What do you think?
Rate this book
Een klein land met verre uithoeken. Ongelijke kansen in veranderend Nederland
In "Een klein land met verre uithoeken' schetst geograaf en journalist Floor Milikowski een uiterst treffend tijdsbeeld van dorpen en steden. Bewoners en bestuurders zijn op zoek naar houvast in een veranderd land. In Nederland groeit de kloof tussen kansarm en kansrijk, tussen centrum en periferie, tussen macht en onmacht. Banen, kapitaal en hoogopgeleiden concentreren zich in een aantal grote steden. Op andere plekken krimpt de bevolking en moeten ziekenhuizen en scholen hun deuren sluiten. Het succes van de ene plek gaat ten koste van de welvaart elders. Naarmate Nederland verandert in een lappendeken van winnaars en verliezers, wordt de urgentie om in te grijpen groter. Hoe willen we dat het land eruitziet – en wie kan, wil of moet daar invloed op uitoefenen?
296 pages, Paperback
Published June 1, 2020
12 people are currently reading
253 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 40 reviews
June 23, 2020
Interessant thema, maar toch enigszins teleurstellend boek. Ik had pas achteraf door dat veel van het materiaal afkomstig was van eerder geschreven artikelen. Milikowski neemt je mee naar een aantal steden en regios waar ze gesprekken met lokale bestuurders of bewoners voert over de ontwikkeling en toekomst van hun regio. Sommige van die ontmoetingen zijn interessant, maar het verhaal is nogal anekdotisch. Een overzicht, kaarten en cijfers ontbreken. Het lijkt alsof de auteur niet nieuwsgierig op zoek gegaan is naar wat er aan de hand was, maar met het grote verhaal is begonnen en op zoek gegaan is naar ondersteuning voor haar verhaal.
Dat centrale verhaal is dat zelfs een klein land als nederland succesvolle steden en regios kent, met een dynamische economie die als een magneet werkt op talent. Daardoor ontstaat een vliegwiel waardoor die steden steeds succesvoller worden en de braindrain de minder succesvolle regios achterlaat met steeds minder opties voor een welvarende toekomst. De groei van de succesvolle steden als Amsterdam en Utrecht gaat ten koste van de periferie van Nederland. Steden als Emmen en Sittard blijven achter met een krimpende, verouderende, laagopgeleide bevolking, een dalende werkgelegenheid en steeds minder voorzieningen.
De interessante verhalen gaan over hoe lokale bestuurders tegen de klippen op iets proberen te maken van hun stad. Maar omdat ik het overzicht miste ben ik eens op zoek gegaan naar de bijbehorende cijfers van het CBS. Voor zover ik die heb kunnen vinden, laten die toch een veel genuanceerder beeld zien. De grensregios van noord-oost Groningen, zuid Limburg en delen van Zeeland (de periferie) hebben bevolkingskrimp. Dat klopt, maar een van de belangrijke themas uit het boek is dat de bevolkingskrimp komt doordat goede banen te ver weg zijn, en vooral jongeren en hoogopgeleiden wegtrekken. Maar ook in de directe nabijheid van Utrecht, de stad met de hardst groeiende economie van Nederland, is er bevolkingskrimp. IJsselstein, Stichtse vecht, de Bilt en Bunnik hebben ook last van bevolkingskrimp. Bijna allemaal meer krimp dan Emmen.
De economische groei is vreemd genoeg afgelopen jaar het laagst in zuidoost zuid-holland met steden als Gorkum en Gouda die allebei buitengewoon gunstig liggen ten opzichte van de succesvolle groeisteden (ik heb helaas geen meerjarige data kunnen vinden). Gouda is per directe trein verbonden met Rotterdam en Utrecht in minder 20 minuten en Den Haag in een klein half uur. En met de auto in een half uur naar hartje Rotterdam, Utrecht en Den Haag (als er geen files zijn). Gorinchem is slechter bereikbaar met OV, maar ligt op het kruispunt van A15 en A27, een half uur van zowel Utrecht, Rotterdam als Breda. Ook hier zou het interessant zijn om je af te vragen waarom het veelgeplaagde Emmen afgelopen jaar meer economische groei heeft dan steden die in de buurt liggen bij zulke goede banen.
Als je naar werkloosheid kijkt, dan ligt die aanzienlijk hoger in Groningen dan in rest van het land, maar Drenthe ligt juist precies op het landelijk gemiddelde de afgelopen 10 jaar, en de werkloosheid in Drenthe ligt juist onder dat van Zuid Holland, en is vergelijkbaar met Noord Holland, ondanks de aantrekkingskracht van de metropool Amsterdam. Natuurlijk is Drenthe groter dan Emmen, en is een lokale groeimotor, maar het is een genuanceerd beeld. En overigens is Assen met de auto een half uur van Emmen vandaan.
Ook in voorzieningen doet Zuid-oost Drenthe (Emmen) het niet zo slecht. Het aantal winkels is volgens het CBS 5,2 per 1000 inwoners. Hoger dan in veel van de succesgebieden. Amsterdam heeft er iets meer 5.5, maar Utrecht en Den Haag minder met 4,6 en Rotterdam 4,3. Natuurlijk heeft Drente minder winkels binnen 5km door lage bevolkingsdichtheid, maar per hoofd van de bevolking valt het erg mee. Ook lijkt de teruggang van 2010 tot 2019 eerder langzamer dan harder te gaan in vergelijking met de succes steden.
