What do you think?
Rate this book
Zavjesa
Život Kadera Abdolaha doslovno je podijeljen na dva dijela. U prvoj polovini života živio je u Iranu, zemlji svog rođenja. Druga polovina započela je kad je, pobjegavši iz domovine, krenuo na put koji ga je na kraju doveo u Nizozemsku. U Nizozemskoj je osnovao porodicu, stvorio svoj književni opus. Knjige su mu prevedene na brojne jezike i proputovao je svijet upoznavajući se s čitateljima u raznim zemljama. Ali postoji jedna zemlja u koju se nikad više ne može vratiti: Iran, njegova domovina – čak ni kada je njegova majka na zalasku života.
Zato Kader Abdolah putuje u Dubai, zemlju pijeska i nafte, kako bi se susreo s majkom. Dubai je njoj bliži od Nizozemske, njemu sigurniji od Irana. Želi vidjeti majku, možda posljednji put.
Kada Abdolah stigne u Dubai, suočit će se s tajanstvenim svijetom starosti u koji ga majka uvodi sve dublje i dublje. Ona postepeno nestaje u svijetu demencije: ponekada zna da je u apartmanu u Dubaiju, nekada misli da je u njegovom stanu u Amsterdamu, a istovremeno vjeruje da je napokon na hadžu u sveti grad Mekku. Sve više, i figurativno ostaje iza zavjese koja razdvaja stvarnost i maštu, kao što je nekad, sjedeći iza zavjese, koja je razdvajala dnevnu sobu od ostave – iza koje se jedino mogla povlačiti u svijet svoje mašte – njemu kao dječaku, pričala priče.
Abdolah u Zavjesi oživljava mnoga sjećanja i stare priče. Ali samo u svijetu mašte, u svijetu iza zavjese, postavlja pitanja koja se ne usuđuje postaviti majci i svojoj otuđenoj sestri – on ih može povjeriti samo papiru i o tome mora pisati. Rezultat je intimna, ponekad smiješna, ponekad bolna priča; priča o mogućnosti i nemogućnosti uspostavljanja kontakta s drugima i o granicama između stvarnosti i mašte; priča o dementnoj majci i njenoj djeci koju su raspršili traumatični događaji iz prošlosti.
Zato Kader Abdolah putuje u Dubai, zemlju pijeska i nafte, kako bi se susreo s majkom. Dubai je njoj bliži od Nizozemske, njemu sigurniji od Irana. Želi vidjeti majku, možda posljednji put.
Kada Abdolah stigne u Dubai, suočit će se s tajanstvenim svijetom starosti u koji ga majka uvodi sve dublje i dublje. Ona postepeno nestaje u svijetu demencije: ponekada zna da je u apartmanu u Dubaiju, nekada misli da je u njegovom stanu u Amsterdamu, a istovremeno vjeruje da je napokon na hadžu u sveti grad Mekku. Sve više, i figurativno ostaje iza zavjese koja razdvaja stvarnost i maštu, kao što je nekad, sjedeći iza zavjese, koja je razdvajala dnevnu sobu od ostave – iza koje se jedino mogla povlačiti u svijet svoje mašte – njemu kao dječaku, pričala priče.
Abdolah u Zavjesi oživljava mnoga sjećanja i stare priče. Ali samo u svijetu mašte, u svijetu iza zavjese, postavlja pitanja koja se ne usuđuje postaviti majci i svojoj otuđenoj sestri – on ih može povjeriti samo papiru i o tome mora pisati. Rezultat je intimna, ponekad smiješna, ponekad bolna priča; priča o mogućnosti i nemogućnosti uspostavljanja kontakta s drugima i o granicama između stvarnosti i mašte; priča o dementnoj majci i njenoj djeci koju su raspršili traumatični događaji iz prošlosti.
- GenresSchoolNonfictionIran
153 pages, Paperback
Published January 1, 2020
9 people are currently reading
197 people want to read
About the author
Kader Abdolah
54 books590 followersKader Abdolah is the penname of Hossein Sadjadi Ghaemmaghami Farahani, an Iranian writer who also writes in Dutch. Abdolah has lived in the Netherlands since 1988.
He studied physics at the Arak College of Science and fled the country as a political refugee in 1988. Today he lives in Delft (The Netherlands), writing under a pseudonym made up of the names of two murdered friends. Het huis van de moskee (The House of the Mosque), catapulted Abdolah into the Dutch bestseller lists.
He studied physics at the Arak College of Science and fled the country as a political refugee in 1988. Today he lives in Delft (The Netherlands), writing under a pseudonym made up of the names of two murdered friends. Het huis van de moskee (The House of the Mosque), catapulted Abdolah into the Dutch bestseller lists.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 54 reviews
August 19, 2018
De schrijver kan niet terug naar zijn thuisland en zijn moeder kan de verre reis naar Nederland niet meer maken. Er wordt besloten om in Dubai bij elkaar te komen. De zus van de schrijver begeleidt zijn moeder. Als zij aankomen blijkt de moeder dementerend te zijn, hetgeen aanpassingsvermogen verlangt, maar ook mooie situaties oplevert.
