Па што ідзеш, воўча?

by Jeva Viežnaviec, Ева Вежнавец

Рына, алкагалічка сярэдніх гадоў, з неахвотай едзе на пахаванне сваёй бабкі ў забытую богам беларускую глушэчу. Пакуль памірала яе старая, Рына займалася чужымі ў дамах шчаслівай старасці на Захадзе. Адзінае, чаго яна хоча цяпер, — спакою... Але мы ніколі не атрымліваем таго, чаго хочам. Мроі пераплецены з рэальнасцю. Жанр кнігі — балотная казка.

Genres: Fiction, War, Audiobook, Womens

142 pages, Paperback

First published January 1, 2020

Reviews

[Ярослава]

Якщо ви читали "Амадоку", то це - така дуже концентрована й білоруська версія тієї самої проблематики: переплетіння всіх травматичних сторінок історії ХХ століття на прикладі однієї етнічно змішаної родини у провінційному містечку.
Рина, тиха алкоголічка, повертається з Німеччини, де гляділа старих, на похорон своєї бабусі в рідне село серед білоруських боліт, де страшні народні казки сусідують зі страшними історіями колективізації, предковічні забобони - з Голокостом, архаїчне міфологічне бачення природи - з масштабним нищенням екології в ході радянських проєктів підкорення світу. Чудова, подекуди нестерпна, однак, хай би що там казали, оптимістична історія, де болота врешті повертаються, змиваючи шмат того поганого, що було в інтервалі.

[I · Rating 5 out of 5]

Па што ідзеш воўча? - Па астатняе. Вельмі моцны твор. Мабыць нават жудасны. Гісторыя Беларусі ХХ стагодзьдзя ў кароткім пераказе старой шаптухі, які даходзіць да нас празь яе ўнучку, якой веды старой мала чым дапамаглі ў жыцьці. Крывавая мешаніна з камісараў, балахоўцаў, палякаў, немцаў, пыліцаяў, партызанаў ды яўрэйскіх пагромаў пасярод палескай тхлані з пункту погляду жанчыны, якая бегае балотамі як здань, лякуе, прымае роды, труціць, хавае ад сьмерці. Але менавіта з гэтага напаўмёртвага балота, залітага крывёй беларусаў, яўрэяў, немаўлят, жанчын, злодзеяў і ахвяр зноў і зноў прабіваецца крыніца з самага цэнтру зямлі.

[Алесь Плотка · Rating 5 out of 5]

Галоўная мальфарка сучбелліту Святлана Свет Curse выдала новую кнігу. Кароткая інструкцыя па выкарыстанні. Для прачытання добра падыйдуць сямейныя маршруты, хаты дзяцінства, сені і ганкі гаспадыні, з якой вы прыехалі развітацца. Самагон і крафт дадаць па гусце і настроі. Калі жарэш зямлю, чапляй кавалкі з дзмюхаўцамі.

[Natasha Matsiusheuskaya · Rating 4 out of 5]

кароткая аповесць, здаецца, лепшая за ўсе сённяшнія афіцыйныя падручнікі гісторыі. тое, што мы - кожны і кожная - чулі ад бабулі (бо нешта мужчыны ў нас радзей дажываюць да сталага веку), дзе спакойным голасам пераказаныя і войны, і голад, і то смешныя, а калі і страшныя забабоны і прымхі, і ўсё гэта нашае балота з крывёю. і ў кожным радку - боль разам з сумнай пасмешкай.

насамрэч першая кніжка, якую я чытала і літаральна чула, як мая бабуля і яе сёстры распавядалі свае гісторыі. у мяне няма ў сям'і шаптух і камісараў, мы крыху далей ад багны (хоць і ў нас ёсць у анамнэзе габрэйскае мястэчка, як ні дзіўна, Ліпень), але вельмі моцнае адчуванне, што ўся аповесць пра мяне і для мяне. нешта кшталту таго калі ўпершыню паслухаць колькі трэкаў Троіцы - вось калі ніколі іх дагэтуль не чула, але адразу адчуваеш, што музыка ідзе не звонку, а ў мяне знутры.

