Zomerhuis

by Vigdis Hjorth, Neeltje Wiersma (Translator)

Zomerhuis van Vigdis Hjorth is een aangrijpende roman over schuld en vergeving, die in Noorwegen voor veel controverse zorgde. Er ontstond een fel literair debat rond Zomerhuis, net zoals bij Knausgård, over de vraag wat waarheid is en wat fictie in een roman. Wat doet het met diegenen die zichzelf herkennen in de personages? Tot hoever mag je gaan?

De twee zussen Astrid en Åsa erven beiden een zomerhuis op het Noorse eiland Hvaler. Ze hebben jarenlang voor hun ouders gezorgd en de twee huizen onderhouden. Maar er zijn nóg twee kinderen, die zich jaren geleden hebben afgekeerd van hun ouders. Tijdens de ontluisterende gesprekken die volgen uit het hernieuwde contact, komt een verhaal naar boven dat heftige emoties losmaakt bij alle vier. Verborgen geheimen komen aan het licht en de onderlinge verhoudingen worden op scherp gezet.

Vigdis Hjorth heeft al een indrukwekkende literaire carrière opgebouwd en is een van de bekendste Noorse schrijvers. Hjorth heeft meerdere prijzen op haar naam. Haar boeken verschenen in meer dan tien landen. Zomerhuis is haar eerste roman in het Nederlands.

Genres: Fiction, Contemporary, Scandinavian Literature, Audiobook, Family, Novels, Literary Fiction

373 pages, Kindle Edition

First published January 1, 2016

About the author

Vigdis Hjorth (born 1959) is a Norwegian novelist. She grew up in Oslo, and has studied philosophy, literature and political science.

In 1983, she published her first novel, the children's book "Pelle-Ragnar i den gule gården" for which she received Norsk kulturråd's debut award. Her first book for an adult audience was "Drama med Hilde" (1987). "Om bare" from 2001 is considered her most important novel, and a roman à clef.

Hjorth has three children and lives in Asker.

Reviews

[Mevsim Yenice · Rating 5 out of 5]

Bayıldım!


Aile olmak bir bataktır, diye tekrarlayıp durdum okurken. Anormal olanı normalmiş gibi benimsemek, kendin olarak asla var olamadığın ama onlarsız da bir bütün olarak hissedemediğin, o bataklığı özlediğin, değer görmeye, görülmeye umutsuzca muhtaç olduğun yer: aile.
Ve Vigdis Hjorth öyle net, öyle vurucu anlatmış ki aile olmayı, okurken sarsılmaktan, kızmaktan, incinmekten koruyamadım kendimi.

Dilerim çok kişiye ulaşır bu soğuk iklimin güçlü edebiyatı.

Dipnot: Dilek Başak iyi ki var. Muhteşem bir çeviriydi, ellerine sağlık. Siren Yayınları iyi ki var, bizi harika kitaplarla tanıştırmaya devam ediyor.


“Net olan insanlarla ilişki kurmak, net olmayanlara, belirsiz konuşanlara, laf kalabalığı yapanlara, bir şey diyip başka bir şey demek isteyenlere ve bir söyledikleri bir söylediklerini tutmayanlara kıyasla daha kolaydır.”

[Orsodimondo · Rating 4 out of 5]

FESTEN



Nel 1998 uscì un bel film che Vigdis Hjorth cita più volte: Festen – Festa in famiglia, scritto e diretto da Thomas Vinterberg. Raccontava di una grande festa di famiglia per il sessantesimo compleanno del patriarca, uomo di successo e ricchezza: durante la cena il figlio maggiore si alzava per fare un brindisi e raccontava ad alta voce a tutti i numerosi convitati, parenti e amici, che il padre, l’uomo che stavano festeggiando e celebrando, aveva per anni abusato sessualmente di lui bambino e di sua sorella gemella. A distanza di qualche anno la gemella si è suicidata. Nessuno gli crede, tutti vogliono zittirlo: finisce che lo lasciano nel bosco, legato a un albero e imbavagliato. Ma poi ritrovano una lettera della sorella e l’orribile verità viene a galla.



Il paragone e la vicinanza col romanzo di Vigdis Hjorth non potrebbe essere più calzante perché anche qui ci sono due fratelli, la primogenita femmina che racconta tutta la storia in prima persona, e suo fratello di un anno più piccolo, che subiscono violenza e abuso dal papà: il maschio ha sperimentato botte a go go, distanza, freddezza e gelo, disinteresse – per Bergljot, la femmina, è andata decisamente peggio: è stata sessualmente abusata dall’età di cinque fino ai sette anni:
Lui mi toccò come un medico, lui mi toccò come un papà.


Alex Katz: Autoritratto con la moglie Ada.

Trascurando il titillante giochino dell’autofiction o finzione letteraria, restando sul bel romanzo di Vigdis Hjorth, che per me personalmente possiede anche il pregio e fascino di mostrarmi una Norvegia contemporanea, direi che Hjorth rimane pudica, quasi casta, per tutte le circa quattrocento pagine, mai si avvicina a quei momenti e gesti aberranti, non cerca lo scandalo ma neppure la pruderie, è concentrata sul dolore, lo scavo interiore, il processo di recupero. E soprattutto sui rapporti familiari.
Vigdis Hjorth non si sofferma tanto sulla violenza perpetrata dal capofamiglia, taciuta e negata, quanto piuttosto insiste sul dolore di non essere né creduti né ascoltati: verità rimossa che deve essere ammessa per poter voltare pagina, per liberarsi finalmente di un carico troppo gravoso.


Fredrikstad

L’eredità del titolo è quella che in apparenza scatena la querelle familiare: i due primogeniti da una parte, gli anziani e abbienti genitori con le due figlie minori dall’altra parte. Al centro del contendere ci sono le case al mare dove tutti hanno passato anni di vacanze e che anche per i figli dei figli sono diventati luoghi cari e consueti: ma queste case vengono intestate alle sorelle minori che sono sempre rimaste accanto ai vecchi genitori, non si sono allontanate come i due maggiori.


Ingela Irham: Afrodite, 2017.

E quindi, beni economici, proprietà e denaro e azioni, diventano il fulcro della diatriba.
Per tutti, ma non per chi racconta, Bergljot, che invece si focalizza sulla violenza che ha subito da piccola. Quella che i genitori rifiutano di riconoscere e ammettere, sia lui che l’ha perpetrata, che lei che l’ha sospettata ma sostanzialmente ignorata: e per rimarcare il loro rifiuto d’assunzione di responsabilità (e quindi, colpa), definiscono quell’atto, per loro immaginario e inventato dalla figlia per attirare attenzione, insesto, con una ‘esse’ al posto della normale ‘ci’ di “incesto”. Autodifesa, più che ignoranza.


Hvaler, dove sono le case della contesa familiare.

Vigdis Hjorth, attraverso la sua protagonista Bergljot, conduce una lenta marcia di avvicinamento al “fatto”, la “cosa”, un lungo lavoro di scavo condotto sulla pagina ma iniziato anni prima con una psicoterapia di quattro incontri a settimana. Un lavoro minuzioso di analisi che evidenzia la ferita ancora aperta.
Ci vuole molto lavoro e molta fatica per trasformare la sofferenza in qualcosa di utile per qualcuno, soprattutto per chi ha patito in prima persona.


Accompagnata dal cane, Bergljot fa lunghe camminate nei boschi coperti di neve.

La scrittura di Vigdis Hjorth, al di là dei problemi di traduzione che il brano riportato qui sotto evidenzia, è parsimoniosa, nonostante l’abbondante uso di ripetizioni, frasi intere, singole parole, concetti e azioni reiterati quasi con ossessione.
Ci sono abbondanti, e tutti molto belli, riferimenti e citazioni di filosofi (Kierkegaard…), psicanalisti (Freud e Jung), artisti (Marina Abramović…), scrittori e poeti, alcuni internazionalmente noti, altri meno, film e pièce teatrali (Ibsen…). Tutti efficaci, ma forse quello alla performance di Marina Abramović è quello che m’ha colpito maggiormente:
They could not stand my person because of what they had done to me.
https://www.youtube.com/watch?v=WFPPt...



Alternando capitoli brevissimi ad altri più lunghi, evitando dialoghi diretti a vantaggio di quelli indiretti, tra email e telefonate, Vigdis Hjorth sembra soprattutto scrivere un gran bel romanzo fatto di silenzio.

Dopo che Picasso ebbe dipinto Guernica, il suo enorme dipinto sui bombardamenti della città, uno dei generali di Franco si ritrovò a contemplare la tela insieme a Picasso. Il generale disse: “L’ha fatto lei?”. “No”, rispose Picasso, “l’ha fatto lei”.
E quindi, il racconto di Bergljot l’ha scritto suo padre.

I libri parlano di questo, diceva Raymond Carver, di cosa significa essere umani.



