Μια λοξή ματιά στην ιστορία: 200 χρόνια νεοελληνικού κλαυσίγελου

by Διονύσης Ελευθεράτος

Αναρίθµητα γεγονότα, ιδεολογήµατα και µοτίβα µάς προ(σ)καλούν να προσχωρήσουµε στην ευκολία του κλισέ «η Ιστορία επαναλαµβάνεται». Ολόιδια, φυσικά, δεν επανεµφανίζεται η Ιστορία, αλλά πλάθει άκρως ενδιαφέροντα déjà vu.

Πόσο µοιάζουν οι υποθέσεις Siemens του Μεσοπολέµου και του 1953-1957 µε όσα είδαµε από το 1990; Πώς λειτούργησαν, τι προοιώνισαν τα οικονοµικά σκάνδαλα του 1928-1932 και του 1946-1951; Τι δείχνει η καταπληκτική οµοιότητα ανάµεσα στους σηµερινούς αφορισµούς εναντίον αλλοδαπών προσφύγων κι εκείνους σε βάρος των «τουρκόσπορων» του 1922;

Άφθονα συµβάντα, γνωστά ή άγνωστα, φαντάζουν «πρόγονοι» όσων έµελλε να ζήσουµε πολύ αργότερα. Χρηµατιστηριακό σκάνδαλο του 1872-1874 συνδέει το καφενείο «Ωραία Ελλάς» µε τη Σοφοκλέους του 1999. Αστυνοµικοί ξυλοκοπούν φοιτητές που διαδηλώνουν υπέρ της δωρεάν εκπαίδευσης και του άρθρου 16 του Συντάγµατος, αλλά όχι στη δεκαετία του 1960, του «15%», ή στη Μεταπολίτευση. Στην εποχή του Τρικούπη. Στον Μεσοπόλεµο ένα… άφαντο θωρηκτό, γερµανικής κατασκευής, διεκδικεί την ιδιότητα του «πατέρα» του «γερµένου» υποβρυχίου «Παπανικολής». Η δε εµπλοκή του Αγίου Όρους στο Μακεδονικό, όταν δεν πυροδοτούσε διπλωµατικές µάχες, προκαλούσε… καλογερικό ξύλο (1905). Και τόσα ακόµη…

Ο ∆ιονύσης Ελευθεράτος, πέντε χρόνια µετά τα Λαµόγια στο χακί, ξεψαχνίζει τον Τύπο, αρχίζοντας από τα χρόνια του Όθωνα. Αναζητά ερµηνείες και συνέπειες συµβάντων, σε πολιτική, οικονοµία, κοινωνία, ήθη καθηµερινότητας. Παρακολουθεί διαµάχες, ανακωχές, σταθερές ρότες, «κυβιστήσεις», ευφυείς κινήσεις, γκάφες, σε ένα συνεχές «ταγκό» του δράµατος µε την κωµωδία…

Genres: History

480 pages, Paperback

First published October 12, 2020

About the author

Ο Διονύσης Ελευθεράτος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1961 και σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Μυήθηκε στην επαγγελματική δημοσιογραφία το 1986, όταν ασχολήθηκε με το εκπαιδευτικό ρεπορτάζ της εφημερίδας Πρώτη. Από τότε εργάστηκε σε αρκετές εφημερίδες, κυρίως ως αρθρογράφος και σχολιογράφος επί πολιτικών και κοινωνικών θεμάτων. Συνεργάστηκε επίσης με τα περιοδικά «Έψιλον» της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας και «Review» του Ελεύθερου Τύπου, καθώς και με τους ραδιοφωνικούς σταθμούς «Δίαυλος 10», «Ωχ!FM», «Flash 96,1» και «SportFM 94,6».

Τα τελευταία χρόνια αρθρογραφεί στην εφημερίδα Sportday, ενσωματώνοντας… για τα καλά στην επαγγελματική του ενασχόληση το ενδιαφέρον που ανέκαθεν έτρεφε για όσα συμβαίνουν στον αθλητισμό – ή με αφορμή τον αθλητισμό.

Reviews

[Βασιλική Μετατρούλου · Rating 5 out of 5]

Απολαυστικός Διονύσης Ελευθεράτος.
Το βιβλίο είναι εξαιρετικά καλογραμμένο και διαβάζεται με μια ανάσα...

[Kyriakos Chatzis · Rating 4 out of 5]

Εξαιρετική προσπάθεια. Σαν παρατηρητήριο, από το οποίο βλέπεις και όσα δεν έχει τιμήσει δεόντως η επίσημη ιστοριογραφία. Με ισορροπημένη αξιοποίηση βιβλιογραφίας και Τύπου... αλλά τα απολαυστικότερα, βρίσκονται στον Τύπο...

