The life of Picasso's model Marie-Therese, told in 42 short poems.
It is unusual for Carcanet to produce an illustrated book, and in this case to host so distinguished an illustrator and designer as Jeff Fisher. His drawings animate the vivid voice of Marie-Therese, created with great immediacy by Julia Blackburn.
Marie-Therese was seventeen when she met Picasso. He was forty six.The poems, simple in language – daubed as it were – make sense of Picasso’s love for this young woman who was, John Berger says,'the sexually most important affair of his life.' They assume the young woman’s voice, taking up the story at their first meeting. We recognise some of his great paintings in their occasions and formation. Three years after his death she took her own life.
Julia Blackburn has written two novels (both shortlisted for the Orange Prize); a memoir, The Three of Us (winner of the J.R. Ackerley Award), and nine works of non-fiction of which the most recent, Time Song, was published by Cape in 2019.
Julia Blackburn is the author of several other works of nonfiction, including Charles Waterton and The Emperor’s Last Island, and of two novels, The Book of Color and The Leper’s Companions, both of which were short-listed for the Orange Prize. Her most recent book, Old Man Goya, was nominated for a National Book Critics Circle Award. Blackburn lives in England and Italy.
Biographical snippets in verse about Marie-Thérèse Walter, one of Pablo Picasso’s many mistress-muses. When they met she was 17 and he was 46. She gave birth to a daughter, Maya, to his wife Olga’s fury. Marie-Thérèse’s existence was an open secret: he rented a Paris apartment for her to live in, and left his home in the South of France to her (where she committed suicide three years after his death), but unless their visits happened to overlap she was never introduced to his friends. “I lived in the time I was born into / and I kept silent, / acquiescing / to everything.” In Marie-Thérèse’s voice, Blackburn depicts Picasso as a fragile demagogue: in one of the poems that stood out for me, “Bird,” she describes how others would replace his caged birds when they died, hoping he wouldn’t notice – so great was his horror of death. I liked getting glimpses into a forgotten female’s life, and appreciated the whimsical illustrations by Jeffrey Fisher, but as poems these pieces aren’t hugely accomplished. (And there are no page numbers! which doesn’t seem like it should make a big difference but ends up being annoying when you want to refer back to something. Instead, the poems are numbered.)
“In de zee zou ik een zeehond zijn, een bruinvis, een lachende dolfijn, een school voorbijschietende zilvervissen: beweging zonder inspanning, lichaam zonder gewicht.”
I’ve decided to read the book in preparation for my trip to Spain and visiting Picasso’s museum in Malaga. I… I didn’t quite know what of a pig man the guy is, but gosh did I like the book! It’s made of simple, short and direct poems that pierce your heart one syllable at a time. The only reason why I’m not giving 5 stars is my feeling of unease for writing about Marie-Thérèse’s life and feelings in the first person.
Ik probeer alles van Julia Blackburn te lezen. Ze heeft zowel een aparte en herkenbare stijl als een voortdurend tegen het autobiografische aanleunende thematiek. Ik lees haar het liefst in het Engels.
Ik lees ook tamelijk veel poëzie, maar ik voel me wat onzeker bij Engelse gedichten en probeer waar mogelijk ook een vertaling te lezen. Zo ook hier. Blackburns poëzie is parlando-achtig en bijzonder down-to-earth als je dat zo kunt noemen. 'Gewoontjes', converserend. De minnares van Picasso die op een niet hoogdravende maar o zo subtiele manier verslag doet van haar grote liefde is zowel geloofwaardig als overtuigend. En de vertaling? Door beide 'versies' naast en na elkaar te lezen merkte ik dat die twee in het begrijpen en waarderen uiteindelijk naadloos in elkaar overgingen. Een niet geringe prestatie. Poëzie vertalen lijkt mij een vak apart maar Paul van der Lecq heeft met Time Song natuurlijk al stevig kunnen warmlopen. Met dit voortreffelijke resultaat.
Als ik besta in zijn gedachten en degene die ik ben in zijn gedachten wordt gekoesterd en gespiegeld en gevoed, wat blijft er dan van me over als hij sterft?
Ik woon alleen, zie hem nooit, maar als hij er ineens niet meer zou zijn denk ik dat zijn afwezigheid mijn dood zou betekenen.
