Potop

The Trilogy - 3 book edition #2

by Henryk Sienkiewicz

Potop, druga z powieści tworzących Trylogię, przedstawia dzieje Polski w dobie najazdu Szwedów (1655-1660). Zasadniczą ideą powieści jest problem zdrady i wiernośsci, będący kryterium moralnej oceny zarówno postaci historycznych (np. Radziwiłł), jak i fikcyjnych (przede wszystkim Kmicic). Z głównym motywem wiąże się sposób prezentacji zdarzeń - Sienkiewicz ukazuje dwie fazy konfliktu polsko-szwedzkiego, w którzym dużą rolę odegrała zdrada magnatów i części szlachty. Początkowy obraz wrogiego "potopu" przynosi bliskość całkowitej klęski Rzeczypospolitej, w której tylko nieliczni obywatele zdolni są do obrony jej suwerenności.

Genres: Classics, Polish Literature, Historical Fiction, School, Fiction, Historical, Audiobook

784 pages, Hardcover

First published January 1, 1886

About the author

Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz (also known as "Litwos"; May 5, 1846–November 15, 1916) was a Polish journalist and Nobel Prize-winning novelist. He was one of the most popular Polish writers at the turn of the 19th and 20th centuries, and received the Nobel Prize in Literature in 1905 for his "outstanding merits as an epic writer."

Born into an impoverished gentry family in the Podlasie village of Wola Okrzejska, in Russian-ruled Poland, Sienkiewicz wrote historical novels set during the Rzeczpospolita (Polish Republic, or Commonwealth). His works were noted for their negative portrayal of the Teutonic Order in The Teutonic Knights (Krzyżacy), which was remarkable as a significant portion of his readership lived under German rule. Many of his novels were first serialized in newspapers, and even today are still in print. In Poland, he is best known for his historical novels "With Fire and Sword", "The Deluge", and "Fire in the Steppe" (The Trilogy) set during the 17th-century Polish-Lithuanian Commonwealth, while internationally he is best known for Quo Vadis, set in Nero's Rome. Quo Vadis has been filmed several times, most notably the 1951 version.

Sienkiewicz was meticulous in attempting to recreate the authenticity of historical language. In his Trilogy, for instance, he had his characters use the Polish language as he imagined it was spoken in the seventeenth century (in reality it was far more similar to 19th-century Polish than he imagined). In The Teutonic Knights, which relates to the Battle of Grunwald in 1410, he even had his characters speak a variety of medieval Polish which he recreated in part from archaic expressions then still common among the highlanders of Podhale.

In 1881, Sienkiewicz married Maria Szetkiewicz (1854-1885). They had two children, Henryk Józef (1882-1959) and Jadwiga Maria (1883–1969).

Reviews

[Paula · Rating 2 out of 5]

kmicic chłopie find yourself a therapist bo jakiś taki niestabilny jesteś

[Valeriu Gherghel · Rating 3 out of 5]

„Kmicic intră printre cei dintîi în biserică, apoi fu împins spre capela minunilor... În capelă domnea un întuneric roșietic, pe care flăcările lumînărilor aprinse nu izbuteau să-l împrăștie cu totul... Icoana era și acum tot acoperită, așa că mulțimea aștepta cu răsuflarea tăiată. Se vedeau numai ochii pironiți într-un loc anume... Perdeaua care acoperea icoana alunecă în amîndouă părțile și un potop de lumină țîșni de sus asupra credincioșilor”.

Există în Polonia, la mănăstirea din Czestochowa, la două ore de mers de Varșovia, o vestită icoană de stil bizantin, înfățișînd-o pe Maica Domnului. Tonurile icoanei sînt plumburii, iar Bogurodzica are chipul cenușiu, marcat adînc de lacrimi. Straiul Maicii Domnului, o mantie, maphorion, e tot negru. Icoana e cunoscută și invocată, firește, ca Madona neagră. Am reținut numele de Madona neagră tocmai din romanul lui Henryk Sienkiewicz.

În Potopul, mănăstirea Jasna Gora (unde e icoana Madonei Negre) este asediată de suedezi, care au invadat regatul Poloniei. Dar puținii și aprigii oșteni conduși de agitatul Andrzej Kmicic își fac datoria, iar zidurile mănăstirii rezistă ghiulelelor. În preajma zidirii din Jasna Gora (sau Czestochowa) se petrec lucruri uimitoare, spre groaza suedezilor. În consecință, asediul invadatorilor se încheie cu un eșec.