[Parrot · Rating 5 out of 5]

Το βιβλίο είναι καλογραμμένο και ευχάριστο. Έλειπε ένα σύγχρονο βιβλίο νεοελληνικής ιστορίας και είναι καλή προσπάθεια. Σε πολλά θυμίζει βέβαια τα βιβλία του μεγάλου Β. Ραφαηλίδη. Αρκετές ενδιαφέρουσες ιστορίες που πλέον έχουν ξεχαστεί αλλά εύκολα συνδέονται ή και μοιάζουν με σημερινά κοινωνικοπολιτικά θέματα. 200 κωμικά αλλά και τραγικά χρόνια "αθάνατου" Ελληνικού κράτους.

[Joakim Bairamoglou · Rating 4 out of 5]

Ο συγγραφέας συγκέντρωσε διάσπαρτα περιστατικά διαφθοράς μέσα από την νεοελληνική ιστορία σε αυτό το βιβλίο, τα οποία με το απολαυστικά καυστικό ύφος του διαβάζονται μονορουφι. Ενδιαφέρον έχει το πόσο μοιάζουν όλα αυτά να αντανακλώνται σε περιστατικά των τελευταίων ετών και δίνουν την εντύπωση ότι τελικά σε αυτό το γιδοτοπο πάμε ένα βήμα μπροστά και τρία πίσω. Μου προκάλεσε πολλά γέλια αλλά και μελαγχολία, αφού πολλές φορές έχεις την εντύπωση ότι τα χειρότερα μέρη της νεοελληνικής ιστορίας επαναλαμβάνονται διαρκώς. Διαβάστε το, το αξίζει.

[Lampros Tsiknas · Rating 5 out of 5]

200 χρόνια ελληνικών παθογενειών που επαναλαμβάνονται ανά λίγα χρόνια.

[Konstantinos · Rating 5 out of 5]

Με άφθονο χιούμορ, ο Διονύσης Ελευθεράτος παρουσιάζει την ιστορία του νεοελληνικού κράτους απο την ίδρυσή του (1830) μέχρι σήμερα (2020). Έχοντας κάνει μια ενδελεχή ανθολόγηση των άρθρων των τελευταίων 200 ετών τα οποία αφορούν σκάνδαλα, διαπλοκή και μαεστρικούς οικονομικούς χειρισμούς, τα εμπλέκει με αντίστοιχες πρόσφατες καταστάσεις. Το αποτέλεσμα είναι τόσο χιουμοριστικό όσο και ενδιαφέρον, καθώς γίνονται ξεκάθαρες οι διαχρονικές παθογένειες του ελληνικού κράτους (μήπως και έθνους;), καθώς και η επιμονή σε πολιτικές που οδηγούν σε αδιέξοδα, όχι μόνο οικονομικά.

Είναι ένα πολύ ιδιαίτερο βιβλίο, το οποίο το προτείνω σε όσους είναι ανοιχτοί σε μία χιουμοριστική προσέγγιση του θέματος, χωρίς όμως να περιμένουν επιστημονικό κείμενο και τρόπο γραφής.

[Nomzamo Kathy · Rating 1 out of 5]

Ο Διονυσης Ελευθερατος αφου καταπιαστηκε με σκανδαλολογια και οικονομικη πολιτικη επι 21ης Απριλιου στο προηγουμενο βιβλιο του και απετυχε παταγωδως να μας πεισει οτι ειναι στοιχειωδως ψυχραιμος και αντικειμενικος ερευνητης, αποφασισε τωρα οτι εχει τα φοντα να γραψει αναλογο πονημα αλλα αυτη τη φορα ασχολουμενος με ολοκληρη τη νεοελληνικη ιστορια! Ουσιαστικα μιμειται τον Βασιλη Ραφαηλιδη και το γνωστο του βιβλιο "Ιστορια (Κωμικοτραγικη) του Νεοελληνικου Κρατους" στα πάντα(απο το υφος και τη θεματολογια, μεχρι και στο στυλ του τιτλου). Αποτελεσμα, μηδεν στο πηλικο! Το μονιμα ειρωνικο και γκρινιαρικο στυλ του Ελευθερατου σε ολο του το μεγαλειο! Ολο "αντι"! Ειναι αντιδεξιος, αντιχουντικος κλπ αρνησεις, φυσικα ποτε δεν λεει ποιες ειναι οι θεσεις του! Ναι γνωριζουμε οτι ειναι αριστερος, αλλα τι ακριβως αριστερος ειναι τελος παντων? Σοσιαλδημοκρατης, σταλινικος, τροτσκιστης, μαοικος, τι απ'ολα? Ας εχει επιτελους το θαρρος να πει δημοσια τι ειναι, για να του ασκηθει κι αυτου κριτικη ως προς το τι πιστευει και τι θαυμαζει...Τελος, ας καταλαβει επιτελους τι θα πει αντικειμενικοτητα και "πρωτογενεις πηγες" οταν καταπιανεται με ιστορια...