Natuurlijk blijft het plaatje overeind dat veel plaatsen in de grensregios achterblijven in dynamiek bij steden als Amsterdam en Utrecht, dat jongeren naar de stad trekken om te studeren en te werken. Die trek naar de steden is van alle tijden. Maar de verschillen zijn kleiner dan de indruk die het boek maakt, en het is jammer dat Milikowski niet op zoek gegaan is naar de afwijkende patronen.
Waarom profiteren gunstig gelegen steden als Gorkum en Gouda niet van hun lokatie ten opzichte van groeisteden? Als aantrekkelijk leefomgeving zo belangrijk is, waarom is er dan juist meer bevolkingskrimp in de Bilt, Stichtse Vecht en Bunnik dan in Emmen? Kennelijk zijn twee belangrijke pijlers van het boek: aantrekkelijke woonomgeving een directe nabijheid van een dynamische stad met goede banen ook geen garantie tegen bevolkingskrimp. Wat is er daar dan aan de hand? En zijn steden als Emmen of Sittard gedoemd achterop te raken? Of zijn er ook voorbeelden van vergelijkbare steden waarin het wel gelukt is om de ontwikkelingen te keren? Dat zou buitengewoon interessant zijn om te horen. Waar is het wel gelukt? En wat is daar dan gebeurd? Zijn er best practises?
Nu is het allemaal wel een erg deterministisch verhaal geworden. Het succes van steden als Utrecht en Amsterdam gaat ten koste van het ommeland. Een zero-sum game, en die ongelijkheid wordt alleen maar groter. Je zou er hopeloos van worden. Gelukkig biedt het CBS wat nuancering, al had ik liever gehad dat Milikowski zelf kaartjes en cijfermateriaal had gepresenteerd en daar in het boek wat duiding aan had gegeven, en ook de verhalen had opgeschreven uit plaatsen die niet in het plaatje pasten.
Dat centrale verhaal is dat zelfs een klein land als nederland succesvolle steden en regios kent, met een dynamische economie die als een magneet werkt op talent. Daardoor ontstaat een vliegwiel waardoor die steden steeds succesvoller worden en de braindrain de minder succesvolle regios achterlaat met steeds minder opties voor een welvarende toekomst. De groei van de succesvolle steden als Amsterdam en Utrecht gaat ten koste van de periferie van Nederland. Steden als Emmen en Sittard blijven achter met een krimpende, verouderende, laagopgeleide bevolking, een dalende werkgelegenheid en steeds minder voorzieningen.
De interessante verhalen gaan over hoe lokale bestuurders tegen de klippen op iets proberen te maken van hun stad. Maar omdat ik het overzicht miste ben ik eens op zoek gegaan naar de bijbehorende cijfers van het CBS. Voor zover ik die heb kunnen vinden, laten die toch een veel genuanceerder beeld zien. De grensregios van noord-oost Groningen, zuid Limburg en delen van Zeeland (de periferie) hebben bevolkingskrimp. Dat klopt, maar een van de belangrijke themas uit het boek is dat de bevolkingskrimp komt doordat goede banen te ver weg zijn, en vooral jongeren en hoogopgeleiden wegtrekken. Maar ook in de directe nabijheid van Utrecht, de stad met de hardst groeiende economie van Nederland, is er bevolkingskrimp. IJsselstein, Stichtse vecht, de Bilt en Bunnik hebben ook last van bevolkingskrimp. Bijna allemaal meer krimp dan Emmen.
De economische groei is vreemd genoeg afgelopen jaar het laagst in zuidoost zuid-holland met steden als Gorkum en Gouda die allebei buitengewoon gunstig liggen ten opzichte van de succesvolle groeisteden (ik heb helaas geen meerjarige data kunnen vinden). Gouda is per directe trein verbonden met Rotterdam en Utrecht in minder 20 minuten en Den Haag in een klein half uur. En met de auto in een half uur naar hartje Rotterdam, Utrecht en Den Haag (als er geen files zijn). Gorinchem is slechter bereikbaar met OV, maar ligt op het kruispunt van A15 en A27, een half uur van zowel Utrecht, Rotterdam als Breda. Ook hier zou het interessant zijn om je af te vragen waarom het veelgeplaagde Emmen afgelopen jaar meer economische groei heeft dan steden die in de buurt liggen bij zulke goede banen.
Als je naar werkloosheid kijkt, dan ligt die aanzienlijk hoger in Groningen dan in rest van het land, maar Drenthe ligt juist precies op het landelijk gemiddelde de afgelopen 10 jaar, en de werkloosheid in Drenthe ligt juist onder dat van Zuid Holland, en is vergelijkbaar met Noord Holland, ondanks de aantrekkingskracht van de metropool Amsterdam. Natuurlijk is Drenthe groter dan Emmen, en is een lokale groeimotor, maar het is een genuanceerd beeld. En overigens is Assen met de auto een half uur van Emmen vandaan.
