What do you think?
Rate this book
Kağnı
Paperback. 13,50 / 21,00 cm. In Turkish. 129 p. "Biri digerinin yasayabilmesi için elzem olan iki mahluktuk biz, bunu istesek de, istemesek de…" Sabahattin Ali'nin anlattigi insanlar sicacik hikâyelere sahiplerdir. 1900'lerin uzak ikliminden günümüze gelerek bu sicakligi muhafaza etmelerinde kuskusuz Sabahattin Ali'nin kalemindeki yetenek yatar. Haksizligin, ayriligin, hüznün, paranin hükümranliginin oldugu bir geçmis zaman ikliminde, çogu zaman bilgisiz çogu zaman uyanik olan bu karakterleri sicak yapan gerçege yakinliklaridir. Kagni'da Sabahattin Ali'nin çesitli dergilerde yayimladigi hikâyelerin bir derlemesi bulunur. Yazarin ikinci kitabi olarak basilan Kagni, içerisinde çogunlukla hapishane ya da mahkûm temali hikâyeler barindirir. Anlattigi karakterlerin niteligi degisse de güçlü gözlem yetenegi sayesinde Sabahattin Ali, insan gerçegini önümüze sermekte oldukça ustadir.
Paperback
First published January 1, 1936
15 people are currently reading
212 people want to read
About the author
Sabahattin Ali
216 books2,385 followersSabahattin Ali (February 25, 1907 – April 2, 1948) was a Turkish novelist, short-story writer, poet, and journalist.
He was born in 1907 in Eğridere township (now Ardino in southern Bulgaria) of the Sanjak of Gümülcine (now Komotini in northern Greece), in the Ottoman Empire. He lived in Istanbul, Çanakkale and Edremit before he entered the School of Education in Balıkesir. Then, he was transferred to the School of Education in Istanbul, where he graduated in 1926. After serving as a teacher in Yozgat for one year, he earned a fellowship from the Ministry of National Education and studied in Germany from 1928 to 1930. When he returned to Turkey, he taught German language in high schools at Aydın and Konya.
While he was serving as a teacher in Konya, he was arrested for a poem he wrote criticizing Atatürk's policies, and accused of libelling two other journalists. Having served his sentence for several months in Konya and then in the Sinop Fortress Prison, he was released in 1933 in an amnesty granted to mark the 10th anniversary of the declaration of the Republic of Turkey. He then applied to the Ministry of National Education for permission to teach again. After proving his allegiance to Atatürk by writing the poem "Benim Aşkım" (literally: My Love or My Passion), he was assigned to the publications division at the Ministry of National Education. Sabahattin Ali married on May 16, 1935 and did his military service in 1936. He was imprisoned again and released in 1944. He also owned and edited a popular weekly newspaper called "Marko Paşa" (pronounced "Marco Pasha"), together with Aziz Nesin.
Upon his release from prison, he suffered financial troubles. His application for a passport was denied. He was killed at the Bulgarian border, probably on 1 or 2 April 1948. His body was found on June 16, 1948. It is generally believed that he was killed by Ali Ertekin, a smuggler with connections to the National Security Service, who had been paid to help him pass the border.[2] Another hypothesis is that Ertekin handed him over to the security services, and he was killed during interrogation. It is believed he was killed because of his political opinions.
Sabahattin Ali's 100th birth anniversary was celebrated in Bulgarian city Ardino in March 31, 2007. Ali is a well-known author in this country because his books have been read in schools in Bulgaria since 1950s.
He was born in 1907 in Eğridere township (now Ardino in southern Bulgaria) of the Sanjak of Gümülcine (now Komotini in northern Greece), in the Ottoman Empire. He lived in Istanbul, Çanakkale and Edremit before he entered the School of Education in Balıkesir. Then, he was transferred to the School of Education in Istanbul, where he graduated in 1926. After serving as a teacher in Yozgat for one year, he earned a fellowship from the Ministry of National Education and studied in Germany from 1928 to 1930. When he returned to Turkey, he taught German language in high schools at Aydın and Konya.
