What do you think?
Rate this book
De reis van de hofarts
In de winter van 1754 zendt keizerin Maria Theresia haar persoonlijke arts, Gerard van Swieten, naar het zuiden van haar rijk. De streek wordt geteisterd door een reeks onverklaarbare sterfgevallen. Dat zorgt voor zoveel onrust, dat hele dorpen leeglopen en de grens van het Habsburgse Rijk onbewaakt achterblijft. Door een medische verklaring te vinden, hoopt de keizerin de leegloop te stoppen.
De reis leidt de dokter van het mooie Wenen tot in het hart van het duistere grensgebied. De reis valt hem zwaar. Honderden kilometers legt hij af: per boot, koets en zelfs te paard. Maar wanneer hij zijn eindbestemming bereikt, wordt hij niet met open armen ontvangen. De plaatselijke gezaghebbers zitten niet te wachten op de stem van de rede.
De reis van de hofarts verweeft historische figuren en waargebeurde feiten in een fictief verhaal en ontrafelt een van de meest spraakmakende mythes in de literatuur
De reis leidt de dokter van het mooie Wenen tot in het hart van het duistere grensgebied. De reis valt hem zwaar. Honderden kilometers legt hij af: per boot, koets en zelfs te paard. Maar wanneer hij zijn eindbestemming bereikt, wordt hij niet met open armen ontvangen. De plaatselijke gezaghebbers zitten niet te wachten op de stem van de rede.
De reis van de hofarts verweeft historische figuren en waargebeurde feiten in een fictief verhaal en ontrafelt een van de meest spraakmakende mythes in de literatuur
- GenresHistory
352 pages, Paperback
First published September 4, 2020
32 people want to read
About the author
Ludo Schildermans
3 books3 followersLudo Schildermans is een Vlaamse schrijver.
Ludo Schildermans in de Nederlandstalige Wikipedia
Ludo Schildermans is a Flemish writer.
Ludo Schildermans in de Nederlandstalige Wikipedia
Ludo Schildermans is a Flemish writer.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 9 of 9 reviews
March 11, 2024
“De reis van de hofarts”, wie heeft die ongeïnspireerde titel gekozen? En wie dan het Caspard David Friedrich schilderij op het omslag, dat helemaal niks met het boek te maken heeft? Gelukkig is het verhaal zelf pittiger en interessanter. De broers Ludo en Jozef Schildermans geven een mooi beeld van de 18de eeuw in het nog uitgestrekte Oostenrijkse rijk van keizerin Maria-Theresia. Het hoofdpersonage, de hofarts in kwestie, is de Nederlander Gerard van Swieten, die inderdaad eerste lijfarts is geweest van de keizerin en effectief in haar opdracht een onderzoek deed naar een vreemde epidemie in het huidige Roemenië, aan de grens met de Ottomaanse erfvijand. Dat brengt hem op het spoor van het koortsige vampirisme-bijgeloof, van lijken die worden opgegraven, met een staak doorstoken, onthoofd en verbrand.
Gelukkig weten de auteurs de klip te omzeilen van goedkoop vampirisme-vermaak; ze laten Van Swieten afreizen naar het grensgebied en persoonlijk de zaak onderzoeken. Daarbij staat de strijd tussen wetenschap en bijgeloof centraal, al hadden ze dat naar mijn aanvoelen nog iets meer mogen uitwerken. In de roman komen ook fenomenen als epidemieën en quarantaine-maatregelen ter sprake, waardoor het verhaal een onverwacht actueel kantje krijgt.
Dit boek is vlot geschreven en goed leesbaar, maar het verliest zeker in de tweede helft aan spankracht doordat de auteurs het nodig achtten om er ook de amoureuze escapades van een jonge huzaar in het gezelschap van van Swieten te verwerken. Gelukkig blijft het knap geschetste tijdbeeld goed overeind. (rating 2.5 stars)
Gelukkig weten de auteurs de klip te omzeilen van goedkoop vampirisme-vermaak; ze laten Van Swieten afreizen naar het grensgebied en persoonlijk de zaak onderzoeken. Daarbij staat de strijd tussen wetenschap en bijgeloof centraal, al hadden ze dat naar mijn aanvoelen nog iets meer mogen uitwerken. In de roman komen ook fenomenen als epidemieën en quarantaine-maatregelen ter sprake, waardoor het verhaal een onverwacht actueel kantje krijgt.
