What do you think?
Rate this book
Νίτσε και Ντοστογιέβσκη: Στις παρυφές του μηδενισμού
Ο Νίτσε ανακάλυψε τον Ντοστογιέβσκη τον χειμώνα του 1886-87, όταν ξετρύπωσε μια γαλλική μετάφραση του Υπογείου σ' ένα βιβλιοπωλείο της Νίκαιας. Δύο χρόνια αργότερα, θα τον χαρακτήριζε ως τον μόνο ψυχολόγο από τον οποίο είχε κάτι να μάθει. H δεύτερη "συνάντησή" τους έγινε στις παρυφές του μηδενισμού. Ο Νίτσε ανακοίνωσε τον θάνατο του Θεού, ενώ ο Ντοστογιέβσκη επισήμανε τους κινδύνους που εγκυμονούσε ο αθεϊσμός.
Το ανά χείρας βιβλίο περιγράφει και τις δύο όψεις αυτής της συνάντησης, ακολουθώντας το νήμα που προσφέρει η αλληλογραφία του Νίτσε. Ο Paolo Stellino πραγματοποιεί μια λεπτομερή ανάλυση της ενασχόλησης του Νίτσε με το έργο του Ντοστογιέβσκη, από την πρώτη εκείνη επαφή στην Νίκαια, μέχρι τις τελευταίες μέρες, πριν από την ψυχική κατάρρευση του φιλοσόφου.
Το δεύτερο μέρος του βιβλίου είναι αφιερωμένο στην ανασκευή της ευρέως διαδεδομένης και στερεότυπης άποψης, σύμφωνα με την οποία ο Ντοστογιέβσκη πρόβλεψε και επέκρινε στα μεγάλα μυθιστορήματά του μερικές από τις πιο επικίνδυνες και μηδενιστικές θεωρίες του Νίτσε.
Για την ανασκευή αυτής της άποψης, ο συγγραφέας επικεντρώνεται στο ηθικό δίλημμα: Αν ο Θεός δεν υπάρχει, επιτρέπονται τα πάντα;
Το ανά χείρας βιβλίο περιγράφει και τις δύο όψεις αυτής της συνάντησης, ακολουθώντας το νήμα που προσφέρει η αλληλογραφία του Νίτσε. Ο Paolo Stellino πραγματοποιεί μια λεπτομερή ανάλυση της ενασχόλησης του Νίτσε με το έργο του Ντοστογιέβσκη, από την πρώτη εκείνη επαφή στην Νίκαια, μέχρι τις τελευταίες μέρες, πριν από την ψυχική κατάρρευση του φιλοσόφου.
Το δεύτερο μέρος του βιβλίου είναι αφιερωμένο στην ανασκευή της ευρέως διαδεδομένης και στερεότυπης άποψης, σύμφωνα με την οποία ο Ντοστογιέβσκη πρόβλεψε και επέκρινε στα μεγάλα μυθιστορήματά του μερικές από τις πιο επικίνδυνες και μηδενιστικές θεωρίες του Νίτσε.
Για την ανασκευή αυτής της άποψης, ο συγγραφέας επικεντρώνεται στο ηθικό δίλημμα: Αν ο Θεός δεν υπάρχει, επιτρέπονται τα πάντα;
- GenresPhilosophy
320 pages, Paperback
First published September 17, 2015
3 people are currently reading
96 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 8 of 8 reviews
November 8, 2020
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα και απολαυστικά αναγνώσματα του 2020. Αυτό το βιβλίο δεν είναι ακριβώς βιβλίο. Είναι η εργασία ενός μεταδιδακτορικού ερευνητή και ως εκ τούτου είναι πλούσιο σε βιβλιογραφία, σε σημειώσεις και σε αναφορές σε άλλες εργασίες και άλλους ερευνητές. Δε χρειάζεται να έχει διαβάσει κανείς όλο το Νίτσε και τον Ντοστογιέφσκι για να το κατανοήσει. Ίσα ίσα, κλείνοντάς το νιώθεις πως έχεις μάθει πράγματα για τη ζωή και τη φιλοσοφία και των δύο, που δε θα μάθαινες όσα έργα τους και αν διάβαζες.