P.S.
Copio e incollo dall’edizione del Manifesto del 14 giugno 2020:
Questioni di traduzione
Purtroppo, la traduzione non rispetta la pulizia della lingua di Hjorth: perché, per esempio, il semplice “andare” deve sempre diventare “recarsi”, e perché i personaggi “dichiarano” invece, più semplicemente, di “dire”? Disturba l’introduzione di termini che sanno di linguaggio burocratico proprio dove non hanno motivo di essere: “suddetto”, “antecedente”, o “interpellare”. È dunque un problema di registro.
Perfino l’incipit del romanzo viene appesantito dalla traduzione: “mio padre è morto cinque mesi fa” è diventato “mio padre è mancato cinque mesi fa” e “in un momento opportuno o non opportuno” diventa “in un momento che potrebbe definirsi più o meno opportuno”, e “penso che” diventa “personalmente ritengo che”. Oltre a appesantire, la traduzione fa perdere l’opportunità di cogliere l’allusione alle prime parole dello Straniero di Camus, “Oggi la mamma è morta”, a cui Vigdis Hjorth dichiara di essersi ispirata.
Anche la fluidità temporale che caratterizza il romanzo, nel suo muoversi tra mesi e anni senza la necessità di specificare esattamente il momento in cui qualcosa avviene, è interrotta nella traduzione italiana da continui inserimenti di “quando”, “dopo aver”, “fu allora che”, “mentre”, “in quel momento”, cui si aggiunge il frequente inserimento dei trapassati, che non solo scandiscono ulteriormente un prima e un dopo volutamente non specificati nel testo originale, ma contribuisce a appesantire il tutto.
La trama c’è, la scrittura un po’ meno.

[Banu Yıldıran Genç · Rating 5 out of 5]

müthiş bir iç dökümü ve kurmaca olduğuna inanılmayacak denli doğal bir roman.
daha ana-baba ölmeden haksızca paylaştırılan iki kulübenin 4 kardeşin arasını bozmasından başlayıp babanın ölmesiyle doruğa ulaşan, kutsal aile mitini paramparça eden, kimin niçin kendi çıkarına göre davrandığını teker teker faş eden, insanın aslında anne olsa dahi nasıl bencil bir varlık olduğunu gösteren müthiş bir roman.
bölümlerle değil anlatıcının kafasına göre hatırlamasıyla ilerliyor, o yüzden iç dökümü gibi. plansızca yapılmış gibi oysa bazen dil tekrarları ve başta gizlenen şeylerin yavaş yavaş açılmasıyla biliyoruz ki gayet planlı. ama bu dağınıklık aynı zamanda gerçekten büyük yetenek gerektiriyor. öyle doğal ki.
doruk noktasına ulaşmasından sonra bir kadının yıllar süren iyileşme mücadelesine tanık oluyoruz. rüyalar, psikoanaliz ve freud'la jung hep yanımızda.

[Paltia · Rating 4 out of 5]

The first 84 pages of this book were close to mind numbing. It was as if the author was reciting a mantra about her father’s final will to calm herself. As each page melted into the next there were small hints revealed as to where the story was headed. By page 84 the narrator is angry. She’s hammering out emails to her younger sisters calling them on their self righteousness. She forms an alliance with her brother as the family unravels. Something is terribly wrong. The narrator has voluntarily estranged herself from all but her brother. There are, she tells us, situations which can’t be balanced out, talked over and round. You must pick a side. She finds herself at home in the winter darkness. This darkness erases her and the forest shields everything in a protective cloak. Seated on a downed tree she watches her dog running. The snow begins to fall. In these moments she feels fine and light. For a time, albeit brief, she is without pain. What follows is her endless examination and exploration of her state of mind. Whichever road she travels she is met with dead ends and distressing flashbacks. Ever so slowly she reveals her past. Repressed memories have the effect of a time bomb that ticks quietly but never harmlessly. We learn of her attempts to make an emotional getaway through psychoanalysis. Other times the memories are buried more deeply. Like a series of land mines that might lay dormant, if only. There are many moments of if only for the narrator. As if on a seesaw she will be confidently high at the top with her truth only to be cruelly dropped to the ground when called a liar. Up and down she rides. This is a brutal narrative full of anger, hate, doubt and self recriminations. Self esteem is eroded. Her close friend, husband and children offer support. It circles back round to a question of balance. Can anything or anyone counteract the toxicity of her sisters, mother and yes, father? The narrator exists in a prism of hate. Her past is all pervasive. There is no way to compartmentalise. There is no luxury of denial. There is survival even when adrift in the unpredictable waters of memory. I experienced an involuntary shudder and released a deep sigh when I read the last page. The contents weighed on me for some time.

[Argos · Rating 5 out of 5]

Norveçli yazar Vigdis Hjorth, “Miras” romanında, baba tarafından cinsel tacize uğrayan mağdur kişidir yani romanın ana karakteri Bergjlot’un kendisidir, bu ise hem romanı hem de roman sonrasını değerlendirmemde çok etkili oldu. Dramatik, travmatik, acı dolu, öfke ve isyan duygularını harekete geçiren bir gerçeği, otobiyografik kurmacayı okumak doğrusu sarsıcı geldi. Sanırım bunda yazarın yer yer çıplak ve aciz, yer yer savaşçı ve teslim olmayı kabul etmeyen farklı ruhsal durumlar içinde romanı kaleme almasının etkisi var. 21. yüzyılda hızla yıldızlaşan İskandinav Edebiyatı’nda yeni bir soluk.

Roman aslında mağdur kızın yani yazarın tacizci baba ile hesaplaşmasına değil, bu suça göz yumarak izin veren, kendi açmazlarını örtbas etmek için sesini çıkarmayan annesi ve hikayesini dinlemeyen hatta kabul etmeyen, insan hakları konusunda çalışan kız kardeşi Astrid ile hesaplaşma isteğini anlatıyor. Sars��cı, hırpalayıcı, sorgulatıcı, iç karartıcı ama gerçek, insanlık gerçeği.

Zamanda geri dönüşlerin sıklığı (flashback) ve bunların kurgudaki yerleri, zaman zaman okuru yoracak ve okumanın akıcılığını bozacak unsurlar olmuş. Keza bugün tartışmalı bir konu olan psikanaliz seansları ve bunlara bağlı olarak rüya anlatımları da metnin ritmini bozuyor. Sıkı bir Freudyen olan yazar psikanaliz konusunda bilgisi olanlarca pek de haklı bulunmayabilir, ama konumuz psikiyatrik tartışma değil. Metinlerarası göndermeler bu konuda yardımcı oluyor.

Romanda “miras” kavramı, kalan tartışmalı kulübelerden çok bir suçun gelece miras kalması yönünde işlenmiş, yazar bu konuda çelişkilere düşse de (Freud’a olan hayranlığından), geleceği haksızlık üzerine kursa da (ki roman sonunda torunu ile yaptığı soru-cevap), duygu yoğunluğu çok yüksek zor bir konuyu ironi yapmaktan vazgeçmeden kaleme alması ile oldukça başarılı.

Dikkatimi çeken bir nokta da romanın Avrupa’daki Goodreads okurlarının aksine Türk okurların beğenisini çok kazanmış olması, beş yıldızın baskın olması. Bunu da “DilekO”nun yorumundaki bir cümleyi alıntılayarak açıklamak isterim. “Kuzey Avrupa ülkelerinde bir yılda yaşananlar ülkemizde bir günde yaşanıyor”.

Biraz yüzeysel bir yorum oldu benimki bu roman için, farkındayım, ileride daha geniş değerlendirme yapmak gereksinimi duyuyorum nedense. Beğendim, 4.5 üzerinden 5.

[Eylül Görmüş · Rating 5 out of 5]

Aylardır kendisine düzülen övgülere maruz kaldığım Vigdis Hjorth kitabı Miras'ı sonunda okudum. Övgülerin hepsi haklıymış, hatta bence az bile söylemişsiniz. Çırılçıplak bir kitap, çırılçıplak. Bir büyük sırrı senelerce taşımış bir ailenin yüzleşmesinin - yahut yüzleşmeye zorlanmasının- öyküsünü okuyoruz. Açıkçası çok sert, çok derine nüfuz eden uzun bir terapi seansından çıkmış gibi hissediyorum kendimi.

Babam bir yazısında şöyle yazmıştı: "Suçun fail tarafından inkârı, bazı durumlarda suçun kendisinden bile daha yaralayıcı olabilir; failin yanı sıra suça tanıklık edenlerin de inkâra yönelmeleri durumunda ise sonucun bu tarzda tecelli etmesi neredeyse mukadderdir. Böyle bir inkârla karşılaşan her mağdur, bütün enerjisini “inkâr”ın “ikrar”a dönüşmesi yolunda harcar." - kitabı okurken aklımda hep babamın cümleleri döndü durdu. "Çektiğim acının bir hastalık olmadığını duymaya ihtiyacım vardı" diyor anlatıcı. Tam da bu.

Kitapta babalarının ölümünün ardından bir miras meselesi nedeniyle bir araya gelen kardeşlerin öyküsünü okuyoruz, insan ilk başta kitabın adının buradan geldiğini düşünüyor ama bence yazar başka bir mirastan bahsediyor: çocukluktan bize miras kalan travmalarımızdan. Belirtmek isterim ki şayet çocukluğunuza dair yüzleşemediğiniz, yüzleşmenize izin verilmemiş, ebeveynlerinizin bitmek bilmez bir çabayla inkar ettiği travmalarınız varsa bu kitap çok tetikleyici, can acıtıcı olabilir, siz de kendinizi çırılçıplak hissedebilirsiniz.

