Plastic vriend

by Johan Klein Haneveld

In de 22e eeuw vaart plasticvisser Matthijs Waaldrop boven de verdronken steden en polders van Nederland. Op een dag vindt hij in zijn net een voorwerp van voor de instorting. Dat trekt de aandacht van mysterieuze groeperingen van het vaste land. Matthijs heeft al zijn vrienden nodig, oude en nieuwe, wil hij de komende dagen overleven.
Johan Klein Haneveld (1976) maakt zich zorgen over klimaatverandering en plastic in de oceanen. Daarom doneert hij alle royalty's van deze ziltpunknovelle aan de Plastic Soup Foundation.

Genres: Science Fiction

100 pages, Paperback

Published September 7, 2019

About the author

Schrijven is mijn lust en mijn leven. Het begon op de basisschool toen ik ontdekte hoe leuk het schrijven van opstellen was en zelf ook verhalen begon te schrijven. Een daarvan ging over een mosasaurus, de tweede over het monster van Loch Ness. Op mijn achtste had ik al een eerste non-fictie boekje zelf gemaakt, compleet met tekeningen. Waarover? Dinosaurussen. Een thema wordt langzaam duidelijk.
Het zal niemand verbazen dat de reeks avonturenverhalen die ik als tiener op een typemachine uitwerkte, begon met 'Joost en Cliff op het eiland der pterodactylen.' In navolging van mijn favoriete auteurs Arthur C. Clarke en Isaac Asimov begon ik ook met het schrijven van korte SF-verhalen en een bundel daarvan, getiteld 'De sprinkhanen', mocht ik van mijn docent Nederlands op mijn literatuurlijst zetten.
Na een overspannenheid tijdens mijn studie besloot ik het schrijven serieus op te pakken. Het resulteerde in mijn debuutroman 'Neptunus' die in 2001 verscheen bij uitgeverij Voorhoeve. In 2002 had ik de eer het actieboek voor de maand van het spannende boek te schrijven voor de christelijke uitgevers. Dit werd 'Het wrak'.
Helaas bleken plichtgevoel en depressie me nog niet te hebben verlaten en ik had een jaar of tien nodig om af te rekenen met verkeerde gedachtenpatronen en ongezonde invloeden. Over dit proces schreef ik de boeken 'Indrukwekkende Vrijheid' (uitgekomen in 2010) en 'De loser die wint ...' (2015).
Toen realiseerde ik me eindelijk dat ik geen stress had omdat ik zo graag verhalen wilde schrijven, maar omdat ik te weinig schreef. Dit leidde ertoe dat 'Neptunus' in 2013 nogmaals werd uitgegeven, gevolgd door een tweede SF-thriller 'De Derde Macht'. Het fantasytweeluik 'De Krakenvorst' waar ik in 2001 al aan was begonnen, wist ik ook te voltooien. 'Boek 1: Keruga' verscheen in 2016, gevolgd door 'Boek 2: Kartaalmon' in 2017. Tussendoor kwam mijn eerste bundel SF-verhalen 'Conquistador' uit in 2017.
Korte verhalen van mijn hand werden geplaatst in meerdere tijdschriften, zoals Fantastische Vertellingen en SF Terra, en in bundels zoals Ganymedes 15, 16 en 17, Edge.Zero 2016, Wereldbedenkers, Achterblijvers en Tenenkrommende Verhalen. Ondertussen schrijf ik essays voor geekwebsite Fantasize en recensies voor Fantastische Vertellingen.
Mijn tweede SF-verhalenbundel 'Het teken in de lucht' komt eind september 2018 uit bij Godijn Publishing, als deel van Boek10-2018 en Macc publiceert in november 2018 mijn harde SF-roman 'De afvallige ster', die grote concepten combineert met persoonlijke thema's, zoals pesten. Tussendoor komt bij Versa een novelle uit die zich afspeelt in de wereld van Dizary.
In 2019 brengt Fantastische Vertellingen een boekje uit met twee verhalen van mijn hand, 'Mieren en sprinkhanen', en ik werk mee aan een leuk project met andere SF-auteurs. Mijn dystopische SF-roman 'De groene toren' staat ook op de lijst om gepubliceerd te worden en ik werk aan een SF/horror-bundel met 'verontrustende verhalen'. Maar eerst ga ik het vijfde deel van de Castlefestkronieken schrijven. Daarin kan ik eindelijk mijn liefde voor dinosaurussen weer uitleven!

Reviews

[Maarten · Rating 3 out of 5]

Plastic Vriend is een aardig tussendoortje met een mooie boodschap. Het verhaal is wat beperkt (mede door de korte lengte) en de wereld had wat mij betreft wel wat verder uitgewerkt mogen worden. Desalniettemin een leuke novelle voor een goed doel!

