عرف بيتر شتاينس، المولع بالأدب، في صيف 2013 أنه مصاب بمرض التَّصَلُّب الجانِبِيّ الضُّمورِيّ وأن حياته ستنتهي قريبًا. بعد ستة أشهر بدأ كتابة مقالة أسبوعية في صحيفة "إن آر سي هاندلسبلاد" ربط فيها مسار مرضه بالكتب التي قرأها أو أعاد قراءتها. أصبح كافكا وديكنز وريفى وشكسبير وشيمبورسكا وخمسون كاتبًا آخر رفقاء رحلته. في مغزى القراءة، يصف شتاينس تدهور حالته الجسديَّة ورحلته مع المؤسسات الطبية ببساطة ومرح. تعد الكلاسيكيات مثل: "كونت مونت كريستو"، "سُباعيَّة المكتب"، "أبلوموف"، "الجبل السحري"، "مذكرات هادريان" نقطة البداية للتأمل في العجز والفراق والاستسلام والألم، وأيضًا في الأشياء الجميلة التي ينطوي عليها مرض مميت. القراءة بصحبة التَّصَلُّب الجانِبِيّ الضُّمورِيّ ليست مُجَرَّد قصة مؤثرة لموت متوقع، ولكنها أيضًا نظرة استثنائية على الأدب العالمي. كتاب عن عزاء القراءة ومغزاها.
Pieter Steinz was een Nederlandse journalist, literair criticus en schrijver van non-fictie. Van 2012 tot 2015 was hij directeur van het Nederlands Letterenfonds.
مفيش كلام يوصف الجمال دا. الحديث عن الكتب له شجون، كون الكتب هي من ساعدت الكاتب وهو يحتضر، بنلاقي خلاصة السنين وحكمتها في سطور قليلة. بس الغريبة اني ركزت علي مرض التصلب الجانبي الضموري، بحثت عنه اكتر، عشت اعراضه واثاره النفسية والعضوية؛ فخفت.
فهمت مغزي القراءة. ازاي القراءة عالم منفرد قادر انه يجيب العالم كله عندك، الكتاب شدني بفضل المقالة التاسعة اللي بيحكي فيها عن رواية السفر عبر غرفتي. علي رغم من قساوة المرض لكن المغزي هنا مش بس انك ممكن تلف العالم. لا، دا كمان ممكن تعيش مع بؤس القرن التاسع عشر في روسيا القيصرية، تشوف اسبانيا في عهد فرانكو، ترقص تانجو في الارجنتين، تعيش الوحي، تدخن حشيش مع الصعاليك في القاهرة الخديوية، تلعب مع النمل. من المقالة التاسعة وانا مبسوط من الكاتب، ثباته، ترشيحاته، وقرائته البسيطة والحكيمة للكتب بس برضه خايف من المرض دا بالذات.
الخلاصة، الكتاب يستحق أن يقرأ ، لازم تفتح النوت وتكتب مجموعة من الكتب للقراءات القادمة، شكل الادب الهولندي يستاهل نبص عليه شويه؛ واخيرا وليس اخرا الترجمة ممتازة (من أصعب الكتب اللي ممكن تترجم لتنوع النصوص الادبية، والاقتباسات المباشرة شعرية او نصية) بس المترجم قدر يوصل لروح الكاتب -وبحق- 😍😍
Toliko puno stvari ne doživljavamo važnima dok nas ne ograniči neka nesreća ili...u autorovom slučaju,teška bolest. On odgovore i utjehu pronalazi u književnim djelima koje iščitava s puno pažnje i divljenja. Divna knjiga:-)
Peter Steinz krijgt hij ALS een spier aantastend ziekte maar gaat niet zitten bij de geraniums, klagen als een bijbelse Job. In tegendeel ! Met zijn laatste krachten (letterlijk en figuurlijk ) neemt lezer op een soort reis door zijn favoriete boeken of boeken die hem op een of andere manier hadden geraakt of boeken of schrijvers die hij toepasselijk vindt voor zijn momenteel staat .. en dat is sterven, langzaam maar onophoudelijk, steeds dichterbij bij de rand van de afgrond komen.
Ik vond het boek heel erg verfrissend. Ik weet het niet wat ik laatste tijd heb maar eerst biografie van Terry Prachett (Alsenheimer ) en nu dit.