Ik smul van verhalen over vergeten vrouwen uit de geschiedenis. De boodschap dat geprezen mannen niet alles zijn en veel destructie aan kunnen richten. Wat een walgelijke vent die Picasso, zij 17 en hij 46. Hij deed lijken alsof hij haar wilde opeten maar heeft alleen op haar gekauwd om haar vervolgens uit te spugen. Een narcistische man die het leven uit haar heeft gerukt. De gedichten zelf droegen het verhaal prachtig mee. Mijn frustratie voelde ik met de bladzijde toenemen. Wel vind ik de dichtstijl wat te gewoontjes en recht voor z’n raap. Ik houd zelf wat meer van woordspelingen, uitgebreide beschrijvingen en rijm. Ik hou ook wat meer van poëzie waar je na elk gedicht aan het denken wordt gezet, maar ik snap dat bij zo’n verhaal wat meer duidelijkheid handig is. Al met al van genoten en ga zeker vaker boeken lezen vanuit de vergeten vrouw.
Favoriete gedichten:
7. Hij vertelde me dat hij bij het binnengaan van het atelier zichzelf bij de deur achterlaat zoals een islamiet zijn sandalen als hij een moskee binnengaat. Als hij binnengaat bij mij schreeuwt hij het uit en verdwijnt zijn ik; die zak dan wel op een stoel zitten, naast zijn vrouw, om samen met haar te wachten tot hij terug is.
Hij opent de deur van de strandhut en loopt snel naar buiten, trekt de deur achter zich dicht. Ik lig in het donker. Ik heb niet zijn vermogen om dingen te beginnen en stop te zetten.
De dagen van deze vakantie verstrijken een voor een. Mijn huid is deels zo bruin als een walnoot en verder melkwit. Mijn haar is geel als het zonlicht. Ik straal in het duister.
34. Schilderijen Als ik besta in zijn gedachten en degene die ik ben in zijn gedachten wordt gekoesterd en gespiegeld en gevoed, wat blijft er dan van me over als hij sterft?
Ik woon alleen, zie hem nooit, maar als hij er ineens niet meer zou zijn denk ik dat zijn afwezigheid mijn dood zou betekenen.
41. Vogel Het was alsof mijn hart uit de bloedrode holte van mijn borst was gesprongen, klapwiekend als een gekooide vogel die werd vrijgelaten in de lucht.
‘Dit is liefde,’ zei ik ‘Ja,’ beaamde hij, ‘dit is liefde.’
De vrouw die van Picasso bleef houden. Door Julia Blackburn.
Blackburn blijft in mijn leven maar voorbijkomen, aangeprezen door schrijvers die ik, op mijn beurt graag lees.
Deze poëziebundel haalde me over de schreef. Voornamelijk omdat het boek me doet denken aan De man met de dansende ogen van Sophie Dahl. Beide boeken hebben op het eerste zicht een speelsheid en kinderlijkheid over zich, aangewakkerd door de prachtige, eenvoudige illustraties (in het geval van Julia door Jeffrey Fisher) maar raken je tot in het diepst van je ziel. Door hun schoonheid, puurheid en het achterliggende verdriet.
De vrouw die van Picasso bleef houden is Marie-Thérèse Walter, die zeventien is als ze de zesenveertig jarige, gehuwde, Picasso ontmoet. Ze wordt al snel zijn muze én minnares. En hij zal haar leven lang belangrijk blijven voor haar. In tweeënveertig gedichten laat Julia Marie-Thérèse haar verhaal aan ons vertellen. Soms ontroerend, dan weer wat grappig, soms heel seksueel, maar ook vaak weemoedig van toon.
Het is een ode aan de liefde, in woord én beeld. Deze bundel is een pareltje om te koesteren. Van 1.Vogel tot 41.Vogel, over 8.Water en 40.Gewicht (mijn favoriete gedichten) tot elke tekening toe, alles is koesterenswaardig.
De keuze van Blackburn om Walter via gedichten tot ons te laten spreken, vanuit haar eigen stem, is een geniale zet. Een soort van biografie door middel van poëzie. Een boek dat je op je huid wilt dragen.
Hoeveel bladzijden heb je nodig om iemand te leren kennen?