чатыры зорачкі толькі за тое, што фінал атрымаўся крыху пакамечаны і кароткі (так, хацелася яшчэ).

[Andrey Chu · Rating 5 out of 5]

Балотная казка, гэта жанр што найбольш пасуе каб апісаць балотнае жыццё

[Leniwa Wenus · Rating 5 out of 5]

Праслухала аўдыёкнігу ў выкананні Алены Зуй-Вайцяхоўскай. Напачатку чытанне падалося манатонным, але хутка стала зразумела, што такая інтэрпрэтатацыя - гэта адбітак жыцця персанажа.
Кніга нагадала, што добрых часоў не бывае. Што за дрэннымі прыходзяць горшыя. Потым цыклы паўтараюцца. Сумна і бесперспектыўна.

[Aliaksei · Rating 5 out of 5]

Чытаючы кнігу я нібы апынуўся ў хаце бабулі. Хадзіў да дзеда, які пасля вайны і лагера ў Сябіры быў глухаваты.

Быццам бы наведаўся у тыя часы, калі маці цягала мяне да шаптух, каб вылечыць маю астму. А я стаяў і слухаў гэтыя ні то спевы ні то вершы-заклёны.

Кніга як ліхаманка, якой хварэе краіна пакуль жыць людзям не даюць, а ўсё таўкуць у плечы як трэба. Пакуль над былым гаманлівым балотам не пачынае насіцца сухі торф.

Асаблівая асалода, гэта мова якой напісан твор. Праз яе паўстае і старая шаптуха і маладая пьяніца, а ты нібыта сядзіш і слухаеш аповед.

[Maša · Rating 5 out of 5]

Цяжкая кніжка пра жыццё некалькіх пакаленняў жанчын з адного хутара. Гісторыя Беларусі, якая не пішацца ў падручніках, і складаннее за 'мы коцікі нас усе катуюць'. Пра беларускія габрэйскія пагромы я нават дагэтуль не чула і тое, што выкарыстоўваюцца сапраўдныя прозвішчы, цікава наколькі гэтая аповесць заснавана на сапраўдных падзеях і асобах

[peatrycze pergolette · Rating 5 out of 5]

niebywałe, uwielbiam

[Yuliya Verevkina · Rating 5 out of 5]

Па шчырасці здаецца, гэта лепшае, што я прачытала за белліта апошнім часам. Яно такое блізкае, такое свае, такое знаёмае. Сапраўды палеская казка. І героі ўсе знаёмыя і ва ўсіх адзін і той жа. Бабуля шаптуха, хтосьці на вайну сышоў, а хтосьці хаваўся ад саветаў, ад паліцаяў. Жывелу хавалі і ад партызанаў і ад саветаў. Немцаў амаль ніхто не бачыў у балатах, а вось свае ж і перабілі людзей. Карацей нібы з матуляй паразмаўляла, дарэчы ёй таксама параіла і ўсім палескім і не палескім, беларусікам, украінцам і нават палякам вельмі раю. Вельмі ў сэрцайка!

[ouliana · Rating 4 out of 5]

па душу тваю іду

[lanius_minor · Rating 3 out of 5]

Ne tak vzdálená minulost, ke které se hojně obrací i česká literatura, tady ale z běloruského pohledu. A to na tom bylo pro mě nejzajímavější. Nemůžu ale říct, že by byla radost to číst...

[Patrycja Krotowska]

Trudna jest to książka. Trudna w interpretacji i trudna w czytaniu. Przyznaję, że się od niej odbiłam - od symboliki, od mnogości wątków i nazw własnych, od odniesień do białoruskiej historii. Wymagająca rzecz.

To historia pewnej rodziny na przestrzeni pokoleń, opowiedziana jakby głosem babci-szeptuchy, idąca przykładem lokalnego życia pewnej białoruskiej wioski. I jest to historia pełna okrucieństwa, niesprawiedliwości, krzywd i traum. Zbrodniarzy i szkodliwej męskości. Bagn i przesądów. Ponura i mroczna. Ciemna. 