Dit boek is vlot geschreven en goed leesbaar, maar het verliest zeker in de tweede helft aan spankracht doordat de auteurs het nodig achtten om er ook de amoureuze escapades van een jonge huzaar in het gezelschap van van Swieten te verwerken. Gelukkig blijft het knap geschetste tijdbeeld goed overeind. (rating 2.5 stars)
November 22, 2020
Vlot leesbare, goed geschreven roman over Gerard van Swieten, de Nederlandse lijfarts van keizerin Maria Theresia. Het hoofdpersonage heeft echt bestaan en heeft in 1754-1755 blijkbaar ook reizen gemaakt om verhalen over vampirisme te onderzoeken. Dit in opdracht van de keizerin, die overwoog om een verbod uit te vaardigen op het spietsen, onthoofden en verbranden van lijken. Ik lees op Wikipedia dat van Swieten door zijn strijd tegen het bijgeloof model stond voor het "Van Helsing" personage in Bram Stokers "Dracula". Dat ik dat laatste op Wikipedia moet opzoeken, vind ik een fout van de schrijvers (twee broers schreven dit onder een gemeenschappelijk pseudoniem) en hun uitgever. Het is duidelijk dat de schrijvers zich voor dit boek grondig gedocumenteerd hebben. Het is doodzonde dat ze geen addendum hebben toegevoegd, waarin ze die hun bronnen toelichten, iets meer vertellen over de historische context en toelichten welke hoofdpersonages al dan niet echt bestaan hebben, of al dan niet gebaseerd zijn op bepaalde historische figuren. In dat geval had ik een sterretje extra gegeven in de beoordeling.
December 30, 2020
De reis van de hofarts - L.J. Schildermans (Houtekiet)
De reis van de hofarts speelt zich af in het 18de eeuwse Europa, waar bijgeloof welig tiert en de mensen tot vreemde dingen drijft. Historische roman voor lezers van o.a. Simone van der Vlugt.
In de winter van 1754 zendt keizerin Maria Theresia haar persoonlijke arts, Gerard van Swieten, naar het zuiden van haar rijk. De streek wordt geteisterd door een reeks onverklaarbare sterfgevallen. Dat zorgt voor zoveel onrust, dat hele dorpen leeglopen en de grens van het Habsburgse Rijk onbewaakt achterblijft. Door een medische verklaring te vinden, hoopt de keizerin de leegloop te stoppen. De reis leidt de dokter van het mooie Wenen tot in het hart van het duistere grensgebied. De reis valt hem zwaar. Honderden kilometers legt hij af: per boot, koets en zelfs te paard. Maar wanneer hij zijn eindbestemming bereikt, wordt hij niet met open armen ontvangen. De plaatselijke gezaghebbers zitten niet te wachten op de stem van de rede.
De reis van de hofarts verweeft historische figuren en waargebeurde feiten in een fictief verhaal en ontrafelt een van de meest spraakmakende mythes in de literatuur.
Ook al heeft de cover - het schilderij van Caspar David Friedrich - niets met het boek te maken, het trekt wel aan. De titel in combinatie met het schilderij als cover maakte dat ik het boek gelijk wou lezen. De flaptekst bevestigde dat vermoeden alleen maar.
L.j. Schildermans staat voor twee broers die dit boek hebben geschreven. Ze hanteren een enorm vlotte schrijfstijl waardoor je echt vanaf het begin helemaal in het boek zit. Het leest enorm makkelijk waardoor dit boek een breed leespubliek kan bekoren.
‘Wonderlijk, dat is het minste wat je van deze keizerlijke op- dracht kan zeggen. Om het even welke chirurgijn of kamparts had deze taak op zich kunnen nemen. Toen de keizerin hem beval de expeditie te leiden, had hij dan ook tegengestribbeld: te veel werk, te oud voor een dergelijk avontuur maar de vorstin hield voet bij stuk.’
Wat heb ik genoten van het verhaal. Ik heb echt, oprecht, meegereisd met Dr. Van Swieten. Heerlijk dat dit alles historische feiten bevat, heerlijk dat de auteur soms even durven afdwalen naar details, zoals liefde. Sommige passanten krijgen dan weer geen opheldering maar uiteindelijk stoort dat niet enorm.
Conclusie is dat dit boek er staat.
Dr. Van Swieten, de reis, vampirisme, deze historische roman is absoluut je leestijd waard.
De reis van de hofarts speelt zich af in het 18de eeuwse Europa, waar bijgeloof welig tiert en de mensen tot vreemde dingen drijft. Historische roman voor lezers van o.a. Simone van der Vlugt.