While he was serving as a teacher in Konya, he was arrested for a poem he wrote criticizing Atatürk's policies, and accused of libelling two other journalists. Having served his sentence for several months in Konya and then in the Sinop Fortress Prison, he was released in 1933 in an amnesty granted to mark the 10th anniversary of the declaration of the Republic of Turkey. He then applied to the Ministry of National Education for permission to teach again. After proving his allegiance to Atatürk by writing the poem "Benim Aşkım" (literally: My Love or My Passion), he was assigned to the publications division at the Ministry of National Education. Sabahattin Ali married on May 16, 1935 and did his military service in 1936. He was imprisoned again and released in 1944. He also owned and edited a popular weekly newspaper called "Marko Paşa" (pronounced "Marco Pasha"), together with Aziz Nesin.
Upon his release from prison, he suffered financial troubles. His application for a passport was denied. He was killed at the Bulgarian border, probably on 1 or 2 April 1948. His body was found on June 16, 1948. It is generally believed that he was killed by Ali Ertekin, a smuggler with connections to the National Security Service, who had been paid to help him pass the border.[2] Another hypothesis is that Ertekin handed him over to the security services, and he was killed during interrogation. It is believed he was killed because of his political opinions.
Sabahattin Ali's 100th birth anniversary was celebrated in Bulgarian city Ardino in March 31, 2007. Ali is a well-known author in this country because his books have been read in schools in Bulgaria since 1950s.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 18 of 18 reviews
June 30, 2022
Eleştiri kabul edemeyecek kadar müthiş.
“Erkekler belki mühendis, belki doktor, belki avukat veya muallim olmuşlardı, fakat bunu bir fikir ihtiyacı olarak değil, iyi karnını doyurmak, iyi giyinmek, güzel karı alabilmek için yapmışlardı. Yani dimağ gibi en asil bir uzuvlarını midelerine ve tenasül cihazlarına uşak olarak kullanıyorlardı. Yalnız ekmek parası düşünen ve asıl vazifelerini, tefekkür kabiliyetini tamamen unutarak basit bi rer makine haline giren bu kafalarda akıl, saf ve maddiyatın dışına çıkabilmiş akıl, artık lüzumsuz bir şeydi. Münevverlerimizde dimağların rolü körbağırsağınkinden daha fazla değildi.”
“Erkekler belki mühendis, belki doktor, belki avukat veya muallim olmuşlardı, fakat bunu bir fikir ihtiyacı olarak değil, iyi karnını doyurmak, iyi giyinmek, güzel karı alabilmek için yapmışlardı. Yani dimağ gibi en asil bir uzuvlarını midelerine ve tenasül cihazlarına uşak olarak kullanıyorlardı. Yalnız ekmek parası düşünen ve asıl vazifelerini, tefekkür kabiliyetini tamamen unutarak basit bi rer makine haline giren bu kafalarda akıl, saf ve maddiyatın dışına çıkabilmiş akıl, artık lüzumsuz bir şeydi. Münevverlerimizde dimağların rolü körbağırsağınkinden daha fazla değildi.”
December 2, 2019
Arabalar Beş Kuruşa ve Skandal, en sevdiğim iki hikaye oldu.
July 7, 2021
Etkileyici ve sarsıcı öyküler. Ülkemizin gerçeklerini gösteren ve hala aynı gerçeklerin içinde olduğumuzu anlamamıza olanak sağlayan öyküler.
January 6, 2023
Öykülerini okuyana kadar Sabahattin Ali nezdimde edebiyatımızın en büyüklerinden biri değildi, hatta İçimizdeki Şeytan haricinde biraz şişirildiğini bile düşündüğüm olmuştu. Ama "Ses" ile "Kağnı" derlemelerini okuduktan sonra fikrim odur ki modern Türk öykücülüğünün kurucusu Ömer Seyfettin'se bir sonraki meşale taşıyıcısı ve o meşaleyi en yükseklere çıkaranı Sabahattin Ali'dir.
"Ses"i de katarak söylüyorum: Sınıf içi ayrımlara, eşitsizliklere bakış açısı çok samimi ve siyaseten hem doğru hem gerekli, çoğu öyküsünde şehirli okumuşlarla köylü garibanlar arasında kurduğu karşılaşmalar ve beraberinde sunduğu çatışmalarsa bence Türk edebiyatında eşsiz nitelikte. Bu bakımdan aydın sorumluluğunu da en iyi öykülerinde var etmiş diyebilirim.
"Ses"i de katarak söylüyorum: Sınıf içi ayrımlara, eşitsizliklere bakış açısı çok samimi ve siyaseten hem doğru hem gerekli, çoğu öyküsünde şehirli okumuşlarla köylü garibanlar arasında kurduğu karşılaşmalar ve beraberinde sunduğu çatışmalarsa bence Türk edebiyatında eşsiz nitelikte. Bu bakımdan aydın sorumluluğunu da en iyi öykülerinde var etmiş diyebilirim.