[Marlie Verheggen · Rating 3 out of 5]

Ziltpunk, had ik nog nooit van gehoord.
Origineel kort verhaal, net wat te basic uitgewerkt misschien, maar het leest prettig en de personages zijn levendig.
Leuke kennismaking met deze voor mij nieuwe NL schrijver.

[Bianca Klein Haneveld · Rating 5 out of 5]

Ik las 'Plastic vriend' deze meest recente keer als luisterboek. Het was niet helemaal het warme bad dat je krijgt als je het zelf leest met een papieren versie, maar het sterke plot, de ontroerende vriendschap en de boeiende wereld blijven overeind staan. Ook als luisterboek krijgt dit boek 5 sterren van me, maar als papieren boek blijft het mijn favoriet.

[C.E. · Rating 5 out of 5]

Leuke SolarPunk/ZiltPunk shortstory. Leest heerlijk weg.

Hobbes is ook echt ontzettend aandoenlijk!

[Paul Kater · Rating 5 out of 5]

Mijn eerste kennismaking met ziltpunk.
Een prachtig verhaal met een boeiende, maar ook angstaanjagende wereld. Wat een toekomstbeeld, maar het zit er dik in dat dit gaat gebeuren.

Het leven van een plasticvisser gaat niet over rozen, en ook niet alleen over flessedoppen.

[Peter Snoek · Rating 5 out of 5]

Nieuw en verrassend verhaal, pakkend geschreven. Smaakt naar meer! Het verhaal maakt opnieuw duidelijk hoe belangrijk het is om beter om te gaan met onze wereld.

[Ferry Visser · Rating 5 out of 5]

Een van de meest geëngageerde auteurs met betrekking tot het milieu is Johan Klein Haneveld. En in zijn ziltpunknovelle ‘Plastic vriend’ laat beschrijft hij wat een mogelijk scenario zou kunnen zijn van hoe de wereld er uit ziet in de 22e eeuw. Daarnaast is het een juweel van een verhaal over vriendschap, individualiteit en vrijheid.
Negen korte chronologische hoofdstukken vormen samen het verhaal. Hierdoor is het toegankelijk en de beeldende manier van vertellen maakt het lezen aangenaam. Voor mij zijn twee hoofdstukken belangrijk, namelijk het vierde en zevende. In het vierde speelt naamgeving een belangrijke rol en in het achtste wordt de politieke situatie duidelijk gemaakt, waardoor het conflict nog scherper wordt.
In deze novelle wordt een dystopische wereld beschreven. Door een belangrijk aandachtspunten uit de milieuproblematiek te laten gebeuren, wordt een mogelijk toekomstige aarde op een overtuigende en realistische wijze beschreven. De waterspiegel is enorm gestegen en het leven in de zee is nagenoeg verdwenen en heeft plaats gemaakt voor plastic. De gevolgen voor de mensheid zijn enorm. En met name de sociale tegenstellingen zijn tot het uiterste gedreven.
Matthijs Waaldrop is op meesterlijke wijze de spil in het verhaal. Dit doet de auteur niet alleen via het verhaal maar ook in relatie tot de boevengenoemde thema’s als vriendschap, individualiteit, vrijheid en menselijkheid. Steeds is de plastic visser de spil van zowel het verhaal als de thematiek. Zijn persoonlijkheid geeft een ontroerende, kwetsbare of mooie invulling aan deze onderwerpen, wat hem heel sympathiek maakt.
Verder speelt Klein Haneveld op een creatieve manier met de naam Hobbes. Naast het stripfiguur verwijst deze naam naar Thomas Hobbes, de filosoof. Heel voorzichtig tikt ‘Plastic vriend’ tegen enkele speerpunten uit het gedachtegoed van de Engelse filosoof. Bijvoorbeeld het sociaal kapitaal in de novelle in tegenstelling tot het sociaal contract. En vanuit het contrast altruïsme – egoïsme levert het boek ook mogelijkheden voor een literaire analyse.
De originele literaire manier waarop vriendschap uitgewerkt wordt, bewijst het vakmanschap van Johan Klein Haneveld. Het verhaal wil de lezer ook inzicht geven in de relatie tussen mens en automatisering. Door een sterke personificatie te gebruiken wordt de lezer duidelijk gemaakt dat technologie ook hele positieve eigenschappen heeft en de mens dichter bij zichzelf kan brengen.
Dus voor alle lezers die een prachtig verhaal willen lezen over vriendschap, individualiteit en vrijheid is deze novelle een absolute aanrader. Daarnaast is het vanwege de gelaagdheid ook een uitermate geschikte aanrader voor literaire lezers die met het verbeeldingsliteratuur kennis willen maken. #plasticvriend #johankleinhaneveld #godijnpublishing

[Ursula Visser · Rating 5 out of 5]

Wat een ontzettend leuk verhaal van Johan Klein Haneveld.
Dikke 5⭐! Ruim 100 pagina's smullen van een ziltpunk verhaal. Met zee, plasticvissers en een een bijzondere vriendschap. Een verhaal met een boodschap, die niet aanvoelt als een 'les'.