February 27, 2023
Persoonlijke familiegeschiedenis. Soms pijnlijk, soms pijnlijk herkenbaar. Waar praat je na 15 of 30 jaar over met elkaar, wat kan gezegd of gevraagd worden, wat niet? Het is ook een afscheid. Met veel mededogen en op ontroerende wijze wordt de ziekte dementie onderzocht als een verschijnsel uit de verhalen van 1001 nacht, als een mysterieuze andere werkelijkheid. Aanrader.
March 1, 2018
Niet te geloven dat Abdolah het Nederlands niet als moedertaal heeft. Hoe hij speelt met woorden, hoe hij de zinnen zo mooi laat klinken, hoe hij zich de taal zo eigen maakt, het is wonderbaarlijk.
November 20, 2017
Ontroerend mooi boek. Prachtig zoals hij verwoordt hoe zijn moeder (met Alzheimer) zich in een drie- of zelfs vier-dimensionele wereld schijnt te bevinden. Hoe de stukjes stilaan in elkaar vallen, en hij nu, op latere leeftijd, de liefde van zijn moeder voor hem (h)erkent.
July 22, 2022
Autobiografski roman Kadera Abdulaha o posljednjem susretu sa majkom u Dubaiju.
Kao pisac prognanik nije smio da se vrati u Iran, a njegovoj majci bi zamorno bilo doći u Amsterdam, pa se nalaze u Dubaiju.
Roman obiluje detaljnim opisima kulture konzumerizma i materijalizma, te sjaja i bogatstva UAE.
Volim kako piše Kader i uživala sam u ovom njegovom romanu.
Kao pisac prognanik nije smio da se vrati u Iran, a njegovoj majci bi zamorno bilo doći u Amsterdam, pa se nalaze u Dubaiju.
Roman obiluje detaljnim opisima kulture konzumerizma i materijalizma, te sjaja i bogatstva UAE.
Volim kako piše Kader i uživala sam u ovom njegovom romanu.
October 10, 2018
Ik vond 'Het Gordijn' om meerdere redenen boeiend om te lezen: je reist mee naar Dubai, een stad waar ik hoogstwaarschijnlijk nooit naartoe zal gaan maar waarvan ik weet dat ze voor veel mensen een onweerstaanbare aantrekkingskracht heeft. Via mijn werk hoor ik veel verhalen van vluchtelingen die hun familie jarenlang niet hebben gezien en ik kan me nauwelijks voorstellen hoe dat dan moet zijn maar in dit verhaal over de ontmoeting met zijn moeder in Dubai, licht Kader Abdolah een tipje van de sluier. Het boekje is vlot geschreven - heb het graag gelezen.
October 24, 2017
Achter Het gordijn ontdek je de wondere wereld van een bijzondere moeder, een nieuwsgierige zus en een plichtsbewuste zoon die een onverwerkt verlies wil goedmaken. Het verhaal heeft een ontroerende schoonheid.
January 31, 2020
Wat begint als een reisverslag en wat begint als een simpele ‘recht-door-zee’tekst, eindigt met poëtische tekst in nog steeds simpele bewoordingen. Allengs wordt de non-fictie-vertelling gemengd met elementen van fictie, die ervoor zorgt dat zij de kwaliteit van het saaie schoolse opstel ontstijgt.
Ik weet uit ervaring dat een dementerende moeder een gebruiksaanwijzing heeft die met de dag of de week kan wijzigen, iets waarop je alert moet blijven. Het vergt een benadering meer in de sfeer van meebuigen met de gedachtegangen van hen die in ’t hoofd verdwaald raken dan dat die mensen een halt moet worden toegeroepen in hun (rationeel gezien) onwaarheden. Ik vind dat Kader Abdolah ook in dat opzicht respectabel met zijn moeder omgaat, zeker gezien de afstand die er tussen hen in meerdere opzichten bestaat.
De schrijver in de zoon maakt van de gelegenheid gebruik om alweer, vrij onomwonden en in vele coupletten, het regime van ‘het vaderland’ aan te klagen. Dat past in dit boek, omdat de zoon zijn moeder om reden dat hij er niet veilig is, niet bij haar thuis in het vaderland kan ontmoeten - het gezelschap ontmoet elkaar bij wijze van uitvlucht in Dubai. JM
Ik weet uit ervaring dat een dementerende moeder een gebruiksaanwijzing heeft die met de dag of de week kan wijzigen, iets waarop je alert moet blijven. Het vergt een benadering meer in de sfeer van meebuigen met de gedachtegangen van hen die in ’t hoofd verdwaald raken dan dat die mensen een halt moet worden toegeroepen in hun (rationeel gezien) onwaarheden. Ik vind dat Kader Abdolah ook in dat opzicht respectabel met zijn moeder omgaat, zeker gezien de afstand die er tussen hen in meerdere opzichten bestaat.
