Σλαβόφωνοι και πρόσφυγες: Κράτος και πολιτικές ταυτότητες στη Μακεδονία του Μεσοπολέμου

by Ραϋμόνδος Αλβανός

Ο Με­σο­πό­λε­μος, δη­λα­δή η πε­ρί­ο­δος 1922-1940, είναι η ση­μα­ντι­κό­τε­ρη πε­ρί­ο­δος στη νε­ό­τε­ρη ιστο­ρία της Ελ­λά­δας. Τό­τε ουσι­α­στι­κά μπή­καν οι βά­σεις για τη συ­γκρό­τη­ση της πραγ­μα­τι­κό­τη­τας όπως τη ζού­με σή­με­ρα.

Σε αυτό το βι­βλίο θα πα­ρου­σι­α­στούν στοι­χεία της κοι­νω­νι­κής ιστο­ρί­ας των Ελ­λή­νων που σί­γου­ρα δεν αφο­ρούν μό­νο τη Μα­κε­δο­νία. Η συ­γκρό­τη­ση των δι­κτύ­ων των πο­λι­τευ­τών, οι στρα­τη­γι­κές τους για την άντλη­ση ψή­φων, η έκ­φρα­ση και δι­α­χεί­ρι­ση των μυ­ρι­ά­δων αιτη­μά­των των ψη­φο­φό­ρων-χω­ρι­κών, οι συ­γκρού­σεις ντό­πι­ων-προ­σφύ­γων σχε­τι­κά με τη γη, τα έντο­να πο­λι­τι­κά πά­θη των δι­χα­σμέ­νων Ελ­λή­νων σε βε­νι­ζε­λι­κούς και αντι­βε­νι­ζε­λι­κούς είναι με­ρι­κά από τα στοι­χεία που ανα­λύ­ο­νται στην πα­ρού­σα με­λέ­τη και χα­ρα­κτη­ρί­ζουν όλη την ελ­λη­νι­κή ύπαι­θρο του Με­σο­πο­λέ­μου.

Η εστί­α­ση της με­λέ­της εντο­πί­ζε­ται σε δύο ομά­δες που αμ­φό­τε­ροι ήταν «ξέ­νοι»: στους πρό­σφυ­γες που ήρ­θαν σε μια νέα πα­τρί­δα πο­λύ δι­α­φο­ρε­τι­κή από αυτή που άφη­σαν και στους σλα­βό­φω­νους που επί­σης ήταν κα­τά κά­ποιο τρό­πο «ξέ­νοι». Το βα­σι­κό ερώ­τη­μα που δι­α­τρέ­χει αυτό το βι­βλίο είναι το ποι­ος είναι ο ρό­λος του κρά­τους στην προ­σπά­θεια έντα­ξης των σλα­βό­φω­νων και των προ­σφύ­γων στην ελ­λη­νι­κή κοι­νω­νία και πώς το κοι­νο­βου­λευ­τι­κό σύ­στη­μα επη­ρέ­α­σε τη συ­γκρό­τη­ση εθνι­κών και πο­λι­τι­κών ταυ­το­τή­των στη με­σο­πο­λε­μι­κή Μα­κε­δο­νία.

Genres: History

272 pages, Paperback

First published November 1, 2019

About the author

Ο Ραϋμόνδος Αλβανός γεννήθηκε στην Αθήνα και αποφοίτησε από το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ συνέχισε τις μεταπτυχιακές σπουδές του στην Αγγλία, στο Τμήμα Συγκριτικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου του Έσσεξ. To 2005 ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ.

Ζει στην Καστοριά και διδάσκει, ως επιστημονικός συνεργάτης, στο Τμήμα Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας (πρώην Δημοσίων Σχέσεων και Επικοινωνίας) του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας (Καστοριά). Επίσης είναι επιστημονικός συνεργάτης του Ιδρύματος της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, υπεύθυνος για τις ξεναγήσεις και τις εκδηλώσεις του Πάρκου Εθνικής Συμφιλίωσης στον Γράμμο. Έχει συμμετάσχει σε πολλούς συλλογικούς τόμους.

Reviews

[Roula T · Rating 5 out of 5]

Καλογραμμένη έρευνα επάνω σε ένα θέμα που ξυπνά φανατισμό και αρνητικά συναισθήματα. Ο συγγραφέας διερευνά τις σχέσεις προσφύγων που εγκαταστάθηκαν στον ν. Καστοριάς και των σλαβόφωνων κατοίκων της περιοχης. Πάρα πολύ κατατοπιστικό και αναλυτικό ως προς το πλέγμα σχέσεων με τους τοπικούς πολιτευτές, τη διερεύνηση της εθνικής ταυτότητας των σλαβόφωνων, τις συγκρούσεις με τους πρόσφυγες, τα άλυτα προβλήματα που ταλάνιζαν και τις δυο πλευρές. Πολύ ενδιαφέρουσα η αποδελτίωση της τοπικής εφημερίδας «Καστορία» μέσω της οποίας με πολύ άμεσο τρόπο τεκμηριώνονται γεγονότα, ιδέες, στάσεις. Συστήνεται ανεπιφύλακτα.

[Simon Siap · Rating 5 out of 5]

Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μελέτη για τους Σλαβόφωνους και τους πρόσφυγες στη Δυτική Μακεδονία του μεσοπολέμου. Ο συγγραφέας αφήνει πίσω του στερέοτυπα και αφορισμούς και αναλύει με την πάραθεση στοιχείων τη συμπεριφορά τόσο των Σλαβόφωνων όσο και των νεοαφιχθέντων προσφύγων στην Καστοριά και στη Φλώρινα.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η ανάλυση της εκλογικής συμπεριφοράς των Σλαβόφονων και τα κίνητρα τους για να στηρίξουν τους αντιβενιζελικούς συνδιασμούς.

[Malamas · Rating 4 out of 5]

Πολύ ενδιαφέρον βιβλίο με αρκετά στοιχεία. Φωτίζει με αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία και συνεντεύξεις την κατάσταση στα σλαβόφωνα χωριά της περιοχής Καστοριάς και Φλώρινας

[Krysia Meráki Stories · Rating 4 out of 5]

Buena documentación e introducción para conocer a las poblaciones de habla eslava ( locales y rufugiados) en territorio griego en la zona de Kastoria, Florina, etc.

El autor se basa en fuentes de votaciones en la época de Venicelos, y saca a concluir los resultados que más abundaban en cada pueblo.

Deja interesantes reflexiones sobre los nacionalismos imperantes en aquel entonces y el rol de la identidad nacional en zonas multiétnicas.

Hecho de menos más material visual para una próxima edición.

[Olympia Vasiliou · Rating 4 out of 5]

Μια ψύχραιμη ματιά και εμπεριστατωμενη. Πραγματικά διαφωτιστικό.