Ik vond auteur heel erg braaf en iedere hoofdstuk /iedere boek heel interressant en moeite waar om te lezen. Soms speurde ik zelfs een greintje humor erin.
Jammer Peter zal er zeker zijn iemand met wie ik vroeger graag een drankje dronk in een cafe. Helaas dat zal mij niet meer gegund worden want hij is inmiddels al paar jaar dood. Maar zijn dappere boek zijn Opus Dei blijft.
?Inmiddels al meerdere boeken gelezen van de aan ALS overleden NRC redacteur die een grote passie had voor wereldliteratuur. 🤔In dit boekje gaat het dus vooral over zijn ziekteproces gekoppeld aan de boeken die in dat proces bij hem in zijn hoofd opkomen. MW 27/5/21 Dit jaar las ik Het verdriet van anderen en dacht daarbij ook weer terug aan het lezen van dit boek. MW20/3/25
Karel van het Reve vertelt in De ondergang van het morgenland dat bij hem in de jaren dertig een Komintern-agent, Karl genaamd, een Duitser, thuiskwam. "Het was een aardige man. Hij sprak altijd heel zachtjes en rookte Egyptische sigaretten. Hij is tijdens de oorlog in Duitsland gearresteerd en onthoofd. Af en toe denk ik aan hem. Wie zal als ik dood ben aan hem denken?"
Alle lezers van Karel van het Reve, meent Pieter Steinz, omdat je pas vergeten bent als je naam niet meer genoemd wordt. Dat zou Pieter Steinz graag aan Gus, een van de twee hoofdpersonen uit Een weeffout in onze sterren vertellen, als hij zou hebben bestaan. Dat zou Gus vast getroost hebben.
Zelf heeft Pieter Steinz deze troost niet nodig. Troost is niet de reden voor dit boek. Afleiding ook niet, net zomin als herinnerd willen worden. Steinz wil wat Thoreau wilde: "to drive life into a corner and reduce it to its lowest terms". Steinz had daarbij voor ogen om "te noteren wanneer het bestaan als ten dode opgeschreven patiënt minderwaardig was [...] én wanneer het subliem was [...]" en dat te doen aan de hand van boeken die hij zich herinnerde en die hij las. Zo moet Steinz op zijn 51ste verjaardag denken aan De verjaardag van alle anderen van Toon Tellegen omdat het alweer zijn tweede verjaardag is die hij viert nadat de diagnose ALS bij hem gesteld is. Net als de hagedis in het boek, voelt het alsof hij tijd cadeau heeft gekregen. En net als de eekhoorn en de mier hoopt hij dat de tijd zin zal krijgen om stil te staan. "Want als hij echt stil wilde staan, dan kon hij dat. Dat wisten ze."
Situaties, maar vooral ook mensen, doen Steinz vaak denken aan boeken en personages uit boeken. Er is een arts, een behandelend arts die voor hem de coördinatie moest doen van alle (para)medische diensten, die beschreven wordt als een Dobby, "de huiself in de Harry Potter-cyclus die zichzelf slaat of met zijn voorhoofd tegen de muur bonkt als hij een fout heeft gemaakt", met het postuur van Mr Pickwick, het draaierige van Uriah Heep en voorzien van een flinke dosis tegen-beter-weten-in-optimisme van Mr Micawber. Rowling meets Dickens, zogezegd. Alle raadgevingen, suggesties voor hulp- en geneesmiddelen die Steinz ongevraagd ontvangt op het moment dat hij bekendmaakt dat hij aan de spierziekte ALS lijdt, doen hem denken aan Het sleutelkruid van Paul Biegel. Het sleutelkruid neemt daarbij diverse, vaak Aziatische, vormen aan: scalp-acupunctuur, voetbaden om het gebrek aan Yang te herstellen, mediaanmassages, werken met een 'photon moxibustion'-apparaat (in Taiwan), natuurgeneesmiddelen uit Peru, biofotonentherapie, bloedelektrificatie, elektromagnetische pulsering of soep van groene bonen, selderij en courgette. En geaard slapen, natuurlijk.