Ce remarcă dușmanii în timpul lungului asediu? Iată un fragment din roman: „...am văzut și altceva... În timp ce ocheam cu tunul care a fost sfărîmat, fortăreața a început deodată să sară și să dănțuiască, ca și cînd o trăgea cineva cu frînghia cînd în sus cînd în jos...". Și încă unul: „Într-o dimineață..., oștenii [suedezi] văzură limpede o femeie în mantie albastră, care acoperea biserica și mănăstirea”.

Aceste întîmplări miraculoase îi înspăimîntă pe suedezi: mănăstirea li se pare o ființă vie, care se arată și dispare la răstimpuri sau se ridică în văzduh. Așadar, edificiul și apărătorii mănăstirii se află cu toții sub protecția Madonei Negre...

P. S. Exista și o floare cu numele Madona Neagră. Floarea nu e chiar neagră, fiindcă negrul e destul de rar printre flori. Numai unele lalele, dacă e să-l credem pe Alexandre Dumas, au aceasta culoare...

[V.plum · Rating 1 out of 5]

FUCK YOU KMICIC

[szopenpracz · Rating 5 out of 5]

zarąbista książka, nieironicznie najlepsza lektura, bardzo mi się podoba, justice for sienkiewicz

[Helena · Rating 5 out of 5]

co moge powiedziec? jestem naczekna hejterka quo vadis i w pustyni i w rasizmie, czy jak to lecialo, ale odszczekuje przynajmniej czesc zlych slow, ktore mialam na sienkiewicza, bo bardzo podobal mi sie potop.
to jest po prostu rozrywka genetycznie wyhodowana do podobania sie polakom. nie czytalam jej w ramach lektury, co na pewno pomoglo w czerpaniu z niej przyjemności, totez moglam po prostu wlaczyc fantastycznego audiobooka z milogostem reczkiem i swietnie sie bawic.
kmicic to og himbo. nie mam nic do dodania. najlepszy mezczyzna kiedykolwiek. sienkiewicz to tego nobla dostal chyba za enemies to lovers między olenka a kmicicem (nie wierze ze ten sam osobnik pisal winicjusza i ligie istg). naprawde nie wiem, skad mialam ostatnio tyle radosci jak z czytania o tym skonczonym debilu (z czuloscia) kmicicu i jego miliardzie przypalow. jakby, ja zawsze mowie, ze pan tadeusz to sitcom - jesli tak, to potop to jeden z tych filmow akcji z dwaynem johnsonem, tylko ze wiadomo, z szabla, wuda, obrona czestochowy, cala otoczka.
chyba za wiele madrego tu nie powiem. ulubione moje postaci: kmicic, wiadomo, olenka, kontrowersyjnie obaj radziwillowie (nie ma heteroseksualnego wytlumaczenia na to co sie dzialo między boguslawem i kmicicem), oczywiscie wolodyjowski i tym bardziej oczywiście krol polski chan turecki i cesarz niemiecki naraz zagłoba. zwlaszcza w duecie z rochem.
w skrocie mysle ze jest to kwintesencjonalnie polska rozrywka - na przypale albo wcale, pol czasu pijani a pol czasu meczennicy, troche problematycznie, zawsze w klopotach, ale zawsze tez smiesznie, nawet jesli w wisielczy sposob. i przynajmniej w tym swiecie ci przypalowi polscy debile zawsze wygrywaja, i przyznaje, ze ciesze sie wtedy jak glupia razem z nimi, ze trzymam kciuki za kmicica, ekscytuje sie jak roch bije sie z karolem gustawem, stresuje sie, co sie dzieje z olenka, chociaz wiem, jak wszystko sie konczy. i moze zazdroszcze im tego, ze nawet w chwilach potopu szwedzkiego maja chociaz troche polski, z ktorej moga byc dumni, bo ja nie mam chyba takiej w ogole.

no coz. jak sie okazuje, nie jestem ponad kwintesencjonalnie polskie rozrywki.

mam tylko jedno zazalenie: gdzie prequel o zaglobie????

[Justyna · Rating 4 out of 5]

to wcale nie było takie złe lol
pls dla Michałka to ja mogę 3 część tej trylogii przeczytać

[alicja · Rating 1 out of 5]

proudly stopped at 6% without any will to finish the book, or live anymore

[Ola · Rating 1 out of 5]

To, że ta książka jest lekturą to gwóźdź do niskiego poziomu czytelnictwa młodzieży. 900 stron męczarni, które potrafią zniechęcić już na samym początku. Jeśli chcemy, żeby młodzi ludzie czytali więcej to myślę że nie tędy droga

[Daniela · Rating 1 out of 5]

My main goal in life is to never talk about this book again.