Çok canım yandı, çok hissettim, çok kızdım, çok şefkat duydum. İskandinav edebiyatının kendine has sessiz gücünü iliklerimde hissettim, tam anlamıyla "çığlık çığlığa susan" bir metin okudum. Ebeveynlerimiz tarafından "görülmemenin" bizde açtığı yaraları, kapanamayan hesapların yakıcı izlerini müthiş bir şekilde anlatmış Hjorth. Bu kitabı herkes okusun çok, çok, çok isterim.

"Pek çok erkek tecrübesiz, saf, içten, kolayca secde edebilecek çocuklukta, hayran, özverili, hevesli, bağımlı, ironiyle işi olmayan, gizlisi saklısı bulunmayan kadınlara bayılır. Annem tecrübesizdi, çocuksuydu, çocuksu olmayı tercih etmişti. Annem yetişkin olmayı tercih etseydi gerçeklerle yüzleşmeyi başaramazdı."

[merixien · Rating 4 out of 5]

İlk bakışta -isminden de anlaşıldığı üzere- iki yazlık kulübeyi içeren tatsız bir miras paylaşımı gibi. Ancak dört yetişkin kardeşin arasındaki bu paylaşım kavgası, aile sorunları açısından buzdağının sadece görünen kısmı.

Bergljot -aslında kendi içinde daha uzun zamandır olsa da- 23 yıldır ailesi ile bağları kopuk yaşayan bir kadın. Ailede ara sıra bilmesi gereken konularda bilgilendirme yapması için görüştüğü kardeşinin, annesinin hastanede olduğu haberini vermesiyle başlayan bir miras kavgasının içine düşüyor. Kendisi bu kavganın bir tarafı olmaktan çok uzak olsa da bu yeniden bir araya geliş onun geçmişindeki travmaları, aşağılanmaları ve yaralarıyla yüzleşme fırsatına dönüşüyor. Zaten hikayenin asıl noktası da bu. Her ne kadar kitabın başından beri size işaret edilen sorunu tahmin etseniz de kademe kademe bu yüzleşme için güçlenmesini gergin bir şekilde takip ediyorsunuz. Yazarın dili de bunda çok etkili. Zaman zaman kopuk gibi görünen olaylarda gezinip birbirine öyle bir bağlıyor ki, karakterin iç dünyasını, korkularını, değişimlerini çok iyi özümsüyorsunuz. İçinde bulunduğu karmaşayı, zaman zaman tekrara düşmüş gibi görünen cümleleriyle, yarım kalan sayfalarla ve tek cümleye sıkışan iç döküşlerle yansıtıyor. Özellikle de karakterin mektubu ve ardından gelen tepki okuyucu için büyük bir yıkım etkisi yaratıyor. O kısımda ben kitaba bir süre devam edemedim zira kurguda dahi tahammülünüzü zorlayan bir an yaşanıyor. Ama asıl yıkım anlatılan hikayenin, verilen bazı ayrıntıların yazarın hayatıyla paralellikler içermesi. Yazar bir kurgu üzerinde kendi yüzleşmesini yaşıyor. Hatta kitap çıktığında o kadar büyük bir skandal yaratıyor ki, bir yandan kendi yaşadığınız hayat da olsa çevreye etkileri göz önüne alınarak bunu bir kurgu gibi sunmanın ne kadar etik olduğu tartışması çıkıyor. Ardından da kız kardeşi Helga Hjorth bu kitapta anlatılanlara yine bir kurgu kitapla cevap veriyor. Açıkcası Free Will kitabını temin etmedim.

Zaten açıklamalarından da gördüğüm kadarıyla kendi konfor alanından çıkmamak için her şeyi yaşanmamış sayıp yoluna devam eden Astrid’in Helga’nın yansıması olduğunu düşündüğümden okumayı kaldırabilir miyim bilmiyorum. Coğrafyadan bağımsız bir şekilde aile çatışmaları ve “kol kırılır yen içinde kalır” kafasıyla mağdura sırtlarını dönerek çevreye mutlu aile tablosu çizen tanıkların inkarını, bu çemberden nasıl çıkılırın hikayesini muazzam anlatan bir kitap Miras. Mutlaka tavsiye ederim.

4,5/5

[Tanja Berg · Rating 2 out of 5]

The truth is I didn't like it. I've spent several days trying to not read. Yet there's been such spectacular fuss around this book here in Norway - for its semi autobiographical content - that I had to finish. Ugh. I could have just left it after 50 pages, when I first started wondering whether it was worth it, for all it gave me. A waste of time and patience.

The book starts with an argument over the inheritance of two summer cottages and descends into washing the family's dirty laundry so to speak. The main character is neurotic and still suffering after a childhood trauma. The writing moves forward in circles, with endless repetitions. I did not care for the style. I did not care for any of the characters.

If it is true that some of this content is from the author's own life, then I am totally creeped out. Who on earth would want to throw their skeletons out in the yard for all to see?! I'm not going to read anything more of this author in a hurry, probably never.

[Barbara · Rating 3 out of 5]

3.5 stars

This book, set in Norway, revolves around the unresolved childhood trauma of a middle-aged woman named Bergljot.



Bergljot is a divorced theater critic with three grown children who's been estranged from her parents and sisters for decades. Bergljot is drawn back into her family's orbit when her brother Bård, who's also alienated from their parents, contacts her about an inheritance.



Bergljot and Bård's parents bequeathed their two vacation cabins to their daughters Astrid and Åsa instead of to all four siblings. Bård is deeply hurt and angry, and wants something done about this injustice.



The parents say that their wills are structured so that Bård and Bergljot receive monetary compensation for the cabins, and that all four children - Bård, Bergljot, Astrid, and Åsa - will inherit equally in the end. However Bård insists the cabins have been undervalued....and besides, he and his grown children might want to vacation there in the future.

Bergljot sides with her brother, and a family imbroglio ensues.

It's not clear why the parents start this brouhaha, but the (seemingly) spiteful act may relate to Bård and Bergljot's distance from the family.

In Bergljot's case, she's separated from her parents and sisters because they don't believe allegations she made about being harmed as a child. Bergljot thinks they're being willfully obtuse and can't bear to be in their company.



Over the years Bergljot's sister Astrid has attempted to broker a reconciliation between Bergljot and the family. Astrid's suggestion is that everyone 'forgive and forget', with no acknowledgement of wrongdoing on anyone's part.



Berljot - who wants an admission and an apology - is hurt and infuriated by this proposition.



The current family dispute is interspersed with flashbacks to earlier events in Bergljot's life, including her childhood, her work, her marriage, her children, her divorce, etc.

The point of the novel seems to be the impossibility of righting a wrong without admitting it happened - and the burden of guilt borne by everyone involved.

The publication of this book caused an uproar in Norway because it's said to be based on the life of the author Vigdis Hjorth, who calls the story fiction. Nevertheless, the author's sister Helga Hjorth penned a 'rebuttal book.' You can read about the furor online if you're interested, but wait until after you read the book to avoid spoilers.


Author Vigdis Hjorth

You can follow my reviews at https://reviewsbybarbsaffer.blogspot....

[Paula Mota · Rating 2 out of 5]

[Mais do que uma recensão, isto é uma reclamação que, apesar das evasivas, pode revelar demasiado sobre a trama.]

Que merda de livro! Pardon my French.
Não havendo matéria fecal como nos últimos livros que me têm enojado, “Herança” é uma obra tão suja que me sinto conspurcada só por tê-la lido. É um lodo em que a protagonista não pára de remexer, de atirar para todo o lado, em que se enterra cada vez que se debate, arrastando toda a gente à volta, incluindo o leitor.
Tudo começa com um quezília totalmente mesquinha sobre a partilha de duas casas de verão em que os pais favorecem as duas filhas mais novas em detrimento da narradora e do irmão, que se afastaram dos pais, justificadamente, há muitos anos. Há portanto uma explicação obscura, e foi para deslindar este segredo que li “Herança”, sempre a pensar “não pode ser aquilo, porque será demasiado óbvio nos dias de hoje em que é sempre aquilo, porque não podem sair todos os meses livros sobre aquilo, porque é um voyeurismo do caraças” e porque não leio sobre o assunto, com todo o respeito pelas vítimas, senti-me mesmo burra por ser sobre aquilo, mais uma vez. São 326 páginas de texto concêntrico, redundante, obsessivo, bastante básico até.

Pois, eu não podia deixar nada para trás. Uma filha nunca esquece. Não era como se tivesse molhado as calças e as pudesse simplesmente despir e pôr a secar ao sol, voltando a vesti-las quando estivessem secas e esquecendo que o fizera. As calças ainda estavam molhadas!