In de winter van 1754 zendt keizerin Maria Theresia haar persoonlijke arts, Gerard van Swieten, naar het zuiden van haar rijk. De streek wordt geteisterd door een reeks onverklaarbare sterfgevallen. Dat zorgt voor zoveel onrust, dat hele dorpen leeglopen en de grens van het Habsburgse Rijk onbewaakt achterblijft. Door een medische verklaring te vinden, hoopt de keizerin de leegloop te stoppen. De reis leidt de dokter van het mooie Wenen tot in het hart van het duistere grensgebied. De reis valt hem zwaar. Honderden kilometers legt hij af: per boot, koets en zelfs te paard. Maar wanneer hij zijn eindbestemming bereikt, wordt hij niet met open armen ontvangen. De plaatselijke gezaghebbers zitten niet te wachten op de stem van de rede.
De reis van de hofarts verweeft historische figuren en waargebeurde feiten in een fictief verhaal en ontrafelt een van de meest spraakmakende mythes in de literatuur.
Ook al heeft de cover - het schilderij van Caspar David Friedrich - niets met het boek te maken, het trekt wel aan. De titel in combinatie met het schilderij als cover maakte dat ik het boek gelijk wou lezen. De flaptekst bevestigde dat vermoeden alleen maar.
L.j. Schildermans staat voor twee broers die dit boek hebben geschreven. Ze hanteren een enorm vlotte schrijfstijl waardoor je echt vanaf het begin helemaal in het boek zit. Het leest enorm makkelijk waardoor dit boek een breed leespubliek kan bekoren.
‘Wonderlijk, dat is het minste wat je van deze keizerlijke op- dracht kan zeggen. Om het even welke chirurgijn of kamparts had deze taak op zich kunnen nemen. Toen de keizerin hem beval de expeditie te leiden, had hij dan ook tegengestribbeld: te veel werk, te oud voor een dergelijk avontuur maar de vorstin hield voet bij stuk.’
Wat heb ik genoten van het verhaal. Ik heb echt, oprecht, meegereisd met Dr. Van Swieten. Heerlijk dat dit alles historische feiten bevat, heerlijk dat de auteur soms even durven afdwalen naar details, zoals liefde. Sommige passanten krijgen dan weer geen opheldering maar uiteindelijk stoort dat niet enorm.
Conclusie is dat dit boek er staat.
Dr. Van Swieten, de reis, vampirisme, deze historische roman is absoluut je leestijd waard.
December 26, 2020
Wanneer een vriend een boek schrijft, samen met zijn broer, wil je het sowieso lezen - zeker omdat ik wel iets heb met geschiedenis en historische fictie. En: dit boek was een echte meevaller en aanrader. Een fascinerend verhaal, goed en meeslepend geschreven, met een onwaarschijnlijke relevantie voor ons tijdsgewricht. Ik ben echt blij dat ik het gelezen heb, en raad het met plezier aan.
September 29, 2020
Wat een aangename verrassing! | Ik heb de voorbije avonden de historische roman “De reis van de hofarts” van L.J. Schildermans gelezen. Ik had geen idee wat ik er kon of mocht van verwachten en dus was de verrassing heel groot. Ik was vanaf de eerste pagina’s verkocht. Het werd voor mij een “pageturner”. Heel vlot geschreven, aangenaam om te lezen, goed opgebouwd, spannend, rake beschrijvingen en vergelijkingen, een mooie combinatie van degelijk onderbouwde historische feiten en fictie, kortom een heel goed boek. In het weekend liet ik een vriendin een aantal pagina’s lezen. Ik had het boek nog niet uit want anders was mijn exemplaar nu al in andere handen.
L.J. Schildermans is niet een of andere Nederlandse auteur met een voornaaminitiaal te weinig. Het zijn de broers Ludo en Jozef Schildermans. Jozef en zijn vrouw Hilde studeerden net zoals ik geschiedenis; ik ken hen al van in Leuven. Ludo heb ik daar ook wel eens zien passeren. Ik voelde me dan ook “moreel” verplicht om het boek van L.J. Schildermans te kopen en te lezen. Moest ik het maar niks gevonden hebben, ik had er hier diplomatisch over gezwegen. Mijn loftrompet is dan ook oprecht. Ludo Schildermans had al twee romans op zijn naam staan, twee literaire thrillers, maar voor “De reis van de hofarts” hebben de twee broers de krachten gebundeld.