Ook in voorzieningen doet Zuid-oost Drenthe (Emmen) het niet zo slecht. Het aantal winkels is volgens het CBS 5,2 per 1000 inwoners. Hoger dan in veel van de succesgebieden. Amsterdam heeft er iets meer 5.5, maar Utrecht en Den Haag minder met 4,6 en Rotterdam 4,3. Natuurlijk heeft Drente minder winkels binnen 5km door lage bevolkingsdichtheid, maar per hoofd van de bevolking valt het erg mee. Ook lijkt de teruggang van 2010 tot 2019 eerder langzamer dan harder te gaan in vergelijking met de succes steden.
Natuurlijk blijft het plaatje overeind dat veel plaatsen in de grensregios achterblijven in dynamiek bij steden als Amsterdam en Utrecht, dat jongeren naar de stad trekken om te studeren en te werken. Die trek naar de steden is van alle tijden. Maar de verschillen zijn kleiner dan de indruk die het boek maakt, en het is jammer dat Milikowski niet op zoek gegaan is naar de afwijkende patronen.
Waarom profiteren gunstig gelegen steden als Gorkum en Gouda niet van hun lokatie ten opzichte van groeisteden? Als aantrekkelijk leefomgeving zo belangrijk is, waarom is er dan juist meer bevolkingskrimp in de Bilt, Stichtse Vecht en Bunnik dan in Emmen? Kennelijk zijn twee belangrijke pijlers van het boek: aantrekkelijke woonomgeving een directe nabijheid van een dynamische stad met goede banen ook geen garantie tegen bevolkingskrimp. Wat is er daar dan aan de hand? En zijn steden als Emmen of Sittard gedoemd achterop te raken? Of zijn er ook voorbeelden van vergelijkbare steden waarin het wel gelukt is om de ontwikkelingen te keren? Dat zou buitengewoon interessant zijn om te horen. Waar is het wel gelukt? En wat is daar dan gebeurd? Zijn er best practises?
Nu is het allemaal wel een erg deterministisch verhaal geworden. Het succes van steden als Utrecht en Amsterdam gaat ten koste van het ommeland. Een zero-sum game, en die ongelijkheid wordt alleen maar groter. Je zou er hopeloos van worden. Gelukkig biedt het CBS wat nuancering, al had ik liever gehad dat Milikowski zelf kaartjes en cijfermateriaal had gepresenteerd en daar in het boek wat duiding aan had gegeven, en ook de verhalen had opgeschreven uit plaatsen die niet in het plaatje pasten.
December 21, 2021
Goede introductie in de wereld van de ruimtelijke ordening in Nederland, met bijzondere aandacht voor oa. Drenthe en Groningen. Ben het niet met alles eens, maar het is vlot en begrijpelijk geschreven en complexe onderwerpen worden levendig gemaakt.
August 24, 2020
In Een klein land met verre uithoeken schetst geograaf en journalist Floor Milikowski een uiterst treffend tijdsbeeld van dorpen en steden. Het boek bestaat uit een verzameling van gesprekken met lokale bestuurders en inwoners van onder andere Emmen, Delfzijl en Geleen over de groeiende kloof tussen 'hun' platteland en de opkomende, bloeiende stedelijke centra als Eindhoven, Amsterdam. De gesprekken worden door Milikowski vervolgens 'aan elkaar gepraat' door verschillende theorieën en ontwikkelingen die deze kloof verklaren.
Een interessant gegeven, maar helaas komt het verhaal door deze opzet niet goed uit de verf. Het ontbreekt aan harde data, grafiekjes en cijfers waarmee Milikowski haar zorgen kan ondersteunen. Ik woon zelf in zo'n dorp die - volgens haar - de strijd met een stad als Amsterdam heeft verloren. Toch bemerk ik, buiten de leegstand in het centrum, weinig van de zorgwekkende ontwikkelingen die Milikowski ons voorschetst. En ja, die leegstand is erg, maar zal toch ook eerder een landelijk verschijnsel zijn.
Jammer dus. Het was hier en daar leuk om over de gevoerde gesprekken te lezen (de hele opzet rondom Wildlands Emmen vond ik er interessant), maar uiteindelijk blijft het ergens in het midden hangen.
Een interessant gegeven, maar helaas komt het verhaal door deze opzet niet goed uit de verf. Het ontbreekt aan harde data, grafiekjes en cijfers waarmee Milikowski haar zorgen kan ondersteunen. Ik woon zelf in zo'n dorp die - volgens haar - de strijd met een stad als Amsterdam heeft verloren. Toch bemerk ik, buiten de leegstand in het centrum, weinig van de zorgwekkende ontwikkelingen die Milikowski ons voorschetst. En ja, die leegstand is erg, maar zal toch ook eerder een landelijk verschijnsel zijn.
Jammer dus. Het was hier en daar leuk om over de gevoerde gesprekken te lezen (de hele opzet rondom Wildlands Emmen vond ik er interessant), maar uiteindelijk blijft het ergens in het midden hangen.
April 6, 2021
While the first half of the book was interesting
...it became repetitious and, frankly, tedious.
There are moments worth reading
..those moments are different for each reader.
...it became repetitious and, frankly, tedious.
There are moments worth reading
..those moments are different for each reader.
January 6, 2023
Belangrijk onderwerp, interessant boek maar wel erg anekdotisch: 3.5 sterren.