Steinz overpeinzingen naar aanleiding van wat hij meemaakt als gevolg van de diagnose en het verloop van de ziekte trekken geen tranen, verwonderen niet (mits je de kronkelige krochten van 'de zorg in Nederland' daarbij niet meetelt), amuseren regelmatig, maar laten je vooral verlangen naar lezen of herlezen van de door hem genoemde boeken. Het meest in het oog springende is echter het plezier dat Steinz zelf heeft beleefd aan het schrijven van deze columns, omdat dat uit elk woord in elke zin op elke pagina blijkt en aanstekelijk werkt op je eigen humeur. Het leven is geweldig, een lezend leven nog geweldiger en schrijven over levenslang lezen is het geweldigst.
هو من ضمن الأعمال إللي تقدر تقول عليها بقلب جامد؛ أنها بوابة لأدب المأساة الجميل، والسّيرة الذّاتية للمرض المكتوبة بحلاوة. الكاتب بيتكلم عن مرض جاله ورحلته معاه، بس الجمال هنا إنه ربط مراحل تعبه بأشخاص الرّوايات إللي قرأها. مغزى القراءة كتاب عبقري، الكاتب بيعاني من مرض اسمه (التّصلب الجانبي الضّموري)، ده مرض مفزع وملوش علاج، لكن الكاتب كتب عنه بخفة وجمال، وربط مراحل تدهور حالته بشخصيات روايات عالمية وفي منتهى الجمال، الكتاب فعلا مش مجرد قصة مؤثرة لموت متوقع، لكن نقدر نعتبره وصية الكاتب للقرّاء، أو ترشيحات مهمة جدا منه لكل قارئ، ترجمة عظيمة وقصة أعظم مؤثرة جدا، وعرّفتني على مرض جديد قاتم. من أفضل كتب 2021 بالنّسبة لي.
Fantastisch boek van Pieter Steinz die het laatste anderhalf jaar van zijn leven, hij leed aan als, een dagboek bijhield van zijn aftakeling. Het bijzondere hieraan is dat hij elk fragment koppelt aan een of meerdere boeken waarvan hij hield. De liefde voor het leven en de literatuur als troost (of tegen de verveling) spat van de pagina's als ware hij de middenvinger opsteekt naar zijn einde. Bijzonder boek.
سيرة ذهنية و ذاتية للكاتب بيتر شتاينس الذي أصيب بمرض التصلب الجانبي الضمورى و هو مرض قاتل . العمل استحضار لقراءات متنوعة ساعدته في اجتياز الامه. العمل ملهم بشكل كبير لقوة ارادة الكاتب في استمرارية فعل القراءة و الكتابة.
أتذكرون (تحدي دلو الثلج) الذي انتشرت مقاطعه في وسائل التواصل الاجتماعي منذ عدة سنوات
شخصياً.. كل ما تحويه ذاكرتي هو بقايا من تلك المقاطع... مع نسيان تامٍ تماماً على الباعث عليها.. (حملة تهدف إلى نشر الوعي حول مرض التصلب الجانبي الضموري وجمع التبرعات لمكافحته) مؤلف الكتاب هو بيتر شتاينس هو مُحاضر وصحفي مختص بالآداب ومدير للمؤسسة الهولندية للآداب.. تم تشخيصه في عام ٢٠١٣ بمرض التصلب الجانبي الضموري، بدأ يكتب مقالات بانتظام عن مسار مرضه وربطه بالكتب التي قرأها أو اعاد قراءتها وبعد ذلك تم جمعها في هذا الكتاب يُبين في إحدى المقالات وهو يتحدث عن ظاهرة تحدي دلو الثلج ورغم روعة جمع التبرعات الطائلة إلا أنه يعتقد أن الشهادات الشخصية هي أفضل الطرق لإيقاظ الوعي لا يسعني ان اخالفه الرأي الأثر على المشاهد لمقاطع تحدي دلو الثلج كان مثل ومضة النار التي سرعان ما تنطفئ.. الجميع يصاب بالدهشة والإعجاب عند مشاهدة ويخبو الاهتمام بنفس السرعة التي تخبو بها كرة النار التي ينفثها المهرج من فمه في الالعاب البهلوانية لكن أثر القراءة لشخص يحتضر ولديه شيء ليقوله هو مثل ضوء الشمعة التي تبقى معك طويلا