De schrijver in de zoon maakt van de gelegenheid gebruik om alweer, vrij onomwonden en in vele coupletten, het regime van ‘het vaderland’ aan te klagen. Dat past in dit boek, omdat de zoon zijn moeder om reden dat hij er niet veilig is, niet bij haar thuis in het vaderland kan ontmoeten - het gezelschap ontmoet elkaar bij wijze van uitvlucht in Dubai. JM
November 7, 2019
Weer een mooi boek van deze schrijver.
September 14, 2018
bijzonder boek over de reis van de auteur met zijn moeder aan het einde van haar leven.
October 22, 2024
Dementie en Dubai en dan ook nog prachtig beschreven. Kader Abdolah kan het
January 15, 2018
In dit hoogstpersoonlijke verhaal wordt verteld hoe de schrijver een laatste ontmoeting heeft met zijn dementerende moeder die om praktische redenen plaatsvind in het emiraat Dubai. Parallel loopt het verhaal van zijn zuster die er ook bij is. We komen in grote lijnen de reden te weten waarom de schrijver uit (zoals hij het noemt) het vaderland Iran moest vluchten. Ook leren we iets over de oorsprong van de oervete tussen Iran en Saoedi Arabië wat op een eenvoudige maar toch kernachtige manier wordt uitgelegd. Te midden van de hoge wolkenkrabbers en luxe shopping malls van het door oliedollars uit de grond gestampte Dubai dwaalt zijn moeder rond in haar eigen gedachten die naar verschillende plekken afdwalen maar toch wel het meest naar het onbereikbare Mekka dat zich daar ergens ver achter de eindeloze zandduinen bevind. Zo wordt de gemaakte realiteit van Dubai de fictie en het verlangen van de oude vrouw om het huis van Allah te bereiken een haast aantrekkelijkere werkelijkheid. Het verhaal van zijn moeder eindigt in een chaotische en ontroerende climax in een grote moskee. Het boek eindigt tenslotte op magische wijze met zijn zus. Wat verder opvalt is de worsteling van de schrijver met zijn geloof, hij noemt zichzelf een ongelovige maar kan het toch niet laten de hand van Allah te zien in enkele van de merkwaardige gebeurtenissen. Als uit die persoonlijke worsteling nog meer literatuur voortkomt dan hoor je mij niet klagen.
November 26, 2017
Mooie vertelling. Het doet wel een beetje geforceerd aan dat hij er een dubbele gelaagdheid in aanbrengt door tijdens het bezoek van zijn moeder te besluiten er een novelle ‘omheen’ te schrijven. Misschien dat het bij herlezen wat duidelijker wordt, maar dit is een typisch Abdolah trekje om het geheel iets bombastischer te maken. Verder geeft het verhaal wat achtergronden over de verhouding tussen Arabieren en Perzen/Iraniërs in het verleden en heden.
December 26, 2017
Mooi boek over familie, ballingschap, Iran, dementie.
February 27, 2020
Mooi in z’n eenvoud.
June 7, 2020
Heel prettig leesbaar, ik ben wel fan van hem.
Ik moest hardop lachen toen ik zijn bedenkingen mbt Dubai las. ‘Hans, hij denkt net als jij!’
De personen worden liefdevol beschreven.
Ik ga meteen een volgend boek van hem lezen, kan mij het schelen. De Koning...
Ik moest hardop lachen toen ik zijn bedenkingen mbt Dubai las. ‘Hans, hij denkt net als jij!’
De personen worden liefdevol beschreven.
Ik ga meteen een volgend boek van hem lezen, kan mij het schelen. De Koning...
August 24, 2021
Een mooi, persoonlijk verslag. Het is in mijn optiek ook mooi geschreven.
January 19, 2022
Pijnlijk schoon autobiografisch boek door Abdolah. Over zijn dementerende moeder, diep getekende zuster en hun hereniging.
October 9, 2023
Een boek geschreven in dagboekstijl. Mooie passages nemen je mee door de laatste ontmoeting van de schrijver met zijn moeder.
December 11, 2023
De ik persoon neemt de lezer mee in de wereld van zijn dementerende moeder die hij na lange tijd in Dubai ontmoet. Indrukwekkend mooi beschreven en heel bijzonder hoe hij zich de wereld van zijn moeder probeert voor te stellen en haar daarin te bereiken.
Open einde waarin het lijkt of moeder overleden is onder de boom en zus de zee in loopt naar ‘huis’
Open einde waarin het lijkt of moeder overleden is onder de boom en zus de zee in loopt naar ‘huis’
July 25, 2025
Een pijnlijk verhaal, maar heel mooi geschreven.