Spodziewałam się opowieści bardziej osobistej, skoncentrowanej na lękach i pragnieniach, tej obiecanej w opisie "konfrontacji z własnymi uczuciami i niepokojami". I być może źle ustawiłam te swoje oczekiwania, bo "O wilku mówiono w izbie" mnie po prostu tym poziomem trudności przytłoczyło. A może czytelność tej powieści jest zupełnie inna w przypadku swobodnej znajomości tej historii, jakiejś naturalnej więzi z zasłyszanymi opowieściami. Albo nie był to dla mnie najlepszy moment na takie wymagające lektury.

[Volha · Rating 5 out of 5]

Праслухала аўдыёкнігу і засталася ў захапленні! Гэта мяё першае знаёмства са спадарыняй Вежнавец, абавязкова буду чытауь яшчэ. Вельмі спадабалася атмасфера — хоць і змрочная, але аптыміствчная ў пэўнай ступені. Бо сваё глыбіннае, сапраўднае выжыла, як яго ні закапвалі.

[Volha Pilipchyk · Rating 5 out of 5]

страшная и чарующая, как белорусские болота

[Lena · Rating 5 out of 5]

Гэта скарб ❤️

[Irina Demidova · Rating 3 out of 5]

Цікавая моцная кніжка, як быццам размаўляеш са сваёй бабуляй і слухаеш пра жыццё вескі, гаротнасць беларусаў, пра тое, чаму людзі заліваюць сваё гора гарэлкай. Шмат знаёмых выразаў.

Але слухалася цяжка. Амаль немагчыма для мяне было слухаць доўга. Гісторыя беларусаў на працягу апошніх стагодзўя гэта цяжкая тэма, нават жудасная. Шмат крыві, жорсткасці.

Здаецца мне не спадабалася праўда. Таму тры.

[DaViD´82 · Rating 3 out of 5]

Alkoholismus, jako každá činnost, má své vychytávky a vyžaduje praxi.

Silná témata "jak šel čas a změna režimů na běloruském venkově", zaostávající zpracování. Rozsah kraťoulinké novely tomu vůbec nesedne. Honí se strašně moc témat, v podstatě co deset stran, to něco jiného. Výsledkem je syžet velkého (a velmi dobrého) románu, vydávaný za plnohodnotnou novelu.

Svět je plný malých peněz a malých příležitostí.

[Viktoria · Rating 5 out of 5]

На пачатку можа падавацца, што кніга не варта ўвагі. У анатацыі да кнігі і на першых старонках, нам расказваюць пра жанчыну (Рына) сярэдніх гадоў, алкагалічку, якая едзе дадому на пахаванне бабулі. І гэта інфармацыя неяк, нібыта, не спрыяе жаданню скарэй прачытаць кнігу.

Але пачакайце, і дазвольце сабе паглыбіцца ў сюжэт. Тады вы зразумееце, што тут шмат глыбокіх тэм: праблема бацькой і дзяцей, справядлівасці, цяжкага ваеннага/пасляваеннага жыцця і т.д. І ўсе гэтыя тэмы раскрываюцца праз жыццё бабулі Рыны (Дарафеі).

Яшчэ цікава тое, што некаторыя героі існавалі на самой справе (напрыклад, бацька Дарафеі), іх дзеянні не прыдуманыя, а ўзятыя аўтаркай з архіваў.

За што я люблю такія кнігі?
А за тое, што праз жыццё простых людзей, можна даведацца сапраўдную гісторыю краіны. Пра такое не напішуць у падручніках па гісторыі.

Дык па што ідзе воўча?
Вы дазнаецеся, калі прачытаеце.

[Yana Tarasevich · Rating 4 out of 5]

нікуды ня дзецца ў беларускай літаратуры ад войнаў і палескіх вёсак, ды мо й ня трэба. чытала аповеды бабкі-шаптухі пра крывавыя катаванні і бязлітасныя да людзей часы зменаў улады і, хаця гэта і мастацкая літаратура, верыла, што ўсё так сапраўды і было, бо нібыта бачыла карані тых дрэваў, якія прама зараз хістаюць нас па тварах ува ўсю моц. і страшна ад таго, што спрадвеку несправядлівасць – гэта норма, і дзіўна, што нягледзячы на гэта здольнасць дараваць, і жыць, і любіць, – таксама.