[Manon Loenen · Rating 5 out of 5]

Mooi boekje. Leuk verhaal en grappige nerdy verwijzingen.
Had wat langer gemogen, ik had nog wel even verder willen lezen :-)

[Wendy Koedoot · Rating 5 out of 5]

Recensie: Plastic vriend - Johan Klein Haneveld
September 2019
ISBN : 9789493157064
Godijn Publishing

Dit dunne boekje van 100 bladzijde is een Ziltpunk-novelle.
Het is een science fiction verhaal over Nederland in de 22e eeuw. Matthijs Waaldrop is plasticvisser en vaart over de polders en de verdronken steden . Als hij op een dag iets bijzonders vangt in zijn net , weet hij meteen wat dit is en hij besluit het voorwerp te repareren bij een paar van zijn vrienden.
Dat lukt ze hebben ook door dat dit voorwerp iets bijzonders is . Matthijs bewaakt het voorwerp dan ook goed.
Maar hij is niet de enige die interesse heeft in het voorwerp…. Hoe zal dat aflopen?

Je leert Matthijs kennen als een man die nogal op zichzelf is ,maar je kan je goed in hem inleven. Ook in de andere personages kan ik mijn goed inleven.
Matthijs is niet bang en weet hoe hij moet overleven. Maar door het voorwerp krijgt hij het zwaar te verduren. Je hoopt dat hij het dit keer ook gaat overleven.

Het verhaal leest vlot en is vanaf het begin intrigerend.Je komt er vanzelf achter wat het voorwerp is en waarom iedereen het wil hebben.
Het eind is erg goed, je ziet het niet aankomen.

Het is een verhaal wat je aan het denken zet over de Plastic Soup die overal in onze wereld is , als we er niks aan doen , zou dit verhaal zo maar eens echt kunnen worden..

5 welverdiende sterren voor dit Godijntje.

[Dolf Wagenaar · Rating 3 out of 5]

De meeste verhalen van Johan Klein Haneveld vind ik heel sterk en goed geschreven. Deze novelle viel in die zin wat tegen, maar is nog steeds een mooi tussendoortje. De lengte van het verhaal en de simpele (maar sterke) plot biedt net wat te weinig houvast voor een goed uitgewerkte world building. Het boek leest eigenlijk als een pilot voor een dikke roman of reeks boeken, wat geen slecht idee zou zijn. Het valt onder het genre 'ziltpunk': Nederlandse sf, waarbij m.n. technologie en het in de toekomst grotendeels overspoelde Nederland een grote rol spelen.
Het boek is geschreven voor een goed doel: de winst gaat naar de Plastic Soup Foundation, en alleen daarom al zou ik iedereen willen aanbevelen het boek te kopen. Behalve het water en plastic, speelt ook liefde een speciale rol in dit boek - eigenlijk vond ik dat een van de interessantste en origineelste aspecten: de (aseksuele) hoofdpersoon sluit vriendschap met een (AI)robot en hoopt een wereld te kunnen opbouwen waar mensen, dieren én machines in vrede met elkaar samenleven, anders dan in het boek aan het dystopische vasteland gebeurt.
Conclusie: zeker lezenswaardig, een mooie boodschap en een mooie opstap voor één of meer romans die zich in deze toekomstige wereld afspelen.

[Jouke Jong · Rating 4 out of 5]

Zilt-punk, daar had ik nou nog nooit van gehoord. Ik had een boekenbon gekregen en ging eens los googelen naar andere sci-fi. Ik heb geen idee meer hoe ik bij deze novelle terecht ben gekomen, maar heb er geen spijt van. Nederlandstalig lees ik eigenlijk heel weinig, dus was ik wel benieuwd. Hoe zou mijn eigen land er eigenlijk uit gaan zien?

Nu woon ik in het verre oosten van dit land, volgens sommige profetieën komt dit dorp aan zee te liggen als de toekomst van Johan Klein Haneveld uitkomt. Het doet natuurlijk denken aan Waterworld, maar Haneveld's boek doet echt wat anders. Er zijn clubjes mensen die op zee proberen te leven, dobberend op vlotten. De hoofdpersoon komt een robot tegen waar een soort relatie mee ontstaat.