Julia Blackburn slaagt daar wonderbaarlijk in aan de hand van amper 42 korte gedichten. Marie-Therése Walter, één van Picasso zijn maîtresses (en grootste muze?), haar (gevoels)leven en liefdesrelatie met de schilder worden haarfijn ontleed en op papier gezet. Dat je daar bovenop een inzicht krijgt op enkele mindere kanten van de illustere kunstenaar maakt het boek des te spannender. Ook het nu kunnen duiden en situeren van enkele van 's mans bekendste werken is een onverwacht extraatje dat dit knap boekje in zich meedraagt.
Blackburn lukt er in om zich via haar teksten in de ik-vorm met Picasso's muze te vereenzelvigen en de lezer mee te slepen in haar leven. Ware het niet dat ze in haar nawoord meegeeft dat er veel uit haar verbeelding komt dan leek het wel of het betrof hier de schrijfsels van Marie-Therèse zelf. Of hoe de grens tussen fictie en non-fictie soms heel flou wordt. En in dit geval is dat allesbehalve erg.
Ook wel een pluim voor het mooie vertaalwerk van Paul van der Lecq die er in slaagt om het frisse, vlot leesbare, dicht- en prozawerk van de Britse intact te houden.
Soms heb je een biografie echt niet nodig. Ik denk schilder en maïtresse nu te kennen ...
Een bibliografie in gedichten. Deze bundel van 42 gedichten neemt je mee doorheen het leven van Marie Therese Walter. Een meisje dat op 17-jarige leeftijd werd toegevoegd aan de vrouwenverzameling van Picasso later een kind van hem kreeg en haar gehele leven trouw bleef als concubine (muze) van de Spaanse meester. Gedicht 21 ziekte leidde tot het werk: "Rescue" https://tinyurl.com/2x4ejpk9 Gedicht nr 14 werd vertaald in "women in the red armchair" https://www.metmuseum.org/art/collect...
Julia Blackburn maakt het de lezer niet moeilijk maar weet toch een interessant beeld te schetsen van deze langdurige relatie.
Pablo Picasso was een markant figuur, en hij spreekt tot de verbeelding. Maar wie was Marie-Thérèse Walter eigenlijk? Ze was zeventien toen ze Picasso ontmoette, en werd zijn minnares. De vrouw die van Picasso bleef houden zijn gedichten uit haar perspectief over haar verliefdheid voor de kunstenaar, geschreven door Julia Blackburn.
De vrouw die van Picasso bleef houden bevat 42 gedichten, geïllustreerd door Jeffrey Fisher. Wanneer je zijn werk opzoekt, lijkt zijn weer ook geïnspireerd te zijn door Picasso zelf (bekijk hier). De gedichten zijn relatief kort, maar wisselen wel in lengte (tussen de 1 en 3 pagina’s). Hierdoor leest de bundel fijn weg. De gedichten zijn erg beeldend, waardoor je voor ogen krijgt wat Blackburn wil laten zien. De gedichten vertellen het verhaal van Marie-Thérèse Walter. Ze was een minnares van Picasso, en in de verhalen leer je hoe zij elkaar leerden kennen en hoe hun relatie zich ontvouwde. Het is knap dat Blackburn in zo weinig tekst een vrij scherp beeld weet te schetsen van de relatie. De gevoelens van Marie-Thérèse worden duidelijk geschetst en ik word hierdoor nieuwsgierig: wie was deze vrouw precies?
Blackburn had ook duidelijk de collectie van Picasso voor ogen toen ze de gedichten schreef, ze verwijst ook bijvoorbeeld in gedicht 22. ‘Schilderij’ naar een schilderij van Marie-Thérèse in de rode leunstoel. Omdat ik zelf een minder grote kenner ben van zijn werk, zou het voor mij een toevoeging zijn geweest als er bij de gedichten ook stond naar welk kunstwerk het verwees.
Blackburn heeft met De vrouw die van Picasso bleef houdenDe vrouw die van Picasso bleef houden een interessante dichtbundel neergezet die smaakt naar meer (informatie) over Picasso en Marie-Thérèse. De illustraties van Fisher zijn een mooie aanvulling op de tekst en het geheel is een fijne bundel.