[Indresia · Rating 3 out of 5]

Pan Zagłoba jest iconic

[Aleksy · Rating 1 out of 5]

Kończ waść wstydu oszczędź

[oixawaa · Rating 3 out of 5]

BOŻE NIE WIERZĘ JA PRZECZYTAŁAM POTOP. POTOP!!!

Przyznam męczyłam się z tym gównem, ale w przynajmniej to nie romantyzm, którym rzygam totalnie. Lepsze niż cokolwiek Mickiewicza.

Musze zrobić rating postaci bo aż nie mogę.
Moimi ulubionymi (powiedzmy) są:
Pan wołodyjowski aka mały rycerz i ✨dlaczego nadal nie mam żony?✨, sory ale nadal wypieram fakt że on ma wąsa, na pewno nie w mojej głowie. Wyobrażałam sobie go jako taką hotowe więc nie ma szans. I OD KIEDY ON NIE ISTNIEJE PRZEPRASZAM BARDZO? JA MYŚLAŁAM ŻE ON NAPRAWDĘ KIEDYŚ ŻYŁ WTF?? I dlaczego nadal nie ma żony, a no tak jednak będzie miał, sory. Zapomniałam o niej bo pojawiła się na OSTATNICH STRONACH I OD RAZU SIĘ ZARĘCZYLI BEZ ROZMOWY I ANI JEDNEGO DIALOGU. ok. Czasami był annoying bo takie teksty walił but i blame you sienkiewicz for it.

Następna to TAJEMNICZA ANUSIA POJAWIAJĄCA SIĘ NA SAMYM KOŃCU. Lubię ją bo wydaje się mieć super energy i nie modli się 10 razy dziennie. Po ZA TYM JAK JA PRZECZYTAŁAM ŻE WSIADŁA NA KONIA I PRZEWIESILA SOBIE SZABLĘ>>>
Cieszę się że sienkiewicz nie przedstawił kobiecych postaci jako dobrą żonę 🤩. Tylko właśnie kilka razy było opisane że są odważne itp. ale szkoda że było ich mało 😢.
Spojler do następnej części: umrze 🙂
To nie tak że dowiedziałam się o tym bo zjechałam na dół pod potop by zobaczyć o czym jest trzecia część trylogii ☺️. I WAS ROBBED.
Jako member of wołodyjowski fan club zgłaszam przeciw, my heart is broken please fix this sienkiewicz.

Lubiłam też Oleńkę, bo W KOŃCU nie była ukazana jako typowa kobieta tylko jako twarda dziewczyna. Wkurzało mnie jednak że ciągle się modliła, rozumiem szuka czegoś czego może się złapać po tym jak to wszystko spadło jej na głowę ALE BEZ PRZESADY. Dodatkowo ten TESTAMENT ARE YOU JOKING? Klasztor albo kmicic, this is insane. Ale podziwiam ją, bo była dzielna, she slay.

DOBRA TERAZ KMICIC. Szczerze to mam love hate relationship with kmicic. NIENAWIDZĘ TEJ PRZEMIANY ŻE NAGLE ZACZĄŁ SIĘ MODLIĆ I BUM NOWY CZŁOWIEK I NIE PODSKOCZYSZ. Nie, nie dowierzam. Dla mnie to powinno być character development, mógł zrobić tak że on dostrzegłby że jest zły i spróbował by to naprawić bez tych biblijnych odniesień bla bla bla. To już nudne się robi. Serio ptak jako znak boski 🤨? Od kiedy? Może tak sobie przeleciał bez powodu a tym bardziej nie jako zwiastowanie Boże. Wolałam go na początku jak był taki wybuchowy, albo nie wiem jak to wyjaśnić xd, gdy był sobą.
ALE TA SCENA W SANIACH Z OLEŃKĄ NA POCZĄTKU JAK JĄ POCAŁOWAŁ NIE MOGĘ>>>>>
Shipowałam też go so hard with Piotr Czarniecki, ich wyprawy w klasztorze pls i to jak się martwił później gdy kmicic wyruszył sam 😭. Byli enemies to lovers.
Dziwne też było to że zawsze jakimś dziwnym trafem to on zwęszył podstęp albo wykaraskał się z kłopotów, gdzie inni normalnie umierali xd. Ale przynajmniej po długiej przeprawie (całe 900 stron) dostał happy end na jeden akapit. Czyż to nie wspaniałe 😍?
„Niechętni mówili wprawdzie, że żony we wszystkim zbytnio słucha, ale on się tego nie wstydził, owszem, sam przyznawał, że w każdej ważnej sprawie zawsze rady jej zasięga”
I AM SOBBING.

