Aan tranen heb je toch niks

by Espen Dekko, Michiel Vanhee (Translator), Sofie Maertens (Translator)

Een meeslepend verhaal over verlies en aanvaarding, en over de bijzondere band tussen kinderen en hun grootouders. Voor kinderen vanaf 10 jaar.

Ik vraag me af of grote dieren meer verdriet hebben dan kleine omdat ze zo groot zijn. Walvissen en olifanten en zo. Bij mensen is het net andersom. Kinderen huilen meer dan volwassenen. Tenminste, de meeste kinderen. Ik niet. Ik wil niet, want dat haalt niets uit. Dat weet ik, omdat ik het al geprobeerd heb. Aan tranen heb je toch niks.

Het meisje in dit verhaal brengt de zomervakantie door bij haar grootouders aan een afgelegen fjord. Haar vader is pas gestorven, maar ze huilt niet. Dat helpt niet, vindt ze. En dan spoelt er opeens een walvis aan op het strand.

163 pages, Hardcover

First published January 8, 2018

Reviews

[Jeroen Decuyper · Rating 4 out of 5]

"Op goede jeugdliteratuur staat geen leeftijd, en sommige titels voor kinderen bevatten betekenislagen en grapjes die zelfs eerder voor volwassenen dan voor kinderen bedoeld lijken." Deze zin liet professor Literatuurwetenschappen Vanessa Joosen van de UA optekenen twee weken geleden, begin oktober 2020, tijdens een interview in Knack. Een uitspraak die helemaal van toepassing is op "Aan tranen heb je toch niks", een jeugdroman van de Noorse schrijver Espen Dekko, die zich richt tot kinderen van 10-12 jaar.

Weinig zaken zijn zo moeilijk als het inschatten of een boek geschikt is voor zoonlief, zeker als je alleen moet afgaan op de richtleeftijd die een uitgeverij opgeeft. Mentale leeftijd, persoonlijke leesgeschiedenis en maturiteit spelen een rol, maar daar sta je dan. Zelf lezen dan maar, dat boekje dat we opgestuurd kregen.

Het boek, met een prachtig ontworpen cover, vertelt het verhaal van een meisje dat net haar papa verloren is en, zoals elke zomer, de grote vakantie doorbrengt bij haar grootouders. De mama is niet in beeld, want moet veel werken, ook tijdens die bewuste zomer. Het naamloze hoofdpersonage maalt daar niet om, want ze amuseert zich meestal te pletter bij opa en oma. Tijdens deze zomer is alles anders: haar papa is er niet meer. Ze heeft zich voorgenomen om niet te huilen, want zoals de titel aangeeft: dat helpt toch niets.

Tijdens haar verblijf gebeuren een aantal onvoorziene zaken, zoals een bruinvis die aanspoelt op het strand in de fjord waar haar grootouders leven. En ook van hem moet ze afscheid nemen, want die redt het niet. Als lezer zijn we getuige van de gesprekken tussen het meisje en haar opa, soms naar aanleiding van een foto aan de muur, of wanneer ze samen rennen naar de geheime plek tussen de rotsen waar haar vader zich ook altijd terugtrok als hem iets tegenzat. Tijdens die gesprekken hebben ze het vaak over haar papa en over haar verdriet. Maar het zal een andere gebeurtenis zijn die het rouwproces helemaal op gang trekt.

"Aan tranen heb je toch niks" is een ontroerend verhaal over verlies, het lange rouwproces en de uiteindelijke aanvaarding van dat verlies, gezien door de ogen van een prille tiener. Iedereen rouwt op een andere manier, en beide grootouders uit het verhaal illustreren dit perfect: zonder iets te forceren laten ze het meisje op eigen tempo en haar eigen manier haar verdriet een plaats geven. Een meeslepend boek, niet alleen voor prille tieners.

[Kristine · Rating 4 out of 5]

Igjen har jeg fått anledning til å lese inn en barnebok som omhandler sorg og død. Og igjen tenker jeg at det kanskje er et av barne - og ungdomslitteraturens fortrinn: å kunne ta for seg vanskelige tema som det på en mer direkte måte.
Espen Dekko skriver fram en fin jeg person, en jente på 11, og den første sommeren etter at pappa døde. Om sorg og sommerferie og salt, om hvaler og hav og vind. Om den sterke kjærligheten til besteforeldre - og foreldre. (Det er forresten bra jeg alltid leser boka før jeg går i studio, så kan jeg grine fra meg.) På et tidspunkt i denne boka tenkte jeg, nå ble det vel mye her, hvor blir det av håpet, lyset? Men så balanserer det seg godt mot slutten. Jeg smiler og griner mens jeg leser og er full av saltsmak - på flere plan - når boka er ferdig. En liten renselse. En fin bok jeg ser fram til å lese inn.