May 31, 2023
Heb eeeeeindelijk dit boek uit. Ik moest het lezen voor uni (sociale geografie en planologie) en het was gelukkig een boek waar je makkelijk doorheen kwam. Het was redelijk simpel geschreven, en als je gewoon het nieuws volgt worden er niet echt verrassende dingen gezegd. Eigenlijk zegt Milikowski vooral dingen die je al wist, maar geeft ze er voorbeelden en data bij. Het werkt verhelderend maar niet vernieuwend. Wel interessant om als randstedeling over de problematiek buiten de randstad te lezen. Verder weinig bijzonders aan. Zou het vooral aanraden aan Mark Rutte.
November 12, 2020
Het is inmiddels een raar ding om een nieuwe land te adopteren. Nederland is inderdaad een land met veel problemen, ver van de oppervlakte van je denken, ja, maar veel. Dit boek vertelt over een klein stukje van Nederland. Een land dat is nu van mij, met alle problemen, van de huisingcrisis tot de luchthavenmachtschapij. Dus is het een vreemde ding om het over te lezen als er veel problemen gaat met die wijken van vrienden, gezin, en ikzelf. Is het nu echt wel zo’n probleem als aal 17 miljoen mensen in Nederland wil in de Randstand wonen? Ja? Er zijn niet genoeg woonplekken voor. Ik moet geen boek nodig om dat in te weten. Die gemeenten waar mensen aftrek van hebben nog steeds zwaarder en zwaarder problemen met basisfinanciering. En buitenlanders nemen bijna 30% van de huisvesting beslag in steden die barsten uit met mensen. Is het nog zo zware? Ja.
Dit boek begint met groot beloften en groot vragen, maar worden ze toch wel beantwoorden? Is een boek die niets veel meer dan een opeenvolging van gesprekken en die uitkomst van echt een beantwoord? Ik zou moeten “nee” zeggen. Eigenlijk roept het gewoon meer vragen. Maar dat is niet slechts, ik hou van vragen.
Milikowski is een journalist. Zij schrijft zoals als voor de krant, heel veel van dit boek is direct uit een krant. Maar, zeg maar dat is geen slecht ding, alleen een ding. Zij doet onderzoek, heel veel onderzoek. Maar ik vind het niet goed opgevolgd, slecht gestructureerd, en inmiddels niet per se’ “die boek die ik was beloofd op de achterkant”. Is dat dan een slecht ding? Ook nee.
Ik vind dit persoonlijke goede geschreven, goede onderzocht, en best wel interessant. Maar, het boek, zoals het land, heeft veel problemen verscholen onder een laagje respectabiliteit.
Ik vind de gesprekken met mensen best wel aardig, soms een beetje stom, en alles een beetje witgekalkt. Waarom zijn alle van de mensen in gesprek middenklasse, well-to-do, en huiseigenaren? Waroom ook niet gesprekken met de mensen met lage inkomen en geen baankansen in Brabant, of die mensen wie hun huurwoningen moet veranderen omdat de kinderen moet naar een school en die in de dorp is gesloten? Waroom is alles bekeken door een lens van privileges. Er is nu hier niets, dus we gaat een tweede huis kopen. Mijn winkel gaat niet, maar ik ben de eigenaar van het gebouw. Is elke mens in Nederland zo goed af? Nee. Je praat met belangrijke mensen, dus je werk lijkt belangrijk. Toch?
Dit is een boek die vraagt dat je denken over wat mensen zeggen over hun realiteit. Het is een boek die weinig voor zichzelf zegt. Voor mij is dat een interessant ding en de moeite waarde. Als je anekdotes van houdt en de mening van rijk middelbaar leeftijd mensen geven om, dit is een perfecte boek. Anders twijfel ik en beetje tussen de interessant thema met goede onderzoek en de anders-slechts uitgevoerden van dat thema.
Dus, het is leuk maar...
Dit boek begint met groot beloften en groot vragen, maar worden ze toch wel beantwoorden? Is een boek die niets veel meer dan een opeenvolging van gesprekken en die uitkomst van echt een beantwoord? Ik zou moeten “nee” zeggen. Eigenlijk roept het gewoon meer vragen. Maar dat is niet slechts, ik hou van vragen.
Milikowski is een journalist. Zij schrijft zoals als voor de krant, heel veel van dit boek is direct uit een krant. Maar, zeg maar dat is geen slecht ding, alleen een ding. Zij doet onderzoek, heel veel onderzoek. Maar ik vind het niet goed opgevolgd, slecht gestructureerd, en inmiddels niet per se’ “die boek die ik was beloofd op de achterkant”. Is dat dan een slecht ding? Ook nee.
Ik vind dit persoonlijke goede geschreven, goede onderzocht, en best wel interessant. Maar, het boek, zoals het land, heeft veel problemen verscholen onder een laagje respectabiliteit.