Este livro é neurótico, repetitivo e cansativo, sensação para que também contribuiu o uso e abuso de certos vocábulos na tradução portuguesa (se voltar a ler “tão-só”, “sobremaneira”, “quiçá” nos próximos tempos, dá-me um fanico).
Os membros desta família são todos doentes da cabeça, e quem não faz terapia devia fazê-la e quem não morre no decorrer da ação, devia ter morrido e sinto-me uma má pessoa por não sentir o mínimo de empatia por esta Bergljot que aluga o tempo e a paciência dos amigos e dos filhos dia e noite. Desses, sim, tenho pena. Poderia ter feito como é habitual para mim, ter largado este livro a meio, altura em que o segredo é revelado, mas tive esperança de que houvesse uma evolução na protagonista, que esta história fizesse algum género de arco, mas não, ela desenvolve-se em elipses, em que depois de um contacto com os pais ou a irmã, Berljot, liga à filha, depois ao filho, depois à amiga Klara, depois encontra-se com o amigo Bo, depois envia uma mensagem ao irmão, depois liga à segunda filha e ainda liga ao namorado e à amiga Karen. Quando tem de tomar uma decisão, liga ao filho, à amiga Klara, toma um café com uma filha, liga à outra filha, à amiga Karen, conversa com o amigo Bo, envia um e-mail ao irmão e fala pessoalmente com o namorado. Quando se irrita com o acto das referidas pessoas, liga… Acho que já se percebeu.

Esforçámo-nos por nos divertir, mas eu só falava de uma coisa. Tentei falar de outras coisas, mas acabei sempre por falar da coisa. Do meu pai, do funeral, da minha infância, que bem trará tudo isto, agora não há nada a fazer, resta apenas pôr tudo para trás das costas. Sabia que ele tinha razão, mas como é que se fazia isso, como se punha algo para trás das costas? Sabia que o estava a aborrecer, porém, não me continha.

É um remoer, um ruminar, um repisar que começou há 23 anos, quando de repente se lembrou do que lhe acontecera na infância, e que parece não ter fim. Ao contrário do que esperava, não há vingança ou apaziguamento, algo que a fizesse encontrar paz e dar paz aos que a rodeiam, sobretudo os filhos. Nem o corte insinuado nas últimas páginas me apazigua a mim.
Decididamente, dispenso os noruegueses e os seus podres de família explanados em auto-ficção.

Sentei-me no terraço envolta pela escuridão de San Sebastian e bebi vinho e fiquei furiosa com o meu pai e arranquei a pulseira. Quando acordei na manhã seguinte sem a pulseira de luto, esqueci-me da morte do meu pai e da minha dor até escorregar nas contas pretas e ter de me baixar para apanhar o meu pai.

[Paul Fulcher · Rating 4 out of 5]

I tapped Lars on the shoulder and asked if I could read something to him. He looked at me, hoping it didn’t have anything to do with inheritance.

Will and Testament translated by Charlotte Barslund from Arv og miljø by Vigdis Hjorth was recently longlisted for the 2019 National Book Awards for Translated Literature.

The novel starts with the first person narrator, Bergljot, telling us how her Dad died five months earlier, just days after she had herself become embroiled in a dispute between her brother and her two younger sisters about their parent's wills. We soon learn that Bergljot (who has grandchildren and must be in her mid to late 50s) broke off contact with her parents over twenty years earlier.

The story of the inheritance takes us into rather familiar, even banal, territory, with arguments about who was the favoured child, who has done most for their parents, and lawyer's letters over whether two vacation cabins were transferred to the younger siblings at a fair market price, or essentially gifted to them. Hjorth has a sharp eye for how the apparently trivial can escalate into fury:

I did regret my angry night-time emails ... I was hurt that Astrid dismissed them as trivial, read or unread, because my furious night-time emails were the most truthful, and I regretted them only because I had learned that speaking the truth was against the rules, that speaking the truth would get you punished.

But it becomes clear that the dispute is a proxy for something far more serious, and in particular the truth that Bergljot wants to speak is an almost unspeakable trauma buried in her childhood (when she was aged 5-7), one that she herself only acknowledges in her late twenties:

If she had heard the story, as she must have done, from Mum and Dad, who needed to explain my absence, then it was their version that she would know and I had no idea what that was like, but I presumed it was about my overactive imagination, which I'd always had as a child, how good I was at making things up and telling tales, as well as me probably wanting someone to blame for my unhappiness, my outrageous behaviour, my divorce, or it was something a therapist had planted in me, the possibilities were endless.

The narrator chooses to confront her family with the truth of what she believes happened to her at the reading of her father's will, a confrontation she herself admits rather follows the pattern of the film Festen (https://en.wikipedia.org/wiki/Festen). But, while admiring the film, she points out that it is unrealistic: in real life it doesn’t end well for anyone who confronts their father and family.

Psychotherapy was important to Bergljot in uncovering her past, and Freud, Jung and her own dreams feature heavily in the text, as well as musings on art and literature. She quotes extensively from Tove Ditlevsen's words (coincidentally her The Copenhagen Trilogy has been recently reissued in translation and is gaining rave reviews e.g. https://www.newstatesman.com/tove-dit...), and she also refers to Marina Abramovic's infamous Rhythm 0 piece of performance art (https://en.wikipedia.org/wiki/Rhythm_0), which the author has cited as a key inspiration for the novel: https://pentransmissions.com/2017/06/...

My last novel, Arv og miljø is the most political, and has caused a big debate in Norway. In it, I tried to mirror one of Marina Abramovic’s first performances. Abramovic is supposed to stand still for six hours. On the table in front of her are a lot of things: a rose, a feather a gun. The public can do whatever they want with those objects. In the beginning the public is very discreet. Then they take the feather. But suddenly one breaks the intimacy border and touches her. They get caught up and rile each other up. They take her clothes off. In the end it develops in a very bad way. One takes the gun, takes it to her head. They are so provoked by the fact that she doesn’t move. Then, when after six hours she does move, they retreat.

When talking about this performance, Abramovic said, ‘They couldn’t stand me because of what they had done to me.’ That’s also why the family can’t stand the main character in Arv og miljø.

Although it must be acknowledged that the big debate in Norway was largely around whether the work, which Hjorth claims as fictional, may actually be factual, or at least hinting at this, as many details of Bergljot's story mirror Hjorth's own. And in a bizarre twist, her real-life sister, recognising herself in the Astrid character, wrote her own counter novel Fri vilje, as the New Yorker explains:

In 2017, Vigdis Hjorth’s younger sister, Helga Hjorth, published her first novel, “Free Will.” https://www.goodreads.com/book/show/3.... A lawyer in Oslo, Helga is ostensibly the levende model—“living model”—for Astrid, the maddeningly evenhanded sibling in “Will and Testament.” In Helga’s novel, a family is torn apart when the narrator’s histrionic writer sibling makes false allegations of incest in one of her books. In the press, Helga explained that she felt badly used by her sister’s novel, and that she had written her own as a rebuttal.

Which all makes this a novel that can be read on two levels - ideally the reader would approach it without knowledge of the real-life arguments, and indeed without advanced knowledge of the source of Bergljot's trauma - and this would be a powerful fictional portrayal of family disputes, trauma, guilt, silence and complicity. But given the publicity around the novel in the press, even in the UK & US, that is perhaps not possible, but then the real-life story around the book gives the story another, fascinating dimension.

A very worthy inclusion in what is proving an excellent longlist for the National Book Awards for Translated Literature, and a book I expect to see feature in the International Booker in the UK. A strong 4 star read.

[Ratko · Rating 5 out of 5]

Ко воли Кнаусгора, у овоме ће засигурно уживати.

Вигдис Јурт приказује једну дисфункционалну породицу, родитеље са четворо деце, већ формираних, средовечних људи са својим породицама. Они се грчевито труде да се пред светом одржи слика да је све "како треба" (тј. један део њих), али су и сами свесни да је све то привид.
Након очеве смрти, сукоби међу децом ће се само појачати, подстакнути непропорционалном поделом наследства међу њима.
Ипак, борба за наследство није примарна, то је само симболична накнада за протагонисткињу Бергљут и њеног брата Борда, који се осећају повређеним и кињеним због свега што су трпели од детињства, а што се постепено открива. Друге две сестре посматрају се као бранитељке родитељских поступака и гледишта, што је такође извор сукоба.

Теме које Вигдис Јурт обрађује нису лаке, често је све то врло мучно, али писање вуче напред и читање иде веома лако.

Препорука.