I OSTATNIA POSTAĆ Z KTÓRĄ NIE MAM ZIELONEGO POJĘCIA CO SIĘ STAŁO 💁‍♂️.
Czyli ketling 😻. Słodki był. ON SIĘ ZRANIŁ SPECJALNIE ŻEBY ZOSTAĆ Z OLEŃKĄ. A NIE POMÓGŁ BO BY HONOR SPLAMIŁ, I AM CRYING 😭.

AAAA I JESZCZE CZARNIECKI 🖤. Nie wiem dlaczego sienkiewicz nie mógł wymyślec innych nazwisk do swoich postaci, jakby? skąd mam wiedzieć o którego Czarnieckiego, skrzetuskiego czy sapiehe chodzi? 👁️👄👁️
Dobra nieważne przejdźmy do TEGO Czarnieckiego który walczył. He's hot, bye.
„jam nie z soli, ani roli, ale z tego, co mnie boli, wyrosłem”
Wyobrażałam go sobie jako cilliana murphy'iego xd lepiej nie wnikać.

Soroka był też super.

TERAZ POSTACIE KTÓRYCH NIE MOGŁAM ZNIEŚĆ I PRAWIE NERWICY DOSTAŁAM WIDZĄC ICH IMIĘ 😡😠👹👹👿👺❌❌⛔:

NUMBER ONE ŚMIEĆ BOGUSŁAW
TĄ JEGO PERUKĄ TO ON MOŻE SOBIE GRÓB OZDOBIĆ. STARY DZIAD, PROSTAK, SIGMA Z EGO TOP. myślałam że mnie coś trzaśnie jak była jego perspektywa. Brzydził mnie kompletnie, tam była jakaś wzmianka o olejku migdałowym xd. Pewnie full skin care robił. Jeszcze jak chciał tą Oleńkę zaciągnąć to myślałam że wyjde z siebie. Shipowalam go z Sakowiczem, są siebie warci.
Wreszcie doczekał się karmy, ale tam było chyba że uciekł także no fajnie. Raczej długo nie pociągnie ze swoją padaczką alkoholikową. Zaproście mnie na jego pogrzeb chętnie przyjdę by postać i się pośmiać 😈.
Welcome to Bogusław hate club.

ZAGŁOBA ALSO KNOWN AS THE MOST IRRITATING CHARACTER OF THE YEAR. I am sory wołodyjowski ale ja nie potrafię go lubić, on jest tak wnerwiający. Tak się przechwala się wszystkim, wywyższa sie przed wszystkich i oczywiście zawsze wie co poradzić 🙂. A TE JEGO ŻARTY O MATKO PO PROSTU TAKIE ZABAWNE ŻE AŻ SPADŁAM Z KRZESŁA JAK CZYTAŁAM (sarkazm). Moje ulubione powiedzenie tego roku: złapał kozak tatarzyna, a tatarzyn za łeb trzyma. Należał do mojej ukochanej paczki ale he's just NO. Nie cierpię go, naprawdę z całego serca 👹.
Ale jAk To? PrzECieŻ oN JeSt tAKi ZabAWny i SUpeR?!
Nie.

I oczywiście brat śmiecia Bogusława, Janusz. Juz mi się nie chce tego komentować. Po prostu szuja i oszust. Manipulator. I też doczekał się kary. Ha.

A TA SZLACHTA CO WYCIĘŁA PRZYJACIÓŁ KMICICA, WHAT WAS THE POINT? JOZWA BUTRYM PLS TELL ME CAUSE I DON'T UNDERSTAND THAT. FOR WHAT?

Pomimo absurdu tego że miecznik nie umarł od postrzału i tego że Klasztor nie ucierpiał, było nawet ok. Czasami jak te bitwy były to nie ogarniałam co się dzieje ale ngl nie było tak źle.