Χωρίζεται σε δύο μέρη. Στό πρώτο μέρος περιγράφεται η πρώτη επαφή του Νίτσε με τα έργα του Ντοστογιέφσκι, όταν σε ένα βιβλιοπωλείο στη Νίκαια της Γαλλίας το χειμώνα του 1886-1887, έπεσε στα χέρια του μια γαλλική μετάφραση του ''Υπογείου''. Περιγράφονται τα συναισθήματα, ο θαυμασμός και η εκτίμησή του για το μεγάλο μυθιστοριογράφο, ''τον μόνο ψυχολόγο από τον οποίον έχώ κάτι να μάθω'', τον ''καλλιτέχνη Ντοστογιέφσκι'', όπως χαρακτηριστικά τον αποκαλεί στην αλληλογραφία του.
Αναλύεται διεξοδικά, με παραθέματα και αποσπάσματα από έργα και των δύο μεγάλων προσωπικοτήτων το κατά πόσο ο Νίτσε επηρεάστηκε από τον Ντοστογιέφσκι και το αν ο τελευταίος στα μεγάλα του αριστουργήματα και κυρίως στο Έγκλημα και Τιμωρία, τους Δαιμονισμένους και τους Αδελφούς Καραμάζωφ, μέσω των μηδενιστών πρωταγωνιστών του (Ρασκόλνικωφ, Κυρίλωβ και Ιβάν) είχε προβλέψει και προαναγγείλει τη φιλοσοφία του Νίτσε και τον Υπεράνθρωπό του.
Το δεύτερο μέρος επικεντρώνεται στο να απαντήσει σε ένα βασικό (και πολύ γοητευτικό θα πρόσθετα) ερώτημα: ''Εαν δεν υπάρχει Θεος, Επιτρέπονται τα πάντα;''
Καλό είναι να μην κρίνουμε τις δύο φιλοσοφίες σαν να βρίκονται στους αντίποδες του ερωτήματος αυτού, αλλά να τις διαβάζουμε συμπληρωματικά, με ανοιχτό μυαλό, χωρίς να καταδικάζουμε απόλυτα τη μία και να ενστερνιζόμαστε ασύδοτα την άλλη.
Κάτι άλλο που μου έκανε εντύπωση και που εκτίμησα αφάνταστα στην προσωπικότητα του Νίτσε είναι ότι παρ' όλο που οι απαντήσεις που δίνει σε θεμελιώδη ερωτήματα αντιτίθενται πλήρως στη φιλοσοφία του Ντοστογιέφσκι, αυτό δεν τον εμποδίζει στο να παραδεχθεί και να εγκωμιάσει το ταλέντο του δεύτερου. Ίσως τελικά κάτι τέτοιο να είναι αυτο που κάνει τις μεγάλες προσωπικότητες αληθινά μεγάλες.....
Τα αποτελέσματα της εργασίας ανατρεπτικά και άκρως ενδιαφέροντα!
Χωρίζεται σε δύο μέρη. Στό πρώτο μέρος περιγράφεται η πρώτη επαφή του Νίτσε με τα έργα του Ντοστογιέφσκι, όταν σε ένα βιβλιοπωλείο στη Νίκαια της Γαλλίας το χειμώνα του 1886-1887, έπεσε στα χέρια του μια γαλλική μετάφραση του ''Υπογείου''. Περιγράφονται τα συναισθήματα, ο θαυμασμός και η εκτίμησή του για το μεγάλο μυθιστοριογράφο, ''τον μόνο ψυχολόγο από τον οποίον έχώ κάτι να μάθω'', τον ''καλλιτέχνη Ντοστογιέφσκι'', όπως χαρακτηριστικά τον αποκαλεί στην αλληλογραφία του.