يسأل نفسه في النهاية: هل يوجد شيء اسمه عزاء الأدب؟ و يجيب أن الكتب الجيدة مُلهية و تخلصك من الملل و يمكن ان تبهجك كما يمكن أن تجعلك تفكر و تحفزك . الأدب هو مُغير الحالة المزاجية وآلة زمن ووكالة سفريات ومنشط للذاكرة يقول ان كتبه منحته الراحة وخففت من ألمه وازالت شيئاً من بؤسه و انه لم يتخيل العامين بعد تشخيصه بدون كتبه المفضلة و انه متعته كانت في الكتابة عن الكتب التي احبها
زي كتير غيري ماكنتش أعرف عن مرض "التصلب الجانبي الضموري العضلي" إللي عند مؤمن زكريا اكتر من إنه مرض لعين وخلاص. بس الصورة الكاملة دايما شئ صعب المنال... .. في كتاب (مغزى القراءة) استطاع (بيتر شتاينس Pieter Steinz) ، بعد تشخيصه بالمرض في سنة 2013، إنه يحول معاناته لـ 50 مقالة إبداعية جميلة ياخدك في كل واحدة منهم لرحلة في إحدى كتب الادب العالمي إللي اثرت فيه بشكل خاص ❤️ مش بس كده، انما بيختار الكتب إللي فيها مقاربة رمزية لمراحل مرضه ومعاناته باسلوب سلس يشعرك بكل لحظة الم بيمر بيها سواء نفسي أو جسدي 👌 مثلا استشهاده بكتاب (سفر عبر غرفتي Reis door mijn kamer) الكاتب (ياكوب مارتنس آرند بيشويفل Biesheuvel) وهو بيصور تطلعات السائح المريض المرتبط بمنزله وإقتباسه منه: "لا يهم حجم الكون، طالما إن غرفتي تمتعني للغاية" أو "تصيدت فيلة، تعرفت على المجتمع الروسي في القرن التاسع عشر... اثناء جلوسي على هذا الكرسي، رأيت اعاصير، صعدت إلى القمر وسافرت حول العالم في ثمانين يوما، دخنت الافيون، بإختصار؛ إنه كرسي معجزة." وبيربط ما بين إحساسه بالعجز وعدم القدرة على الحركة، وقدراته على رؤية كل العالم من صفحات كتابه 💙 ... ومقالات تانية كتير على نفس النهج السردي الجميل... الكتاب عاطفي جداً في الحقيقة وخلاني كنت هعيط في أوقات كتير، وخلاني أحس بتعاطف كبير مع مؤمن زكريا واي حد ربنا ابتلاه بمرض سلبه حق الحركة و الحرية في التنفس أو أقل الحقوق، إنه يقضي حاجته بنفسه.... 😥 ويمكن أصعب حاجة فيه إحساس الشخص بحتمية المصير إللي رايح ليه صاحب المرض ده، وده في حد ذاته شئ مش متخيل إزاي يقدر أي شخص يتعايش معاه... جدير بالذكر إن (بيتر شتاينس) توفى سنة 2016 بعد 3 سنوات من التشخيص وتقدير الأطباء إن قدامه شهور، لكن ربنا كبير وقدر يعيش 3 سنوات لغاية ما قابل أجله... ... الكتاب اكتر من رائع وبالترجمة جميلة وسلسة جداً وفي آخر الكتاب في قائمة بكل الكتب إللي تم الاستشهاد بيها بشكل منظم 😍 كتاب لازم يكون على قائمة أي حد بيقرأ في العموم ❤️
Uvid u ASL iz prve ruke, osobe koja je načitana i ima puno toga za reći na zanimljiv način. Dok čeka smrt, Pieter nas vodi kroz faze ASL-a kako mu se događaju, a pri tom ih uspoređuje s knjigama i pričama koje je pročitao, ili njihovim dijelovima. Kakav veličanstven oproštaj od svijeta!