Ik vind de gesprekken met mensen best wel aardig, soms een beetje stom, en alles een beetje witgekalkt. Waarom zijn alle van de mensen in gesprek middenklasse, well-to-do, en huiseigenaren? Waroom ook niet gesprekken met de mensen met lage inkomen en geen baankansen in Brabant, of die mensen wie hun huurwoningen moet veranderen omdat de kinderen moet naar een school en die in de dorp is gesloten? Waroom is alles bekeken door een lens van privileges. Er is nu hier niets, dus we gaat een tweede huis kopen. Mijn winkel gaat niet, maar ik ben de eigenaar van het gebouw. Is elke mens in Nederland zo goed af? Nee. Je praat met belangrijke mensen, dus je werk lijkt belangrijk. Toch?
Dit is een boek die vraagt dat je denken over wat mensen zeggen over hun realiteit. Het is een boek die weinig voor zichzelf zegt. Voor mij is dat een interessant ding en de moeite waarde. Als je anekdotes van houdt en de mening van rijk middelbaar leeftijd mensen geven om, dit is een perfecte boek. Anders twijfel ik en beetje tussen de interessant thema met goede onderzoek en de anders-slechts uitgevoerden van dat thema.
Dus, het is leuk maar...
April 4, 2021
Inhoudelijk is het boek helder: Het beleid van mainports en louter inzetten op succesvolle regio’s is aan herziening toe. Vooral Schiphol en het Nederlandse luchtvaartbeleid krijgen er (terecht) van langs.
Het boek is niet echt geweldig. Eigenlijk een aaneenschakeling van al dan niet succesvolle cases (regio’s). Waarvoor bijna alleen wethouders, onderzoekers en andere bobo’s aan het woord komen. Het boek zelf lijkt een poging de geweldige stijl van Geert Mak te kopiëren. Dat is niet gelukt. Pas aan het eind begreep ik dat de hoofdstukken eerder als artikel in een magazine hebben gestaan. Dat verklaart ook waarom het boek gedateerd is: de trend van de trek uit de stad naar het platteland mist de auteur volledig. Maar bijvoorbeeld het artikel waar de kift tussen Arnhem en Nijmegen centraal staat is wat mij betreft sleets. Daar is veel meer over te vertellen dan ‘ze gunnen elkaar niets, terwijl ze beiden belang hebben bij samenwerking’.
Niets wat de auteur schrijft is onjuist, maar het lijkt me niet zo waarschijnlijk dat veel mensen door dit boek geweldige nieuwe inzichten hebben opgedaan. Dat is in ieder geval bij mij niet gebeurd.
Het boek is niet echt geweldig. Eigenlijk een aaneenschakeling van al dan niet succesvolle cases (regio’s). Waarvoor bijna alleen wethouders, onderzoekers en andere bobo’s aan het woord komen. Het boek zelf lijkt een poging de geweldige stijl van Geert Mak te kopiëren. Dat is niet gelukt. Pas aan het eind begreep ik dat de hoofdstukken eerder als artikel in een magazine hebben gestaan. Dat verklaart ook waarom het boek gedateerd is: de trend van de trek uit de stad naar het platteland mist de auteur volledig. Maar bijvoorbeeld het artikel waar de kift tussen Arnhem en Nijmegen centraal staat is wat mij betreft sleets. Daar is veel meer over te vertellen dan ‘ze gunnen elkaar niets, terwijl ze beiden belang hebben bij samenwerking’.
Niets wat de auteur schrijft is onjuist, maar het lijkt me niet zo waarschijnlijk dat veel mensen door dit boek geweldige nieuwe inzichten hebben opgedaan. Dat is in ieder geval bij mij niet gebeurd.
Read
June 1, 2023oke listen, heb ik dit boek uitgelezen? Nee. Zet ik t wel op mn read op goodreads? Ja. Want die 130 paginas die ik wel heb gelezen en samengevat voor spr ga ik niet laten verdwijnen maar de rest lezen heb ik ook geen zin in.....
October 26, 2022
2.5 ⭐
Interessante inzichten, grotendeels al bekend, maar voor mij te anekdotisch en verhalend ingestoken. De essentie had ook in de helft van het aantal pagina's verteld kunnen worden.
Interessante inzichten, grotendeels al bekend, maar voor mij te anekdotisch en verhalend ingestoken. De essentie had ook in de helft van het aantal pagina's verteld kunnen worden.
March 23, 2022
Via de interviews van Milikowski krijg je een mooie inkijk in, met name, de strubbelingen van de provincie/periferie/platteland/niet-Randstad (hoe je het ook wil noemen) ten opzichte van de grote regio's Amsterdam/Utrecht, Den Haag/Rotterdam en Brainport Eindhoven. Het blijft bij een inkijkje omdat Milikowski geen grotere visie uitdraagt, en er uit de interviews zelf ook weinig perspectief komt. Desalniettemin is het belangrijk om bij dit soort ontwikkelingen stil te staan en ben ik benieuwd hoeveel van de inzichten, bijvoorbeeld het in de stad wonen omdat het dicht bij werk is, zullen veranderen vanwege de pandemie.
July 20, 2022
Een boek over ruimtelijke ordening is in de huidige tijd altijd interessant om te lezen. Alleen jammer dat dit niet echt een boek is: een serie losse reportages waar af en toe best interessante punten worden gemaakt, maar die nergens echt doorzet tot een concreet standpunt. Zonde.
January 29, 2021
Ik had hier hele hoge verwachtingen van, uiteindelijk was 't niet wat ik ervan gehoopt had helaas.