Αναλύεται διεξοδικά, με παραθέματα και αποσπάσματα από έργα και των δύο μεγάλων προσωπικοτήτων το κατά πόσο ο Νίτσε επηρεάστηκε από τον Ντοστογιέφσκι και το αν ο τελευταίος στα μεγάλα του αριστουργήματα και κυρίως στο Έγκλημα και Τιμωρία, τους Δαιμονισμένους και τους Αδελφούς Καραμάζωφ, μέσω των μηδενιστών πρωταγωνιστών του (Ρασκόλνικωφ, Κυρίλωβ και Ιβάν) είχε προβλέψει και προαναγγείλει τη φιλοσοφία του Νίτσε και τον Υπεράνθρωπό του.
Το δεύτερο μέρος επικεντρώνεται στο να απαντήσει σε ένα βασικό (και πολύ γοητευτικό θα πρόσθετα) ερώτημα: ''Εαν δεν υπάρχει Θεος, Επιτρέπονται τα πάντα;''
Καλό είναι να μην κρίνουμε τις δύο φιλοσοφίες σαν να βρίκονται στους αντίποδες του ερωτήματος αυτού, αλλά να τις διαβάζουμε συμπληρωματικά, με ανοιχτό μυαλό, χωρίς να καταδικάζουμε απόλυτα τη μία και να ενστερνιζόμαστε ασύδοτα την άλλη.
Κάτι άλλο που μου έκανε εντύπωση και που εκτίμησα αφάνταστα στην προσωπικότητα του Νίτσε είναι ότι παρ' όλο που οι απαντήσεις που δίνει σε θεμελιώδη ερωτήματα αντιτίθενται πλήρως στη φιλοσοφία του Ντοστογιέφσκι, αυτό δεν τον εμποδίζει στο να παραδεχθεί και να εγκωμιάσει το ταλέντο του δεύτερου. Ίσως τελικά κάτι τέτοιο να είναι αυτο που κάνει τις μεγάλες προσωπικότητες αληθινά μεγάλες.....
Τα αποτελέσματα της εργασίας ανατρεπτικά και άκρως ενδιαφέροντα!
July 5, 2019
Διεξοδική ιστόρηση και ανάλυση των σχέσων Νίτσε/Ντοστογιέβσκη. Σε λίγο ολοκληρώνω τη μετάφραση αυτού του εκλεκτού πονήματος για λογαριασμό των κλασικών εκδόσεων Γκοβόστης.
October 7, 2020
Ο Φιλόσοφος και ο Μυθιστοριογράφος
Δύο εξαιρετικές προσωπικότητες με διαφορετικά κίνητρα και πιστεύω, εξοπλισμένοι με την εκπληκτική ικανότητα να ερμηνεύουν όσο κανείς άλλος τον Άνθρωπο, θα ασχοληθούν και οι δύο κατά τη διάρκεια του έργου τους με την ίδια Ερώτηση.
Η ανάλυση και των δύο είναι εξαιρετική. Δεν χωράει αμφιβολία για την μεγαλοφυΐα τους. Τα συμπεράσματά τους όμως φαίνονται διαφορετικά. Ακολουθώντας το νήμα της σκέψης και των δύο, ενώ έχουν διαφορετική αφετηρία και διαφορετικό τέλος, τα νήματα θα συναντηθούν σε πολλά σημεία κατά την διάρκεια της ανάλυσης παρουσιάζοντας κοινά σημεία στη σκέψη και στην αντίληψη γεγονότων αυτών των δύο ανθρώπων.
Το συγκεκριμένο βιβλίο στο πρώτο μέρος εξιστορεί την ανακάλυψη του Dostoyevsky από τον Nietzsche και το πώς ο φιλόσοφος επηρεάστηκε από αυτόν. Μέσα από την αλληλογραφία του φανερώνεται ο μεγάλος του θαυμασμός για τον μυθιστοριογράφο και εντοπίζονται τα σημεία στο έργο του Dostoyevsky που φαίνεται να συγκίνησαν τον Nietzsche.
