Rezilyans, olumsuzluklara karşı hazırlıklı olma, stres ve travmayla başa çıkabilme, zor koşullara uyum sağlama, yıkıcı deneyimlerden bir şeyler öğrenerek gelişme kapasitesidir. Hem ruhsal, hem de fiziksel esneklik ve dayanıklılıktır.
Rezilyans sağlayan özelliklerin bir kısmı kalıtımsal olsa bile bir kısmı da çocukluktan başlayarak edinilen becerilerle geliştirilebilir. Çocukların sağlıklı büyümeleri için küçük adımlarla büyük farklar yaratabilmek hiç de zor değil...
Bu kitap, olumsuz durumların üstesinden kolaylıkla gelebilen, toparlanabilme ve esneklik becerisine sahip, başarılı, huzurlu ve güçlü bir çocuk yetiştirmenin püf noktalarını anlatıyor.
Çocukta Rezilyans, her anne babanın okuması gereken bir kitap...
Çok beğendiğim bir kitap oldu. Anne olanlara ve olmayı planlayanlara özellikle tavsiye ederim. Ayrıca bunun haricinde kitap her kesimden okura hitap ediyor çevrenizdeki bir çocuğu ya da genci, hatta kendinizi anlamak ve rezilyant bir karaktere sahip olmak için okunacaklar listesinde üstlere yazabilirsiniz. Ben üniversitede akademisyen biri olarak öğrencilerle olan iletişimimde hep dikkat ettiğim ve daha önce okudum kitaplardan edindiğim bilgilerin de bir kez daha ne kadar önemli olduğuna karar verdim.
“Mutlu aile içinde olmak, insanın kendini en iyi hissedeceği yerdir. Aile üyeleri birbirine dostça yaklaşır ve kendilerini huzur içerisinde hissederler. Aile bireyleri ancak kendilerini rahat hissedebildikleri zaman kendileri gibi davranırlar. Ailedeki herkesin ihtiyaçlarının karşılanması gerektiğini ve mutluluğunun önemli olduğunun farkındadırlar. Çocuğun ihtiyaçlarının karşılanması ve kendisi olabilmesine destek verilir. Mutlu bir ailede çözülmesi gereken sürekli krizler, iktidar mücadelesi ve sessiz savaşlar yoktur. Hiç kimse nefesini tutmak zorunda kalmaz. Duygu ve ihtiyaçların anlaşıldığı ve karşılandığı aileler sağlamdır. İyi bir ailede insan hayatına ve duygularına önem verildiği hemen hissedilir. Dürüstlük, canlılık, sevgi ve samimiyet vardır. Konuşarak sevgilerini ve önem verdiklerini açıkça gösterirler. Böyle aileler enerjilerini kavga, kıskançlık ya da ayrımcılığa harcamaz. Yaratıcılık, öğrenme ve keşfetmek için kullanılır. Böyle bir aile, insanın kendini iyi hissettiği, desteklediği, anlayış gördüğü, tazelendiği, tekrar enerji bulduğu, dış dünya ile başa çıkmaya hazırlandığı yer haline gelir. Evin enerjisinden, yaşayan bir ev olduğu hissedilir. Ev, başkalarına gösteriş yapmak için değil, aile bireylerinin rahat etmesi ve keyif almaları için düzenlenmiştir.”
Kitapla ilgili eleştirebileceğim tek nokta kitabın adı. Resilience kavramını türkçede rezilyans diye yazınca olmuş mu yani diye düşünmeden edemedim. ‘İyi ebeveyn yoktur, yeterince iyi ebeveyn vardır’ fikri Nihan Kaya’nın ‘iyi aile yoktur’ kitabını anımsattı.
Kitap, çocukta (ya da genel anlamda insanda) rezilyansı sağlayan öğeler hakkında tek tek, kısa kısa ve net tavsiyeler içeriyor. Bir-iki günde okunabilecek, rahat okunan bir kitap. Bununla birlikte tıp ve psikiyatri alanında iki doktor tarafından yazılan bir kitapta gözlerim araştırma bulgularına referanslar aradı. Ancak "kederlenmekten kaçınanlar genellikle depresyona girerler", "Arkadaş edinmesi için, önce arkadaş olmayı öğrenmesi gerekir. Diğer çocuklarla ilgilenerek, onlara destek olarak iki ayda arkadaşlık kurabilir" gibi örnekleri okudukça bunların hangi araştırmalara dayandığını merak ettim açıkçası. Kitapta "kıskançlık, neredeyse tüm kötülüklerin anasıdır" benzeri sübjektif söylemler beni gülümsetti, daha çok kız çocuklarına ait bir özellik olarak anlatılması ise biraz kızdırdı. "Stres ve endişe, vücuttan adrenalin ve kortizon salgılatır" (kortizol olmalıydı) gibi hatalar ise can sıkıcı. Yine de rezilyansa giriş seviyesinde ve çocuk eğitimi konusunda temel konuları öğrenmek isteyen ebeveynler için faydalı bir okuma olabilir.
Ben Şirin Seçkin'in 0-1 Başla ve 0-2 Yaş Doğru Beslenme kitaplarını okumuş ve çok beğenmiştim daha önce. Bu kitabı da uzun süredir okumak istiyordum, iyi oldu. Kitap çocuğun, hayat yolculuğunda karşılaştığı-karşılaşacağı olumsuz durumlar için, toparlanma ve yola devam etme gücünün önemini, bu gücün ve becerinin nasıl kazanılabileceği veya nelerden kaynaklandığını, ebeveynlerin çocuğun bu özelliğini geliştirmek için ona nasıl yaklaşması gerektiğini anlatıyor. Güzel, derli toplu bir anlatım. Benim gibi çokça ebeveyn kitabı okuduysanız size "acayip yeni" bilgiler vermeyecektir ancak bilip de unuttuklarınızı da hatırlatacaktır.
Kitabı okurken/ dinlerken, Haruki Murakami 1Q84 kitabının arka kapağında yazan şu alıntı vardı sürekli beynimde "Yürekten sevdiğin bir insan varsa, bir kişi olsun yeter, hayatın kurtulmuş demektir..." İnsanın/ çocuğun, devam etme ve hayata anlam yükleyebilmesi için gerekli olan tek ve temel şart bence (ve kitaba göre de) budur.
Ebeveynler için faydalı olacak bir kitap. Bazı konulardan, farklı örneklerle tekrar tekrar bahsedilmiş ama ebeveynler için faydalı olabilir bu tekrarlar. Yalnızca, rezilyans üzerinde büyük etkisi olan sınırlar ve tutarlı davranışlar konusuna biraz daha fazla değinilebilirdi diye düşünüyorum.