Historische romans lees ik met een dubbel gevoel: de historicus in mij is op zijn hoede voor te veel literaire vrijheden die de “historische waarheid” geweld durven aan doen. Ik heb daar wat minder last van als ik over het historisch onderwerp zelf weinig of niks weet. En van Gerard van Swieten, hofarts van Maria Theresia had ik nog nooit gehoord. En toch kon ik het niet nalaten om af en toe een historisch feit uit de roman in de mate van het mogelijke te controleren. Zo mijmert Van Swie-ten op pagina 311 over het schilderij van Jan Vermeer dat hij thuis in zijn werkkamer hangen heeft. En ja, het schilderij “Allegorie op de schilderkunst” uit 1665 van Jan Vermeer bevond zich zeker in de collectie van een zoon van Gerard Van Swieten, die het meer dan waarschijnlijk van zijn vader kreeg.
Of in de 18e eeuw de Pruisen al met “Der Fritz” als scheldnaam aangeduid werden, valt wel te betwijfelen, maar een anachronistisch grapje is altijd mooi meegenomen. En of in de geboortestreek van Johan Baumgarten Sint-Maarten gevierd werd met brandende houtstapels is moeilijk te achterhalen. Je leest nergens van waar hij afkomstig was. Misschien dachten de broers meer aan hun eigen jeugd in het Limburgse Eksel. Doorheen de tekst word je ook meer en meer ingewijd in de wereld van de chirurgijnen met bijvoorbeeld van pagina 138 tot 141 een gedetailleerde beschrijving van een amputatie. Leerrijk, net zoals de ravage die syfilis vroeger aanrichtte, zeker in militaire milieus.
In de 18e eeuw moedigde de overheid mensen (financieel) aan om te verhuizen en dunbevolkte gebieden in het oostelijk deel van het rijk van Maria-Theresia demografisch te gaan versterken. De manier waarop L & J hun doortocht in Wenen beschrijven, lijkt meer voor nu dan voor toen geschreven: “In de hoofdstad groeit er weerzin en zelfs openlijk protest tegen deze transmigranten. Er moet opvang voor hen geregeld worden, maar de Hofburg kan de toestroom niet aan, zodat velen overdag door de straten dwalen, en ’s avonds in parken een slaapplek zoeken voor de nacht…. Arme stakkers zijn het zeker. Als hij ze ziet lopen in hun grauwe tenues, al hologig van de reis tot Wenen, vraagt hij zich altijd af of ze de rest van de tocht wel zullen overleven. Verhalen over hun vaak weinig fortuinlijke lot bereiken immers ook de hoofdstad: als ze al niet overboord slaan en verdrinken, worden de meesten ziek. Vooral de ouderen en de kinderen zijn bij aankomst in Apatin vaak zo verzwakt dat ze al na enkele dagen overlijden.” (p. 86)
En ook met andere aspecten uit hun boek, sluiten L & J al dan niet gewild aan bij de actualiteit: besmettelijke ziektes, quarantaine, populisme, fake-news, bedreigingen aan het adres van wetenschappers die hun kennis in de weegschaal leggen… Maar u moest al aan het lezen zijn.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gerard_...
https://www.ludoschildermans.be
L.J. Schildermans is niet een of andere Nederlandse auteur met een voornaaminitiaal te weinig. Het zijn de broers Ludo en Jozef Schildermans. Jozef en zijn vrouw Hilde studeerden net zoals ik geschiedenis; ik ken hen al van in Leuven. Ludo heb ik daar ook wel eens zien passeren. Ik voelde me dan ook “moreel” verplicht om het boek van L.J. Schildermans te kopen en te lezen. Moest ik het maar niks gevonden hebben, ik had er hier diplomatisch over gezwegen. Mijn loftrompet is dan ook oprecht. Ludo Schildermans had al twee romans op zijn naam staan, twee literaire thrillers, maar voor “De reis van de hofarts” hebben de twee broers de krachten gebundeld.
Historische romans lees ik met een dubbel gevoel: de historicus in mij is op zijn hoede voor te veel literaire vrijheden die de “historische waarheid” geweld durven aan doen. Ik heb daar wat minder last van als ik over het historisch onderwerp zelf weinig of niks weet. En van Gerard van Swieten, hofarts van Maria Theresia had ik nog nooit gehoord. En toch kon ik het niet nalaten om af en toe een historisch feit uit de roman in de mate van het mogelijke te controleren. Zo mijmert Van Swie-ten op pagina 311 over het schilderij van Jan Vermeer dat hij thuis in zijn werkkamer hangen heeft. En ja, het schilderij “Allegorie op de schilderkunst” uit 1665 van Jan Vermeer bevond zich zeker in de collectie van een zoon van Gerard Van Swieten, die het meer dan waarschijnlijk van zijn vader kreeg.