Το δεύτερο μέρος αναφέρεται στον τρόπο που προσέγγισαν και σχολίασαν τον Μηδενισμό. Όπως προανέφερα, διαφορετικές αφετηρίες, διαφορετικά συμπεράσματα. Όμως αρκετά κοινά σημεία, τα οποία καταρρίπτουν την στερεοτυπική ανταγωνιστική σχέση Dostoyevsky vs Nietzsche και αναδεικνύουν μια περίεργη αρμονία μεταξύ τους. Δύο διαφορετικοί δρόμοι που συναντιούνται σε πολλά σταυροδρόμια στα σημεία που η διαδρομή έχει το περισσότερο ενδιαφέρον, και ας είναι διαφορετικός ο προορισμός.
Το προτείνω; ΣΙΓΟΥΡΑ.
Απαιτεί όμως από την μεριά του αναγνώστη μια οικειότητα με το έργο (συγκεκριμένα βιβλία) και του Dostoyevsky και του Nietzsche προκειμένου να εκτιμηθεί καλύτερα η συγκεκριμένη ανάλυση.
Η έκδοση και η μετάφραση είναι αρκετά προσεγμένη με πολλές σημειώσεις, επεξηγήσεις αλλά και παραπομπές στα βιβλία των συγγραφέων με τον αριθμό σελίδας από διαφορετικές ελληνικές εκδόσεις.
Δύο εξαιρετικές προσωπικότητες με διαφορετικά κίνητρα και πιστεύω, εξοπλισμένοι με την εκπληκτική ικανότητα να ερμηνεύουν όσο κανείς άλλος τον Άνθρωπο, θα ασχοληθούν και οι δύο κατά τη διάρκεια του έργου τους με την ίδια Ερώτηση.
Η ανάλυση και των δύο είναι εξαιρετική. Δεν χωράει αμφιβολία για την μεγαλοφυΐα τους. Τα συμπεράσματά τους όμως φαίνονται διαφορετικά. Ακολουθώντας το νήμα της σκέψης και των δύο, ενώ έχουν διαφορετική αφετηρία και διαφορετικό τέλος, τα νήματα θα συναντηθούν σε πολλά σημεία κατά την διάρκεια της ανάλυσης παρουσιάζοντας κοινά σημεία στη σκέψη και στην αντίληψη γεγονότων αυτών των δύο ανθρώπων.
Το συγκεκριμένο βιβλίο στο πρώτο μέρος εξιστορεί την ανακάλυψη του Dostoyevsky από τον Nietzsche και το πώς ο φιλόσοφος επηρεάστηκε από αυτόν. Μέσα από την αλληλογραφία του φανερώνεται ο μεγάλος του θαυμασμός για τον μυθιστοριογράφο και εντοπίζονται τα σημεία στο έργο του Dostoyevsky που φαίνεται να συγκίνησαν τον Nietzsche.
Το δεύτερο μέρος αναφέρεται στον τρόπο που προσέγγισαν και σχολίασαν τον Μηδενισμό. Όπως προανέφερα, διαφορετικές αφετηρίες, διαφορετικά συμπεράσματα. Όμως αρκετά κοινά σημεία, τα οποία καταρρίπτουν την στερεοτυπική ανταγωνιστική σχέση Dostoyevsky vs Nietzsche και αναδεικνύουν μια περίεργη αρμονία μεταξύ τους. Δύο διαφορετικοί δρόμοι που συναντιούνται σε πολλά σταυροδρόμια στα σημεία που η διαδρομή έχει το περισσότερο ενδιαφέρον, και ας είναι διαφορετικός ο προορισμός.
Το προτείνω; ΣΙΓΟΥΡΑ.
Απαιτεί όμως από την μεριά του αναγνώστη μια οικειότητα με το έργο (συγκεκριμένα βιβλία) και του Dostoyevsky και του Nietzsche προκειμένου να εκτιμηθεί καλύτερα η συγκεκριμένη ανάλυση.