[Ellie Hamilton · Rating 5 out of 5]

4.75

[Hakan · Rating 4 out of 5]

bir miras süreci üzerinden anlatılan aile hikayesi çok güçlü. "iki kulübe" ile bir aile portresi çiziyor, bir travmanın izini sürüyor ve esaslı bir bakış ortaya koyuyor yazar. hiç hikayeden çıkmadan, hikaye içinde büyük sözler söylemeden bunu yapabildiğini gösterdiği bölümler, ki romanın yarısı diyelim, saf edebiyat örneği adeta. fakat yazar romanın diğer yarısında neredeyse hikayesinin gücünü azaltmak, niteliğini düşürmek için çaba gösteriyor. bol dolgu malzemesi, alakasız konular, zayıf bağlantılar ve kolay ve çok okunma kaygısı...dahası, zaman zaman melodramın, ucuz-duygusal romanların sınırlarında gidiş gelişler.

asıl ve güçlü hikayenin 150 sayfalık yoğun anlatısının ya da hikaye genişletilecekse diğer aile fertlerin bakış açılarına yönelik bir genişlemenin romanı mükemmele doğru götüreceği geçti aklımdan roman boyunca. sonra hikayenin gerçekliğini, hikayedeki travmayı yazarın bizzat yaşadığını öğrendim. bu gerçeklik bu romanın salt edebiyat kaygısıyla yazılmasını da değerlendirilmesini de zorlaştırıyor şüphesiz. fakat yazarın gösterdiği ve asla küçümsenemeyecek cesaretin bir adım daha önüne geçmesinin, mesela hikayenin birinci şahıs yerine üçüncü şahısla anlatılmasının bile çok şeyi değiştirebileceğini de görebiliyorum.

beklenti, hikayenin gerçeklikten bağımsız olarak, aile meselelerindeki "herkes haklı herkes haksız, herkes suçlu herkes kurban" düzlemine çekilmesi değil elbette. fakat, hikayenin bir mağduriyet ya da suç hikayesini aşması mümkün. bunu yazar hikayesinin bütünündeki belirsizlikleri, sisli-gölgeli alanları, kişilerin arada kalmışlıklarını, çelişkilerini, tutarsızlıklarını, çaresizliklerini gösterdiği, gösterebildiği için söylüyorum. iyi bir roman bunlar üzerinden kurulur ve bunlar için okunur. iyi bir aile romanı aileyi yüceltmeyeceği gibi lanetlemez de. aile berbattır demek için roman yazmaya ya da okumaya gerek var mı?..iyi bir aile romanı aile hakkında kafa karıştırır, arada bırakır, hüküm vermeyi zorlaştırır, hükümlerimizi sorgulamamıza sebep olur. yazar zaman zaman bir hesaplaşma, bir intikam hissinin cazibesine kapılsa da hikayesinde iyi, çok çok iyi bir aile romanının potansiyeli de var.

[Katia N · Rating 4 out of 5]

I've picked up this book because I’ve read A House in Norway by Vigdis Hjorth and it has left a lasting impression on me. As far as I know, only these two of her books have been translated into English. Both books focus on difficult moral dilemmas. And Hjorth investigates them with unflinching honesty and forensic attention to detail, which makes a very thought-provoking compelling read.

“The house in Norway” was dealing with a contradictory, often conflicting relationship between a local host and her emigrant Polish lodgers. "Will and Testament" addresses more intimate subject matter of the consequences of a repressed childhood trauma and its impact on a large family.

The narrator, the women in her 50s, has chosen to estrange herself from her parents and her two younger sisters almost completely for a long time. However, she is dragged into the inheritance dispute after her father’s death. Consequently, she needs to confront her demons once more. The reason for estrangement was that at the age of 30, newly divorced, she suddenly remembered what happened to her when she was a little girl. Or at least she thinks she remembers this. Her memory is unreliable and very painful.

Going deeper would be spoiling the book as the core of the novel is her dealing with this situation. Hjorth’s urgent, personal and honest narrative style contributes to the power of the book. Her character is dealing with the family dynamics. She is trying to put yourself in the place of other family members. But she does not try or even pretend to try to be objective. And that is refreshing.

There are many themes touched upon in the book which could be discussed. Some of them is hard to talk about without spoiling. But I will just mention one. More often than not, in many situations related to childhood traumas or wider domestic violence, there is no proof of wrong doing. Often, even memories are repressed. So what would be right way of dealing with such situations as a friend or a sibling? How to navigate between the victims and the potential wrongdoers? I do not have a straightforward answer. The book does not give a straightforward answer either that is why I think it is a powerful book.

One might argue that as a novel it might be better if it would have the voices of other family members represented separately. Otherwise occasionally the book acquires a slight undertone of a therapeutic confession. However, it is definitely unsentimental and full of authentic raw feelings.

A now, the difficult bit. When I finished reading I came across the review in New Statesman claiming that this story is lightly veiled personal story of the author. So, she has done something similar to Knausgård’s A Death in the Family. As a result, her family was distraught about the book. Her sister even wrote a counter novel. However, Hjorth still claims “Will and testament” is totally fictional. I did not know all of this when I was reading the book. Again, the situation is that there is no proof. But the family’s reaction shows that at least there is something personal there. Effectively, she has reversed the situation of a victim-perpetrators conflict on a meta level.

So it made me pose and think how this fact affects me as a reader. I have to admit, initially I was slightly disappointed. It would be better if this story would not affect real people and simply pose to universal questions. But then, deep inside, I think I understand her motives and can sympathise with them.

[Sine · Rating 4 out of 5]

yine storytel'den dinlediğim bir kitap.

bazı kitapları dinlemek okumaktan daha keyifli olabiliyor. mesela "bir at bara girmiş" böyle bir kitaptı, anlatının yarısı stand-up gösterisi şeklinde aktığı için. bu da güncel bir aile ve miras hikayesi olduğu için öyle. sanki ben de ana karakterin birkaç arkadaşından biriymişim de bana da anlatıyormuş gibi hissettim sık sık.

tabi düz bir çizgide ilerlemeyen, ileri-geri saran, arada tekrarlarla vurgulanan kurgunun da bunda etkisi çok. genelde, elimde varsa, dinlediğim kitabın o gün dinlediğim kadarını aynı günün akşamı hızla gözden geçiririm. kaçırdığım şeyleri yakalamama yardımcı oluyor -bazen hakikaten dalıp dinlemediğim olabiliyor zira. bu kitabı dinlerken de bu tekrarlı anlatımı başta bir kayıt bozukluğu, uygulamanın hatası filan sandım; kitaba koştum hemen. gerçekten tekrarlar varmış, bilinçli yapılmış bir şeymiş. başlarda yadırgasam da zamanla alıştım, kitaba adeta bu sayede bir katman eklendiğini belirtmeliyim. ve buna ek olarak zamanda ileri-geri gidişlerin giderek daha fazla sırrı ortaya çıkarması da kitabı bir üst klasmana taşımış. özellikle diğer karakterlerin davranışlarını bu pencereden gördüğünüzde sizin de -hakikaten sanki anlatıcının arkadaşıymışsınız gibi- onlarla ilgili bir fikriniz oluşuyor; anlatıcı da bu görüşlerini direkt üstümüze boca etmeyip aralara sıkıştırdığı için adeta interaktif bir deneyim oluyor kitabı okumak. hatta kitabın esas sırrını çözdüğünüz vakte kadar, bir aile anlatısı okuduğunuz için, anlatıcıdan da şüphe ettiğiniz, "acaba abartıyor mu yahu, karşı taraf ne düşünüyor bu konuda" diye düşündüğünüz de olabiliyor. bu anlamda konuyu bilerek tekrar okumak bile keyifli olabilir diye düşünüyorum. her kitap için "tekrar okunabilir" demek zor zira.

"kuzeyli" edebiyatla pek anlaşamadığımı düşünüyordum. kadınlarını seviyormuşum belli ki. :') tove ditlevsen'i de bol bol anmış vigdis hjorth, ilk fırsatta onu da okuyacağım.

[Ana Cristina Lee · Rating 3 out of 5]

Otra autoficción noruega siguiendo el camino marcado por Klaus Ove Knausgärd en su saga 'Mi lucha' de desnudarse en público y de paso desnudar a la familia y los amigos con las consiguientes polémicas, demandas y contra-libros. La hermana de Vigdis no tardó ni un año en publicar su propio libro, en el que la retrata de manera no muy favorable.

No estoy segura de lo que me parece este tipo de literatura. Tradicionalmente, el autor hacía un esfuerzo creativo para inventar personajes, situaciones y tramas pero ahora lo que prima es airear los trapos sucios de la familia - cuanto más sucios mejor - y alimentar nuestros instintos cotilleros. Es cierto que en muchos casos hay un interés humano en lo que se relata y el hecho de que sea real aporta un valor extra. Es una frontera delicada, como en todo, hay obras que valen la pena y otras no tanto, pero sí que tengo la impresión de que se está abusando un poco del género y que es más fácil contar la propia vida que inventar personajes de ficción que nos conmuevan.

Como indica el título, el desencadenante del drama es la herencia familiar, que hace estallar las tensiones larvadas a lo largo de los años entre los padres y los cuatro hermanos, que ahora ya tienen sus propias familias. Hay muchos traumas, abusos, incomprensión, rencores. Quizá lo más interesante sea la reflexión sobre la posibilidad de perdonar y reconciliarse, la relación entre las víctimas y los verdugos y la necesidad de recordar los agravios y no olvidarlos sin más.