الكتاب يتكلم عن شخص لديه مرض مميت اسمه التصلب الجانبي الضموري وقاعد يحكي عن كيف ان الكتب غَيرته وبرايي الكتاب مره حلو تعلمت منه الكثير ، من اكثر الكتب الي استمتعت فيها
هذا كتاب جميل ومرير في آن معًا، وقد ذكرني بكتاب آخر يجمع بين كاتبه وبيتر شتاينز تشابه التجربة، وهو كتاب " أنا قادم أيها الضوء" للكاتب الراحل محمد أبو الغيط ؛ حيث أن كلا الكتابين يتناول تجربة السنوات والشهور الأخيرة من حياة محكومة بالموت القريب نتيجة مرض قاتل، كلا الكاتبين تعامل بشجاعة، وإبداع أيضًا مع المرض وحقيقة التأهب للرحيل، لكن هنا في " مغزى القراءة" نجد بيتر شتاينز يتخذ من الكتب التي قرأها في حياته، وتلك التي يعيد قراءتها، رفيقً في أيامه الصعبة ويصنع مقاربات بين الشخصيات الروائية وبين مراحل تطور( أو تدهور ) حالته المرضية بإسلوب ينطوي على أريحية بطولية ولا يخلو من سخرية لم يستطع الألم أن يجرده منها. وكأن الكاتب يأبى أن يغادر الحياة دون أن يهدي قراءه قائمة من أجمل ما قرأ من روايات وكتب وتحليله البديع والخبير لها وشخوصها الرئيسية.على مدار ٥٢ فصلًا نعيش مع رحلة الكاتب الممتعة مع الكُتب ، ورحلته الأليمة مع المرض على قدم سواء ، ونستلهم شجاعته وينجح في أن ينقل لنا ولعه بالقراءة ودورها الأساسي في مواجهة الحياة والموت أيضًا. شُكرًا للمُترجم القدير محمد رمضان حسين أوًلا على انتقائه لهذا الكتاب الفريد، وثانيًا لترجمته السلسة الخالية من الطلاسم التي تقابلنا أحيانًا في بعض الترجمات. طارق فهمي حسين ديسمبر ٢٠٢٤
52 krantecolumns waarin Steinz de progressie van zijn ziekte beschrijft aan de hand van de wereldliteratuur. Of soms gaat het over zijn bucket list; omdat de tijd dringt maakt hij haast met zijn te-lezen lijst. Combinatie werkt goed.
Mooi voorbeeld is deze laaste alinea van column Het ritme van de ziekenboeg:
Nee, het ziekenhuis is geen Toverberg. En toch zie ik één belangrijke overeenkomst tussen mijn werdegang en die van Manns hoofdpersoon. Als Hans Castorp na zeven jaar onder de hoede van zijn leermeesters uiteindelijk perfect gebildet de berg af komt, wandelt hij regelrecht de loopgraven van de Eerste Wereldoorlog in; al die jaren zorg en opvoeding zijn voor niets geweest. Als ik na alle peperdure operaties, honderd soorten medicijnen en weken van liefdevolle verzorging de intensive care verlaat, heb ik nog steeds als en zal een lang leven mij niet beschoren zijn. Het is een staaltje ironie waarvoor Thomas Mann zich niet geschaamd zou hebben.
بيتر شتاينس الذي اكتشف إصابته بمرض التصلب اللويحي الجانبي الضموري، يغوص بنا في عالمه الخاص، عبر سرده لمعاناته مع المرض ،وربطها بكل الكتب المميزة التي ساهمت في تكوين شخصيته وإثراء معرفته..
❞ هل يُوجد شيء اسمه عزاء الأدب؟ الكتب الجيدة مُلهية تُخلصك من الملل (إذا كانت مثيرة)، وتُبهجك (إذا كانت مضحكة، أو حتى إذا كانت بائسة للغاية، مثل بعض أنواع المعالجة المثلية)، تجعلك تفكر وتُحَفِزَّك نحو عوالم أخرى هذه الأخيرة مفيدة خاصةً عندما تكون مُقيدًا مثلي في المنزل. ❝
الكاتب اصيب بمرض عضال فقرر تلخيص ماقرأه في كتاب ويالصعوبة المهمة! تحدث عن كتب بعضها لم اعرفه وبعضها كانت دواوين شعر ودمج هذا بمعاناته. كتاب فيه الامل واليأس معاً ولا يمل منه.
Ik kende Peter Steinz vooral van zijn naslagwerk over wereldliteratuur Lezen Etcetera . Toen de auteur werd getroffen door de ziekte ALS, putte hij uit zijn ruime kennis van de wereldliteratuur om zijn ziekte te beschrijven.
