun azad hərəkət etməklə bir əlaqəsi yoxdu(başlarda mən də Əmirin ən azından bu mövzuda haqlı olduğunu düşünürdüm, lakin kitabın sonunda əsərlə bağlı deyilmiş fikirləri oxuyanda bu barədə baxış acım dəyişdi). Ümumiyyətlə, Əmirin yoldaşına və uşaqlarına qarşı davranışları, laqeydliyi təqdir olunası deyildi. Həmişə arvadına qarşı elə sözlər istifadə edirdi ki, bunlar insanın özünü dəyərsiz hiss etməsinə səbəb ola bilər. Məsələn, bir məqam da var idi ki, orda baş qəhrəmanımız hər kəsin öz şəxsi alanı olması fikrində ikən, Əmirinsə əksinə bu fikirdə olmadığını, ona "sənə aid olan hər şey həm də mənə aiddir" kimi sözlər də demişdi. Hətta bir dəfə ona işləmək istədiyini bildirsə də, Əmir buna qarşı çıxmış, onun əsas vəzifəsinin uşaqlara tərbiyə vermək olduğunu qeyd etmişdi. (Are you seriously?🙄)
Əlbəttə, daha ağır həyatlar yaşayan qadınlar da var, lakin tipik bir həyat kimi görünsə də, baş qəhrəmanımızın həyatının əslində ağır olduğunu görmək mümkündü. Ona həmişə qadının ən böyük vəzifəsinin hər şeyi ürəyində gizlətməsi, susqun olmasının öyrədilməsi, şəxsi həyatı, fikirləri olmasına sayğı göstərilməməsi, müəyyən bir qəlibə sığdırılmağa çalışılması olduqca faciəvi bir şeydir. Çünki hər insanın özünü kəşf etməyə, öz mənliyi daxilində qərarlar verməyə və öz fikirlərini ifadə etməyə haqqı vardır. Əsərdə ən can alıcı nöqtələrdən biri, mənim üçün, onun bacısı Məhinə yazdığı məktub və bu məktubdakı etirafı oldu. Həmin hissədə kədərlənməmək əldə deyil. Və bu hadisənin ona nə qədər təsir etdiyi də onun həyatı boyunca hiss edilir.
Kitabın sonu başqa cür olsaydı kaş. Daha tamamlanmış bir son görmək istərdim açığı. Baş qəhrəmanımızın inkişafının tamamlandığını və ya bununla bağlı bir hadisə baş verməsini istəyirdim. Digər tərəfdən mənə qaranlıq gələn bəzi şeylər də var. Məsələn, Əmirin səyahət etməyə bu qədər həvəsli olmasının həddən artıq böyüdüldüyünü düşünürəm, həm arvadı, həm də digərləri tərəfindən. Həm də baş qəhrəmanımızın atası barədə deyilənlər də qəribə idi, ətrafındakıların ona davranışı və onu pisləməsi, əslində isə daha o qədər də pislənəcək qədər dəhşətli bir şey yaşandığını düşünmürəm. Yəni bu məqamlarda onların davranışını anlaya və təqdir edə bilmərəm. Ya gərək biraz da açıqlama gətiriləydi, ya da daha fərqli yanaşma olardı.
Digər tərəfdən, baş qəhrəmanımızın adını bilmirəm, mən xatırlaya bilmirəm, yoxsa doğrudan əsər boyu adı çəkilmir🤔. Oxuduqdan sonra axtardım amma adının çəkildiyi hər hansı bir yer tapa bilmədim. Əgər adı çəkilməyibsə, bunu metafora olaraq qəbul etmək olar. Çünki əri tərəfindən gah müxtəlif heyvanlarla müqayisə olunaraq, onların adıyla çağırılan, uşaqların ana dediyi, onunsa özünə quş kimi azad olduğunu arzulamasından ötrü özünü quşa bənzətdiyini düşünsək əgər, qəhrəmanımıza bir ad verilməməsi bu şəkildə görünür. Digər tərəfdən, baş qəhrəmanımızın yazar Fəriba Vəfi'nin özü ilə əlaqəli olduğunu bilirik.
Qısacası, sadə ama gözəl fikirləri olan əsər idi. Sondakı təhlili də oxumalısız. Orada əsərdəki əsas məqamlar nəzərə çatdırılır və təhlil edilir.
"Quşu bir yerdən qanad çalıb uçan adam çətin ki, bir də həmin yerə qayıda bilsin. O öz evində belə yad olacaq." Görəsən, mənim də quşum varmı? Öz quşum. Məgər mümkündürmü kiminsə quşu olmasın?
Beautiful, beautiful book. A quick read written in a uniquely spare style. It is like poetry. It is a challenge it seems to get your hands on an authentic piece of literature from a contemporary Iranian author. This is a must read! Fariba Vafi’s novel is not about a woman who hates being a mother or who hates her husband. Instead, it is the story of a woman trying to balance her many roles. She is simultaneously grateful for the opportunity to be a part of a nuclear family while at the same time perplexed by the artificial limits that this involvement places on her essential self. Vafi’s setting is foreign but it’s content is not. Any mother, daughter, wife or sister in the western world will recognize some part of herself or of her history among the characters in Vafi’s story. She can rest assured that her literary contribution is doing the work that so many politicians find mystifying. Her novel extends the idea that all of us in this global community are looking to hear and be heard regardless of gender or other imaginary characteristics.