January 30, 2018
c 2017
Very fun for me to read about a tourist [the author] in Dubai after being there myself a year ago. His experience was different partly because he and the families he was with are Iranian. I knew Iranians often hopped [flew] across the water to Dubai to do shopping, but did not know about the special travel agencies [in Iran] who have Iranian assistants in large hotels where they book large numbers of rooms for Iranians. Abdolah doesn't mention shopping as the main reason to come, but rather to enjoy the relative 'freedom' of Dubai compared to Iran [freedom for tourists, he means]. And also, Dubai turns out to be a great meeting place for all those Iranians living in exile who want to spend time with family members who stayed in Iran. Iranians can enter Dubai very easily, so people who for political reasons don't dare travel to Iran can meet up with them here. [Abdolah notes that the Iranian secret service knows all about this, and so it's also a place where there are sometimes assassinations of Iranian exiles.]
I could totally imagine his scenes of the high-speed highways crisscrossing the emirate, and the fancy hotels and shopping centers, and the old bazaar, and the shops of wholesalers.
Interesting to know how many Iranian businessmen live in Dubai who import goods to be shipped or smuggled into Iran to sell at the bazaars. Abdolah is critical of them for their huge profits and high-flying lifestyles in Dubai while keeping good relations with the ruling elite [imams] in Iran; he believes they support the regime fully because their profitable trade would cease without this regime.
He notes the long-standing enmity between the Iranians and the Arabs, dating back to the Muslim conquest of Persia; Abdolah says partly because the Muslims destroyed all the previously existing religions of Persia. I had not heard about this enmity before, on a personal level, so it is interesting to me. As an example, the guards at the big mosque in Abu Dhabi did not want to allow Abdolah's mother to enter for Friday prayers, she being Shia not Sunni.
In general I am not overly fond of Abdolah's writing; he is very self-centered and mostly unable to understand other people well. He touches on many interesting psychological/emotional aspects but only in a sketchy way.
Nevertheless, this little book was enjoyable for me to read.
Very fun for me to read about a tourist [the author] in Dubai after being there myself a year ago. His experience was different partly because he and the families he was with are Iranian. I knew Iranians often hopped [flew] across the water to Dubai to do shopping, but did not know about the special travel agencies [in Iran] who have Iranian assistants in large hotels where they book large numbers of rooms for Iranians. Abdolah doesn't mention shopping as the main reason to come, but rather to enjoy the relative 'freedom' of Dubai compared to Iran [freedom for tourists, he means]. And also, Dubai turns out to be a great meeting place for all those Iranians living in exile who want to spend time with family members who stayed in Iran. Iranians can enter Dubai very easily, so people who for political reasons don't dare travel to Iran can meet up with them here. [Abdolah notes that the Iranian secret service knows all about this, and so it's also a place where there are sometimes assassinations of Iranian exiles.]
I could totally imagine his scenes of the high-speed highways crisscrossing the emirate, and the fancy hotels and shopping centers, and the old bazaar, and the shops of wholesalers.
Interesting to know how many Iranian businessmen live in Dubai who import goods to be shipped or smuggled into Iran to sell at the bazaars. Abdolah is critical of them for their huge profits and high-flying lifestyles in Dubai while keeping good relations with the ruling elite [imams] in Iran; he believes they support the regime fully because their profitable trade would cease without this regime.
He notes the long-standing enmity between the Iranians and the Arabs, dating back to the Muslim conquest of Persia; Abdolah says partly because the Muslims destroyed all the previously existing religions of Persia. I had not heard about this enmity before, on a personal level, so it is interesting to me. As an example, the guards at the big mosque in Abu Dhabi did not want to allow Abdolah's mother to enter for Friday prayers, she being Shia not Sunni.
In general I am not overly fond of Abdolah's writing; he is very self-centered and mostly unable to understand other people well. He touches on many interesting psychological/emotional aspects but only in a sketchy way.
Nevertheless, this little book was enjoyable for me to read.