Es una novela dura y el estilo es desabrido, desordenado. Imposible empatizar con los personajes, ni siquiera con la narradora. He estado a punto de abandonarlo porque repite mucho las mismas ideas, le da muchas vueltas a lo mismo y no acaba de retratar bien a los personajes. No me ha convencido nada a nivel literario pero sí que reconozco que es un intento de expresar todo el dolor oculto que pueden conllevar algunas dinámicas familiares, bajo una apariencia de respetabilidad social.
2,7*

[Konserve Ruhlar · Rating 5 out of 5]

''Kimsenin dinlemek istemediği önemli bir hikâyesi varsa, o kişinin sesi nasıldır?” roman bu sorunun cevabı. Mağdur olmanın dayanılmaz ağırlığını, onca yıl içinde tuttuğu travmalarını artık elli yaşlarına gelmiş bir karekterin zamanın süzgecinden geçmiş belleğinden aktarıyor yazar. Çünkü artık miras meselesi ortaya çıkınca aşmak zorunda olduğu bir eşiğe geliyor ana karakter. Bazen küçük bir kız çocuğunun savunmasız ve kırılgan dili, bazen güçlü ve ne istediğini bilen bir kadının meydan okuyuşu hakim anlatımda. Mağdur olma durumunu kalkan yapıp onunla savaşa atmıyor kendini. Sanırım romanı farklı kılan bu kadar ağır bir hikayeyi böyle çarpıcı bir dille anlatıyor oluşu. Duygusal bir silah kullanmıyor oluşu.

Romanın en sevdiğim yanlarından biri de; baş karakterin arkadaşlarının hayatlarından kesitlerin hikayeye paralel bir düzlemde akması. Uzun bir tren yolculuğunda her kompartımanda devam eden farklı bir hikaye var ve kahramanlar ortak bir hüznün kıyısında buluşup birbirlerini destekliyorlar. Aile oluyorlar. Yaralı, incinmiş ruhlar birleşip ''eksik olmanın'' acısını örtmeye çalışıyorlar.

Diğer taraftan bu sadece bir ailenin hikayesi olmaktan çıkıyor, dünyada olup biten haksızlıklara, kıtaları aşan küresel mağduriyetlere, psikolojiye, felsefeye, sinemaya ve edebiyata değinen, insanın iç dünyasının karanlık koridorlarında gezinen, içinde çokça meselesi olan bir romana dönüşüyor. Hayat gibi biraz.

[Hulyacln · Rating 4 out of 5]

‘Her şey bağlantılıdır. Anlamak üzere kulak kesilmiş biri için hiçbir sözcük tamamen masum değildir.’
.
Bergljot’u dinliyoruz. Aklına gelenleri zaman sırası gözetmeksizin anlatıyor o. En büyük yarasını, en yakınından gelen yarayı öğreniyoruz. Hem de bu yarayı açan kişi olan babasının ölümünden sonra. İçinde dört çocuk, bir miras ve geçmişin sisi olan bir hikaye bu.
Bergljot anlatıyor. 3 kardeşi, annesi ve biz kulaklarımızı açıyoruz.
Babası mı? O zaten biliyor.
.
Okumakta en zorlandığım kitaplardan oldu Miras. Konu itibariyle etkilendim, boğazım düğümlendi, Bergljot’un anlatacaklarından korktum. Annesi ya da kız kardeşleri gibi değildi korkum; bir şeylerin açığa çıkmaması için ikiyüzlü davranmak da değildi onlar gibi.
Saf bir endişe, saf bir öfkeydi duyduğum.
.
Vigdis Hjorth bu kitabı yayınladığında büyük ses getirmiş ki bunun sebebini çok iyi anlıyorum. Duymaktan korktuklarımız daha seslidir çünkü.
Öyle seslidir ki gözlerinizle duymaya başlarsınız artık.
Hjorth, öyle çıplak öyle dikensiz yazıyor ki.
Zaman atlanıyor, birden cümleler anlamını yitiriyor, konu bütünlüğü tam sağlanırken kopuş başlıyor. Ama bunu yapmasının bir sebebi var: Bergljot parçalanmış bir karakter.
O, çocukluğunu yitirmiş bir anne. O, geçmişini tek başına sırtlanmış bir kadın. O, susması için gözlerinin içine bakılan bir kız çocuğu.
.
Kitapta savaşlara dair de vurucu cümleler var. Bilhassa Filistin üzerine birkaç sayfa fazlasıyla vurucuydu benim için (hem de tam da bu zamanda!)
.
Çok sevdim Miras’ı. Uzun zaman aklımdan çıkacağını sanmıyorum..
.
Enfes çeviride Dilek Başak yer alırken; kitabı okuyunca anlam kazanan kapak tasarımı ise Nazlım Dumlu çalışması.

[Sinem · Rating 2 out of 5]

2021'in en dikkatimi çeken kitabı Miras'tı. kuzey avrupa edebiyatıyla başım hiç hoş değil fakat bir yandan edebi önyargının büyük bir lanet olduğunu düşünüyorum. Mirasla ilgili bir tane dahi kötü yorum görmediğim için belki önyargımı yanlışlayacak kitabı bulmuşumdur ve koskoca bir bölge edebiyatına haksızlık ettiğimi bu sayede göreceğimdir diyerek başladım.
kitapla ilgili neden hiç kötü yorum görmediğimi okuyunca anladım ama bu konuda kesinlikle katıldığımı yorumu @merixien yaptı ve dedi ki kitapta olup bitenler ortadoğu'da da benzer şekilde olup bitiyor ve bu benzerlik yüzünden ülkece çok sevilen bir kitap oldu. bence de böyle ve basit bir olguyu yarım sayfalık paragrafta dört kere tekrar eden bir kitabı bu sebeple benim beğenmem mümkün değil. kaldı ki bu bakış açısını biraz sığ buluyorum, disfunctional and toxic family relations dediğimiz şey ülke veya sınıfa özgü bir şey değil.
bir kitapta en çok dil ve sonra karakterlerin tek boyutlu olmamasını önemsiyorum, bu kitapta ikisi de oldukça zayıf. kitabın dilinde kuzey avrupa'ya özgü yalınlık ve minimalizmi aradım ve bu geveleme boyunca bulamadım.

[Dalia Nourelden · Rating 3 out of 5]

تقييمي ٣.٥ / ٥ 
"إنها مسألة حياة او موت . لا مفاوضات للسلام ، إنها معركة حتى الموت من أجل الشرف والإرث . 

لن أحصل على شئ من امي و أبي إلا إذا تخليت عن حقيقتي ."

عندما يقرر الأب ان يمنح كوخين صيفين لابنتيه الصغيرتان بسعر رخيص جدا  وحرمان الابن والابنه الكبري منهم يفجر هذا الأمر غضب الابن كثيرا ويفجر ايضا التفكير والحديث عن الماضي . 

بالنسبة لمن يري الأمر من الخارج ربما يرى ان الاب والام يرغبان في تقديم المزيد من أجل الابنتين ، اصتريه وأوسا  اللتان حافظا على تواصل دائم معهم بعكس الابن الاكبر الذي ابتعد عنهم ونادرا ما يلتقون به والابنه التي قطعت العلاقات تماما معهم .
 لكن الأمر أكبر من ذلك ، فما السر وراء اعتزال برجليوت واخيها بورد التعامل مع العائلة؟ 

" أوضحت ان الوجود حول أمي وأبي جعلني أشعر بالغثيان،  وأن رؤيتهما والتظاهر بأن كل شئ على ما يرام سيكون خيانة لكل ما أمثله وأدعمه ، كان ذلك غير وارد على الإطلاق "

تتنقل الكاتبة بنا بين ازمنة الماضي والحاضر وبين لقطات وحوارات من هنا وهناك لنتعرف على الماضي والحاضر على لسان برجليوت .

ستخبرنا من البداية ان هناك سر وراء مقاطعتها لعائلتها ومشاعرها السلبية تجاه أبيهاوأمها،  ستخبرنا عن مشاعرها واضطرابها ومشاكلها النفسية التي عانت منها وسثير فضولك لتعرف هذا السر ، ولم يكن السر بهذه الصعوبة في توقعه حتى وإن لم يكن سهلا في تقبله . 

"لقد واصلا حياتهما المشتركة،  وأقفلا على الأزمة،  وحاولا تركها وراءهما ، وربما لم يتحدثا عنها مرة أخرى،  فماذا سيقولان ؟ قررا معاً، ضمنياً، التصرف وكأن شيئاً لم يحدث ، ووضع غطاء على الأمر،  وربما كانا يأملان ألا يكلفهما ذلك علاقتهما بي . أو حسِبا أن علاقتهما بي كانت أقل قيمة مما سيكلفهما الدخول في الحوار الصادق ."