[Favola · Rating 4 out of 5]

Eigentlich fährt die elfjährige Protagonistin immer sehr gerne zu ihren Grosseltern. Jedes Jahr verbringt sie die Sommerferien in jenem alten Haus am Meer, wo sie sich total zuhause fühlt. Sie liebt es, stundenlang mit ihrem Opa in der alten Bootswerft zu werkeln und danach Omas Waffeln zu essen. Es gibt so viele schöne Dinge, die sie jedes Jahr da erlebt, doch dieses Jahr weiss das Mädchen nicht so recht, ob sie sich auf den Urlaub freuen soll. Es ist der erste Sommerurlaub ohne Papa, der gestorben ist.

Und so ohne Papa fühlt sich alles ein wenig anders an. Das Mädchen geht wie jedes Jahr im Watt auf Schatzsuche, doch es scheint als ob es sich diesen Sommer wirklich mit dem Tod auseinander setzen muss. Gemeinsam mit ihren Grosseltern rettet es einen gestrandeten Wal und bangt um die Jungen von Katze Mim.
Es scheint, dass das Mädchen wieder Freude am Leben bekommt und den Urlaub geniessen kann. Es freut sich riesig auf den Bootsausflug mit Opa, doch dann geraten die beiden in einen fürchterlichen Sturm. Beim Versuch, den ausgefallenen Motor zu reparieren, wird Opa ins Meer gespült und für das Mädchen beginnt einmal mehr ein Kampf um Leben und Tod.

"Sommer ist trotzdem" ist eine feinfühlige Geschichte, die Mitten ins Herz geht. Espen Dekko schildert die Geschichte aus der ich-Perspektive eines elfjährigen Mädchen, dessen Namen wir im Buch nicht erfahren. Es trauert um seinen kürzlich verstorbenen Vater und soll wie jedes Jahr den Sommerurlaub bei den Grosseltern am Meer verbringen. Es möchte unbedingt stark sein und weint nicht. Tränen bringen Papa ja auch nicht zurück.
Die Elfjährige weiss einfach nicht, wie sie mit ihren Gefühlen umgehen soll: Trauer, Wut, Trotz, Hilflosigkeit ... Zum Glück sind die Grosseltern einfach für sie da und wollen nichts beschönigen.

Dieses emotionale Buch zeigt, wie nahe Freud und Leid beieinander liegen. Aber es kann passieren, was will, Sommerist trotzdem.

Fazit:
"Sommer ist trotzdem" ist ein feinfühliges, emotionales Buch über ein Mädchen, das den Verlust seines Vaters verarbeiten muss und wieder Freude am Leben findet.
Eine Geschichte, die nicht nur Jugendliche sondern auch Erwachsene berührt.

[Jose Contesa · Rating 5 out of 5]

Een schitterend geschreven boek over een meisje dat de zomervakantie doorbrengt bij haar opa en oma, na het overlijden van haar vader. Er staan prachtige zinnen in dit boek die de sfeer en de emoties goed overbrengen op de lezer. De liefde tussen de grootouders en het meisje is bijna tastbaar. Net als het verdriet, waardoor dit zeker voor kinderen misschien wwl heel veel tranen zijn in één boek Zakdoeken binnen handbereik houden dus..

[Lene · Rating 4 out of 5]

Nostalgisk om norske somrer på hytta til bestemor og bestefar, som fisker og spiser fersk fisk, forteller de samme vitsene hvert år, sylter eget syltetøy og er flinke til å si ting med en klem eller en god hånd. Jeg synes den skrev godt om sorg, og selv om det ble litt vel på toppen mot slutten, tror jeg den ville falt i god jord hos de på 9+ som liker å lese triste bøker.

[Lisanne · Rating 4 out of 5]

Meisje waarvan haar vader overleden is. In de zomer gaat ze altijd naar haar opa en oma bij een fjord. In het jaar dat haar vader is overleden gaat ze ook, opa en oma zijn zo enorm lief voor haar.

Het gaat niet letterlijk over de vader. Er zijn steeds voorvallen die eraan linken.

Een walvis die dood gaat.
De poes die jonkies krijgt die dood geboren worden
Een ongeluk voor opa, bang dat ze die ook verliest,

Essentie: laat je tranen maar lekker gaan, daar is niks mis mee, verdriet mag er zijn.

Zoveel hele mooie zinnen!
(ik vraag me af of grote dieren meer verdriet hebben, omdat ze zo groot zijn
gek hoe moe je kunt worden van gedachten, die wegen toch helemaal niets)

[Ida-Mari · Rating 4 out of 5]

Søt. koseli

[Alka Goos · Rating 4 out of 5]

Heerlijk kinderboek. Ontroerend en heel herkenbaar wanneer je iemand belangrijk bent verloren. Kinderboeken draaien nooit om de pijn heen.

[Camille Callant · Rating 5 out of 5]

Wow. Een heel mooi verhaal over verdriet, verlies en liefde.

[Willeke Verwoerd - Hoogendoorn · Rating 4 out of 5]

Prachtig boek wat inzicht geeft in het rouwproces bij kinderen!