Osmanlı'da İsyan İklimi: Erken Modern Dönemde Celâli İsyanları

Studies in Environment and History

by Sam White, Nurettin Elhüseyni (Translator)

Osmanlı topraklarında 1591-1595 döneminde yaşanan, son 600 yılın en uzun süreli kuraklığından sonra 1596'da Anadolu'daki yıkıcı Celâli İsyanı patlak verdi. Bu bir tesadüf müydü? Bu kitapta anlatılanlar, "Küçük Buzul Çağı" adı verilen iklim olayının 1600 dolaylarında Osmanlı İmparatorluğu'nu yıkılmanın eşiğine kadar getirmesinin hikâyesidir.
Osmanlı'nın kriz ve dönüşüm evresini küresel çevre tarihi perspektifiyle yeniden değerlendiren Sam White, çoğunlukla tamamen özgün ya da şimdiye kadar göz ardı edilen bulgulara dayanarak Osmanlı tarihyazımında daha önce fazla yer tutmayan çevre etkenlerinin yaşanan dramda başat bir rol oynadığını gözler önüne seriyor. 1590-1610 dönemini kilit dönüm noktası olarak ele alan bu özgün yaklaşımda, Osmanlı İmparatorluğu'nun yaşadığı sıkıntıların yaygın ekolojik baskılardan ve iklim dalgalanmalarından kaynaklanan bir dünya krizinin parçası olduğunu ortaya konuyor.

"...'Osmanlı İmparatorluğu'nun gerilemesi' ve özellikle 'Celâli İsyanları' olarak bilinen karmaşa dönemi konusuna heyecan yaratan yeni bir yaklaşım getiriyor... Osmanlı ve Ortadoğu tarihi anlayışımızda devrim yaratacak."
Linda T. Darling

"... Osmanlı tarihi üzerinden yazılmış bir dünya tarihi bu..."
Virginia H. Aksan

Genres: History, Nonfiction, Historical, Nature, Middle East

473 pages, Paperback

First published July 27, 2011

About the author

Librarian Note: There are more than one author in the Goodreads database with this name.

Others:
Sam 4^ White: GR author, history

Reviews

[J.M. Hushour · Rating 5 out of 5]

A great book, multidisciplinary history as it should be done. White crafts a fine intersection of factors (Ottoman provisioning practices, the Little Ice Age and late 16th century drought, and social dysfunction) to discuss the Celali rebellions of the Empire. Nowhere else will you find mention of Janissary forest rangers alongside mind-blowing examinations of the distribution of sheep populations in the Empire and their subsequent evisceration. There is a section called "Let Them Eat Goat"...

[Derek · Rating 5 out of 5]

What a remarkable contrast with Karen Barkey’s Bandits and Bureaucrats!

[Semih · Rating 5 out of 5]

Eyeopening study about environmental affects on politics.

[Baris · Rating 5 out of 5]

Yazar Osmanlı Devleti’nin çağdaşlarının gerisinde kalmasına savaşlar ve genel siyaset dışında farklı bir perspektif (iklim krizini) sunuyor.

Kitapta,

- 16. yüzyılın sonunda yaşanan kuraklık dönemlerinin Osmanlı Devleti’nin iaşecilik sistemine verdiği zarar,

- Üretim araçları üzerinde oluşan baskının yarattığı ekonomik buhran,

- Merkezi idarenin otoritesinin zayıflamasıyla, hiziplerin, kişisel orduların özellikle Orta ve Doğu Anadolu’da giriştikleri eşkiyalık faaliyetler,

- Asayişin bozulması sonucu şehirlere göç, şehirlerdeki altyapı yetersizlikleri sebebiyle yaşanan salgınlar ve tarım arazilerinin boş kalması sebebiyle ortaya çıkan gıda güvenliği sorunu mercek altına alınıyor.

Osmanlı tarihine ilgi duyanların kaçırmaması gereken bir araştırma.

[Okan Ergul · Rating 5 out of 5]

İklimsel veriler merkezli çok kapsamlı bir çalışma... 17. yüzyıldaki Küçük Buz Çağı'nın Osmanlı Devleti'ne, özellikle Celali İsyanları'na etkisini inceliyor. Bunu yaparken olayları sadece iklime endekslememekle birlikte, kırılma noktaları ile kuraklık ve sert kışların bağlantısını kuruyor. Hem Osmanlı tarihi, hem iklimsel tarih, hem de dünya tarihi açısından ufuk açıcı ve bilgilendirici başarılı bir kitap...