April 7, 2020
“De blijheid ontkiemde als een bloempje in mijn hart.” -p.48
“Wilde ik ons misschien niet terugbrengen naar die pijnlijke, verdrietige jaren? Wilde ik het misschien niet over Djawad hebben, die nu zo’n vijfentwintig jaar in het geheim onder de amandelbomen begraven lag? (...) Waarom vertelde ik niet aan mijn zus dat ik in de afgelopen jaren steeds over hem had gedroomd? Waarom vertelde ik haar niet dat ik in gedachten tientallen keren naar het graf van Djawad in die amandeltuin was gegaan, vooral in de lente, wanneer de witte, roze, zachtrode, zachtgele en zachtpaarse amandelbloesems als een kleed zijn graf bedekten?” -p.55
“Ze was blij, het licht schitterde in haar ogen. Ze leek een meisje dat iets moois achter haar rug verborgen hield. Ik dacht meteen: ze is verliefd.” -p.55
“Ik was ooit haar plaatsvervangende vader geweest. Ze behandelde me nu nog net als vroeger, niet als een oudere broer maar als een vader. Een paar keer wilde ik met mijn hand over haar hoofd strijken. Maar ik durfde niet. Mijn rechterhand was van gietijzer geworden, hij wilde niet bewegen. Godallemachtig, waarom durfde ik het niet? Ik vermande me, tilde mijn hand op, stak hem uit, legde hem zachtjes op haar hoofd en streelde vaderlijk haar lange zwarte haren.” -p.56
“‘Wanneer houden die dromen en fantasieën
bij jullie op,’ hoorde ik haar zeggen, ‘je zus is ook zo, ze is net een slaapwandelaar.’
Ik bleef stil liggen en dacht na. Mijn vrouw zou gelijk kunnen hebben. Mijn zus liep niet gewoon. Ze zweefde. Soms als ze naast me liep had ik het gevoel dat ze opeens zou gaan vliegen.” -p.64
“Ik heb het gevoel dat je gevangenschap door mij kwam, gebaarde ik.
Nee, nee, je mag dit nooit zo zeggen. Het doet me pijn als je zo denkt, gebaarde mijn zus, waardoor er een rilling over mijn rug liep.
‘Het doet mij ook pijn als je me niets over die jaren wilt vertellen. Weer je misschien iets over de dood van Djawad wat ik niet weet? Ik heb er recht op dat te weten. Beperk mijn fantasie, laat me met mijn voeten op de grond staan.’
Ik kon verder niet bedenken wat ze zou zeggen. Ik zette de computer weer uit.” -p.66
“Geluk heeft gewicht, dat heb ik daar ontdekt. Soms wordt het zwaar en kun je het niet dragen.” -p.111
“Ik keek naar mijn moeder. Ze was weg, verdwaald in haar eigen fantasie. Ik hield haar bij haar arm vast om te voorkomen dat ze niet zo ver zou gaan dat ik haar niet meer terug kon halen.” -p.139
“Het verhaal van mijn moeder was anders. Ik merkte dat ze meteen haar rug rechtte. Ze had nooit iets van me gelezen, had me ook nooit gevraagd waar ik over schreef. Ze had alle vertrouwen in mij ongeacht wat ik deed en twijfelde er niet aan dat ik het goed deed. (...) Een andere mogelijkheid was er niet, ik moest goed zijn.” -p.142
“Er schoot me een gedicht van de Belgische dichter Herman de Coninck te binnen:
O, ik weet het niet,
maar besta, wees mooi.
zeg: kijk, een vogel
en leer me de vogel zien
zeg: het leven is een brood
om in te bijten en de appels zien rood
van plezier, en nog, en nog, zeg iets.
leer me huilen en als ik huil
leer me zeggen: het is niets.” -p.151/152
"Ik wilde haar vertellen dat ik al die jaren dat ze in de gevangenis zat niet gelukkig was geweest. Ik wilde haar vertellen dat ik al die jaren niets anders had gedaan dan schrijven, een soort boetedoening om mezelf in balans te brengen. Maar het lukte me niet om het te uiten. Ik wilde zeggen dat ik haar tijdens haar gevangenschap niet kon bezoeken, dat ik niet in staat was om haar te helpen, maar dat ik in een van mijn boeken heb geprobeerd het goed te maken. Ik wilde haar laten weten dat ik haar in mijn boek uit de gevangenis heb bevrijd. Dat ik haar naar de bergen heb laten vluchten. Ik heb haar in de sneeuw naar een grot gestuurd en haar voetsporen in de sneeuw gewist zodat de gevangenisbewakers haar niet terug zouden kunnen vinden. Ik wilde tegen haar zeggen dat ik eerder in die grot brood, dadels en een flesje water en een warme jas voor haar klaar had gelegd. En dat ik haar driehonderd jaar heb laten slapen, net als de mannen van Kahaf in een verhaal uit de Koran." -p.152/153
"Ik hoorde haar neuriën, ik dacht eerst dat ze zomaar iets binnensmonds herhaalde tot ik besefte dat ze woord voor woord en correct een soera, een lang van gedicht van Mohammed, opzegde:
Wanneer de sterren doven,
Wanneer de bergen in beweging komen,
Waneer de wilde beesten bij elkaar worden gebracht,
Wanneer de zeeën ziedend omhoog komen,
Wanneer..." -p.160
"Ik ben geen gelovige, maar ik geloof wel in de bovenaardse kracht van de verbeelding van de mens. En de Kaäba, het Huis van Allah in Mekka, is daar een voorbeeld van. Een Huis voor Iemand die alleen in oude vertellingen en oude teksten leeft. Miljoenen mensen lopen elk jaar om dat Huis heen en roepen 'wahdahu wahdahu wahdahu' voor Hem die niet Thuis is." -p.168
"Het was een zeldzaam moment waarop mijn moeder weg was en mijn zus zwijgend benadrukte dat ze van me hield en me graag mee naar huis wilde nemen. En opeens liep ze met kleren en al de zee in. Ik dacht eerst dat ze haar voeten wilde baden in die goddelijke blauwe zee die tot het vaderland, tot thuis reikte, maar ze ging verder en liep dieper het water in. Ik bleef naar haar kijken, dacht dat ze misschien een stukje ging zwemmen, al kon in onze familie, in onze stad, in ons land haast niemand zwemmen. Ik kon dat vroeger ook niet, in Amsterdam had ik het een beetje geleerd. Dat moest wel, want in Nederland werd je van alle kanten door water bedreigd. Nu kon ik het in ieder geval twintig meter volhouden en ook kon ik op mijn rug een paar minuten blijven drijven. In noodgevallen zou ik me een beetje kunnen redden, meer had ik niet nodig. Zo staande in het zand, kijkend naar mijn zus die steeds verder de zee in ging, kreeg ik opeens het gevoel dat dit zo'n noodgeval was.