Η έκδοση και η μετάφραση είναι αρκετά προσεγμένη με πολλές σημειώσεις, επεξηγήσεις αλλά και παραπομπές στα βιβλία των συγγραφέων με τον αριθμό σελίδας από διαφορετικές ελληνικές εκδόσεις.
December 3, 2020
Eίχα καιρό να διαβάσω ένα βιβλίο και να μη το χορταίνω, βέβαια ήταν και το θέμα του που μου τράβηξε όλο το ενδιαφέρον, Νίτσε και Ντοστογιέφσκι, προσωπικά ότι αγάπησα περισσότερο σε γραφή . Ότι πραγματικά έχω λατρέψει και διαβάσει άπειρα. Εδώ διαβάζοντας κατανοούμε ότι παρά την κοινή τους αφετηρία η προσέγγιση τους στο τέλος είναι πολύ διαφορετική, εγώ πάντα διαλέγω Νίτσε παρόλο που τους λατρεύω και τους δύο παράφορα!!
October 29, 2020
"Ο Ντοστογέφσκι σκέφτηκε ότι η ύπαρξη του Θεού και της αθανασίας της ψυχής είναι οι δύο ουσιώδεις στύλοι στο οικοδόμημα της ηθικής. Δίχως αυτούς, αυτό που έχουμε είναι μία επικίνδυνη κατηφόρα που οδηγεί από τον αθεϊσμό στην αυτοθεοποίηση, και από την αυτοθεοποίηση στην παράβαση όλων των ηθικών κανόνων.
Κατά τον Νίτσε η καινούργια ελευθερία που απορρέει από το θάνατο του Θεού μπορεί να προκαλέσει αποπροσανατολισμό και οδύνη αλλά μπορεί επίσης να εννοηθεί μεταφορικά ως "Νέα Χαραυγή". Ο άνθρωπος είναι ικανός να υπερβεί τον μηδενισμό μέσα από τη δημιουργία νέων αξιών, καθώς και με το να θέσει νέους, υψηλότερους στόχους για την ανθρωπότητα.
Δεν είμαστε αναγκασμένοι να συμπορευτούμε είτε με τον άθεο Νίτσε είτε με τον χριστιανό Ντοστογιέφσκι. Δεν υπάρχει είτε το ένα είτε το άλλο. Απεναντίας, οι διδασκαλίες του Νίτσε και του Ντοστογιέφσκι ενδέχεται να είναι πιο γόνιμες εάν εκληφθούν ως συμπληρωματικές."
Κατά τον Νίτσε η καινούργια ελευθερία που απορρέει από το θάνατο του Θεού μπορεί να προκαλέσει αποπροσανατολισμό και οδύνη αλλά μπορεί επίσης να εννοηθεί μεταφορικά ως "Νέα Χαραυγή". Ο άνθρωπος είναι ικανός να υπερβεί τον μηδενισμό μέσα από τη δημιουργία νέων αξιών, καθώς και με το να θέσει νέους, υψηλότερους στόχους για την ανθρωπότητα.
Δεν είμαστε αναγκασμένοι να συμπορευτούμε είτε με τον άθεο Νίτσε είτε με τον χριστιανό Ντοστογιέφσκι. Δεν υπάρχει είτε το ένα είτε το άλλο. Απεναντίας, οι διδασκαλίες του Νίτσε και του Ντοστογιέφσκι ενδέχεται να είναι πιο γόνιμες εάν εκληφθούν ως συμπληρωματικές."
June 12, 2024
A truly excellent piece of philosophical and literary analysis by Stellino. If anyone is interested in Nietzsche and Dostoyevsky and how their work intertwines, this is THE book to read.
March 22, 2022
I myself found this book brief but yet comprehensive. It will answer almost all of your / this book's answers about the two greats one a philosopher the other a novalist. The book is easy to read and to follow even if you dont have extensive studies of philosophy.
Brilliant effort by the author
Brilliant effort by the author
September 19, 2021
Σχολιασμός μου για το βιβλίο: https://bookpress.gr/kritikes/idees/1...
Displaying 1 - 8 of 8 reviews