July 27, 2020
Hepsi, ama özellikle Düşman adlı hikayesi beni çok etkiledi.
October 9, 2021
Kağnı, Sabahattin Ali’nin 28 yaşında kaleme aldığı kısa hikayelerini topladığı ikinci kitabı. İlk romanı Kuyucaklı Yusuf’u yazmasına 8 sene var daha. Ama nasıl bir dehanın gelmekte olduğu belli oluyor. Yayınevi 30 lu yılların günlük konuşma dilinde kullanılan kelimeleri değiştirmeden, dipnotlarla güncel karşılıklarını vermiş. Küçük ama hoş bir detay. #kağnı #sabahattinali
December 20, 2020
‘Kağnı’da Sabahattin Ali Öykücülüğü
Sabahattin Ali’nin (1907-1948) ‘Kağnı’ (1936) adlı öykü kitabının ilk öyküsü, aynı adı taşıyor. ‘Kağnı’ (1935) adlı öyküde, köyde bir cinayet işlenir. Öldürülenin yaşlı anası dava açmasın diye, imam, arabuluculuk yapar. Ağa, kadına sus payı olarak keçi ve yiyecek gönderir. Açık uçlu biten bir öykü; hatta “ortasında bitmiş” bile diyebiliriz.
‘Kamyon’ (1935) adlı öyküde, beş parası olmayan bir köylü genç, kamyon arkasında İzmir’e gidecektir. Peki ama yol parası sorununu nasıl çözecektir? Önceki öyküdeki gibi üçüncü tekilden anlatılan ‘Kamyon’da, yine “ortasında bitmiş” havası var. Ali’nin kronolojik olarak önce gelen ‘Değirmen’ adlı öykü kitabında olay bütünlüğü vardı; bu kitabın ilk iki öyküsünde ise, başka bir tarz denediği anlaşılıyor.
‘Kafakağıdı’ (1936) adlı öyküde, başkişi, mahkum. Hapishaneye ‘bir sürü adam’ın getirilmesini anlatıyor. Onların yol parası borcu için hapse atıldığı tahmin ediliyor. Başkişi, bunlardan en yaşlı olanına yanaşır; neden burada olduklarının öyküsünü dinler…
Gramofon Avrat
‘Gramofon Avrat’ (1935) adlı öykünün daha sonra filmi de çekilmişti (1987). Yusuf Kurçenli’nin yönettiği filmde, Türkan Şoray başroldeydi. Bu öykü, gerçekte, bir romanın öğelerini taşıyor. ‘Gramofon Avrat’ bir seks işçisini konu alıyor. Faytoncu ona aşık oluyor. Ancak bu aşkın sonu nereye varacaktır? Benzer bir izleği ilerleyen yıllarda Füruzan’ın yine filme çekilen ‘Ah Güzel İstanbul’ adlı yapıtında da görüyoruz.
‘Arap Hayri’ (1935) adlı öyküde, girişte, Anadolu’da birbirine benzemez birçok insanın yaşadığı ve taşrada yaşanmadan, yalnızca birkaç gün kalarak taşra yaşamının anlaşılamayacağı ustaca bir biçimde dile getirilir ve böylece asıl öyküye geçilir. Boyacı olan Arap Hayri, tozlu kasabada hep aranan bir isim. Tiyatro kumpanyası geldiğinde ise, onlardan biri gibi oluyor, perdecilik yapıyor. Öykü, bir aşk anlatısına dönüşecektir. Fakat bu öykü de, “ortasında bitmiş” havası veriyor.
‘Bir Şaka’ (1935) adlı öykü, hapishanede geçiyor. Bacanağını vurmuş olan 35 yaşlarındaki Cavit Bey’in hapishane yaşamı betimleniyor… Birinci tekilden anlatılan öyküde başkişinin (büyük olasılıkla Sabahattin Ali’nin ta kendisi) Cavit Bey’e daha sonra çok utanacağı bir şaka yaptığını görürüz. Öykünün sonunda bu şakanın karşılığını bulacak; İstanbul diye Sinop’a nakledilecektir.