اعتقد ان النقطة المهمة في الرواية هي اننا نتعامل مع الأمور الصعبة عن طريق أن ندفن رؤوسنا في الرمال ، ان نتجاهل ما حدث ولا نتعامل معه ونأمل ان ينسى الآخرون فلا نحتاج إلى الحديث والوضوح والمصارحة . لكننا ننسى ان من تعرض للأزمة لا ينسى ، حتى وان استطاع كبت مشاعره وذكرياته ونسيانها لفترة سيأتي وقت ما وتنفجر هذه المشاعر والصراعات ولن يدفع الثمن سوى هذا الشخص الذي تم أذيته . وحينها سيدفع ثمن ما حدث معه من إيذاء وثمن كبته لمشاعره بجانب مطالبة الاخرين منه بمزيد من الكبت والصمت والتجاهل. سيصبح في صراع شديد بين رغبته في المطالبة بحقه والاعتراف بألمه وصدق ما يقوله وبين مطالبة الاخرين له بالصمت، وسينال مزيد من ا��الم حين سيتجاهله الاخرون و  لا يصدقوه  ويتهموه بالكذب ومحاولة جذب الاهتمام .

"من المؤكد انك لا تستطيع أن تغفر ما يرفض الناس الاعتراف به ؟ هل اعتقدت انهما قادران على الإقرار بذلك ؟ ان يعترفا اخيراً بالحقيقة بشأن الأمر ذاته الذي كرسا كثيراً من الطاقة لقمعه وإنكاره ؟ "

نجحت الكاتبة في إيصال مشاعر واضطراب برجليوت لكنها أطالت  في هذا الأمر،  شعرت انها تكرر ما تقوله بكلمات مختلفة لا أكثر. لن اقول انى شعرت بالملل لكني تمنيت لو كانت اختصرت الأمر قليلا وجعلته مركز اكثر كان سيجعل الرواية اقوى وافضل ، رغم حبي للروايات الضخمة والكبيرة إلا ان هناك روايات من الافضل لها ان تكون صغيرة وخاصة اذا لم يتم تقديم اي جديد وخاصة فى جانب المشاعر والأفكار وبالتأكيد كان حينها تقييمي سيكون اربع نجوم كاملة .

  لكن لن أُنكر ان اسلوب سرد الكاتبة جميل واتمنى القراءة لها مرة اخرى . 
 والترجمة ايضا موفقة في المجمل ترجمة جيدة تحية مني للمترجمتين شيرين عبد الوهاب وسها السباعي .


١٥ / ٦ / ٢٠٢٤

[Federica Rampi · Rating 4 out of 5]

Quanti silenzi coprono l’indicibile?

Alla morte del padre, il testamento scatena il putiferio tra gli eredi : le tanto ambite case al mare andranno entrambe alle figlie minori Astrid e Åsa, escludendo gli altri due, Bård e Bergljot.

Mentre per Bård accettare la volontà paterna è sinonimo di ingiustizia, per Bergljot che aveva tagliato i ponti con la famiglia ventitré anni prima, significa rivivere pesanti e dolorose ombre familiari.
Ma la vicenda legale è solo la punta dell’iceberg.
Bergljot ha circa cinquant'anni e tradisce il marito gentile affidabile, con un uomo sposato.
Il suo amante è vanitoso egoista egocentrico, non si preoccupa nemmeno di nascondere che ha incontri sessuali con altre donne.
Quello di Bergljot non è un capriccio. È autodistruzione.

Fin dalla tenera età ha familiarizzato con abusi e manipolazioni e quando un genitore infligge a una figlia il dolore più crudele e intollerabile, l’incesto, le emozioni si deformano nel silenzio generale nel quale si consuma.

Bergljot cresce con il peso e l'angoscia di questo segreto, è incapace di condividere il suo dramma, ma si rende conto che tacere è incompatibile con un'esistenza normale. E allora si allontana dalla famiglia, diventando critico teatrale perché quando non si riescono a fare i conti con se stessi, è meno complicato entrare nelle parole e nelle emozioni altrui. È un mezzo per mimetizzarsi.

“cercavo di vivere in modo normale, di sembrare normale, mi sforzavo di reprimere la sensazione vertiginosa di cadere.”

Gran parte del conflitto è scandito al ritmo tagliente della prosa, senza dialoghi diretti: i personaggi comunicano tramite le email evitando tutto ciò che rappresenta un incontro fisico e, se necessario, si ritrovano in un bar e mai a casa, luogo ”troppo intimo", troppo vicino all’idea di famiglia.

I sensi di colpa i dubbi il perdono non saranno percorsi facili perché verità e riconciliazione sono spesso faticosi da raggiungere.
Catarsi e liberazione significheranno per Bergljot continuare a vivere con i suoi demoni consapevole che i legami familiari diventano trappole sentimentali.

Eredità è un romanzo di traboccante amarezza, devastante contemplativo e commovente.

[Adam McPhee · Rating 5 out of 5]

Harrowing subject matter but really well done. Take note: I now consider myself a Hjorthhead.

[Laubythesea · Rating 4 out of 5]

UF

[Aylin · Rating 5 out of 5]

Baştan söylemeliyim ki ailevi yaraları olan insanları çokça sarsacak bir kitap Miras. Meselenin ne kadar ağır olduğundan bağımsız olarak söylüyorum bunu. Anne,baba ve kardeşlerin birbirlerinden bekledikleri davranış şekillerinin karşılanabilmesinin imkansızlığı ile alakalı bu dediğim...Yazar, aile bireylerinin her birinden beklentisini o kadar incelikli anlatıyor ki hem metin akıp gidiyor hem de 50 yaşındaki kadın anlatıcı Bergljot’un yıllar içinde yaşadıklarını/beklentilerini/iniş-çıkışlarını ta içinizde hissedebiliyorsunuz. Çok beğendim ve canım da yandı okurken. Yaşasın edebiyat ♥️

Anlatıyı teknik açıdan da çok başarılı buldum. Bergljot’un çocukluğundan başlayıp, 50 yaşına gelene kadar yaşadıkları lineer zaman akışında ilerlemiyor, zaman sıçramaları ile anlatılıyor. Ve bu anlatım okumayı zorlaştırmadığı gibi B’nin hislerini daha derinden anlamamıza hizmet ediyor.

Kötülük yapan kişinin kötülüğünü yönelttiği kişileri görmek istememesinin;
-aile bireylerinin birbirlerini ile ilişkileri
-savaşlardaki tecritler (Filistin’e örülen duvar gibi)
-Abramovic’in “Ritm 0” performansı örneği ile ortak paranteze alınması özellikle hoşuma gitti.

Bireysel bir not ; Acı olayların birçoğunun gerçekleşmemesi için direkt bir müdahalemizin olamadığı bu dünyada, benim de sıkça dile getirdiğim bir görüşü okumak bir kez daha güçlü hissettirdi 👉🏻”Hayatın hedefi ve anlamı acıları dengeleyecek türden pek çok anı biriktirmek olmalı, zor günlerde kaçabileceği böyle anlardan kurulu bir ev inşa etmeli insan kendine” Sf 256

[Hakan · Rating 4 out of 5]

İskandinav edebiyatından, özellikle de küçücük Norveç’ten ne kitaplar çıkıyor, her seferinde hayret etmeden, imrenmeden edemiyorum. Bu edebiyatın bir hayranı da oldum zaten çoktandır. İskandinav yazarların önemli bir özelliği de, gerek kendileriyle (auto-fiction olarak tanımlanan özyaşamöyküsel ama kurmaca ile kurmaca dışı arasında muğlak kalan bir türle özellikle), gerek toplumlarıyla yüzleşme cesareti gösterebilmeleri. Tabii bu yönelim magazinleşme, ailevi tartışmalar, skandallar veya belki daha önemlisi edebi değerin, edebiyatın ne olduğunun sorgulanması gibi sonuçlar da doğurabiliyor. Ama, özellikle değindiğim son husus bakımından edebiyat türlerini keskin kalıplar içinde kategorize etme dönemi artık çoktan aşıldı sanırım. Örnek vermek gerekirse büyük usta WG Sebald’ın yazdıklarına ya da henüz okumadığım ama epey sükse yapan Annie Ernaux’nun Seneler’ine ne diyeceğiz, roman mı, anı mı, ya da başka bir şey mi?

Neyse lafı çok uzattım. Miras, modern İskandinav edebiyatının belirgin özelliklerini taşıyan iyi bir roman. İlk yarısında çok iyi olduğunu düşünmüştüm. Yine işlevsiz bir ailenin hikayesi. Duygusal tepkiler, küslükler, maddi çıkar çatışmaları, aldatmalar, boşanmalar, yalnızlıklar ve tüm bunların ortasında bir taciz olayı. Bu olayın aile içinde bastırılması, görmezden gelinmesi, öyle yapılınca da sanki hiç olmamış gibi gösterilmesi. Tabii bu durumun kurban üzerinde ileride ortaya çıkacak travmatik etkileri, bir hesaplaşma ihtiyacı. Nasıl, bize, memleketimize hiç de yabancı gelmeyen şeyler değil mi bunlar? Norveç gibi demokratik ve entellektüel olgunluğa, refaha erişmiş bir ülkede dahi aile içi tacize uğrayanlar çaresiz kalabiliyorsa bizim güzel ülkemizde bu belayı yaşayanların girdiği cendereyi düşünün. Sırf bu bakımdan bile önemli bir roman Miras.