Elk stukje (ong. 3 p.) linkt een aspect van het ziek zijn aan een literair werk. Werken uit de antieke literatuur, klassiekers, graphic novels, jeugdboeken, van Asterix over Dr. Jekyll tot Garguanta, je ontmoet ze allemaal. Steinz gaat delicate onderwerpen niet uit de weg, en verwoordt zijn ervaringen op een laconieke manier, zonder zelfbeklag, zonder sentimentaliteit. Zijn basishouding: ik heb een rijk leven gehad, nu heb ik pech. Humor in de vorm van een zachte ironie is alom aanwezig. Ter illustratie: Herinneringen van Hadrianus van Marguerite Yourcenar. wordt door Steinz herlezen als ‘de afscheidsbrief van een niet eens zo oude man die weet dat zijn dagen geteld zijn.’ Dan volgt een persoonlijke samenvatting van het werk. Een citaat: “Bij de passages over Hadrianus’ Romeinse lusthof, tegenwoordig de Villa Adriana bij Tivoli, voel ik een steekje van heimwee. Ik ben er drie keer geweest, het is de mooiste archeologische plek die ik ken, en het doet pijn dat ik er nooit meer zal rondlopen, (…). Maar de gebeitelde zinnen van Yourcenar slepen me mee in de berustende stemming van Hadrianus, die zijn huidige lot als aftakelend vorst beklaagt, maar concludeert dat het bestaan hem veel heeft gegeven ... “). Deze column eindigt dan met een alinea over Beroemde Laatste Woorden: “‘ik hou van je’, want dat is waar de meeste mensen in hun laatste ogenblikken op uitkomen. I know I shall. Ik moet alleen nog een goede manier vinden om de boodschap over te brengen, zo zonder stem en zonder controle over mijn lippen”
Op zoek naar teksten van Charles Dickens over de gezondheidszorg van zijn tijd schrijft Steinz: “Welke passages schetsen een beeld van negentiende-eeuwse dokters en ziekenhuizen zoals alleen Charles Dickens dat kon: humoristisch en vilein maar tegelijkertijd vol begrip voor het menselijk onvermogen?” Het zou een omschrijving kunnen zijn van zijn eigen stukjes over de medische stand Maar bij hem overweegt het begrip voor het menselijk onvermogen, niet het vilein.
Een klein minpuntje: hier en daar komen bij de ziektebeschrijving herhalingen voor; daaraan zie je dat het een bundeling is van 2-wekelijkse columns, gedurende een periode van bijna anderhalf jaar verschenen in het NRC Handelsblad. Elke column is vergezeld van een humoristische tekening die op een eigenzinnige manier de inhoud van de column samenvat.
Hoed af voor de auteur. Hij blijft op een heel persoonlijke manier doen waar hij sterk is; inspirerend schrijven over boeken. De ondertitel van het boek Literatuur als levensbehoefte krijgt hier een dubbele lading.
الكتاب فكرته رائعة يتكلم عن كيف أن الكاتب بعد اصابته بالمرض قرر كتابة عدة مقالات عن ربط بين مراحل تطور مرضه و الكتب التي قرأها كثير عجبني الكتاب حمسني كثير لقرأت عدد من المؤلفات الي ذكرها الكاتب في الكتاب و كذلك عرف الكاتب القارئ على مرض خطير و نادر و عرض لنا ذلك بطريقة مؤثرة و واضحة كيف مرض كمرض التصلب الجانبي الضموري يسلب المريض حرفياً حياته كلها و لم و لن يعود أبداً مثلما كان قبل المرض من أكثر المقالات المؤثرة هي : الجبل السحري ، أتذكر ، أضغاث أحلام ، الحالة المحيرة لبنجامين بتن ، أبلوموف و طبعاً عبارة تبدو بخير ، و غيرها الكثير . لكن سبب تقييمي له بثلاث نجوم على الرغم من ان الكتاب جميل و مؤثر هو : صعوبة الأسماء المذكورة في الكتاب سواءً المؤلفين أو المغنين أو ابطال أو بطلات الروايات ربما ذلك بسبب اني لم أقرأ معظم هذه الأعمال فلم أكن أعرف جيداً هؤلاء الأشخاص فشكل هذا نوعًا ما فجوة بيني و بينهم و قد يتغير رأيي عند قرأت هذه الأعمال ، و أنا أصلاً تحمست لهم كثيراً بعد قرأت هذا الكتاب، ثانياً و هذا أمر شخصي تماماً و هو اني لا أحب بعض المواضيع التي كانت مذكورة في الكتب كمواضيع الأساطير القديمة و الاله اليونانية و الفلسفة عن الموت و الحياة و فلسفة الحب و الأخلاق و كذلك موضوع الشذوذ الذي لايخلو كتاب أجنبي منه حتى لو كان على شكل عرضي بسيط ، هذه المواضيع لا تعنيني في شيء و لست مهتمة بها . و لكن يبقى هذا الكتاب ملهم و مؤثر و جميل و يستحق القرأة
بأسلوب يجمع بين الألم والجمال، يتناول شتاينس رحلته مع مرض التصلب الجانبي الضموري (ALS)، وهو مرض قاتم ومفزع بلا علاج، لكن الكاتب استطاع أن يروي معاناته بخفة عذبة وبأسلوب مؤثر.