[Pepsichka · Rating 5 out of 5]

Ева Вежнавец — гэта нашая Дорыс Лессінг.

Моцнае апавядданне, вартае сусветных літаратурных узнагарод, не менш.

Дзяўчынка, якую выхоўвае баба, раз за разам пражывае жыццё сталага чалавека, упітваючы яд бясконцых аповедаў з жыцця старой. Ну хіба ж дзіця можа вытрываць гэтыя войны, змены ўладаў і вечную галыцьбу і нядолю, прапушчаную праз душу і праз сэрца, не зрабіўшыся ці то вар’яткай, ці то алкагалічкай ці то, увогуле, ваўкалакам?

[Darya Pinchuk · Rating 4 out of 5]

Алкаголь, тхлань, гора, смерці, здзекі. Як у большасці беларускай літаратуры. Чытаць лёгка, прыгожая мова. А паслясмак такі сабе. Падзеі і факты апісаныя цікавыя, жыццёвыя, але зноў пра "вайну і вёску". Па анатацыі думалася, што будзе больш містычна і больш энергічна, але кніга - больш аповед, чым дзеянне і дыялогі.

[Veranika · Rating 5 out of 5]

Вельмі спадабалася кніга: стыль, мова, мелодыка. Некаторыя страшныя момаманты забойств і здзекаванняў канешне не легка было ўспрыняць. Вельмі раю асаблівв тым, хто зацікаўлены вывучэннем або ўдасканальваннем мовы, пасля кнігі ўжо 3-ці дзень выразы і фразачкі ў галаве)

[Andrey Panasiuk · Rating 4 out of 5]

Суцэльны дэпрэсняк і чарноцце. Гісторыя бабулі Рыны цікавая сваёй аўтэнтычнасцю і праўдзівасцю. Кніга падобная на вір сучасных медыя, яна паказвае найгоршыя рысы чалавецтва, але мала што кажа пра тое, чаму гэты свет дагэтуль існуе.

[Daria Solomevich · Rating 5 out of 5]

Калі я яе чытала, то адчувала нешта роднае побач. Вельмі прапаную яе!!

[Wolf Macbeth · Rating 5 out of 5]

JAHRHUNDERT DES GRAUENS

Das Buch 'Was suchst du, Wolf?' von Eva Viežnaviec ist eine literarische Hommage an die Frauen einer ganzen Generation, die durch die Grausamkeiten in Bellarus im 20. Jahrhundert geprägt wurde. Die Geschichte wird durch die Erinnerungen der Großmutter der Protagonistin erzählt, die sie in ihr belarussisches Heimatdorf führt. Obwohl es nur 145 Seiten umfasst, wird ein ganzes Jahrhundert an menschlicher Machthaberei und Grausamkeit erzählt. Die Sprache ist literarisch geschrieben und die Erzählung gewährt Einblicke in die ost-europäische Geschichte, die viele Leser*innen neu entdecken werden.

Es ist jedoch wichtig zu beachten, dass das Buch starke Nerven verlangt, da die Grausamkeiten, die über ein ganzes Jahrhundert andauern und meist von männlichen Machthabern ausgehen, nicht einfach zu verkraften sind. Trotzdem habe ich es gerne gelesen, da es mich emotional sehr berührt hat. Das Ende des Buches ebbt ein bisschen aus, aber insgesamt hat mir die Sprache sehr gefallen und ich empfehle das Buch allen, die sich für ost-europäische Geschichte und Literatur interessieren.


📚 Weitere Rezensionen auf Deutsch findest du auf meinem Goodreads- und LovelyBooks-Profil.

[Hello]

"Сабачая смерць тут не лічыцца? А чалавечая?"

Пісаць пра гэтую кнігу даволі складана, каб без спойлераў. Але ну ўявіце сабе гісторыю Беларусі вельмі коратка: прыйшла ўлада, пакрала ўсе, уцякла, прыйшла іншая ўлада і ўсе пайшло спачатку – вось прыкладна касцяк гісторыі. І сатыра з чорным гумарам тут смешная) Пры ўсім пры гэтым, яна закранае многа складаных тэм, кшталту Халакоста і раскулачвання. І гэта ўсё за 140 старонак, прашу адзначыць.