Rozsmarowałem go jak masło na grzance dla pana Czarnieckiego.
^^^
Dobra przyznam to było dobre xd

[kosa]

dnf po 4 rozdziale, olenka you slay but i cant do it anymore henryk wygrales po raz kolejny (2:1)

[Lou · Rating 5 out of 5]

One important note... if you read the trilogy in English, be sure to read the translation by Kuniczak. I started reading one by a different translator and the difference was night and day. It was like reading a wooden story by an author of adventure books for young adults instead of a well written story by a great author. If you read a poor review I wonder if the reviewer didn't read the other translation.

The stories in the series read like a mix of "War and Peace" and "The Three Musketeers". Wonderful storyline, engaging characters, dramatic history and for Americans it has the added attraction of being about a place and time that many of us are not familiar with.

[Laura :] · Rating 4 out of 5]

ok ale czemu te końcowe sceny były takie krótkie jakby cała książka do tego zmierzała a później na 3 stronach cała akcja się skończyła pierdolne zaraz 😭😭😭😭😭😭

[Peter · Rating 4 out of 5]

„Potop“ (Die Sintflut) ist der zweite Band Henryk Sienkiewieczs berühmter „Trilogie“ über die Kriege Polens im 17. Jahrhundert, die zur Schwächung und letztendlich dem Untergang der Rzeczpospolita Dwojga Narodów (Adelsrepublik der beiden Völker Polens und Litauens) beigetragen haben. Während der erste Band sich den Auseinandersetzungen mit den ukrainischen Kosacken widmete, haben wir es jetzt mit den Schweden zu tun, die Mitte des Jahrhunderts den gesamten Westen des Landes erobert hatten. Dies war allerdings nur möglich durch den Verrat und der tätigen Mithilfe von Teilen den (Hoch)Adels, insbesondere Teilen der polnisch-litauischen Familie Radziwiłł, den Erzschurken in diesem Buch.

Einige Helden des ersten Bandes treten wieder auf, insbesondere der joviale, trinkfreudige, großspurige, aber auch gewitzte Onufry Zagłoba und der kleine, unerschrockene, ewig unglücklich verliebte Meisterfechter Michał Wołodyjowski. Die Hauptrolle spielt aber Andrzej Kmicic, ein Adliger aus dem Nordosten des Landes, der sich im Verlauf der Handlung von einem gesetzlosen Haudegen in einen aufopferungsvollen Patrioten wandelt.

Das Buch ist ein echter Wälzer und hat auch in der von mir gewählten Form als Audiobuch mehr als 55 Stunden reine (Vor)Lesezeit. Es hat Längen und man spürt manchmal, dass es ursprünglich als Episodenroman in einer Zeitung erschienen ist. Trotzdem war eine bereichernde Erfahrung – auch dank der hervorragende Lesung von Mieczysław Voit – und eine gute Grundlage für den Filmklassiker von Jerzy Hoffman.

[Seth · Rating 5 out of 5]

See the review of With Fire and Sword. This is part two. It is two volumes totalling 2000 pages. So yeah, maybe that's why people don't want to read. 3000 pages. But man. wow. whew. woa.

[Wikc]

w duuuuupie cie mam

mam nadzieje ze sienkiewicz zginie wiem ze juz nie zyje ale niech zginie mentalnie

[amelia · Rating 5 out of 5]

4.5(?)/5

Szczerze nie byłam w stanie ocenić tej książki. Z jednej strony opisy wojen i niektóre rozdziały wprowadzały mnie do grobu, a z drugiej strony jak na tak okropnie długą powieść mega się wyciągnęłam. Nie ukrywam, że z pewnością będzie to jedna z najlepszych lektur jakie czytałam, pomimo tego jak bardzo męczyły mnie niektóre fragmenty. Fabuła bardzo mi się podobała, fajne plot twisty, połączenia między wątkami i świetnie napisane postacie. Jestem wielką fanką Kmicica, pomimo tego jak często załamywały mnie jego wybory. Uwielbiam humor Zagłoby, postać Wołodyjowskiego i Oleńkę. Uwielbiam także jej dynamikę z Andrzejem, cała ich historia i ich oddanie w stosunku do siebie jest po prostu świetne, a rozdziały, w których pojawiali się razem, lub był chociaż poruszany ich wątek, były zdecydowanie moimi ulubionymi. I szczerze sama jestem aż zaskoczona tym, jak dobrze mi się to czytało, bo spodziewałam się nudnej książki, której czytanie miało być dla mnie koszmarem, a tymczasem sprawiało mi to nawet przyjemność. Jestem naprawdę pozytywnie zakończona i na pewno nie spodziewałabym się, że czytając końcówkę będę praktycznie płakać. Cieszę się, że zmobilizowałam się do przeczytania tego, i być może nawet przeczytam kiedyś pozostałe dwie części. Gdyby tylko nie ta ilość tekstu...