December 30, 2022
Goed geschreven maar te anekdotisch en te weinig onderbouwd met cijfers en data om de anekdotes kracht bij te zetten. Maw gemakkelijk van tafel te vegen door een VVD’er…
August 18, 2022
Had ook prima in 100 paginas gekund
July 22, 2020
3,5/5
Dit boek geeft zeker in de eerste hoofdstukken op een heel prettige manier de geschiedenis en huidige stand van zaken weer op planologisch gebied van Nederland. De gesprekken die Milikowski heeft gevoerd zijn waardevol en lijken zonder enig oordeel te zijn gevoerd. Ze is een goede luisteraar en kan de gesprekken en situaties goed overbrengen op de lezer. Ze geven een eerlijk en open beeld van hoe Nederland de laatste jaren is gegroeid naar een verrassend gefragmenteerd landje.
De voorbeelden zijn stuk voor stuk interessant, van culturele figuren in Groningen en Arnhem, tot bewoners van een nepvestingstad, er komt veel voorbij waarvan je eigenlijk weinig weet. Het boek is naast een samenvatting van de veranderende en groeiende kloof tussen arm en rijk (etc.) ook een beetje een ode aan het ondernemende individu. Uit de verzameling verhalen blijkt vooral dat die individuen (particulier of als deel van de overheid) de kar trekken en dat de overheid (als institutie) zoekende is. Het ontbreekt niet aan visie bij die individuen, maar wel aan visie als breder regionaal of landelijk collectief. Zodra een visie echter breed gedeeld wordt, ontstaan parels als Eindhoven (dat ik die zin zou opschrijven, is ook opzienbarend, maar Strijp-S moet ik echt maar eens gaan bezoeken).
Richting het einde wordt de manier van vertellen wat repetitief en komt Milikowski wat minder geïnspireerd over of is de redacteur misschien laks geweest in het bewerken van haar artikelen van de Groene Amsterdammer tot een vlotlopend boek. Soms lijken passages inhoudelijk 2 keer in een hoofdstuk te staan of komen zinnen zelfs letterlijk 2 keer voor. Het hoofdstuk over Schiphol voelt sowieso wat vreemd aan. Het hele boek lang zijn alle mensen erg openhartig in het delen van hun verhalen, maar dit hoofdstuk voelt bijna aan als een onderdeel van een complottheorie.
In het laatste hoofdstuk worden kort wat nieuwe stippen aan de horizon gezet en uit de overige hoofdstukken kunnen regelmatig goede plannen of manieren worden gedestilleerd die Nederland kunnen helpen of bepaalde regio's (terug) op de kaart kunnen zetten. Een samenhang of een concluderend hoofdstuk ontbreekt een beetje, al zal dat waarschijnlijk Milikowski's bedoeling ook niet zijn geweest om te schrijven. Ik mis dat alleen wel een beetje.
Wat ik ook mis zijn kaartjes, foto's of een keer een verduidelijkende tabel. Waarschijnlijk allemaal een dure grap, maar ze zouden het boek veel kracht bij zetten.
Kortom, fijne beschrijvingen van een goed luisteraar en waarnemer, maar wat finetunen en een verduidelijking van welke successen waar ingezet zouden kunnen worden zouden het boek echt onmisbaar maken in sociaal-geografische en planologische studies. Zeker ook in Amsterdam waar ik zelf studeer en waar ik tijdens mijn bachelor toch vooral binnen de ring naar oplossingen moest zoeken en zelden naar buiten keek.
Dit boek geeft zeker in de eerste hoofdstukken op een heel prettige manier de geschiedenis en huidige stand van zaken weer op planologisch gebied van Nederland. De gesprekken die Milikowski heeft gevoerd zijn waardevol en lijken zonder enig oordeel te zijn gevoerd. Ze is een goede luisteraar en kan de gesprekken en situaties goed overbrengen op de lezer. Ze geven een eerlijk en open beeld van hoe Nederland de laatste jaren is gegroeid naar een verrassend gefragmenteerd landje.
De voorbeelden zijn stuk voor stuk interessant, van culturele figuren in Groningen en Arnhem, tot bewoners van een nepvestingstad, er komt veel voorbij waarvan je eigenlijk weinig weet. Het boek is naast een samenvatting van de veranderende en groeiende kloof tussen arm en rijk (etc.) ook een beetje een ode aan het ondernemende individu. Uit de verzameling verhalen blijkt vooral dat die individuen (particulier of als deel van de overheid) de kar trekken en dat de overheid (als institutie) zoekende is. Het ontbreekt niet aan visie bij die individuen, maar wel aan visie als breder regionaal of landelijk collectief. Zodra een visie echter breed gedeeld wordt, ontstaan parels als Eindhoven (dat ik die zin zou opschrijven, is ook opzienbarend, maar Strijp-S moet ik echt maar eens gaan bezoeken).
Richting het einde wordt de manier van vertellen wat repetitief en komt Milikowski wat minder geïnspireerd over of is de redacteur misschien laks geweest in het bewerken van haar artikelen van de Groene Amsterdammer tot een vlotlopend boek. Soms lijken passages inhoudelijk 2 keer in een hoofdstuk te staan of komen zinnen zelfs letterlijk 2 keer voor. Het hoofdstuk over Schiphol voelt sowieso wat vreemd aan. Het hele boek lang zijn alle mensen erg openhartig in het delen van hun verhalen, maar dit hoofdstuk voelt bijna aan als een onderdeel van een complottheorie.