Я 2/3 кнігі не разумела, што да чаго, а потым як зразумела. Чытаецца лёгка, але палова напісана адборнай трасянкай.

Падабайка таму, хто прыдумаў вокладку і назву.

Я проста афігевала, на што людзі гатовы пайсці дзеля грошай. Разумею, уладу і моц любяць усе, але калі чалавек урываецца, забівае сям'ю, рабуе хату... Прытым, што яна нават адносна вёскі не вельмі багатая... У мяне ў галаве не ўкладваецца. А потым ім медалі вешалі. А добрыя людзі ў зямлі ляжалі.

Выблядкі папракалі габрэяў за веру, а самі спакойна гвалтавалі і рабавалі габрэяў) Але вінаваты ўсё роўна габрэі.

[Elizabeth · Rating 3 out of 5]

даволі іранічна, што гэтую кнігу я прачытала адразу пасля "ста гадоў адзіноты" - бо бачу зашмат паралеляў. тут вам і гісторыя сям'і праз пакаленні, і гістарычныя падзеі праз лакальнае жыццё адной вёскі, і які-ніякі "магічны рэалізм". але ўсё ж твор габрыеля мне падаўся глыбей, бо там нешта неяк большае, чым змрочны пераказ урокаў гісторыі, м? напрыклад, інцэст

мая найвялікшая бяда, бадай, гэта падманчывая анатацыя. дадзеная аповесць не пра рыну амаль цалкам. а я бы хацела, каб яна была пра рыну! каб яе жыццё было больш дэтальна намалявана, каб мы глыбей занурыліся ў яе галаву, каб бачылі нейкае развіццё яе адносінаў з сям'ёй, каханкам, алкаголем на благі канец. а ў рэчаіснасці мы маем дэпрэсіўную і адначасова вельмі адхіленую, абыякавую, сводку ўсіх злачынцаў супраць беларусі: 1) камуністы 2) немцы 3) беларусы 4)...

мяркую, што трэба беларускай літаратуры ісці ўжо далей, чым сабранне болю беларускага народу. у нас ёсць, пра што яшчэ падумаць і паразважаць, і сумнае і вясёлае.

[sweet baby james · Rating 3 out of 5]

Я не дужа знаемая з сучасным беллітам бо старэйшая школа траўміравала мяне на доўгія гады і чытанне на мове заўседы будзе асацыявацца ў мяне з бясконцымі пакутамі і дыпрэссіей на балотах. Часткова таму я і ўзялася за ‘Па што ідзеш, воўча?’ бо лічыла, што ‘балотная казка’ якая значылася ў анатацыі будзе свежым поглядам на абрыдзеўшы ўсім сюжэт, але, нажаль, не хапіла.

Напісана добра, чытаецца няспынна, жаночы погляд і гісторыя пакут праз прызму harmful masculinity дае цікавы і крыху іншы вугал агляду чым у класікаў, і ўсе ж падчас чытання мне ня ўдалося пазбавіцца адчування што кніжка, як Рына, ідзе спіною наперад бясконца перабіраючы падзеі мінулага і пакідае таму самаму ‘свежаму погляду’ толькі апошнія старонкі.

[wi · Rating 4 out of 5]

“O wilku mówiono w izbie”

Gęsta, wymagająca lektura. Beztrosko idąca swoim językowym, kulturowym ciosem, jak kosa tnąca żniwa z tych, którzy pomyśleli, że można zebrać przeszłość bez odkrywania trupów z szafy. Przyznam, nawet mnie było trudno momentami nie odbić się od stron ze zmęczenia wynikającego ze zbierania informacji i łączenia ich po części samodzielnie w jeden spójny obraz, choć malował się on jasno i klarownie. Tak jest po prostu nawet z obrazami, gdy szczegółów jest tak wiele musimy przystanąć lub cofnąć się o fragment, by nie zgubić całości, którą oglądamy później już z większego dystansu. Wrócę do tej książki (liczę na to bardzo), żeby jeszcze raz, oby świadomiej łączyć wątki i oddać więcej uwagi na płynność uczuć, jakie mogły lekko zataić się pod żyzną ziemią znaczeń.