'Stop!' riep ik. Maar ze reageerde niet, misschien hoorde ze me niet, net als mijn moeder die onder de dadelboom zat en me ook niet hoorde. 'Stop!' riep ik weer, nog harder. Nee, ze hoorde me niet. Ik had het gevoel dat ze allebei weg waren en me alleen achter hadden gelaten. Met kleren en al, zelfs met mijn schoenen nog aan, rende ik de zee in en probeerde naar mijn zus toe te zwemmen. Maar het leek me onmogelijk om haar te bereiken. God! Waarom deed ze dit, waarom ging ze steeds verder de zee in? Ik zwom en ik keek om naar mijn moeder die als een standbeeld op het kleedje onder de dadelboom zat. Ik kon niet meer, die twintig meter had ik al lang achter me gelaten. Ik draaide me op mijn rug en probeerde te blijven drijven zodat ik straks nog twintig meter zou kunnen zwemmen. Ik zwom weer door, mijn zus was nu een stipje in de verte geworden. Ineens realiseerde ik me wat mijn zus van plan was, ze wilde me mee naar huis nemen. O, terug naar huis. Zo ging het en opeens was er voor mij geen terugkeer mogelijk. Ik moest verder. Nog een stukje van twintig meter en me dan weer op mijn rug draaien om bij te komen. Aan alles kwam toch een einde, ook aan de afstand van de zee die tussen mij en thuis lag." -p.179/180
“Wilde ik ons misschien niet terugbrengen naar die pijnlijke, verdrietige jaren? Wilde ik het misschien niet over Djawad hebben, die nu zo’n vijfentwintig jaar in het geheim onder de amandelbomen begraven lag? (...) Waarom vertelde ik niet aan mijn zus dat ik in de afgelopen jaren steeds over hem had gedroomd? Waarom vertelde ik haar niet dat ik in gedachten tientallen keren naar het graf van Djawad in die amandeltuin was gegaan, vooral in de lente, wanneer de witte, roze, zachtrode, zachtgele en zachtpaarse amandelbloesems als een kleed zijn graf bedekten?” -p.55
“Ze was blij, het licht schitterde in haar ogen. Ze leek een meisje dat iets moois achter haar rug verborgen hield. Ik dacht meteen: ze is verliefd.” -p.55
“Ik was ooit haar plaatsvervangende vader geweest. Ze behandelde me nu nog net als vroeger, niet als een oudere broer maar als een vader. Een paar keer wilde ik met mijn hand over haar hoofd strijken. Maar ik durfde niet. Mijn rechterhand was van gietijzer geworden, hij wilde niet bewegen. Godallemachtig, waarom durfde ik het niet? Ik vermande me, tilde mijn hand op, stak hem uit, legde hem zachtjes op haar hoofd en streelde vaderlijk haar lange zwarte haren.” -p.56
“‘Wanneer houden die dromen en fantasieën
bij jullie op,’ hoorde ik haar zeggen, ‘je zus is ook zo, ze is net een slaapwandelaar.’
Ik bleef stil liggen en dacht na. Mijn vrouw zou gelijk kunnen hebben. Mijn zus liep niet gewoon. Ze zweefde. Soms als ze naast me liep had ik het gevoel dat ze opeens zou gaan vliegen.” -p.64
“Ik heb het gevoel dat je gevangenschap door mij kwam, gebaarde ik.
Nee, nee, je mag dit nooit zo zeggen. Het doet me pijn als je zo denkt, gebaarde mijn zus, waardoor er een rilling over mijn rug liep.