In het laatste hoofdstuk worden kort wat nieuwe stippen aan de horizon gezet en uit de overige hoofdstukken kunnen regelmatig goede plannen of manieren worden gedestilleerd die Nederland kunnen helpen of bepaalde regio's (terug) op de kaart kunnen zetten. Een samenhang of een concluderend hoofdstuk ontbreekt een beetje, al zal dat waarschijnlijk Milikowski's bedoeling ook niet zijn geweest om te schrijven. Ik mis dat alleen wel een beetje.
Wat ik ook mis zijn kaartjes, foto's of een keer een verduidelijkende tabel. Waarschijnlijk allemaal een dure grap, maar ze zouden het boek veel kracht bij zetten.
Kortom, fijne beschrijvingen van een goed luisteraar en waarnemer, maar wat finetunen en een verduidelijking van welke successen waar ingezet zouden kunnen worden zouden het boek echt onmisbaar maken in sociaal-geografische en planologische studies. Zeker ook in Amsterdam waar ik zelf studeer en waar ik tijdens mijn bachelor toch vooral binnen de ring naar oplossingen moest zoeken en zelden naar buiten keek.
March 24, 2023
De titel Een klein land met verre uithoeken dekt duidelijk de titel van dit boek. Floor Milikowski bezoekt verschillende plekken in het land om daar verslag uit te brengen van hoe ze proberen om in economisch, sociaal en cultureel opzicht succesvol te zijn. Van Helmond tot Emmen; Milikowski probeert een dwarsdoorsnede van Nederland te maken door de kansarme en kansrijke regio's tegen elkaar af te zetten.
Allereerst: Milikowski's schrijfstijl is buitengewoon indrukwekkend. Ze weten thematiek door een hoofdstuk heen goed vast te houden en alinea's op een heel natuurlijke manier in elkaar te laten overlopen. Daarmee wordt het boek één geheel. Ik denk ook dat dit boek duidelijk maakt waarom het bepaalde regio's niet lukt om succes te boeken en welke invloed het overheidsbeleid daarop heeft gehad. Wat dat betreft heb ik veel interessants geleerd.
Wellicht had ik wel een wat ander boek verwacht, dat nog meer op de periferie ingaat. Hoewel het interessant is om te lezen over succesvolle regio's als Amsterdam en Eindhoven, en er in die hoofdstukken ook uitdagingen aan bod komen, had ik graag meer willen weten over de randen van de samenleving, waar voorzieningen sterk teruglopen en waar het openbaar vervoer wordt afgeschaft, bijvoorbeeld. Dat had voor wat meer contrast kunnen zorgen; nu blijft het toch vooral een boek over steden alleen.
Allereerst: Milikowski's schrijfstijl is buitengewoon indrukwekkend. Ze weten thematiek door een hoofdstuk heen goed vast te houden en alinea's op een heel natuurlijke manier in elkaar te laten overlopen. Daarmee wordt het boek één geheel. Ik denk ook dat dit boek duidelijk maakt waarom het bepaalde regio's niet lukt om succes te boeken en welke invloed het overheidsbeleid daarop heeft gehad. Wat dat betreft heb ik veel interessants geleerd.
Wellicht had ik wel een wat ander boek verwacht, dat nog meer op de periferie ingaat. Hoewel het interessant is om te lezen over succesvolle regio's als Amsterdam en Eindhoven, en er in die hoofdstukken ook uitdagingen aan bod komen, had ik graag meer willen weten over de randen van de samenleving, waar voorzieningen sterk teruglopen en waar het openbaar vervoer wordt afgeschaft, bijvoorbeeld. Dat had voor wat meer contrast kunnen zorgen; nu blijft het toch vooral een boek over steden alleen.
October 24, 2020
Heel goed en interessante casussen die de groeiende verschillen in Nederland treffend weergeven. Aan te raden voor iedereen in het vakgebied en met interesse in stedelijke ontwikkeling en stadsgeografie. Aandacht voor ongelijkheid in de samenleving is belangrijk, dus het is goed dat Milikowski dit zeer belangrijke thema aan de kaak stelt. Het biedt stedenbouwkundigen (waaronder ikzelf) en planologen van Nederland een mogelijkheid tot de nodige zelfreflectie over in hoeverre wij bijdragen aan deze ontwikkelingen en wat we eraan kunnen doen.
Als puntje van kritiek zou ik zeggen dat ik een beetje de structuur in het betoog miste. Het zijn veel losse casussen die elk opzich iets zeggen over het punt dat Milikowski wil maken, maar het is niet altijd even duidelijk hoe ze aan elkaar gelinkt zijn. Dat maakt het voor de lezer enigzins lastig om de kernpunten eruit te halen. Desondanks een boek wat ik vlug uit heb gelezen en ook al cadeau heb gedaan aan vrienden.