Ancak yazar Vigdis Hjörth, bir mülakatında romanının ana temasını aile içi taciz değil, kişilerin yeterince dinlenilmemesi, yaşadıkları tecrübelerin veya hislerinin ifadesine yeterince imkan verilmemesi olarak nitelemiş. Yazarından daha iyi bilecek değiliz tabii bunu.

Kitabın bence mükemmelliğe ulaşmasını önleyen özelliği çok tekrarların olması, aynı şeyin etrafında fazlaca dönülüp durulması. Bunu bir tarz, bir vurgulama yöntemi olarak düşünmüş olabilir yazar. Ama 310 sayfayı bir 80-90 sayfa kıssa bence çok daha iyi bir roman olurmuş Miras. Bu arada Hjörth’ün şimdiye kadar 20 küsürü roman 37 kitap yazdığını da okudum bir yerde. 1959 doğumlu, yani yüz yaşında bir yazar da değil henüz. Demek ki yazdıklarını fazla eleyemeyen yazarlardan kendisi. Yazan razı, basan razı ise bize bir şey demek düşmez haliyle.

Öte yandan, Hjörth’ün tamamen kurmaca olduğunu iddia ettiği romanın kendi hayatı ve ailesiyle büyük parallelikler içerdiği ortaya çıkınca bir skandal kopmuş Norveç’te. Hatta ablası Helga (romanda Astrid) kendi versiyonu olan bir roman yazmış bir-iki yıl sonra. Knausgaard’ın Kavgam’la ailesinde yarattığı patırtıyı andırıyor.

Dilek Başak’ın çevirisi çok iyi, hiç sırıtmıyor. Siren Yayıncılık da böyle güzel kitapları güzelce basarak övgüyü hak ediyor.

[Renklikalem · Rating 4 out of 5]

miras aile iliskilerine iliskin bir kitap dersek cok basite indirgemis oluruz ama ote yandan aile iliskilerini, uzerimizdeki etkilerini o kadar guzel anlatmis ki carpilmamak mumkun degil. dili sade ve akici. cevirinin de etkisi vardir muhakkak buram buram emek kokuyor her cumle. ote yandan cok kalin degil ama dikkatli okuma gerektiren bir kitapti benim icin, isimler ve zaman gecislerini takip ederken biraz yoruldugumu hissettim. konu da cunku yorucu ve yipratici maalesef. kitabin ortalari gibi asil mesele ortaya cikiyor yani anlaticimizin derdini ogreniyoruz ama bence basindan beri bunun sinyallerini veriyor bize zaten. ustelik basindan beri o sinyalleri almis olmamiza ragmen dananin kuyrugunun koptugu o satirlari tuylerim diken diken okudum, her bir cumlesi bogazimda yumru oldu. bu kadar basit bir ifade ile boylesi vurucu etki yapmak da bence kitabin asil numarasi.
bu arada nedense soyle bir sey oldu: ben kitabin basindan beri uslubu karl ove gibi hissettim, ya ne guzel yazmis sanki kendi hayatini anlatiyor diye dusundum nitekim gercek kisimlari varmis sanirim hikayenin. hatta kardesi astrid karakterinin gercek versiyonu da buna karsi bir kitap yazmis diye okudum. ne kadari gercek, ne kadari kurgu bilmiyorum ve astrid karakterinin gercek hayatta yazdigi kitabi da nedense hic merak etmiyorum. son derece subjektif bir sekilde yazilmasina ragmen sanirim anlatimiz, anlaticimiz beni kendi meselesine ikna etti.
biraz da neden bilmiyorum ama olum haberiyle baslayip sonra gecmise donerek olaylari anlatan bir kitap oldugundan mi usluptan mi bilmiyorum tim parks’in kader kitabindaki hislerimi hatirlatti.
sonlara dogru biraz ilgim dagildi. hem bazi konularda tekrara dustugu hem de neye hizmet ettigini anlayamadigim detaylar nedeniyle ama dedigim gibi buna ve uzucu konusuna ragmen okumasi keyifli bir kitap oldu.

[Patrizia · Rating 4 out of 5]

Quando il male è la famiglia è difficile liberarsene. Tagliare i ponti, come fa la protagonista, non è sempre definitivo e, soprattutto, liberatorio. Resta il non detto, il non ammesso, il peso di un passato che non si riesce a lasciare alle spalle. È una storia dura, dolorosa, raccontata con uno stile semplice. Quasi una lunga seduta psicoanalitica in cui, una volta emerso il fatto, la ripresa appare impossibile.
Si rimugina, si rivedono i ruoli, a tratti sembra ci sia una sensazione di sollievo, ma è temporanea. E tutto ricomincia, ossessivamente, in un avvitamento claustrofobico senza speranza.

[Fact100 · Rating 5 out of 5]

"Duygular geri gelir."

"Bağışlama yetisine sahip değildim.
Ama unutuşun denizine atmak?
Havaya kaldırıp ışıkta incelemek, onaylamak, kabul etmek ve sonra unutuşun denizine atmak?
Bunu da beceremedim. Çünkü bu tek tek olaylardan ibaret değildi. Bitmiş bir hikâye değil, ardı arkası gelmeyen bir incelemeydi, çıkmazlarla ve sinir bozucu geri dönüşlerle dopdolu, elzem bir kazı çalışması. Ve kayıp çocukluğum, bu kaybın durmaksızın geri gelmesi olduğum kişi olmamı sağlamıştı, varlığımın bir parçasıydı bu, içimdeki en ufacık duyguya bile nüfuz etmişti." (s.307)

Tam da bu tutumla yazılmış bir eser. Çok etkileyici, sarsıcı. Dil, bir sanat aracı olmaktan çıkıyor ve bir zihnin yankıları, belki çığlıkları halinde bize ulaşıyor. Anlaşılmak isteyen ses, yaralı, öfkeli ve dağınık. Okuyucu olarak rolüm, gören göz, tanıklık eden kişi sürekli yer değiştirdi zihnimde.

Edebi ağırlığı, tekrarları ve kopukluk (ve bütünlük) durumları tartışılır belki. Ben bu haliye daha da sevdim. Kurtulamazcasına çok düşünenlerin sıkça deneyimlediği türden bir karmaşa. "Her şey bağlantılıdır. Anlamak üzere kulak kesilmiş biri için hiçbir sözcük tamamen masum değildir" (s.77)

Yazarın geçmişe ve şu ana açtığı yarı kurgu pencere, yer yer zifiri karanlık bir ayna tutuyor kırılan ve yitirilene. Bu kimi zaman aile, kimi zaman benlik, belki de hep aynı şey.

Tüm bu karanlığın içindeyse bitmeyen arayış, sorgulama ve çaba (bu kitabın varlığı da dahil).

"Her zaman yas mı tutuyordum? Yas benim genel ruh halim mi olmuştu? Sadece duygusal yönü mü hafiflemişti yasın? Hep hüzünlüydüm ve şimdi de mi hüzünlüyüm?" demiş bir yerde. Az sormuyor insan kendisine, "Yapım mı bu, ben böyle miyim acaba?" diye. Kendi cenazemde oturup da kalkmayı beklercesine içimin sıkıldığı anlar geldi aklıma. Anılar ayrı, duygular benzer, belki milyonlarca acı, çoğaldıkça, yankılandıkça iyileşen türden.

"Rüyamda kendimi çocukluğumun geçtiği yerlerde gördüm, annemle birlikte Eiketunet'te yürüyorduk, ona ne kadar sıkıntı çektiğimi, ne kadar zorlandığımı anlatmak istiyordum, ama beni dinlemedi, dinlemek istemedi, anlamak istemedi, sadece kendisiyle ilgili şeylerden söz edip durdu ve şöyle düşündüm: Artık evden taşınmak zorundayım! Hemen sonra da şöyle düşündüm: Ama yapamam, daha beş yaşındayım." (s.224)

Bir yanımız hala beş yaşında, hep beş yaşında.

O kadar güçsüz ve o kadar güçlü.

"Duygular geri gelir...

bekle ve gör..."

[anna marie · Rating 5 out of 5]

this novel is about child sexual abuse [and this review is also about that] [and i would say includes emotional abuse and alcohol/addiction too].

i'm not sure how public i want to be about my response to this novel on goodreads lol but i would like that say that in a few/some/many/too many ways this novel is about me and my family, about the winding conflicts and the repetitive, painful conversations. the way the family narrative perpetuates itself through each of us, creating roles, hiding truths. the pain of living with sexual abuse, the pain of having a family that does not/refuses to/misunderstands is all in the pages and i was deeply moved and experienced my life within them. it is a joy and a terror to find novels about the violence i and others have experienced because to know i'm not alone is a gift and to know i'm not alone is deeply deeply sad, deeply enraging. it is too late for us in so many ways and the violences we have experienced [and continue to experience] should never have happened - but it did and now we have to [unfairly] deal with the consequences. the way the narrative is written and the structure of this book i thought was so accurate and relatable in terms of the way that time works, memory works, the thought processes of a traumatised adult who is still deeply affected by the past. within the first few pages i had cried out of feeling like it was a mirror and within those first few pages it's very clear that vigdis has experienced the violence she writes about. glad i finished this this yr.
anyway i love u xxx