‘Het doet mij ook pijn als je me niets over die jaren wilt vertellen. Weer je misschien iets over de dood van Djawad wat ik niet weet? Ik heb er recht op dat te weten. Beperk mijn fantasie, laat me met mijn voeten op de grond staan.’
Ik kon verder niet bedenken wat ze zou zeggen. Ik zette de computer weer uit.” -p.66
“Geluk heeft gewicht, dat heb ik daar ontdekt. Soms wordt het zwaar en kun je het niet dragen.” -p.111
“Ik keek naar mijn moeder. Ze was weg, verdwaald in haar eigen fantasie. Ik hield haar bij haar arm vast om te voorkomen dat ze niet zo ver zou gaan dat ik haar niet meer terug kon halen.” -p.139
“Het verhaal van mijn moeder was anders. Ik merkte dat ze meteen haar rug rechtte. Ze had nooit iets van me gelezen, had me ook nooit gevraagd waar ik over schreef. Ze had alle vertrouwen in mij ongeacht wat ik deed en twijfelde er niet aan dat ik het goed deed. (...) Een andere mogelijkheid was er niet, ik moest goed zijn.” -p.142
“Er schoot me een gedicht van de Belgische dichter Herman de Coninck te binnen:
O, ik weet het niet,
maar besta, wees mooi.
zeg: kijk, een vogel
en leer me de vogel zien
zeg: het leven is een brood
om in te bijten en de appels zien rood
van plezier, en nog, en nog, zeg iets.
leer me huilen en als ik huil
leer me zeggen: het is niets.” -p.151/152
"Ik wilde haar vertellen dat ik al die jaren dat ze in de gevangenis zat niet gelukkig was geweest. Ik wilde haar vertellen dat ik al die jaren niets anders had gedaan dan schrijven, een soort boetedoening om mezelf in balans te brengen. Maar het lukte me niet om het te uiten. Ik wilde zeggen dat ik haar tijdens haar gevangenschap niet kon bezoeken, dat ik niet in staat was om haar te helpen, maar dat ik in een van mijn boeken heb geprobeerd het goed te maken. Ik wilde haar laten weten dat ik haar in mijn boek uit de gevangenis heb bevrijd. Dat ik haar naar de bergen heb laten vluchten. Ik heb haar in de sneeuw naar een grot gestuurd en haar voetsporen in de sneeuw gewist zodat de gevangenisbewakers haar niet terug zouden kunnen vinden. Ik wilde tegen haar zeggen dat ik eerder in die grot brood, dadels en een flesje water en een warme jas voor haar klaar had gelegd. En dat ik haar driehonderd jaar heb laten slapen, net als de mannen van Kahaf in een verhaal uit de Koran." -p.152/153
"Ik hoorde haar neuriën, ik dacht eerst dat ze zomaar iets binnensmonds herhaalde tot ik besefte dat ze woord voor woord en correct een soera, een lang van gedicht van Mohammed, opzegde:
Wanneer de sterren doven,
Wanneer de bergen in beweging komen,
Waneer de wilde beesten bij elkaar worden gebracht,
Wanneer de zeeën ziedend omhoog komen,
Wanneer..." -p.160
"Ik ben geen gelovige, maar ik geloof wel in de bovenaardse kracht van de verbeelding van de mens. En de Kaäba, het Huis van Allah in Mekka, is daar een voorbeeld van. Een Huis voor Iemand die alleen in oude vertellingen en oude teksten leeft. Miljoenen mensen lopen elk jaar om dat Huis heen en roepen 'wahdahu wahdahu wahdahu' voor Hem die niet Thuis is." -p.168
"Het was een zeldzaam moment waarop mijn moeder weg was en mijn zus zwijgend benadrukte dat ze van me hield en me graag mee naar huis wilde nemen. En opeens liep ze met kleren en al de zee in. Ik dacht eerst dat ze haar voeten wilde baden in die goddelijke blauwe zee die tot het vaderland, tot thuis reikte, maar ze ging verder en liep dieper het water in. Ik bleef naar haar kijken, dacht dat ze misschien een stukje ging zwemmen, al kon in onze familie, in onze stad, in ons land haast niemand zwemmen. Ik kon dat vroeger ook niet, in Amsterdam had ik het een beetje geleerd. Dat moest wel, want in Nederland werd je van alle kanten door water bedreigd. Nu kon ik het in ieder geval twintig meter volhouden en ook kon ik op mijn rug een paar minuten blijven drijven. In noodgevallen zou ik me een beetje kunnen redden, meer had ik niet nodig. Zo staande in het zand, kijkend naar mijn zus die steeds verder de zee in ging, kreeg ik opeens het gevoel dat dit zo'n noodgeval was.