فریبا وفی به عنوان یک نویسندهی زن، در این اثر بیشتر به دغدغهها و اضطرابهای درونی یک زن به زندگی نگاه میکند. اضطرابی که گاه منجر به ایجاد تصاویری تند، سریع و مینیمالیستی میشود. شخصیت اصلی زن این داستان بیشتر از آنکه منفعل باشد شخصیتی مبارز دارد، او تمام سعی خود را در جهت سازش با مشکلات و پیچیدگیهای زندگی میکند اما در این راه واقعیاتی تلخ حضور دارد که طعم شیرین ایستادگی و مبارزه را به تلخی تبدیل میکند. اما امیر همسرش بهگونهای دیگر به زندگی مینگرد او پیشرفت را در رفتن میداند. حتی همسر خود را مورد سرزنش قرار میدهد که: "تو از تغییر میترسی. از تحرک میترسی. ماندن را دوست داری. فکر میکنی دنیا به همین شکلی که میخواهی میماند. تازه مگر همین شکلش خوب است؟ جواب بده. خوب است؟ اینقدر سرت توی لاک خودت است که فراموش کردهای زندگی دیگری هم وجود دارد و این زندگی نیست که تو میکنی" اما فریبا وفی امیر را به شکلی میآفریند که در تضاد با شخصیت اول زن داستانش است. او میرود اما دوباره بیهدف و بیهیچ تغییری باز میگردد و آیا این را میشود تغییر نامید یا نه؟ و این ذهن مخاطب را قلقلک میدهد.
شخصیت زن این داستان شباهت زیادی به حالتهای بیچاره گی و ناامیدی من داره. و شاید نماینده یه گوشه ای از زن درون همه زنهاست!
"سکوت من گذشته دارد،به خاطر آن بارها تشویق شده ام . هفت هشت ساله بودم که فهمیدم هر بچه ای آن را ندارد.سکوت اولین دارایی ام به حساب می آمد... در طول سالهایی که بعد از ان امد بارها مورد تحسین زن های خانواده مان قرار گرفتم به خاطر توداری ام ، به خاطر رازداری ام. خیلی زود فهمیدم که به یک صندوقچه می مانم با دری کیپ و پر از راز. . . . امیر از سکوت های من کلافه می شد.سکوت من او را می ترساند. کم کم عادت به پرحرفی پیدا کردم حتی در مواقعی که لازم نبود . سال ها بعد یاد گرفتم که حرف می تواند حتی مخفیگاهی بهتر از سکوت باشد
رواية نسوية إيرانية تحكي عن أوجاع النساء. بطلة الرواية تعيش في صمت طوال حياتها . تقول لنا"الجميع هنا أحياء، يدبون ويتحدثون ويضحكون،ولا أحد يبالي بي."وتقول لنا أيضاً" ما المستقبل؟ ...لا أستطيع أن أفكر في المستقبل. لا أدري من أي شئ يصنع. قبل أن أصل إلي هذا العمر كان بمقدوري أن أفكر في المستقبل، لكني الآن قد اقتربت ، بالقدر الكافي، من ذلك الشئ المبهم الذي يفقد كل يوم غموضه،ولم أعد قادرة علي التقدم، أريد أن أتوقف هنا. " فريبا وفي قدمت صورة واقعية عما تشعر به المرأة في إيران من خلال بطلتها التي لم نعرف لها اسماً ولكننا عرفنا عنها الكثير مما روته عن احاسيسها وأفكارها.
🕊کسی که پرندهاش از جایی پر بکشد، مشکل میتواند همان جا بماند. در خانه خودش هم غریبه میشود.
دیگه فهمیدم که اگه بخوام به درون خودم فرو برم و حس خودمونی داشته باشم، این کتاب رو میخونم. این کتاب زندگی زنان و مادرانمونه. بوی و صداهای آشنا رو با خوندن کلماتش میشه حس کرد. این درک کردنش بهم آرامش میده. خود زندگیه... همینقدر روزمره، خستهکننده، بیانگیزه، سرگردان، تنها و یک الگوی یکنواخت...
Mən bu kitabı oxuyarkən sanki nə zamansa izlədiyim bir filmi xatırladım. Çünki təsvir olunan hadisələr də, məkan da, həyatlar da bizə o qədər də uzaq deyildi. Bəzi hissələr isə Parlaq imzalardan nəşr olunan “Ayın qızları” əsərini xatırladırdı. Daimi uçmağa hazır olan və həyatının ipini öz əlində saxlayan Əmir obrazı ilə yanaşı, baş qəhrəmanın həm məkan, həm də özünün yaratdığı qəfəsdə sıxılıb qalması – yaxşı yoldaş, yaxşı ana, yaxşı övlad olmağa çalışması – çox kəskin ziddiyyət yaradırdı. Eyni evin içində yaşanan tamamilə fərqli iki həyat…
" Əmir havaya bir yetim söz daha buraxdı, mənsə onun yiyəsini tapmalıyam. Ürəyimdə təkrarlayıram : "yazıq anam", "yazaq Əmir", "yazıq atam". Kəlməni köynək kimi tələsik bircə-bircə bu adamların əynində yoxlayır, bu libasın daha çox kimə yaraşdığını fikirləşirəm."
"Qəfil baxılşlarım kəsişir : "Olmaya, bu söz mənə aiddir?"
كنار امير دراز مي كشم. حالا نه برايش زنم، نه مادر، نه خواهر. هيچ ربطي به هم نداريم. نور سرد و سفيد تلويزيون مثل نورافكني از خط دشمن به رويمان افتاده و دنبال شناسايي ماست كه مثل دو غريبه روي قالي افتاده ايم. به امير مي چسبم و شانه هايش را محكم مي گيرم. برميگردد و توي خواب بغلم مي كند. حالا نه او شوهر است نه من همسر. نه او مرد است نه من زن. دو آدميم تنگ هم و پناه گرفته در هم.