Duvar
‘Duvar’ (1936) adlı öykü, ‘Bir Şaka’nın devamı izlenimi veriyor. Başkişi, ‘Bir Şaka’nın sonunda Sinop’a gönderilmiştir. Bu öykü de, Sinop’ta geçiyor. Yazar, Sinop Hapishanesi’nin zorluğunu anlatır: Deniz kıyısı, bol martılı, güzel manzaralı bu kale-hapishane, özgürlüğe bu kadar yakın hissederken özgür olamama hissini getirmekte; yazara azap vermektedir. Kır saçlı bir mahkumdan yarı-başarılı yarı-başarısız bir firar öyküsü dinler. Yıllar önce, 2 kafadardan biri, jandarma kurşunundan korkup koğuşa dönmüştür; arkadaşı ise firarda ısrar etmiş; herhalde çoktan ailesini kurup çoluğa çocuğa karışmıştır. Sürprizli bir son bizi bekler.
‘Pazarcı’ (1935) adlı öyküde, bir yüzbaşının emeklilikten sonra esnaflık yapması konu edilir. Yıllar geçip çocuklar büyüyünce, iki yakasını bir araya getiremez duruma gelecek ve iflas ederek dükkanı kapatıp pazarcılık yapacaktır. Bir gün pazarcıların yolunu eşkıyalar kesecektir. Yine bizi sürprizli bir son bekleyecektir. Bu öykü de, herhalde, Ali’nin hapishane günlerinden esinlenen bir öykü…
‘Apartman’ (1935) adlı öyküde, çatı aktaran bir emekçi ile hamallık yapan oğlu konu ediliyor. Öyküde, sınıfsal farklar keskin bir biçimde gözlemleniyor.
Arabalar Beş Kuruşa
‘Arabalar Beş Kuruşa’ (1936) adlı öyküde, seyyar satıcı çarşaflı anne ile 8 yaşındaki çocuğu, sokakta oyuncak satarlar. Okuldan arkadaşı olan zengin çocuğunun gelişiyle sınıfsal farklar belirir. İki çocuğun arkadaşlığını zengin çocuğun annesi elbette hoş karşılamayacaktır. Bu, bir çocuk öyküsü olarak da okunabilir.
‘Fikir Arkadaşı’ (1935) adlı öyküde, halkı aşağılayan bir sözde ‘aydın’ın konuşmalarını dinleriz. Bir arkadaşlarının nasıl hapse atıldığını öğreniriz. Karşısındaki ise, arkadaşının avukatıdır. Tekli konuşmadan (monolog) oluşan öyküde, aslında arkadaşlık namına nasıl kötülük yapılabileceği gözler önüne seriliyor.
‘Düşman’ (1936) adlı öyküde, yalnız yaşayan bir adam, bir gün evine girerken eski bir dostunu görecektir. Düşünce suçlusu olan bu eski dost, aranmaktadır. Adam, evde bu eski dostu saklayıp uyuturken, kendini rahatsız edici düşüncelerden alamayacaktır. Sonunda bir karar verir.
Bir Skandal
‘Bir Skandal’ (1932) adlı öyküde, başkişi, başka Sabahattin Ali öykülerinde olduğu gibi, taşraya atanmış ‘Nurullah’ adlı bir öğretmendir. İstanbul’da çektiği aşk acısı, onu taşraya sürükleyecektir. Taşrada, çeşitli mesleklerden gelme okumuş yazmış insanlarla sohbetlerini dinleriz. Ali, bunların sert bir eleştirisini sunar:
“Erkekler belki mühendis, belki doktor, belki avukat veya muallim olmuşlardı, fakat bunu bir fikir ihtiyacı olarak değil, iyi karnını doyurmak, iyi giyinmek, güzel karı alabilmek için yapmışlardı. Yani dimağ gibi en asil bir uzuvlarını midelerine ve tenasül cihazlarına uşak olarak kullanıyorlardı. Yalnız ekmek parası düşünen ve asıl vazifelerini, tefekkür (düşünme) kabiliyetlerini tamamıyla unutarak basit birer makine haline giren bu kafalarda akıl, saf ve maddiyatın dışına çıkabilmiş akıl, artık lüzumsuz bir şeydi. Münevverlerimizde dimağların rolü körbağırsağınkinden daha fazla değildi.