'Stop!' riep ik. Maar ze reageerde niet, misschien hoorde ze me niet, net als mijn moeder die onder de dadelboom zat en me ook niet hoorde. 'Stop!' riep ik weer, nog harder. Nee, ze hoorde me niet. Ik had het gevoel dat ze allebei weg waren en me alleen achter hadden gelaten. Met kleren en al, zelfs met mijn schoenen nog aan, rende ik de zee in en probeerde naar mijn zus toe te zwemmen. Maar het leek me onmogelijk om haar te bereiken. God! Waarom deed ze dit, waarom ging ze steeds verder de zee in? Ik zwom en ik keek om naar mijn moeder die als een standbeeld op het kleedje onder de dadelboom zat. Ik kon niet meer, die twintig meter had ik al lang achter me gelaten. Ik draaide me op mijn rug en probeerde te blijven drijven zodat ik straks nog twintig meter zou kunnen zwemmen. Ik zwom weer door, mijn zus was nu een stipje in de verte geworden. Ineens realiseerde ik me wat mijn zus van plan was, ze wilde me mee naar huis nemen. O, terug naar huis. Zo ging het en opeens was er voor mij geen terugkeer mogelijk. Ik moest verder. Nog een stukje van twintig meter en me dan weer op mijn rug draaien om bij te komen. Aan alles kwam toch een einde, ook aan de afstand van de zee die tussen mij en thuis lag." -p.179/180
August 21, 2025
Dit familieverhaal van Kader Abdolah is zeer persoonlijk en daardoor ontroerend.
Het behandelt het onderwerp dementie. Een veel voorkomende ziekte die niet gestopt of genezen kan worden. Net zoals sommige wonden die de gebeurtenissen in het leven ons toebrengen niet te genezen zijn. Iedereen gaat er op zijn eigen manier mee om en neemt zijn toevlucht tot zijn eigen fantasieën. Dat wordt heel duidelijk in dit verhaal.
De schrijfstijl vond ik minder goed. Van Kader Abdolah ben ik beter gewend. Het irriteerde me dat je soms niet wist of het werkelijkheid of fantasie was.
Het behandelt het onderwerp dementie. Een veel voorkomende ziekte die niet gestopt of genezen kan worden. Net zoals sommige wonden die de gebeurtenissen in het leven ons toebrengen niet te genezen zijn. Iedereen gaat er op zijn eigen manier mee om en neemt zijn toevlucht tot zijn eigen fantasieën. Dat wordt heel duidelijk in dit verhaal.
De schrijfstijl vond ik minder goed. Van Kader Abdolah ben ik beter gewend. Het irriteerde me dat je soms niet wist of het werkelijkheid of fantasie was.
December 31, 2017
Ontroerend. Mooi.
January 16, 2018
Leest makkelijk weg maar gebeurt niet heel veel. Wel mooie omschrijving van Dubai
March 7, 2018
Klein pareltje. Mooi verhaal , over een weerzien met zijn moeder, en ze heeft dementie. Zeer mooi.
May 18, 2018
Mooi uitgewerkte titel, moeder leeft in 4 dimensies, het boek mist er toch nog een.
April 28, 2024
Ontroerend boek waarin Kader Abdolah zijn moeder en zus na bijna 30 jaar ontmoet in Dubai, omdat hij Iran niet meer in kan. Zijn moeder dementeert en heeft niet lang meer te leven. Ze denkt dat ze haar langgekoesterde wens van een reis naar Mekka in vervulling ziet gaan, en Kader gaat met haar mee in deze gedachte. Prachtig speelt hij met de werkelijkheid van de plastic samenleving van Dubai en de gedachten van zijn moeder. Verhalen spelen een grote rol in dit boek en in de geschiedenis van het gezin, maar er zijn ook dingen die het gezin zijn overkomen, en niet bespreekbaar zijn omdat ze de pijn weer zouden oprakelen. Ik werd geraakt door de tederheid waarmee Abdolah het gezin beschrijft waaruit hij voortkomt, maar waarvan hij ook decennia gescheiden is geweest. Het boek is mooi van opbouw en heeft een prachtig open einde.
May 21, 2021
Ik heb het boek in één avond uitgelezen, en was constant geëmotioneerd. Ik moest denken aan mijn grootouders, die vanuit Teheran naar Nederland kwamen om ons te bezoeken. Ik moest denken aan het moment waarop ik realiseerde dat ik ze nooit meer zou zien, omdat ze te oud waren, omdat wij geen geld hadden voor reizen naar Turkije, of Dubai. Ik moest denken aan mijn vader, van wie ik zielsveel houd. Ik zou hem zo graag zijn vaderland willen geven, zijn pijn, verdriet en gemis willen wegnemen. Dit boek is prachtig. Verschrikkelijk. Betoverend. Het is eerlijk, en ook al doet de waarheid zeer, de herkenning geeft voldoening.
Displaying 1 - 30 of 54 reviews