Of in de 18e eeuw de Pruisen al met “Der Fritz” als scheldnaam aangeduid werden, valt wel te betwijfelen, maar een anachronistisch grapje is altijd mooi meegenomen. En of in de geboortestreek van Johan Baumgarten Sint-Maarten gevierd werd met brandende houtstapels is moeilijk te achterhalen. Je leest nergens van waar hij afkomstig was. Misschien dachten de broers meer aan hun eigen jeugd in het Limburgse Eksel. Doorheen de tekst word je ook meer en meer ingewijd in de wereld van de chirurgijnen met bijvoorbeeld van pagina 138 tot 141 een gedetailleerde beschrijving van een amputatie. Leerrijk, net zoals de ravage die syfilis vroeger aanrichtte, zeker in militaire milieus.
In de 18e eeuw moedigde de overheid mensen (financieel) aan om te verhuizen en dunbevolkte gebieden in het oostelijk deel van het rijk van Maria-Theresia demografisch te gaan versterken. De manier waarop L & J hun doortocht in Wenen beschrijven, lijkt meer voor nu dan voor toen geschreven: “In de hoofdstad groeit er weerzin en zelfs openlijk protest tegen deze transmigranten. Er moet opvang voor hen geregeld worden, maar de Hofburg kan de toestroom niet aan, zodat velen overdag door de straten dwalen, en ’s avonds in parken een slaapplek zoeken voor de nacht…. Arme stakkers zijn het zeker. Als hij ze ziet lopen in hun grauwe tenues, al hologig van de reis tot Wenen, vraagt hij zich altijd af of ze de rest van de tocht wel zullen overleven. Verhalen over hun vaak weinig fortuinlijke lot bereiken immers ook de hoofdstad: als ze al niet overboord slaan en verdrinken, worden de meesten ziek. Vooral de ouderen en de kinderen zijn bij aankomst in Apatin vaak zo verzwakt dat ze al na enkele dagen overlijden.” (p. 86)
En ook met andere aspecten uit hun boek, sluiten L & J al dan niet gewild aan bij de actualiteit: besmettelijke ziektes, quarantaine, populisme, fake-news, bedreigingen aan het adres van wetenschappers die hun kennis in de weegschaal leggen… Maar u moest al aan het lezen zijn.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gerard_...
https://www.ludoschildermans.be
October 25, 2020
Bij momenten fascinerend, soms wat te veel niet ter zake doende geschiedenis . Goed geschreven en vlot leesbaar. Enkele hoofdstukken met notities van een andere arts zijn stilistisch zo herwerkt dat ze niet meer authentiek lijken, wat de geloofwaardigheid niet ten goede komt. Het duidelijk geromantiseerd liefdesverhaal hoefde voor mij niet. Andere verhaalelementen blijven onopgehelderd: het verdwijnen van de jonge moeder in het begin, de afgeknipte wijsvinger...
February 8, 2022
Soms misschien langdradig maar ook beschrijvend. Oud maar actueel. Boeiend. Niet het door mij gewenste of verwachte einde.
February 21, 2022
Als mede-auteur ben ik uiteraard bevooroordeeld. Maar ik wil toch twee zeer lovende reviews citeren. Alexandra Vos in De Standaard der Letteren (17/10/20): "De reis van de hofarts is kundig verteld, zonder literair vertoon of stilistische brille. De toon is nuchter, bijna sec. De personages zijn solide, de bijgelovige dorpelingen worden in hun waarde gelaten. De belangrijkste kwaliteiten van historische fictie heeft deze roman ook: hij transporteert je naar een voorbije tijd en je leert ervan." ****/5; Jos Martens in een zeer uitgebreide review op Histoforum.net (2/21): "Dit debuut is een ijzersterke roman. De beste die ik in het onheilsjaar 2020 heb gelezen. Hij bezit de belangrijkste kwaliteiten van historische fictie: transporteert je naar een voorbije tijd, dompelt je onder in de beschreven periode." *****/5 (het is niet echt ons debuut, dat was 'Getekend', eveneens Houtekiet (2011)).
November 8, 2024
niet uitgelezen. Veel belovend tot ongeveer driekwart, om daarna als een pudding in elkaar te zakken.
Displaying 1 - 9 of 9 reviews