Dünyaya, millete, devlete, vatana dair muayyen ve ezberlenmiş fikirleri vardı ve bunların suya sabuna dokunmamasına azami derecede dikkat ediliyordu.” (Ali, 2002, s.161-162)
Birinci tekilden anlatılan ‘Bir Skandal’da başkişi, orada tanıştığı Beria ile evlenmeye karar verir; fakat planları, İstanbul’dan bir resim öğretmeninin (Şükufe) gelişiyle değişir. Dedikoduyla yatıp kalkan taşraya gelen yeni öğretmen de adeta bir dedikodu makinesi olunca, beklenmedik olaylar gelişecektir. Bu, önceki öykülerin tersine uzun bir öykü…
Sonuç
Görüldüğü gibi, ‘Kağnı’daki öykülerin çoğu ya hapishanede geçiyor ya da hapishaneyle ilintili bir olay örgüsüne sahip. Ali’nin hapislik döneminden verim aldığını söyleyebiliriz. Belki onu doğrudan toplumsal gerçekçiliğe yönelten de, hapislik döneminde geliştirdiği insan ilişkileri olabilir.
Kaynak
Sabahattin Ali (2002). Bütün Öyküleri 1: Değirmen, Kağnı, Ses. İstanbul: YKY.
Sabahattin Ali’nin (1907-1948) ‘Kağnı’ (1936) adlı öykü kitabının ilk öyküsü, aynı adı taşıyor. ‘Kağnı’ (1935) adlı öyküde, köyde bir cinayet işlenir. Öldürülenin yaşlı anası dava açmasın diye, imam, arabuluculuk yapar. Ağa, kadına sus payı olarak keçi ve yiyecek gönderir. Açık uçlu biten bir öykü; hatta “ortasında bitmiş” bile diyebiliriz.
‘Kamyon’ (1935) adlı öyküde, beş parası olmayan bir köylü genç, kamyon arkasında İzmir’e gidecektir. Peki ama yol parası sorununu nasıl çözecektir? Önceki öyküdeki gibi üçüncü tekilden anlatılan ‘Kamyon’da, yine “ortasında bitmiş” havası var. Ali’nin kronolojik olarak önce gelen ‘Değirmen’ adlı öykü kitabında olay bütünlüğü vardı; bu kitabın ilk iki öyküsünde ise, başka bir tarz denediği anlaşılıyor.
‘Kafakağıdı’ (1936) adlı öyküde, başkişi, mahkum. Hapishaneye ‘bir sürü adam’ın getirilmesini anlatıyor. Onların yol parası borcu için hapse atıldığı tahmin ediliyor. Başkişi, bunlardan en yaşlı olanına yanaşır; neden burada olduklarının öyküsünü dinler…
Gramofon Avrat
‘Gramofon Avrat’ (1935) adlı öykünün daha sonra filmi de çekilmişti (1987). Yusuf Kurçenli’nin yönettiği filmde, Türkan Şoray başroldeydi. Bu öykü, gerçekte, bir romanın öğelerini taşıyor. ‘Gramofon Avrat’ bir seks işçisini konu alıyor. Faytoncu ona aşık oluyor. Ancak bu aşkın sonu nereye varacaktır? Benzer bir izleği ilerleyen yıllarda Füruzan’ın yine filme çekilen ‘Ah Güzel İstanbul’ adlı yapıtında da görüyoruz.
‘Arap Hayri’ (1935) adlı öyküde, girişte, Anadolu’da birbirine benzemez birçok insanın yaşadığı ve taşrada yaşanmadan, yalnızca birkaç gün kalarak taşra yaşamının anlaşılamayacağı ustaca bir biçimde dile getirilir ve böylece asıl öyküye geçilir. Boyacı olan Arap Hayri, tozlu kasabada hep aranan bir isim. Tiyatro kumpanyası geldiğinde ise, onlardan biri gibi oluyor, perdecilik yapıyor. Öykü, bir aşk anlatısına dönüşecektir. Fakat bu öykü de, “ortasında bitmiş” havası veriyor.
‘Bir Şaka’ (1935) adlı öykü, hapishanede geçiyor. Bacanağını vurmuş olan 35 yaşlarındaki Cavit Bey’in hapishane yaşamı betimleniyor… Birinci tekilden anlatılan öyküde başkişinin (büyük olasılıkla Sabahattin Ali’nin ta kendisi) Cavit Bey’e daha sonra çok utanacağı bir şaka yaptığını görürüz. Öykünün sonunda bu şakanın karşılığını bulacak; İstanbul diye Sinop’a nakledilecektir.