Als puntje van kritiek zou ik zeggen dat ik een beetje de structuur in het betoog miste. Het zijn veel losse casussen die elk opzich iets zeggen over het punt dat Milikowski wil maken, maar het is niet altijd even duidelijk hoe ze aan elkaar gelinkt zijn. Dat maakt het voor de lezer enigzins lastig om de kernpunten eruit te halen. Desondanks een boek wat ik vlug uit heb gelezen en ook al cadeau heb gedaan aan vrienden.
March 27, 2022
Interessant onderwerp, over kansenongelijkheid tussen gebieden in Nederland. Het boek besteedt veel aandacht aan ruimtelijke ordening en beleidskeuzes in het verleden die (vaak samen met geluk/pech) geleid hebben tot het succes (of achterblijven) van bepaalde regio’s. Het is wel ontzettend anekdotisch, beschrijvend (ik praat met persoon x, dit is het weer en het interieur ziet er zo uit) en ik miste een rode draad. Toch een leerzaam boek, al zit ik misschien net te veel ik het onderwerp om echt onder de indruk te zijn.
March 19, 2021
Het boek schetst een goed en uitgebreid beeld van de uitdagingen waar verschillende regio's in ons land mee kampen. De ene floreert, de andere verpietert: de gevolgen van gekozen beleid tientallen jaren geleden. Op dat moment de wellicht de juiste keuze maar wel eentje met negatieve gevolgen waar huidige beleidsmakers nu iets mee moeten. De kloof tussen kansrijk en kansarme regio's neemt namelijk toe met alle gevolgen van dien. Bij uitstek een aanrader voor politici en beleidsmakers.
January 29, 2022
Interessant en onderbelicht thema. In het boek worden een aantal voorbeelden gegeven van regio’s waar de economische voorspoed niet of minder voelbaar is. Helaas blijft het grotendeels bij de voorbeelden, en wordt er weinig aandacht besteedt aan oplossingen. Het laatste hoofdstuk licht kort enkele (internationale) voorbeelden van hoe regio’s met de problematiek kunnen omgaan, hier had echter mee aandacht aan besteed kunnen worden.
Desalniettemin een vermakelijk en soepel leesbaar boek.
Desalniettemin een vermakelijk en soepel leesbaar boek.
April 25, 2023
Een verzameling stukken van de auteur, waarvan er veel eerder zijn geschreven in de Groene. Samen geven ze een goed beeld van hoe Nederland als bedrijf wordt gerund: investeer in de 'kansrijke' regio's met kennisdichtheid (Eindhoven, Amsterdam) en laat de krimpregio's voor wat ze zijn. Ook een interessante beschouwing in het licht van de groei van populistische partijen, en een verklaring waarom mensen in deze krimpregio's het vertrouwen in de politiek (die er voor hen niet is) verliezen.
May 13, 2023
Ik las al eerder Wij zijn de stad van de hand van Milikowski. Mij kritiek dat dat boek net nergens over ging, komt ook terug bij dit boek. Het hangt aan elkaar van anekdotes die weinig bijdragen aan het grotere verhaal wat Milikowski wil vertellen. Wat dat grotere verhaal is blijft overigens een raadsel. Het gebrek aan feiten, verwijzingen naar onderzoeken en statistieken maken dit boek tot een samenraapsel van verhalen dat maar moeilijk wegleest en vooral niet boeit.
June 5, 2021
Een must read voor iedereen die nu bezig is met verstedelijkingsstrategieen in Nederland. Geeft op zeer prettig te lezen wijze, een schetst van de grote ontwikkelingen en dilemma's van stad en ommeland. Biedt daarmee context voor de keuzes van vandaag.
November 1, 2021
Interessante en leuke aaneenschakeling van verhalen over de demografische en economische ontwikkeling (en de daarbij gemiste of juist gepakte kansen) in verschillende Nederlandse regio’s. Blijft echter vooral beschrijvend, zonder veel aanbevelingen voor verbeteringen.
October 17, 2022
Mooie schets van Nederland in rapportages over verschillende plekken in Nederland. Deze leggen de grote verschillen bloot die in Nederland te vinden zijn. Die zijn groter en dieper dan wenselijk. Hebben we daaraan die nare omgekeerde vlaggen te danken? Het speelt wel mee.
March 20, 2023
Een toegankelijk boek voor mensen met weinig voorkennis van ruimtelijke ordening. Door het vele gebruik van voorbeelden wordt een compleet beeld geschetst van de beleidsmatige keuzes die op lokaal en nationaal niveau zijn genomen.
October 21, 2024
Beetje vertekende titel. In het begin was het precies het aardrijkskunde wat ik leuk vind, maar vanaf halverwege het boek ging het minder over ruimtelijke ordening maar meer over logistiek, economie en politiek.
September 11, 2025
Heerlijk boek wanneer je geïnteresseerd bent hoe Nederland - in alle uithoeken- vorm heeft gekregen door ambitieuze wethouders, dromerige projectontwikkelaars en (vaak) het missen van de tijd(geest. Door alle pogingen en missers heen ga je weer meer van Nederland houden.
June 30, 2020
Mooie samenvatting van wat er beter kan in ons ruimtelijk en economisch beleid. Pleidooi voor de herwaardering van de contrabas en herinnering dat we aan de slag moeten.
Displaying 1 - 30 of 40 reviews