Nie poczuwam się do żadnej winy... Zeznania esesmanów z załogi KL Auschwitz w procesie przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w Krakowie

by Piotr Setkiewicz

W dniach 24 listopada – 16 grudnia 1947 roku miał miejsce proces załogi obozu Auschwitz, zwany również pierwszym procesem oświęcimskim. Na ławie oskarżonych zasiadło 40 esesmanów i nadzorczyń SS, m.in. Arthur Liebehenschel (drugi komendant obozu), Max Grabner (szef obozowego gestapo) i Maria Mandl (kierowniczka obozu kobiecego w Birkenau). Proces zakończył się 39 wyrokami skazującymi (w tym zapadły 23 wyroki śmierci) i jednym wyrokiem uniewinniającym.
Publikacja zawiera zeznania oskarżonych, których linia obrony opierała się przede wszystkim na powoływaniu się na działanie na rozkaz, pomniejszaniu swej roli w hierarchii służbowej KL Auschwitz oraz zaprzeczaniu osobistej odpowiedzialności za popełnione czyny, zwłaszcza gdy brakowało naocznych świadków lub obciążających dokumentów.
Tytuł „Nie poczuwam się do żadnej winy…” to cytat z wypowiedzi wielu oskarżonych w tym procesie. Zeznania te same w sobie zawierają istotny element poznawczy – pokazują wysiłki esesmanów, zmierzające do zafałszowania rzeczywistości obozowej, podejmowane być może nie tylko w obliczu zbliżającego się procesu karnego, lecz również i jeszcze w obozie, w celu racjonalizowania okrucieństwa i bestialskich mordów popełnianych w Auschwitz.

304 pages, Hardcover

First published January 1, 2016

About the author

Born in 1963, studied history at the Jagiellonian University in Cracow and earned his doctorate at the Silesian University in 1999 for a dissertation on IG Farben-Werk Auschwitz 1941-1945.

He began working for the research department at the Auschwitz Museum in 1988. Head of the archives from 2001-2007, he became head of the research department in 2008. His research interests include the employment of prisoners in German industry and the history of the Auschwitz sub-camps.

His hobby is music.

Reviews

[L.L. · Rating 4 out of 5]

Książkę przeczytałbym (bo bym przesłuchał) już dawno, gdyby nie fakt że... ech, może powiem tak: książka składa się ze wstępu autora oraz zeznań oskarżonych. I tyle. Ja rozumiem, że taka pewnie miała być koncepcja żeby przytoczyć ich głosy takimi, jakie były, i nic więcej, ale w tym przypadku uważam, że to zła koncepcja: nie da się pamiętać/znać ich wszystkich, w związku z czym musiałem każdego wygooglać przed przeczytaniem, żeby wiedzieć o co jest oskarżany i na co został skazany. To denerwujące. Dlatego lepiej by było gdyby jednak chociaż te oskarżenia do każdego opisanego przypadku na początku przytoczyć, najlepiej: krótką sylwetkę osoby i oskarżenia, a potem jej zeznania. Ponieważ tego brak, książkę rzeczywiście trzeba czytać z wyszukiwarką internetową, dlatego musiałem ją przeczytać zamiast przesłuchać. Tyle minusów (aczkolwiek są to bardzo upierdliwe minusy).
Z plusów no to jest interesująca i mnie bardzo ciekawiła. Oczywiście żaden z bohaterów nie czuł się winny, każdy jest niewinny, nic nie widział, nic nie zrobił itp. ;) Ale już najbardziej powaliły mnie zeznania jak: "Ja tylko wykonywałem rozkazy, jestem niewinny!" w zestawieniu z innymi zeznaniami: "Ja tylko wydawałem rozkazy, ale nikogo nie zabiłem!" - zabawne jak każdy próbuje znaleźć coś na swoje usprawiedliwienie, nawet zupełnie przeciwne argumenty ;)

(czytana: 20.09-20.10.2023)
4/5 [8/10]