Duvar
‘Duvar’ (1936) adlı öykü, ‘Bir Şaka’nın devamı izlenimi veriyor. Başkişi, ‘Bir Şaka’nın sonunda Sinop’a gönderilmiştir. Bu öykü de, Sinop’ta geçiyor. Yazar, Sinop Hapishanesi’nin zorluğunu anlatır: Deniz kıyısı, bol martılı, güzel manzaralı bu kale-hapishane, özgürlüğe bu kadar yakın hissederken özgür olamama hissini getirmekte; yazara azap vermektedir. Kır saçlı bir mahkumdan yarı-başarılı yarı-başarısız bir firar öyküsü dinler. Yıllar önce, 2 kafadardan biri, jandarma kurşunundan korkup koğuşa dönmüştür; arkadaşı ise firarda ısrar etmiş; herhalde çoktan ailesini kurup çoluğa çocuğa karışmıştır. Sürprizli bir son bizi bekler.
‘Pazarcı’ (1935) adlı öyküde, bir yüzbaşının emeklilikten sonra esnaflık yapması konu edilir. Yıllar geçip çocuklar büyüyünce, iki yakasını bir araya getiremez duruma gelecek ve iflas ederek dükkanı kapatıp pazarcılık yapacaktır. Bir gün pazarcıların yolunu eşkıyalar kesecektir. Yine bizi sürprizli bir son bekleyecektir. Bu öykü de, herhalde, Ali’nin hapishane günlerinden esinlenen bir öykü…
‘Apartman’ (1935) adlı öyküde, çatı aktaran bir emekçi ile hamallık yapan oğlu konu ediliyor. Öyküde, sınıfsal farklar keskin bir biçimde gözlemleniyor.
Arabalar Beş Kuruşa
‘Arabalar Beş Kuruşa’ (1936) adlı öyküde, seyyar satıcı çarşaflı anne ile 8 yaşındaki çocuğu, sokakta oyuncak satarlar. Okuldan arkadaşı olan zengin çocuğunun gelişiyle sınıfsal farklar belirir. İki çocuğun arkadaşlığını zengin çocuğun annesi elbette hoş karşılamayacaktır. Bu, bir çocuk öyküsü olarak da okunabilir.
‘Fikir Arkadaşı’ (1935) adlı öyküde, halkı aşağılayan bir sözde ‘aydın’ın konuşmalarını dinleriz. Bir arkadaşlarının nasıl hapse atıldığını öğreniriz. Karşısındaki ise, arkadaşının avukatıdır. Tekli konuşmadan (monolog) oluşan öyküde, aslında arkadaşlık namına nasıl kötülük yapılabileceği gözler önüne seriliyor.
‘Düşman’ (1936) adlı öyküde, yalnız yaşayan bir adam, bir gün evine girerken eski bir dostunu görecektir. Düşünce suçlusu olan bu eski dost, aranmaktadır. Adam, evde bu eski dostu saklayıp uyuturken, kendini rahatsız edici düşüncelerden alamayacaktır. Sonunda bir karar verir.
Bir Skandal
‘Bir Skandal’ (1932) adlı öyküde, başkişi, başka Sabahattin Ali öykülerinde olduğu gibi, taşraya atanmış ‘Nurullah’ adlı bir öğretmendir. İstanbul’da çektiği aşk acısı, onu taşraya sürükleyecektir. Taşrada, çeşitli mesleklerden gelme okumuş yazmış insanlarla sohbetlerini dinleriz. Ali, bunların sert bir eleştirisini sunar:
“Erkekler belki mühendis, belki doktor, belki avukat veya muallim olmuşlardı, fakat bunu bir fikir ihtiyacı olarak değil, iyi karnını doyurmak, iyi giyinmek, güzel karı alabilmek için yapmışlardı. Yani dimağ gibi en asil bir uzuvlarını midelerine ve tenasül cihazlarına uşak olarak kullanıyorlardı. Yalnız ekmek parası düşünen ve asıl vazifelerini, tefekkür (düşünme) kabiliyetlerini tamamıyla unutarak basit birer makine haline giren bu kafalarda akıl, saf ve maddiyatın dışına çıkabilmiş akıl, artık lüzumsuz bir şeydi. Münevverlerimizde dimağların rolü körbağırsağınkinden daha fazla değildi.