[karolina ✧･ﾟ: *✧･ﾟ · Rating 2 out of 5]

kurwa dlaczego

[Monia · Rating 4 out of 5]

To może wydawać się dziwne, ale.. o rany, jak ja się cieszę, że nie przeczytałam tego w liceum, kiedy to było lekturą! Serio, to chyba druga myśl, która przyszła mi do głowy po skończeniu tej książki. Pierwszą była ta, że mi przykro, że to już koniec. W każdym razie wracając do tej radości, to pojawiła się ona z dwóch powodów: po pierwsze - na pewno strasznie by mnie ten "Potop" wtedy wymęczył, bo zwyczajnie nie był to typ literatury, który chciało mi się w tamtym czasie czytać; po drugie - ile w tej książce jest spoilerów do "Ogniem i mieczem"! Jeśli planujecie sobie kiedyś po te książki sięgać, to baaardzo mocno polecam czytanie ich w prawidłowej kolejności, bo chociaż zmieniają się główni bohaterowie, to ci poboczni są ciągle ci sami i świetnie jest poznawać ich losy od początku, a nie gdzieś tam od środka.
Co ja mogę powiedzieć? Trochę mnie ten Sienkiewicz zaskoczył tym, że nagle staje się jednym z moich ulubionych pisarzy! I chociaż "Potop" jakoś tak odrobinę mniej chwycił mnie za serce, niż "Ogniem i mieczem" to w dalszym ciągu - no kocham!

[Hania · Rating 5 out of 5]

Dziękuję, że system edukacji kazał mi to przeczytać

[Razvan Banciu · Rating 4 out of 5]

A very enjoyable piece of history, narrated by one of the greatest authors from the East.

[julia]

nigdy więcej

[Dominika · Rating 3 out of 5]

3.5-3.75
Gdyby był czas w programie, to można by z Sienkiewiczem zrobić mega fajne dyskusje na temat seksizmu i uprzedmiotowieniu kobiet, tropach z popkultury, rasizmie, braku celowości wojen i nienawiści religijnej wogóle. Ta książka ma wiele problemów. Pod płaszczykiem patriotyzmu jest sarmatyzm, ksenofobia itd. Jednocześnie mimo, że książka jest dość tendencyjna, dwie strony dobra i zła to nie brakuje też celnej krytyki Polski i to chyba była moja ulubiona część. Przede wszystkim są jest to książka mega wciągająca i ekscytująca, a trochę też można wie nauczyć, choć bez krytycznego podejścia czytanie nie ma sensu. Ja bardzo lubię Sienkiewicza, ale nie jestem ślepa guys. Trochę za długa na mój gust btw.

[✨Jamie✨ · Rating 1 out of 5]

1/3 książki to gadanie o tym jak to się Maryja nad narodem polskim miłuje
1/3 książki to krew lejąca się na wszystkie strony
1/3 książki to monologi dłużące się koszmarnie które nawet jakoś specjalnie w pamięć nie zapadały

Dorzućmy do tego wszystkiego beznadziejnie zrobiony wątek romantyczny, zalejmy ksenofobią i pieczmy przez 24 godziny w 200°C a dostaniemy pełnowymiarową papierową cegłę. Taką cegłę można następnie np. na zawsze wyprzeć ze swojej pamięci zaraz po maturze, z uprzednim rytualnym utopieniem jej w rzece

[˖⁺ 𖦹˚liwka · Rating 1 out of 5]

Czy ja muszę coś więcej mówić. Może,to tylko domysły : podobałoby mi się to bardziej grybym nie musiała tego czytać :// Nie da się zliczyć ile razy chciałam rzucić tą książką o ścianę.... Sienkiewicz,lepiej już zostańmy przy quo vadis

[Matthew Burkhardt · Rating 5 out of 5]

Incredibly long but never a dull moment. The epic adventures of Pan Michal and Pan Zagloba continue in this second volume of Sienkiewicz' Trilogy. So worth it.

[Oliwia Czlapinska · Rating 1 out of 5]

Pozwólmy niektórym książkom umrzeć. Nieciekawa, nieaktualna, monotonna problematyka.

[Tereza · Rating 3 out of 5]

Alexandraungureanu777@yahoo.com