Ik geef niet meer weg, maar raad dit boek wel aan. Geen vijfsterren want het einde is nét iets te cliché dat het een tikje genant voelt. Toch aanrader, geld gaat ook nog eens naar het opschonen van de zee.

Had ik al gezegd dat milieuvervuiling en klimaatverandering het thema is van dit boek? Als je dat nog niet doorhad, bij dezen.

[Evelien Walravens · Rating 4 out of 5]

Verrassende SF novelle

Dit boek(je) ligt helemaal buiten mijn comfortzone maar Johan Klein Haneveld heeft mij positief verrast met zijn Plastic vriend. Deze SF novelle vertegenwoordigt het zogenaamde Ziltpunk-genre, daar had ik nog nooit van gehoord! Nooit te oud voor iets nieuws ;-) Dit verhaal gaat over plasticvisser Matthijs Waaldorp die in de 22e eeuw met zijn vlot ronddobbert boven het verdronken gedeelte van Nederland. Hij vindt een voorwerp in zijn netten waar hij normaal plastic mee verzamelt. Het blijkt een ding te zijn van voor de instorting en Matthijs is niet de enige die er nieuwsgierig naar is. Al snel wordt hij lastig gevallen door een militante groep van het vasteland. De schrijver is begaan met de klimaatverandering en dat komt goed tot uiting in dit verhaal. Dat overigens wel veel langer had mogen zijn ;-)

[Bregje · Rating 3 out of 5]

Interessante wereld en een interessant concept. De dialogen voelde soms wel wat onnatuurlijk en emoties overdreven doordat er weinig opbouw was. Ook kwam de confrontatie aan het einde (mede door de slechterik die zijn plannen uit de doeken doet) een beetje cartoonesk over, maar ondanks dat heb ik hier nog best van genoten en ben ik zeker benieuwd naar meer van deze auteur.

[Peter · Rating 4 out of 5]

Kort maar krachtig.

Johan's interpretatie van ziltpunk is een stuk realistischer dan die van Tais Teng en Jaap Boekestein. In zijn handen is ziltpunk een solarpunk/post-apocalyptische blik op hoe Nederland er in de toekomst uit zou kunnen zien.

Een heel sympathiek verhaal. Deze novella smaakt naar meer! Ik zou wel meer verhalen in deze waterige setting willen zien.

[Debby Willems · Rating 5 out of 5]

Klein boekje, grote impact
Plastic Vriend is een zeer goed verhaal dat zich afspeelt in een prachtige setting. Wat mij betreft een absolute aanrader.

Mijn volledige review van dit boek is te lezen in Fantastische Vertellingen nr. 57

[Marlies Vaz · Rating 3 out of 5]

Wat een leuke novelle! De personages komen goed uit de verf.

[Alexander · Rating 4 out of 5]

Leuk verhaal dat in korte tijd een mooie band op weet te bouwen en tegelijkertijd ook de zorgen omtrent klimaatverandering goed neerzet.

[Marcel van der Rijst · Rating 4 out of 5]

Een pakkend Ziltpunk verhaal.

In het ondergelopen Nederland vind de plastic visser Matthijs Waaldrop een onderzoeksrobot, die in het verleden de Noordpool heeft verkent. Door hem te repareren sluit de robot vriendschap met hem. Maar andere mensen van het vaste land hebben andere plannen met Hobbes. Zo ontspint een spannend en ontroerend verhaal.

In een luttele 100 pagina's verteld Johan een verhaal over een eenling op een vlot in de wateren van ondergelopen Nederland die vriendschap sluit met een robot en hem Hobbes noemt. Dit is een Ziltpunk verhaal ten top. Geen verdoemenis, geen negatieve gevolgen van de klimaatveranderingen. Maar juist een positief verhaal over hoe mensen weten te overleven, vriendschap sluiten en lief hebben. En daarnaast maakt hij er ook nog een spannend verhaal van.

Dit boekwerkje is een aanrader. Om eens met het Ziltpunk genre kennis te maken, maar vooral om een mooi en meeslepend verhaal te lezen. En daarnaast steun je nog het goede doel Plastic Soup Foundation.

[Rene Ijzermans · Rating 3 out of 5]

Aardig verhaal dat zich in de 22e eeuw afspeelt en waarbij de wereld door de gestegen zeespiegel rigoureus is veranderd. Niet gewend aan sf bevatte het verhaal misschien wel daarom voor mij een aantal onduidelijke elementen. Voor mij was het aardig geschreven schets over een naargeestig toekomstbeeld die om verdere uitwerking vraagt.