Dünyaya, millete, devlete, vatana dair muayyen ve ezberlenmiş fikirleri vardı ve bunların suya sabuna dokunmamasına azami derecede dikkat ediliyordu.” (Ali, 2002, s.161-162)
Birinci tekilden anlatılan ‘Bir Skandal’da başkişi, orada tanıştığı Beria ile evlenmeye karar verir; fakat planları, İstanbul’dan bir resim öğretmeninin (Şükufe) gelişiyle değişir. Dedikoduyla yatıp kalkan taşraya gelen yeni öğretmen de adeta bir dedikodu makinesi olunca, beklenmedik olaylar gelişecektir. Bu, önceki öykülerin tersine uzun bir öykü…
Sonuç
Görüldüğü gibi, ‘Kağnı’daki öykülerin çoğu ya hapishanede geçiyor ya da hapishaneyle ilintili bir olay örgüsüne sahip. Ali’nin hapislik döneminden verim aldığını söyleyebiliriz. Belki onu doğrudan toplumsal gerçekçiliğe yönelten de, hapislik döneminde geliştirdiği insan ilişkileri olabilir.
Kaynak
Sabahattin Ali (2002). Bütün Öyküleri 1: Değirmen, Kağnı, Ses. İstanbul: YKY.
August 31, 2021
Düşün, dünyada birbirini sevmek, birbirine yakın olmak hisleri de olmasa yaşamanın manası kalır mı?
Syf.67 (Fikir Arkadaşı)
"Hayat bu rugan iskarpinlere ne kadar benziyor." dedi, "Tıpkı bunlar gibi bizde günler geçtikçe aşınmaya, bir tarafa kaykılmaya, çirkinleşmeye ve nihayet işe yaramamaya başlayacağız... "
Syf. 71(Düşman)
.. İnsan acayip mahluk... Kafası bir kere bir şeye saplanıverince en akıllısından böyle bir mecnun doğuyor!..
Syf. 78(Düşman)
Zekayı ve aklı en büyük kuvvet farz ediyoruz. Fakat bakalım bazı akıllıların kendilerine göre verdikleri bu kıymet hükümleri doğru mu?
Eşyaya kendi dimağımızın mikyasları*ile kıymetler veriyor, bunlara körü körüne inanıyoruz. Halbuki tabiatın, asıl idare eden kuvvetin verdiği kıymet hükümleri bizimkilerden kim bilir ne kadar ayrıdır.
*mikyas=kıyas edecek alet, ölçek
Syf. 97(Bir Skandal)
Dünyada hiçbir aşkın ebedi, hatta uzun ömürlü olmadığı muhakkaktır. Bunun aksini düşünenler başkalarını veya kendilerini aldatmaya çalışan divanelerdir.
Syf.107(Bir Skandal)
Syf.67 (Fikir Arkadaşı)
"Hayat bu rugan iskarpinlere ne kadar benziyor." dedi, "Tıpkı bunlar gibi bizde günler geçtikçe aşınmaya, bir tarafa kaykılmaya, çirkinleşmeye ve nihayet işe yaramamaya başlayacağız... "
Syf. 71(Düşman)
.. İnsan acayip mahluk... Kafası bir kere bir şeye saplanıverince en akıllısından böyle bir mecnun doğuyor!..
Syf. 78(Düşman)
Zekayı ve aklı en büyük kuvvet farz ediyoruz. Fakat bakalım bazı akıllıların kendilerine göre verdikleri bu kıymet hükümleri doğru mu?
Eşyaya kendi dimağımızın mikyasları*ile kıymetler veriyor, bunlara körü körüne inanıyoruz. Halbuki tabiatın, asıl idare eden kuvvetin verdiği kıymet hükümleri bizimkilerden kim bilir ne kadar ayrıdır.
*mikyas=kıyas edecek alet, ölçek
Syf. 97(Bir Skandal)
Dünyada hiçbir aşkın ebedi, hatta uzun ömürlü olmadığı muhakkaktır. Bunun aksini düşünenler başkalarını veya kendilerini aldatmaya çalışan divanelerdir.
Syf.107(Bir Skandal)
May 15, 2020
Küçük şehir insanı olarak özellikle Bir Skandal isimli hikayeye bayıldım. Bir Şaka ve Sabahattin Ali’nin de tutulduğu Sinop Cezaevi’nde geçen Duvar hikayeleri de eğlenceli ve etkileyiciydi. Tüm hikayeler tekrar okunabilecek kadar değerli.