الجمال الحقيقي في هذا الكتاب يكمن في الطريقة التي ربط فيها شتاينس مراحل مرضه بشخصيات من روايات عالمية. كل مرحلة من تدهور حالته كانت فرصة له ليجد صدى لها في الأدب، مما جعل الكتاب أكثر من مجرد قصة موت متوقع؛ بل أشبه بوصية أدبية يقدمها الكاتب لكل قارئ، مليئة بترشيحات كتب مهمة ومُلهمة.
الكتاب لا يجيب فقط عن سؤال "هل يمكن للأدب أن يكون عزاءً؟"، بل يثبت ذلك. في ختام الكتاب، يعترف شتاينس أن الكتب الجيدة ليست مجرد تسلية، بل هي عزاء حقيقي. فهي تخلصك من الملل، تمنحك البهجة، وتدفعك للتفكير والتأمل. الأدب بالنسبة له كان مُغيرًا للحالة المزاجية، آلة زمن، وكالة سفريات، ومنشطًا للذاكرة.
في العامين الأخيرين من حياته، كانت كتبه المفضلة هي من خففت من ألمه، وأزالت شيئًا من بؤسه، ولم يكن يتخيل تلك السنوات بدونها.
لم يكن مجرد تجربة قرائية، بل تجربة حياة مليئة بالمعنى والأدب ❤️
Lezen met ALS .... Je zou ook kunnen zeggen: Leven met ALS. Nadat bij de schrijver ALS gediagnosticeerd is begint hij columns, die in het boek gebundeld zijn. Hij beschrijft de evolutie van zijn ziekte en koppelt die aan boeken die hij gelezen heeft of herleest. Bij alle miserie blijft hij toch een tevreden/gelukkig man met het leven dat hij gehad heeft en met wat hij nog kan. Tot hij in de laatste column het schrijven moet opgeven. Een ontroerende kroniek van een aangekondigde dood, zoals de achterflap het goed formuleert.
Allereerst treurig om het verloop van de ALS hoofdstuk voor hoofdstuk te lezen en hoe dit iedere keer een steeds grotere rol gaat innemen. Bovenal bijzonder hoe Steinz zijn liefde en interesse, en daarmee de kennis voor-en over boeken weet te koppelen aan zijn huidige leven. Als leuke bonus een hoop boeken kunnen toevoegen aan mijn to-read-lijstje.
Terwijl Steinz steeds verder aftakelt door zijn spierziekte, kijkt hij nog één keer terug op zijn favoriete boeken, op een leven lang lezen. Hij is teleurgesteld dat hij niet meer de kracht heeft om Proust nog een keer te lezen, maar hij is tegelijkertijd dankbaar voor het plezier dat literatuur hem altijd gegeven heeft. Dit boek is een lofzang op de literatuur en een ode aan het leven.
Mijn vader had ALS. Daarom heb ik lang getwijfeld of ik dit boek zou lezen. De ondertitel Literatuur als levensbehoefte heeft me over de drempel geholpen. Ik vind het heel mooi dat je bestaande verhalen gebruikt om naar je eigen leven te kijken. Het is daarnaast nog eens een prettig leesbaar boek.