Read
May 31, 2020Köysoylu insan ve onun küçük yaşamındaki dramlar, mahpusluk erkeğin yaşadığı dört duvarın ayrı bir evren olması ve her hikayede gerçek Anadolu'yu bulmanın içten bile olmadığı başka bir Sabahattin Ali eseri. Tıpkı Fakir Baykurt ve Yaşar Kemal gibi köyü, ağayı, düşmüş ve zavallıyı, tabiatı, "hökümeti" tüm yalınlık ve edebiliğiyle sunan bir eser.
June 15, 2020
Kağnı, Kamyon, Kafa Kağıdı, Gramofon Avrat, Arap Hayri, Bir Şaka, Duvar, Pazarcı, Apartman, Arabalar Beş Kuruşa, Fikir Arkadaşı, Düşman, Bir Skandal
isimli öyküleri barındırıyor.
En sevdiğim 'Duvar' idi, keşke kitaba ismini veren bu olsaydı.
Bu güzel öykülerin kendi hayatından da izler taşıyor oluşu beni etkiledi.
Tekrar tekrar okunur.
isimli öyküleri barındırıyor.
En sevdiğim 'Duvar' idi, keşke kitaba ismini veren bu olsaydı.
Bu güzel öykülerin kendi hayatından da izler taşıyor oluşu beni etkiledi.
Tekrar tekrar okunur.
February 18, 2021
12 kısa ve biraz uzun sayılabilecek bir öyküden olulan kitap.
Detayla inşa edilmiş bir karakter ve muhit hayatının ona “kazandırdıkları”nın anlatıldığı Bir Skandal keyif vericiydi. Yine Fikir Arkadaşı da alaycı bir tebessümle(?) okunacak bir başka öykü.
Detayla inşa edilmiş bir karakter ve muhit hayatının ona “kazandırdıkları”nın anlatıldığı Bir Skandal keyif vericiydi. Yine Fikir Arkadaşı da alaycı bir tebessümle(?) okunacak bir başka öykü.
July 5, 2021
Sabahattin Ali’e kronolojik sıra ile başladığım maceramda 2. durağım “Kağnı” idi. İlk eserine göre artık kalitesini ve etkili hikayelerini rahatlıkla görebiliyorsunuz. Hiç tatmayanlar için de rahatlıkla okunacak çıtır çerez bir kitap.
İş Bankası Yayınlarının orijinal metine sadık kalıp, günümüzde kullanılmayan kelimeleri aşağıya açıklamaları hoş bir davranış olmuş. Zira 30-40’lı yıllarda konuşulan Türkçeyi tamamiyle anlamak olanaksız olurdu kendi adıma.
İş Bankası Yayınlarının orijinal metine sadık kalıp, günümüzde kullanılmayan kelimeleri aşağıya açıklamaları hoş bir davranış olmuş. Zira 30-40’lı yıllarda konuşulan Türkçeyi tamamiyle anlamak olanaksız olurdu kendi adıma.
March 27, 2022
i think this short story collection was better than his first one i'm really impressed with his writing ability
June 18, 2024
Kesinlikle okunması gereken, kitaplığınızda bulunması gereken bir eser Sabahattin Ali zaten Türkiye'nin en büyük değerlerinden bir tanesidir
October 29, 2024
güzeldi ama sonlara doğru okurken biraz bunaldım normalde pek bu tarz aralıksız okumadığım için sanırım
January 22, 2024
Sabahattin Ali’nin harika hikayeler yazdığını bu eseri okuyarak bir kez daha tatmış oldum. Kamyon ve Pazarcı hikayelerini benim yaşımda olanlar lise ikinci sınıf edebiyat kitabından hatırlayabilir, denk gelince çok mutlu oldum. Sabahattin Ali’nin bu eseri çok yerinde eleştiri içeriyor, genel olarak eserleri zaten cumhuriyetin ilk yıllarına dair harika bir ayna. Hikayeleri okurken anlatılana ek olarak Sabahattin Ali’nin kendi hayatını da okuyormuş gibi hissettim. Kitapta hapishane, kaçış, söylediklerinden dolayı yargılanmak, fikirlerinden dolayı cezalandırılmak, mahkemelik olmak, mahalle/çevre/toplum baskısı gibi hala günümüzde de varolan ifade özgürlüğünün (aslında olmaması gereken) sonuçları, fakirlik, köylülük gibi temalar ele alınmış. Arabalar Beş Kuruşa, Apartman, Gramofon Avrat ve Pazarcı en beğendiğim hikayelerdi. Herkes kesinlikle okumalı.
Displaying 1 - 18 of 18 reviews